CHEF
STAF
VAN
NAM
GENERALE
ONTSLAG
De Jager
Reydon
en
vrij
Tweede tv-programma
niet voor 1 oktober
Eenentwintig doelen bi j
gevecht in Venezuela
Treinrover
in arrest
Andere functie voor
luitenant-generaal
Van den Wall Bake
NTS zou niet eerder deining
kunnen beginnen
MENINGSVERSCHIL MET MINISTER DE JONG
„Vliegende
badkuip''
Jongen (13)
vermoordt
kleuter (4)
WEERBERICHT
e
Vanmiddag
op Schiphol
Minister: Laat toestel alvast ombouiven
Regering zal
Fokker steunen
bij bouw F-28
Johnson dankt
De Ganlle
(Biïcf Qffy&fiws
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 4 DECEMBER 1963
No. 31128
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 9.45 per kwartaal, f.3.15 per maand, f. 0.73 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
(Van onze Haagse correspondent)
Minister P. J. S. de Jong (Defensie) wil geen bevoegdheid met
politieke consequenties in handen van iemand, die de politieke ver
antwoordelijkheid niet draagt.
Dat is duidelijk geworden op de persconferentie, die gisteravond in Den
Haag gehouden werd naar aanleiding van een verzoek om ontslag uit zijn
functies door de chef van de generale staf, tevens bevelhebber der land-
strijdkrachten, de luitenant-generaal A. V. van den Wall Bake.
Een „vliegende badkuip" waarmee
men in de toekomst mensen of ma
teriaal van ruimtestations terug wil
brengen naar de aarde, heeft giste
ren een succesvolle oefen-giy vlucht
naar de aarde gemaakt van een
hoogte van ongeveer 2.750 meter. Een
kolonel van de Amerikaanse lucht
macht, Charles Yeager, zat aan het
stuur.
Het ongeveer zes meter lange toe
stel. dat bekend staat onder de naam
„M/II". heeft de vorm van een boot.
De stuurcabine bevindt zich aan de
platte bovenzijde.
bieden. .Het geheel moet men niet
als een conflict-situatie beschou
wen". zo zei minister De Jong, toen
hij, nog voor er enige commentaar
op deze toch wel uitzonderlijke ge
beurtenis na de wereldoorlog is
het nog niet gebeurd, dat een chef
van de generale staf zijn ontslag
aanbood) van andere zijde was ge
geven. zelf een toelichting gaf „In
onderling overleg met generaal Van
den Wall Bake, de staatssecretaris
J. C. E. Haex en mij is het com
muniqué opgesteld, waarin de gene
raal mededeelt verzocht te hebben
ontheven te worden van zijn func
ties. De bevelhebber meent, dat de
opperofficier personeel en kwartier
meester-generaal onder hem moe
ten staan en niet naast hem. De
opperbevelhebber wil kunnen be
slissen, de opperofficieren-personeel
en materieel moeten dan uitvoe
ren".
Andere mening
De minister en de staatssecretaris
I zijn van een andere mening. De
Paus Paulus heeft vandaag, bij de i
sluiting van de tweede zittingsperiode
Gisterochtend ontving minister
De Jong het verzoek. Generaal Van
den Wall Bake neemt ontslag uit
zijn functies, omdat hij in tegen
stelling tot de opvatting van de
minister meent „dat zijn taak als
bevelhebber der landstrijdkrachten
door de benoeming van een afzon
derlijke, nevengeschikte opperoffi
cier personeel (Kon. Landmacht)
en een kwartiermeester-generaal
ivoor materieel) zodanig wordt
aangetast, dat de aan deze functie
verbonden verantwoordelijkheden
niet langer door hem kunnen wor
den gedragen".
De minister van Defensie zo
deelde deze gisteravond op de pers
conferentie mede is bereid het
verzoek om ontslag met een gunstig
advies aan de Koningin aan te
Paus stelt raad
van bisschoppen in,
van het Vaticaanse concilie, de in
stelling aangekondigd van een raad
van bisschoppen, die de Paus moet
adviseren en hem moet helpen de be
sluiten van het concilie in praktijk te
brengen. Tot leden van deze raad wil
Paus Paulus bisschoppen uit de ge
hele wereld, leden van kloosterorden
en daartoe geschikte leden van het
ooilege van kardinalen benoemen.
