ndoiiesisch schip op
oorderhoofd gestrand
Rechtszaak Westduitse
arts die steriliseerde
een ens
Een KW'er
ontvangt na zijn
diensttijd een
premie van
minstens f5000.-
-J
KANBIER
ADVERTEERT IN DIT BLAD
aterweg
lang
was twee
versperd
Aanklacht op grond
van nazi-wet
WINKELPAND
NET MEISJE
WINKELMEISJE
Zetfout
oorzaak
van proces
Lezers schrijven
127 of 220 Volt in Leiden
Waarom
OOGOVENS IJMUIDEN
personeel ter opleiding
tot havenarbeider
KLASSE
BANKETBAKKERIJ
hulp in de
huishouding
Wederopbouwwet
250.— beloning
Huishoudelijke HULP
een KW'er slaat munt
uit z'n diensttijd
leerl.-verkoopster
0 WOONPLAATS:
I
EEIHOEKEN
TOONKAMERS DREEF
RENAULT ONOINE '61
LEIDSCH DAGBLAD WOENSDAG 20 NOVEMBER 1903
(Van onze Rotterdamse correspondent)
chtend ondanks de storm zonder loods de Waterweg binnen
ipen, is vannacht om half 4 het ruim 9000 ton metende Indone-
e schip „Tjokroaminoto" op de kop van de Noorderpier ge
ld. Het schip kwam dwars op het hoofd op de stenen te zitten,
(echts vijftien meter afstand van de lichtopstand. Het voor
stak ongeveer veertig meter binnen de Waterwegmonding,
achterschip bleef vlot. Sleepboten en de reddingsboot „Konin-
Juliana" voeren direct uit. Een eerste poging om het schip vlot
tpen mislukte. Voor laat in de middag kon geen tweede poging
jen verwacht.
^Tjokroaminoto", hel eerste
Ksische schip dat Rotterdam
unlopcn, kwam van Ant-
n. Het verscheen in de loop van
icht voor de Waterweg:. Hoewel
uur het beloodscn van schepen,
inds de avonduren was stopge-
ns hervat, heeft de gezagvoer
en loods aan boord genomen.
li blykbaar haast Rotterdam
tiken. omdat het begin van het
op half 8 was vastgesteld. Hij
li het er op en het liep mis.
wker is het schip bij het aan-
van de Waterweg door de
westzuidwestelijke wind te ver
„Noord verzet, waardoor het de
mg net niet kon halen. Het liep
iet voorschip op de kop van de
Serpier en zwaaide er door de
toen dwars op. Daar bleef het
voor de voorste helft geboeid,
het achterschip bleef er vol-
water
die de stranding had
inkomen, gaf direct alarm. De
oot „Schelde" van L. Smit en
de Europoort-sleepboot
awenbank" voeren onmiddellijk
ter gevolgd door de sleepboten
ibank", „Azië". .Europa",
ibank" en „Middelbank". De
m maakte op het achterschip
o begonnen direct te trekken,
reeks kwart over 4 ging ook de
gboot „Koningin Juliana" on.
mmando van schipper Willem
rters naar zee.
[fit dat het voorschip van de
ide „Tjokroaminoto" vrü ver
tenveg instak, en de vaargeul
«der het Noorderhoofd loopt,
ie.|ie Rijkshavenmeester een in-
d besluit nemen. Om kwart
verbood hjj alle uitgaand ver
een kwartier later gaf hy
order dat alle scheepvaart moest
worden stopgezet. De binnenkomen
de Harwlchboot „Avalon" moest ook
buitengaats blüven.
Om 7 uur zou de situatie nader
worden bekeken Het bleek toen dat
het scheepvaartverkeer met omzich
tigheid het gestrande schip zou kim.
nen passeren. Om 7 uur, een uur te
laat, liep de Harwlchboot binnen, ge
volgd door de „Dorricferry",
i Aangezien het om 5 uur hoogwater
was en de waterstand om 7 uur reeds
een halve meter lager was geworden,
zag het er naar uit dat van vlotsle-
i pen voorlopig geen sprake kon zijn.
