SCHUWE HOP LAAT ZICH
SLECHTS ZELDEN ZIEN
O'
Een waanzinnig bod
als geniaal schot
Kom er
ACHT-er
Overmaclitseiiidspel|
vaak met problemen*
EEN.
Ife
de eenzaami
Hij verkiest de stilte en
lieid
H
VERKLIKKER
Meeste mensen kennen hem
alleen van plaatjes
Kom er ACHT-er
m
HOE
WERKT
HET!
m -,,r a
Zaterdag 25 Januari 1964
Pagina 4
KIJKJES IN DE NATUUR
Waar? In d# Gelderse roos, di«
met roomgele schermen bloeide?
Of in de klimop aan de eiken stam
achter het overgroeide hek in de
schemer van dicht gebladerte, dat
het felle zonlicht buitensloot?
Onwezenlijk
Enige maanden geleden, hel waa hartje zomer en aan het begin ran een
heerlijke warme dag, so een, die slch al om een uur of vyf ongeduldig aan
je slaapkamerraam meldt, reed ik ergens, heel ver van onze landsgrenzen
over een weg, die zich vol onverwachte bochten door het landschap slin
gerde. Nu eens omhoog, dan weer een daling, boe links, boomgaarden
rechts, bos rechts en weiland links met achter het geboomte weggedoken
hier en daar een boerderij, onhollands met zijn scheefgezakte notebomen
midden in een tarweveld, zijn bemoste muurtjes, en 't bijzondere rood van
rijn pannen, zoals wy dat in ons eigen land niet kennen.
.tffè
et was erg stil. De bomen met
roerloze takken stonden nog
te bekomen van de hitte van
de vorige dag, maar de bedauwde
wegbermen hadden in de nacht hun
opfrisser gekregen en daar bloeide
en geurde het, zoals dat alleen
maar op een stralende zomeroch
tend mogeiyk is.
Toen, op die ochtend, vloog plot
seling een vogel uit de struiken op,
vervolgde vlak voor de auto vlie
gend een 50 meter z'n weg, om dan
met een duik dwars het. struikge
was in te schieten. M'n eerste
reactie was natuurlijk te stoppen
en te wachten, of de verschijning
zich zou herhalen, maar dat was
eigenlijk tegen beter weten in. Dit
fenomeen tenminste was als *t ware
door de aarde opgeslokt, het was
uit en t bleef uit.
Dus reed Ik verder, een beetje
opgewonden door deze voor een vo
gelliefhebber toch wel heel bijzon
dere ontmoeting. Want laat ik 't
maar zeggen, die onverwachte mee-
vlieger was *n hop! Iedere 'voge
laar' spitst hier z'n oren, want een
hop behoort wel tot de zeldzaamste
vogels van ons land. Zo zeldzaam,
dat ieder# ornitholoog er heel wat
moeit# en tyd voor over zou heb
ben. als hy ergens ook maar het
puntje van de staart van een hop
te zien zou kunnen krijgen.
Duif
Het bijzondere van een hop is
in de eerste plaats, dat men
hem bijna nóóit te zien
krijgt! Hebt u hem wel eens waar
genomen, deze bruinroze vogel zo
groot als 'n duif, maar slanker, met
een fel wit-zwart gebande staart en
dito vleugels en een zeer opvallend
gevormde snavel? Ik bedoel niet
opgezet of in een vogelfilm. nee!
in leven, en met dat opvallend
kleurenpatroon op de vleugels rit
misch bewegend, zo lokkend van
heel nabij.
De kans, dat u hem in Neder
land te zien zult krijgen, is jammer
genoeg bijzonder klein, maar Je
kunt nooit weten, in het buiten
land, met name in Midden-Frank
rijk en in de Camarque, zoudt u
hem kunnen tegenkomen en dan
vergeet u deze ontmoeting tot in
lengte van dagen niet meer.
