Leidsch Dagblad | 1963 | 19 september 1963 | pagina 9

JUFFROUW

Garage MEESTER

John Korporaal door
de politie opgebracht

actieve

jongeman

loo'doden over ZLID-AFRIKAs politiek

FA. VAN VEEN'S GROOTHANDEL

flinke mannelijke kracht

enige nette inpaksters

Regisseur filmde zonder
vergunning Rembrandtplein

Brandstichter
kondigt daad

tevoren aan

lis

Baby in box
omgekomen

„Te druk voor
declaraties""

Watersnood j\ogmaalsverdeelde meningen

Interesse voor de technische
wetenschappen onder de maat

Fa. A. Th. Stuifzand

OCCASIONS

GROTE ZONNEVLEK MET
BLOTE OOG ZICHTBAAR

Eet KIF

Eet lekker

leerling
verpleegsters

LEIDSCH DAGBLAD DOXDERDAG 19 SEPTEMBER 1»«3

(Van onze Amsterdamse correspondent)

Honderden mensen waren er gisteren tijdens de lunchpauze op het
Amsterdamse Rembrandt plein getuigen van hoe de filmregisseur John
Korporaal „Rififi in Amsterdam") in een stevige greep van enkele
politiemannen werd opgebracht. De jarige regisseur heeft ondervonden,
dat men met de Amsterdamse politie geen spelletje kan spelen.

Hij had namelijk ten onrechte verklaard vergunning te hebben voor
het opnemen van een filmscène op het plein.

Tegen het filmen op zichzelf heeft
niemand bezwaar, maar de heer Kor
poraal had voor een documentaire
over de hoofdstad bü het plantsoen
*an het Rembrandtplein enkele
kunstschilders geplaatst, die hier
hun schilderijen hadden opgesteld.
Hiermee wilde hy de inmiddels tot
het verleden behorende kunstenaars-
markt imiteren. Voor het uitstallen
ran schilderijen op öe openbare weg
s echter een vergunning nodig. Toen
qrt W® agenten aan de leden van de
filmploeg naar deze vergunning vroe-
[en zei de regisseur, dat hij mon
deling toestemming had gekregen.

Bij navraag bleek die toestemming
ïooit te zyn gegeven. De agenten
teerden terug en sommeerden tot

driemaal toe de doeken te verwijde
ren. Toen hieraan geen gevolg werd
gegeven deden de agenten dat zelf
en vroegen tevens de naam van de
heer Korporaal. Deze weigerde en
wilde eerst de namen van de agenten
weterf. Het incident trok grote be
langstelling en zoals gewoonlijk be
gonnen enkele Amsterdammers zich
met de zaak te bemoeien. De agen
ten sommeerden toen de heer Kor
poraal naar het poli tie-posthuis te
gaan. Deze weigerde opnieuw en on
dervond daarop, dat politiemannen
voor dergelijke gevallen speciale gre
pen hebben geleerd, waarbij de ar
men op de rug worden gedraaid.

Op het posthuis heeft de heer Kor
poraal toegegeven nooit toestemming
voor het uitstallen van schilderijen j
te hebben gevraagd. Na een uurtje I
werd hij vrijgelaten. De betreffende j
scènes van de film waren Juist ge- 1
reed, toen de politie begon op te
treden.

IS !.\'&n

onze Venlose correspondent)

288(1 De politie In het Brabantse plaaU-
Oostelbeers zoekt naar een
Hlllllirandstichter, althans naar een
nan, die kort voordat zondagnacht
Ie goed gevulde schuur van de land-
•uwer Arie de Jong volledig ult-
iranddc. de dreigende woorden uit
sprak „Het zal bij jou branden".
In de nacht van zondag op maandag
brandde de schuur van Arie de Jong
|32) in Oostelbeers totaal uit. De
jchade, die door de verzekering is
ledekt. wordt geschat op circa
(20.000.--.

Een dag of veertien geleden werd
le heer De Jong 's avonds laat op
lijn erf bedreigd door een hem on
tkend gebleven manspersoon. Hij
(iep toen een man tegen het lijf. die
lem met een ïevolver bedreigde en
Ie woorden toevoegde: „Ik schiet je
iverhoop. Je hebt me verraden met
|et strikken van wild." De heer De
long koos de wijste partij en vlucht-
j- de schuur in. Daar wachtte hij met
LM Een knuppel de dingen af die kon-
*nVn komen. De onbekende riep hem
log na; ..Binnenkort zal hier alles
iranden. waarna hij in het donker
f Aerdween.

