KERNSTOP - DEBAT INI
SENAAT BEGONNEN
Carabinieri martelen
gevangen Zuidtirolers
Russell en Stennis
in de oppositie
Oostenrijkse minister Kreisky:
Kindje (3) verdronken
11a ruzie om snoepje
TITO
naar
Kennedy
Draad-tv
begint in
oktober
WATER EN VUUR
TEISTEREN
ZUID AMERIKA
Kabinetswijziging in
Z.-Vietnam op komst
Regering-Kennedy bezorgd over lot van verdrag
Weer vulkaan-
vijftig doden
WEERBERICHT
Twee olifanten
belagen Prins
VIJFLING IN
VENEZUELA
Jemen meldt
Britse aanval
©ucf
IV s
o!-
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 9 SEPTEMBER 1963
No. 31053
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25
U VUUK Lt-IUtIN LIN UM3IKEJ
per kwartaal, f.2.80 per maand, f0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze correspondent in Washington)
Vandaag is in de Amerikaanse Senaat Het uiterst belangrijke
openbare debat over het kernstopverdrag begonnen. Men ver-
I wacht dat het tien dagen zal duren.
Nog steeds verwacht men in regeringskringen dat het verdrag
met de vereiste meerderheid van twee derden, door de Senaat zal
worden geratificeerd, maar sinds de senatoren Russell en Stennis
hebben verklaard dat zij tegen zullen stemmen, is het toch beslist
spannender geworden.
kwestie op het ogenblik velen tegen
de regering-Kennedy in het harnas
heeft gejaagd. Het gevaar is niet ge
heel denkbeeldig, dat sommige sena
toren uit dat deel van de Verenigde
Staten het voorbeeld van de geres
pecteerde Russell zullen volgen. Of
ficieel omdat zij de veiligheid van
het land enigszins in gevaar gebracht
zien door het kernstopverdrag, doch
in feite omdat zij op deze manier de
regering een kolossale hak kunnen
zetten.
Men kan zeggen, dat de
Amerikaanse regering thans be
zorgd is over het lot van het
verdrag, doch het zou beslist te
sterk zijn om te spreken van een
paniekstemming.
Naar verluidt zou de minister van
Buitenlandse Zaken, Dean Rusk, toen
h(j kort geleden bij premier Chroesjt-
sjow was. aan de Russische leider de
raad hebben gegeven zijn oren maar
dicht te houden tijdens de debatten
in de Amerikaanse senaatscommissies
en de voltallige zitting van de Se
naat. Op zijn minst zal Chroesjtsjow
nog anderhalve week met de handen
j op zijn oren moeten zitten.
Het schijnt echter dat de Russen
i de raad van Rusk wel ter harte heb-
j ben genomen. In de commissie-ver
gaderingen is heel wat onaange
naams over de Sowjet-Unie te berde
gebracht door de tegenstanders van
een kernstop, doch de Russische pers
heeft van die uitlatingen slechts wei
nig notitie genomen. De Russen
schenen begrepen te hebben, dat
sommige senatoren bij hun eigen kie
ners een goede beurt trachtten te
maken door zich wantrouwig te to
nen tegenover Moskou en men wilde
de verbeterde sfeer kennelijk zo min
mogelijk verstoren.
Schok
Het was echter voor de Amerikaan-
ge regering een schok, dat de geres
pecteerde zuidelijke Democraat sena
tor Russell bekendmaakte tegen de
kernstop te zullen stemmen. Russell
is voorzitter van de Senaatscommis
sie voor het leger en heeft een goe
de reputatie als kenner van de mili
taire problemen. Daarenboven
schaarde senator Stennis, eveneens
een Democraat uit het zuiden, zich
aan RusseUs zijde. Stennis is als
voorzitter van de ondercommissie
voor de paraatheid ook een vrij be
langrijke figuur.
Het aantal senatoren dat zich tot-
j nutoe tegen de ratificatie heeft ver
klaard. is niet zo groot, dat de meer
derheid van tweederden in gevaar
komt. De onrust in regeringskringen
komt echter ten dele voort uit een
speciale omstandigheid. Russell en
Stennis zijn beiden belangrijke figu
ren in het zuiden, waar de rassen
en spoken ziet men nog niet. Niette
min zou een fiasco in de Senaat zo
rampzalig zijn, dat de regering alles
in het werk zal stellen om de ratifi
catie te verzekeren en indien de
energieke regering-Kennedy zich tot
zulk een taak zet, kan men er zeker
van zijn dat de zaak stevig zal wor
den aangepakt.
