Thamrin' voor anker in
Amsterdamse Coenhaven
Granaten in 'n
Brusselse bar
Buisman in vliegtuig
onwel geworden
Noors
scheepje
in nood
Postzakken brengen
en bijbels halen
Tal van bezoekers
vrij zwaar gewond
EERSTE INDONESISCHE SCHIP IN ONS LAND
Cafébezoeker
in de buik
gesehoten
Russen klagen
over tekorten
aan groente
LOCOMOTIEF
VALT BIJNA
OP mouw
Na sensationele verklaring in Dublin
(§üc/
tmtvs
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 19 AUGUSTUS 1963
No. 31037
LEIDSCH
DAGBLAD
recteur: E. a. E. van Dishocck DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN witte Sto«el l*"™ - Gl™ 57055
ïfdredacteur: J. Brouwer f. 8.25 per kwartaal, f.2.80 per maand, f0.65 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De sleepboten Hector" en
LSimson" van Wijsmüller zijn
fanmorgen omstreeks half negen
lit IJmuiden vertrokken naar de
Noorse kustvaarder „Basel", die
Jwars voor het lichtschip
.Texel" zware slagzij maakt,
(waarschijnlijk als gevolg van het
ferschuiven van de natgeworden
Jeklading. Ook de sleepboot
Holland" van de rederij Doek-
lien op Terschelling js uitge
varen.
Op de noodseinen van het 299 ton
Ketende scheepje, dat met stortgoe-
:ren is geladen, is ook de redding
boot „Prins Hendrik" uit Den Helder
oaar zee vertrokken. Een Neptune
"ten de Marine Luchtvaartdienst te
is opgestegen om de
fcbositie van de kustvaarder te bepa
len en eveneens ging de helikopter
1" de lucht in.
Omstreeks tien uur meldde het
jfoorse schip „Bora Fritsen", dat het
lich op drie mijl van de „Basel" be-
en dat men het noodseinen uit
zendende schip duidelijk op de radar
Ton waarnemen.
De „Basel" had vla Scheveningen-
ftadio contact met de „Hector" en
Ie reddingboot „Prins Hendrik" ge
naakt. Daaruit bleek, dat het schip
el met zware slagzij te kampen had,
ar nog geen water maakte. Het
:r op de Noordzee was bijzonder
iht.
[Scheveningen-Radio heeft aan de
pitein van het Noorse scheepje ge-
aagd of een helikopter gewenst
ird, opdat de bemanning het schip
"i verlaten. „Nog niet", antwoordde
„Sara 1" is om twee minuten
ior elf over de in nood verkerende
ïstvaarder gevlogen. Bij het zware
agzy makende schip bevond zich
Den behalve de „Bora Fritsen", het
r)uitse s.s. „Einstein".
Op dat moment scheen de redding
boot „Prins Hendrik" met moeilijk
beden te kampen te hebben aan haar
ladio-ontvanger. want zy gaf na her-
dringende oproepen geen ge-
De ongerustheid over de redding-
K>ot werd tegen half twaalf wegge
door de helikopter, die als
lositie opgaf 52 graden 59 minuten
ioord en 3 graden 57 minuten oost.
)e „Prins Hendrik".had inderdaad
Irfen defecte radio-ontvanger, maar
loor boven de reddingboot te vliegen
eidt de „Sara 1" de „Prins Hendrik"
ïaar de „Basel". Ook het radio-con-
act tussen de reddingboot en Sche-
Veningen-Radio gaat via de helikop
ter.
De „Sara 1" meldde om zeven mi-
A ïuten voor twaalf, dat de „Prins
lendrik" zich toen op elf mijl van
le „Basel" bevond en de goede koers
voer.
Scheveningen-Radio maakte even
ha twaalf uur bekend, dat alle radio-
rerkeer, voor zover het inverband
rÉnet de reddingsactie tussen schepen
inderling en de wal verboden was,
veer tot nader bericht kon worden
ïervat. De „Bora Fritsen" werd ver-
in de nabijheid te blijven en
[oed te luisteren. De kapitein van dit
chip kreeg tien minuten tijd om met
jZijn^eder te praten inverband met
Hhet oponthoud dat werd onöervon-
km.
