3egrip bij de werkgevers
foor eisen vakcentrales
Anti-Britse terreur in
Djakarta losgebarsten
Doodgewaande kwaad
over foutief bericht
Nu stakingen in de
Amsterdamse haven
Huizen geplunderd
en in brand gestoken
VS-experiment met
ruimte-vliegtuig
Pokken in
Rhodesië
(§ud W-e
„VIER PROCENT IS BELACHELIJK
Ook op zeer
hoog niveau
QUICK-SERVICE
WEERBERICHT
Evacuatie vrouwen en kinderen
Prinsekind
krijgt ook Finnbrod
teuws
Opgericht 1 maart 1860 DONDERDAG 19 SEPTEMBER 1963 No. 31064
LEIDSCH
DAGBLAD
jcteur: E. A. E. van Dishoeck
ofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f2.80 per maand, f0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
)e vakcentrales hebben gisteren in de Stichting van de Arbeid
„forse" looneisen naar voren gebracht. Hoewel geen percen-
es genoemd zijn, gaan deze eisen uit boven de vier procent,
het Centraal Planbureau heeft becijferd. Dit percentage
|rd na afloop van het beraad door N.V.V.-voorzitter, drs. D.
(emers, tevens werknemersvoorzitter van hef bestuur der Stich-
g, ronduit „belachelijk" genoemd.
let door minister Veldkamp (Sociole Zakengewenst geachte overleg
\korte termijn met. het Stichtingsbestuur over de gespannen toestand
ld de lonen, zal volgende week kunnen worden gehouden. Het zal van
\werkzaamheden van de minister afhangen, of dit spoedoverleg op
pi.sdap 25 of vrijdag 27 september zal worden bepaald.
hy het gevoel had, dat het begrip
voor het standpunt van de vakcen
trales groeiende Is.
Overigens wil dit nog niet zeggen,
dat werkgevers en werknemers el
kaar reeds gevonden hebben. Beide
partyen zyn wel van oordeel, dat
de lonen volgend Jaar flink moeten
stygen, maar niemand heeft het nog
gewaagd een percentage te noemen.
Een van de werkgevers drukte het zo
uit: „Werkgevers en werknemers
schynen nu niet zo ver van elkaar
te zitten. Maar als de knikkers op
tafel moeten komen, kan het echter
nog wel eens anders uitvallen".
et beraad van de Stichting van
jArbeid over de loonsituatie had
hen plaats in het gebouw van
Sociaal Economische Raad in
l Haag.
k afloop werd het volgende com-
hiqué uitgegeven:
Het bestuur van de Stichting van
fc Arbeid heeft zich heden be
lden over de huidige gespannen
(onpolitieke situatie. Hierbij heeft
ft bestuur aandacht besteed aan
f vraag welke maatregelen, die
(t vermindering van de spannin-
(n zouden kunnen leiden, in over
ling kunnen worden genomen,
kt als uitgangspunt de gTondsla-
n v\n het huidige loonbeleid en
verantwoordelijkheid, die het
brganiseerde bedrijfsleven draagt
pr de sociaal-economische ont
takeling van ons land. In deze
aand zullen in de commissie
Itwikkeling nationale economie
[n de Sociaal Economische Raad
tee vragen eveneens onder ogen
brden gezien. De Stichting van
k Arbeid zal zo mogelijk reeds in
e volgende week met de regering
rer de huidige toestand overleg
legen".
a afloop van de vergadering kon
den vernomen, dat het beraad in
goede sfeer was verlopen. De
ld punten waren voorlopig in een
interend gesprek uiteengezet. Drs
tmers voegde er nog aan toe, daf
Washington tegen
eenheid van
VIETNAM
i e Amerikaanse regering heeft
fcren elke oplossing van het Viet-
lese vraagstuk waaraan hereni-
ten grondslag ligt, met beslist-
van de hand gewezen. Een
fdvoerder van het Amerikaanse
jsterie van Buitenlandse Zaken
op zijn dagelijkse persconfe-
■jie mee, dat de Verenigde Stóten
end staan tegenover de vor-
van een coalitieregering in
am. waartoe het Noordvietna-
„Nationale Bevrijdingsfront"
t opgeroepen. Hij verklaarde, dat
communistische regering van
kd-Vietnam sinds 1954 een ter-
r-, guerrilla- en on dermij nings-
voert tegen Zuid-Vietnam
fxn niet-aflatende poging om de
K"Wking van dat land van haar
Bieid te beroven". De verdediging
J - vrijheid heeft duizenden
geëist, zo zei de woord-
erkennen de waarde van de
die het Zuidvietnamese volk
strijd brengt. „Het lykt ons
in het belang van Zuid-Viet-
noch in dat van onszelf of van
landen van de vrye
de kans te lopen door onder-
prys te geven wat ver
door de moed, de opoffe-
en ten koste van zware ver
van het Zuidvietnamese volk".
