VELE OUD-LEIDENAREN TERUG IN DE
SLEUTELSTAD VOOR DE DIES-VIERING
na
Eindeloze ovaties
voorstelling Peer Gynt
Zondag-programma in ere hersteld
Hoogtepunten lagen
in
de
massascenes
„Gemengde" studierichtingen
bepleit naast onderzoek van
achtergrond studie - rendement
Diplomatie trilaterale puzzel
met variërende oplossingen
Apotheker en
ziekenhuis
Crisis vrijheidsrechten in
Verenigde Staten van Amerika
Cellen, weefsel en de zondag
zijn levendiger dan li denkt
Verschuiving in verhouding
tussen Rome en Reformatie
Zending in zes
continenten
Studenten in Schouwburg
Opgericht 1 maart 1860
Maandag 3 februari 1964
Tweede blad no. 31177
Het afgelopen weekeinde, voorafgegaan aan
de dies natalis van de Leidse Universiteit op
zaterdag a.s., heeft weer vele honderden oud
alumni naar de Sleutelstad gebracht voor her
nieuwing van het onderling contact. Zoals ge
bruikelijk waren er zaterdag faculteitsgewijze
colleges, gegeven door Leidenaren en oud-Lei-
denaren, er waren gemeenschappelijke lunches,
de bezichtiging van de nieuwe Kliniek voor
Keel-, Neus- en Oorheelkunde, en de première
van het diestoneel, waarna zondag de Christen
Studenten Raad een bijeenkomst had belegd en
het in ere herstelde Studium Generale gegeven
werd.
In tegenstelling tot voorgaande jaren was het
Groot Auditorium ingeschakeld voor de bijeen
komst van de Christen Studenten Raad, die
daardoor niet in kerkelijke sfeer de verhouding
tussen Rome en de Reformatie liet belichten,
een om vele redenen actueel onderwerp.
Het streng wetenschappelijk karakter van de
meeste colleges leent zich niet tot behandeling
in de krant. Enkele onderwerpen rechtvaar
digden evenwel een iets ruimere belangstelling
dan die der vakgenoten, op grond waarvan wij
daarover korte verslagen laten volgen.
Met een pleidooi voor invoering van nieuwe „gemengde" stu
dierichtingen en een wetenschappelijk verantwoorde bestudering
van de vraagstukken omtrent het studie-rendement besloot prof.
dr. C. J. F. Böttcher zaterdag zijn diescollege, waarin hij in grote
lijnen een beeld gaf van de studieresultaten in de chemie aan de
Leidse Universiteit sinds 1945.
Waarom die
18 procent?
Anachronismen overboord
Voorts voerde spreker een pleidooi
voor een gedurfde verandering in
de studieprogramma's, waarin rudi
menten van overleefde tradities over
boord gegooid dienen te worden. Zo
als het zinloos is dat kinderen, die
zich in hun vrije tijd bezig houden
met elektronisch speelgoed, auto'tjes
en raketten op school nog steeds
Ot en Sien lezen, zo gelden er in
de studie nog steeds overleefde tra
dities, niet in de laatste plaats die
Anfwoord op behoeften
In de derde plaats moet vooral in
het oog worden gehonden welke be
hoefte de maatschappij zal hebben
in de komende decennia. Ook hier-
Prof. Böttcher stelde vast, dat sinds
1945 in Leiden ruim 1200 studenten
in de scheikunde waren aangekomen.
In de tienjarige periode van 1949
tot en met 1958 bleek ongeveer 11
procent van de studenten reeds in
het eerste jaar af te vallen. Van de
resterende 89 procent mag worden j van de faculteiten-indeling,
aangenomen, dat zy de intentie tot
een gedegen studie hadden en daar
ook een begin mee hadden gemaakt,
maar toch bereikte slechts 71 pro
cent van het oorspronkelijke aantal
de eindstreep van het doctoraal exa
men. Nadien zijn deze percentages
iets verbeterd.
Prof. Böttcher vroeg zich af of
die 18 procent (tussen 89 en 71)
wel terecht zyn afgevallen, want ook
onder hen zullen zich velen bevon
den hebben die in de maatschappij
als chemicus een zeer nuttige rol
zouden hebben kunnen spelen, al wa
ren zij dan blijkbaar niet geschikt
voor een volledige gedegen weten
schappelijke vorming.