Kort na een uur berichtte de kapi
tein van het in moeilijkheden ver-
inde Noorse schip, dat de beman-
er zelf in geslaagd is de zware
„zü te verminderen. Het schip
helt nu nog ongeveer vyf graden. De
zullen desondanks hun
tnreis naar de „Basel" vervolgen.
g< De „Prins Hendrik" arriveerde kort
na twee uur bij de kustvaarder. Ook
-ide „Hector" naderde toen snel.
De ,,Thamrin" ligt in de Amsterdamse Coenhaven voor anker.
Vanochtend was het opvallend stil aan boord van het Indone
sische schip: gezagvoerder Hok Liong Lie en zijn bemannings
leden bevonden zich in het Amsterdamse stadhuis, waar B. en W.
te hunner ere een receptie hielden. Morgenavond zal het opval
lend druk zijn op de „Thamrin", want dan houdt de heer Sjarif,
de Indonesische zaakgelastigde in Den Haag, een officiële ont
vangst aan boord. Woensdagochtend vertrekt het schip weer.
De „Thamrin" passeerde gisterochtend om negen uur de slui
zen van IJmuiden en werd daarmee het eerste Indonesische schip
dat ons land is binnengevaren sinds het verbreken van de diplo
matieke betrekkingen tussen Nederland en Indonesië.
Een van onze verslaggevers heeft de oversteek van de „Thamrin" van
Engeland naar ons land meegemaakt. Over zyn belevenissen vertelt hy
hieronder.
Vijftig postzakken brengen en
een partij bijbels halen. Een
klein karwei voor een zeeman,
maar gezagvoerder Hok Liong
Lie heeft het een hoop zorgen
opgeleverd. Met zijn twee jaar
oude. in Japan gebouwde
vrachtschip ..Thamrin" (10.000
ton, trots van zeevarend Indo
nesië), moest Hij het handels
verkeer tussen Indonesië en ons
land dit weekeinde symbolisch
gaan herstellen.
Het ysbreken tussen twee naties,
die overhoop hebben gelegen, hoeft
niet zo moeilyk te zyn, dat bleek
later wel, maar dat wist de jonge ka
pitein Lie (35) nog niet toe hy in
Djakarta opdracht kreeg na de ge
bruikelijke ..stop" In Londen naar
Amsterdam te koersen. In Antwerpen
moest hij nog gauw een Ned. vlag ko
pen en toen zijn schip gisterochtend
het Noordzeekanaal binnenliep, wist
hij nog altijd niet of hij nu in zyn
eigen taal of in het Nederlands zijn
woordje zou moeten doen bij de offi
ciële ontvangsten die he.m boven het
hoofd hingen. „Moet Je nou echt
tegen een burgemeester niet excel
lentie zeggen," vroeg hy ons voor de
zoveelste maal. „Al dat gepraat, laat
mü maar varen, zeg".
De gewone reactie van elke zeeman
op zulke plechtigheden, die hem in
eens in de schoenen worden gescho
ven. Maar er was nog meer deze keer.
Kapitein Lie wist nog niet hoe dit
eerste bezoek na de Nieuw-Guinea-
crisis zou uitpakken. De jongeren
hadden nooit een goed woord over
ons land gehoord, sommige ouderen
herinnerden zich teveel om met on
verdeeld verlangen naar het weerzien
met de Nederlanders uit te kijken.
Ontvangsten en toespraken, moet
dat nou allemaal, vroeg kapitein Lie
zich in Londen nog af. En wy, die
hem tot daar tegemoet waren gevlo
gen, wisten het op dat momeïit ook
nog niet.