Is bij een vliegende hop het kleu
renbeeld dus al een wezenlijk ken
merk. de zittende vogel heeft nog
iets bijzonders, dat van belang is:
nder die boom was het stil,
zo onwezenlijk stil, dat. ik
als enige binnensluiper nau
welijks mijn voeten dorst te verzet
ten.
Niet lang echter duurde die stilte.
Uit een naburig bos klonk de roep
van een koekoek, prompt beant
woord uit de bladerenkroon boven
myn hoofd. In de eik zat een rond
gat en de grond aan de voet van
de boom toonde duidelijk, dat ook
deze massieve stam een vogelge
heim bewaarde.
Terwijl ik voorzichtig zoekend
overwoog, welke spechtensoort hier
haar gezin wel kon hebben onder
gebracht, kwam de verrassing!
Uit het laaiend lichte graanveld
kwam een vogel aanwieken met
Ietwat langzame vleugelslag, maar
nog wel zo vlug, dat ik slechts een
bewegend zwart, wit en bruin zag.
Hij landde op een dikke tak en
floep! verdween In het nestgat. Er
klonk een onderdrukt gepiep waar
van de oorsprong niet moeilijk was
te raden en. terwijl ik me op de te
nen rekte, om toch vooral het mo
ment van uitvliegen niet te missen,
was de binnengekomene al met
even snelle vaart uit de boomholte
geschoten en kon ik de vogel op
zijn terugweg volgen, laag over de
rogge die in de zon lag te blakeren.
Nog één keer zag ik hem terug
komen naar zijn boom. waar hy zo
vriendelijk was, zich te laten be-
kyken. heel even maar. Toen vond
hij het blijkbaar welletjes, hij vloog
weg en bleef weg en liet mij achter
met een nieuwe ervaring, waar ik
nu nog blij mee ben.
Want, zoals ik al zei. een hop in
levende lijve zien, dat wordt in or-
n thologische kringen toch wel als
een bijzonderheid beschouwd.
Vandaar, dat de Nederlander de
hop alleen maar van 'n plaatje kent
en dat de merkwaardige bynamen,
waarmee de vogel is gezegend, hem
onbekend zijn. Wat zeg; u bijvoor
beeld van „drekhaan" of van
..stinkhaan"? En dan zijn dit nog
de netste namen, want in de oos-
telyke- en noordelijke provincies
wist men nog wel heel wat fraaiers
te bedenken.
Het is namelijk bekend, dat de
hop zyn nestholte niet schoon
houdt, zodat de jonge hoppen na
verloop van tijd in hun eigen vuil
komen te liggen, hetgeen uitdraait
op een wel schilderachtig, maar
niet bepaald geurig geheel.
zyn formidabele kuif, die hij, net
als een kakatoe kan opzetten en
plat over z'n kop leggen, al naar
zijn nogal lichtgeraakte gemoeds
gesteldheid daartoe aanleid ng
geeft. Onze kraaien en onze Vlaam
se gaai kunnen ook zo met hun
kopveren spelen, maar vergeleken
bij wat de hop presteert is dat kin
derspel. Ten derde is er zyn sna-
Brldgevraag dezer week t
Noord g#v#r, OW kwetsbaar,
paren wedstrijd. Sch. 7 4, Ha.
A 8, RU. V 10 5 2, KI. A 10
9 6 8, Noord één harten -
oost past - zuid twee klaver
- west twe# schoppen - noord
en oost passen - wat moet
zuid doen?? Antwoord elders
op deze pagina.
Meer dan eens werd aan de brid
getafel bewezen, dat zéér agres
sieve sterke spelers soms contracten
toegeworpen krUgen die anderen óf
niet zouden bieden, óf - als ze die
ale eens een keer boden daarin
down souden gaan. In Nederland
zlfn het de Rotterdammers Kreyns
en Slavenburg die op dit gebied al
geschiedenis hebben gemaakt. In
ternationale vermaardheid hebben
ook de Engelsen Meredith en Kon-
stam die wel eens 1400 down
gaan, maar óók contracten winnen
waarvan een ander niet zou dro
men.