Wat betreft de studieduur is het
opvallend, dat vooral de laatste Ja
ren dank zij veranderingen in het
studieprogramma en dank zy een
grotere studie-begeleiding een aan-
zienlyke studieverkorting merkbaar
is. Prof. Böttcher stelde nadrukkelijk,
dat dit verheugende resultaat verkre
gen werd met volledige handhaving
van de kwaliteit van de opleiding.
Er is ook veel voor te zeggen, dat
de chemici zo jong mogelyk in de
maatschappij treden, waar men een
grote behoefte aan hen heeft. Maar
de studie moet zo ingedeeld zijn en
zulke vryheden laten, dat ook een
langdurige studie in een meer gespe
cialiseerde richting als voorbereiding
voor een zuiver wetenschappelijke
functie mogelyk is.
voor zal de mogelijkheid van een
geheel ander soort studie geschapen
moeten worden, bv. gemengde rich
tingen zoals chemie en economie. Het
is de hoogste tyd, dat naar nieuwe
combinaties, groter differentiatie en
wetenschappenlyke integratie ge
streefd wordt, omdat slechts daarmee
tegemoet wordt gekomen aan de ei
sen van de maatschappij. Een derge
lijke herorienta-tie zou ook de ge
noemde „18 procent" afvallers van
de goed gestarte studie kunnen op
vangen. Er liggen vele terreinen
braak waarop zij met een kortere
zeer brede scheikundige vorming ge
paard aan studie op andere terrein
van zeer groot nut zouden kunnen
zijn voor overheid en industrie, zoals
controlerende arbeid ten aanzien van
lucht- en waterverontreiniging en
daarmee verband houdende gebieden.
5 a 6 jaar
De gewone chemische studie acht
te prof. Böttcher mogelijk in totaal
5 k 6 jaren, een streven dat reeds
thans dicht bij verwezenlijking is.
Dit, zou echter een langere studie
met het oog op een dieper gaande
zuiver wetenschappelijke toekomst
niet mogen uitsluiten.
Deze belangwekkende voordracht
werd bygewoond door de heer Pie-
kaar, directeur generaal van de we
tenschappen van het Ministerie van
Onderwys, Kunsten en Wetenschap
pen.
In verleden
en heden
Reeds de beroemde Griekse rede
naar Demosthenes, die als ambas
sadeur Athene meermalen by ande
re steden vertegenwoordigde, wist
al, dat niet alleen het contact met
de andere party moeilijk was. Nog
zwaarder was het soms voor de
ambassadeur om, thuisgekomen, de
resultaten van het overleg aan de
twistzieke volksvertegenwoordigers
aannemelijk te maken
Aldus dr. R. H. van Gulik. voor
wiens college over „Beoefening der
diplomatie heden en verleden" zo
veel belangstelling bestond, dat dit
in het Groot-Auditorium moest wor
den gehouden.
Diplomatie is daarom, aldus dr.
Van Gulik, trilateraal werk: de
bilaterale verhouding tussen de sta-
Voor de farmaceuten onder de
deelnemers aan de oud alumnidagen
sprak om. de heer O. A. Singelen-
berg, apotheker te Hengelo. Hij ver
telde over zijn ervaringen bij een be
zoek aan ziekenhuisapotheken in
Frankrijk, Zwitserland, West-Duits
land, Zweden en Denemarken, welke
rondreis mogelijk was gemaakt door
de Wereld Gezondheidsorganisatie.
