Morgen zijn we met
TWAALF MILJOEN
Zware rit door
hete woestijn
VS bereid tarwe aan
Rusland te leveren?
Honderden raakten
hun spaargeld kwijt
uw au is nn Mum ntwtmns wn mts uw hce» d«h terohievouoigd
lop'
Frauduleuze handelingen
hij Spaar Krediet Service
Honderden
Gefingeerd
VRAGEN OVER
- ERG DURE -
DIENSTAUTO
Bijna lerend
geroosterd
igericht 1 maart 1860
Woensdag 9 oktober 1963
Derde blad no. 31080
van onze Haagse correspondent)
rorgen10 oktober zijn we in
Ierland met zijn twaalf mil-
\nen. Dat zegt tenminste het
ntraal Bureau voor de Statis
tic. Maar zeker is dat C.B.S. er
I \k nog niet van. Teveel facto-
„on spelen een rol bij het vast-
lllen van het bevolkingscijfer
n van seconde tot seconde het
Aste inwonertal van Nederland
becijferen.
zee van bloemen en geschen-
D. geen burgemeester of wellicht
[eringsleider met spaarbankboekje
in de wieg van de twaalfmiljoenste
|k. Hoeveel cijfermateriaal het C.B.
l'ook samenbrengt, noch het mo-
B!nt. noch de persoon van de twaalf-
Ijoenste zullen bekend worden,
t groot genoegen ongetwijfeld van
damesbladen die zo gaarne „hun"
palfmiljoenste jaar op jaar een
^rt zouden willen sturen
Scharrelend
jfiettemin, de tiende oktober 1963
lt de (vaderlandse) geschiedenis
als de dag waarop Nederland
lalf miljoen inwoners rijk werd.
Scharrelend", zegt men bij het
).S., „zijn we tot die datum ge
nen". De aantallen levendgebore-
i, overledenen, immigranten en
Igranten verspreid over de dui-
id gemeenten van ons land- wer-
1 in op het cijfer, dat by de volks-
Sng van 1961 werd verkregen. De
ptenaren Van de burgerlijke
nd noteren al die wijzigingen en
ren een kaart met aantekening
irvan naar het CS.S. maar, voor
i aangifte van een geboorte
.rfat" drie dagen, de dag van de
Balling niet meegerekend. Voor het
stemming vragen iemand te mo-
,eli begraven en voor het opgeven
1 l een verhuizing naar een andere
I, ats heeft men vijf dagen de tijd.
êl)e cijfers, die de gemeenten op
i manier bijeenkrijgen, leveren dus
imer een overzicht van dag-tot-
Levensduur
Uit de cijfers, die het C.B.S.. Zo
welwillend verstrekt, is echter een
conclusie te trekken, die in lijnrechte
Ling staat: Nederland is niet zo
druk bevolkt door een verbluffend
aantal geboorten, maar door de veel
langere levensduur van Nederlan
der.
Het aantal geboorten- per jaar is
tegenstelling tot de heersende opvat- I sinds 1909 nauwelijks en in verhou-
ding van bevolkingscijfers helemaal
niet gestegen. Maar het aantal be
jaarden verdrievoudigde!
De totale bevolking sinds 1909 is
verdubbeld. De gesprekken over ge
boorteregeling of geboortebeperking
zullen waar het de vrees voor
overbevolking betreft dus aan
zienlijk minder indrukwekkend fei
tenmateriaal als basis kunnen krij
gen dan discussies over het bejaar
denprobleem.
Maar discussies zullen bij het
bereiken van die twaalfmiljoenste
een nieuwe injectie krijgen. Proble
men rond huisvesting, gezondheids
zorg, welvaart, onderwijs, enz. van
al deze miljoenen zullen opnieuw on
der de aandacht worden gebracht.
Maakt de een zich zorgen over de
acht miljoen, die niet kan zwemmen
dan is er altijd wel een ander die
zich afvraagt, waar die resterende
vier miljoen dan wél kan zwemmen.
Het is misschien voor de twaalf-
miljoenste wél zo plezierig, gewoon
een van die miljoenen Nederlandse
mannen of vrouwen te worden. Die
miljoenen Nederlanders, die weten
vóór de eeuwwisseling aangegroeid
te zijn tot twintig miljoen. Wellicht is
het C.B.S. dan zo voorzien van mo
derne vindingen, dat uit te maken
is wie die twintig miljoenste is. Voor
de twaalfmiljoenste moet het zeggen
..we hebben met de tiende oktober
maar wat gescharreld".