Om te beginnen confereerde
de Amerikaanse president vanoch
tend. vlak voor de opening van het
debat, met de twee partijleiders der
Senaat, de Democraat Mansfield en
de Republikein Dirksen. Mogelijk zou
na die bespreking een communiqué
worden uitgegeven.
Mannen als Russel en Stennis zijn
specialisten voor militaire zaken. Zij
hechten daarom wellicht te uitslui
tend gewicht aan hetgeen de militai
ren betogen. De regering zal er zeker
op wijzen dat vele andere factoren
mede in aanmerking moeten worden
gebracht bij de beoordeling der wen
selijkheid van een kernstop.
De Russen hebben herhaaldelijk
een zekere ontspanning gepropa
geerd. doch na een rustige periode
voerde Moskou de spanning toch
weer op. Het is enigszins begrijpelijk,
dat sommige senatoren gedachtig
aan het verleden niet willen gelo
ven in een werkelijke ontspanning
op dit moment. De Amerikaanse re-
gering is echter van mening, dat de
j geschiedenis zich weliswaar vaak
herhaalt, doch niet altijd, en men
wil. zonder ernstige risico's te lopen,
i althans proberen na te gaan of
vreedzame coëxistentie thans beter
I mogelyk is dan voorheen.
Een uitbarsting van de Balinese vul
kaan Batoer heeft aan een vijftig
tal personen net leven gekost, ter
wijl er ongeveer honderd werden
gewond, aldus Antara.
Lava en as bereikten de buitenwij
ken van de op een twintig kilome
ter van de vulkaan gelegen toeris
tenplaats Kintamani, die werden
vernield. Het gehele gebied van
Kintamani, is overdekt door een
laag as en stenen ter dikte van 12
centimeter.
Er is veel vee omgekomen, terwijl
rijstvelden en aanplar.tingen van
I kokospalmen werden vernield,
j De vulkaan Batoer ligt op een af
stand van veertig kilometer van de
vuurspuwende berg Agoeng. Zoals
bekend heeft de uitbarsting van
deze vulkaan, in maart jl„ aan
tweeduizend Balinezen het leven
gekost.
Afschuwelijk
Men moet er namelijk maar niet
aan denken in wat voor een afschu
welijke positie de regering van Ame
rika zou komen, indien de Senaat
het verdrag niet zou ratificeren. Niet
alleen zou de regering dan tegenover
het buitenland de indruk maken on
voldoende aanhang in het eigen land
te bezitten, doch bovendien zouden
de tientallen landen, die thans reeds
het verdrag hebben getekend zeer
worden teleurgesteld omdat Amerika
afvallig werd aan een streven, dat
zij hoe bescheiden ook als een
actie beschouwden om tot een wat
vreedzaner wereld te geraken.
Nogmaals: de Amerikaanse rege-
Oostenrijks minister van Buitenlandse
Zaken. dr. Bruno Kreisky, zaterdag in scherpe bewoordingen kri
tiek geleverd op de Zuidtiroolse politiek van de Italiaanse rege
ring. Tegelijkertijd deelde hij mee, dat de Oostenrijkse regering
zich alle stappen voorbehoudt in verband met de marteling van
Zuidtirolers door Italiaanse carabinieri.
ring maakt zich alleen maar bezorgd ren gemarteld".
Minister Kreisky heeft zaterdag
gezegd, dat uit het onderzoek tegen
de carabinieri In Trento was geble
ken, dat Zuidtiroolse gevangenen
„op de meest onmenselijke wijze wa-
(Van onze Haagse correspondent)
Wat een onschuldige kinderruzie leek boze woorden om een
snoepje kreeg zaterdagmiddag een triest slot in de verdrinkings
dood van de drie jaar oude Jacqueline Bakker, dochter van secreta
ris J. Bakker van de windhondenrenbaan Clingendael in Den
Haag1
Als gebruikelijk vergezelde Jacque
line haar ouders naar de baan aan
de Waalsdorperlaan, waar ze op de
grasvelden speelde. Dat deed ze ook
zaterdag, totdat ze ruzie kreeg met
een leeftijdgenootje en kwaad weg
liep. Haar ouders zouden haar nooit
meer zien. Het meisje, dat nooit
dicht bij het water kwam, raakte nu
in het water van de tankgracht bij
de renbaan.
