EL EEG-DEBAF OVER
PAKKET- MANSHOLT''
Caltex: „gas
op Ameland"
Griekse sehip Lakonia
bij Madeira in brand
BAMf o, HAS1 5
Nachtelijk gesprek
had geen resultaat
Nederlands 1
I amendement I
(zaterdag op zondag)
Hoeveelheid
nog onbekend
De vroegere
Johan van Oldenbarnevelt
Zwolsman zet
\an Wijk en
Heringa voort
DRIE DODEN
BIJ BOTSING
TEGEN BOOM
Driebond ter
verdediging
van Maleisië
(9üe/ Qlïeuws
?eet U graag
'MAANDAG 23 DECEMBER 1963
No. 31144
EIDSCH
DAGBLAD
r: E. A. E. van DLsboeck
lofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f.0.78 per wet».
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 2150T
Witte Singel 1. Lelden - Giro no 67055
(Van onze correspondent in Brussel)
De Europese Commissie van de Europese Economische Ge-
eenschap (EEG) heeft in een nachtelijke zitting van zaterdag
i zondag gepoogd in één klap de politieke vraagstukken van de
■usselse „marathon" op te lossen. Zondagochtend om half zes
tide de voorzitter, de uiterst vermoeide Nederlandse minister
ins, mede, dat „over het voorstel van de Commissie nog geen
tpgaand debat had plaatsgehad en dat er nog geen beslissing
is genomen. De marathon-zitting zou vandaag om half elf wor-
n voortgezet.
Gisteren heeft het Nederlandse kabinet, dat anders nooit op
ndag vergadert, de problemen nader bekeken. Het kwam ten-
I itte tot een gemeenschappelijke gedragslijn, die vandaag in de
sprekingen in Brussel aan de dag zou komen. Voor verdere
idedelingen zie men elders in dit blad.
Regeringen in
Nederland en
België hijeen
lp een wijze, die niet anders dan
j peet kan afdwingen, had de
a ropese Commissie een „package-
1" uitgewerkt. Het was een „pak-
M van voorwaarden, dat door de
gadering kon worden aanvaard of
tl rden verworpen. Het was in we-
»een complex van compromissen
irover eigenlijk niet meer te dis-
sieren zou zijn. Er zijn voor dr.
nsholt verschillende redenen ge-
st om zijn pakket van eisen en
langens op tafel te werpen. Want
wensen van de delegaties van de
liepen sterk uiteen.
Ir. Mansholt stond voor de vol-
moeilijkheden:
le eis van Frankrijk was het
een ultimatum of was het slechts
•n dreigement? dat voor 31
lidecembcr de beslissing, gunstig
of niet, genomen moest zyn;
de mededeling van de Westduit
sers. dat zij na Kerstmis, niet
meer wilden vergaderen in ver-
!»nd met het bezoek dat Erhard
lan Washington gaat brengen:
de mededeling van de Italianen,
lat zij het welletjes vonden en
maandagmiddag naar Italië zou
ten gaan om met Kerstmis thuis
te zijn. Het gevolg daarvan is ge
ureest dat Mansholt de zaterdag-
ïacht heeft gekozen om zijn pak-
tet op tafel te werpen. De verga
dering heeft voortgeduurd tot
zondagochtend zes uur. Toen kon
men niet meer. Het was op dat
ogenblik, dat minister Luns de
vergadering schorste tot heden
ochtend half elf.
Terwijl de vertegenwoordigers van
andere landen slechts gelegenheid
voor overleg met hun regeringen
hadden door de telefoon, was het
voor Nederland en België wel moge
lijk beraad in een volledige kabinets
zitting te voeren. Zondagmiddag
vergaderde dan ook het Belgische
kabinet in Brussel ongeveer gelijk
met het Nederlandse kabinet in Den
Haag.