Volkslied
WEERBERICHT
OPKLARINGEN
dj Het KNMI verwacht van heden-
rftot morgenavond:
15 Opklaringen, maa.r ook hier en
B'daar enige regen. Aanvankelyk nog
e harde tot krachtige, later matige
(«westelijke wind. Dezelfde temperatu
ren als vandaag of iets hogere.
1 STRANDVERWACHTING
Stormdepressie trekt naar Dene
arken weg. Vanmorgen windstoten
tot 90 km per uur. Opklaringen nade-
uit het zuid-westen. Morgen later
inemende bewolking, gevolgd door
;n storingsfrorrt. Tot matig afne-
lende zuid-westenwind. Koel, in de
liddag 16 tot 18 graden, zeewater
17 graden.
Vooruitzichten: Afwisselend opkla
ringen en storingsfronten.
20 AUGUSTUS
Zon op: 5.30 uur; onder: 19.56 uur.
Maan op: 6.28 uur; onder: 20.48 u
Hoogwater te Katwyk te 349 en
16.18 uur.
Laagwater te 12.03 uur.
Wy hadden toen al gesproken met
Indonesische studenten, die na een
opleiding in Moskou met de „Tham
rin" naar huis terugkeren. Een jonge
bioloog, ook op de terugreis naar
Bandoeng, had ons verteld hoe de
man. naar wie het sch p is genoemd,
heeft gevochten voor de onafhanke
lijkheid van zijn land, hoeveel slacht
offers, die strijd later heeft geëist. En
het toeval had voor de tocht naar Am
sterdam een wat moeilijke datum uit
gekozen: 17 augustus, de onafhanke
lijkheidsdag. Zaterdagmiddag om
12 uur klonk over de Noordzee het
Indonesische volkslied en hoofdma
chinist Sastro Atmodjo hield een toe
spraak in het manschappenverblijf,
waar wy ons op dat moment toch
eigenlijk niet thuis voelden.
..Wat is vryheid," zei hij. „Wat is
vryheid. vryheid is niet alleen maar
doen wat je wilt. Vrijheid is de kans
krygen om te laten zien wat je waard
bent". En even later tegen ons: „Wat
weet ik van politiek, ik heb mijn
machines. Ik moet zorgen dat die
lopen. Wat sla ik voor figuur als de
machines telkens stoppen, dan hier
dan daar. Wat zeggen de mensen
dan? Die lui kunnen er niets van".
Niet bang zijn
En hij nam ons mee naar beneden
waar zyn machines stonden te blin
ken. en hy duwde een jongen van
vijftien jaar naar voren. „Hier kerel,
geef een hand. Niet bang zyn. Brede
schouders. Man van de wereld. Hol
landse jongens zyn ook niet verle
gen".
En in zyn hut toastten wy op deze
18de onafhankelijkheidsdag. „Wy
kunnen vrienden zijn", zei hy. „Onze
mensen hebben toch niks tegen el
kaar? Wy kunnen een hoop van jullie
leren. En zyn we niet allemaal het
zelfde? Hier. ik ben bruin en by jullie
in Zand voort doen ze hun best om
het te worden. Vroeger zeiden ze
tegen mijman, wat heb jy een dikke
rijstbuik. maar nu eten alle Hollan
ders nasi goreng, niet?" Een brede
lach. een klap op onze schouders, die
ineens duidelijk maakte: het hoeft
deze keer niet ingewikkeld te zijn.
Nü hadden de instanties In Dja
karta nog langs elkaar heengewerkt.
Diplomatiek was de zaak in orde: In
donesische schepen konden ons land
weer aandoen. Maar Economische
Zaken in Djakarta wist, toen de
Thamrin vertrok, nog van niets.
Vandaar dat beetje lading, dat ook
een kustvaardertje voor zijn rekening
had kunnen nemen: postzakken
brengen, bybels halen, maar dat dan
met het byna aandoenlijke verlangen
om er een „good show" van te maken.
