Maurice Bejart presenteert zijn
„DE GROENE KONINGIN"
Problemeii
Acol bracht Britten
fantastisch succes
LANGE AFSTAND: ALLES O.K.!
Surrealisme dat
opgewarmdis
A'
N'
D
m i
HET IS ALLES VALS GEWEEST
leJ
f
Zaterdag 9 november 1963
Pagina 4
(Van onzt Parijse correspondent)
B Franse danser-choreograaf Maurice Béjart die de laatste
Jaren zijn activiteiten bijna uitsluitend in de Muntschouw
burg In Brussel ontplooitis in het begin van dit seizoen naar zijn
stad van herkomst. Parijs, teruggekeerd om een vertoning ..totaal
theater" te demonstreren.
Met behulp van helaas veel te weinig dans. gesproken
toneel, mime. film. concrete- en ..normale" muziek en music-hall
elementen, heeft hij een scénario van eigen hand in scène gezet.
Béjart ten tonele voert. Z(jn dood
Is een soort opera-koningin, ge
speeld door de grote Frans-Spaanse
tragedienne Maria Casarès, die zich
door kleedsters en toneelknechten
laat opdoffen met kronen, veren en
praalzieke gewaden, en die majes
teitelijk over de planken schrijdt.
In een zalige zekerheid tóch aan
het langste eind te zullen trekken
slaat ze het overbodig gedoe van
al die menselijke schepselen gade,
soeverein het moment verbeidend
dat ze .leder op de eigen beurt, zal
kunnen Inrekenen. De tegenspeler
van de dood. die derhalve het leven
incarneert, ls een jongeman In de
nadagen van zijn jeugd, die door
de danser Jean Babilée wordt uit
gebeeld en die in die rol bewijst
dat ln hem een belangrijk acteur
verloren dreigde te gaan.
Een voorstelling, die onder de
titel ..La reine verte" „De groene
koningin" getuige het program -
macommentaar, vragen als dood en
leven aan de orde pretendeert te
stellen. „Men verbeeldt zich altijd
op het punt te staan te vertrekken,
doch in werkelijkheid verandert
niemand van plaats verzekert het
programma. .Men draait altijd in
hetzelfde kringetje rond. En onder
tussen hakt de klok de tijd in
steeds fijnere schijfjes".
Béjart, de choreografische voor
trekker van de Europese avant-
garde. wordt, zo heeft hij ln een
interview verklaard, door de dood
Zo ziet Sennep Jean Babilée
in de Figaro in z'n bad
kuip.
geobsedeerd „Omdat de dood dp
enige zekerheid is, die we in het
leven hebben".
Groot tragedienne:
Maria Casarès
Het is overigens geen sombere en
evenmin een zegevierende dood die
Onze bridgerubriek
Brldgevraag dezer week
Sch. 8 8
Ha. 6 2
Ru. V 7 4
KI. A H B 9 6 5
Noord gever, niemand
kwetsbaar. viertallenwed-
strijd. Noord opent een
schoppen o.w. passen
zuid twee klaveren noord
twee harten wat moet
zuid doen??
Antwoord elders op deze
pagina.
Nadat het Engelse bridgeteam in
het laatste Europese kampioen,
tehap na de eerste 20 (der 40) spel
len tegen Italië een kleine achter
stand had opgelopen, besloot de
Britse teamcaptain zijn grote ka-
nonen, Reese-Shaplro, te verzoe
ken het nieuwe hiedsysteem ..The
Little Major" tijdelijk op stal te
zetten en weer „gewoon Acol" te
•pelen. Het werd een groot succes,
want zowel genoemd paar als Har.
riaonGray-Konstam speelden voor
treffelijk en de Italianen verloren
de wedstrijd dan ook met 0—6.
Op het volgende spel wonnen de
Engelsen 10 matchpunten en het is
leerzaam te zien, hoe listig zU dat
klaarspeelden
Sch. V 10 8 5 2
Ha. A
Ru A 6
KI. V 7 4 3 2
Sch. A 9 4 v Sch. 7 3
Ha. 8 6 5 4 n Ha. 9 3 2
Ru. V 9 8 5 y Ru. H 10 7 3
KI. A 6 Z KI. H 10 9 8
Sch. H B 6
Ha H V B 10 7
Ru! B 4 2
KI. B 5
We6t gever, allen kwetsbaar. Aan
beide tafels pasten o.w. Aan de
tafel waar Italië nz speelde ging
het bieden: noord een schoppen
zuid twee harten noord twee
schoppen, allen pasten.
Dit is, met open kaarten, het
beste contract, daar o.w. bij ruiten
uitkomst (of klaverenuitkomst en
ruiten na), te verliezen hebben twee
klaveren, een ruiten en troefaas.
