Morgen zijn we met TWAALF MILJOEN Zware rit door hete woestijn VS bereid tarwe aan Rusland te leveren? Honderden raakten hun spaargeld kwijt uw au is nn Mum ntwtmns wn mts uw hce» d«h terohievouoigd lop' Frauduleuze handelingen hij Spaar Krediet Service Honderden Gefingeerd VRAGEN OVER - ERG DURE - DIENSTAUTO Bijna lerend geroosterd igericht 1 maart 1860 Woensdag 9 oktober 1963 Derde blad no. 31080 van onze Haagse correspondent) rorgen10 oktober zijn we in Ierland met zijn twaalf mil- \nen. Dat zegt tenminste het ntraal Bureau voor de Statis tic. Maar zeker is dat C.B.S. er I \k nog niet van. Teveel facto- „on spelen een rol bij het vast- lllen van het bevolkingscijfer n van seconde tot seconde het Aste inwonertal van Nederland becijferen. zee van bloemen en geschen- D. geen burgemeester of wellicht [eringsleider met spaarbankboekje in de wieg van de twaalfmiljoenste |k. Hoeveel cijfermateriaal het C.B. l'ook samenbrengt, noch het mo- B!nt. noch de persoon van de twaalf- Ijoenste zullen bekend worden, t groot genoegen ongetwijfeld van damesbladen die zo gaarne „hun" palfmiljoenste jaar op jaar een ^rt zouden willen sturen Scharrelend jfiettemin, de tiende oktober 1963 lt de (vaderlandse) geschiedenis als de dag waarop Nederland lalf miljoen inwoners rijk werd. Scharrelend", zegt men bij het ).S., „zijn we tot die datum ge nen". De aantallen levendgebore- i, overledenen, immigranten en Igranten verspreid over de dui- id gemeenten van ons land- wer- 1 in op het cijfer, dat by de volks- Sng van 1961 werd verkregen. De ptenaren Van de burgerlijke nd noteren al die wijzigingen en ren een kaart met aantekening irvan naar het CS.S. maar, voor i aangifte van een geboorte .rfat" drie dagen, de dag van de Balling niet meegerekend. Voor het stemming vragen iemand te mo- ,eli begraven en voor het opgeven 1 l een verhuizing naar een andere I, ats heeft men vijf dagen de tijd. êl)e cijfers, die de gemeenten op i manier bijeenkrijgen, leveren dus imer een overzicht van dag-tot- Levensduur Uit de cijfers, die het C.B.S.. Zo welwillend verstrekt, is echter een conclusie te trekken, die in lijnrechte Ling staat: Nederland is niet zo druk bevolkt door een verbluffend aantal geboorten, maar door de veel langere levensduur van Nederlan der. Het aantal geboorten- per jaar is tegenstelling tot de heersende opvat- I sinds 1909 nauwelijks en in verhou- ding van bevolkingscijfers helemaal niet gestegen. Maar het aantal be jaarden verdrievoudigde! De totale bevolking sinds 1909 is verdubbeld. De gesprekken over ge boorteregeling of geboortebeperking zullen waar het de vrees voor overbevolking betreft dus aan zienlijk minder indrukwekkend fei tenmateriaal als basis kunnen krij gen dan discussies over het bejaar denprobleem. Maar discussies zullen bij het bereiken van die twaalfmiljoenste een nieuwe injectie krijgen. Proble men rond huisvesting, gezondheids zorg, welvaart, onderwijs, enz. van al deze miljoenen zullen opnieuw on der de aandacht worden gebracht. Maakt de een zich zorgen over de acht miljoen, die niet kan zwemmen dan is er altijd wel een ander die zich afvraagt, waar die resterende vier miljoen dan wél kan zwemmen. Het is misschien voor de twaalf- miljoenste wél zo plezierig, gewoon een van die miljoenen Nederlandse mannen of vrouwen te worden. Die miljoenen Nederlanders, die weten vóór de eeuwwisseling aangegroeid te zijn tot twintig miljoen. Wellicht is het C.B.S. dan zo voorzien van mo derne vindingen, dat uit te maken is wie die twintig miljoenste is. Voor de twaalfmiljoenste moet het zeggen ..we hebben met de tiende oktober maar wat gescharreld". (Van onze R'damse correspondent) f Onder verdenking van diefstal van j f 450.