Het was hem gebleken dat in die
landen geheel uiteenlojiende opvat
tingen bestaan over taak, activiteit
en verantwoordelijkheid van de apo
theker. Hij concludeerde dat het
dringend nodig is, zich op deze ver
schillen en hun consequenties te be
zinnen nu de internationale samen
werking ook door de EEG steeds in
tensiever wordt. Hij pleitte voor vol
waardige ziekenhuisapotheken voor
ziekenhuizen met meer dan 400 bed
den. hoewel deze grens niet geheel
zuiver te trekken is in verband met
behoefte-verschillen onafhankelijk
van het patientenaantal
„Afzetgebied"
koloniale studie
..De markt voor academische kolo
niale waar" heette de voordracht die
prof. dr. C. C. Berg wijdde aan op
komst, bloei en toekomst van de In
donesische studiën in Nederland. De
specerijen en die na 1600 ons land
welvarend hielpen maken werden, al
dus spreker, pas na lange tUd ge
ten is de verhouding tot het eigen i volgd door geestelijke koloniale waar.
ministerie een even belangrijk as- De universiteiten toonden, hier noch
peet. Toch is er, wat de moeilijk- I elders, belangstelling voor koloniaal
heden „thuis" betreft, een onmisken- gebied. Zulk een belangstelling wordt
bare vooruitgang: vroeger werd een slechts uit noodzaak geboren; daar-
Meer studie
Prof. Böttcher besloot zijn betoog
met enkele aanbevelingen, namelyk
in de eerste plaats het door staffunc
tionarissen doen verzamelen van ge
gevens omtrent alles, wat met studie
duur en studie-rendement te maken
heeft. Het is wonderlijk, dat daaraan
zo wenig wordt gedaan, terwijl er
toch uiteindelijk honderden miljoe
nen per jaar mee gemoeid zijn. De
besteding van meer overheidsgelden
in die richting achtte hy zeker
vruchtbaar.
De diescoDeges van de Juridische faculteit werden 's ochtends geopend
door mr. M. V. Polak, die aandacht vroeg voor „De crisis der Amerikaanse
vrijheidsrechten".
Zolang de koude oorlog duurt, aldus prof. Polak, is het een brandend
vraagstuk hoe individuele vrijheid en staatsveiligheid met elkaar te ver
enigen zyn. Het gaat om het oude probleem van de betrekkingen tusser<
net individu en staatsgezag, dat uiteraard in iedere staat aan de orde is
maar voornamelijk in de liberaal- democratische staten van het „vrije j Ren ^Haag, waar
westen" Wegens het leiderschap van de V.S in de westerse alliantie is
ae Amerikaanse situatie van bijzondere betekenis.
Uitvoerig schetste mr. Polak de
ontwikkeling der grondrechten in de
Amerikaanse constitutie en recht
spraak. Sinds 1937 heerste het "clear
and present danger" beginsel by het
Hof, wat betekent dat het noodzake-
lyk is dat er een nauw oorzakelijk
verband tussen speech en antisociaal
handelen moet zyn wilde het vrije
woord beperkt worden. Daarmede
werd duidelijk de opvatting verlaten
dat woorden gestraft konden worden
wanneer men alleen maar denken
kon dat zy een .reasonable tendency"
tot kwaad konden hebben.
De vrye communicatie van ideeën
werd dus door twee beperkingen be
lemmerd: nabyheid in tyd en waar-
schyniykheid van uitkomst.
Maar dan kan het te laat zyn, zeg
gen de tegenstanders. Daarop moet
het antwoord zijn: een ware demo
cratie moet de risico van een moge
lijke succesvolle revolutie nemen,
juist omdat ze ervan overtuigd is dat
Studium generale prof. Gaillard kreeg
inleiding die traditie laat herleven
In het openingswoord voor het studium generale, dat gisteren
fn het kader van de oud-alumnidagen ter gelegenheid van de
diesviering van de Leidse Universiteit in de Stadsgehoorzaal
werd gehouden, werd herinnerd aan het feit dat men vorig jaar
het zondagsprogramma had laten vervallen. De grote aantallen
belangstellenden, die dit jaar dit herleefde zondagsprogramma
op verzoek van enkele oud-alumni in ere hersteld hebben
bijgewoond, rechtvaardigde tot grote vreugde van de organisato
ren deze herleving, aldus dr. L. Kuenen.
Techniek opende
nieuw perspectief
Prof. dr. P. J. Gaillard sprak in
deze bijeenkomst voor een vrijwel
volle grote Stadsgehoorzaal over de
dynamiek van cellen en weefsels aan
de hand van lichtbeelden en een
film.