(Van onze R'damse correspondent) f
Onder verdenking van diefstal van j
f 450.- werd in begin september een
cartonnagefabrikant uit Hendrik Ido
Ambacht gearresteerd. Nu is echter
I gebleken, dat de man heel wat
j meer op zijn kerfstok heeft, namelijk
lijk een uitgebreide kredietzwepdel.
Omstreeks mei 1960 richtte hij sa
men met een Rotterdammer een ven
nootschap onder firma op onder de
naam Spaar Krediet Service in Hen
drik Ido Ambacht. Er zou met de
frauduleuze handeling van deze ven
nootschap f 40.000 gemoeid zijn.
De idee kwam voort uit een arti
kel over het spaarkredietsysteem in
een landelijk dagblad. Enkele maan
den later kwam het blad terug op
het destijds geplaatste artikel, doch
de twee mannen waren al begonnen
en hadden reeds enkele honderden
spaarders, verspreid over het gehele
land. By een reeds florerende firma
in het zuiden des lands werd een
reglement aangevraagd, dat op en
kele punten na geheel werd overge
nomen.
C'jf
eren
dat is een handicap, die het CBS
ferminderd wordt doorgegeven,
iagit de kaarten, die elke burgerlijke
voor het C.B.S. over „muta-
31 opmaakt en in de eerste twee
Jen van de maand opstuuurt. zijn
Zl CB.S.-materiaal. Aan de hand
jprvan gaat dat C.B.S. cijferen,
ïdfas in de derde of vierde week
idè de maand kan daarom worden
legd: ..we hebben zoveel miljoen
oners". Het C.B.S. heeft, toen het
naar de twaalf miljoen begon
en, een voorzichtige berekening
kt. De geboortepiek van mei
:ichtig ingevoegd, de lijn van
aantal geboortes, van het aan-
sterfgevallen bekeken en toen
daar de tiende oktober uit",
et cijfer zal ook na 10 oktober
enige tijd rond de twaalf mil-
a blijven schommelen. Tot het
ital geboorten tenslotte het aantal
•fgevallen voortdurend te boven
ft gaan.
Daar geen van beiden voldoende
beginkapitaal bezat, werd in de boe
ken een gefingeerd aanvangsbedrag
genoteerd. De heren gaven enkele val
se kredieten uit die gezamelyk het
aanvangsbedrag te boven gingen, om
de kas kloppend te maken. Van elk
krediet werd ongeveer acht procent
aan risicodekking, rente en onkosten
ingehouden, wat winst betekende voor
de firma. Bleef er nog een kleine
schuld staan na aftrekking van het
bedrag voor risico en rente, dan werd
dit genoteerd op de post onkosten,
bijvoorbeeld voor reclame. Voor de
ze eerste valse kredieten werden
gefingeerde namen gebruikt. Enkele
malen moest ter aflossing van het
krediet een bepaald bedrag worden
gestort, doch deze bedragen kwamen
uiteraard nooit binnen. Zodra de „te
rugbetaalde" bedragen te hoog wer
den. schreef men opnieuw een vals
krediet uit om de zaak weer in
evenwicht te brengen. Daarbij maak
te de firma slechts op papier winst,
want er was natuurlijk nooit een
krediet binnengekomen.
Er werden advertenties geplaatst
in de dagbladen en weldra meldden
I de eerste spaarders zich aan. Hun
aantal groeide uit tot enkele honder
den. In het vooruitzicht werd ge
steld, dat elke maand een vast be
drag gespaard moest worden totdat
de firma haar krediet gaf, waarbij
het gespaarde geld werd opgeteld
en waarvan rente en kosten werden
afgetrokken. Van het gespaarde geld
echter werd door de firma reeds rente
getrokken, zodat de deelnemers eigen
lijk tweemaal zelf hun eigen rente
betaalden.
Enkele dagbladen zagen lipt immo
rele van de zaak in en weigerden
de advertenties op te nemen. In een
televisie-uitzending in het najaar
van 1961 was gewezen op deze „geld-
plukkerij".
Wanneer nu de klanten om het
krediet vroegen, antwoordde de car
tonnagefabrikant. dat het beter was
het spaargeld als eerste afbetaling
te gebruiken en betaalde hij het kre
dietbedrag minus het gespaarde geld,
dat dus als aflossing werd gebruikt.
