Voor sneeuw en ijs ACH, DIE ARME ZIELIGE KINDEREN... UIT en THUIS tloederlykc BRITS SKI-PAK Afwisseling in de maaltijden overpeinzing Geluiddempend behang Natte voeten (W)ETENS WAARD KWARK Zaterdag 7 december 1963 Pagina 3 Ons hele gezin had een tijd schrift-artikel gelezen waarin (door een volwassene) van leer werd getrokken tegen het vele huiswerk en het overladen leer plan waarmede de jonge jaren van onze kinderen worden ver giftigd. Het kwam daar op neer. dat studerende kinderen, in de aanvallige leeftijd van twaalf tot negentien jaar een zeventig-urige werkweek had den en wat voor een werkweek! Zonder geldelijke beloning, zon der rechten. Geen muziek, geen kopjes koffie en thee onder de ar beid, zelfs geen vrije zaterdag of on- f;estoorde zondag, Werken, blokken, esjes instampen, vraagstukken op lossen, ingewikkelde formules toe passen. hartbrekende sommen uit rekenen. met daarbij en daarop een chronische angst voor de onvol doende. de repetitie-van-morgen, de kwelling van een naderend examen. En wie had medelijden met de stak kers? Niet de leraren, die kil do ceerden en zonder aanzien des per- soons bergen huiswerk en strafwerk rondstrooiden, noch de examina toren. die nuchter een wanhopige kandidaat afwezen en hem zonder vorm van proces tot nóg een jaar zwoegen veroordeelden, noch de ouders, die rustig volhielden: ,,Ja kind, als je wat wilt bereiken, moet je er voor leren. Dat is nu eenmaal zo". Ik trok me dat artikel persoonlijk nogal aan. want waren mijn beide zoons niet eveneens veroordeeld tot jarenlange dwangarbeid, zeventig uren in de week? Zonder vrije week einden, maar mèt de angst, de wan hoop de minderwaardigheidscom plexen? In het artikel werd een vergelij king getrokken, die my bijzonder trof. Een volwassene werkt in deze welvaartsstaat nog nauwelijks vier-en-veertig uren in de week, wordt, daar ruimschoots voor be taald. geniet (gratis) koffie- en theepauze, vrij vervoer van en naar huis, twee absoluut vrije dagen in de week. plus een uitge breide betaalde vakantie eenmaal in het jaarTerwijl de op groeiende kinderen nauwelijks aan vakantie toe kwamen, want dikwijls kregen juist zij die het op school het moeilijkst hadden nog een taak mee om zich er in de ..vrije weken" aan te wijden, terwijl de knapperds, om eindelijk ook eens wat geld in de zak te hebben hun vakantieweken gro tendeels opofferden aan zware ar beid in fabrieken of veilinggebou wen zodat ze ten minste twee we ken op reis konden gaan Adriaan las het artikel en haalde de schouders op. ..Ze overdrijven-een beetje", meende hij nuchter. ,,Zo erg is het toch niet!" Henk las het en bromde: „Op school is het wel uit te houden, als ze maar niet zoveel strafwerk gaven. Dat breekt je de nek". „Wij hoeven in onze vakantie nooit te gaan werken", vulde Adriaan aan, „al zou ik er best zin in hebben". „We mogen niet eens", klaagde Henk. „Neen," zei ik fel. „Jullie mogen niet. ik ben er vierkant tegen. Va kantie is vakantie en die breng je niet door in een fabriekshal of op een kantoor. Jullie hebt die zes we ken rust hard nodig". Want na het lezen van het klaag lied was ik daar vaster dan ooit van overtuigd. Toen legden we het tijd schrift aan vader voor. „Lees dat eens", spoorde ik aan. „Het gaat over jouw zoons". Vader las. We bestudeerden hon gerig zijn gezicht en vroegen ons af wat er door hem heen ging. nu hij V» koele cijfers werd geconfren te te rd met het slavenleven van zijn kinderen. Vader bleef opvallend rus tig. „Nou en?" vroeg hij. toen hij klaar was. „Die journalist heeft gelijk", zei ik opgewonden. „De maatschappij vergt te veel van de jeugd". „Niet