Na een kort inleidend historisch
overzicht over de ontwikkeling van
de kennis omtrent de fynere struc
tuur van levend weefsel toonde hy
aan dat deze weefselstructuren min
der vast en aan functie en patroon
gebonden zijn. dan men aanvankelijk
Advertentie
Zoekt een GOED ANKER
HORLOGE voor f30.. tot f40.-
of het allerbeste van f200.- en
f400
Horloger v d. WATER
Haarlemmerstraat 207 heeft het
Eterna Certina Prisma
Junghans -Ewe - Anker
had aangenomen. Enkele decennia
geleden dacht men nog, dat de gro
te veranderingen zich slechts voltrok
ken in de embryonale en eerst post
natale fase van levende wezens,
maar thans is men tot het inzicht ge
komen, dat cellen en andere onder
delen van het weefsel aan voortdu
rende veranderingen onderhevig zyn.
niet alleen aan functioneel afsterven
en opbouw, zy wyzigen hun activiteit
ook in verband met neven geschikte
functie- en invloedveranderingen.
Om tot dit nieuwe inzicht te ko
men had men de moderne technie
ken voor microscopische bestudering
van levens in plaats van dood weefsel
nodig, benevens de weefselkweek en
verbetering van de microscopische
techniek zelve, zoals invoering van
elektronen-microscoop en fase-con-
trastmicroscoop.
Na enkele voorbeelden met betrek
king tot de nieuwe inzichten opge
somd te hebben vertoonde prof. Gail
lard tot slot van het studium gene-
zolang de kritiek op haar niet deug-
deiyk is, deze revolutie geen kans van
slagen heeft.
De consequentie van het andere
stelsel is dat het gebruik van onde
mocratische middelen om de demo
cratie te verdedigen tenslotte uit
mondt ln een totalitair systeem en
dat is nog een groter gevaar voor de
democratie dan de gevaren die haar
van „subversieve" kant bedreigen.
In 1951 werd het "clear and present
danger" beginsel echter weer prys-
gegeven, toen het Hof zich tolk
maakte van de hysterische publieke
opinie in de tyd van de anti-commu
nistische vloedgolf die Amerika over
spoelde. Communistenvrees en com-
munistenhaat groeiden tot een ware
psychose uit, die te vergelijken is
met een middeleeuwse heksenjacht.
Het beeld van een echte democratie
waar de wil van de meerderheid
slechts geldt onder voorwaarde dat
ook de rechten van de minderheid
geëerbiedigd worden werd wel geheel
verwrongen omdat 'n door de meer
derheid verworpen en verachte min
derheidsgroep onder de raderen van
de massaconformiteit verpletterd
werd.
Deze devaluatie der essentieel de
mocratische tolerantiegedachte kan
in een traditioneel gevestigde demo
cratie met geen enkel beroep op de
staatsveiligheid gerechtvaardigd wor
den.
Sinds 1963 is er echter weer een
verandering in de cassatie recht
spraak van het Hof te bespeuren.
Door zyn rechtspraak in het neger-
vraagstuk heeft het Hof de grondslag
gelegd voor herwaardering van het
probleem, ook al zal een frontale
aanval van progressieve rechters op
de stellingen der tegenstanders nog
wel geruime tyd op zich laten wach
ten.
terecht of ten onrechte gekritiseer
de ambassadeur onthoofd, tegen
woordig volstaat men met een be
risping
Dr. Van Gulik besprak in het kort
de weinige geschriften, die ons uit
China. India, Arabië en enkele an
dere landen over het werk van de
ambassadeur zijn overgeleverd, waar
na hy uitvoerig inging op leven en
werk van Abraham de Wicquefort
(16061682), een Nederlander, die
in 1627 aan de Leidse Universiteit
het doctoraat in de rechten verwierf.