Een 13-jarige jongen uit het Friese
plaatsje Koostertille heeft gister
avond tegenover de Rijkspolitie in
Buitenpost bekend de vierjarige
Jarich Spoelstra, een plaatsgenoot-
je, te hebben vermoord.
Op aanwijzingen van de dertienjarige
jongen is het stoffelijk overschot
van de kleuter gevonden. Het lag
In een sloot achter een groot Indus
trieterrein In Koostertille. De jon
gen had de moord 's middags ge
pleegd. Hij had de kleuter daartoe
mee naar het veld genomen.
Omstreeks half zes gisteravond kreeg
de politie de melding, dat Jarich
Spoelstra werd vermist. Bjj het on
derzoek kwam de 13-jarige jongen
met het verhaal, dat hij Jarich met
een vreemde man in een auto had
zien wegrijden. De politie zocht
daarop de omgeving vergeefs af. Bij
het nader verhoren van" de jongen
werd de jongen op leugens betrapt.
Hij werd naar het politiebureau in
Buitenpost gebracht, waar hü ten
slotte bekende Jarich te hebben
vermoord.
De officier van Justitie in Leeuwar
den stelt thans een onderzoek In.
Vandaag zou sectie op het stoffe
lijk overschot worden verricht.
Hangende het onderzoek kon de
politie nog geen nadere mededelin
gen doen over de motieven voor en
de toedracht var de moord.
DROOG EN KOUD
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Droog weer met voornamelijk in
het noorden van het land wolkenvel
den. Zwakke tot matige wind tussen
noordoost en oost.
Vannacht ©n morgenochtend in het
noorden van het land temperaturen
om het vriespunt, elders lichte vorst.
Middagtemperaturen enkele graden
boven nul.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
5 DECEMBER
Zon op: 8.30 uur; onder: 16.31 uur.
Maan op: 21.34 uur: onder: 12.40 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.09 en 18.31
uur; laagwater te 1.5? en 14.15 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
minister moet geadviseerd worden
door de opperofficieren materieel,
personeel, financieel en opleiding,
waarna de minister, die de enige
politieke verantwoordelijke figuur
is, zal moeten kunnen beslissen.
„Ik stel het bijzonder op prijs,
dat de generaal Van den Wall Bake
zich bereid heeft verklaard ter be- i
schikking te blijven voor een andere j
functie in de Koninklijke land- i
macht", zei minister De Jong gis- j
ter avond.
De minister verklaarde, dat een
en ander nog niet in de minister
raad behandeld was en dat de vaste
commissie van de Kamer ook nog
niet officieel op de hoogte was ge
steld
Omtrent de benoeming van een
chef-staf deelde hij mede. dat dit
geschiedt bij Koninklijk besluit, ge
hoord de ministerraad, op voorstel
van de minister van Defensie.
Opvolging
In een opvolging is nog niet voor
zien. Wel is er automatisch een
Luitenant-generaal
A. V. van den Wall Bake,
die verzocht heeft ontheven te
worden van de functie van chef
van de generale staf.
plaatsvervanger. Het is generaal-
majoor H. dTSngelbronner. Daar
deze ziek is, zal generaal-majoor J.
H. van Veen optreden als waar
nemend plaatsvervangend chef-
generale staf, tevens souschef.
Brigade-generaal Cox, voormalig
plaatsvervangend hoofddirecteur
personeel Koninklijke Landmacht
onder de hoofddirecteur personeel J.
Wieffering (die echter thans plv. se
cretaris-generaal van de Kon. Land
macht is), is waarnemend opper
officier Minister De Jong. die
herinnerde aan het geruisloos
terugtrekken van „al diie mensen
uit Nieuw-Guinea" en aan de or
ganisatie van de oefeningen in La
Courtine. liet zich zeer lovend uit
over generaal Van den Wall Bake.
.Het moet voor hem, die zjjn hele
leven aan het leger gegeven heeft,
een hele zware stap zijn geweest,"
zo zei de minister. „Het is echter
zo, dat de opperofficier personeel
kan voordragen, wie benoemd zal
worden uiteraard na volledig
overleg met de opperbevelhebber
maar de minister moet kunnen be
slissen."
De minister wees suggestieve
vragen, die bedoeling hadden, een
parallel te trekken tussen de situa
tie by de Marine en die by de
Landmacht, van de hand „Men
moet niet de conclusies trekken." zo
zei hij, „Dat alles moet zyn, precies
als by de Marine".