alleen van de jeugd", zei vader kalm. „Met die vier-en-veer- tig urige werkweek van de volwasse nen loopt het anders wel los". En toen schaamde ik mij. Want vader had gelijk, ook dat was een jictie. Hoe vaak kwam hij pas om half tien thuis: moe, koud, en zonder veel eetlustSoms ging ik hem dan een eindje tegemoet, om meteen het hondje uit te laten. Dan liep ik door lanen en straten en keek in verlichte huizen. Overal zag ik vrouwen bezig: met strijken of breien of naaien. Mannen zag ik zeldendie werkten over! Kinderen en oude mensen tuur den naar het televisie-scherm pje, maar moeders werkten er b\j. Waarom waren ze zo laat nog bezig? Uit solidariteit met hun zwoegende mannen. Omdat ze zich een weinig eenzaam voelden. Omdat, ze op de dag te veel in be slag werden genomen door de kin deren, de leveranciers, de grote ra men die gezeemd moesten worden, de vele gelakte deuren, die altijd vol vette vingers zaten. Nu ja. over de werkweek van de huisvrouw zullen we maar zwijgen. Doch de mannen, met hun vijf werkdagen hoeveel uren zijn die in touw? Vier *n veertig! Laat me niet lachen! Alle mannen die ik ken. van gezich of naam, zijn vijf dagen lang veertien tot zestien uur bezig onze economie op peil te hou den. Thuis, op de zaak. voor klas lokalen en in vergaderzalen breken ze zich het hoofd over honderd pro- plemen. houden ze de welvaart in gang. verdedigen ze de betalings balans. vechten ze om hun plaatsje in de EEG, onderhouden ze hun gezin, hun studerende kinderen. We staan bekend als een ijverig volk. we kennen de siesta niet. we houden niet van lanterfanters en baliekluivers. We werken over. mannen, vrouwen, hinderen. Uit noodzaak, uit innerlijke behoefte., ik weet, het niet. En ik vraag me af. wannéér die journalist dat artikel over zwoegende kindertjes schreef. ik wed tussen acht en twaalf uur 's avonds. THE BECKMAN. Zelden zijn wintermode en wintersportmode zo sterk aan elkaar verwant geweest als dit seizoen. Het is alles warm en wol wat de klok slaat, het liefst nog met flinke bontgarneringen hoge kragen en heel warm be dekte benen. Wie de berg- sneeuw intrekt zal misschien volstaan met wat minder bont, maar zal er toch ook voor zor gen. dat hals en benen er goed tegen kunnen. Stevige gebreide truien zijn voor de wintersport niets nieuws, maar nu in Parijs de grovere wollen breisels weer hoog staan genoteerd, hebben de sneeuw-en-ijs-truien een extra modieus tintje cadeau gekregen. De heel zachte, pluizige wollen stoffen worden in Parijs zelfs ge bruikt voor avondmantels en dan krijgt zon jakje of eape'tje van „laine des Pyrenées" voor après-ski ineens een andere allure. Nu de wollen kousen met allerlei werkjes en patroontjes een .top-hit' zfjn geworden hoeft u ook niet meer te kleumen als u de ski-pantalon eens even uit wilt trekken. Bfj de tekeningen (v.l.n.r.:) Zwart-wit, geheel gevoerd jak van stevig zuiver wollen breisel in een haast streng dessin. De hoge aangebreide boord en het bijpassende mutsje met pompoen ontmoeten elkaar bijna in de nek. De steekzakken maken het tot een echt jasje. Warme, echt sportieve, zuiver wollen trui in een grappige a- svmmetrische ruit in de kleuren donker-groen, rood en zwart. Meer voor na het skiën is de zuiver wollen trui met de roman tische rozendessins op een ge broken-wit fond. De boordjes zijn ook veel smaller dan bij de echte sporttruien. Kort cape van de heerlijke zachte, pluizige „laine des Pyre nées". Klein kraagje en twee hoog geplaatste knopen. Ideaal te dragen over de warme zuiver wollen .pantaski', de stretch ski- pantalons. die in steeds meer modieuze kleuren te krijgen zijn. Aan