- werd in begin september een cartonnagefabrikant uit Hendrik Ido Ambacht gearresteerd. Nu is echter I gebleken, dat de man heel wat j meer op zijn kerfstok heeft, namelijk lijk een uitgebreide kredietzwepdel. Omstreeks mei 1960 richtte hij sa men met een Rotterdammer een ven nootschap onder firma op onder de naam Spaar Krediet Service in Hen drik Ido Ambacht. Er zou met de frauduleuze handeling van deze ven nootschap f 40.000 gemoeid zijn. De idee kwam voort uit een arti kel over het spaarkredietsysteem in een landelijk dagblad. Enkele maan den later kwam het blad terug op het destijds geplaatste artikel, doch de twee mannen waren al begonnen en hadden reeds enkele honderden spaarders, verspreid over het gehele land. By een reeds florerende firma in het zuiden des lands werd een reglement aangevraagd, dat op en kele punten na geheel werd overge nomen. C'jf eren dat is een handicap, die het CBS ferminderd wordt doorgegeven, iagit de kaarten, die elke burgerlijke voor het C.B.S. over „muta- 31 opmaakt en in de eerste twee Jen van de maand opstuuurt. zijn Zl CB.S.-materiaal. Aan de hand jprvan gaat dat C.B.S. cijferen, ïdfas in de derde of vierde week idè de maand kan daarom worden legd: ..we hebben zoveel miljoen oners". Het C.B.S. heeft, toen het naar de twaalf miljoen begon en, een voorzichtige berekening kt. De geboortepiek van mei :ichtig ingevoegd, de lijn van aantal geboortes, van het aan- sterfgevallen bekeken en toen daar de tiende oktober uit", et cijfer zal ook na 10 oktober enige tijd rond de twaalf mil- a blijven schommelen. Tot het ital geboorten tenslotte het aantal •fgevallen voortdurend te boven ft gaan. Daar geen van beiden voldoende beginkapitaal bezat, werd in de boe ken een gefingeerd aanvangsbedrag genoteerd. De heren gaven enkele val se kredieten uit die gezamelyk het aanvangsbedrag te boven gingen, om de kas kloppend te maken. Van elk krediet werd ongeveer acht procent aan risicodekking, rente en onkosten ingehouden, wat winst betekende voor de firma. Bleef er nog een kleine schuld staan na aftrekking van het bedrag voor risico en rente, dan werd dit genoteerd op de post onkosten, bijvoorbeeld voor reclame. Voor de ze eerste valse kredieten werden gefingeerde namen gebruikt. Enkele malen moest ter aflossing van het krediet een bepaald bedrag worden gestort, doch deze bedragen kwamen uiteraard nooit binnen. Zodra de „te rugbetaalde" bedragen te hoog wer den. schreef men opnieuw een vals krediet uit om de zaak weer in evenwicht te brengen. Daarbij maak te de firma slechts op papier winst, want er was natuurlijk nooit een krediet binnengekomen. Er werden advertenties geplaatst in de dagbladen en weldra meldden I de eerste spaarders zich aan. Hun aantal groeide uit tot enkele honder den. In het vooruitzicht werd ge steld, dat elke maand een vast be drag gespaard moest worden totdat de firma haar krediet gaf, waarbij het gespaarde geld werd opgeteld en waarvan rente en kosten werden afgetrokken. Van het gespaarde geld echter werd door de firma reeds rente getrokken, zodat de deelnemers eigen lijk tweemaal zelf hun eigen rente betaalden. Enkele dagbladen zagen lipt immo rele van de zaak in en weigerden de advertenties op te nemen. In een televisie-uitzending in het najaar van 1961 was gewezen op deze „geld- plukkerij". Wanneer nu de klanten om het krediet vroegen, antwoordde de car tonnagefabrikant. dat het beter was het spaargeld als eerste afbetaling te gebruiken en betaalde hij het kre dietbedrag minus het gespaarde geld, dat dus als aflossing werd gebruikt. Wanneer