Vakbonden wapenen zich
de prijsstijgingen
egen
Prijsverhogingen lopen
spuigaten nog niet uit
Russische Mig schiet
Perzisch toestel neer
loos (N.V.V.)„Wij
aan tot het einde
\i
Amerikaan gevlucht
uit het politiebureau
Zo nodig ingrijpen
N.V.V. WIL OPENBREEKCLAVSULE
laatliisteii in
euw kabinet
van Irak
tl'
HERNIEUWD
ONDERZOEK
VERRAAD
GEZIN FRANK
Kongo wijst
Russen uit
MINISTER IN TWEEDE KAMER
Muller volgt
Eric Louw op
Aanklachten
over en weer
VOl AUTOMATISCHE
IEMCO N.V.
feuws
«richt 1 maart 1860
VRIJDAG 22 NOVEMBER 1963
No. 31118
„EIDSCH
DAGBLAD
kgteur: E. A. E. van Olaboeclc
(dredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 9.45 per kwartaal, f. 3.15 per maand, f. 0.73 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lalden - Giro no 57055
(Van ome Utrechtse correspondent)
N.V.V. heeft de aangesloten bonden aangeraden te
i voor een openbreekcausule in de nieuwe collectieve ar-
jntracten.
Verbond wil hiermee de garantie hebben nieuwe looneisen
nen stellen, indien de prijsstijgingen te ver gaan.
C.N.V. overweegt een zelfde advies te geven. Het zal zich
bondsraad van maandag a.s. hierover beraden. Het is niet
gelijk, dat ook de K.A.B. zich bij het standpunt van de twee
vakcentrales za laansluiten.
bu de K AB. is men ongerust
stijgende pry zen. maar er
enig verschil van mening over
nmaatregelen. Van K.A.B.-zij-
men beducht, dat een open-
lusule alleen te realiseren is
economisch sterke bedrijfs-
terwijl zij m de zwakkere
i geen haalbare kaart is.
te K.A.B. zal men er voorlopig
oor voelen deze clausule niet
I bonden over te laten maar
t centraal te regelen. Het is
weinig waarschijnlijk, dat de
•bonden zich in het overleg
zullen houden als die van
.V. en C.N.V. zullen aandrin-
een openbreekclausule.
ontmoeten de vertegen-
der vakcentrales elkaar
Economische Raad. Het
jnmogelijk. dat zij hier bij tijd
tot beraad over een gem een-
slyk standpunt ten aanzien
steeds verder om zich gnjpen
cil] gingen.
loonakkoord in de Stich-
de Arbeid hebben de vak-
zich al het recht op nieuwe
en voorbehouden bij de te
xie prijsstijgingen en bij een
ele huurverhoging. De vlce-
ter van het N.V.V., Kloos,
dit gisteravond in een televi-
sview nog eens onderstreept.
mg wapen
li artikel voor de bladen van
7,V-bonden schrijft de heer
dat de nieuwe looneisen de
wapenen van de vakbeweging
|en prijsstijging.
militaire machthebbers in
èben zich verzoend met de
farty, althans met de con
té vleugel daarvan. Er is gis-
*n nieuw kabinet gevormd,
ook verscheidene leden van
b zijn opgenomen. Voorts is
lansverbod gisteren opgehe-
xyn sinds vanochtend de
len weer open
de reactie van de Syrische
■bbers (Baathisten!) is ty-
Premier El Hafez van Syrië
k zyn mening te kennen ge-
dat de jongste staatsgreep in
n doel had een eind te ma-
I het drijven van kwaadwil-
ie zich in de gelederen van de
garde hadden ingedron-
beschouwt zich nog
als nauw verbonden met
-ministers in het nieuwe
abinet behoren tot de vleu-
l de voormalige minister van
Zaken Sjabib en de ex-
f van Binnenlandse Zaken
aruit blijkt dat de nieuwe
pijandig staat tegenover de
vice-premier Saadi, lei-
Ide progressieve vleugel,
«we premier, luitenant-ge-
her Jehia. voorheen chef
erale staf, is een Ba&thist.
generaal Hassan el
benoemd tot vice-president.
niet bekend hoever zijn
tokt. President Arif schijnt
Ken te zijn deze keer zijn
Kt te oefenen en niet alleen
"-naam staatshoofd te willen
EERBERICHT
VERANDERLIJK
verwacht van heden tot
vond:
Qkelijk opklaringen en en-
fcpreid voorkomende buien,
towegend zwaar bewolkt met
enige regen of motregen,
kouder, morgen-overdag
dezelfde temperaturen als
i hoofdzaak tussen west en
banend tot matig of zwak.