SER-rapport
Vandaag is in Den Haag een werk
groep van de Sociaal Economische
Raad begonnen met het voorberei
dende werk voor het opstellen van
het S.E.R waarin aanbevelingen
zullen worden gedaan over de loon
stijgingen in de komende zes maan
den. Dit rapport zal de basis zijn
voor het overleg tussen regering en
bedrijfsleven. Het kan echter zeker
niet voor half oktober gereed zijn.
De werkgeversverbonden hebben
een verklaring uitgegeven, waarin zij
„met bezorgdheid constateren, dat de
moeilijkheden op de arbeidsmarkt
reeds in verscheidene bedrijfstakken
hebben geleid tot een aantasting van
het georganiseerd overleg. Hoewel de
verbonden erkennen, dat de huidige
situatie de individuele ondernemin
gen voor grote problemen stelt, zijn
zij*van mening, dat dit georganiseerd
overleg in zijn verschillende vormen
de basis dient te blijven van het
loonbeleid. In het belang van het
bedrijfsleven zelf wekken de verbon
den de werkgevers op hieraan hun
steun te blijven geven"
In Amsterdam
Intussen hebben de Amsterdamse
metaalbedrijven laten weten, dat zij
het voorbeeld van de A.D.M. niet
zullen volgen.
Een van de bestuursleden van de
Amsterdamse afdeling van de Me-
taalbond zei na afloop van een
gisteren gehouden vergadering: ,,De
heer Thomson heeft gemakkelijk
praten, maar hij heeft een scheeps-
reparatiebedrijf en dat kan zich op
het gebied van de prijzen vrijer be
wegen dan bijvoorbeeld een kantoor-
meubelenbedrijf. welke Artikelen aan
vaste prijzen zijn gebonden. Voor de
metaalbedrijven is gewoonweg geen
ruimte om de lonen te verhogen bin
nen de bestaande voorschriften".
Terwyi de arbeidsrust bij verschil
lende metaalbedryven in Amsterdam
vanochtend enigszins begon terug te
keren, zyn nu in de hoofdstedeiyke
haven enige wilde stakingen uitge
broken. Onder andere by de N.V.
Stoomvaartmaatschappij Nederland,
het Amsterdams Havenbedrijf N.V
en by het cargadoorsbedryf van dë
Fa. Scheuer in de Houthaven.
De staking is niet algemeen, slechts
in verschillende gedeelten van de
haven hebben de arbeiders het werk
stilgelegd.
Ook op hoog niveau is het
loonfront in beweging. Uit de
begrotingsstukken blijkt, dat het
salaris van een minister per 1
januari 1964 omhoog zal gaan
met 15 procent, of wel van
f 49.120.— per jaar over 1963. tot
f56.460.— in 1064.
Dit trekt de lijn door van de
forse verhogingen, die de belo
ning van het ministersambt de
afgelopen zes jaren heeft onder
gaan. Verdiende in 1959 een mi
nister slechts f 36.085,— per jaar,
dit is opgelopen tot f 36.123,
in 1960, f38 927,— in 1961,
f38 973.— in 1962 en f49.120,—
in 1963.
Met staatssecretarissen is een
overeenkomstige ontwikkeling
van de salarissen te zien. Van
rond f 30.000 in 1959 is de sa
lariëring gestegen tot f 40.378.
in 1963. Volgend jaar gaat een
staatssecretaris f 46.500,ver
dienen.