,VI De heer De Jong deed daarna zijn
el aas bij de politie, nam vervolgens
let, zekere voor het onzekere en liet
le graanoogst speciaal verzekeren.
Een 28Jarige broer van de bena-
^^eelde heeft inmiddels enkele duizen-
^He guldens als beloning in het voor-
^Witzicht gesteld voor degenen, die an-
;:.?en kunnen geven, welke lei-
^^Hen tot aanhouding van de brand-
itiehter. Het landbouwbedrijf van de
nf|eer De Jong had hij verleden jaar
Ti augustus pas overgenomen van
en üjn vader.

ïjns

erkelijk Leven

NED. 11ERV. KERK
Beroepen te Leerdam (toez.) S. W.
lerploeg te Waspik te Nleuw-Stads-
anaal J. Tb. W. Quak te Mljnsheeren-
Lnd te Bllthoven (wijkgemeente
(est) (toez.) W. Dijkstra te Donker
roek te Akkrum (toez.) F. A. van
lere te Renesse te Kaag (toez.) C.
I Roos. kand te Dordrecht.

Bedankt voor Kamerlk. Putten (vac.
H. Abma) en voor IJsselmulden J.
j. Cirkel te Hulzen (N.-H.) voor
br.nemalre (toez.) K. van der Sluljs,
knd. te Amsterdam voor Masten-
-foek A. J. Mulder te Meteren en Est.
Aangenomen naar Arnemulden J. G.
pbrlngh te IJsselmulden.
GEREF. KERKEN

jlBeroepen te Bellen J. van Dalen te
fltboorii.

f Aangenomen naar Meppel (vac. J.
I|n Tuinen) K. Snoey te Maasdijk, die
idankte voor Oost en West-Souburg.
GEREF. GEMEENTEN
n (dankt voor Rotterdam-Zuid P. Blok
»rc I Dlrksland.

IES CHR. GEREF. GEMEENTEN

Tweetal te Gouderak H. van Kooten
Werkendam en H. J. Ch. Zwljnen-
prg. kand. te Gouderak.

Stier voor Paus

m iDinsdag wordt in de boerderij van
H I ktel Gandolfo de stier Friso Juwe-
Vr III. een geschenk van de KNBTB
j- dé voorzitter van deze bond. de
r C. G. A Mertens officieel aan
Paus aangeboden.

•iso krijgt tot taak de kwaliteit
de melkveestapel van het pause-
buitenverblijf op een hoger peil
brengen.

n IQ iflet Initiatief tot deze schenking
hg destijds uit van de bisschop van
in 24.|en Bosch. mgr. Bekkers, na een ge
le dat hU met de voormalige Paus
ken gehannes heeft gehad.

"Apartheidspolitiek
In strijd met evangelie

3 W ITwaalf hervormde predikanten in
Jtterdam hebben een waarschuwing
en horen tegen de Stichting Neder-
ids-Zuidafrikaanse Werkgeir.een-
Telel lap

Nu deze stichting, zo zeggen zij in
a communique, party heeft geko-
n i voor de apartheidspolitiek ver-
i iron wy in gemeenschap met de
nerale synode van de Ned. Herv.
t o|7 rk iherderiyk schryven ..Het ras-
ivraagstuk") en de Wereldraad
ii Kerken („Rassenscheiding is
ber a, Taa(i aan Christus"), dat ook deze
1 m van discriminatie in stryd is
fKU 't het evangelie van Jezus Christus.
„Wy zyn van mening, dat ware
ienden van Zuid-Afrika moeten
larschuwen tegen deze heilloze

De verklaring is getekend door de
lgende twaalf predikanten; A. M.
bezit oekman, J. C. J. Dykstra, H. Hu-
ig. G. Julius. F. Oberman. G. W.
nen s< sitsema. G. de Ru. J. W. Schokking,
j- -i W. van Swigchum M. J. C. Visser,
iW. Waardenburg en W. R. van der

Minister Schatten
Gedetineerden
uit Breda naar
W inschoten

De minister van Justitie, mr. Y.
Scholten. zegt in zyn memorie van
toelichting op zyn begroting binnen
kort nadere mededelingen te kunnen
doen over de definitieve vestigings
plaats van het eerste regionale cen
trum van het gevangeniswezen in het
westen van het land.

Het ligt in het voornemen op kor
te termijn de combinatie in de ge
vangenis van Breda van langge
straften met gedetineerden, die een
meer dan normale beveiliging nodig
hebben, te beëindigen en voor de
laatstgenoemde, gevaariyke categorie
een afzonderlijk gesticht te bestem
men, namelijk de gevangenis bi Win
schoten. In de praktyk is gebleken,
dat de aanwezigheid van deze cate
gorie In Breda een belemmering is
voor een evenwichtige ontwikkeling
van het regime voor de langgestraf
ten.

