Operabal: hoogtepunt van
Carnavalsfeest te Wenen
GESCHIEDVERVALSING IN
RUSSISCHE ENCYCLOPEDIE
I Iedereen
iedereen te
te
hoopt
zien en
worden
gezien
V
Fantasie van Sprookjestanteover (le Baltische landen
Zaterdag 25 Januari 1964
(Van onze Weense correspondent)
AN de Donau is het Carnaval reeds op 1 januari begonnen,
maar het gaat er veel rustiger toe dan in de steden langs de Rijn en
de Roer, waar men grote papieren mutsen opzet en waar de Carna-
valspret zich niet alleen in grote zalen, maar ook op straat af
speelt.
,-j In Oostenrijk en speciaal in Wenen wordt er tijdens het Carna
val vrijwel uitsluitend gedanst en nog eens gedanst.
|j 300 bals
aangemeld
7 Als 11c het ln de balkalender" van
&Lt Jaar goed heb nageteld, zijn er
oprichting van een nieuw operage
bouw, waar zoals hij uitdrukke
lijk verklaarde „opera's, operettes
zullen worden opgevoerd, maar ook
operabals kunnen plaatsvinden."
Toch had Wenen hiermee niet de
primeur, want het volgde hierin het
voorbeeld van Parijs.
Daar echter de Keizer de PariJse
buitensporigheden en gewaagd- CekrOOIlde hoofdeil
ri wilde d
Dergelijke groepen hebben op de
eerste of tweede rang een loge ge-
resveerd. waardoor meer dar, f500
moet worden betaald. Een gereser
veerd tafeltje in een van de and»re
zalen kast mintens f200 en het is
begrijpelijk dat de kosten vo„r con
sumptie even prijshoudend zijn
Een gewone entreekaart voor een
staanplaats kost ongeveer f60.
de „ondeugende meisjes", dat eerder
koddig dan gevaarlijk Is.
Voor de upper ten
1 Alle i
-Vndel.
kuist ei
polit
UC lilt
gorden
'hilharr
Jficieel meer dan 300 bals aange
jneld. Er moet daarvoor vermakeUik-
toidsbelasting worden betaald, zodat
i fiscus met de winst gaat strijken.
warden ofwel ln de spiegelzalen
an de oude barokke paleizen
juersperg, Pallavicinl of Palffy
ehouden, ofwel in de twee concert-
ebouwen, de grote restaurants en
otels, in feestzalen en in kleinere
- elegenheden.
H Alle mogelijke organisaties van
nijverheid en industrie, van
en wetenschap, maar ook van
politiek hebben hun eigen bal-
Ivond. die gewoonlijk om 21 uur be-
pnt en 's nachts tegen 4 of 5 uur
Er wordt gedanst, gedronken
op de late avond ook wat gege-
gn, geflirt en weer opnieuw gedanst:
(uderwets. wals of modern.
Meestal staan er twee of drie ar
testen ter beschikking die elkaar af-
fisselen. De oudere jaargangen blij-
aien in de grote bovenzaal waar men
ts danst, de Jongere generatie
let de kleinere bij zaaltjes op, 't
liefst in de kelder waar moderne
mnsmuziek wordt gespeeld.
*^)e meest elegante en duurste bals
gegeven door het Weense
larmonisch Orkest, door de
Echtvereniging, de Weense artsen,
fcchnlci en juristen.
Ook de Neder landse-Oostenrijk-
fe vereniging heeft een balavond in
e^t palels Palffy evenals de meeste
«renigingen en grotere firma's,
jugdgroepen. middelbare scholen en
Wfs parochies.
Het Weense doorsnee-Carnaval is
lus een vrij onschuldig en burgerlijk
Wmaak.
^In de 7e wijk geeft de burge
meester een bal, waarop ouden van
kgen, gepensioneerden en armlasti-
èn worden uitgenodigd en onthaald,
«schuldiger kan het al niet!
