j„Legercrisis" in Engeland o door vele politieacties IN ALLE VROEGTE BEGON PELGRIMSREIS VAN PAUS Senator Golclivater wil meedingen als kandidaat-president II Voorbereiding van de conferentie over Cyprus is versneld Ontslag van Den Hollander nu offieieël Paus zegent gevangenen Amman in de mist „PAPOEA'S WORDEN ND VERDRUKT" BROOD twee cent duurder (§uc/ ?ïti'euivs Brandt mag gaan praten over passen eerste verkoopster ta. Verduyn WEERBERICHT Mr. Kranenburg commissaris der Koningin Opgericht 1 maart 1860 ZATERDAG 4 JANUARI 1964 No. 31152 ,5 uirecieur: e. a e van Disnoecr DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Hoofdredacteur: J. Brouwer f. 10.05 per kwartaal, f.3.35 per maand, f.0.78 per wee* Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055 ;leidsch u- dagblad De Britse minister voor het Gemenebest Duncan Sandys, die op het ogenblik op Cyprus ver toeft, in gesprek met een Griek se moeder, die met haar kind in Nicosia in gijzeling was gehou den. begrip van een beroep op de Verenig de Naties, streven naar een werkelijk onafhankelijke eenheidsstaat, zonder inmenging van buitenaf. Hier ligt de enige mogelijkheid voor een blijven- (Van onze correespondent) De KLM heeft gisteravond laat of ficieel bevestigd, dat president-com missaris dr. ir. F. Q. den Hollander en gedelegeerd commissaris ir. Th. I' Tromp hun lidmaatscshap van de raad van commissarissen op 31 de cember hebben beëindigd. Zoals bekend is vanuit de raad van commissarissen al enkele malen de suggestie gekomen, dat alle commis sarissen en bloc zouden aftreden. Naar verluidt is minister Van Aart- sen hierop aanvankelijk niet inge gaan, omdat een dergelijk verzoek nooit officieel namens de hele raad tot hem zou zijn gericht. Naar zijn eigen mededelingen heeft hij kort voor het Kamerdebat van 18 decem ber aan de commissarissen verzocht hun mandaat en bloc beschikbaar te stellen. Nadere bijzonderheden over de gang van zaken zijn te verwachten als minister Van Aartsen zal ont- woorden op de vragen, die het Tweede-kamerlid Posthumus (PvdA) hem heeft gesteld. Tot midden vol gende week vertoeft de bewindsman met vakantie in Parijs. Tot de laatste voorbereidingen van Paus Paulus voor zijn be zoek aan Israël behoorde het be wieroken van de gouden roos, welk hij als symbolische gift zal meenemen voor de kerk van Bethlehem. De pelgrimage van Paus Paulus VI naar het Heilige Land is vanochtend in alle vroegte begonnen. Het was helder weer, met een temperatuur van vier graden boven nul, toen de Paus om 7.23 uur het Vaticaan verliet. Op de grëns van het Vaticaan en Italië werd hij begroet door de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken Saragat. Zijn gevolg van ongeveer 30 personen o.w. drie kardinalen, was al eerder per auto naar het vliegveld van Rome gegaan. Om half negen kwam de Paus op het Romeinse vliegveld Fiu- micino aan. Langs de weg naar het vlieg veld stonden ondanks het vroege uur en de koude wind duizenden mensen. Bij de gevangenis die ..Koningin van de hemel'' wordt genoemd, liet de Paus even stop pen om een groep gevangenen te zegenen, die voor de gelegenheid enkele minuten uit hun cellen waren gelaten. Op het vliegveld werd de Paus begroet door Italiaanse regeringspersonen, prelaten en buitenlandse diplomaten. Nadat de president van Italië, Seg- ni, een hartelijk afscheidswoord had gesproken en de Paus hem een me daille ter herinnering aan deze pel grimstocht ter hand had gesteld, steeg het pauselijke vliegtuig om 8.50 uur op. Tijdens deze vlucht naar het Heilige Land zond de