Het is de bedoeling binnen afzien
bare tyd in een of meer plaatsen
een proef te nemen met het doen
ondergaan van korte gevangenis
straffen in de weekeinden.

Met ingang van 1 oktober 1963
wordt de categorie veroordeelden tot
gevangenisstraf, die voor plaatsing
in aanmerking kan komen, eniger
mate uitgebreid.

Minister Scholten beschouwt de be
vordering van de totstandkoming van
het nieuwe Burgeriyk Wetboek als
het belangrijkste punt op het wet
gevend programma. Voor het over
gangsrecht by de Invoering van
boek I van het nieuwe B.W. is de
opstelling van een voorontwerp op
gedragen aan prof. mr. L. J. Hymans
van den Bergh.

Verwacht mag worden dat het rap
port van de commissie-Verdam inza
ke herziening van het ondernemings
recht in de loop van dit parlemen
taire jaar zal worden ingediend.

De minister is van plan in de loop
van het nieuwe zittingsjaar de in
diening te bevorderen van een wets
ontwerp over de opheffing van de
raad voor het rechtsherstel.

Haarlems chauffeur
in Parijs overvallen

(Van onze correspondent in Parys)

De 43-jarige Haarlemse vrachtwa
genbestuurder Lambertus Smit heeft
gisteren in Parijs ernstige verwon
dingen opgelopen by een steekparty
met een Algerijn.

De Algerijn werd door de heer
Smit op heterdaad betrapt, toen hy
bezig was de cabine van de auto over
hoop te halen, op zoek naar geld of
andere zaken die van zyn gading
zouden kunnen zyn. De vrachtauto
stond op de Place Hebert in Monf-
martre geparkeerd, een niet al te stil
pleintje, waar de heer Smit gelukkig
al gauw de assistentie van vier voor-
bygangers kon krijgen, die daarna
de dader by zyn vlucht ook wisten
te pakken. Niettemin ontkent de Al
gerijn iets met de overval te maken
te hebben gehad. Het mes. waarmee
de steken werden toegebracht, is door
de politie nog niet teruggevonden.

De toestand van chauffeur Smit
werd vanmorgen ernstig, doch niet
levensgevaariyk geacht.

In Alkmaar is gisteren een kleuter
van 11 maanden, Harmina Mandema.
in een kinderbox cm het leven ge
komen Een band van haar schortje
raakte vast aan een stuk speelgoed,
waardoor het kind is gestikt.

Zeldzaamste dier
uit Artis gedood

In de Amsterdamse dierentuin Ar
tis heeft een zwijnshertbok een wyf-
je baweanhert. 't zeldzaamste dier. zo
ernstig verwond, dat het dier aan de
gevolgen is overleden. Het was het
enige exemplaar van deze diersoort
dat buiten Indonesië in gevangen
schap leefde. Een spoedoperatie heeft
het. hert niet meer kunnen redden,
omdat de longen beschadigd waren.

De bok van een nauw verwant
soort hield het hert al enige jaren
gezelschap, zonder dat dit ooit tot
ernstige moeilykheden heeft geleid.
Wel werd het gewei van de bok in
de bronsttijd afgezaagd, wat nu nog
niet was gebeurd.

In Artis is mem zeer ontdaan over
deze gebeurtenis. Het komt hoogst
zelden voor dat dergelijk? ongelukken
zich by zoogdieren voordoen.

Burgemeester van
Aarle-R ixtel NB

(Van onze Venlose correspondent).

De heer E. P. A. Af. Jatissens,
burgemeester van de Brabantse
gemeente Aarle-Rixtel. heeft het
zó razend druk, dat hij zelfs geen
gelegenheid heeft om zijn per
soonlijke declaraties iti te dienen.

leder jaar wordt hij er bij de
behandeling van de begroting in
de gemeenteraad op gewezen,
doch hij zegt er gewoon geen tijd
voor te hebben. Op de gemeente
begroting staat ieder jaar een be
drag van f 1.500 uitgetrokken voor
onkostenvergoeding van de bur
gemeester. Doch al zeven jaar
lang heeft de heer Janssens niets
gedeclareerd.

„Ik heb wel degelijk onkosten
gemaakt in al die jaren. Het zal
wel zo'n f 10.000 zijn, die ik te
goed heb. Precies weet ik het ook
niet". Burgemeester Janssens
vindt dat het tegen zijn gemoed
in zou gaan wanneer hij privé-
zaken zou laten prevealeren voor
directe- of zelfs indirecte dienst
aangelegenheden.

„Ik kom gewoon niet tot het
brengen van orde op mijn eigen
zaken. Je hebt als burgemeester
van deze kleine gemeente een
heel gek leven. Ik kan het niet
opbrengen om voor mezelf te wer
ken als er nog zoveel te doen is
voor anderen".

