IEGERING STEMT IN
LOONAKKOORD
Miljoenen leefden mee
met redding in Lengede
Labour wint 11 zetel
op de conservatieven
sterren
olgend jaar huur-
tn prijsverhogingen
KASTEN j
alles
Vlieland
NA GESPREK MET STICHTING VAN DE ARBEID
Air Alec wint
-Tverkiezing
(P
landbouwer
ïkent moord
tl Akkrum
WEERBERICHT
Minister wil
een openhartig
„prijsgesprek"
Geen gevolg van ommezwaai
iti de gunst van de kiezers
Het werk lag stil in Duitsland...
Al
Toestand van
elf kompels
zeer goed
VOL AUTOMATISCHE
IEMCO N.V.
Vogelkooien
7.95 tot 165.-
i'i
NYLONS
(9tic/ Qffieuws
jgericTit
1 maart I860
VRIJDAG 8 NOVEMBER 1963
No. 31106
LEIDSCH
DAGBLAD
gecteur: E. A. E. van Dishoeck
lofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 9.45 per kwartaal, f. 3.15 per maand, f. 0.73 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Haagse correspondent)
e regering heeft zich volledig akkoord verklaard met de in de
^Jhting van de Arbeid bereikte overeenkomst over dc lonen en
verbonden is. Dat is het resultaat van bijna drie uur
tussen de regering door zes ministers vertegenwoor-
l en de Stichting van de Arbeid. In feite heeft de regering
•door mede de verantwoordelijkheid aanvaard voor het loon-
>ord.
tvaren de ministers van Sociale Zaken en Vólksgezondheid (Veld-
van Economische Zaken Andriessen), van Financiën (Witte-
van Landbouw Biesheuvelvan Volkshuisvesting en Bouwnijver-
(Bogaers) en van Binnenlandse Zaken (Toxopeus), die het beraad
Stichting van de Arbeid hebben gevoerd.
afloop daarvan hebben de mi
ts Veldkamp. Bogaers en All
ien, samen met de voorzitters
^werkgeversverbonden en der
aemersvakcentrales in een pers-
lrentie onder leiding van minis-
Aldkamp een samenvatting ge-
van hetgeen besproken en het-
Ifgesproken werd. Daarbij kwam
Ivoren, dat:
I regering overweegt per 1 juli
een huurverhoging te doen
,n, waarvoor in nader overleg
QBritse premier Sir Alec Dou-
lome heeft, zoals te verwach-
is de gisteren in Kinross en
{Perthshire gehouden tussen-
'verkiezing voor de bezie tting
«n zetel in het Lagerhuis ge-
Uec kreeg 14.147 stemmen, het-
tekent dat de conservatieve
2-1erheid met meer dan 3000
l-lfen is geslonken.
Iberale kandidaat Alastair Dun-
lillar kreeg 4819 stemmen, An-
Forrester van de Labourparty
•n de Schotse nationalist Arthur
>n 1801.
een compensatie kan worden vast
gesteld:
de regering zal op korte termijn
de verwezenlijking bevorderen
van:
a. een verhoging van de uitkeringen
ingevolge de sociale verzekeringswet
ten (de verhoging zal tien procent
bedragen en eventueel verhoogd kun
nen worden met 1 2 procent als ge
volg van hogere indexcijfers
b. een aanpassing van loongrenzen
en maximum premiegrenzen voor de
verschillende sociale wetten.
c. enige premie-aanpassing (deze
aanpassing, die een fractie van 1 pro
cent zal dragen, zal de regering per
1 april as. verwezenlijken).
loonakkoord voor het komende jaar.
Dit is een gevolg van het feit, dat de
loonsverhoging uitgaat boven de ver
hoging van de produktiviteit. Daar
door wordt dus de .ruimte' verkleind.
Er zijn vier elementen, die wij in die
consequenties moeten onderscheiden.
1. Die van de loonsverhoging als
gevolg van produktiviteitssty-
ging.
2. Die, welke inwerken op de in
komens uit andere hoofde dan
als gevolg van arbeid, n.l. de
winstinkomens e.d.