"er toenemend,
toaakt om 11.15 uur)
23 NOVEMBER
8.12 uur; onder: 16 40 u.
op: 13 48 u.: onder: 23.01 u
<«r te Katwijk te 7.24 eri
uur.
Iter te 2 7 en 1650 uur.
„Wij hebben minister Andriessen
aangekondigd niet te zullen aarze
len dit wapen te hanteren, ook al
kan dit het einde betekenen van het
tot nu toe gevoerde loon en prijs
beleid", aldus de heer Kloos. De
N.V.V.. bestuurder meent, dat de
verantwoordelijkheid hiervoor dan
niet ligt bij de vakbeweging, maar
bij degenen, die onverantwoorde
prijsstijgingen veroorzaken.
De Amsterdamse Justitie heeft een
nieuw onderzoek gelast tegen de on.
bekende Nederlander, die in 1944 het
gezin van Otto Frank en vier andere
joden heeft verraden aan de Sicher-
heitsdienst. De officier van Justitie
mr. G. R. Nubé leidt het heropende
ondrezoek De Rijksrecherche onder
leiding van commissaris V. Taconis
is met de uitvoering ervan belast. Er
zijn nog besprekingen gaande over
de opzet van het nieuwe ondrezoek.
Men heeft daarvoor de beschikking
over oude P.R.A.-dossiers, want er is
kort na de oorlog al eens een onder
zoek ingesteld naar de rol. die een
magazijnbediende uit de hoofdstad
bij het verraad mogelijk kan hebben
gespeeld. De heer Nubé verklaarde
dat het nog niet bekend is of bij dit
onderzoek zal worden samengewerkt
met de Weense Justitie.
(Men zie ook elders)
De vakcentrales achten een prijs
verhoging, die vooruit loopt op de
loonsverhogingen, onaanvaardbaar.
Te gemakkelijk
De vakcentrales hebben zich van
meet af aan gerealiseerd, dat in een
aantal bedrijfstakken de loonmaat
regel pnjsconsequenties zal moeten
hebben, aldus de heer Kloos
Hij vraagt zich echter af of het
systeem van minister Andriessen
een beheerste doorberekening van
de eerste 5 procent niet al te ge
makkelijk zal plaats hebben.
Er zullen een aantal bedrijfstak
ken zijn. waarin deze doorbereke
ning niet noodzakelijk k, vooral in
die sectoren, die voor de beschutte
Ned. markt werken en geen bui
tenlandse prijsconcurrentie hebben,
zo zegt hij.
„Wij betreuren het", aldus de heer
Kloos" dat de minister alleen be
paalde vormen van collectieve prijs
binding wil verbieden. De grootste
mogelijkheid tot het bevorderen van
de prijsconcurrentie ligt in het on
mogelijk maken van de individuele
prijsbinding „die de fabrikant aan
de winkelier oplegt."
Op kousevoeten donker Amsterdam in
Een 26-jarige Amerikaan die gis
terochtend samen met een 20-jarige
Amsterdamse vriend op het Leidse-
plein door rechercheurs van de af
deling verdovende middelen van de
Amsterdamse recherche werd aan
gehouden, heeft in de afgelopen
nacht tijdens een verhoor kans ge
zien op kousevoeten te ontvluchten
uit 't hoofdbur. v. politie in Amster
dam. Hjj is nog niet achterhaald.
De politie heeft kort na de vlucht
invallen gedaan op mogelijke con
tactadressen, o.m. in de woning van
een schrijver aan de Bloemgracht,
die nauwe relaties met de Ameri
kaan onderhoudt, maar de ontvluch-
ter werd tot nu toe niet gevonden
De Amerikaan ls een goede beken
de van de politie in Amsterdam.