De Djakarta Lloyd had er haar
vlaggeschip voor uitgekozen, een
schip dat geheel met Indonesiërs be
mand is, mannen, die dat kon een
leek zien hun vak verstaan, zelf
bewuste pioniers van een grote koop-
vaardy-in-de-kinderschoenen. haast
andere mensen, nu het zwarte djon-
gospetje heeft plaatsgemaakt voor
een Amerikaans borstelkapsel.
„Ik ga de jongens niet vertellen,
dat ze hoera moeten roepen", zei
kapitein Lie ons nog in Londen." Als
het hun niet bevalt, moeten ze het
ook maar laten merken". Maar by
het eerste lichtschip voor onze kust,
wisten wij al dat het hun wel zou
bevallen. De heer Sastro was de ma-
chinistenschool aan de Overtoom nog
niet vergeten en zijn beste hospita ot
zyn eerste danslessen. Voor de jonge
matrozen die geen Nederlands meer
hadden geleerd, was Amsterdam „the
sailors paradise". En zelfs de bioloog,
die onze taal wel had geleerd maar
niet meer wilde spreken, glimlachte
vertederd toen hy later IJmuiden
zag, de weilanden, de koeien en de
zondagse Hollanders op hun fietsen.
.Net als op de plaatjes, vroeger op
school".
Slot pag. 2
Kapitein H. LLie van het
eerste Indonesische schip, de
..Thamrin", dat na zes jaar in
ons land arriveerde om in Am
sterdam stukgoederen te laden.
j .'.'Will
Een nog onbekende bezoeker van
een café In de Piusstraat te Tilburg
heeft zaterdagavond een andere
cafébezoeker van een afstand van
nauweiyks een halve meter met een
geweer in de buik geschoten.
De dader was eerder op de avond
uit het café gezet wegens wangedrag.
Hy heeft daarna een geweer ge
haald en de andere cafébezoeker, die
hem dit vuurwapen wilde afrfemen,
beschoten.
Een broer van het slachtoffer zet
te een achtervolging in op de man
de politie vermoedt dat het een
woonwagenbewoner is die aan de
haal ging. Deze broer werd vanuit
het struikgewas van een plantsoen
beschoten, maar niet geraakt.
De gewonde werd in het St. Elisa
beth Ziekenhuis opgenomen. De kogel
is operatief verwyderd. Men acht
geen levensgevaar voor het slacht
offer aanwezig.
Nederlands schip
redt 5 Engelsen
Het 400 ton metende Nederlandse
schip „Eemstroom" heeft zondag vyf
Engelse jongens gered, die in een zin
kend bootje in het Kanaal aan de
golven waren overgeleverd. De be
manning van de „Eemstroom" riep de
reddingboot van Selsey. aan de zuid
kust van Engeland, op. waarmee de
uitgeputte jongens aan land werden
gebracht.
Prinses Margriet heeft haar
vakantie in Italië onderbroken
om afgelopen zaterdag het hu
welijk bij te wonen van haar
vriendin mej. Jennie Houben met
mr. J. P .M. H. Merckelbach.
Mej. Houben is een dochter
van de Commissaris van de Ko
ningin in Limburg. Prinses Mar
griet verlaat de kerk in Maas
tricht aan de arm van mr. dr. P.
H. Houben. de oudste broer van
de bruid.
De Russen in de grote steden
waaronder Moskou en
Swerdlowsk klagen erover,
dat het zo moeilijk is aardappe-
len en groente te krijgen, aldus
de „Prawda". Volgens dit blad
is tot nu toe slechts veertien
procent van de hoeveelheid
groente beschikbaar, die vol
gens de plannen aan de staat
geleverd had moeten worden.
Voor de aardappelen is dit per
centage twintig procent. De be
voorrading van de grote steden
is daardoor in ernstige mate
vertraagd. In dit verband merkt
de „Prawda" op, dat er in vele
plaatsen te weinig opslagplaat
sen voor groente zijn.