Het schijnt dat de bodem van het
schip is beschadigd. Het maakt
water. Aan boord bevinden zich 72
opvarenden.
De reddingboot kwam om 8 uur
naar binnen en voer om half 9 weer
uit om een loods aan boord yan het
gestrande schip te brengen.
Op dezelfde plaats is negen jaar
geleden ook een schip gestrand. Het
was het uitgaande Engelse stoom
schip .Spanker", dat In de avond
van 7 augustus 1954 daar strandde.
De „Spanker" kon niet worden vlot-
gebracht en is ter plaatse later ge
sloopt.
Voor de kust staat nog een harde
westzuidwestelijke wind, maar de
zee is matig.
Om huis in Voorschoten
De civiele kamer van de Haagse
Rechtbank heeft dinsdag een begin
gemaakt met de behandeling van de
civiele procedure tussen een rijks
ambtenaar uit Voorburg en een Voor-
schotensc makelaar. Inzet van dit
proces: verkoop van een woning te
Voorschoten voor dertig mille bene
den de prijs als gevolg van een fout
in een advertentie.
De woning Prinses Beatrixlaan 32
te Voorschoten werd eind septem
ber in een advertentie abusievelijk
aangeboden voor f 21.000. De verkoop
prijs was echter f 51.000. De rijksamb
tenaar liet de makelaar per expresse-
brief weten, dat hij het huls voor 21
mille wilde kopen.
Een dag later werd per advertentie
het- huis te koop aangeboden voor 51
mille, waarbij echter niet vermeld
was dat het een rectificatie betrof. De
adspi rant koper besloot daarna een
proces tegen de makelaar te begin
nen. Zijn raadsman heeft vervolgens
beslag laten leggen op de woning.
Tijdens de zitting van de civiele
kamer trad voor de makelaar mr.
Ruyter de Wildt op. Hij verkreeg uit
stel tot 7 Januari aanstaande voor de
conclusie van antwoord.
(Van onze correspondent in Bonn)
Het gisteren in Hannover begonnen proces tegen de 54-jarige
voormalige geneesheer-directeur van het ziekenhuis in Groszburg-
wedel dr. Axel Dohrn, die in de periode van 1947 tot 1961 onge
veer 1300 vrouwen op haar verzoek heeft gesteriliseerd (maar
slechts 149 gevallen zijn hem ten laste gelegd), heeft eerder de
kenmerken van een principieel belangrijke rechtzaak dan die van
een sensatieproces. Dr. Dohrn verklaarde gisteren uitdrukkelijk dat
hij vrouwen had geholpen aangezien zij zich in een noodtoestand
bevonden.
„We hadden in ons ziekenhuis een
afschrikwekkende hoeveelheid zwan
gerschapsonderbrekingen, die veel
gevaarlijker waren dan de operatie.
Ik heb die vrouwen geholpen, die
door het aantal kinderen dat zij had
den overbelast waren. Voor mij
waren de sociale verhoudingen in het
gezin doorslaggevend."
Juridisch is het sensationele aan
het proces dat de aanklacht die tegen
dr. Dohrn is ingediend, berust op
artikel 14 van het zogenaamde ,£rb.
gesundheltsgesetz". dat uit de nazi-
tijd is overgebleven in Nedersaksen,
hoewel hu in verscheidene andere
Westduitse deelstaten reeds lang
buiten werking is gesteld. Genoemde
Het antwoord op deze vraag on
langs door B. en W. gegeven bevre
digt niet. Da.t. In de toekomst overal,
zelfs op schepen, voor de verlichting
220 Volt zal worden toegepast, staat
wel vast. Dat wil nog niet zeggen
dat wij in het centrum van Leiden
dan nu reeds in al onze huizen en
winkels lampen moeten doen gloeien
op 220 Volt, terwijl de kabels in de
straten nog niet de draaistroom 220-
380 Volt aanvoeren. De overgang in
onze percelen is pas noodzakelijk zo
dra ons perceel op de kabels of op
een tijdelijke leiding langs de hulzen,
gebonden op de hogere spanning, zal
worden aangesloten. Men zou mis
schien denken, dat, als in onze hui
zen voor onze lichtleidingen 220 Volt
is binnengebracht van de oude 127-
220 Volt draaistroomkabel, het dan
voldoende zou zijn die oude aanwe
zig? straatkabel over te zetten op een
transformator staande in de welbe
kende zuilen en huisjes, die dan
draaistroom van de hogere spannln-
220 en 380 Volt aan de kabel levert.