Onmiddellijk r.a haar vermissing
waarschuwden haar ouders de po
litie, die een uitgebreid onderzoek
ging instellen. Later werd de assis
tentie van de brandweer ingeroepen.
Totdat de duisternis her niet meer
mogelijk maakte zochten duikers van
de brandweer de omliggende sloten
af zonder resultaat. Besloten werd
dat de pogingen zondagmorgen vroeg
zouden worden herhaald. Maar toen
de politie om tegen achten al met
dreggen begon, haalde men meteen
al het verdronken kindje op.
VERANDERLIJK
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Veranderlijke bewolking met en
kele buien. Matige af en toe vrij
krachtige wind tussen west en zuid.
Weinig verandering in tempera-
I tuuur. (Opgemaakt om 11.15 uur).
10 SEPTEMBER
Zon op: 6.04 uur; onder: 19.09 uur,
Maan op: 22.57 uur: onder: 14.26 u.
Hoogwater te Katwijk te 7.43 en 20.13
uur; laagwater te 3.29 en 15.43 uur.
Dit blad bestaat uit 16 pagina's
Ter gelegenheid van het vijf
tigjarig bestaan van het Neder
lands Kankerinstituut heeft prof.
dr. P. Muntendam, directeur-
generaal van de Volksgezond
heid. namens de Koningin enkele
onderscheidingen uitgereikt.
Mevr. C. M. van Eeghel-Bo-
reel, die 36 jaar bestuurslid is
geweest, werd benoemd tot Rid
der in de Orde van Oranje Nas
sau. Prof. Muntendam had enige
moeite met opspelden, zodat de
geridderde deze taak zelf maai
overnam.
Twee olifanten hebben de auto
achtervolgd van Prins Bernhard,
toen hij deze dieren in een wildter-
rein in Beetsjoeanaland vrij dicht
was genaderd om foto'c te maken.
Zijn leven was echter niet in gevaar
geweest, zo vertelde de Prins zelf op
een persconferentie, die hij gisteren
in Francistown in Beetsjoeanaland
heeft gehouden. Als president van
het World Wild Lifefuno maakt de
Prins een inspectiereis door dit land.
Op de terugweg naa- Nederland
zal de Prins in Italië Prinses Mar
griet ontmoeten. Gisterochtend is zij
van Schiphol naar Rome vertrokken.
In Porto Ercole het vakantiever
blijf van het koninklijk gezin in
Italië zal zij haar grootmoeder
Prinses Armgard, enige dagen gezel
schap houden. Zaterdag of zondag
keert zij met haar grootmoeder in ge
zelschap van haar vader naar Soest-
dijk terug.
In Maracaibo in Venezuela, heeft
een 35-jarige vrouw zaterdag het
leven geschonken aan een vijfling,
allen jongens. Volgens de artsen
van het plaatselijke ziekenhuis
maakt de vijfling het uitstekend,
doch de kinderen zullen pas buiten
gevaar zijn wanneer hun gewicht op
peil is.
HU zei geen kritiek te willen leve
ren op een uitspraak van een buiten
lands gerechtshof, maar dat de
methoden die waren gebruikt „een
democratie onwaardig" waren en dat
zij „een ernstige belediging waren
van de Europese conventie voor de
rechten van de mens". (Acht Itali
aanse politieagenten, die waren be
schuldigd van mishandeling van
Zuidtiroolse gevangenen, werden door
het hof in Trento vrijgesproken).
Waarnemers in Rome zeiden, dat
het Oostenrijkse communiqué waarin
Italië wordt beschuldigd van „marte
ling van Zuidtiroolse gevangenen" de
betrekkingen tussen beide landen op
een dieptepunt heeft gebracht.