3. Die, welke tot uitdrukking ko
men in de export en in de beta
lingsbalans.
4. Die, welke hun weerslag vinden
in de prijzen.
Het zal de taak der regering zijn,
de gevolgen van de loonoperatie niet
alleen op één van deze vier elemen
ten te laten drukken Zeker mag dat
niet het geval zijn voor wat de prij
zen betreft.
Kosten
Li onze Groningse correspondent)
H1 an, die als tweede verdachte
d gearresteerd, een 27-jarige
i| larbeider, heeft bekend, dat hy
i buurvrouw de 65-jarige Fetje
nstraVellinga uit Nes bij
rum heeft vermoord en dat hij
zijn afschuwelijke daad de
derij in brand heeft gestoken,
dossing van deze zaak heeft
ies een week geduurd. Aan-
kelijk was een 24-jarige hout-
irker die kostganger was van
■andbouwer en nog maar enkele
ten in het dorp woonde, ge
le tcerd.
tkentenis komt in Nes als een
rassing, omdat niemand dit van
t man had gedacht. Maar het
il vast, dat hij tamelijk hoge
Italden had en dat hij vermoe-
"k daarom deze roofmoord heeft
,eegd.
tger was hU arbeider by de
tra's Hy was dus goed op de
pv« met de situatie op de boer-
jj en wist ook waar zicht het
Tbevond.
Iphijnt vorige week donderdag,
B de boer en zijn zoon op het
1 waren, naar de boerderij te
kegaan en is toen vermoedelijk
f de boerin verrast bij diefstal.
a heeft hij haar gewurgd,
.«i stak hij het hooi in de
lur in brand. Hij is nog naar
rand blijven kijken.
e arrestant is nog niet vry-
ncii. Onderzocht wordt of hij
Icht medeplichtig Is geweest.
RSSELEND BEWOLKT
Bilt verwacht van heden- tot
avond:
:lend bewolkt met plaatselijk
buien. Matige tot krachtige,
kust tijdelijk narde westelijke
Dezelfde of iets hogere tem-
Üiren.
I (Opgemaakt om 11.15 uur).
9 NOVEMBER
>p: 7.47 uur; onder: 17.00 uur.
4op: uur; onder: 15.06 uur.
rater te Katwijk te 9.36 en
9 uur; laagwater te 4.57 en 17.31
J Dr. Veldkamp deelde voorts mede,
dat de kosten, die gemoeid zijn met
de verbetering der uitkeringen in het
sociale verzekeringsvlak, een bedrag
van rond f 400 miljoen zullen be-
j lopen.
Deze „operatie" levert, aldus dr.
j Veldkamp, evenals de gevolgen van
de overeengekomen wijzigingen in
het bedrijfsleven, belangrijke risico's
op. Een neiging tot inflatoire bewe
ging zal zeker niet onmogelijk zijn.
Nochtans wil de regering dit risico
aanvaarden. Het prijsbeleid zal moe
ten zorgen voor evenwicht.
Over dat prijsbeleid deelde minister
Andriessen het een en ander mede.
De regering, zo zei hij, heeft de
moeilijkheden gezien en deze aan
vaard. Het was voor de regering ook
van belang, dat de Stichting van de
Arbeid in stand zou blijven.
Consequenties
Er zijn verschillende belangrijke
consequenties verbonden aan het
Rockefeller wil
president worden
Gouverneur Rockefeller van New
York zal trachten door dc Republi
keinse partij aangewezen te worden
als kandidaat voor de presidentszetel.
In een verklaring voor de televisie
zei hij, dat hij zich hiervoor zal in
spannen. De Republikeinen zullen
hun kandidaat aanwijzen op de par
tijconventie, die in juli in San Fran
cisco gehouden zal worden. Nelson
Rockefeller, die 55 jaar oud is, en
Senator Barry Goldwater van Ari
zona voeren al maanden een cam
pagne om zich door de Republikeinse
party kandidaat te laten stellen by de
strijd om de presidentszetel, die het
volgend jaar zal worden gevoerd.