Mijnwerkers na
zes dagen nog
in leven
Drie mynwerkers, die dinsdag j.l. in
een myn te Hazleton in de Ameri
kaanse staat Pennsylvanië op een
diepte van ongeveer 125 meter door
een instorting van de buitenwereld
werden afgesneden, bleken gister
avond toen men alle hoop om hen
te kunnen bevrijden reeds had laten
varen nog in leven te zijn.
lieten vla een telefoon, die was neer
gelaten door een boorgat, weten dat
zij ongedeerd zijn. De redders zijn
nu van plan om de ingesloten mijn
werkers in afwaching van hun be-
I vrijding. via boorgaten van voedsel,
j dekens en medicijnen te voorzien,
j Bij het onderlopen van een mijn
gang in de Tsjechoslo waakse
kolenmijn Lehofa zyn zaterdag der
tien mijnwerkers om het leven geko
men. Zij werden verrast door het
j snel stijgende water. Er wordt een
onderzoek Ingesteld naar de oorzaak.
(Van onze Venlose correspondent)
Om vijf over zeven gisteravond stort
te in Venlo met donderend geweld
een elektrisch locomotief van een
circa zeven meter hoog landhoofd
van een in aanbouw zijnde spoor
brug over de Maas.
Het stalen gevaarte boorde zich met
enorme kracht in het wegdek en
ontzette de weg zodanig dat deze
moest worden afgesloten voor het
verkeer.
Op de vrij drukke weg onder de brug
langs de Maas, passeerde juist on
dat moment een echtpaar uit Te ge
len dat met hun kind een fiets
tochtje maakte, toer ineens vlak
voor hun voeten de vele tonnen
wegende locomotief neerstortte. Het
gevaarte kwam op nog geen drie
meter afstand van de vrouw te
recht, die voorop reed. ZU kreeg een
shock. Niemand van het gezin werd
gewond.
De locomotief was onbemand. Het
ongeval gebeurde tydens het ran
geren. De locomotief is zwaar be
schadigd.
(Van onze correspondent in Brussel)
Vyfentwintig personen zijn zater
dagavond ernstig gewond toen in een
Brusselse bar twee handgranaten
ontploften. Het kleine etablissement,
waar die aanslag plaatsvond, heet
Wangata. Het ligt in de Koolstraat in
de buurt van het De Brouckèrepleln
en het wordt gedreven door een Kon
golees echpaar. Men kon er gerechten
met exotische namen als „kamun-
Veerboot vergaan
op Okinawa: ruim
honderd doden
Een Japanse veerboot met onge
veer tweehonderd opvarenden ls za
terdag by Tomari op het eiland Oki
nawa vergaan. Er zyn twee doden
geborgen, meer dan honderd perso
nen worden vermist. Het 300 ton me
tende schip. „Midori Maroe" geheten
is volgens de Japanse Raad voor de
scheepvaart door een onverwachte
golf omgeslagen. Het schip was op
weg van Tomari op Okinawa naar
andere havens van het eiland. Het
ongeluk gebeurde slechts enige kill-
meters uit de kust.
Nederlands grootste particuliere boterhandelaar, de heer H. H.
Buisman, die vorige week een ..boter-oorlog" ontketende, is gis
teren in het vliegtuig van Dublin (Ierland) naar Nederland onwel
geworden. Hij heeft een hartaanval gehad tengevolge van over
matige inspanning. De dag tevoren had hij in de Ierse hoofdstad
enkele opzienbarende mededelingen gedaan.
(Dit nummer bestaat uit 14 pagina's)
De heer Buisman liet zaterdag be- i
kendmaken:
dat hy alle beschikbare Ierse onge-
zouten boter wenst te kopen;
dat hy een heuvel aan de Ierse
westkust in het graafschap Galway
heeft gekocht om het „te behoeden
voor exploitatie door Westduit
sers"
dat hy een plan smeedt om het
standbeeld van de Britse oorlogs
held admiraal Lord Nelson, dat in
het hartje van Dublin staat, te
vervangen door een beeld van de
Ierse president Ramon de Valera.