Hoe het mogelijk is dat Meredith
In de Europese kampioenschappen
destijds in Amsterdam (1955) het
volgende drie Sans-contract won,
wordt eerst duidelijk nadat men
kennis nam van het „waarom" van
het tegenspel. Het was bedoeld als
een geniaal schot maar de brid-
gewereld heeft later gezellig om de
waanzin kunnen lachen I
Sch. A 10 8 7 6
Ha. A B 7 2
Ru. H 2
KI. 10 9
Sch. H 4 Sch. 5
Ha. 8 _n_ Ha. H.V 5 S
Ru. A V 108 6 5 w.° Ru. 9 7 3
KI. V 7 6 8 KI. A H 8 5 4
Sch. V B 9 3 2
Ha. 10 9 6 4
Ru. B 6
KI. B 3
Noord was gever, niemand
kwetsbaar. Noord opende met een
schoppen oost doubleerde zuid
bood twee schoppen. Meredith op
de westplaats bood nu drie Sans-
atout; hij wist zeker dat zijn partner
voor zijn doublet sterk in harten
schilderij
op
1. meer geschilderd
links onder
2. verfpot op de grond groter
8. kurk van fles af
4. tube heeft ander# vorm
5. haak van spiegel anders
6. kale kruin schilder kleiner
7. vaas heeft ander model
8. een plank meer op de grond ge
tekend.
was en hoopte de rultenheer op
tafel te vinden plus natuurlijk
een uitkomst in schoppen. Noord
kwam met schoppen zeven uit en
zuid speelde schoppenboer by
west maakte schoppenheer.
Het contract lijkt volmaakt kans
loos zodra west in harten of rui
ten van slag gaat, kunnen NZ nog
vier slagen opnemen.
Meredith speelde in slag twee een
kleine klaver en nam in oost met
klaverheer. Hierna kwam ruiten
drie. zuid de zes; west was er zeker
van dat noord, voor zyn openings
bod, ruitenheer moest hebben, zo
dat west ruitenaas speelde en
noord gooide ruitenheer onder!
VERGISSING?
Dit lykt een vergissing, maar was
het niet. De noordspeler (Noorwe
gen!, had inmiddels „uitgerekend",
dat west vermoedelijk het volgende
spel in handen had: Sch. H V 4,
Ha 8 (4). Ru. A B 10 8 6 5. KI. V
7 6(2). Om west nu down te krij
gen. beredeneerde noord, moet ik
mijn ruitenheer onder het aas gooi
en; speelt west dan ruiten na, dan
komt zuid met ruitenvrouw aan
slag en kunnen wy (NZ) de schop
penvrouw van west vangen en hem
twee down spelen.
Op het eerste gezicht lykt die re
denering niet eens zo gek. maar
tegen nauwkeuriger analyse is zy
niet bestand.
Als west inderdaad nog de schop
penvrouw (met een kleine) erby zou
hebben, kan west veilig eerst
harten spelen; want als noord di
rect met hartenaas neemt, hebben
OW zónder iets te snyden In ruiten
hun negen slagen.
Bovendien zou west zich kunnen
permitteren (met een dubbele dek
king in schoppen), om ln ruiten te
snyden. Noord mag gerust met
ruitenheer (of vrouw) aan slag
komen, want west bezit de stop ln
schoppen nog. Engeland maakte
met dit spel, na noords „geniale"
tegenspel, liefst 12 slagen had
noord ruitenheer gewoon bewaard,
dan was drie Sans twee down ge
gaan. Een verschilletje van vyf
slagen
Eenvoudige spelers zullen nimmer
tot zo'n stunt komen; ten hoogste
zullen zy het moeliyk vinden wat
ze na moeten spelen, als ze (ln
noord) met ruitenheer aan slag
komen Daar er niets anders over-
biyft wat goed lykt, zullen zy zeker
met schoppen vervolgen.
Het ls het noodlot van de „be
tere" spelers, dat zy soms dingen
„zien" waaraan een ander niet
denkt en waaruit in sommige
gevallen inderdaad waanzin-bridge
ontstaan kan. En hoe moet de arme
noordspeler zich gevoeld hebben?