Slot pag. 2
Onze Brusselse correspondent
telefoneerde hedenochtend: i
De Nederlandse delegatie heeft I
vanochtend twee voorstellen i
voor amendementen op het l
..paCkagedeal" van de Europese f
Commissie meegebracht Het eer- I
ste amendement betreft de toe-
slag op margarine: Nederland
j wil de bijdrage, die het zou moe-
ten verstrekken tot ondersteu- 1
I H ning van de Italiaanse olijfolie- 1
|H cultuur, rechtstreeks uit de na- f
E tionale begroting betalen en niet 1
I via een toeslag op de margarine-
E prijs. De Nederlandse onderhan- 1
E delaars geloven, dat de Duitsers 1
i s dit voorstel zullen steunen om- 1
1 dat zij ook een dergelijk plan
E hebben gekoesterd.
s Verder zal de Nederlandse de-
legatie bij monde van staats-
secretaris De Block een princi-
piële verklaring afleggen over de s
noodzaak van controle door het g
Europese parlement op de finan-
cieringsprojecten van het Euro- s
pese garantie- en oriëntatie- E
fonds. De Nederlandse regering
is van oordeel, dat het daar om n
crote bedragen gaat. die anders
E door de Europese Commissie en
§1 de raad van ministers zouden j§
I worden verdeeld, zonder dat er
enige controle wordt uitgeoefend
W Over beide punten zouden de 1
ff ministers Luns en Spaak overleg
1 hebben gepleegd. Naar verluidt 1
1 is België geneigd om de beide 1
Nederlandse voorstellen te steu- i
H nen.
^il,jmillH«iU'IIIUt|!l!C^HB!!ES!RWt^.lil^..lilllllimmillllllllinilÏÏ'
Van onze Groningse correspondent)
Er heerst hoogspanning op het
waddeneiland Ameland. De kans Is
namelijk groot, dat met Kerstmis of
spoedig daarna de gasvlam boven het
eiland brandt, ten teken dat de Cal-
tex-boring daar succes heeft gehad.
Gistermiddag omstreeks drie uur
werd er zo'n hoge druk in het kilo
meters diepe hoorrat gemeten, dat de
Caltex ..van schrik" het officiële zwij
gen verbrak. Gespreken werd over
.he.ge drukken, die normaal verband
houden met gas en die zouden kun
nen wjjzen on belangrijke gasvoorko-
rnens". In elleriil werd het boren, dat
circa tweeëne~nh?!ve maand vrijwel
onafgebroken dag en nacht heeft
voortgeduurd gestaakt, om voor een
forse tegendruk te zorgen.
Vaststaand
Het staat wel vast. dat de Caltex
gas heeft aangeboord aan de noord
kust van Ameland, bij kilometerpaal
11 op enkele kilometers van Nes. Van
morgen was de boortoren nog met
weer aan het draaien gebracht. Met
man en macht was men bezig om
voor de nodige tegendruk te zorgen.
De boorbeitel moet thans op enkele
tientallen meters boven de gashou-
dende laag zweven, die rond 3500
meter diep zit. Gisteren begon met
een al het gesleep met zandzakken,
die rond de boortoren werden aange-
gebracht om via de „spoeling" voor
de nodige tegendruk te zorgen. A Ilea
wat maar Caltex was, was daar op
een gegeven moment mee bezig. Tegen
de avond werd ook het aannemersbe-
drijf De Bie uit Heemskerk, dat op
Ameland bezig is met de dijkverzwa
ring ingeschakeld. Niet officieel werd
er gesproken over een druk van 700
atmosfeer die snelle tegenmaatrege
len, ook met het oog op de veiligheid
noodzakelijk maakte
Metingen
De Nederlandse regering is
gisteren in speciale zitting bijeen
gekomen ter bespreking van de
EEG-problemen. Van links naar
rechts minister-president Marij-
nen en de ministers Veldkamp
en Witteveen bij hun aankomst
bij het ministerie van Algemene
Zaken.
IT
Bilt verwacht van heden- tot
enavond droog weer met weinig
j Iking. maar op enkele plaatsen
ijk mist. Zwakke tot matige
overwegend tussen oost en zuid,
nacht en ochtend matige tot
ge vorst. Midden overdag lichte
Batige vorst.