Binnen zeer korte tijd zal een
opvolger voor generaal Van den
Wall Bake worden benoemd. Over
een andere functie voor de aftre
dende chef generale staf. kon de
minister nog geen bijzonderheden
mededelen.
Ook onderen
Minister De Jong verklaarde gis
teravond niet te verwachten, dat
andere belangrijke hoofdofficieren
het voorbeeld van generaal Van
den Wall Bake zullen volgen.
We vernamen echter, dat in mili
taire kringen wel degelijk plannen
tot ontslagaanbieding bij verschil
lende hooggeplaatste officieren be
staan. De plaatsvervangend kwar
tiermeester-generaal, luitenant-ge
neraal M. Braun, wordt genoemd,
evenals de kwartiermeester-gene
raal, luitenant-generaal A. L. van
den Berge. De laatste heeft echter
al reeds enige tijd geleden zijn ont
slag aangeboden.
Minister Veldkamp heeft gis-
teren de versierselen van het
Commandeurschap in de Orde
van Oranje-Nassau uitgereikt
aan de heer A. B. Cool, voorzit-
ter van het Algemeen Belgisch
Christelijk Vakverbond en vice-
voorzitter van het Internationaal
Christelijk Vakverbond. De heer
Cool is 40 jaar vakbondsbestuur
der.
De Nederlandse zeelieden
F verf Rpvfinn en Ton de Taner net tweelal te&en vler uur vanmid-
ert Keyaon en lou ae jager daff weer voet op de Nederlandse
zijn vandaag vrijgelaten.
De beschuldigingen tegen de twee
Nederlanders zijn niet ingetrokken,
maar vanochtend werden zij ontsla
gen uit de gevangenis bij Moskou.
Meteen werden zij naar het vlieg»
veld gebracht, waar een toestel ge
reed stond om hen mee te nemen
naar Schiphol. Verwacht wordt, dat
het tweetal tegen vier uur vanmid-
bodem zou zetten De mannen ver-
klaarden op het vliegveld ln Moskou,
1 rint. 7.ii pnprf viuwi h#»hanrtp1H
dat zy goed waren behandeld.
Zij hebben gevangen gezeten in de
Wladimirgevangenis. 150 km ten
noordoosten van Moskou. zy vermoe
den. dat in hun cel vroeger andere
Wegens spionage waren zij in
Sowjet-Unie veroordeeld tot zes jaar
gevangenisstraf en daarna nog zeven
jaar in een strafkamp. Het vonnis
werd op 5 oktober 1961 geveld. De
Russische regering besloot echter het
tweetal eerder vrij te laten In het bu^w^M: tot W«ten gevangen lieb.
belang van de goede betrekkingen Hmn
va Cn„.in# w- Op net v1]pe\p1u van M06K0U dron—
tussen Nederland en de Sow,et-ln.e. ken"Rpydon en De Jager, die lichte
zomerjassen droegen bij een tempe
ratuur onder nul. koffie met func
tionarissen van de Nederlandse am
bassade.
In de gevangenis, zo vertelden zy.
hebben zil wiskunde gestudeerd Veel
Russisch hebben zy niet geleerd, om
dat zy geen contact hadden met an
dere gevangenen, zy behoefden niet
te werken.
De twee mannen zagen er gezond
uit. Gisteren hoorden zy pas. dat zy
naar huls zouden gaan. On het vlieg
veld lazen zij gretig de Nederlandse
kranten, die het K.LM.-personeel
had meegebracht.
Over hun gevangenschap zeiden ze
niet al te veel. „wy zyn een beetje
opgewonden en willen rust", voegden
ze de verslaggevers toe.
Het KLM.-toestel, waarmee zy
naar Nederland reizen vertrok om
streeks 10.25 uur Nederlandse tyd.
In Washington heeft de Ame
rikaanse president Lyndon John
son de Fermiprijs voor atoom
onderzoek uitgereikt aan de be
roemde atoomgeleerde Robert
Oppenheimer, die een leidende
rol gespeeld heeft in de ontwik
keling van de atoombom. Dit
was tevens een volledig eerher
stel van Oppenheimer, die inder
tijd door machinaties van Mac-
Carthy in ongenade geraakte.