Bij overstromingen tengevolge
van zware moessonregens, zijn
in India de afgelopen dagen
zeker honderd mensen verdron-
ken. Alleen in Nieuw-Delhi en
omgeving moesten 6.000 mensen
hun woningen verlaten. Veel
vee kwam om.

Schietpartij in
Johannesburg

De 38-jarige Dennis Brutus, voor
zitter van het „Zuidafrikaanse comi
té voor Olympische sporten", is dins
dagavond met twee schotwonden in
de buik in ernstige toestand opge
nomen in een ziekenhuis in Johan
nesburg. Brulus Ls een kleurling-on
derwijzer. die vyf weken geleden
naar Swaziland vluchtte. H|j was van
plan Zuid-Afrika voor te dragen voor
uitbanning van de Olympische Spe
len op het komend Olympisch con
gres in Baden-Baden.

Brutus was na zyn vlucht gearres
teerd in Portugees Mozambique en
uitgeleverd aan de Zuidafrikaan
se politie. By een nieuwe poging tot
ontsnapping hadden de politieman
nen verscheidene malen geroepen
voordat men éénmaal schoot, aldus
een verklaring van het hoofd van
het Criminele departement van on
derzoek (CID), generaal-majoor R.
v. d. Bergh. Dit schieten was niet
van dlchtby gebeurd en ook niet in
de rug. aldus deze verklaring van po
litiezijde Niet duideiyk werd ge
maakt dat Brutus met twéé schoten
in de buik in het ziekenhuis is opge
nomen, terwyi er volgens de lezing
van de politie maar éénmaal zou zyn
gevuurd.

Rus vraagt asiel
in Bondsrepubliek

Een Jonge sowjetrussisohe techni
cus heeft zich in de nacht van dins
dag op woensdag by het hoofdbureau
van politie in Keulen gemeld en om
bescherming en verbiyfrecht als poli
tiek vluchteling in de Bondsrepubliek
verzocht.

De technicus maakte deel uit van
een 21 man sterke Sowjetrussisohe
Jeugdgroep, die. op uitnodiging van
de Westduitse jeugdorganisatie „Ring
Biindischer Jugend", thans West-
Duitsland bezoekt. De Russische
groep was onlangs in Hamburg aan
gekomen. Na een verblijf van acht
dagen ln Hamburg was zy doorge
reisd naar het Rynland, waar zij fa
brieken bezocht en op officiële ont
vangsten in Bonn verscheen. De Rus.
sische Jeugdgroep zal. nu een van
hap.r leden asiel in West-Duitsland
heeft gevraagd, onverwyid naar de
Sowjet-Unie terugkeren.

Stimulering is
dringend nodig

Het onderzoek naar de mogeiykhe-
den van verdere uitbreiding van het
wetenschappeiyk onderwijs heeft ge
leid tot de prognose, dat men aan
de Technische Hogeschool te Eind
hoven rekening zaj moeten houden
met 3400, zo niet meer. studenten.
Dit heeft minister Bot vandaag ge
zegd in de rede by de opening van
het hoofdgebouw en een aantal an
dere nieuwe gebouwen voor de Tech
nische Hogeschool te Eindhoven.

Intussen biykt de belangstelling
voor het technische wetenschappe
iyk onderwys relatief minder te sty-
gen dan de belangstelling voor an
dere studierichtingen. In de afgelo
pen vyf jaar is het totale aantal eer
stejaars-studenten in Nederland ge
stegen met 47 -~o terwijl het aantal
eerstejaars in de technische weten
schappen met slechts 34 toenam.
Mr. Bot was hierdoor wel enigszins
verontrust.

Nederland heeft op het gebied van
de technische wetenschappen een
achterstand in te halen, wat des te
meer klemt omdat Nederland, met
zyn sterke bevolkingsgroei en gebrek
aan grondstoffen met het buitenland
moet concurreren door vervaardiging
van hoogwaardige produkten tegen
gelijke of lagere prijzen by stijgende
lonen en kortere arbeidstijden. Een
krachtige stimulering van de toeloop
naar de technisch wetenschappelijke
studierichting acht de bewindsman
daarom dringend geboden

Mr Bot sprak in dit verband ook
over de studieduur en het studieren
dement. Het by de oprichting van
de Elndhovense hogeschool gestelde
doel van een reële studieduur van

vier tot vyf jaar is niet geheel be
reikt. ondanks de byzondere aandacht
die aan dit probleem is geschonken.
Voor een oplossing van dit vraagstuk
is, naar het oordeel van mr. Bot,
een structuurverandering in het we
tenschappeiyk onderwys onont
koombaar. Overigens zal alle streven
naar verkorting van de studieduur
en verhoging van het studierende
ment tot mislukking zijn gedoemd
wanneer niet ook de student in
dezen zyn verantwoordciykheid be
seft.