Later verkreeg hy bekendheid als
Nederlands diplomaat in vreemde
dienst (Brandenburg en Polen). De
Wicquefort was de eerste beoefenaar
van een beroep, dat tot dan toe niet
erkend was, namelijk dat van inter
nationaal journalist. Heel lang ver
bleef hy in Parys. Voor de rappor
ten die hy daar samenstelde over
zijn verzamelde nieuwtjes, had kar
dinaal Mazarin zeer veel belangstel
ling. Een kwart eeuw ging die sa
menwerking goed, totdat De Wicque
fort onvriendelijke dingen begon mee
te delen over de vyf zusters van
Mazarin en „haar gemis aan bloo-
heid", zoals een Nederlandse ge
schiedschrijver het later voorzichtig
omschreef Later woonde hy in
hij adviseur was
van Johan de Witt, aan wie hy, on
danks zijn beweeglijke aard, trouw
is gebleven. De Wicquefort schreef
een handboek voor diplomaten, ,.L'
ambassadeur et ses fonctlons". Ook
na hem zyn schrifturen over dit on
derwerp betrekkelyk zeldzaam ge
bleven. Van recente datum is het
handboek van de Japanse diplomaat
Sato, dat in vele herdrukken is ver
schenen.
Dr. Van Gulik eindigde met een
aantal anekdoten over de geschen
ken, die vorsten vroeger bij aan
komst en vertrek aan een ambas
sadeur plachten te geven. Tegen
woordig is dit facet van de diplo
matie doorgaans beperkt tot een on
derscheiding.
om beperkten de Oosterse studiën
zich aanvankeiyk tot het Hebreeuws,
als noodzakelijke aanvulling op de
theologie.
In die Jaren bereidde niet minder
dan 25% van de Leidse studenten ovsxnm, M
zich voor op een Indische loopbaan, voerde, merkte o.m. op, dat de mo-
Dankzy het indrukwekkende pio- oecumenische beweging door
nierswerk van Hendrik Kern. later het hoogste gezag officieel wordt er
Christen Studentenraad
Prof. dr. F. Haarsma (r.-k.) en prof. dr.
Berkouwer (geref.) geven hun visie
In het Groot-Auditorium, dat ternauwernood alle belangstellen
den. o.w. de rector-magnificus, tal van hoogleraren, de burge
meester. predikanten en geestelijken, kon bevatten, hield de
Christen Studentenraad gistermiddag haar weer tot traditie ver
heven bijeenkomst in het kader van de oud-alumnidagen. Het was
van het bestuur van de C.S.R. goed gezien om deze dag het
onderwerp „Verschuiving in de verhouding tussen de R.-K. Kerk
en de Reformatie" in het middelpunt van de belangstelling t«
plaatsen. Vandaar en vanwege de herleving van het zondags-
programma, ook de bijzonder grote opkomst. Prof. dr. H. Berkhof,
die gespreksleider zou zijn. was niet in de bijeenkomst aanwezig.
Gesprekspartners waren prof. dr.
F. Haarsma, rector van het Groot
seminarium Rysenbnrg en prof. dr.
G. C. Berkouwer, hoogleraar in de
dogmatiek aan de Vrye Universiteit
te Amsterdam Men had voor de be
handeling dit onderwerp een goede
keuze gedaan, want beide hooglera
ren de eerste ais deelnemer en
de tweede als waarnemer woon
den bet tweede Vaticaanse concilie
by.
Achtereenvolgens werden in het
kader van deze voordracht de volgen
de onderwerpen aan de orde gesteld:
wat is er in de verhouding tussen
R.-K. Kerk en Reformatie door dit
concilie ten goede gesteld, wat zijn
de punten, waarop de geschillen vast
zitten en wat kunnen wy in de toe
komst nog doen om in deze verhou
ding verandering aan te brengen.
Afwisselend gaven prof. dr. Haars
ma en prof. dr. Berkouwer hun visie
over deze punten. Prof. Haarsma, die
steeds in eerste instantie het woord
Van Vollenhoven en Snouck Hurgon-
Je, hadden de Leidse Oosterse studiën
zich een groot aanzien verworven.
Een aanzien dat wel eens overtrok
ken wordt: de huidige kennis van In
donesië, verzameld door een handje
vol Nederlanders In niet voel meer
dan 100 jaar, en gericht op ©en ge
bied van honderden talen en cultuur
kend. Dit blijkt oa. uit de instelling
van het secretariaat voor de eenheid
door thans wijlen Paus Johannes
XXIII, vervolgens uit de vrijwel
eenstemmige aanvaarding van het
ontwerp over het oecumenisme als
gespreksbasis door het concilie. Vol
gens spreker is dan ook de R.-K.
