Ned. Studenten Orkest
weer in volle actie
w GOLDEN
FICTION
kunst
kaleiöoscoQp
Jaap Flier en
excelleren in
Willy de la Bye
premiere - ballet
WITTE KRUIS
Danstheater viert
eerste lustrum
ECLOGUESVANHEPPENER
BONDSKANSELIER ERHARD
OVER ZIJN CONTACTEN
MET REGERING IN ROME
DE ANATOMISCHE LESEN INTERIEUR
UITGEBALANCEERDE
SAMENSTELLING
MAAKT U VLOT WEER FITI
ILO schorst
Zuid-Afrika
Lijnenspel
Advertentie
Derde Mad no. SI ITS
Qp gericht
1 maart 1800
Woenadag 29 Januari 1964
VREUGDE en verbazing overvalt ons steeds weer. wanneer wij
kennis nemen van het door Jan Brussen uitstekend geïn
strueerd spelersmateriaal, dat deel uitmaakt van het Ned. Studen
tenorkest. dit jaar traditiegetrouw weer op tournée (de twaalfde)
door ons land (Engeland incluis), ten bate van het Ned. Studenten
Sanatorium en het Universitair Asyl Fonds. Juist uit Londen terug
gekeerd. gaf het gisteravond een concert in een prachtig gevuld
Gebouw voor K. en XV te Den Haag. waar oud en jong was
samengestroomd om te luisteren naar de resultaten der inten
sieve Bergense studie.
Zo n ruim 80 vrouwelijke en mannelijke studenten onder wie
niet minder dan 24 uit Leiden tot gedisciplineerde prestaties te
brengen is een niet geringe opgave. Maar dirigent Jan Brussen.
orkestpedagoog en instructeur bij uitnemendheid slaagt daar altijd
wonderwel in: hij kent het klappen van de zweep tot in finesse!
Amateurisme
zeer hoog plan
Na het gezamenlijk zingen van het „Io
Vivat", klonk als inzet het bekende
..Adagio for strings" op. 12 van Ame
rikaanse componist Samuel Barber,
oorspronkelijk het langzame deel van
diens eerste strijkkwartet.
Waarom wy dit kwartet nooit ho
ren is onduidelijk.
Zeker is. dat de orkestbewerking
voor de niet minder dan 66 deelne
mende strijkers een kolfje naar hun
hand moet zijn. Van een modern
Idioom is geen sprake, integendeel.
De cantabiliteit, de verstilling en de
ernst doen weldadig aan, vooral als
dit Adagio zo fijnzinnig genuanceerd
en in zulk een homogene orkestklank
Als ieder Jaar ook nu een noviteit:
Robert Heppener schreef in opdracht
van het NSO zijn „Eglogues" Her
derszangen"), geïnsn.reerd - - de eer
ste strophe van het gedicht „Chro-
nique" van de Nobelprijswinnaar
Saint-John Perse.
Zijn impressionistische, veelal som
bere muziek, verraadt een eigen dis
harmonische taal. Deze moge wat
geëxalteerd aandoen, niettemin trekt
zij de aandacht, niet het minst door
de rijke contrastwerkingen, en frap-
pant-originele colorist.ïsche vondsten,
waarvan de vier delen: .Paysage",
„Vents", .Pierres" en „Cirques" ge
tuigen.
Het werk is voortreffelijk geïnstru
menteerd en gezien het feit dat de
componist de amateurs het vuur na
aan de schenen heeft gelegd, bijzon
der knap gerealiseerd.
Eerlijk gezegd bereikte onze ver
bazing hier haar hoogtepunt, want
deze uitermate suggestieve partituur
bevat voor de Instrumentalisten zo
veel struikelblokken, dat er brokken
gemaakt kunnen worden, voor men
het. weet,
Felle geladenheid en innige ver
stilling wisselen elkaar af en ieder
een— van harp, tot piccolo-fluit, bla
zers en bekkens toe is hevig in de
weer, om er een Dunctuele vertolking
van te geven. Nu: dit is best gelukt!
Hoed af voor zoveel kunde, waar
door wij op den duur toch meer ge
boeid werden, dan door de compo
sitie op zichzelf, welke naast geïn
spireerde momenten, ook in oorver
dovende klankerupties geforceerd
aandoende passages bevat, waarmee
de componist niet goed raad wist,
maar waarbij men vol gas kon ge
ven!
Niettemin een veelbelovende proe
ve van bekwaamheid van een man.
wiens volgende werken met belang
stelling tegemoet gezien mogen wor
den. omdat hij in ieder geval, on
danks jeugdige onevenwichtigheid,
blijk geeft persoonlijke en drama
tische zeggingskracht, welke soms
diep peilt, zijn eigendom te mogen
noemen. En dat is toch wel de voor
naamste voorwaarde, om het een heel
eind te brengen!