Geachte Redactie.

Uw pleidooi voor objectiviteit in-
zake de politiek van Zuid-Afrika
'LD. van zaterdag 7 sept.) is m.i.
het Leldsch Dagblad onwaardig

Het Ls van het soort eenzUdigheid,
dat paste in de Jaren '40'45. zoals
ook de politiek van Zuid-Afrika

Heb ik goed begrepen, dat U liever
feiten wilt aan „emotionele"
uitspraken

Dan durft u zeker het volgende wel
in uw blad af te drukken

1. Wat u Bantoes noemt, zyn in
Zuid-Afrika: Kaffers.

2 U spreekt over de betaling in de
goudmynen. Een blanke ..miner'' ver
dient per maand 1500 tot 3000 gulden,
een blanke schachtzinker wel tot
7000. De zwarte mynwerker (die het
elgeniyke werk doet) verdient per
maand 50 tot 60 gulden plus kost en
Inwoning in kamertjes van 4 perso
nen. Hiervoor is de zwarte mynwer
ker 10 tot 12 uur per dag ondergronds
en moet zich enige malen per dag
maar dit mag u weglaten» "bloody
black bastard" laten noemen.

3. Als u postzegels koopt, doet u dit
aan het loket voor „blankes", want
de eigensoortige ontwikkeling laat
niet toe. dat er na u iemand, van wie
één van de voorouders geen blanke
huid bezat, postzegels koopt

4. Een meisje, dat er ogenschijnlijk
blank uitziet, moet u eerst goed in
haar ooghoeken kijken of naar haar
nagels, daaraan kunt u nJ. „nie-
blanke" verwantschap ontmaskeren.
Zoudt u n.l. argeloos met haar trou
wen. dan belandt u in de gevangenis
(immorality act».

5. De zwarte student of de zwarte
70-jarlge man moet de 17-jarige
blanke nozem met baas aanspreken.
Zouden ze per ongeluk meneer zeg
gen. dan kunnen ze een klap in het
gezicht verwachten.

6. De zwarte handlanger geeft de
blanke baas de hamer en de spijker
aan. maar de klap op de spyker moet
door de blanke gegeven worden, dit is
blanke arbeid, anders komt men met
de politie in aanraking. (Job-reserva
tion).

U wilt objectief zyn. Redactie,
maar U zit niet ln een golfplaten
krotje van 2x2m. zonder elektriciteit
e.d. in de tuin van een luxe bunga
low. U bent blanke en uw 6-jarig
kind leert op de Afrikaanse school:
„Als je op straat een kaffer tegen
komt. moet je niet op zij gaan. maar
hy moet voor jou opzy. want jy bent
blank en hy is maar een kaffer".

De Afrikaner haat de Bantoe erger
dan Hitier de Joden.

Hitier werd niet verslagen door ob
jectiviteit. doch door een invasie.

Over oplossingen van dit probleem
wordt door de critici een benauwend
stilzwygen bewaard, zegt U. Ik dacht,
dat het woord integratie dagelyks in
Uw blad voorkwam, zy het dan met
betrekking tot een ander land.

Er is geen blanke groep, die het
land zou moeten verlaten; na inte
gratie bestaan er geen Kleurlingen,
Aziaten. Bantoes. Maleiers en blan
ken.

Om dit proces op gang te brengen,
is er druk nodig van de buitenwereld,
voor de pers ligt hier een enorme
taak ook voor Uw blad. Moge de dag
komen, dat we op de voorpagina in
plaats van de vette kop: „Gouver
neur Wallace moet wijken voor Ken
nedy", b.v. kunnen lezen. ..Verwoerd
moet wyken voor oppositie in eigen
land en de UNO".

Th. T. d. SCHILDEN

Leiden

Geachte Redactie.

Met grote voldoening las ik uw ar
tikel „Eenzydlg" (LU. 7 sept.» naar
aanleiding van de vragen van het
Tweede-Kamerlid ir. Van Dis over de
kwaadaardige en malafide propagan
da via radio en t.v. tegen de regering
van Zuid-Afrika. Behalve voor de
gezondheidszorg van de Bantoes
wordt er ook op onderwysgebied zeer
veel gedaan. Ik was enige tyd in
Zuid-Afrika en heb alles met eigen
ogen gezien. Zelfs in het kleine stad
je Dundie (Natal) waren er (aparte)
lagere en middelbare scholen voor
Bantoes, alle met internaat, dit laat
ste voor hen. wier ouders veraf werk
zaam zyn op boerderijen, in kolen-