Kerk zich in veel sterkere mate be-
eruen laien en cuiiuur-wust geworcjen van de eenheid van
patronen en deze kennis valt yry- j de ver£jeelde christenen onderling
Zy erkent het doopsel, het geloof in
wel in het niet naast byvoorbeeld de
kennis der klassieke talen!!!
Hoewel nog een rijke schat aan ma
teriaal op bewerking wacht, zag prof.
Berg de toekomst van de Indone
sische studiën donker in.
De Nederlandse gemeenschap
heeft geen belang meer bij die
studiën: geen grote groepen studen
ten dus, waaruit onderzoekers gere
kruteerd kunnen worden. De vak
literatuur is ontoegankeiyk voor bui
tenlanders. voor vertalingen ïykt de
tyd voorbij.
Het geheel van onze kennis, aldus
spreker, past niet meer by de be
hoefte die buiten Nederland bestaat
de dekolonisatie heeft nu eenmaal
een vloed van nieuwe problemen op
geworpen. In Rusland en Amerika
Interesseert men zich primair voor de
huidige situatie en haar onmiddellUke
voorgeschiedenis. In Indonesië zelf is
de belangstelling gericht vooral op
unificatie, onder meer vla een een
heidstaal.
Hoewel de markt dus ongunstig
moet worden genoemd, zo besloot
prof. Berg zyn causerie, ls het te ho
pen dat de aantrekkingskracht van
de studie zelf een Nederlands-Leldse
traditie in stand vermag te houden.
Christus en de aanvaarding van de
H.-Schrift als fundamentele basis
van gemeenschap en eenheid in de
Kerk van Christus. Bovendien erkent
de R.-K. Kerk het bestaan van ker
kelijke gemeenschappen van refor
matorische signatuur. In haar op
vatting van eenheid, waarin een we
zenlijke plaats toekomt aan het bis
schopsambt. is veel ruimte gekomen
voor de pluriformiteit.
Onoverbrugbaar
Grenzen, die vooralsnog onover
brugbaar ïyken. doen zich volgens
prof. Haarsma naar het besef van
de R.-K. Kerk voor by de refor
matorische leer van het sola
scriptura (de Schrift alleen) in ex
clusieve zin. by de reformatorische
leer over het kerkelijk ambt en de
praktijk van de sacramenten. T.a.v.
de toekomst merkte spreker op, dat
het er om gaat om uiteindelijk de
gemeenten en de parochies Plein-
groep uit Den Haag) te bereiken. Op
de concreet gestelde vraag naar de
erkenning van de reformatorische
kerken (niet kerkeiyke gemeen
schappen) antwoordde prof Haars
ma, dat. vanuit de Heilige Schrift
geredeneerd, dit niet anders dan de
R.-K. Kerk kan zyn.
Grote spanningen
Prof. dr. Berkouwer. die ter onder
steuning van zyn visie veelal terug
greep op uitspraken van nationaal
en internationaal bekende theologen,
zowel uit het reformatorische als het
r.-k. kamp. zei zeer getroffen te zyn
door zyn bezoek aan het tweede
Vaticaanse concilie. In Rome is in
deze dagen zeer veel aan de hand.
Het begrip verschuiving in de ver
houding tussen de R.-K. Kerk en de
reformatie, heeft tydens het concilie
reële inhoud gekregen. In beide
kerkformaties zyn grote spanningen
gaande.
Momenteel staan wy in een perio
de, dat wy niet meer negatief, doch
positief moeten denken. Over tal van
concrete punten is thans de ban ge
broken. Zo heeft b v de Paus thans
reeds met nadruk gesproken over
christelijke gemeenschappen. Het
veranderheidselement is ,een pro-
Officiële publikatie worden. Blyft altyd nog de kwestie
van het leergezag, waarby ingrijpen
de vragen op het spel staan. Hoewel
over de grote centrale vragen, met
uitzondering van de liturgie, op dit
concilie nog niet is beslist., gelooft
prof. Berkouwer. dat er tydens het
concilie reeds zoveel is gezegd dat
de R.-K. Kerk daarvan niet meer
los komt. Voorts gelooft spreker, dat
er t.a.v. het onfeilbaarheidsbegrip
ook in de kerk van Rome iets aan de
gang is. T.a.v de toekomst stond
spreker op het standpunt, dat refor
matorische christenen het gesprek
met de ander" niet moeten my den.