Misschien helemaal van Stavanger
of Narvik gekomen, om in Amster
dam, ten aanschouwe van de hele
bridgewereld, zulk een onzin uit te
halen?!
H. W. Pilarskl
Antwoord op hridgevraag;
Dit probleem, enige tyd ge
leden gepubliceerd in de
„British Bridge World", geeft
een situatie weer, die type
rend is voor de moeiiykhe-
den in een parenwedstryd.
Zuid heeft een vry redelyk
spel tegenover partners ope
ning het is haast ondenk
baar. dat het goed is de te-
genparty met twee schoppen
naar huis te laten gaan. In
een viertallenwedstryd (of
robber) zou men op twee
schoppen kunnen passen by
gebrek aan een duidelijk be
vredigend bod, maar in een
parenwedstrijd mag men
daarmee nu niet tevreden
zyn: zelfs niet als OW één
down zouden gaan. Want
plus 100 is een slechte score,
als er een eigen contract in
harten of klaver inzit. De
internationale jury koos voor
drie harten of doublet, als
ongeveer geiykwaardige
acties, drie klaver kwam als
derde aan, drie ruiten en
pas kregen elk een troost-
prysje. Myn bezwaar tegen
het doublet is. dat dit zeer
speculatief is: had noordeen
spel om te doubleren (bijv.
met één klaver en wat schop
pen tegen), dan had noord
dat Immers zelf al kunnen
doen. Drie harten is een aar
dig bod maar weet noord
dat hy daarop moet passen?
Mijn keuze is; drie klaver
10 drie harten 8 doublet
6 pas 2 punten.
<loor
Sjouke van der Zee
vel. tamelijk lang en dun en Iets
gebogen, op de manier van een
behangersnaald.
Stadsbewoners
u kunt u denken: alles goed
en wel, maar als we deze zeldzame
vogel toch nooit te zien zullen
krygen, wat hebben wij, stadsbewo
ners, er dan aan? Inderdaad, maar
dat geldt dan toch voor veel meer
dieren. Voor veel dieren wordt het
in Nederland, met zyn steeds meer
omzich heen grijpende woningbouw
en zijn steeds ingewikkelder wor
dend verkeer, te onrustig. Terwyl
ik dit schrijf, vraag ik mezelf af:
Ja werkelyk? Is dat zo? Ook wat
de hop betreft? Zouden er in ons
land toch nog niet stille landgoe
deren zyn, in onze oostelijke pro
vinciën of in Limburg, waar de
schuwe vogel met rust wordt ge
laten?
Mag ik dan eens vertellen, wat
ik zelf gezien heb, al is dit dan
ook misschien jaren geleden. Van
de eigenaar van een landgoed had
ik een tip gekregen, dat op een af
gelegen plek een hoppenpaar een
broedsel had. Tevens had hy my
verlof gegeven, het terrein te be
treden.
Het was, ook toen. een vroeg uur
op een stralende zomerdag, dat ik
aan het eind van een roggeakker,
waar een scheef gezakt hek schuil
ging onder een wilde begroeiing van
brandnetels en braamsherten, naar
een merel luisterde, die op een
boomtak boven de rogge zat te
fluiten.
Argeloos zong hy zijn liedje,
maar wat hij te vertellen had, was
zijn geheim, het geheim van het
komvormige nest met de blauw
groene eieren, of misschien wel met
kale jongen, de gele bekjes op 'n
dun halsje als vreemde bloemen
heen en weer wiegelend.
Luchtje
Ook de ouders krygen tijdens
het voeren hun deel van de
drek en van het luchtje, dat
erbij wordt geleverd, vandaar die
zeer duidelijke namen! Een hop zit
vaak op de grond, aan een bosrand
op een weiland, waar hij op duif
achtige manier kopknlkkend rond-
trippelt. Dat weiland levert hem
z'n voedsel, insekten, slakken, wor
men, die hy met z'n gebogen sna
vel behendig weet te grypen.