de cape verwant is het zui ver wollen blauwe jasje met bontgarneringen langs de zeven achtste mouwen en de lange kraagslippen, die zo heerlijk nonchalant zijn te draperen. Omdat de mantel niet lang is, hoort er wel een warme rok en zo'n paar wollen kousen bjj en natuurlijk ook een muts - van bont of een van de talloze ge breide of gehaakte wollen muts jes, die tot namaken noden. Geluiddempend behang wordt steeds meer gevraagd. Er zijn al verscheidene soorten, meest van Amerikaanse oorsprong. Nu is er ook een Duitse fabrikant, die een dergelijk produkt ontwik keld heeft. Het is gemaakt van stof. waartegen 'n laag schuim- plastic is gekleefd. Deze laag wordt in twee dikten gefabri ceerd: 7 en 15 mm. De prijs van het behang is niet goedkoop: per meter bij een breedte van 1.30 ongeveer f 17.voor het dikste behang, f 10.50 voor het dunnere. Het behang dempt niet alleen het geluid, het heeft ook de prettige eigenschap, dat het des winters de warmte vast houdt. Natte voeten zijn ongezond en daarom heeft men door de eeuwen heen geprobeerd dit probleem op te lossen. De Nederlandse landarbeider merkte, dat zijn voeten minder nat werden in klompen, dan in leren schoenen. Toen de rubberlaars kwam. verdwenen de klompen. In de stad droeg men overschoe nen van rubber en later plastic. Maar niemand was dol op over schoenen. Inmiddels waren er ook chemische stoffen uitgevonden, die leer waterdicht konden maken. De laatste jaren is er zelfs een spuitbus in de handel, waarmede iedereen zijn schoenen waterdicht kan maken mits er geen rubber zool on der zit. Uit Amerika komt nu een nieuwe oplossingelektrisch verwarmde schoenleesten, speciaal voor kinder schoenen. Deze drogen de kinder schoen snel. zonder deze te bescha digen. Dat laatste gebeurt wel, als natte schoenen maar zo dicht mo gelijk bij de kachel gezet worden om snel te drogen. Vijfenzeventig is mevrouw R. van de Pijl-De Joode uit Hazerswoude nu. U herinnert zich misschien, dat zij een tijdje geleden een wand kleed maakte voor prinses Beatrix en daarvoor een be dankbrief ontving, die zij trots bewaart. Mevrouw Van de Pijl moet al bijna twaalf jaar door een chronische ziekte het bed houden. Jarenlang heeft ze in een enorm tempo gehand werkt en alle stukken die ze maakte even vlot weggege ven. Veel is er tenminste niet overgebleven. Ze heeft zes kinderen, acht kleinkinderen en zelfs een achterkleinzoon en die genieten natuurlijk volop de voordelen van oma's handwerkhobby. Die liefhebberij is eigenlijk pas goed begonnen toen me vrouw Van de Pijl al een paar jaar ziek lag. „Toen kwam een meneer van het Rode Kruis vragen of ik mee ivilde met een boot reis, maar ik zei: met de boot mee? ik wil werken, en de zelfde week kwamen ze me al doorstopwerk brengen. Een buurvrouw zei tegen me: meid, dat doorstopwerk heb je nog nooit gedaan, maar ik dacht als je je ogen de kost geeft kun je alles. En het ging best hoor. Geborduurd heb ik ook veel en met raffia gewerkt, niet met pitriet nee, dat moet je met een teil wa ter bij je bed zitten, da's niks voor mij. Het materiaal voor haar wandkleden (pas weer een gemaakt voor het zusterhuis van het Goudse ziekenhuis), tassen en ander handwerk koopt mevrouw Van de Pijl van het Rode Kruis, patro nen haalt ze vaak uit de da mesbladen. Mevrouw Van de Pijl werd vlak bij Waddinxveen gebo ren en woont al 31 jaar in Hazerswoude, waarvan 24 in het huis aan de Ds. D. A. v. d. Boschstraat. Ze woont bij haar dochter en die heeft waarschijnlijk geen moeilijke zieke aan haar, want ze zegt zelf: „Je moet geen chagrijn wezen, daar wordt je ziekte niet beter van en je helpt je familie