Er dient een nieuwe confrontatie,
maar dan niet op zwakke, doch op
sterke punten, te worden aangegaan,
waarby het de gemeenschappeiyke
roeping is om niet te vervallen in
de karikatuur, welke over en weer
van elkaar is gemaakt, (van protes
tante zyde b.v. het anti-paplsme).
Wanneer w-y realistisch bezig wil
len zijn, dan zyn wy, aldus prof.
Berkouwer, geroepen de confrontatie
te zoeken op die punten, waar de
ander het sterkst staat om zo van
uit de eenheid in Christus bezig te
zyn op de weg naar het Eschaton
(de grote toekomst van Christus).
In plaats van prof. dr. H. Berkhof
hy ging deze ochtend voor in
een kerkdienst te Rotterdam leid
de de hervormde studentenpredikant,
ds. J. A. Fekhof, op vaardige wijze
dit gesprek.
VERKEER
Burgemeester en Wethouders van
Lelden brengen ter openbare kennis,
dat zy hebben besloten een wachtver-
bod vast te stellen voor het Steen-
schuur noordzijde, voor zover gelegen
tussen de Breestraat en de Nleuw-
steeg, aan de zijde van de bebouwing
Afschriften van dit. besluit zijn ver
zonden aan de Hoofdingenieur-Direc
teur van de Rijkswaterstaat in Zuid-
Holland, aan de door de minister van
Verkeer en Waterstaat aangewezen
verenigingen behartiging van verkeers-
belangen ten doel hebbende en aan Ge
deputeerde Staten van Zuid-Holland.
„Enerzijds heeft de kerk zich over
zes continenten verspreid, anderzijds
verkeert zy in deze continenten in
een minderheidspositie". Hierop ves
tigde zaterdagmiddag in het Acade
miegebouw prof. dr. E. Jansen
Schoonhoven de aandacht tydens
een college in de Gewelfkamer. „Ook
in Europa en Noord-Amerika wordt
de Kerk geconfronteerd met een
niet-christelijke wereld. Europa kan j
niet terugkeren tot de voor-christe-
lijke tyd, maar het kan wel het Ver
bond van God de rug toekeren er. in
een post-ohristelyke situatie terecht
komen".
Prof. Jansen Schoonhoven hand
haafde zyn conclusie dat er sprake
is van Zending in zes continenten:
de fundamentele problemen- waar
voor de kerk zich in deze continenten
Ter gelegenheid van de diesviering van de Leidse Universiteit
vond zaterdag j.I. in de Leidse Schouwburg, onder auspiciën van
het Leids Universitair Toneel Accoord, waarin alle studenten
toneelgroeperingen samenwerken, de première plaats van „Peer
Gynt" van de grote Noorse auteur Henrik Ibsen, onder regie
van Anne Marie Prins.
In een korte beschouwing, die de regisseuse in het programma
aan het stuk wijdt, zegt zij: „In de wankelmoedige fantast Peer
Gynt heeft Ibsen in 1867 een figuur geconcipiëerd, die een te lang
achterovergedrukt preludium vormt op de anti-held van het mo
derne theater". In het aangehaalde fragment valt een duidelijke
motivering voor haar regie-opvating te herkennen, een opvatting,
die cn laten wij dat direct en ondubbelzinnig vaststellingen, tot een
verfrissende, interessante en zeer goede voorstelling heeft geleid.
rale een in eigen laboratorium op- J gesteld ziet ziin in wezen geiyk.
genomen film over de levendige ac- Maar deze zending moet niet in be-
tivltelten van lymfe-cellen. I nepen zin bedreven worden.