Volgens de jongste opiniepeilingen
maakt de conservatieve Goldwater
meer kans dan Rockefeller. Dit
word o.m. toegeschreven aan het feit
dat Rockefeller zich net vorig jaar
liet scheiden van de vrouw met wie
hij 31 jaar gehuwd was geweest. In
mei trad hjj in het huwelijk met een
gescheiden vrouw.
Immers, een prijsontwikkeling die
goeddeels te niet zou doen gaan, wat
een loonsverhoging bedoeld te berei
ken, zou onverantwoordelijk zijn. Ze
ker als men daarbij denkt aan de ge
volgen voor de vergeten groepen.
De loonoperatie moet daarnaast
ook nog invloed uitoefenen op de
zwarte lonen. Als het kan moeten die
volledig verdwijnen.
0 Slot pag. 2
(Van onze Haagse correspondent)
Prof. Andriessen, de minister
van Economische Zaken, heeft
het bedrijfsleven uitgenodigd tot
overleg over het prijsbeleid. Dit
overleg zal woensdagavond
plaats hebben.
Niet alleen werkgevers en werk
nemers en vertegenwoordigers van de
landbouw, van de middenstand enz.,
maar ook vertegenwoordigers van
consumentenorganisaties zyn door de
minister uitgenodigd.
De minister wil de spelregels van
het prijsbeleid tot 1 januari handha
ven. Dat betekent, dat prijsverhoging
pas dan mogelijk is, indien aange
toond kan worden, dat prijsverhoging
van grondstoffen of verhogingen van
lonen een doorberekening noodzake
lijk maken. De minister meent, dat er
in het komende jaar wel niet te ont
komen zal zijn aan prijsverhoging,
indien de loonsverhoging, die op han
den is, niet uit verhoging van de pro
duktiviteit kan worden betaald. De
minister wil echter een zo aanvaard
baar mogelijk beleid volgen. Voor het
vaststellen van de regels, die dat be
leid bepalen, wil hij een openhartig
en diepgaand overleg met bedrijfs
leven en consumenten hebben. Pas
daarna zal hy zyn beleid uitstippelen.
„Daily Herald":
„Doodvonnis"
(Van onze correspondent in Londen)
De Britse socialistische party ver
keert in jubelstemming, want ze Ls
erin geslaagd het kiesdistrict Luton
op de conservatieven tc veroveren
met een meerderheid van 3.749 stem
men. Tydens de algemene verkie
zingen in 1959 behaalde dc conser
vatieve kandidaat een meerderheid
van 5.019 stemmen. Dit is de vyfde
zetel, die de conservatieven by tus-
(Van onze coreespondent in
Bonn)
Het wonder van Lengede is
volgens de plannen gebeurd: de
elf mijnwerkers zijn na veertien
mmer bestaat uit 24 pagina's.
Been over half twee kwam
gisteravond als derde uit de
rampmijn in Lengede naar boven
de 43-jarige Rudolf Wiese, die
onder de grond een zenuwinstor
ting had gekregen. Hij wordt
door sterke armen naar een am
bulancewagen gedragen.
dagen uit hun benarde positie
gered. Een golf van ontroering
en opluchting ging gistermiddag
door West-Duitsland, waar mil
joenen met de reddingsactivitei
ten meeleefden. Radio en televi
sie zonden direct uit Lengede re
portages uit van het ophalen der
elf mijnwerkers en dat was over
al te merken.
De Westduitse straten waren uit
gestorven zoals anders alleen op
kerstavond. In winkels en kantoren
had men alleen nog aandacht voor de
uitzendingen cn bleef het werk lig
gen. Ook in het Bundeshaus in Bonn
stonden alle t.v.-toestellen aan en
volgden de afgevaardigden dc red
dingsactie. Zelfs oud-kanselier Ade
nauer, die nooit naar de t.v. kijkt,
volgde met gespannen aandacht de
heelden op het scherm.
Van alle kanten regent het nu ge
lukwensen en uitnodigingen-in Lenge
de. De Bondsregering en Bondskan
selier zonden een telegram, evenals
de drie politieke partijen uit de
Bondsdag. In alle protestantse en
rooms-katholieke kerken van Berlijn
werden gisteravond dankdiensten ge
houden.