Gemaskerde bals
Iets luidruchtiger zijn de gemas-
erde bals, die hier „Gschnas" of
Hnfeesten worden genoemd. Hier
lag men alleen gekostumeerd ver-
ffijnen. Wie niet verkleed Is, moet
te te betalen. Tot deze groep beho-
m de sterk ln trek zijnde „bals voor
tnxame harten", waar men óók aan
I toekomst denkt, verder de „dolle
'g jansavonden" van ettelijke zangver-
ligingen. het lompenbal van de
Ins te na ars die wel Iets hartigs ge-
end zijn. En tenslotte het bal van
Ook dit jaar vormt het opera-bal
het hoogtepunt op 6 februari. Dit
;bruik gaat eigenlijk terug op een
verordening van Keizer Frans Josef
le in 1860 de opdracht gaf tot de
heden bijv. de cancan
vermijden, werd het eerste Weense
Opera-bal in 1877 speciaal voor een
liefdadig doel georganiseerd en wel
voor een pensioenfonds ten bate
van de oude leden van de Hof
opera.
Later viel dit doel weg en bleef
het Opera-bal hèt grote evenement
in het balseizoen, waar de „upper
ten" samenkwam, danste en over de
toekomst van de ongehuwde doch
ters besliste. Ook nu nog is dit bal
een elegante en dure aangelegen
heid, waar men iedereen wil zien en
vooral hoopt door ledereen gezien
t« worden.
Voor deze éne avond wordt er een
planken vloer boven de fauteuils van
de grote zaal gelegd, zodat er een
grote dansvloer ontstaat die zowel
de zaal als ook het gehele toneel
beslaat. Hier kan men de oude en
nog niet verarmde adel en de Jonge
industrie-magnaten ontmoeten en
voor miljoenen aan Juwelen en bont
bewonderen.
Daar de laatste dagen van de
Olympische Winterspelen met het
Opera-bal samenvallen, zullen ge
kroonde hoofden en illustere gasten
die In Innsbruck vertoeven een uit
stapje naar Weren maken om het
Opera-bal mee te maken. Hiertoe
behoren niet Koningin Juliana,
Prins Bern hard en de Prinsessen
Beatrix en Irene, die wel tweemaal
het bal hebben meegemaakt, of
schoon Prinses Beatrix de laatste
keer verstek moest laten gaan, om
dat zij plotseling zwaar verkouden
werd.
Verder verwacht men Kroonprins
ConstantUn van Griekenland en zijn
17-jarige bruid Anne-Marie van
Denemarken en Prins Albert met
zijn echtgenote Prinses Paola van
België.
Het hal zal dit Jaar worden ge
opend met de Keizerwals van Johan
Strauss, welke wals vooreerst ge
danst wordt door het z.g. ..Jeugd-
comité", een stoet van 180 Jeugdige
paren, waarvan de meisjes-debutan
ten ln wit-zwarte robes zijn gekleed
en de Jongemannen ln rok of ln
officiersuniform van het Oosten
rijkse leger.
Kijkje op het glorieuze Opera-bal.
Mooiste uitzicht
op
galerijen
Toch kan ook de kleine man aan
zijn trekken komen en het bal mee
maken. Het is dan wel niet geoor
loofd om de gro'e zaal en de andere
beneden zalen le betreden, maar
men kan voor f 15 een plaats reser
veren op de twee hoogste galerijen
en heeft daar eigenlijk het beste
uitzicht. Bovendien bevinden zich
rondom de galerijen ook zalen, cou
loirs en kleinere restaurants met
orkestjes, waar rnen kan dansen en
voor een schappelijke prijs een be
hoorlijke consumptie krijgt. Vroeger
eindigde het Carnaval op vaste-
avond, dus de dag voor aswoensdag,
waarop de grote vasten begint,
maar deze godsdienstige achter
grond Is vrijwel in vergetelheid ge
raakt. Aswoensdag valt nu op IJ
februari, maar het balselzoen duurt
dit jaar tot 11 april.
„De sprookjestante", zo noemde de Baltische Blatter" onlangs
de bij Mc Grauw Hill (New York, Toronto, London 1962) ver
schenen „Encyclopedia of Russia and the Sovjet-Union". Het
blad schrijft: „Op 642 bladzijden fantaseren 94 journalisten en
andere vlijtige mensen, onder wie helaas ook enige bekende ge
leerden, iets over het oude Rusland en de Sowjet-Unie. Ze heb
ben, zoals de uitgevers aankondigen, een werk van betekenis
geleverd. Dit is een vergissing. Ze hebben een sprookjesboek
laten verschijnen". Het is voldoende enkele bladzijden op te
slaan om zich hiervan te overtuigen. Wij zullen met enkele
voorbeelden uit Estland volstaan.