Evenals na het optreden van Van
Ast was men ook nu gul met applaus,
naar het ons voorkwam voornamelijk
voor de intelligente interpretatie,
welke sprak van een ongewone stu
diezin. en ook volwaardig begrip.
Tot oesluit heeft, men zich gewijd
aan Haydn's verfrissende ..Militaire
Symphonic" (No. 100 in G dur),
welke wij in verband met de tijd niet.
meer konden beluisteren.
Gezien echter het feit, dat het ni
veau van het N.S.O. in zijn huidige
samenstell ng ieder jaar is deze
weer anders in verband met de door
stroming zo hoog staat, zal deze
Haydn zeker tot de climax van dit
zo geanimeerd verlopen en feestelijk
gestemde concert zijn uitgegroeid.
Aan Jan Brussen, die precies weet
hoe hy al deze jongeren naar zijn
hand moet zetten en hen de knepen
van het vak tot in détail bijbrengt,
opnieuw onze welgemeende hulde
voor zóveel doorzicht, ijver en toe
wijding.
De meer uitgerijpte en dus zachtere tabaksoorten
van Golden Fiction zorgen, in de juiste verhouding
gemengd, voor het natuurlijke aroma. U kunt deze
sigaret de ongesausde Amerikaan noemen, die
géén toegevoegd aroma bevat, alléén pure tabak.
Evenals aan al zyn trouwe disci- jyT a \Td'\ 1
pelen, die tjjdens hun studietijd de IN J\ Y vl^CllCFcIcll 111
Ankara en Athene
nodige uren weten vrjj te maken,
om zich met enthousiasme aan
„Vrouwe Musica" te wijden.
Dat wil in een tjjd als deze. met
al zjjn afleidingen, wat zeggen!
H.
ROBERT HAPPENER
gepresenteerd wordt, als ditmaal het
geval mocht zyn. Temeer opmerkens
waard omdat hier sprake is van zo
veel heterogene elementen, die zich
onder Brussens weloverdachte lei
ding stelden. De voordracht was naar
ons gevoel echter iets te gerekt, het
geen afbreuk deed aan de spanning
Het was zeker geen geringe op
gave met het poëtLsche cello-concert
in a van Robert Schumann (op. 129),
met de jeugdige René van Ast.
thans als solo-cellist by het Kunst-
maandorkest werkzaam, voor de dag
te komen. Het stelt zowel aan solist
als orkest de allerhoogste eisen.
René van Ast ,die over een kleine
zy het welluidende en gave toon be
schikt. maar nog niet over de per
fecte technische zekerheid, die door
de allergrootsten wordt geopenbaard
(daarvoor zal verdere groei en gro
tere podiumervaring nodig zijn),
sloeg zich echter toch kranig door
de moeiiykhedcn heen in een muzi
kale illustratie, welke getuigenis af
legde van een nobel inzicht in de
materie.
Omspeeld door een orkest, dat hem
In loffeiyke nrecisie en bescheiden be
geleidde. waardoor Van Ast nergens
in de verdrukking kwam, wat in een
concert als dit -emakkeiyk gebeuren
kan.
Regeling beeldende
kunstenaar herzien
De minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, dr. G. 'M. J. Veld
kamp, heeft de bestaande beeldende
kunstenaarsregeling herzien.
De nieuwe regeling stelt de kun
stenaar. wiens verkopen op de vrije
markt te gering zyn om met de op
brengst ervan in zyn bestaan te
voorzien, in staat zich door zyn ar
tistieke arbeid te handhaven. Boven
dien houdt de regeling ook bepalin
gen in. welke gericht zyn op de ont
plooiing van de artistieke capacitei
ten van de kunstenaar.
Voorts is in de regeling meer aan
sluiting gezocht aan hetgeen op de
vrue kunstmarkt gebruikelijk is, o.a.
wat betreft de betalingswijze van
aangekochte kunstwerken.
De nieuwe regeling, die op 3 fe
bruari in werking zal treden, is tot
stand gebracht in nauw overleg mei
het ministerie van O. K. en W. en
de centrale commissie sociale kunst
opdrachten. waarin mede kunste
naarsorganisaties zyn vertegenwoor
digd.
Generaal Lemnitzer. de opperbe
velhebber van de NAVO-strydkrach-
ten in Europa. Ls gisteren ln de
Turkse hoofdstad Ankara aangeko
men. waar hy werd verwelkomd door
generaal Sunay, chef van de Turkse
generale staf. Generaal Lemnitzer.
die wordt vergezeld door de Griekse
generaal Levandis. zei dat het doel
van zyn bezoek het bespreken van
NAVO-kwesties is. Op een vraag
voegde hy er aan toe dat de kwestie-
Cyprus het vraagstuk van de dag is.