Eind vorig jaar werd hij in de hoofd
stad aangehouden wegens diefstal
van receptformulieren en valsheid in
geschrifte. Op de blanco receptfor
mulieren schreef hij recepten uit
plaatste de parafen van artsen en
bood ze aan in apotheken. Tweemaal
gelukte het hem palfiumtabletten te
krijgen. De rechtbank veroordeelde
hem na een eis van een jaar tot
zeven maanden gevangenisstraf. In
mei kwam de man vrij en werd als
ongewenste vreemdeling over de
grens gezet. Een week geleden vloog
hij uit Amerika naar Luxemburg en
dook opeens ook weer in Amsterdam
op. waar hij meteen weer nauwe
contacten onderhield met oude vrien
den die bij de afdeling verdovende
middelen van de Amsterdamse poli
tie goede bekenden zijn. Een van
hen, een 20-jartge coupeur, werd ook
aangehouden, toen verdachte gister
ochtend tegen twaalf uur naar Ame-
ricain op het Leidseplein wilde gaan.
De arrestatie geschiedde onder ver
denking van overtreding van de
opiumwet en onder de ogen van een
schrijver, een cineast en een schilder,
die in Americain aan een tafeltje op
het tweetal zaten te wachten. De
coupeur werd dit jaar veroordeeld tot
een gevangenisstraf van negen
maanden (drie voorwaardelijk) we
gens het bezitten van marihuana.
Hij had een hoeveelheid van dit ver
dovende middel verborgen in een
tramhuisje op de Nieuwmarkt,
tegenover de Cotton Club. Als hy
een marihuanasigaret wilde roken,
ging hij steeds naar het tramhalte-
huisje.
Prinses Beatrix heeft gisteren
in Den Haag een bijeenkomst
bijgewoond ter nagedachtenis
van Gijsbert Karei van Hogen-
dorp. Tijdens deze bijeenkomst
werden haar de eerste herden
kingspostzegels 1813-1963 aan
geboden. De Prinses bekijkt de
postzegels in gezelschap van mi
nister Van Aartsen en burge
meester Kolfschoten.
Alle personeelsleden van de Rus
sische ambassade in Leopoldstad
zijn tot ongewenste personen ver
klaard. De twee Russische diploma
ten die woensdag werden gearres
teerd. zullen uit het land werden ge
zet. Dit heeft premier Adoela van
Kongo gisteravond verklaard.
Eerder was er oprake van, dat
Kongo de diplomatieke betrekkingen
met de Sow jet-Unie oou verbreken.
In feite zijn zy nu „opgeschort".
Premier Adoela verklaarde, dat hij
vervanging van de huidige Russische
ambassadeur. Memtsjina. in welwil
lende overweging zou nemen.
De diplomaten Woronin en Mia-
kotnik. die woensdag werden gear
resteerd. hadden documenten by zich
welke bewezen dat zij samenwerkten
met het pro-communistische „Natio
naal Bevrydingscomité" van Gbenje.
voormalige oppositieleider in Leo
poldstad.
Samen met beide diplomaten, die
Kongo binnen 8 uur moeten ver
laten, is vrijgelaten de coi respondent
van het Russische persbureau No-
vosii, Joezbasjew, die gisteren in zyn
hotelkamer werd gearresteerd.
„Algiers stuurt
versterkingen"
Koning Hassan van Marokko beeft
gisteren in een onderhoud met een
vertegenwoordiger van het blad „Le
Figaro" verklaard over bewijzen te
beschikken, dat de Algerynse strijd
krachten aan de Marokkaanse grens
worden versterkt. De koning zei,
dat op sommige dagen met behulp
van verrekijkers drie convooien van
tanks kunnen worden waargenomen.
Repatriëring of
schadevergoeding
In de speciale politieke oommis
sie van de Verenigde Naties is een
Amerikaanse resolutie ten aanzien
van Palest ynse vluchtelingen met
grote meerderheid aangenomen. De
vluchtelingen moeten volgens de res
lutie de keus krijgen tussen repatrië
ring en schade vergoeding. De enige
die tegen stemde was Israël. Vóór
stemden 83 landen. 12 landen ont
hielden zich. Aan de stemming wa
ren byna drie weken lang verhitte
debatten voorafgegaan.
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Andriessen zal niet aarzelen in te grijpen bij ongemo
tiveerde prijsverhogingen. Het prijsbeleid zal krachtig worden
voortgezet, zo deelde hij gisteren bij de behandeling van de be
groting van Economische Zaken in de Tweede Kamer mee.
„Nederland", zo zei hij, „moet de rug niet gaan bukken voor een
haasje-over-spel met lonen en prijzen". Hij verbond daaraan een krach
tige waarschuwing tegen het scheppen van een psychose, waardoor het
prijzenfront zou bezwijken.