(Van onze A'damse correspondent)
De vrees, dat stagnatie zal optre
den bij de verdere ontwikkeling van
de Fokker F-28, het straalverkeers-
vliegtuig. dat de Friendship moet
opvolgen, is weggenomen door het be
sluit van de regering om financiële
steun te verlenen bij de totstandko
ming van dit nieuwe vliegtuigtype.
By de directie van de Fokkerfa
brieken was hierover onlangs enige
ongerustheid ontstaan.
Het Nederlands Instituut voor
VLegtuigontwikkeling, die de kwali
teiten van het F-28-ontwerp. alsmede
de commerciële mogelijkheden gron
dig heeft doorzocht, heeft eind maart
via dit jaar de regering geadviseerd
een krediet voor dit project te ver
strekken. Fokker heeft een voorschot
van f. 120 miljoen gevraagd. Ver
wacht wordt, dat het prototype van
de F-28 begin 1966 zal vliegen Het
toestel heeft een vliegbereik van 1000
kilometer en kan 65 passagiers ver
voeren. Met name voor chartermaat
schappijen zal de F-28 een aantrek-
keiyk object zyn.
(Van onze parlementaire redacteur)
Hoewel de zender voor het tweede t.v.-net nu reeds een groot
deel van Nederland kan bereiken zullen N.T.S. en omroepvereni
gingen niet vóór 1 oktober met hun uitzendingen via dit net be
ginnen, zo deelde minister Bot van O. K. en W. gistermiddag in de
Tweede Kamer mee.
Er is nog niet voldoende personeel aangetrokken, de voorbereidin
gen voor het programma zijn nog niet gereed en de technische outil
lage moet nog worden uitgebreid. Bovendien, aldus de minister
maken de zomervakanties van het thans in dienst zijnde personeel
het niet mogelijk met de uitzendingen voor de zomermaanden te be
ginnen.
Dat de zender in Lopik reeds nu
een groot deel van Nederland kan be-
stryken met een tweede net. noemde
do minister het gevolg van een tech
nische meevaller. Aanvankelijk
rekende men er op, dat de zender
omstreeks april volgend jaar gereed
zou zyn. De minister beloofde de
Kamer zich te bezinnen over de
vraag, hoe de tyd tot oktober 1964
zo nuttig mogelyk besteed kan wor
den.
Het uitstel tot oktober 1964 heeft
in elk geval het voordeel, zo meende
minister Bot, dat er nu ruimschoots
tyd is de oude televisietoestellen om
te bouwen voor ontvangst van het
tweede of te voorzien van een voor
zet apparaat.
Voor een overbelasting van de
handel en industrie hoeft nu in elk
geval niet te worden gevreesd.
De mededeling van de minister
verwekte nogal wat deining by de
oppositie. De socialist Kleywegt wilde
van de minister weten, hoe hij wist,
dat de NTS nog niet in staat was het
tweede net te gebruiken. „Het over
leg is nog maar nauwelyks begon
nen", zo zei hy. „Er is nog geen
gulden voor beschikbaar gesteld.Hy
herhaalde zyn beschryving van vori
ge week: „Het is gemodder".
De KVP-er Baeten maakte in zyn
repliek melding van het commentaar
van de voorzitter van de NTS. de
heer Schuttenhelm, op de mededelin
gen van de minister. De heer Schut
tenhelm zei, dat hy nog niet eens
wist, wanneer het 2de net gereed
zou zyn. En de onderhandelingen
v/aren nog maar net begonnen. Minis
ter Bot gaf als commentaar op dit
commentaar, dat de heer Schutten
helm waarschijnlyk anders zou heb
ben gereageerd als hy alles geweten
had. Hy deelde mee dat de PTT eind
oktober in een vergadering met de
Nozema, waarby ook de omroepver
enigingen aanwezig waren, had laten
weten, dat het tweede net gereed
was Binnen veertien dagen had de
minister daarop aan de NTS laten
weten dat hy deze financieel in staat
zou stellen met de uitzendingen te
laten beginnen.
Slot pag. 2
(Van onze correspondent in Londen)
Rechercheurs van Scotland Yard
hebben gistermiddag ln Londen de
32-jarige Ier John Thomas Daly
aangehouden, die al maandenlang
gezocht werd in verband met de
grote treinroof van 8 augustus, waar-
bi) bankbiljetten ter waarde van 2.6
miljoen pond (26 miljoen gulden)
werden buitgemaakt. Totnutoe werd
een zeer klein deel van bet geroofde
geld in een bos ten zuidwesten van
Londen teruggevonden.