De opperbevelhebber van de NAVO-
strijdkrachten zal één dag in Ankara
1 blijven, waarna hy naar Athene ver
trekt. Daarna zal hy naar Napels
I reizen.
De Westduitse Bondskanselier pro
fessor dr. Ludwig Erhard, die een
officieel bezoek aan Italië heeft ge
bracht. sprak gisteren op een pers
conferentie te Rome de hoop uit. dat
zoveel mogelijk landen zouden deel
nemen aan de voorgestelde multila
terale NAVO-kernmacht. opdat de
ze tot een „waarachtig deelgenoot
schap" zouden worden. Hy verklaar
de dat West-Duitsland de totstand-
Gele petjes voor
veilig verkeer
In het Westduitse grensgebied
ziet men sedert enkele dagen de
schoolgaande jeugd getooid met
een soort jockeypet van hardgeel
gekleurde keperstof. Verkeersdes-
kundigen zijn van oordeel, dat
deze petjes veel beter opvallen
dan bijvoorbeeld de waarschu- J
wingsborden nabij scholen. De
petjes worden tegen een redelijke
prijs beschikbaar gesteld. Mocht
dit een onoverkomelijk bezwaar
zijn voor sommige ouders, dan
worden de aanschaffingskosten
betaald door de vereniging voor
veilig verkeer.
koming van deze kernmacht 'n „zaak
van uiterst groot gewicht" acht.
„De Italiaanse leiders hebben groot
begrip aan de dag gelegd voor het
plan tot stichting van 'n NAVO-kern
macht, ook al zyn zy nog niet be
reid om zich hier tenvolle aan te
binden", aldus Erhard.
Hy voegde hieraan toe dat hy en
zyn afvaardiging, by de bespreking
van NAVO-verdedigingsaangelegen
heden. met genoegen liadden gecon
stateerd dat de Italiaanse leider» het
ten dele met hen eens waren.
De Bondskanselier deelde verder
mede dat hy de Italiaanse eerste
minister Al do Moto had uitgenodigd
om West-Duits land in de komende
zomer te bezoeken.
Erhard zei ook: „West-Dultsland
ziet een verenigd Europa niet louter
1 als een samengaan van de zes EEG-
staten. Het verdrag van Rome moet
open staan voor elk land, dat hiertoe
wenst toe te treden".
Prof. Erhard verklaarde na drukke-
lyk dat de Frans-Duitse verzoening
en vriendschap geen in zichzelf be
sloten karakter draagt. „Er moeten
grenzen worden gesteld aan de ver
wezenlijking van het denkbeeld der
Europese eenwording", zei hy
Eraan herinnerend dat hy zelf
I protestant is, verklaarde de West
duitse regeringsleider dat hy het.
werk van het te Rome gehouden al
gemene concilie met een ontroerd
gemoed had gevolgd. Hy verklaarde
de pogingen van de Paus toenadering
tussen de kerken teweeg te brengen,
met byzonder grote aandacht te vol
gen.
Erhard beval aan de pogingen van
Amerika tot verbetering van de be-
I trekkingen tussen Oost en West on
der betrachting van waakzaamheid
i zoveel mogeiyk te steunen. Hy wees
er in dit verband op dat het vooral
de Verenigde Staten zyn, die thans
in de gehele wereld de voornaamste
last dragen van het handhaven van
de vrede.
De Westduitse bondskanselier
sprak zich opnieuw uit tegen het ver
lenen van kredieten op lange termyn
aan de Sowjet-Unie. Hy gaf te ken
nen, dat ook de Italiaanse regering
..met alle voorbehoud" tegenover het
verlenen van dergeiyke kredieten
staat.
Hoofdpijn? Griep? Spierpijn? Witte Krui» poeder»
helpen vlug en goed. 't Geheim schuilt In de uit
gebalanceerde samenstelling! Wetenschappelijk
verantwoord. Uiterst werkzaam. Witte Kruis
poeders zijn:
pijnstillend, koortswerend, opwekkend.
Bovendien: géén ealicylzuur, dat vaak maag
klachten veroorzaakt. Witte Kruis poeder»
zijn fantastisch goed. Voor kinderen en volwas
senen!
ook vorkrijgbaar In tabletten an cacbata. Bj uw apotheker of drogtat
(Van onze kunstredactie)
Het Nederlands Dans Thea
ter viert zijn eerste lustrum met
twee bijzondere balletvoorstel
lingen in de Kon. Schouwburg te
Den Haag.
De eerste werd gisteravond
voor een enthousiast publiek ge
geven. Dank zij de bemoeienis
sen van K. en O. waren vele Lei-
denaars in de gelegenheid deze
gala-avond bij te wonen.
Het programma bevatte enkele pre -
mières. die slechts voor een deel aan
de hooggespannen verwachtingen
hebben voldaan.