„We moeten elkaar de prijsstijgingen niet gaan aanpratenaldus de
minister.
De verdediging van het prijsbeleid
oogstte de instemming van de meer
derheid van de Tweede Kamer. De
socialistische fractie had er echter
geen vertrouwen in en diende een
motie in, waarin werd aangedron
gen op het opnieuw in overwe
ging nemen van het prijsbeleid voor
1964 en op een directe uitbreiding
en verscherpen van de prijscontrole.
De minister had niet veel goeds te
zeggen over deze motie, die volgende
week in stemming komt, maar gis
teravond al kansloos bleek. „De mo
tie is een soort motie var. afkeuring
van het loonakkoord", aldus de mi
nister. „By het loonakkoord werd
Immers ook algemene instemming
betuigd met het te voeren prysbeleid.
Het zou een onmogelijke toestand
worden als men nu de gevolgen van
dit akkoord ging afkeuren. Voor een
ander beleid is trouwens geen moge-
lykheid. Je kunt het bedrijfsleven
niet overdekken met pry sr. toppen."
Terwijl Brenzjnew in Verzie is KllllSt-lvOllieet
i
bestaat uit 21 pagina's.
Een Russische Mig-straalja
ger heeft gisteren een Perzisch
karteringsvliegtuig bij de grens
neergeschoten. Twee van de
drie inzittenden van het particu
liere toestel kwamen om het le
ven. De piloot werd zwaar ge
wond. Het incident heeft zich op
een ongelukkig tijdstip voorge
daan, want president Leonid
Brezjnew van Rusland is op het
ogenblik in Perzië met de be
doeling de betrekkingen tussen
beide ianden te verbeteren.
De omgekomen Perzen waren car
tografen. die een karteringsopdracht
in noord-Perzië moesten vervullen
ln verband met het program voor
i landbouwhervorming. Toen ztf met
hun werk bezig waren werd het toe
stel door de Mig aangevallen.
Ruim vyftig dorpelingen zouden
de Mig plus nog twee Russische
vliegtuigen het Perzische luchtruim
hebben zien binnendringen om het
Perzische toestel te kunnen achter
volgen. De Mig had gevuurd, waarna
het karteringsvliegtuig ln brand was
gevlogen en bij de grens was neer
gestort. De piloot werd uit het bran
dende toestel geworpen. Hij heeft la
ter verklaard, dat hij de grens niet
was gepasseerd, hij had er wel bo
ven gevlogen.
De Perzische regering heeft giste
ren krachtig bij de Russische ambas
sade geprotesteerd en om nadere uit
leg verzocht.
President Brezjnew zou zich „zeer
verbaasd" hebben getoond toen hij
het nieuws vernam. HU zou gezegd
hebben, dat hy Moskou zou vragen
de zaak grondig te onderzoeken en
een bevredigende uitleg te geven.
Op het station Wallops in de Ame
rikaanse staat Virginia zijn de eerste
proeven genomen met het oog op het
vervaardigen van een kunstmatige
komeet. Onder leiding van het Ame
rikaanse bureau voor lucht- en ruim-
tevaai i, de Nasa, zijn daar twee ra
ketten omihooggestuurd die waren
ontworpen door de Temple-universi
teit. Hoewel tijdens de lancering de
basis in nachtelijk duister was ge
huld, waren twee wolken die door de
raketten werd uitgestoten, goed zicht
baar omdat het op een hoogte van
160 km nog volop dag was. De wolken
dijden zich uit tot een oppervlakte
van 80 km doorsnee. ZU moesten het
materiaal van een kometenkop na
bootsen. De resultaten van deze eerste
proeven worden nog bestudeerd
Wanneer zij volledig geslaagd blijken,
zal getracht worden een kunstmatige
komeet in een baan om de aarde te
brengen Deze zal dan een langge
rekte staart vertonen, zoals een ech
te komeet.
Het nabootsen van het gedrag van
een komeet kan meer kennis omtrent
de echte kometen opleverer, waarbij
mogelijk gegevens omtrent de ge
schiedenis van ons zonnestelsel.