of goudmynen enz. De lonen zyn er
zo goed. dat ze dit betalen kunnen.
Geven ze er de voorkeur aan thuis te
biyven, dan is er een aparte bus
dienst voor de Bantoes om hen te
halen en te brengen. Evenals op de
scholen voor blanken is ook op die
voor Bantoes het schooluniform ver
plicht. Ik zag hoe keurig verzorgd zy
met hun schoudertassen op de rug
naar school gingen. Er is trouwens
niet alleen lager en middelbaar on
derwijs voor de Bantoes, want er
zijn thans tweeduizend Bantoe-stu
denten aan de Universiteit van Zuid-
Afrika in Pretoria. Bovendien zullen
er nog drie universiteiten worden op
gericht in de Bantoe-thuislanden. Er
zyn in Zuid-Afrika alléén al veel
meer afgestudeerde Bantoes dan in
alle zelfstandige Afrikaanse staten
by elkaar.

Zoals u schreef wordt er nu een
apart gebied voor de Bantoes in ge
reedheid gebracht. Transkei, geheel
onder Bantoe-leiding. Dit gebied is
groter dan Engeland en Wales sa
men. Er is een voortdurende stroom
maar ze kunnen biyven wonen. Ze
voelen zich volkomen op hun gemak
tussen de blanken ondanks de apart
heid. De enkele ontevredenen worden
van buitenaf opgestookt. Hoe is het
toch mogelyk. dat de blanke wereld
zich zo laat ophitsen tegen Zuid-
Afrika!

Oegstgeest Mevr. J. Nauta-Bos

Na-schrift van de Redactie.

Deze ingezonden stukken over Zuid-
Afrika laten nog weer eens duidelijk
zien hoe verschillend het resultaat
kan zyn van verblyf in hetzelfde
land: mevr. Nauta-Bos vestigt de
aandacht op positieve kanten van het
beleid van de Zuidafrikaanse rege
ring. voor de heer Van der Schilden
was er alleen maar schending van
mensenrechten.

Ter aanvulling van hetgeen mevr.
Nauta-Bos over het onderwys aan
Bantoes opmerkt, kan nog gezegd
worden, dat tachtig procent van de
Bantoe-bevolking in de leeftydsgroep
van 7 tot 20 jaar kan lezen en schry
ven en dat 83'. van de totale Ban
toe-bevolking in de leeftydsgroep van
7 tot 14 jaar naar school gaat. Het
aantal Bantoe-leerlingen, dat in 1925
naar school ging. was ruim 200 000 en
dit aantal was in 1961 met 600': ge
stegen tot meer dan 1.6 miljoen. In
de laatste tien jaar is het verdubbeld.
Analfabetisme onder de Bantoes van
Zuid-Afrika zal binnen zeer korte
tyd geheel verdwenen zijn. In 1960
waren er 8.000 Bantoe-scholen en te
gen de 30.000 onderwyzers, van wie
minder dan 2''. blanken. Voorts zyn
er thans bijna 5.000 aspirant-onder-
wyzers aan 43 kweekscholen. Het de-

Kartement van Bantoe-onderwys be-

eert acht speciale scholen voor dove
en blinde Ban toe-kinderen.

Wat de opmerkingen van de heer
Van der Schilden betreft, deze wek
ken de indruk, dat zyn kennis van
Zuid-Afrika niet van recente datum
is. Zo wordt het woord „Kaffer" al
sinds het einde van de Tweede We
reldoorlog ambtelijk nooit meer ge
bruikt en ook in de couranten komt
het sindsdien niet meer voor. Dit
woord Ls. juist om gevoeligheden te
voorkomen, vervangen door „Ban
toe". Oorspro nkeiyk was „Kaffer"
een mohammedaans woord voor „on
gelovigen". waarmee dus „heidenen"
werden aangeduid. Het was vermoe
delijk afkomstig uit midden-Afrika
en werd door de Engelsen overge
nomen. die b.v. spraken van „Kaffer
oorlogen". Het gebied, dat in novem
ber a s. het zelfstandig door Bantoes
geregeerde Transkei zal zyn. heette
destijds „Kafraria". Maar reeds in de
vorige eeuw voerde een Duitse etno
loog de samenvattende naam „Ban
toe" in. „Ntoe' 'betekent „mens" en
het voorvoegsel „ba" duidt het meer
voud aan. Bantoe (juister: baNtoe)
betekent das mensen en werd daar
om zo geschikt geacht, omdat alle
Bantoes ondanks het verschil in taal
(er zyn vele stammen, die elkaar
niet verstaan!) het voorvoegsel „ba"
gebruiken om het meervoud te vor
men.