Wanneer er weer geld tekort was,
werd opnieuw een vals krediet uitge
schreven, waarbij de handtekening
van het inschrijfformulier van het
„slachtoffer" werd overgenomen.
De hiaten werden echter steeds
J groter en toen de spaarders sterker
j aandrongen op betaling, was zijn
antwoord: „U bent nog niet aan de
beurt". Wie het eerst had ingeschre
ven, zou ook het eerst zijn krediet
krügen.
Het gevolg van deze manipulaties
is. dat vele deelnemers hun spaar
geld kwijt zijn. Er waren er. die
spaarden voor een auto of andere
grote aanschaffingen.
Op 2 oktober is het faillissement
bü vonnis van de rechtbank in Dor
drecht een feit geworden. Het onder
zoek is nog in volle gang.
(Van onze parlementaire redactie)
Blijkens het voorlopig verslag van
de Tweede Kamer over een wijziging
van hoofdstuk m der rijksbegroting
1962 (departement van Algemene
Zaken) stellen enige Kamerleden de
vraag, waarom tot vervanging moest
worden overgegaan van een dienst
auto, waarmee een suppletoir bedrag
van niet minder dan f 27.700— was
gemoeid. Dit bedrag doet vermoeden,
dat het hier een auto voor minister
Marijnen zelf betrof.
Prijsklasse
Men zou het in verband met deze
uitgave op prijs stellen, indien de re
gering een overzicht zou kunnen ge
ven van de prijsklassen van de auto's,
welke door de ministers, de staatsse
cretarissen en de verschillende cate
gorieën van ambtenaren worden ge
bruikt.
Voorts zou men gaarne vernemen
of de auto, voor welks vervan ging de
hierbedoelde gelden zijn'besteed, is
ingeruild, dan wel verkocht en wat
daarvan de opbrengst is geweest.
Ad lies
En tenslotte vroeg men. welke bete
kenis aan de verklaring van de rijks
hoofdinspecteur van het verkeer voor
overheidsdiensten, waarnaar in de
toelichting wordt verwezen, moet
worden gehecht. Brengt deze functio
naris alleen een technisch advies uit
over de staat, waarin dienstauto's
verkeren en over de wenselijkheid om
ze te vervangen, of adviseert hij ook
over de vraag, welke nieuwe auto's
moeten worden aangeschaft?
KONINKLIJK PAAR IN PERZIK
o
In een moordende, nietsont
ziende hitte van zegge en
schrijve 45 graden Celsius heeft
de koninklijke karavaan gister
middag een uitputtende, uren
durende rondrit van 225 km ge
maakt door de barre, schaduw- j
loze woestijnvlakte van zuidwest
Perzië.
Voor de koninklijke gasten en voor j
vele leden van het grote gevolg was
het een van de zwaarste, zo niet de I
zwaarste autotocht van hun le-
ven. Het baatte niet meer om de
raampjes van de auto open te zet
ten, want men kreeg er slechts een
meedogenloze hete luchtstroom door
naar binnen. Haast zou men mede
lijden krijgen met de aasgieren, die
hier rondvliegen en met de jakhal
zen, waarvan er zich zowaar één
I vertoonde.
Bijna levend geroosterd kwamen
sommige leden van het gevolg ten-
slotte in Dezful bij de Nederlandse
I Heidemaatschappij aan. die in de-
j ze troosteloze, kale hoogvlakte in de
J afgelopen 5 jaar een proefterrein
van 22.000 hectaren heeft weten te
bevloeien.
Met snelle vaart over de deels
geasfalteerde, deels stoffige grint
weg rijdend zagen de koninklijke
gasten dan ook na een afstand van
80 km te hebben afgelegd de eerste
groene vlakte een verbazingwek
kend gezicht. Veel stond er echter
niet op. maar een begin van land
bouw is er toch.
..Ik ken een baasje, dat nu in de
schaduw gaat staangrapjaste mi
nister Luns. toen hij plichtsgetrouw
de koningin volgde, die het bestond
onderweg toch nog de 25 meter hoge
ruine van de 3000 jaar oude tempel
„Tchoga Zambil" te beklimmen.
Zonder schroom de waarlijk eng-
hoge trappen beklimmend, bereikte
zij in enkele ogenblikken met Prins
Bernhard en Prinses Beatrix de top.