Bij de Rotterdamse Droog
dok Maatschappij liggen de
grootste twee Nederlandse sche
pen broederlijk naast elkaar voor
een onderhoudsbeurt. Rechts de
..Rotterdam"links de „Nieuw
Amsterdam"
De 49-jarige dr. Hilgard Muller,
ambassadeur van Zuid-Afrika in
Londen, zal Eric Louw opvolgen als
minister van Buitenlandse Zaken, zo
is gisteravond in Pretoria bekendge
maakt. Zoals bericht heeft de 73-
jarige Louw, die negen jaar minister
van Buitenlandse Zaken van de
Republiek Zuid-Afri'ca is geweest,
maandag j.l. bekendgemaakt, dat hy
zal aftreden.
Dr. Hilgard Muller, die byna drie
jaar ambassadeur in Londen is ge
weest, zal op 9 januari door president
Charles Swart beëdigd worden.
De verhoging van de broodprijs is
het gevolg van de opwaartse druk op
de wereldmarktprijs tengevolge van
de massale Russische aankopen. Al
met al zullen dit soort verhogingen
ook de melkprijs hoort daar by
er toe leiden, dat tie kosten van
levensonderhoud de laatste maanden
van dit jaar met een punt extra zul
len sty gen boven de drie punten,
die zy dit Jaar al gestegen zyn.
Prijsbeleid
Minister Andriessen toonde zich
zeer tevreden over de aanvaarding
van het prysbeleid door het bedryfs-
leven. Dit beleid, de minister zette
het nog eens uiteen, houdt in dat de
eerste loonronde van vyf procent,
(die van 1 januari 1964) in de prij
zen mag doorberekend, maar de
tweede (die van 1 april) niet. In de
eerste maanden van het volgend
jaar zullen de prijzen dus in bewe~
ging komen, enige soepelheid voor
bedrijfstakken. die de loonsprong
moeiiyk kunnen verwerken, maar
voegde er wel waarschuwend aan
toe „Soepelheid betekent niet, dat ik
nu alles maar ga goedvinden".
Niemand in Nederland kan zeggen,
waar we tenslotte met de pry zen
uitkomen, zo vervolgde de minister,
dat hangt er helemaal var. af waar
we met de lonen uitkomen. De stij
ging mag echter de macro-economi
sche raming niet veel ontlopen.
Over de prijsvorming in de bouw
sector zei de minister: „Ik ben er
van overtuigd, dat myn collega Bo-
gaers zijn uiterste best zal doen de
pryzen in de hand re houden. Daar
ken ik hem goed genoeg voor".
Advertentie
Gemotiveerd
De minister bestreed in een lang
en knap betoog, dat er nu sprake
is van ongemotiveerde prysverhogin-
gen. De stijgingen, die zich nu voor
doen zyn het gevolg van verhogin
gen van de grondstoffenpryzen op
de wereldmarkt en van de landbouw
prijzen in Europa. „Tegenover deze
verhogingen kan ik met weinig
moeite ook een reeks prijsdalingen
stellen. Dat is geen kunst". De mi-
nister noemde een hele itfst: peul
vruchten. aardappelen, augurken, j
auto's, scheerapparaten. fietsbanden,
naaimachines, gasolie, cola en som
mige soorten cacao en toiletartike
len.
Nadat Keizer Haiie Selassie giste
ren de regering van Somali van
Selassie, dat het geduld van Ethiopië
had beschuldigd, heeft de premier
van Somali, dr. Sjermarke, op zyn
beurt Ethiopië van „onderdrukking"
beschuldigd In een verklaring, be
doeld als antwoord op de beweringen
van het Ethiopische staatshoofd, zegt
de premier van Somali, dat de Ethio.
pische strijdkrachten zich hebben
schuldig gemaakt aan slachtingen
onder onschuldige mannen, vrouwen
en kinderen in een 'weetal grens
dorpen. De opmerking van Keizer
Selassie, dat het geduld van F.triopië
niet onuitputtelyk is, noemt premier
Sjermarke een „duidelijke en recht
streekse bedreiging van de veiligheid
van Somali",
WASMACHINES
A .E.G. - IGNES - INDESn
ERRES - SIEMENS BICO
Uit het Leidsch Dagblad van
1 24 Nov. 1863:
Uit 's Hage wordt berigt,
t dat de Franse gezant aldaar
Dingsdag l.l. op uitdrukkelij-
ken last van keizer Napoleon
heeft gevlagd en geillumi-
neerd.
In het kasteel van Wind-
sor is op last van Koningin
1 Victoria aan alle autoriteiten,
1 beambten en bedienden ken-
1 baar gemaakt, dat voortaan
binnen dat koninklijk verblijf
geen tabak zal mogen worden
1 gerookt.