Paus groe ten aan de Koning van Griekenland en de presidenten van Cyprus, Liba non en Syrië. „Goud wierook en mirre" Ter herinnering aan de drie wijzen uit het Oosten, die het Christuskind goud, wierook en mirre brachten, heeft ook de Paus op zijn reis naar het Heilige Land enkele geschenken meegenomen. De Geboortekerk in Bethlehem zal een gouden roos, een wierookvat en een pyxis krijgen. De gouden roos is een hoge onderscheiding, die door Pausen wordt verleend aan kerken, bisdommen en rooms-katholieke vorstinnen. Paus Paulus zal de kerk van het Heilige Graf in Jeruzalem een gouden olijftak schenken. Koninklijk gezin naar Opernball (Van onze correspondent) Het Koninklijk gezin zal na zijn bezoek aan de Olympische Winter spelen in Innsbruck het befaamde Weense Opernball bywonen, dat dit Jaar op 6 februari plaats heeft. Dit Opernball vormt het hoogtepunt van de Wiener Faschung en is een van de grootste evenementen van het Europese carnavalsseizoen. Ook de Sjah en de Keizerin van Perzië zijn voornemens een bezoek te brengen aan het Opernball. Vergeven en vergeten Aan de vooravond van zjjn bede vaart heeft de Paus, in een vooraf opgenomen toespraak voor de Britse televisie, alle kerkgenootschappen op geroepen, hun oude geschillen te ..vergeven en te vergeten". Sprekend in het Engels zei hij. de hoop te koes teren. dat nu de tijd is aangebroken voor het bijleggen van oude twisten en het helen van oude wonden. Het vliegveld van Amman is sinds vanochtend vroeg gesloten wegens mist. Het vliegtuig van de Paus, dat daar om 11.55 wordt venvacht, zal niet kunnen landen als de mist niet optrekt, aldus de weerkundige dienst van het vliegveld. Beroep op Oe Th out (Van onze Haagse correspondent) Het Front Nasional Papoea zou vanmiddag in Den Haag bijeenko men. Er is voor deze vergadering een belangrijke agenda opgesteld, die direct verband houdt met de poli tieke situatie in het huidige West- Irian. Reeds in maart van het vorig jaar is een protest ingediend namens de bevolking, die daartoe op het ogenblik zelf niet in staat is bij het Internationale Rode Kruis in Genève. Daarin werd melding ge maakt van mishandelingen van Papoea's door Indonesiërs. Verkla ringen van de arts. die de slachtof fers heeft behandeld, waren daarby gevoegd. In oktober volgde een beroep op de secretaris-generaal van de VN, Oe Thant. Daarin werd naar voren gebracht, dat de Papoea-bevolking rechteloos geworden is; dat er als gevolg van de doodstraf, die elke niet gewenste politieke activiteit be dreigt. reeds doden zijn gevallen: dat de Papoea-bevolking bij voortduring wordt mishandeld: dat alles, wat materieel van waarde is, als auto's, scooters, bromfietsen, ijskasten, was machines, enz. moest worden inge leverd bij de Indonesische autoritei ten; dat het kostbare instrumenta rium van het eens zo prachtige zie kenhuis van dr. Jacques de Vries in Kota Baroe (voorheen Hollandia) is weggehaald en naar Djakarta ver voerd; dat de medische behandeling van de bevolking alles te wensen overlaat en dat er van onderwijs biina geen sprake meer is (als er on derwijs wordt gegeven gebeurt dit voor niet meer dan anderhalf uur per dag). Aan de secretaris-generaal van de VN werd gevraagd om nog voor 1964 een commissie van onderzoek naar West Irian te sturen. Het Front West Nasional Papoea is in 1960 in Nieuw-Guinea gevormd als politieke groepering, die via de Nieuw-Guinea-raad voorstellen en plannen aan de regering kenbaar maakte. Na de overdracht is het. FNP ge vestigd in het buitenland Marcus Kaisiepo (oudste lid van 't