Men zou kunnen denken: nu zijn In
één keer alle hulzen aangesloten op
de kabel meteen in spanning ver
hoogd. Ja, dat zullen ze ook zijn,
maar, alle tegelijk op 380 Volt; alle
lampen en andere apparaten zullen
dus doorsmelten. Hoe zit dit? Welnu,
wanneer ln een leeggekomen huis in
ae binnenstad van Leiden door de
toekomstige bewoner gevraagd wordt
opnieuw elektrische energie te leve
ren wordt eerst, totaal overbodig, de
aansluiting op de kabeladers en de
hoogte van spanning veranderd. Al
wenst de nieuwe huurder of bewoner
in een huis. waar tot voor kort 127
Volt geleverd werd, via de oude nog
steeds leverende straatkabel en huis
aansluiting van 127 Volt gebruik te
maken, omdat hij nog lampen en
apparaten heeft voor deze spanning.
Soms ook omdat hij weet. dat, bij een
defect lage spanning iets veiliger is
en de opbrengst per Watt aan licht
iets gunstiger is en de gloeidraden in
overeenkomstige sterkte bij lagere
spanning dikker en dus minder
breekbaar zijn. Een verzoek van zo
iemand gedaan aan de Langegracht
wordt afgewezen. Tegen zijn wens
krijgt de nieuwe bewoner 220 Volt of
desgewenst niets. Hoe komt op de
oude 127 Volt-installatie de 220 Volt?
Bij draaistroom met vier geleiders
kan op drie wijzen 127 Volt, maar
ook 220 Volt afgenomen worden, na
melijk in dit laatste geval van de
zogenaamde fasen-leidingen onder
ling, alle 220 Volt verschillend. Als de
oude leiding ln Uw nieuwverkregen
huis nog goed of in goede staat ge
bracht is, zal aansluiting plaats heb
ben, waarbij dan echter de U wel
bekende rode nulleiding onder span
ning komt, hoewel het in de gehele
wereld de vaststaande bedoeling is
dat deze nulleiding nagenoeg geen
spanningsverschil met de aarde zal
hebben in normale omstandigheiden
ln een goede installatie. Het onder
spanning zetten van de nulleiding
maakt noodzakelijk dat ze nu ook be
veiligd moet worden met een smelt-
veiligheid en een schakelaar, welke
deze nulleiding tegelijk met de an
dere bijliggende draad kan uitscha
kelen (als er in huis storing is ont
staan bijv.. Een goede elektrotechni
cus zal slechts bij uiterste noodzaak,
geval voor geval beoordeeld, een rode
nulleiding onder spanning zetten. Er
is geen uiterste noodzaak en er is
geen wet die de eenheidsspanning
220 Volt voorschrijft. Het centrum
van Parijs en van honderden steden
in Europa levert hun klanten 110 of
127 Volt. enkele 150 Volt. Het schijnt
dat Leiden gaarne overal draaistroom
220-380 Volt wil gaan toepassen, ook
in het centrum. De indruk is gewekt
dat getracht zal worden oude kabels
onder hogere spanningen te blijven
gebruiken. Er kan dan een veel gro
ter vermogen overgebracht worden.