Ook de cyfers voor de lonen van de
Bantoes in het artikel van de heer

v.d-S. zyn niet up to date. Het recen
te standaardwerk "South Africa in
the sixties", waarin herhaaldeiyk kri
tische geluiden doorklinken, vermeldt
de volgende jaarlonen voor Bantoes
in 1959: goudmijnen 200 tot 330 Rand
-I Rand is vyf gulden», spoorwegen
300 Rand. andere openbare diensten
R 330. Volgens dezelfde bron is het
loonpeil van de Bantoes in de goud
mynen tussen 1943 en 1959 meer dan
verdubbeld. By bovengenoemde lo
nen voor de mijnwerkers dient aan
getekend te worden, dat wonen, voed
sel. drank, medische verzorging, ont
spanning en vervoer (ook van en
naar het buitenland, veelal per vlieg
tuig» kosteloos zyn. Deze lonen, hoe
wel hoger dan elders ln Afrika, zyn
inderdaad niet hoog. wat samen
hangt met het enorme aanbod van
ongeschoolde arbeid van gekleurden.
onder wie één miljoen van buiten
Zuid-Afrika. De werktijd is voor Ban
toes en blanken geiyk: acht uur.
Voorts verdient de aandacht, dat
Zuid-Afrika zich nog voor een spe
ciale moellykheid geplaatst ziet. Ne
derland of welk ander land in ge
bieden met een redeiyke welvaart
is in staat door handelsbelemmerin
gen van allerlei aard de concurreren
de produkten van laagbetaalde ar
beid (b.v. uit Azië» zo nodig buiten de
deur te houden. Maar in Zuid-Afrika
bevindt die categorie zich binnen
de grenzen des lands. Vermelding
verdient voorts, dat de «blanke»
autoriteiten tal van maatregelen
treffen om dc laagst-gehonoreerden
sociaal in bescherming te nemen, dit
in de vorm van toeslagen. Ook de
"job-reservation" dient gezien te
worden in het licht van het verschil,
in vakkennis.

Wat het gebruik van het woord
„baas" betreft: dit is op het platte
land historisch volkomen ver
klaarbaar langer blyven hangen
dan in de stad. En van de door de
heer v.dJS. gesignaleerde „klap" kan
de Bantoe een rechtzaak maken we
gens „aanranding". En hy dóet dit
ook als het nodig mocht zyn.

De opmerking, dat de blanke de
Bantoe erger haat dan Hitler de Jo
den. raakt inzender zal dit achter
af wel willen toegeven kant noch
wal. Misschien is de heer v.d.S. ver
geten. dat Hitier zes miljoen Joden
naar de gaskamers heeft gestuurd* Al
zal er dan op de houding van de
blanken in Zuid-Afrika zeker wel het
een en ander zyn aan te merken, van
poging tot genocide (volkerenmoord)
kan men hen bepaald niet beschuldi
gen. Juist het feit, dat er zovéél Ban
toes zijn, is een gevolg van de om
standigheid. dat de blanken hun
handen niet met het bloed van
de zwarten hebben bezoedeld!

En al is de heer v.d.S. het kennelyk
niet eens met de gescheiden
ontwikkeling van blank en zwart in
Zuid-Afrika, er is daar zoals ook
in het hoofdartikel van 7 september
werd geschreven en zoals ook uit de
bovenstaande cyfers over het onder
wys nog weer eens blykt een zeer
duidelijke ontwikkeling
merkbaar. Ook politiek, nameiyk in
de richting van zelfstandigheid van
de Bantoe-thuislanden. Het eerste
van deze Bantoe-thuislanden. Trans
kei, krygt zeer binnenkort een eigen
regering en een eigen premier en
daarna zullen andere gebieden vol
gen. Hoe men ook over de politiek
der Zuidafrikaanse regering denkt,
met deze bel&ngryke evolutie zal men
terdege rekening moeten houden. De
„gescheiden ontwikkeling", zoals die
zich thans in Zuid-Afrika na lange
en noodzakelijke voorbereiding steeds
sneller gaat ontwikkelen, berust op
de grondgedachte, dat alle partyen
hun eigen karakter dienen te be
waren. Bepaalde maatregelen, öie el
ders tegenzin hebben gewekt, worden
door de regering in Pretoria goed
deels als overgangs maatrege
len gezien, die zy nodig acht gedu
rende de periode, dat haar doel nog
niet is bereikt En dat doel is: twee
zelfstandige door eigen leiders be
stuurde gemeenschappen binnen de
grenzen van Zuid-Afrika. Om die re
den vraagt Zuid-Afrika tyd en meer
begrip.

Red. LU.

AANNEMERSBEDRIJF

vraagt

voor het schoonhouden van de directiekeet en voor het
zetten van koffie en thee.