(Opgemaakt om 11.15 u)
24 DECEMBER
op: 8.47 uur; onder: 16.32 uur.
an op: 13.23 uur; onder: 0 36 u
ogwater te Katwijk te 9.05 en
17 uur.
Igwater te 4.25 en 16.57 uur.
it blad bestaat alt 16 pagina's
Het Griekse schip „Lakonia"
(het voormalige Nederlandse
passagiersschip „Johan van Ol
denbarnevelt" van 20.240 ton
van de Stoomvaartmaatschappij
„Nederland") is op 18 mijl ten
noorden van Madeira in brand
geraakt. Tal van opvarenden
gingen in de reddingsboten en
ook zouden velen overboord
gesprongen zijn. Het schip had
650 passagiers aan boord, meest
Engelsen, die op vakantiereis
waren. Voorts zijn er 300 be
manningsleden.
Het Argentijnse passagiers
schip „Salta" begon tegen half
:es met de opvarenden van een
der reddingsboten aan boord te
nemen. De „Salta" slaagde erin
200 mensen over te nemen. Het
Britse vrachtschip „Montcalm"
nam ongeveer honderd man
I lan boord. Ook tal van andere
schepen zijn op weg naar de
„Lakonia".
Volgens mededelingen van de
..Montcalm" hebben er zich aan
i boord van de Lakonia, die mid
scheeps in brand staat, ontploffin
gen voorgedaan. De Lakonia vertrok
j donderdag jl. uit Southampton voor
een reis van elf dagen, waarby het
Madeira, Teneriffe, Las Palmas. Le
Havre en tenslotte weer Southamp
ton zou aandoen.
Ook een Brits en een Amerikaans
i militair vliegtuig zijn naar de La
konia onderweg. Het Amerikaanse
toestel is voorzien van vlotten, voed
sel en water. In Casablanca zijn
voorbereidingen getroffen voor de
ontvangst van de geredden. Er staat
in het gebied van de ramp een ta
melijk hoge zee.
Vannacht om 3 uur is ook de in
Lissabon gestationeerde sleepboot
„Poolzee" van L. Smits Internatio
nale sleepdienst naar de Lakonia
uitgevaren, maar de Poolzee wordt
niet eerder dan morgenmiddag bij
het brandende schip verwacht, zodat
de kans op hulpverlening aan de op
varenden gering zal zijn.
Eén Nederlander
Er is waarschijnlijk .>1 echts één Ne
derlander aan boord van de „Lako
nia", de 32-jarlge Piet J. van Kals-
hoven uit Nieuwkoop. Hij werkte al
vijf jaar op het schip, aldus een van
zijn vijf broers, de Nieuwkoopse sla
ger A. van Kalshoven.
Hij zei. dat zijn broer Piet vol
gens de Nederlandse agenten van het
schip electriciën, maar volgens hem
zelf machinist ongehuwd is.
De heer Van Kalshoven werkte
reeds op het schip, toen het nog als
de „Johan van Oldenbarnevelt" on
der Nederlandse vlag voer.
I Van Kalshoven is de zwemkunst
I niet machtig, aldus zijn broer in
Nieuwkoop. De zeeman woont bij zijn
moeder, eveneens in Nieuwkoop. Hij
is de jongste zoon uit een gezin van
zes zoons en zes dochters, die allen
I in of nabij Nieuwkoop wonen.
Schipbreuken bij
Canada
Tijdens de stormen die voor de
oostelijke kustprovincies van Cana
da hebben gewoed, zijn twee schepen
vergaan. De Canadese kustvaarder
„Mary Pauline" zonk tussen New
Foundland en Nova Scotia. Zes le
den van de bemanning verdronken
toen zy de kust probeerden te berei
ken. Aan de zuidkust van Nova Sco
tia verging een kleine vissersboot: de
twee inzittenden worden vermist. De
2.300 ton metende Franse vrachtboot
„Douala" zonk ten zuiden van New
Foundland. Twaalf opvarenden zijn
omgekomen. De overige zeventien
opvarenden konden zondag worden
gered, voor 't merendeel door de Ca-
nadeze ijsbreker „Sir Humphrey Gil
bert", die hen naar de vijftig mijl
verder gelegen haven van Port aux
Basques op New Foundland bracht.