Uiteraard moet het parlement
deze verhogingen nog goedkeu
ren. De redenen van deze ver
hoging liggen in het feit, dat
steeds zwaarder eisen gesteld
worden aan het ambt van mi
nister en dat de beloningen niet
haalden by die, welke deze top
functionarissen in het bedrijfs
leven konden verdienen.
op zaterdag (als u echt
tiet op een andere dag kunt).
Garage
Jon ge leen
BT.-JACOBSGRACHT 10—16
IFL. 21560 - LEIDEN
ZONNIGE PERIODEN
Bilt verwacht van heden- tot
genavond droog weer met zonnige
oden. Matige tot vry krachtige
tussen noordoost en oost. De
le middagtemperaturen als van-
of iets hogere.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
20 SEPTEMBER
op: 6.21, onder: 18.46 uur.
a op: 8.49, onder: 20.07 uur.
JOgwater te Katwijk aan Zee 4.44
7.03 uur. Laagwater 0.45 en 12.53
Engelse gezinnen in Djakarta hebben de nacht doorgebracht in
de woningen van Amerikaanse diplomaten of in hotel Indonesia,
nadat gisteren een golf van anti-Britse gewelddaden de stad had
overspoeld. Terwijl 's middags de ambassade en andere Britse
gebouwen in brand werden gestoken, moesten 's avonds de huizen
van de negentienhonderd Engelsen in Djakarta het ontgelden. In
middels heeft de Indonesische regering verklaard, dat zij zich ga
rant stelt voor de veiligheid van de Britse onderdanen in het land.
Grote groepen jonge Indonesiërs
trokken gisteravond plunderend en
brandstichtend door de stad, terwyi
motorpolitie overal Britse gezinnen
ophaalde om hen naar veiliger oor
den over te brengen. Boven de wyken
Menteng en Kemajoran, waar veel
Engelse diplomaten wonen, dreven
rookwolken. Ook een blok huizen van
de Shell OH Company werd In brand
gestoken.
De Amerikaanse ambassadeur in
Djakarta. Howard Jones, bracht van
morgen een bezoek aan president
Soekarno. Jones verzocht de presi
dent de orde te doen herstellen en de
Britse levens en eigendommen te be
schermen. Korte tvjd later verscheen
een door het presidentiële hoofd
kwartier uitgegeven verklaring, waar
in werd gezegd dat de regering de ge
beurtenissen van woensdag betreurt
en geen verdere gewelddaden zou
toestaan.
In de verklaring staat echter ook,
dat de regering „wel volledig begrip
kan opbrengen voor de laaiende woe
de van het volk tegen de daden van
hen die de geest van inspiratie ach
ter Maleisië vormen". De geweldda
den van gisteren moeten trouwens
worden gezien, aldus het communi
qué, als een antwoord op het in
brand steken van de Indonesische
ambassade in Koeala Loempoer (Ma-
lakka).
Nog voor de verklaring werd uit
gegeven, hadden militairen in Dja
karta de zorg voor bewaking en be
scherming van particuliere eigen
dommen in handen genomen. Hoewel
vanmiddag nog steeds groepen beto
gers door de stad trokken, deden zich
geen gewelddaden meer voor. Op vele
plaatsen in de stad lagen uitge
brande wrakken van Engelse auto's.
lit blad bestaat uit 16 pagina's
Vandaag begon men met de eva
cuatie van Britse vrouwen en kinde
ren, die door vliegtuigen van de RAF
naar Singapore worden gevlogen.
Naar verluidt zullen ook vrouwen
en kinderen van het Australische di
plomatieke personeel In Djakarta
naar Singapore worden overgebracht.
Op de Australische ambassade werd
de vrees geuit, dat een nieuwe uit
barsting van geweld zich tegen eigen
dommen van Australiërs in Djakarta
zal richten.
Niettegenstaande een bevel van de
minister van vitale Industrieën, Mo
hammed Saleh, dat de linkse vak
bonden zich moeten onthouden van
naasting van Britse bedrijven in In
donesië. schynen zy alle Britse on
dernemingen onder bestuur van de
vakbonden te hebben geplaatst.