er weer geld tekort was, werd opnieuw een vals krediet uitge schreven, waarbij de handtekening van het inschrijfformulier van het „slachtoffer" werd overgenomen. De hiaten werden echter steeds J groter en toen de spaarders sterker j aandrongen op betaling, was zijn antwoord: „U bent nog niet aan de beurt". Wie het eerst had ingeschre ven, zou ook het eerst zijn krediet krügen. Het gevolg van deze manipulaties is. dat vele deelnemers hun spaar geld kwijt zijn. Er waren er. die spaarden voor een auto of andere grote aanschaffingen. Op 2 oktober is het faillissement bü vonnis van de rechtbank in Dor drecht een feit geworden. Het onder zoek is nog in volle gang. (Van onze parlementaire redactie) Blijkens het voorlopig verslag van de Tweede Kamer over een wijziging van hoofdstuk m der rijksbegroting 1962 (departement van Algemene Zaken) stellen enige Kamerleden de vraag, waarom tot vervanging moest worden overgegaan van een dienst auto, waarmee een suppletoir bedrag van niet minder dan f 27.700— was gemoeid. Dit bedrag doet vermoeden, dat het hier een auto voor minister Marijnen zelf betrof. Prijsklasse Men zou het in verband met deze uitgave op prijs stellen, indien de re gering een overzicht zou kunnen ge ven van de prijsklassen van de auto's, welke door de ministers, de staatsse cretarissen en de verschillende cate gorieën van ambtenaren worden ge bruikt. Voorts zou men gaarne vernemen of de auto, voor welks vervan ging de hierbedoelde gelden zijn'besteed, is ingeruild, dan wel verkocht en wat daarvan de opbrengst is geweest. Ad lies En tenslotte vroeg men. welke bete kenis aan de verklaring van de rijks hoofdinspecteur van het verkeer voor overheidsdiensten, waarnaar in de toelichting wordt verwezen, moet worden gehecht. Brengt deze functio naris alleen een technisch advies uit over de staat, waarin dienstauto's verkeren en over de wenselijkheid om ze te vervangen, of adviseert hij ook over de vraag, welke nieuwe auto's moeten worden aangeschaft? KONINKLIJK PAAR IN PERZIK o In een moordende, nietsont ziende hitte van zegge en schrijve 45 graden Celsius heeft de koninklijke karavaan gister middag een uitputtende, uren durende rondrit van 225 km ge maakt door de barre, schaduw- j loze woestijnvlakte van zuidwest Perzië. Voor de koninklijke gasten en voor j vele leden van het grote gevolg was het een van de zwaarste, zo niet de I zwaarste autotocht van hun le- ven. Het baatte niet meer om de raampjes van de auto open te zet ten, want men kreeg er slechts een meedogenloze hete luchtstroom door naar binnen. Haast zou men mede lijden krijgen met de aasgieren, die hier rondvliegen en met de jakhal zen, waarvan er zich zowaar één I vertoonde. Bijna levend geroosterd kwamen sommige leden van het gevolg ten- slotte in Dezful bij de Nederlandse I Heidemaatschappij aan. die in de- j ze troosteloze, kale hoogvlakte in de J afgelopen 5 jaar een proefterrein van 22.000 hectaren heeft weten te bevloeien. Met snelle vaart over de deels geasfalteerde, deels stoffige grint weg rijdend zagen de koninklijke gasten dan ook na een afstand van 80 km te hebben afgelegd de eerste groene vlakte een verbazingwek kend gezicht. Veel stond er echter niet op. maar een begin van land bouw is er toch. ..Ik ken een baasje, dat nu in de schaduw gaat staangrapjaste mi nister Luns. toen hij plichtsgetrouw de koningin volgde, die het bestond onderweg toch nog de 25 meter hoge ruine van de 3000 jaar oude tempel „Tchoga Zambil" te beklimmen. Zonder schroom de waarlijk eng- hoge trappen beklimmend, bereikte zij in enkele ogenblikken met Prins Bernhard en Prinses Beatrix de top. De Sjah en