Diverse herstellingsoorden stuurden
uitnodigingen aan de geredden van
Lengede om gratis te komen kuren.
De socialistische partij inviteerde de
mannen met hun vrouwen voor een
vakantie van veertien dagen in de
plaats van hun keuze.
Wat daarvan zal komen, is natuur
lijk nog niet beslist. Voorlopig zijn de
geredden nog onder doktersbehande
ling in ziekenhuizen.
Triomfloclit
De autorit naar de hospitalen was
gisteren overigens een ware triomf
tocht. Langs de straten en wegen
stonden duizenden wuivende en jui
chende mensen, vaak met bloemen
in de hand. Ook voor het ziekenhuis
van Salzgitter-Lebenstedt waren vele
mensen samengestroomd om de aan
komst van de geredden te zien.
Intussen raakt de dood van de 29
mijnwerkers, die het leven hebben
gelaten by de overstromingsramp in
de mijn Mathilde by Lengede, weer
meer op de voorgrom. nu een van de
grootste en duurste reddingsacties uit
de Duitse m(jnbouwgeschiedenis zo
goe<i is afgelopen. Natuurlyk wordt
er over deze actie nog veel nagepraat.
Men geeft nu openlijk toe, dat de
kans op instorting van de schuil
plaats van de elf mannen gisteren
heel groot is geweest, zodat hun le
ven aan een zijden draad heeft ge
hangen, maar toch kijkt men al weer
verder.
Proefboringen
Proefboringen naar eventuele an
dere overlevenden gaan voort, plan
nen voor het droogpompen van de
mijn worden gesmeed. De directie
heeft al aangekondigd, dat de (jzer- i
mijn ook in de toekomst weer zal j
worden geëxploiteerd. Maar boven
de mijngebouwen hangen de vlaggen
halfstok en de voorbereidingen voor
een rouwdienst gaan verder.
Ook het onderzoek naar de oorzaak
van de catastrofe gaat voort. Draagt
de myndirectie schuld aan het vollo- j
pen van de mijn met water en mod- i
der? Men weet het nog niet, evenmin j
als nog is vastgesteld of niet men6e-
lijk tekortschieten de ooi-zaak was I
van het late vinden van de overle-
venden. Onbetwist lijkt echter dat de
veiligheidsbepalingen en -maatrege-
len in de mijn voldoende waren.
De mijnen in Duitsland gaan trou
wens door voor de best gecontro- j
leerde en beveiligde ter wereld. Dat
toch geregeld grotere en kleine onge-
luken gebeuren, ligt vooral aan on
achtzaamheid en slordigheid van
mijndirecties en mijnwerkers, die de
verordeningen niet juist naleven.
Het aantal mijnwerkers, dat in
Duitse mijnen sinds de oorlog veron
gelukte, is daardoor toch verre van
laag. Rond 10.000 doden en tegen de
30.000 gewonden registreerde men in
de afgelopen 18 jaren, een getal dat
de laatste tyd wel terugloopt sinds
men in EGKS-verband beveiligingen
doorvoert, maar dat toch inhoudt dat
elke mijnwerker gemiddeld eens in de
zesven. acht jaar iets overkomt.
(Men zie ook elders in dit Blad)
sentijdse verkiezingen aan Labour
moesten afstaan. De socialistische
Daily Herald meldde vanochtend,
maar wel wat voorbarig: „Dit is het
doodvonnis voor de regeringspartij!"
Luton, een industriestad even ten
noorden van Birmingham, wordt be
schouwd als een vr(j betrouwbare
barometer voor de stemming onder
het Britse kiezersvolk, daar de ver
houding tussen de bevolkingsgroepen
ongeveer dezelfde is als die in het
hele land. De conservatieven hadden
gehoopt de zetel te kunnen behou
den, doch zij zagen hun aanhang
teruglopen van 27.153 tot 17.359
stemmen. Maar ook Labour ging iets
achteruit: van 22.134 tot 21.108
stemmen. Het waren de liberalen,
die met de winst gingen strijken:
5.001 stemmen. De communistische
kandidaat behaalde slechts 490 stem
men.