Nieuwe opvatting
Wy moeten de regisseuse dankbaar
zyn dat zy gerede argumenten vond
om af te rekenen met de traditionele
romantisering die door Griegs' ver
klanking een onverwoestbaar funda
ment scheen te hebben gekregen. Zo
kreeg van af de eerste inzet van de
voorstelling, waarby de nieuwe com
posities van Rogier van Otterloo, de
Peer Gynt een geheel nieuwe en fas
cinerende gestalte. Met het vergiy-
rien van de taferelen werd de voor
stelling zelve een steeds machtiger
pleidooi voor de opvattingen van de
regie, gevolgd door een ovationele
„vryspraak die bepaald niet werd
verleend op grond van „gebrek aan
bewUs".
Grandioos
Vanzelfsprekend zyn amateurs niet
niet in staat om alle intenties van de
de studentenwereld met zyn stryd
voor en tegen tradities) kon behalen,
is een groot compliment voor het
spel in zyn geheel. Dat de voorstel
ling echter volledig het stempel van
de regisseuse droeg, bleek vooral uit
de massascènes, waarby die in de
grot van de trollen eenvoudig gran
dioos was. In deze massascènes Im
mers is door de collectiviteit
de Groot aan overtuiging zeker win
nen. Walthera van Lennep zagen wy
in de rol van Anitra, de favoriete
haremvrouw, een bevallig brokje ver
leiding „ten tonele spreiden". Trou
wens. aan verleiding ontbrak het op
WÊÊpad van Peer toch al nlet. waartoe de
maar één geprononceerde wil aanwe- TVSL een aantal talentvolle krach-
zig, die van de regie, en juist ln deze ten had afgevaardigd.
scènes, waar deze leiding zich zo vol
ledig kon doorzetten, lagen de hoogte
punten van deze voorstelling.
Toch zouden wy de speler van de
rol van Peer Gynt schromeiyk tekort
doen. wanneer wy hem niet als de
andere grote figuur in deze opvoering
een welgemeend compliment zouden
maken voor zyn creatie, want zo mo
gen wy deze prestatie van Peter van
Vliet als amateur zeker noemen. Zeer
beweegiyk in de „Jonge" jaren van
Peer, overtuigend verouderd tegen
het einde, ontroerend in de sterf
scène van zyn moeder Aase. arrogant
in zyn ryke tyd. Kortom, een zwaar
parcours, waarin de meeste hinder
nissen ruimschoots werden gehaald
Naast hem vielen van de talloze
mannenrollen op Huue Obertoo als
de troll en koning. Willem Erkelens
als de directeur ran een gekkenhuis,
een rol, die hy met gebruikmaking
van ziin lengte tot een zeer bilzon-
dere wist te maken, en tenslotte Nob
Smeele als de kn open tri et u- die Peer
Gynt aan het einde de spiegel van
ziin vergooide leven voorhoudt.
Van de eveneens vele damesroïlen
werd moeder Aase met veel begrln
maar wat frêle eesneeld ooor Renée
regie recht te laten wedervaren, maar r,rnpnewee-KelrVr De trouwe gelief-!
dat Anne Marle Prins deze zege op de Solvejg bleef wat erg vlak Me)
de traditie (hoe merkwaardig is toch iets meer geluld zou deze rol van Pit i
Het zeer summiere décor bestond
uit een serie blokken die, overeen
komstig de eisen van de scène, wer
den samengevoegd. Tegen de zwarte
gordUnen hadden deze blokken wel
wat meer kleur kunnen verdragen.
De kostumering was goed verzorgd,
terwyi een woord van lof voor de
belichting op zijn plaats is.
Compliment
Nadat aan het slot de byna einde
loze ovaties van het opgetogen pu
bliek waren verklonken, wist de rec
tor magnificus prof. dr. W. den Boer
zich zonder twyfel de tolk van alle
toeschouwers, toen hy het „Luta" met
deze bijzondere voorstelling compli
menteerde. Vooral naar Anne Marie
Prins ging zyn bewondering uit die
hy daarom, met voorbyzien van d/:
traditie, de handdruk gaf die eigen -
lyk voor de praeses van het „Luta"
bestemd zou moeten zyn.
Na een antwoord van genoemde
praeses, J. G. Tielenius Kruythof, viel
het doek voor de laatste maal over
de scène, waar intussen voor regis
seuse en speelsters armen het bloe
men waren aangedragen.
B. H. Jr.