Keizerin Farah lieten haar het laatste deel alleen, omdat op deze verwoeste top geen plaats voor iedereen was. Ook minister Luns bereikte dc top, maar terwijl de Koningin schijn baar nog fris zich in dc verzengen de hitte het panorama liet uitleg- Aandachtig slaan Prinses Bea trix en Prins Bernhard het werk I gade van de tapijtweefsters in l de bij het Tchehal Paleis beho rende werkplaats. gen, daalde de minister maar gauw weer af. zeggende: „Hare .Majesteit heeft meer aan een levende dan aan een dode minister". Het was de derde en laatste dag 1 van de rondreis door de provincie. Reeds was de avond gevallen, toen I de Sjah zijn hoge gasten in zijn par ticuliere kleine, doch met vier straal- motoren uitgeruste Jet Star over de flonkerende lichtjes van de miljoe- nenstad Teheran weer op het uit- I gangspunt terug bracht. Vandaag zou Koningin Juliana een bezoek brengen aan het hoofd kantoor van de Perzische petroleum - maatschappij in Boiz Zahra. waar zij tevens de lunch zal gebruiken. Prins Bernhard zou dan deelnemen aan een jachtpartij in Farahabad. terwijl Prinses Beatrix een bezoek I zou brengen aan het nabij Teheran gelegen Dozaj. De Achaemenidische ruines bij de stad Persepolis in Perzië vormden een dankbaar object voor de filmcamera van Prins Bernhard. De Nederlandse vorstelijke gasten bij hun aankomst bij de V angkerk in Jul fa in Perzië welke in 1605 werd gebouwd. I President Kennedy zou van plan zijn vanavond bekend te maken, dat Amerika bereid is tarwe aam Rus land te verkopen. In Washington Is vernomen, dat de Russen al op de hoogte waren gebracht van dit voor nemen. Er gaan hardnekkige geruch ten, dat de Russische regering voor 250 miljoen dollar aan graan in de VS wil kopen. Amerikaanse functionarissen heb ben gisteren verklaard, dat de Rus sische graanaankopen. met inbegrip van de transactie met Canada (t.w.v. 500 miljoen dollar), tenslotte een waarde van een miljard dollar zul len bereiken. Senator Hubert Hum phrey. die gisteren oen onderhoud had met Kennedy, zei te verwach ten dat de VS dc landen van het communistische blok tot vijf miljoen ton tarwe zullen verkopen. Op welke voorwaarden de Ameri kaanse president de tarwe verkopen wil toestaan, is nog niet bekend. Hij zou zijn steun willen geven aan ver kopen tegen de geldende wereld marktprijs. welke ongeveer zestig dollarcent beneden de subsidieprijs ligt die de Amerikaanse regering de j producenten in de VS betaalt. Volgens betrouwbare handelskrin gen m Milaan heeft Rusland on langs ongeveer 45.000 ton Italiaanse tarwebloem gekocht voor levering in oktober en november. De prijs be droeg 80 tot 83 dollar per ton. Dc Canadese minister van Handel, Mitchel Sharp, heeft gisteren be kendgemaakt. dat Bulgarije in de komende drie jaar Canadese tarwe tot een maximum van 450.000 ton zal kopen. Hij deelde in 't parlement mee, dat Canada en Bulgarije zojuist een handelsverdrag met een looptijd van drie jaar hebben gesloten waar in- de tarwe-aankoop he: voornaam ste punt is. Bulgarije mag in het lopende oogstjaar een ex tra-hoeveel heid van 150.000 ton kopen, maar dit is afhankelijk gesteld van de Ca nadese aanbodpositie, aldus de mi- J nister. De woordvoerder van het Ameri- i kaanse ministerie van Buitenlandse I Zaken heeft gisteren een bericht van het Keulse dagblad Deutsche Zei- tung dat de VS bereid zyn de Sow- jet-Unie een lening van zes miljard j dollar te verlenen, met klem tegen gesproken. Volgens het blad was de I lening bestemd voor industriële ont- I wikkeling, deels ier financiering van 1 een grote olieral finader ij

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1963 | | pagina 5