Noord kan er n l. niet in slagen
zuid tijdig aan slag te krijgen, om
op harten een verliezende ruiten
aS te gooien. De Engelsen vonden
tegen twee schoppen het beste
tegenspel niet en noord maakte
tien slagen, voor een score van 170
punten voor Italië.
Aan de tafel waar Engeland n.z.
zat, verliep het bieden heel anders.
Noord opende daar met een klave
ren zuid bood twee Sansatout
noord drie schoppen zuid vier
schoppen.
Let U speciaal eens op zuids twee
SA-bod. Vrijwel iedereen zou met
dit zuidspel eerst een harten ge
boden hebben, maar Shapiro dacht
er anders over: hij achtte het beter
zijn algemene kracht aan te geven
en de hartens daarom maar te ver
zwijgen. Zou 3 SA het eindbod
worden, dan moest de tegenpartij
nog maar gissen waar zuids zwakte
zou zitten
Na noords bod van drie schop
pen. steunde zuid op een drieka&rt,
terecht inziende, dat zijn partner
schoppen bood omdat hij die kleur
eventueel wilde spelen en waarbij
dus Heer Boer. zes een welkome
bijdrage was.
Drie kleuren
Oost moest uitkomen: let U erop.
dat hij. door zuids bieden, nu drie
kleuren had die voor de uitkomst
in aanmerking kwamen; schoppen,
harten of ruiten. Oost was sterk in
klaver en noord had de kleur ge
boden; het leek erop, of noord aan
gewezen zou zijn op het aftroeven
van klavers in zuid. Kan men het
oost daarom kwalijk nemen, dat hU
besloot met troef uit te komen?
Deze schoppen-uitkomst was pre
cies wat n.z. nodig hadden, om hun
„onmogelijke" contract toch te ma
ken. West. het gevaar ziende, pakte
direct schoppenaas en speelde rui
ten vijf na maar het was te laat.
Noord won de (2e) slag met ruiten
aas. Incasseerde hartenaas. speelde
twee hoge troeven eindigend op
tafel (zuid en kon toen nog vier
slagen ln harten maken.
Het contract werd dus gewonnen
en Engeland scoorde 620. Moet men
zuids acties nu ..geluk" noemen of
.goed bridge"? Starre systematici
zullen zuids twee SA-bod afwijzen,
maar de Engelsen lachen daarom
en zeggen: „men moet zo bieden,
dat men punten wint!" Als U daar
óók voor voelt, is Acol üw biedsy-
steem!
H. W. FILARSKI.
Antwoord op bridgevraag:
Zuid moet niet de veel ge
maakte fout begaan, nu
twee Sansatout te bieden.
Zijn ruitendekking is dun,
zijn klaverenkleur is slechts
wat waard als noord daarin
enige hulp heeft. Zuid
moet volstaan met drie kla
veren; hij geeft daarmede
een uitstekende kleur aan
en laat verder initiatief aan
noord over. Noord kan
passen of. als hij wat in
ruiten èn in klaveren heeft,
drie SA zeggen. Zuid zou
wél twee SA hebben kun
nen bieden in het geval zijn
zeskaart klaveren met A H
V begonnen was.
De voorstelling die twee-en-een
half uur duurt, is in drie bedrijven
onderverdeeld:
1. De zwaan (geopend met de on
vermijdelijke gelijknamige cello-
solo van Saint-Saens)„het afge
sloten universum van de adoles
centie: de man zingt, danst, amu
seert zich. zweert bjj de vrijheid en
tart de dood. die door haat en on
vermogen is bevangen, doch haar
moment afwacht
2. „Het verschrikkelijke uur": de
man in de kracht van zijn jaren,
die door de groene koningin, die
haar macht voelt stijgen, In de
„warme en soepele bankschroef"
wordt geplaatst en langzaam wordt
fijngedrukt, en die haar „zoemende
insekten" haar knechten en die
naressen uitzendt om zijn on
dergang nog te verhaasten.
3. De schone: de mensen verdoen
hun krachten in de agitatie van
een absurd bestaan en een grijs
aard wacht op de dood.
Er verschijnt echter een schone
vrouw met wie hij op „een reis
door de tijd" vertrekt om zichzelf
terug te vinden. Wanneer het einde
gekomen schijnt, breekt het leven
evenwel weer nieuw en onweer
staanbaar door: een mens sterft,
doch de mens herleeft die zich
verheft tegenover de dood die
„maait nogmaals en eeuwig".