De Britse minister van Buitenland
se Zaken, Lord Home, heeft gister
avond voor de televisie gezegd, dat
het geheel en al zal afhangen van de
antwoorden van de Indonesische
regering op de Britse protesten, of de
diplomatieke betrekkingen zullen wor
den gehandhaafd. Lord Home had de
Indonesische ambassadeur in Londen
Mohammed Diah, gisteren gezegd,
dat „een verontschuldiging niet ge
noeg is".
Ongeveer 300 Malakkaanse beto
gers hebben vanmorgen de woning
van de gewezen Indonesische ambas
sadeur in Koela Loempoer enige tyd
bezet gehouden. Een Indonesische
functionaris en twee bedienden die
zy als gijzelaars vasthielden, werden
later vrygelaten. De voormalige Ma
lakkaanse zaakgelastigde in Djakarta
heeft by zyn terugkeer in Koeala
Loempoer gezegd, dat hy en zyn me
dewerkers er nauweiyks het leven
hadden afgebracht toen Indonesiërs
gisteren de Malakkaanse ambassade
in Djakarta vernielden.
Slot pag. 2
Terug in Den Haag
(Van onze Haagse correspondent).
De Hagenaar J. Rutgers (46), heb
ben wy vanochtend gesproken in zyn
woning aan de Ary Schcfferstraat. Hy
was behouden terug van een reis
naar Frankrijk, waarop hg volgens
een telexbericht de dood gevonden
zou hebben. Een Reuter-correspon-
dent in Frankrgk seinde het door.
Het ANP zette het op het net, dat bij
een door een jachthond veroorzaakte
frontale botsing by Salieu in Bour
gogne een dode was gevallen: de Ne
derlander J. Rutgers. Maar niet hij,
maar zgn Franse tegenligger, die voor
de hond wilde uitwijken en daardoor
zwaaiend over de weg reed totdat hg
botste tegen de Haagse wagen, ver
ongelukte dodeiyk.
„Ik ben er bijzonder goed afgeko
men", zegt de heer Rutgers, „wat
pyn in de borststeek en enkele kleine
verwondingen. Met een paar weken
ben ik weer helemaal opgeknapt
Weinig kon hg vermoeden toen hij,
na het ongeval, in de trein naar Ne
derland zat, zyn vrienden en familie
in binnen- en buitenland rouwden
om zyn heengaan en voorbereidingen
troffen voor overkomst van het stof
felijk overschot en de teraardbestel-
ling. Velen, die naar het huis van de
niet-getrouwde heer Rutgers belden
kregen van huisgenoten het droeve
nieuws te horen.
Bijstand
Maar een 86-jarige oom weigerde
het te geloven. Hij belde het ANP,
waar men hem bevestigde, dat zyn
neef dodeiyk verongelukt was. In
tussen had de heer Rutgers contact
opgenomen met de ANWB in Den
Haag voor informatie over juridische
bijstand. Toen een vriend later de
ANWB belde om de juiste toedracht
van het ongeluk te vernemen, kon
men hem meedelen een vry wel on
gedeerde heer Rutgers nog aan de
telefoon gehad te hebben.
Een beeld vaa de ongeregeld
heden in Djakarta, waarbij de
Britse ambassade werd vernield.
Onder de ogen van een soldent,
die niet ingrijpt, wordt de van
de ambassade neergehaalde En
gelse vlag vernield.
De algemene opluchting in de fa
milie- en kennissenkring en de vreug
de toen de heer Rutgers behouden
op de stoep van zijn woning aan de
Ary Schefferstraat stond, werd ech
ter verduisterd door de algemene ont
stemming over wat de doodverklaar
de noemt: „De grote onzorgvuldig
heid van Reuter en ANP"
Recht
De heer Rutgers: „Een journalist
in Frankryk maakt een fout. Dat
kan. waarom controleert men zo'n
melding niet? Ik ben geen wereld
nieuws. dat haastig op de voorpagi
na's moet. Een ongeluk in het bui
tenland is betrekkelijk onbelangryk,
behalve voor de betrokkene. En die
heeft er dacht ik recht op dat de
Koningin Juliana heeft gisteren
een bezoek gebracht aan de ten
toonstelling Frisiana te Leeuwar
den. Hier werden onder meer
aan haar voorgesteld (van links
naar rechts) Jeen van den Berg
en S. Kastelein, winnaars van de
elfstedentochten in 1951 en 1933,
en de kunstschilder Cees Bant-
zinger.
situatie juist wordt weergegeven,
vooral als het een doodsbericht be
treft".