De roep van de hop in de broed
tijd is een duidelijk „oepoe", enige
malen herhaald. Aan dit geluid
heeft hij zijn namen te danken:
hop, huppe (Fr.) en hoopoe (Eng.).
In de trektijd vliegen er wel hop
pen over ons land en dan hebben
wij en de andere vogelvrienden in
West-Europa de kans. er één te
zien. We zullen dus weer geduld
moeten hebben tot het voorjaar of
tot oktober.
Wie ze nu met alle geweld wil
zien. moet naar Senegal in West -
Afrika. Of naar het land van kei
zer Haile Selassie, want daar. in
die tropische gebieden, brengen de
Europese hoppen de wintermaan
den door. Wat tenslotte toch maar
beter is dan dagenlang tegen de
mist aan te kyken, zoals wij!
lieter leven voor
Tito's soldaten
De Joegoslavische regering is van
plan de levensstandaard van de
militairen te verhogen. Hun wor
den dit jaar truien, handschoenen,
wollen mutsen, pyama's en pantof
fels verstrekt. De kazernes worden
gemoderniseerd en de voeding ver
beterd. De strozakken worden door
matrassen vervangen. De recruten
zullen geen dienstkisten meer van
huis behoeven mee te nemen; in de
kazerne komen kasten voor hun
spullen. De soldy wordt met tien
procent verhoogd.
Kunt U de acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt U elders in dit By voegsel.
Onze damrnbriek
Bij de z.g. overmachtseind-
spelen ontstaat dikwijls de st-
tuatie. dat men het eindspel
kan winnen, indien men het
materiaal tot dam kan kronen.
De speler met materiaal kan
evenwel worden verhinderd de
lange lijn over te steken. De
kroning blijft dan achterwege,
Dat het een bijna onoverkome-
ïyke opgave is. kan uit het feit wor
den afgeleid, dat de overmachts
eindspelen zijn verdeeld in stan
daardwinsten en standaardremises.
Bij standaardremises kan de door
tocht naar de dam niet worden be
reikt. ondanks materieel overwicht.
Hieronder laten wij een drietal
standaard winsten volgen. De zwarte
dam moet de hoofdiyn verlaten, al
vorens de meerderheid in winst kan
worden omgezet. Een „plaatselijk
geval" doet zich voor in de vierde
positie Daar Ls eveneens voldoende
materieel aanwezig om tot winst te
komen. Zwart dreigt echter remise
te bereiken door afruil (3338). Wit
staat nu voor de taak dit te voor
komen. maar moet tevens verhinde
ren. dat zwart doorloopt naar een
dam.
Deze positie is das een uitzonde
ringsgeval. De manier waarop de
zwarte dam tenslotte wordt ..gear
resteerd", is verbazend aardig
Z.: 5 dam. 45.
W.: 47 dam, 48. 49 80.
n
J. Mertens
J
3
af
81
'zJ
3
HP
2
ym
m
n
9
m
m
m
M
HP
ij
9
e—yc
8
ui
m
s
'©ec:$
.Or-o
tedjga°»>cs"Os
-
Vbn de ca 20 soorten bloedlichaampjes zijn de
rode het talrijkst (5milj.per mm1 bloed). Zij
nemen in de longen zuurstof op en geven die
inde weefsels weer of. Half-verbrande koolstof
(koolmonoxyde, CO. kolendamp) vergiftigt de
rode bloedlichaampjes en reeds 0,07°/. in de
lucht kan dodelijk zijn.
Z.: 35, 46 dam.
W.: 36. 39. 44. 45 dam.
Wh Wh
H 3m
->t> ""V 280;
Z.: 23 dam. 26.
W.36, 47 dam. 49 dam, 50
IV
J. Mertens
1 9 S 4 t
v
rwA yw, ym
Q 11
Z 15 dam 33.
W.: 8. 42. 45 dam. 47.
Voor alle standen geldt „Wi
•peelt en wint".