d'r ook niet mee". Als we dan bedenken hoe humeurig we allemaal wel eens zijn als we ons niet zo goed voélen, kunnen we een voorbeeld nemen aan deze vijfenzeventigjarige. Op een kunstmatige ski-helling in Londen toont een mannequin het ..parade-uniform" dat de Britse olym pische ski-ploeg zal dragen op de Olympische Winter spelen. die begin volgend jaar in Innsbruck zullen wor den gehouden. Het ensemble bestaat uit een vuurrode zwaargevoerde anorak, een marineblauwe stretch-pan talon en een witte katoenen jumper. Er wordt een uit bundig met bont versierde muts in de kleur van de anorak bij gedragen. Bij de slager zult u meestal tien tallen verschillende stukken zien liggen. Hebt u de meeste daarvan wel eens geprobeerd? Kiest u wel eens organen (lever, nier, hart. tong) of lams- of kalfsvlees, als die aangeboden worden? En maakt u gebruik van speciale aanbiedingen? Mocht u niet precies weten hoe een bepaald stukje het beste klaarge maakt kan worden, dan zal de sla ger u dat graag vertellen, tenzij u niet op een spitsuur met die vraag aankomt. Vooral de meer doorregen stukken zijn hier en daar wat uit de gratie. Dat is jammer want juist door de combinatie vet en mager worden ze bij het bakken en braden niet gauw droog. Bovendien zyn zij aantrekkelijk in prijs. Uit angst voor „de lijn" behoeft u doorregen vlees niet te laten staan. U kunt immers voor het bakken met wat minder vet «boter, margarine of vet) volstaan? Geen vlees op tafel Vlees heeft een hoge voedings waarde door zijn eiwitten, voedings- zouten en B-vitamines. Deze be standdelen komen ook rijkelijk voor in vis, eieren, kaas. peulvruchten en zoete of zure pap. Zij zijn alle goedkoper dan vlees Maar ook wan neer u niet op een dubbeltje be hoeft te kijken, bieden zij prettige afwisseling. Vooral eieren en kaas zijn zo gemakkelijk op een drukke dag omdat u er de deur niet voor uit hoeft. Vergeet naast het gekookte of ge bakken ei roereieren en hartige en zoete omeletten niet. En neem u eens voor, iedere maand een paar maal kaas in de warme maaltijd te verwerken, desgewenst in de vorm van een toetje Daarmee zullen vooral zi). die niet van pap of pud ding houden, gelukkig zjjn. Zeker aan te bevelen voor hen die niet aan hun halve liter melk toekomen. Er zijn recepten te kust en te keur. Met de kou komt ook de trek in erwten- en bonensoep en andere peulvruchtenmaaltijdengezond en lekker eten! Wilt u vis op tafel brengen en daar doet u goed aan doe dan wat we by vlees adviseerden: wees niet huiverig voor wat minder be kende soorten. Stel dat uw visver- koper eens roodbaars heeft. Waar om zou u die vis, die u net zo kunt koken of bakken als de meer be kende soorten, niet eens proberen? Jus is geen vlees Al deze gerechten kunnen de plaats van vlees Innemen. Jus kan dat niet, evenmin als vet spek. Zy zyn wel lekker pittig en zy geven wel een gevoel van verzadiging, Het schijnt een typisch Nederlandse ge woonte te zijn om op de vraag ,,wat eten we vandaag?" te antwoorden: bloemkool, of lof, of worteltjes. Dat zal wel komen doordat we terecht veel waarde aan de groente hechten en omdat juist groente zoveel afwisseling in de maaltijd brengt. Maar wat geeft U bij de groente? Brengt U daar ook voldoende afwisse ling aan? Ik heb een winkelier eens, toen 't op slag van zes uur was, horen zeggen tegen een kind dat nog gauw even een frictuurpan wilde kopen: „Beste jongen 't spijt me, maar ik heb er geen een meer; de laatste is net verkocht 't Joch keek sneu en droop af. En tegen mij zei de man toen: „O, o, we hebben gewoon niks meer we hebben nou alleen nog maar geld!!'