„Ik verwgt het ANP, dat men niet
voldoende geïnformeerd heeft en niet
op de juiste plaats. Het spgt mij, dat
ik Reuter en ANP niet juridisch kan
aanspreken, ik zou het zeker doen.
Want deze berichtgeving heeft niets
dan kwaad gedaan. Oude zieke men
sen, kennissen van me, die de doods
tijding hoorden, hebben het zich
sterk aangetrokken. Hun toestand is
verergerd.
Nu iedereen over de schrik heen is
wil is een streep zetten onder de hele
zaak. Na de hoofdfiguur geweest te
zgn in een drama wil ik het niet wor
den in een giller. Want het betekent
wat als men zgn eigen begrafenis al
geregeld weet
Eerste van serie
De Verenigde Staten hebben
gisteren een ruimteproef geno
men om nieuwe materialen te be
proeven. Met behulp van een
Thor-raket werd een driehoekig
ruimte-apparaat van bijne 500 kg
van de basis Cape Canaveral in
Florida afgeschoten. Het toestel
dat een snelheid van 12.000 km
kreeg, kwam na twintig minuten
1.600 km verder in de Atlan
tische Oceaan terecht. Het toe
stel lijkt op een miniatuurvlieg
tuig van 1.71 meter lang met
deltavormige vleugels ter breedte
van 1.47 meter.
Met behulp van dit apparaat wil
men de mogelykheden bestuderen
voor de constructie van een toestel,
dat op eigen kracht als een straal
vliegtuig opstygt, de dampkring ver
laat, in een baan om de aarde komt
en tenslotte met eigen middelen te
rugkeert en op een vliegveld landt.
j In Noord-Rhodesië zijn 112
I mensen aan pokken gestorven.
Er is vaccin per vliegtuig aange-
jvoerd en de medische autoritei-
j ten hebben aangedrongen op een
algemene vaccinatie. Dit is ech
ter een moeilijke zaak wegens
bezwaren van de inheemse be-
j volking.
Het is moeilgk vast te stellen hoe-
I veel mensen aan de ziekte Ujden
i Men wyst er in Loesaka (de hoofd-
Istad van Noord-Rhodesië) op. dat er
J in de aangrenzende Kongolese pro-
vincie Kasai een nog grotere pokken
epidemie heerst.
Het grote probleem vormt de hitte
van omstreeks 2.200 graden celsius
die wordt ontwikkeld by de terugkeer
in de dampkring.
Voor de zes proeven van deze aard
is in totaal een bedrag ongeveer 120
miljoen gulden uitgetrokken.
Het onderzoek ls vooral van belang
voor het zg. Dynasoar-program.
Ja, zegt mevrouw Prins, mijn robbedoeg
krijgt goede voeding: Finnbrod.
Finnbrod is gezond, dank zij bet vol
koren roggemeel, de ontvette melk, het
ei of de gist waarmee het wordt bereid.
Finnbrod is lekker, omdat het zo door-
en-door krokant is gebakken, omdat het
altyd vers biyft, omdat het met boter en
gewoon beleg een traktatie is. Zet óók
Finnbrod op tafel. Haal meteen een pak,
wit of bruin. Ook uw levensmiddelen-
bedrijf verkoopt kersvers Finnbrod.
pak wit of
Uit het Leidsch Dagblad van
19 Sept. 1863:
Donderdagavond had in
i het lokaal op de Pieterskerk-
i gracht alhier de 78ste verga-
i dering plaats v. h. Genoot-
schap Mathesis Scientiarum
i Genitrix en werd er medege-
i deeld dat door dc Gemeente-
i raad een subsidie van f 20l>0
i was verleend.
Volgens doctor Legrand
du Saulle is lezen in een
i spoortrein zeer gevaarlijk
i Het kan hersenontstekingen
verwekken uithoofde van de
i grote inspanning, welke 4
i hoofdpijn veroorzaakt.