Maar, aan elke huisaansluiting moet
dan perceel na perceel voor de twee
de maal gewerkt worden, ondanks
het feit dat de verlichting reeds met
220 Volt wordt gevoed. Het is al ge
zegd waarom: namelijk er zou zon
der wijziging 380 Volt op de lampen
komen. Het ligt dus voor de hand in
de 127 Volt-huizen de eerste overzet
ting op 220 Volt fase-spanning met
de mishandeling van de rode nul
leiding en het grats verdeelkastje
met de dubbele beveiliging en scha
kelaars. achterwege te laten. De ver
andering van spanning zal kunnen
geschieden zodra djn.v. tijdelijke lei
dingen langs een reeks percelen een
hulpstroomtoevoer met 220 Volt tus
sen de nulleiding en fase-leiding is
aangebracht met losse draden tyde-
lyk door een kier van uw venster of
een dergelijke manier. Het Is vanzelf
sprekend ook mogelijk door naast de
oude kabels nieuwe met 220-380 Volt
draaistroom in de straat te leggen.
De Ingenieurs aan de Langegracht
maken dit uit. Dus ten tweede maal
moet in Uw perceel gewerkt worden.
De mishandeling van de rode nul
leiding moet ongedaan gemaakt wor
den. De smeltveiligheid erin moet
verwijderd worden zodanig da', deze
nul niet meer op die plaats onder
broken kan worden. Dit geschied
zijnde wordt de voeding op de nor
male wijze, dus voor verlichting op
nulleiding en één-faseleiding, over
gezet op de tijdelijke leiding langs de
hulzen gebonden. Zijn op deze wijze
alle percelen, weVLe door de oude ka
bel werden gevoed, overgezet op de
tijdelijk stroomvoorziening langs de
huizen, dan geschiedt de volgende
stap. De straatkabel zal voortaan
220-380 Volt leveren: Uw aansluikas-t,
gratis gekregen, wordt losgenomen
van de tijdeiyke stroomvoorzienings
leidingen en aangesloten op de
straatkabel. Het spreekt vanzelf dat
U onderwijl lampen en apparaten
voor 220 Volt hebt aangeschaft.
De overgang in het kabelnet op
220-380 Volt draaistroom moet gezien
worden als in het belang van allen, j
Als het zover ls gekomen met de ka
bels stuk voor stuk de hogere span
ning te laten leveren, eerst dan zul
len we ons erby moeten neerleggen
dat we ons meteen aanpassen aan de
lichtleidingen op 220 Volt. B. en W.
of de Raad maken dadelijk aan de
dw ngelandlj een eind. Aangezien het
verhogen van de spann'ng in het cen
trum van Leiden geacht, moet worden
te zijn een algemeen belang, zal het
billijk zijn de gebruikers van elek
trische energie een billijke schade
loosstelling te geven voor de vervan
ging van hun lampen, apparaten, etc.
Laten we hopen dat nog vele van de
oude kabels gebruikt zullen kunnen
worden voor 220-380 Volt. Dan zal
een behoorlijke schadeloosstelling
zeer zeker gegeven kunnen worden
aan hen die reeds tengevolge van het
doordrijven van de eenheidsspanning
uitgaven voor de spanningswijziging
gedaan hebben en aan hen, die
rtraks volgen bij de algehele span
ningsverhoging in het kabelnet in
het centrum (met uitlopers) van
Leiden. J. Jesse
wet bepaalt dat sterilisatie slechts
kan plaatsvinden indien daardoor
een ernstig gevaar voor het leven of
gezondheid van de patiënt kan wor
den afgewend en met zijn toestem
ming geschiedt
Waar het proces dus om draait, is
dat dr. Dohrn, wat vaststaat en wat
hy gisteren bevestigde, eerder sociale
Indicaties liet gelden dan medische.
Dat er op de achtergrond van het
proces bepaald ook sprake is van een
strjjd tussen dr. Dohms opvattingen
en die van rooms-katholieke en
evangelische zyde, staat buiten kijf.