Literaire onmacht
Op dit patroon van een dus wel
even duistere als pretentieuze me
tafysiek heeft Béjart zijn tekst ge
schreven. Een tekst, die bovenal
van zijn schrikwekkende literaire
onmacht getuigt. Zo is het een
vreemdsoortige mélange geworden
van opgewarmde symbolen uit het
surrealisme van Lautreamont tot
en met Jean Cocteau, sedert de
laatste twintig, dertig jaar. Wat
Béjart, ln tegenstelling met een
Cocteau in zijn „Testament d'Or-
phee", of zelfs een Salvador Dali
in zijn Tristan-ballete, nu juist ge
heel mankeert is de onontkoombare
greep, de onweerstaanbare visie op
de materie, waaruit de beklemming,
de fascinerende noodzaak had moe
ten ontstaan. Béjart goochelt en
UTORIJDEN gaat tegen
woordig voor velen met
pijn en moeite gepaard
De gezellige tijd, waarin men
voor z'n genoegen een ritje ging
maken, lijkt voorgoed van de
baan.
Niet alleen dat uitkijken con
stant de boodschap Ls. ook het
parkeren baart de grootste zor
gen.
En wie 't in z'n zorgeloze
hoofd mocht halen, fluitend
achter het Muur te zitten en ge
noeglijk tijdens het rijden naar
links en rechts te kijken om van
de fraaie dreven te genieten,
krijgt beslist de kous op de kop
hij botst tegen een boom of een
ander voor hij het weet.
EE voor mij liever géén
auto.
De aardigheid is er allang
af. vooral nu er bijna geen
garages meer zijn en al die
„wagens" aan wind en regen
staan blootgesteld, met alle nare
gevolgen van dien.
Er moet voortdurend gepoetst
en geboend worden om het vehi
kel in orde te houden en wie
daar nu plezier in heeft, moet
dat zélf weten, maar mij „liever
niet gezien", zoals dat heet.
Het moet een ware hartstocht
zijn alles te laten blinken in de
zon, maar ik heb er eenvoudig
de last en de moeite niet voor
over.
Dat zal in anderer oog natuur,
lijk verschrikkelijk zijn
Helaas: 't ls nu eenmaal zo,
niets aan te doen.
lozen, die per se een auto
móeten hebben.
Die er voor hun werk
niet aan ontkomen kunnen.
Die uren- en urenlang over de
autobanen scheren bij dag of
bij nacht zonder enige aflei
ding.
Zo iets wreekt zich onherroe
pelijk.
Klaas Vaak wordt maar al te
vaak heer en meester over die
arme stakkers.
Ze verweren zich tot het laat
ste toe. totdat de overgave niet
meer tegen te houden is.
Dan komt 't punt, waarop het
gevaar voor de deur staat en het
ergste gevreesd kan worden
AT punt, stond de uitvinder
voor ogen. toen hij een
ingeving kreeg.
Ik kan uitvinders altijd om
die ingevingen benijden. Ze
komen als een flits of langs de
weg van zweet, bloed en tranen.
Hoe deze uitvinder er aan
kwam. weet ik niet: hij dacht
aan alle mannen en vrouwen,
die op de lange afstand plotse,
ling door de slaap overmand
worden en zoetjes-aan ïnsuffen.
En hij vónd daar wat tegen:
wanneer het hoofd omlaag lyiikt
gaat er in het onder de kin met
schuimrubber beklede kussentje
een belletje, waardoor men
uirect weer tot z'n positieven
komt.
Dit alarmkussentje werd op
de uitvinderstentoonstelling te
Neurenberg getoond en 't werd
direct een sensatie.
U hoeft van nu af voor insla
pen-achter-het-stuur geen angst
meer te hebben: het belletje
schrikt U wel wakker en alles
Ls weer O.K
FANTASIO.
Jongleert met de stunts, clichés en
trucs van het surrealisme: danse
ressen die als insekten zijn uitge
dost, een koorddanser die (waar
schijnlijk) boven de afgronden van
de dood equillbreert, een Jongeman
die ln een wintertuin gekleed in een
badkuip is gestapt en honderduit
zeurt over de temperatuur van het
water, dat te koud, te lauw of te
warm is en onderwijl bevelen geeft
aan een toneelknecht die niet ant
woordt en van wie men, halverwege
de hemel, alleen de zevenmijls-
schoenen in de leegte ziet bengelen.
Men kan die symbolen desge
wenst natuurlijk met allerlei diep
zinnigheden verbinden .Maar alle
frasen en pretenties over het „to
tale theater" en de ondertussen
ook al weer erg versleten ge
luidseffecten van stereofonie en
concrete muziek, verhelpen helaas
toch niet dat men geen moment
door een „totale inspiratie" of een
globale opzet of conceptie wordt
getroffen, laat staan meegesleept.