bestuur) ls nu voorzitter. Nicolaas Jouwe is vice-voorzitter van het FNP. De minister van Economische Za ken en van Landbouw en Vissery zijn van mening, dat op grond van de voor doorberekening in aanmerking komende loonsverhoging in het bak kersbedrijf en op grond van externe kostenstügingen, een prüsverhoging van waterwitbrood, volkswit- en volksbruinbrood met twee cent per 800 gram met ingang van 9 januari gerechtvaardigd is. De Nederlandse Bakkerystichting heeft toegezegd, dat de prijzen van de overige broodsoor ten naar verhouding in mindere mate zullen worden verhoogd. De prijs van kleinbrood zal niet omhoog gaan. Tijdens het overleg met de Neder landse bakkerijstichting is tevens ge sproken over de wenselijkheid om meer uniformiteit in de broodprijzen te brengen. Als resultaat hiervan werd besloten dat voortaan t.a.v de broodprijzen drie categorieën zullen worden onderscheiden, t.w. grote ste rnen met randgemeenten, provincie steden en overige gemeenten. In deze drie categorieën gemeenten zullen in het vervolg de navolgende maximum prijzen voor bezorgd waterwitbrood gelden in de grote steden 55 cent in de provinciesteden 56 cent in de overige gemeenten 57 cent. Voor volksbruinbrood zal deze grens drie cent lager liggen en voor het volkswit twee cent lager. Indien thans de prijzen in bepaalde plaatsen lager liggen dan de genoem de maxima mag de verhoging niet meer dan drie cent bedragen. Prijs verhoging is niet toegestaan, als de prijzen thans reeds op de hiervoor genoemde grenzen liggen. LEIDEN ALPHEN BREESTKAAT 173 HOOFTSTRAAT 88 Uit het Leidsch Dagblad van a 4 January 1864: Uit 's-Hertogenbosch wordt het volgende berigt: De van poging tot moord op den aartsbisschop Mgr. Zwij- J sen beschuldigde Jan van J Veen is Vrijdagmorgen op vrije voeten gesteld. Te Londen is het Kers- i feest aanleiding geweest tot vele ongelukken. Behalve een 1 groot aantal dronkemanstoo- neelen en vechtpartijen, heb- i ben ook personen zich der- i wijze in gastreren te buiten i gegaan, dat zij hunne zeer jonge kinderen, die zij bij 1 zich. te bed namen, hebben 1 gesmoord, door in den slaap 1 op hen te gaan liggen; in een 1 enkele wijk dier hoofdstad zijn 33 lijkschouwingen ge houden over kinderen, welke door hunne ouders op deze j wijze waren gesmoord. Amerika, Engeland en Frankryk hebben burgemeester Brandt van West-Berlijn hun fiat gegeven voor verdere pogingen om tot een per manente regeling te komen voor be zoeken van Westberiijners aan Oost- Beriyn. Dit hebben Westeiyke func tionarissen gisteren in West-Berlyn meegedeeld. Men heeft weinig hoop, dat de hui dige regeling (voor de periode van Kerstmis en de jaarwisseling) direct na 5 januari kan worden verlengd. Nieuwe besprekingen met de Oost duitsers kunnen weken duren. Naar verluidt wil burgemeester Brandt bereiken, dat alle Westber iijners en niet alleen degenen met naaste familieleden in het oostelijk stadsdeel vergunning krijgen naar Oost-Berlijn te gaan. Ook zou hij hopen permanente passen te krijgen voor bepaalde Westberiijners, in plaats van de huidige dagpassen die van 7 uur 's morgens tot middernacht gelden. Walter Ulbricht, de voorzitter van de Oostduitse staatsraad, verklaarde gisteravond, dat Oost-Duitsland be reid is de besprekingen met de West- berlijnse Senaat voort te zetten. Oost-Duitsland acht deze besprekin gen in het belang van de ontspan ning en nuttig voor beëindiging van de koude oorlog en bovendien in het belang van beide partijen, zo zei hij. Het is echter duidelijk, dat elk akkoord niet ten koste mag gaan van