Het proces heeft al voor het begon,
heel vreemde aspecten gekregen,
toen de procureur-generaal in Celle.
dr. Biermann, de kartotheek van de
arts liet doorzoeken teneinde uit de
aantekeningen over de patiënten be-
wyspunten te putten. Niet alleen dr.
Dohrn, maar ook zyn advocaat d:
Josef Augstein, een broer van de
hoofdredacteur van het weekblad
„Der Spiegel', was van mening dat
hierdoor het artsengeheim was ge
schonden HU diende een klacht in,
die echter werd afgewezen
Niet minder merkwaardig was. dat
het bureau van de procureur-gene
raal het nodig achtte een perscon
ferentie over het geval-Dohrn te
eeven vóór het proces was beeonnen.
Dr. Aucstein verklaarde daarna -dat
de Justitie zelf had inceerepen in
een zaak, die nog sub iudice was. en
deelde mee alle rechters in het
ambtsgebied Celle als bevooroor
deeld te zullen afwiizen Hii deed
deze stap officieel, maar ook deze
klacht werd afgewezen.
Het Landesgericht in Hannover
maakte duidelijk, dat dr. Dohrn
steeds weer heeft gepoogd de vrou
wen die zich lot hem wendden, over
te halen het kind normaal ter wereld
te brengen. Slechts in het geval van
uiterste nood had hij geonereerd. De
assistente van de arts deelde mee.
dat dr. Dohrn zeer veel verantwoor
delijkheidsgevoel had getoond en dat
de behandelde vrouwen later zeer
eelukklr waren, aangezien vaak hun
huwelijk door de operatie was gered.
Tijdens het proces gisteren kwam
het tot een incident, toen de advo
caat van de arts, mr Augstein. pro
testeerde tegen het gebruik dat de
rechtbank maakte van aantekenin
gen uit de administratie van de arts
afkomstig. ..Dat is ongrondwettig
Zoiets kennen we alleen bij de nazi's
en in de Oostzone. Het artsengeheim
dient onder alle omstandigheden te
worden gehandhaafd". De rechtbank
aanvaardde dit bezwaar niet. Dr.
Dohrn zelf deelde op een vraag in
verband met het Erbgesundheits-
gesetz mee: „Wjj artsen beschouwen
die wet als een afgedane nationaal-
socialistische zaak en we bekomme
ren ons er verder niet om".
lonze advertentie van donderdag.
VOOR AL UW
Grammofoonplaten
(speciaal klassieke afdeling)
PLATENSPELERS
Muziekinstrumenten
HAARLEMMERSTR. 66
De Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en
Staalfabrieken N.V. te IJmuiden vraagt voor
spoedige indiensttreding
- Ervaring in dit werk is niet vereist.
- Bij gebleken geschiktheid is uitgroei naar
hogere funkties mogelijk.
Het werk wordt in drie ploegendienst verricht
(geen werk op zondag).
- Brutoweekloon ca. 133,- (met inbegrip van
huurbijslag, tarief en ploegendiensttoeslag).
Minimum leeftijd 23 jaar, maximum ca. 45 jaar.
Indien u geïnteresseerd bent in tewerkstelling bij ons
bedrijf, verzoeken wij u onderstaande coupon, volledig
ingevuld, in een open envelop gefrankeerd met 4 cents
postzegel te zenden aan: Hoogovens - IJmuiden, Per
soneelszaken, gebouw Buitenhof".
Na ontvangst zullen wij nader kontakt met u opnemen.
Ik stel prijs op meer Informaties over tewerkstelling bij uw bedrijf.
Voornaam
Adres
Woonplaats
Geboortedatum
Huidig beroep
Gehuwd/Ongehuwd
Handtekening
Nr. LI 601
Burgemeester en wethouders
van Oegstgeest maken bekend,
dat er op zaterdag 30 novem
ber as. tussen 16 en 17.30 uur
gelegenheid is afscheid te
nemen van de heer J. W. van
Leeuwen, die wegens pensio
nering zyn functie als hoofd
van de Terweeschool zal neer
leggen.