De geredden werden in een zieken
huis opgenomen. Zij hadden de
nacht temidden van huizenhoge gol
ven in een temperatuur van min. 17 j
graden Celsius doorgebracht, en wa-
ren met alle macht in de weer ge-1
weest om hun reddingboot voor om-
slaan te behoeden.
Zeven zeelleden waren aan boord
van de ..Douala" achterbleven. Zij I
verdwenen met het schip in de gol
ven. De overige vijf zijn later over
leden.
Tijdens een hedenochtend
gehouden persconferentie is
medegedeeld, dat de Zwolsman-
groep een meerderheid van 75
procent in de aandelen van de
NV Van Wijk en Heringa te
Leiden heeft verworven. Het ligt
zeer nadrukkelijk in de bedoe
ling het bedrijf m de huidige om
vang voort te zetten en het per
soneelsbestand te handhaven.
De directeur van het bedrijf de
heer J. W. Heringa is vrijdag JJ. af-1
getreden. Met de tijdelijke waarne
ming van de leiding van het bedrijf
is benoemd de heer K. Wildeboer, die
als eerste op de voordracht is ge
plaatst voor de benoeming tot opvol
ger van de heer Heringa.
Elders in dit blad schrijven wy uit
voeriger over de mededelingen om
trent de gang van zaken bij Van
Wijk en Heringa.
Ook gedurende de afgelopen nacht
heeft men niet stilgezeten. Alle Cal
tex-employé's, die geen dienst of
vrijaf hadden werden gemobiliseerd
en waren in elk geval een gedeelte
v&n de nacht op de hoorplaats aan
wezig.
In de loop van vandaag zullen me
tingen worden verricht, die ongetwij
feld nadere gegevens zullen verschaf
fen over de eventuele gashoudende
lagen. De hoofdinspectie van het
mijnwezen, die dagelijks op de hoogte
wordt gebracht van de gang van za
ken bij de Caltex-boring, heeft al in
specteurs naar het eiland gestuurd
om zich ter plaatse op de hoogte te
stellen.
Voorlopig kan nog niets worden ge
zegd over de hoeveelheid gas. die men
gaat aanboren. Even als bij de NAM
in Groningen het geval is geweest zal
ook de Caltex meer boringen moeten
verrichten om de Juiste omvang van
het aardgasvoorkomen vast te stellen.
Concessie
De vraag, die ook de concurrenten
van de Caltex op Ameland «zoals
NAM en BP> bezighoudt, is: hoe zal
het met de concessie-verlening wor
den als er inderdaad gas voor de dag
komt in exploiteerbare staat en hoe
veelheid?
Zal de Caltex straks met een „vin
dersloon" genoegen moeten nemen of
zal de maatschappij in staat worden
gesteld de bodemschat te exploite
ren? De Caltex heeft destijds een
consessie aangevraagd voor het wad
dengebied. maar dat hebben ook an
dere maatschappijen gedaan en met
name de NAM die al eerder gevraagd
had om een consessie voor Friesland
inclusief het waddengebied, en die
inmiddels op het vt-ste land van
Friesland (bij Blija en Sonnega) al
succesvolle boringen heeft verricht.
Drie personen zijn zaterdag om het
leven gekomen bij een verkeerson
geluk op de Van Ileemstraweg by
het dorp Brakel in de Bommeler-
waard. Een personenauto raakte
in slip op een door van de bomen
gevallen rUp glad geworden weg
en botste tegen een boom.
Van de zes inzittenden kwamen om
het leven: de 37-jarige bestuurster
mevr. J. Vos-Duyster uit Veen
(N. B.), haar schoonzuster, mevr.