De heer Buisman zei zaterdag in
Dublin, dat hy twee- tot drieduizend
ton ongezouten Ierse boter wilde
kopen, indien deze beschikbaar was.
Hy heeft voorts de heuvel van Doon
gekocht, die 83 are groot is. De Duitse
geïnteresseerden, zo zei hy, wilden
vakantiehuisjes op de heuvel bouwen
die aan de rand van het Corribmeer
ligt. De heer Buisman was van nlan
deze heuvel binnenkort aan de -.rse
natie aan te bieden. Voor het ver-
wyderen van het beeld van Nelson
en het plaatsen van een nieuw beeld
van de Ierse president dacht hy het
gemeentebestuur een bedrag van
tienduizend pond (100.000 gulden) te
geven.
Na deze nogal sensationele verkla
ringen stapte de boterhandelaar
zondag in het vliegtuig naar ons
land. Tydens de vlucht werd hij
onwel. Direct na aankomst van het
toestel op Schiphol is hij naar een
ziekenhuis in Amsterdam gebracht.
Zijn toestand was vannacht redelijk
goed, maar de artsen vonden het
vanochtend nog te vroeg om iets
over het ziekteverloop te zeggen.
De compagnon van de heer Buis
man, de heer L. Borkhuis, heeft
meegedeeld, dat de ziekte geen enkele
invloed zal hebben op de gang van
zaken in het bedryf.
dewle n'goy" of „mcambe lukala"
nuttigen en er werd 's avonds veel
gedanst. Tot de bezoekers behoorden
altyd veel Kongolese studenten, leden
van het personeel van de ambassades
van Afrikaanse landen, meestal ver
gezeld van jonge blonde Belgische
vrouwspersonen.
Zaterdagavond waren er ongeveer
zestig bezoekers. Toen de deur werd
geopend en twee handgranaten naar
binnen werden geworpen, een rook-
granaat en een defensieve granaat.
Voordat zy ontploften merkten de
aanwezigen niets. Toen begon de
rookgranaat te werken en veroor
zaakte een paniek. Enige seconden
later ontploften ook de andere gra
naat. De ruiten gingen aan scherven
evenals die van enige omliggende
huizen. Er brak een begin van brand
uit en vele bezoekers, meer dan veer
tig, werden gewond, bijna de helft
van hen vry ernstig. Nog gisteroch
tend was het trottoir voor de bar
rood van het bloed. Hulp was spoedig
ter plaatse en de gekwetsen werden
naar Brusselse ziekenhuizen vervoerd
Van twee hunner, een 31-jarige
Kongolees en een 24-jarig Belgisch
meisje moest een voet worden geam
puteerd. De politie onderzoekt de mo-
geiykheid van drie motieven voor
deze afschuweiyke aanslag:
de gedachte van de eigenaar dat
een concurrent hem heeft willen tref
fen;
het dreigen van een extremistische
Belgische organisatie die zich „Da
mocles" noemt en onlangs circulaires
heeft verspreid waarin wordt ge
dreigd met aanslagen, wanneer de in
Kongo gevangen gehouden Belgen
niet zouden worden vrijgelaten;
als derde de afkeer van een of meer
Belgen tegen de omstandigheid dat
Belgische meisjes zich in de bar
plachten op te houden in gezelschap
van mannen met een donkere ge
laatskleur.
De afgelopen nacht om een uur of
twee is wederom een aanslag ge
pleegd op een huls waarin Afrikanen
verbiyven. In de brievenbus werd een
knalbom gestopt en deze ontplofte.
Er is niemand gewond.
Uit het Leidsch Dagblad van
19 Aug. 1863:
1 Z. M. heeft op verzoek
1 eervol ontslag verleend aan
Dr. J. van Kanthoven als le
1 luitenant bij de schutterij al-
1 hier.
Uit Suriname wordt be-
rigt. dat de negers niet dan
tegen een loon van 2.50
1 daags willen werken, terwijl
dat loon bij regeringsbesluit
is bepaald op 80 cent.