In het artikel dat over klimaat,
bevolking, economie, geschiedenis
en cultuur va-n Estland bericht,
ontbreekt de voor de Esten ge
wichtigste gebeurtenis uit hun
nieuwere geschiedenis: hun succes
volle vrijheidsoorlog tegen Rus
land (1918—1920). „Op 31 decem
ber 1919 erkende Rusland de zelf
standigheid der Estlandse Repu
bliek" zegt die encyclopedie kort
en onjuist. De erkenning vond
plaats op 2 februari 1920 na on
dertekening van het Estnlsch-Rus
sische vredesverdrag in Tartu
(l)orpat). Maar, daar de Bolsjewie
ken niets van deze vrijheidsoorlog
willen weten, kunnen ie ook niet
over dit door hen op de grofste
wijze geschonden verdrag reppen!
Is heit toevaldat die Ameri
kaanse encyclopedie de Baltische
vrijheidsoorlog evenmin vermeldt
als de Russen dat doen, die deze
oorlog als een door „Westelijke im
perialisten'' ondersteunde „Putsch"
van een burgerlijke minderheid
tegen een ..volksregering" bagatel
liseren? De Amerikaanse uitgevers
hebben er zich geen rekenschap
van gegeven, welke fatale schuld
ze op zich 1 lebben geladen door
kritiek- en klakkeloci6 de geschied
vervalsingen uit de nieuwe Sow
jetrussische encyclopedie over te
nemen. Hadden ze zich de moeite
getroost eerst hun eigen lexicon
over liet oude Rusland te raadple
gen, dan hadden ze heel wat fou
ten kunnen vermijden en de be
trouwbaarheid van hun werk min
der afbreuk gedaan. Dat het
Kremlin de felle en voor Rusland
zo smadelijk geëindigde vrijheids
oorlog der dappere kleine Baltische
volken tegen het oppermachtige
rode leger de geschiedenis roet wil
laten Ingaan, is begrijpelijk, maar
dat het in dit streven ook nog ge
steund warden door de machtige
USA heeft verbittering bij die vol
ken gewekt. Immers, ze nebben
reeds de teleurstelling moeten on
dervinden. dat het westen en de
VN de belofte op te komen voor
behoud en zelfstandigheid hunner
republieken 'Estland. Letland en
Litauen schromelijk verwaarlo
zen. Zelfs tegen het wegslepen en
JUODKRANTÊ.
een Litause badplaats van aan
trekkelijke eenvoud.
(Foto Broersma. Oost-Europa
verdwijnen van de inheemse bevol
king ln Siberië durft een Westelijke
stem zich slechts hoogst zelden te
verheffen. Dat andere volken geen
beter lot is beschoren, ls wel een
heel schrale troo6t.
Verdichtsels
De uit de communistische litera
tuur bekende verzinsels duiken ook
in het nieuwe Sowjetrussische lexi
con op en dus ook in zijn jonger
broertje, het Amerikaanse. Zo werd
de opperheerschappij in het land
tot 1917 door „Duitse baronnen"
uitgeoefend, die een vereniging
met Pruisen beoogden. En dit ter
wijl de kleine groep der „baron
nen" (no noemden de Russen alle
intellectuele Duitsbalten) geduren
de 750 jaar sjj aan zij met de Let
ten en Esten een verwoede strijd
tegen hun gemeenschappelijke
Russische aartsvijand hebben ge
voerd tot behoud van hun zelfstan
digheid!