Aanmelden: Directiekeet DAMLAAN (Mors).

IE N.

n de

Dank zij samenloop
van omstandigheden

Een sluier van nevel en lage wol
ken liet gisteren aan het eind van de
namiddag nog juist een flauw-zicht-
baar herfstzonnetje door. Zo kon de
zonneschyf zonder gevaar voor de
ogen. even bekeken worden. HierbU
helpt dat de omstandigheid dat lage
wolken de zon (en ook de maan)
weinig vertekenen. Op de linkerhelft
van de zonneschyf was duidelijk een
donkere stip te zien, een zonnevlek.

Zonnevlekken zyn er In Jaren van
grote zonsactiviteit geregeld, maar
het komt niet vaak voor dat ze door
hun grootte of door het optreden in
een dichte groep, met het blote oog
zichtbaar zyn.

Het laatste minimum van de be
kende elfjarige periode in de zons
activiteit was ln 1954. Het werd ge
volgd door een maximum in 1957.
Een en ander wordt afgeleid uit da-

geiykse waarnemingen van het aan
tal en de grootte van de vlekken.

Ter plaatse van de zonnevlekken is
de temperatuur van de gasbol wat
lager dan 6000 graden. Daardoor
zenden de vlekken minder licht uit
en ïyken ze door contrastwerking
donker. Ze behouden doorgaans eni
ge dagen hun omvang en bewegen
zich met het ronddraaien van het
zonslichaam mee naar rechts

Voor het waarnemen van de zon
nevlek by heldere hemel gebruike
men een overbelichte fotografi
sche film en wel een. waar nog Juist
een zwak zonneschyf je door te zien
is. Nog beter is het met een (prisma)
kyker een beeld van de zon te pro
jecteren. Hlerby moet een Juiste in
stelling voor de afstand van het ocu
lair tot het velletje papier worden
gezocht. Soms kan men zelfs een
resultaat verkrygen als men het zon
licht door een gaatje in een stuk
karton laat vallen en op een
schermpje opvangt.

Braadstukken nog
steeds goedkoop
f 2.per kg.

HELE

soepbraadkippen
f 1.25 per '/j kg.

1 Volkswagen 1955

2 Flat 1100 1956
1 Volkswagen bestel

1 Scaldia 1958

1 Chevrolet incl.

gasinstallatie 1955

1 Renault Dauphine 1961

2 Renault Dauphine 1960
1 Renault Dauphine 1959
1 Renault 4 L 1956
1 Simca 1961

INKOOP - VERKOOP - INRUIL van
scooters en motorrijwielen mogelijk.

Haven 1—7 - Leiden Tel. [phone]

I in fijne vleeswaren

Braadkippen

Kipp,p«i,i,2~ Hoofdstraat 20

f 1.75j

Kippeiever vraagt:

GROOTHANDEL IN ZOETWAREN met aantrekkeiyk
verkoopsysteem en zeer uitgebreid assortiment, heeft plaats
voor een

voor het bezoeken van afnemers in een bestaand
rayon, waarvan de huidige vertegenwoordiger we
gens gevorderde leeftyd zyn werkzaamheden wil
beëindigen.

HEM WORDT GEBODEN:

goed salaris - onkostenvergoeding en provisie.

Brieven aan het bureau van dit blad onder nummer 49140.

Bij het ACADEMISCH ZIEKENHUIS te LEIDEN
kunnen worden geplaatst:

ter opleiding voor het diploma Ziekenver
pleging A.

Aanvang cursus 2 december 1963.
Minimus-toelatingseis: het diploma mulo.
Minlmumleeftyd: 18 Jaar.

Bruto salaris eerste-jaars leerling f 165.—, tweede
jaars f 181.50 en derde-jaars f216 per maand, waar
boven vrije kost. inwoning en bewassing.

De eerste verstrekking van dienstkleding komt voor
rekening van het Ziekenhuis. Tweemaal per maand
vergoeding van reiskosten naar het ouderiyk huis.
Drospectus wordt op aanvraag toegezonden,
'chrifteiyke sollicitaties te richten aan de adjunct-
-ectrice.

te Sassenheim

a. voor haar binnenkomst goederenmagazyn een

die belast zal worden met de aanvoer en doorvoer van
vleeswaren.

Leeftyd plm. 20 tot 30 jaar.

B. Voor haar inpakafdeling

voor het inpakken van vleeswaren orders.
Ook GEHUWDE DAMES komen ln aanmerking
Geen seizoenwerk.

I Zowel voor de functie A als B wordt bedryfskleding gratis
verstrekt.

Vakantietoelage 4%. Zaterdags vry.

Schrifteiyke sollicitaties of pers. na telef. afspraak

TELEFOON 02532—7541.