Leden van het „bevrijdingscomité
voor ZuJd-Tirol" hebben in een in
terview met het Westduitse blad
„Miincher Merkur" gezegd, dat de
acties tegen de carabinieri (Italiaan
se staatspolitie) zullen worden ver
scherpt. Het comité dat heeft toege
geven verantwoordelijk te zijn voor
Waarschijnlijk zullen presi
dent Kennedy en president Tito
van Joego-Slavië half oktober
een onderhoud met elkaar heb
ben, zo is zaterdag van bevoegde
Amerikaanse zijde in Washing
ton vernomen.
De Amerikaanse regering en de
regering van Joego-Slavië moeten
nog uitmaken of dit gesprek bij de
VN in New York of in Washington
gevoerd zal worden.
Het wordt niet onmogelijk geacht,
dat Tito zal optreden als „bemidde
laar" tussen Oost en West.
de bomaanslagen en overvallen in
Zuid-Tirol, zal in het vervolg niet
meer „ten koste van alles" mensen
levens ontzien.
Op de vraag of ook door Rome
aangestelde politici in Zuid-Tirol ge
vaar lopen, antwoordden de leden:
„Ja, bijvoorbeeld Puglisi, de plaats
vervangende regeringscommissaris, de
beul van ZuidrTirol. Niet om zijn
persoon, doch om zijn ambt".
In het interview wijzen zij voorts
beweringen van de hand als zou hun
hoofdkwartier in West-Duitsland ge
vestigd z(jn. Zij zeiden springstoffen
noch geld uit Duitsland te krijgen.
Van Sowjetrussische kant echter is
concrete hulp aangeboden, aldus het
interview.
(Van onze Haagse correspondent)
De gemeente Den Haag heeft toe
stemming gegeven tot het opzetten
van een 40 meter hoge mast op het
terrein van de Gemeentereiniging
aan de Haagse Joan Maetsuycker-
straat voor de proef met draad-t.v.
van de PTT in het Bezuidenhout-
kwartier. De mast zal eerst worden
voorzien van de nodige parabolen,
alvorens op 16 september met de
voorbereidende werkzaamheden kan
worden begonnen.
Men hoopt in de loop van oktober
met het net te kunnen beginnen. Op
een nader te bepalen datum zullen
de abonnees schriftelijk in kennis
worden gesteld over de kosten en de
mogelijkheden van de draad- t.v.
Men zal Nederland. Duitsland 1 en
België-Vlaams kunnen ontvangen.
Burgemeester Willy Brandt
van West-Berlijn (links) werd
gisteren op Schiphol afgehaald
door de voorzitter van de PvdA.
de heer J. G. Suurhoff. De heer
Brandt kwam naar Nederland
voor het bijwonen van het con
gres van de Socialistische Inter
nationale in Amsterdam.
Latijns-Amerika wordt geteisterd
door water en vuur: enorme bos
branden in Brazilië en overstro
mingen op grote schaal in Argen
tinië en Uruguay.
De bosbranden in de Braziliaanse
staat Parana, die reeds aan 250
mensen het leven hebben gekost,
breiden zich nog steeds uit. Vijf
honderd personen worden vermist,
60.000 mensen zijn dakloos en
300.000 werkloos geworden als ge
volg van de ramp.
Een groot aantal dorpen is reeds in
vlammen opgegaan. In het noor
den van Parana zijn honderd men
sen ingesloten door het vuur. In
twee dorpen is door gebrek aan zui
ver water tyfus uitgebroken.
Het vuur, dat voortraast met een
snelheid van 48 km per uur, heeft
tot nu toe een gebied van 800 vier
kante kilometer verwoest en zou
al de naburige staat Santa Cata-
rina hebben bereikt. Inmiddels zijn
ook in de staat Rio bosbranden uit
gebroken.
In Argentinië zijn het afgelopen week
einde in Buenos Aires en omgeving
10.000 mensen dakloos geworden
door uitgebreide overstromingen,
ontstaan door onafgebroken hevige
regenval. De schade wordt „zeer
groot" genoemd. Ook in Uruguay
heerst woningnood en zijn reed*
honderden personen geëvacueerd.
Ook in Ghana in Afrika hebben
zware overstromingen duizenden
mensen dakloos gemaakt, terwijl
duizenden anderen geheel zijn ge-
isoleerd. Bruggen zijn weggeslagen
en wegen overstroomd. Vliegtuigen
zijn begonnen met het overbrengen
van voedsel, medicamenten en
brandstof naar de getroffen ge
bieden.