de economische belangen van Oost- Duitsland. aldus Ulbricht. (Van onze correspondent in Washington) Senator Barry Goldwater ls nu eindelijk officieel mededinger naar de Republikeinse kandidatuur voor het presidentschap van de Verenig de Staten. Iiy kon ook moeilyk meer terug en zijn vele aanhangers teleur stellen, die overal al actiecomité'» hadden gevormd. Uit politiek oog punt bezien wordt Goldwaters kandi datuur veel minder interessant ge acht dan het geval zou zijn wanneer Kennedy nog in leven was. Men gaf Goldwater tegen Kennedy enige kans, omdat deze zwakke punten had in het zuiden, het middenwes ten en het westen. Lyndon Jonnsons gezag ls daar veel groter. De laatste weken zijn gouverneur William Scranton van Pennsylvanië en oud-vice-president Richard Nixon als concurrenten van Goldwater by de Republikeinen sterk naar voren gekomen. Barry Goldwater meent, dat zyn kandidatuur het Amerikaan se \olk in november 1964 voor een duidelijke keuze zo>- stellen. Hij is sinds 1960 het nationaal symbool van wat wel eens „de conservatieve re volutie" wordt genoemd. Hy beli chaamt de filosofie van een mini mum aan overheidsbemoeiing in de Verenigde Staten en van een sterk anti-communisme in de wereldpoli tiek. Daarmee heeft hij in het zui den, het middenwesten en het wes ten veel aanhangers gewonnen. Ook nu nog heeft hij een sterke aannang, maar de nationale en regionale Re publikeinse partijleiders twijfelen aan de mogelijkheid met Goldwater de verkiezingen te winnen. Politieke waarnemers voorzien in de Republi keinse partij een harde stryd om de kandidatuur. (Van onze Londense correspondent) Het Britse kabinet heeft gisteren in een spoedbijeenkomst be- m sloten de voorbereidingen voor de eind januari in Londen te houden vredesconferentie over Cyprus zoveel mogelijk te bespoe digen. De 'conferentie zal waarschijnlijk onder leiding staan van Gemenebest-minister Duncan Sandys, die de situatie op Cyprus voorlopig heeft gered. De drie ministers, die aan het hoofd staan Jlvan militaire departementen en de chef van de imperiale generale staf, Sir Richard Hull, woonden een deel van de kabinetsverga- E dering bij. oi Terugkeer tot k de algemene dienstplicht? E Later werd bekend gemaakt dat de Britse regering de opperbevelhebber 1 jvan de NAVO. generaal Lemnitzer, heeft medegedeeld dat enkele mili taire eenheden, die ter beschikking ivan de NAVO stonden, tijdelijk deel ilpullen uitmaken van Engelands "ttioblele strategische reserve. Deze Seenheden zullen eventueel de troe pen moeten vervangen die naar Cyprus zyn gezonden, waar zich op het ogenblik 5500 Britse militairen '"bevinden. Maar er zou op dit ogen- blik nog geen sprake zijn van terug- trekking van Britse troepen uit West. Duitsland, alleen is de weg daartoe thans voorzichtigheidshalve vrijge maakt, zodat in een nieuwe nood situatie snel kan worden opgetreden. Engeland is door Cyprus in een toestand te komen te verkeren welke op een legercrisis lijkt, omdat het wegens allerlei politie-acties o.a. op Borneo, Brits Guyana, Kenia en Aden, uitermate krap in zijn mili taire reserves zit. Er was afgelopen jaar een teleurstellend tekort aan recruten, namelijk van 8.000 man. Sommigen bepleiten daarom terug keer tot de enkele jaren geleden afgeschafte algemene militaire dienstplicht. Anderen willen een ge selecteerde dienstplicht, hoewel deze ondemocratisch is. Maar over deze kwestie wordt vóór de verkiezingen zo weinig mogelyk gesproken. De president van Cyprus, aartsbis schop Makarios, heeft verklaard, dat, indien de conferentie