De tweede februari 1920 is een
datum, die reeds ieder Estnlsch
kind werd ingeprent. Nu de Rus-
«ische encyclopedie geen strijd met
Estland vermeldt, (ie aan de op
richting der zelfstandige republiek
en kort daarop ook aan die van
Letland en Litauen vooraf ging.
zou de lezer kunnen denken, dat
de Sowjetrussische regering vrij
willig aan deze landen zelfstandig
heid had verleend. Niets ia minder
juist. Waór is. dat de Baltische
bevolkingen met de moed der ver-
twhfeling de strijd tegen het ge
weldige Sowjetrufifidsche leger
60 000 mam opnamen en dit door
hun even tevoren leeggeplunderd
en -gebrand gebied voor zich uit
dreven en nog een stuk verder
Rusland m vervolgden. Dit wonder
gebeurde door geïmproviseerde re
gimenten van burgers, slecht bewa
pend, gekleed, gevoed en onge
oefend De zelfstandigheidsverkls-
ring van de republiek Esü en de
vredesovereenkomst van J februari
1920 was dus geen .gift" van de
Sowjetrusaische regering, maar het
E&volg van een in bloedige strijd
afgedwongem arg*
Tegen overmacht
Zoals gezegd. vochten de Balti-
»che regimenten sonder vakkundi
ge leiding tegen een geweldige
communistische overmacht. Im
mers, generaal Ven der Golta, de
bevrijder van Finland, dl* aieh
vrijwillig ook als leider van de
vrijheidsstrijd der Oostzeelanden
ter beschikking had gesteld, werd
door d« Entente vla de nieuwe
Welmarregering teruggeroepen en
door Lord Alexander de latere held
van Alamein en gouverneur var
Canada vervangen. En dit ondank
^of misschien wegens sijn al te grr
te toewijding en sympathie en vol
komen harmonische samenwerking
met zijn Baltisehe strijders.
Dat het vredesverdrag van 1920
door de Sowjetrussische regering
vertrapt werd. evenals alle volgen
de met de Oostzee-republieken, is
bekend hoewel het in het Westen
vaak vergeten wordt. Maar dat de
dappere Esten nu ook nog beroofd
worden van het historische feit
hun vrije republiek door eigen
kracht op het oppermachtige Rus
land veroverd te hebben, getuigt
niet van een hoge geestesgesteld
heid bij hun grote tegenstanders
De Kieèwse staat van het oude
Rusland heeft zich volgens de
kaart dezer encyclopedie over meer
dan de helft van Estland uit
gebreid <215», wat niet met de ge
schiedkundige feiten maar met
een wensdroom van bolsjewistische
propagandisten overeenkomt
Het Oosten biedt tegenwoordig
een bijzonder gunstige gelegenheid
na te gaan hoe of historiscne ver
valsingen tot stand kunnen ko
men. ook van nationaliteit en per
soonsnamen. Zo werd de bekende
Estnlsche schaakspeler Paul Keres
herdoopt als Rus met de naam Pa
wel Petrowitsj. Wonderlijk genoeg
laten ze hun eigen tsaar Pawel I
onder de Duitse naam Paul I hun
geschiedenis ingaan. Wegens zijn
Duitse sympathieën0 Als eerste
van vijf Estnische schrijvers wordt
A. Jacobsen genoemd, die niet be
kend is als schrijver van beteke
nis, maar als bolsjewistisch po
liticus en president der ..Estnisch-
socialistische Sowjetrepubliek."
De grote Duits-Estlandse geleer
de Karl Ernst von Baer (p. 54)
wordt als Karl Maksimowitsj gere
gistreerd. dus tientallen Jaren na
zijn dood nog gerussificeerd. Daar
bij hadden de Amerikaans*
Typische lage boerenwagen,
die in Baltische landen veel ge
bruikt wordt.
(Foto Broersma, Oost-Europa)
auteurs slechts hun eigen oude en
cyclopedie behoeven na te slaan
om alle gewenste juist* data over
te kunnen schrijven.
De grote man kan nog blij
zijn. dat hij zijn voornaam heeft
behouden. Menig ander Is er «on
der gebleven, zo de wat dubleuie
Helphand Parvus (p. 411). die we
derom fout eenvoudig als „Gel-
fand" wordt aangeduid.
Het ls geen wonder als mensen,
die hun kennis uit boeken van dit
soort putten, weinig van Europese
dingen begrijpen, het minst van
de Russische.
M. Nieuwenhuls-v. Uexküil.
De
Nationale
Opera
in
Riga.