R. VosVan der Giessen uit Poe-
deroven (gem. Brakel) en haar
11-jarige dochtertje R. Vos.
De andere drie passagiers zijn met
verwondingen overgebracht naar
het ziekengasthuis in Zaltbommel.
Hun toestand Is niet levensgevaar-
lUk.
Het Britse blad (Sunday Telegraph"
voorspelde gisteren, dat binnen een
maand een defensieovereenkomst zal
worden gesloten tussen Groot-Brit-
tannic. Australië en Nieuw-Zeeland
om Maleisië te beschermen tegen In
donesië. „Binnenkort al zullen
Australische militairen de Britse
troepen te hulp komen in de strijd
tegen het door Indonesië geleide
terrorisme in de bergen en het oer
woud van Borneo", aldus dit (con-
cervatieve) blad. Aan deze stap. die
volgens het blad zaterdagavond door
kringen in het Verre Oosten beves
tigd werd. zouden weken van bespre
kingen in Londen. Canberra en
Koeala Loempoer zyn voorafgegaan.
De Prinsessen Beatrix en Ire
ne hebben zaterdagavond in het
Scheveningse Kurhaus een gala
concert van het Residentieorkest
bijgewoond ter gelegenheid van
de nationale herdenking 1813-
Winterse Kerstmis
weer waarschijnlijk
(Van onze weerkundige medewerker)
Voor de derde opeenvolgende keer
zal ons land zeer waarschUniyk
een winterse en in de meeste pro
vincies dit jaar ook een witte kerst
beleven.
In 1961 vroer het by helder weer op
tweede kerstdag op het vliegveld
Twente 15 graden. Verleden jaar
lag er sneeuw by strenge vorst,
met als laagste temperatuur -14
graden Celsius in Haamstede op
26 december.
Boven west- en midden-Europa ligt
nu een zeer sterk hogedrukgebied
van 1045 millibaar, zoals in decem
ber vry zelden voorkomt. Het re
cord voor december In ons land is
1048 millibaar, gemeten op 10 de
cember 1859.
De Bilt had voor de afgelopen nacht
een minimum tot -4 graden ver
wacht. maar werd verrast door de
plaatselijke opklaringen. In het
oosten van ons land vroor het 10
tot 13 graden, in het westen 7 tot
9 graden. Zelfs Missingen, waar
het de laatste drie dagen dooide,
meldde vanmorgen weer 1 graad
vorst.
1963. De Prinsessen in de zaal
tussen de voorzitter van de Eer
ste Kamer. mr. A. Jonkman en
de vice-voorzitter van het her
denkingscomité. prof. dr. L. J.
M. Beel.
Advertentie
Koop hot dan VERS kant en klaar
Alle ingrediënten zijn reed» toegevoegd. Drie minuten in d«
braadpan en het is klaar. Slechts f 1,25 per groot pak
Verkrijgbaar bij slagerijen,, met verkoop uit gekoelde toonbank,
VERPAKTE KANT EN KLAAR MAALTIJDEN
De pionier van de Chinese keukerr in Nederland.
GORTMOILN 27 e DEN HAAG TEL I8SRS 5^=4
Uit het Leidsch Dagblad van
22 Dec. 1863:
De jongste berigten uit
Petersburg deelen het besluit
des Keizers mede, waarbij
wordt bevolen om al de regi
menten kavatterie van de
garde en 28 regimenten ka-
vallerie van de linie op voet
van oorlog te brengen.
Voor eenige tijd werd door
alle Engelsche bladen ver
meld dat het parlementslid
Disraeli door een rijke Jood-
sche dame tot erfgenaam was
benoemd. Haar testament,
dat thans geopend is, geeft
als reden daarvoor aan dat
zij billijkte en bewonderde de
bemoeiingen van dien
Staatsman, om de kinderen
Israels te verdedigen. De
erfenis bedraagt £40.000 in
baargeld en even zooveel in
vaste goederen.