*. Dat was aan de vooravond van Moederdag vandaar de situatie. Vermoedelijk zal t 5 december tegen sluitingstijd wel weer pre cies zo laat geweest zyn: uifuerw kochte winkels, propvolle kassa's en dientengevolge: akelig lege huis-, tuin- en keukenportemon nees, zoals b.v. de uwe en de mijne. En dat in een tijd, waarin we toch al zo'n prijzen complex heb ben! Laten we ons dus met nieuwe hoop op de „voordelige aanbiedin gen" storten. Wat een geluk, dat die er nog zijn, om ons van de algehele financiële ondergang te redden: dat ik bv. héél voordelig een bus schuurpoeder kan aan schaffen samen met een knijpfles af wasmiddel, solide bijeengehou den met een doorzichtig pldh- bandje. voor de sothma van 93 rent! Wat doet mij nu eigenlijk ergens in de verborgen diepten van mijn onderbewustzijn voet stoots aannemen dat dit werkelijk goedkoop is ff Ik geloof dat ik ach teraf het trucje ran de reclame- psychologen wel door heb: de prijs van 98 cent suggereert mij dat t nu net onder de gulden is, en dus oorspronkelijk er boven was. Maar wacht eens even: de gewone prijs van schuurpoeder is -J7 cent en op de knijpfles staat met grote letters Ï9 cent. Al jaren geleden heb ik begrepen dat dot samen 96 cent is! Ha, ha! Ik heb er de consumentengids eens op nageslagen (een léérzaam blaadje: moet u ook eens inzien) En zowaar ik vond er iets over. Er stond, dat de fabrikant die hogere wiskunde wel kan verkla ren. Afwasmiddél kost eigen lijk 58 cent, zegt hij, maar een half jaar geleden is dat „in de reclame gegooid" voor f. 0.1&. Daar was dit nu nog een restant je van. Nou - dat zal dan wel waar ve zen. Maar heeft u nu nog 't ge voel, dat u voor een pinkje uxo melkpannetje schuurt en uw jus- kom afwastf Ik niet. HERMINE G. maar ze missen de opbouwende stoffen (o.a. eiwitten), die in vlees vis. kaas e.d. voorkomen Alleen aardappelen en groente met jus is dus beslist niet voldoende. Zorg dan b.v. voor een eiwitryke toespys. Karnemelkse of zoete pap en pudding zyn een uitstekende aan vulling. Als u uw keus op pap be paalt. hebt u een goede gelegenheid havermout, boekweit (grutten) en gort in ere te herstellen, zy zyn ge zonder dan custard en soortgeiyke bindmiddelen en de bereiding hoeft niet veel tyd (méér) te kosten. Een heel voedzaam en sma kelijk maar nog steeds vrij on bekend zuivelprodukt is kwark. Toch is het bij de melkboer te krijgen, al dan niet op bestel ling en tegenwoordig zelfs in twee soorten: magere- en room- kwark. De eerste is heel geschikt bij een vetarm dieet omdat er vrijwel geen vet maar wel zeer veel eiwit in voorkomt. Kwark is verse wrongel, dus ongerijpte kaas. Het vochtge halte is vrij hoog. dat is dan ook een van de verschillen met kaas. Van kwark zijn allerlei smakelijke gerechten te maken, zowel zoet als hartig. We ge ven u twee voorbeelden: Bananenkwark 1 bakje kwark met 1 eierdooier en 14 liter slagroom romig roeren. Op smaak maken met suiker en iets zout Het zeer styfgeslagen eiwit voorzichtig door de kwarkmassa mengen. Het gerecht garneren met bananenschyfjes en gehakte noten. Aardappel-kwarkkoeh jes 1 pond gekookte aardappelen zéér fyn stampen en met 250 g. kwark. 1 ei. een fijngesneden ui, peterselie, zout en paprika vermen gen Zoveel bloem toevoegen, dat er platte koekjes van te vormen zyn. Door bloem wentelen en in hete boter aan beide zyden goudgeel bakken. Voor het opdienen met zure room (gemaakt door aan slagroom ieta citroensap toe te voegen) overgie ten. Van het huis Christian Dior is deze groen wollen winter mantel. die opvalt door aparte schouderskraag en mouwin zet*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1963 | | pagina 9