Zelfs de fenomenale talenten van
Casarès en van Babilée, die zich
gedurende de eerste acte als danser
óók nog van het projectiescherm af
doet bewonderen, verhelpen daar
niets aan.
li a ri teilen ka bi net
Een surrealistische bric a brac.
een rariteitenkabinet van avant-
gardistische Ingrediënten, die al
lang weer zijn achterhaald. De ver
schijning van een Casarès. een paar
geslaagde effecten van Pierre Hen
ry's muziek en vooral de slotpassa
ges van het ballet waarbij dansers
en danseressen vluchten in een
frenetieke stormloop waarhij het
achterscherm verdwijnt en de ver
vuilde buitenmuren zichtbaar wor
den. frapperen echter. „Het
les vals geweest", roept Rahilét|
uit en met die conclusie lijkt)
publiek zich zonder veel moei»
kunnen verenigen.
Zuinige outran
De prodüktievan de v
ling moet zijn managers 1/0
joen oude Franse franken bi
gekost. Doch de ontvangst toJ
de première al zó zuinig, rfafl
jart het wenselijk oordeelde <M
tréeprijzen voor de volgende a
stellingen tot minder dan de I'
te verlagen. Gelijktijdig ontkê
hij een campagne met strooil
ten in Saint-Germain en de Pi
studentenwijk van het quartiek
tin, om de jonge generaties ia
geweer te roepen tegen het i
grip en het geborneerde H
vatisme van de oude garde.i
Na de flop die Béjarts 0|
bach-re visie in West-Berlijnl
nog ten deel is gevallen, magi
voor hem slechts hopen dat hm
de Parijse spes patriae tenrrk
enige (morele) steun zal frul
vinden. Ofschoon zelfs op datt
enig scepticisme mij niet P
plaatst voorkomt K
Onze dam rubriek
Hieronder laten wij de auteurs
oplossing volgen van Prijsprn-
bleem No. I 47—41. 36x47. 33—
28. 47 x 49. 26—21, 17 x 37. 21 x 10,
37 x 19. 25 x 1. 49 x21. 16 x 7.
5 x 14 ad. lib. 1—6. 2x 11 ad. lib.
6 x 26. en wit wint door zich bu
de volgende zet op de lijn 1—45 te
plaatsen. Een prachtig staaltje
van combinatiekunst van de be
kende Haarlemse problemist Dit
probleem munt uit door fantasie,
waardoor de oplossing lang niet
gemakkelijk is Het meest frappan
te is wel het plaatsen van een schijf
op 19. waardoor de laatste grote
slag van 25 naar veld 1 mogelijk
wordt gemaakt. Eigenlijk is ook hel
moment waarop wit van 26 naar 21
speelt een diagram waard, wegens
het bizarre complex schijven. Er
aan toegevoegd moet worden dat de
aanvangspositie volkomen natuur
lijk is en een tegenstelling vormt
met de vele eveneens wel fantasti
sche constructies, die echter een
aanvangsstand bezitten die als
partijstand eigenlijk niet geaccep
teerd kunnen worden.
De enige goede oplossers van dit
moeilijke probleem waren A. A.
Smal en P. Olivier, beiden te Lei
den. Na loting werd de prijs van
f. 5 00 gewonnen door A. A Smal,
Leeuwkcnstraat 14, te Leiden.
Het doet ons genoegen twee inte
ressante problemen te ontvangen
van de bekende problemist J. van
den Bogaard, die onlangs van Rot
terdam naar het roemruchte Huis-
sen verhuisde. De problemen zijn
beide moeilijk te ontleden doch het
loont de moeite daar de oplossin
gen veel voldoening geven.
Het prijsprobleem is ook weer
niet gemakkelijk en het zal ons dan
ook niet verwonderen wanneer er
weinig inzendingen zullen zijn.
Men kent de voorwaarden, de
auteursoplossing moet binnen 10
dagen ingezonden zijn in de be
kende notatie die de zetten voor
wit en zwart aangeeft. Ook bij op
lossingen, positionele winsten etc.,
etc geven een extra punt. Bij ge
lijke aankomst wordt geloot om de
prijs van f 5.00.
In IV vindt men een eindspel-
letje dat niet zó eenvoudig is als
het er uit ziet, het is n.l. een van
8
me'
I
die verborgenheden van de j
trak die voor het oog zo lastig!
Wij hebben het in 1942 sai
steld naar een partij die wjj
maals speelden met de in de
lopen oorlog naar de moor.
pen getransporteerde Rotten
meester Cohen.
Prijsprobleem No.
1 2 S
'S
.M.
M
i/9, 11, 13. 14, 17, 31
Zwart:
33. 36.
Wit: 18. 20, 22, 24. 26,
39, 40, 44, 47, 49.
v d. Bogaard
2 8 4
a
H I
mmf
a a
1 4
Zwart: 7, 9/11, 13, 14, 19
30. 33, 35.
Wit: 18 22 23 27, 28 31,
42 44, 45 48, 50.
J. v. d. Bogaard
Voor alle standen
speelt en wint".
Voor alle standen geldt
speelt en wint".