Deze receptie wordt gehouden
in het raadhuis. Wilhelmina-
park 17.
TE KOOP ln welv. plaats en
badplaats:
met filiaal. Goede omzet. Net
to winst ruim f40.000 p. jr.
Ruime bakkery en woning.
Panden te huur met recht
van koop. Invent, en goodwill
te koop met goede financ.-
mogeiykheden. Zeer geschikt
voor broers e.a. Brieven bur.
v. d. blad no. 241.
vragen wy een meisje, dat ge-
heel zelfstandig het huishou-
deiyk werk kan verrichten.
j Leeftijd niet beneden 20 jaar.
Warnecke, Haarl.straat 158,
Lelden.
Het Hoofd van het Gemeen
tebestuur van Voorschoten
brengt ter openbare kennis,
dat Burgermeester en Wet
houders voornemens zyn met
toepassing van artikel 20 derl
Wederopbouwwet aan de di
recteur van de Rijksgebou
wendienst ln de Directie
Zuid-Holland en Zeeland, te
's-Gravenhage vergunning te
verlenen tot het oprichten van
een houten noodgebouw ach
ter het postkantoor. Voor
straat nr. 21. zulks met over
schrijding van de achterge
velrooilijn.
Belanghebbenden kunnen hun
eventuele bezwaren tegen het
realiseren van bovengenoemd
bouwplan ter Gemeente-
gedurende welk tydvak het
het bouwplan ter Gemeente
secretarie ter Inzage ligt
schrifteiyk ter kennis van
Burgemeester en Wethouders
brengen.
Voorschoten, 21 nov. 1963.
Het hoofd van het Gemeente- I
bestuur voornoemd.
L. de Kool.
Een Kortverband-Vrijwilliger (KW'er) sluit een verbin
tenis met leger of luchtmacht voor 4 of 6 jaar (dienst
plichttijd inbegrepen). De KW'er is een bevoorrecht
man. Voor hem geen wekelijkse soldij, maar direct al een
maandsalaris van 200.- oplopend tot 600.- (afhan
kelijk van rang). In zijn vrije tijd kan hij op Rijkskosten
een studie volgen. Bovendien: na afloop van zijn dienst
tijd ontvangt hij een premie van ruim ƒ5000.- tot ƒ8400.-.
En dan dit nog: men kan al op z'n achttiende jaar KW'er
worden. Wilt U er meer van weten? Stuur de coupon
naar de afdeling Personeelspubliciteit, Grote Markt
straat 40, Den Haag.
Huis te koop gevraagd, tot
f 16.000.-. Voor zelfbewonlng.
Nu of later. Brieven bureau
van dit blad no. 9704 A.
Te huur gevraagd, zo spoedig
I mogelijk,
minimum 6 x 15 m.
TELEFOON 22008
Hoorden - Kachel?
Oliestook
Haarlemmerstr. 196
Leiden - Tel. 22650
gevraagd voor dag en nacht.
Goed loon. Aanmelden:
W. PARMENTIEK
Schouwweg 52, Wassenaar
Telefoon 01751—5197
In klein Bejaarden Tehuis te
Scheveningen wordt gevr. een
Intern. Brieven te richten aan
de directrice, van Stolkweg23
Scheveningen.
Gevraagd een
AanmeldenFa. LEON,
Breestraat 147.
GEVRAAGD:
Wilt U mij de brochure
Kortverband-VrijwilligerM zenden.
NAAM:
f ADRES:
0 GEB.DATUM:
0 SCHOOL/VAKOPLEIDING:
1
W.K. 10633
als brief verzenden
VEFIVO-zelfbediening
levensmiddelenbedryf
Telefoon 22974
Aanmelden na 6 uur:
Herenstraat 3
30 soorten van
140.— tot 850.—.
BURGSTEEG 3-5-12
NIEUWSTRAAT 1
Door omstandigheden te koop
aangeboden
Autohotel POST. Wyttenbach
weg 12—14, Oegstgeest, tel.
52400.