Hoewel de zetel door Labour ver
overd werd is deze overwinning nog
niet aan een ommezwaai aan de kie
zersgunst te danken. Bij de algeme
ne verkiezingen van 1959 kregen de
liberalen het advies hun stem op de
conservatieve kandidaat uit te bren
gen. Doch ditmaal hebben de libe
ralen zelf een kandidaat in het veld
gebracht. Was dit niet gebeurd, dan
hadden de conservatieven de zetel
waarschijnlijk kunnen behouden.
Er zijn in heel Engeland meer dan
honderd kiesdistricten met een soort
gelijke conservatieve meerderheid.
Als zich bij de algemene verkiezin
gen, die constitutioneel volgend jaar
moeten worden uitgeschreven, het
zelfde voordoet als in Luton, kun
nen de socialisten zeker zijn van de
overwinning. Vandaar hun jubel
stemming. Doch die verkiezingen
liggen nog tenminste ten half jaar
in het verschiet en In die tijd kan er
veel gebeuren. De nieuwe premier,
Sir Alec Douglas-Home zal pas vol
gende week zyn regeringsprogram
ma ontvouwen en het is zeer wel mo
gelijk dat hy het geschokte vertrou
wen in de conservatieve partij zal
kunnen herstellen.
j De twintigjarige Adolf Herbst.
1 de jongste die uit de rampmijn
in Lengede werd gered, wordt
I begroet door zijn verloofde.
De omstandigheden in aanmerking
genomen is de gezondheidstoestand
van de geredde elf mijnwerkers „ver
bazend goed". Dit deelde gisteravond
geneesheren mee van de twee zieken
huizen waar de mannen verpleegd
worden. Zy hebben slechts snijwon-
den of schrammen. Van enkelen is de
bloeddruk hoger dan normaal.
De mijnwerkers wilden niet op af
zonderlijke kamers verpleegd worden.
„Leg ons maar bij elkaar, want we
zijn die twee weken onder de grond
ook met elkaar opgetrokken", zeiden
zei.
Men gelooft dat hun psychische
toestand meer verzorging behoeft dan
hun lichamelijk welzyn. Sommigen
van de elf, die veertien dagen lang de
dood in het gelaat hebben gezien,
braken na hun redding in huilbuien
uit en allemaal toonden zy zich
uiterst nerveus.
Advertentie
WASMACHINES
A .E.G. - IGNES - INDESIT
ERRES - SIEMENS BICO
(Advertentie)
J 'iang-, leg- en keukenkasten
Advertentie
Wélke van de 150? Welke soort?
Welke maat? Welke prijs? Grote
kooi aan wandhanger, verchroomd,
17.95. Of kooi op standaard, al
v a. 23.95. Of prachtige moderne
kamervolière voor 10 a 12 vogels,
op standaard 85.-. Of komt u
kijken! Van 165.- langs lange prij-
zenladder omlaag tot 7.95 met
thuisbezorging.
weet
I Hogewoerd 99 - Tel. 22536 1
Advertentie
TELEVISIE op z'n best
van f 725.—.
ZUID
WEST
I EL. 34600
BEVRIJDINGSPLEIN 24
Erkende Philips Service
ZIJN STERKERJ,
Nieuwe Rijn 50 Tfn 2 08 24 (0 17 10)
9 Uit het Leidsch Dagblad van
9 9 November 1863:
l Het Zeeuwsche Genoot-
9 schap van Wetenschappen
9 heeft tot lid benoemd Dr. R.
9 Fruin, hoogleeraar in de Va-
9 derlandsche geschiedenis aan
9 de Leidsche Hoogeschool.
9 (Advertentie) H. H. con-
9 fiseurs, die genegen mogten
9 zijn tot de levering van een
9 dejeuner a f 3,per Couvert,
9 op den 19dcn Nov. a.s. worden
9 verzocht zich met hunne me-
9 nu's te vervoegen bij onder-
9 geteekende. De ab-actis van
t het L.S.C. G. J. Pruim.