Daly is een antiek-handelaar, die
in een souterrain aan het dure Eton
Square woont. De deur had een kyk-
gaatje om te zien wie er aanbelde.
De arrestatie had plaats in Daly's
woning, terwyi hy met zyn vrouw
thee zat te drinken. Mevrouw Daly,
die een kind verwacht, werd niet ge
arresteerd.
Er gingen in de afgelopen maanden
geruchten, dat Daly zich in nu eens
de ene en dan weer de andere plaats
in Engeland en ook op het vasteland
zou bevinden. Beoefenaars van plas
tische chirurgie werden door de poli
tie gecontroleerd in verband met per
sonen die htm gelaat wensten te ver
anderen, tot wie. naar men vermoed
de. de treinrovers konden behoren.
Afgewacht moet worden, of Daly
kan worden beschouwd ais het mees
terbrein achter het plan van de
treinroof.
Hy wordt verdacht van roof en sa
menzwering met roof als oogmerk en
is overgebracht naar Aylesbury, waar
de treinroof plaatsvond, en waar zich
het hoofdkwartier van het politie-on-
derzoek bevindt.
Sikkens autolokken
NIEUWE
RIJN 49
Twintig leden van het Venezolaanse
communistische „Nationale Bevrij
dingsleger" en een officier van de
regeringstroepen z(jn gisteren ge
sneuveld bij een treffen in 't berg
achtige district Hueque in de staat
Falcon, in West-Venezuela.
Uit welingelichte bron is vernomen,
dat tot de gesneuvelde rebellen
„commandant Andres", een van de
belangrijkste leiders van het „Be-
vrydingsleger", behoort. Zyn ware
naam zou Douglas Bravo zijn en hy
zou rechten studeren. Verwacht
wordt, dat er een actie zal worden
ontketend om de terroristen die
zich in dit gebied ophouden, defi
nitief buiten gevecht te stellen.
Sluipschutters hebben in Caracas
gisteren een politieman doodge
schoten. Drie andere leden van de
politiepatrouille die onder vuur
werd genomen, werd gewond.
Te San Juan de los Morros. in de
staat Guarico. werd eveneens een
politieman gedood door terroristen.
In Valencia, in de staat Carabobo
auto met stembussen te overvallen.
Te Barcelona werd de bibliotheek
van een middelbare school in brand
gestoken, waardoor ernstige mate
riële schade ontstond.
De Amerikaanse president Johnson
heeft een boodschap aan president
De Gaulle gezonden waarin hy deze
dankt voor diens aanwezigheid by de
begrafenis van John Kennedy.
„Dit blyk van vriendschap heeft
het hart van het Amerikaanse volk
getroffen" aldus president Johnson,
die tevens verklaarde dat hy ..zeer
veel waaide" had eeh^chf aan het
privé-onderhoud dat hl' na afloop
van de begrafenis met president De
Gaulle had gehad. „Ik ben nog steeds
werd een aantal leden van het I van plan volgend jaar diepergaande
„Bevrijdingsleger" gearresteerd, i besprekingen met u te voeren", aldus
toen zy op het punt stonden een I Johnson.
a Uit het Leidsch Dagblad van
a 5 Dec 1863:
a Onder de chassinetten
a enz. bij de feestviering die 1.1.
f Zaterdag te Utrecht gehou-
j den werd, gebezigd, bevond
f zich ook een voorstelling van
f Adam en Eva, welke bij die
f gelegenheid voor Willem I en
de Hollandsche maagd moes-
ten doorgaan, terwijl de boom
l van het Paradijs voor Oran-
jeboom fungeerde.
(Advertentie) - St.-Nicolaas-
Geschenken. C. Kooyker,
Boek- en Papierhandelaar,
Nieuwe Rhijn, over de
Vischmarkt, heeft de eer zijne
Geachte Stadgenoten te be-
rigten, dat hij ruim is voor
zien van de Nieuwste Kinder
werkjes, en uit Parijs heeft
ontvangen eene schoone Col
lectie Photographie Albums,
Fantasie Photographie-Plaat-
jes. Microphoren en Luxe
f Artikelen, waarvoor hij zich
I beleefdelijk aanbeveelt.