„De anatomische les" is meer een
triomf voor Jaap Flier geworden die
als het lichaam op de seotietafel één
van de beste creaties uit zyn dans
carrière leverde, dan voor de Ameri
kaanse choreograaf Glen Tetley. De
inspiratie die de choreograaf uit
Rembrandt's befaamde schüdery put
te. heeft jammer genoeg niet tot een
grote artistieke gebeurtenis geleid.
Muziek mise-en-scene, kostuums en
decors wed y verden om het zeerst,
maar het ballet zelf bleek, ook wat de
structuur betreft, weinig overtuigend.
Wat het premlèrepubliek te zien kreeg
was elgeniyk niet meer dan een le
vende imitatie van een imponerend
kunstwerk, waarvan weliswaar een
zekere beklemming uitgaat, maar die
in de eerste plaats gepaard gaat met
een soort fantasieloze pathos.
In tegenstelling tot het pronkstuk
uit het Mauritshuis zal dit ballet de
eeuwen zeker niet doorstaan Daar is
het te onecht voor. Det dode lichaam,
het zy nogmaals gezegd, werd door
Jaap Flier op waariyk magistrale
wijze vertolkt. Meer dan ooit toonde
hy zich gisteravond een danser van
formaat, voor wie het hooghouden
van een reputatie nauweiyks enige
moeite schynt te koeten Filer zet,te
de man. die nog éénmaal teruggrypt
naar het leven indringend en met al
zyn talent op de planken. De scènes
waarin hy zyn moeder (Willy de la
Bye) en vrouw (Alexandra Radlus)
voor het laatst ontmoet met de te
rugkeer tot de onverbiddelijke dood
ln het verschiet, waren subliem. Kort
en krachtig in zyn bewegingen heeft
Flier dit weinig overtuigende werk al
thans voor een deel wóar weten te
maken
Psychische
geladenheid
Als tweede ballet werd Jaap Flier's
„Interieur" gepresenteerd. Een ty
pisch elgentyds dansdrama, dat her-
Een repetitieopname van
..De anatomische les"
inneringen oproept aan Sartre's „Huls
Clos". Het ballet, dat een licht pan
tomimische inslag heeft, bracht
Filer's rttPe ervaring als dansdrama-
turg verrassend goed aan het licht.
Hy heeft dit ballet een psychische
geladenheid gegeven, die angstaanja
gend is.
Het geluk der geliefden wordt ln
het ritme van een onzekere tijd tot
een ongeluk. Man en vrouw verstik
ken in hun interieur als zy elkaar
niets meer te verwyten hebben. Hun
leven wordt steeds weer gestuwd naar
het ritme van de eenzaamheid Willy
de la Bye gaf met haar veelzydig ta
lent en met de durf, die de Jongeren
eigen is uitdrukking aan dit zwijgen
in de traagheid van het (huweiyks)
bestaan. Haar partner was Charles
Czarny. wiens bewegingen af en toe
wat al te nadrukkelijk om niet te
spreken van geëxalteerd waren.
De speciale commissie voor Zuld-
Afrika van de internationale arbeids
organisatie (ILO) heeft in een rap
port. voorgesteld Zuld-Afrika uit de
ILO-conferentie te schorsen, zolang
dit land zyn apartheidspolitiek voort -
zet. doch niet tot uitzetting over te
gaan. tenzy ook de Verenigde Natie»
zulks doen
De commissie stelt voor de statuten
zodanig te wyzen, dat. elk land dat
..op flagrante wyze en by voortdu
ring" een openlijke politiek van ras
sendiscriminatie voert, van deelname
aan de ILO-conferentie kan worden
uitgesloten.
Een andere voorgestelde wijziging
betreft het verlenen van bevoegdheid
aan de conferentie om op elk land.
dat door de Verenigde Naties als lid
ls afgezet of geschorst, een zelfde
maatregel toe te passen.
Eenzydige uitzetting zou de ILO
verwikkelen ln politieke vraagstuk
ken waarvoor de V.N. de verantwoor-
deiykheid dragen, aldus het rapport.
Het programma vermeldde voorts
..Madrigalesco". dat door Benjamin
Harkarvv ls gebaseerd op een con eer
to van Vivaldi. De muziek van Vivaldi
ls een streling voor het oor. de bewe
gingen daarop in al hun strak- en
soepelheid een feest voor het oog
Er ging van dit ballet waarin het
samenspel nog belangryker is dan de
virtuositeit, een bovenwereldse biy-
held uit. Het was een genoegen om
van dit vloeiende ïynenspel te ge
nieten. Tot slot werd „De hospita" in
een Ietwat gekuiste vorm op het to
neel gezet. In dit speels poëtische hal-
let excelleerde Marian Sarstadt die
nog niets van haar experssiviteit
heeft verloren.
Na afloop van de voorstelling was
er behalve een ovatie een grootse
bloemenhulde en een druk bezochte
receptie.