De Sjah en Keizerin Farah lieten
haar het laatste deel alleen, omdat
op deze verwoeste top geen plaats
voor iedereen was.
Ook minister Luns bereikte dc top,
maar terwijl de Koningin schijn
baar nog fris zich in dc verzengen
de hitte het panorama liet uitleg-
Aandachtig slaan Prinses Bea
trix en Prins Bernhard het werk
I gade van de tapijtweefsters in
l de bij het Tchehal Paleis beho
rende werkplaats.
gen, daalde de minister maar gauw
weer af. zeggende: „Hare .Majesteit
heeft meer aan een levende dan aan
een dode minister".
Het was de derde en laatste dag
1 van de rondreis door de provincie.
Reeds was de avond gevallen, toen
I de Sjah zijn hoge gasten in zijn par
ticuliere kleine, doch met vier straal-
motoren uitgeruste Jet Star over de
flonkerende lichtjes van de miljoe-
nenstad Teheran weer op het uit-
I gangspunt terug bracht.
Vandaag zou Koningin Juliana
een bezoek brengen aan het hoofd
kantoor van de Perzische petroleum -
maatschappij in Boiz Zahra. waar
zij tevens de lunch zal gebruiken.
Prins Bernhard zou dan deelnemen
aan een jachtpartij in Farahabad.
terwijl Prinses Beatrix een bezoek
I zou brengen aan het nabij Teheran
gelegen Dozaj.
De Achaemenidische ruines
bij de stad Persepolis in Perzië
vormden een dankbaar object
voor de filmcamera van Prins
Bernhard.
De Nederlandse vorstelijke
gasten bij hun aankomst bij de
V angkerk in Jul fa in Perzië
welke in 1605 werd gebouwd.
I President Kennedy zou van plan
zijn vanavond bekend te maken, dat
Amerika bereid is tarwe aam Rus
land te verkopen. In Washington Is
vernomen, dat de Russen al op de
hoogte waren gebracht van dit voor
nemen. Er gaan hardnekkige geruch
ten, dat de Russische regering voor
250 miljoen dollar aan graan in de
VS wil kopen.
Amerikaanse functionarissen heb
ben gisteren verklaard, dat de Rus
sische graanaankopen. met inbegrip
van de transactie met Canada (t.w.v.
500 miljoen dollar), tenslotte een
waarde van een miljard dollar zul
len bereiken. Senator Hubert Hum
phrey. die gisteren oen onderhoud
had met Kennedy, zei te verwach
ten dat de VS dc landen van het
communistische blok tot vijf miljoen
ton tarwe zullen verkopen.
Op welke voorwaarden de Ameri
kaanse president de tarwe verkopen
wil toestaan, is nog niet bekend. Hij
zou zijn steun willen geven aan ver
kopen tegen de geldende wereld
marktprijs. welke ongeveer zestig
dollarcent beneden de subsidieprijs
ligt die de Amerikaanse regering de
j producenten in de VS betaalt.
Volgens betrouwbare handelskrin
gen m Milaan heeft Rusland on
langs ongeveer 45.000 ton Italiaanse
tarwebloem gekocht voor levering in
oktober en november. De prijs be
droeg 80 tot 83 dollar per ton.
Dc Canadese minister van Handel,
Mitchel Sharp, heeft gisteren be
kendgemaakt. dat Bulgarije in de
komende drie jaar Canadese tarwe
tot een maximum van 450.000 ton
zal kopen. Hij deelde in 't parlement
mee, dat Canada en Bulgarije zojuist
een handelsverdrag met een looptijd
van drie jaar hebben gesloten waar
in- de tarwe-aankoop he: voornaam
ste punt is. Bulgarije mag in het
lopende oogstjaar een ex tra-hoeveel
heid van 150.000 ton kopen, maar
dit is afhankelijk gesteld van de Ca
nadese aanbodpositie, aldus de mi-
J nister.
De woordvoerder van het Ameri-
i kaanse ministerie van Buitenlandse
I Zaken heeft gisteren een bericht van
het Keulse dagblad Deutsche Zei-
tung dat de VS bereid zyn de Sow-
jet-Unie een lening van zes miljard
j dollar te verlenen, met klem tegen
gesproken. Volgens het blad was de
I lening bestemd voor industriële ont-
I wikkeling, deels ier financiering van
1 een grote olieral finader ij