mocht misluk, ken, een radicale herziening van de grondwet niet kan uitbiyven. Hy wil met vredelievende middelen, met in- Advertentie GEVRAAGD: IHOOG LOON. WONINGTEXTIEL RIJNSBURG, Vliet Z.Z. 29 - Telefoon 017183036 F WEINIG VERANDERING Blijkens het wc overzicht, dat het KNMI om tien uur verstrekte, weet het. krachtige hogedrukgebied boven Europa zich onverminderd te hand haven. De vorst was de afgelopen nacht over het algemeen licht. De I minimumwaarden varieerden van mm 1 tot min 8 graden. In de weerstoe- stand komt het komende etmaal weinig verandering, zodat de ko mende nacht weer opnieuw lichte Vorst verwacht moet worden. Verder zal de mist plaatselyk hardnekkig zyn, maar er komen lokaal ook op klaringen voor. De wind bhjft zwak. 5 JANUARI 1964 Eon op: 08 48; onder: 16.43. »<Maan op: 00.00; onder: 12.17. «oogwater in Katwijk: 7.36 en 19.58; laagwater: 3 09 en 15.36. 6 JANUARI 1963 tóón op: 08 48; onder: 16.44. Afaan op: 00 05; onder: 12.34. ^Hoogwater in Katwijk- 8.25 en 20 52; laagwater: 3 59 en 16.28. (Dit nummer beetaat uil 14 pagina's) en een bijvoegsel In Noord.-Holland (Van onze Haagse correespondent) Het lid van de Tweede Kamer en van de Haagse gemeenteraad, mr. F. J. Kranenburg wordt commissaris der Koningin in de provincie Noord- Holland. Hy is de opvolger van dr. M. J. Prinsen, die vandaag zyn af scheidsreceptie houdt. De benoeming gaat in op 1 februari. Het desbe treffende Koninkiyk Besluit is spoe dig t* verwachten. Mr. Kranenburg is lid van de Party van de Arbeid. De heer Kranenburg is 52 jaar. Hy bezocht het gymnasium in Amster dam en Leiden en studeerde vervol gens rechten aan de Rijksuniversiteit in Leiden. In 1934 deed hy doctoraal examen Van 1935 tot 1951 was hy advocaat en procureur in Dordrecht en in Rotterdam Van 194* tot 1951 was hy lid van de Rotterdamse raad. In 1951 werd hy benoemd tot staatssecreta ris van Defensie. Hy bekleedde deze functie tot 1958, in welk jaar hij af trad in verband met de z.g. helmen affaire. Op 27 november 1958 werd hy lid van de Tweede Kamer. Sinds 1962 s hy tevens lid van de Haagse gemeenteraad. Mr. Kranenburg bewoog zich in de Tweede Kamer op vele terreinen. Hy genoot vooral gezag als juridissch deskundige Als gevolg van zyn be noeming tot commissaris der Ko ningin zal hy voor zyn lidmaatschap van Kamer en raad moeten bedan ken. I de vrede. Vandaar dat Makarios ge tracht heeft de verdragen op te zeg gen, maar in de huidige explosieve toestand kon Engeland dit niet goed- keuren, omdat het een provocatie van Turkije zou hebben betekend. Eerst moeten de gemoederen afkoe- I ien. „Geen deling" Een andere voorwaarde voor een praktische regeling zal de ontwape ning moeten zijn van de Turks-Cy prische en Grieks-Cyprische onder grondse stryders. Makarios verklaarde zich bereid de Turkse minderheid de nodige waar borgen te geven. Hy waarschuwde dat een deling van het eiland on praktisch is. Volgens de Turkse vice- president, Kütchük, zou dit de snel ste oplossing zyn. De Britse gemenebest-minister Duncan Sandys verklaarde na zyn terugkeer in Londen, dat de twee bevolkingsgroepen op Cyprus zullen moeten samenleven. De toestand is nog gespannen. „Het ys onder onze voeten is zeer dun, maar er is tenminste ys om op te staan." Sandys is op het ogenblik niet van plan naar Cyprus terug te keren De Britse premier Sir Alec Douglas- Home is voor de tweede maal naar zyn vakantieverbiyf in Schotland teruggekeerd. Hti hoopt daar tot donderdag a.s. te kunnen biyven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1964 | | pagina 1