Advertentie
President Ngo Dinh Djem van Zuid-1 aldaar te worden ondervraagd. Een
Vietnam en zijn broer en voornaam- halve maand geleden hebben studen-
ste adviseur Ngo Dinh Nhoe werken ten in Saigon een betoging tegen de
aan een belangrijke reorganisatie van regering gehouden.
J"."'1»* 'n wellnt*- regerlng van Zuid.Vietnam
lichte kringen In Saigon vernomen. blyft volhouden dat het geschil met
De waarnemende stafchef, generaal- de boeddhisten is geregeld en het
De republiek Jemen heeft zich bü maj°°r Tran Von Don, zou onder- nieuwe boeddhistische comité heeft
de Arabische Liga er over beklaagd min>ster van Defensie worden, onder verklaard, dat aan alle wensen van
dat Britse tanks en pantserwagens. President Djem die zelf aan het de boeddhisten is tegemoetgekomen,
gesteund door vliegtuigen, vrydag ho°fd van de landsverdediging staat. Ook is van bevoegde zijde vernomen,
Jemenitische dorpen hebben bescho- Deze wijziging zou enerzijds ten doel i dat van talrijke boeddhistische orga-
ten. Britse vliegtuigen hadden het
Jemenitische luchtruim geschonden.
In de desbetreffende nota van Je
men wordt op de leden van de Liga
een beroep gedaan „werkelijk posi
tieve hulp" te verlenen in een „bijna
chronische situatie, die Jemens mid
delen uitput". Jemen klaagt ook over
agressie van Saoedi-Arabië.
De gelukkige moeder is mevrouw
Ines Maria Cuervo de Prieto, ter
wijl haar man uit een vorig huwé-
lijk al acht kinderen heeft. Waar
schijnlijk zal de regering zorgen
f oor een nieuw huis voor de familie
De Prieto, die nu dus twintig per
sonen telt.
In Jackson, in de Amerikaanse
staat Mississippi, is zaterdag een
meisjes-vierling geboren.
nisaties in het land berichten komen
waarin zij hun trouw aan de regering
getuigen.
hebben, een genoegen te doen aan de
V S. die reeds lang op een reorgani
satie in Saigon aandringen. Ander
zijds zouden de president en zijn
broer het bewind willen versterken Niettegenstaande deze optimistische
door de strijdkrachten meer invloed geluiden zijn waarnemers van mening
te geven. dat nog niet alles in kannen en krui-
De 46-jarige generaal Tran Von Don j ken is. Het schijnt, zo zeggen zij, dat
is in Frankrijk geboren en opgeleid, de pogingen van de overheid om de
Hij is hoofd van de militaire veilig
heidsdienst geweest. Hij heeft ook
een cursus in de VS 'gevolgd.
In Saigon hadden de politie
boeddhisten weer normaal hun gods
dienst te laten beoefenen, niet de
verwachte resultaten hebben gehad.
Enkele trouwe gelovigen, die zich
militairen zondag strenge voorzorgs- deze week naar de boeddhistische
maatregelen genomen naar aanlei- I pagoden begaven, hebben daar „hun
ding van de studentenstakingen op vertrouwde priesters" niet terugge- I
zaterdag. Van de verscheidene jonge- j vonden. Zij waren vervangen door j
ren die toen werden aangehouden „enkele onbekenden" van wie men
werden velen na korte tijd op vrije reeds fluistert dat het „valse pries- j
voeten gesteld. Zaterdagochtend wer- j ters" zijn. De reactie van het volk,
den de studenten, onder wie talrijke het mijden van de pagoden en zelfs j
meisjes, gearresteerd. Zij werden door enkele incidenten hebben de autori-
de politie in vrachtauto's opgehaald j teiten doen besluiten de meeste pa-
en naar de bureaus overgebracht, om I goden opnieuw te sluiten.
Uit het Leidsch Dagblad van f
9 Sopt. 1863:
Z.M. heeft op verzoek eer-
vol ontslag verleend aan Mr.
J. Luzac als 2e luit. bij
dienstdoende schutterij
hier.
Mr. f
de
AdvertentieEen twijn- f
molen te koop van 44 spillen, f
direct te gebruiken en wel f
aanstaande Donderdag. Erf- f
huis Hooglandsche Kerk- f
j gracht. f