Thamrin' voor anker in Amsterdamse Coenhaven Granaten in 'n Brusselse bar Buisman in vliegtuig onwel geworden Noors scheepje in nood Postzakken brengen en bijbels halen Tal van bezoekers vrij zwaar gewond EERSTE INDONESISCHE SCHIP IN ONS LAND Cafébezoeker in de buik gesehoten Russen klagen over tekorten aan groente LOCOMOTIEF VALT BIJNA OP mouw Na sensationele verklaring in Dublin (§üc/ tmtvs Opgericht 1 maart 1860 MAANDAG 19 AUGUSTUS 1963 No. 31037 LEIDSCH DAGBLAD recteur: E. a. E. van Dishocck DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN witte Sto«el l*"™ - Gl™ 57055 ïfdredacteur: J. Brouwer f. 8.25 per kwartaal, f.2.80 per maand, f0.65 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 De sleepboten Hector" en LSimson" van Wijsmüller zijn fanmorgen omstreeks half negen lit IJmuiden vertrokken naar de Noorse kustvaarder „Basel", die Jwars voor het lichtschip .Texel" zware slagzij maakt, (waarschijnlijk als gevolg van het ferschuiven van de natgeworden Jeklading. Ook de sleepboot Holland" van de rederij Doek- lien op Terschelling js uitge varen. Op de noodseinen van het 299 ton Ketende scheepje, dat met stortgoe- :ren is geladen, is ook de redding boot „Prins Hendrik" uit Den Helder oaar zee vertrokken. Een Neptune "ten de Marine Luchtvaartdienst te is opgestegen om de fcbositie van de kustvaarder te bepa len en eveneens ging de helikopter 1" de lucht in. Omstreeks tien uur meldde het jfoorse schip „Bora Fritsen", dat het lich op drie mijl van de „Basel" be- en dat men het noodseinen uit zendende schip duidelijk op de radar Ton waarnemen. De „Basel" had vla Scheveningen- ftadio contact met de „Hector" en Ie reddingboot „Prins Hendrik" ge naakt. Daaruit bleek, dat het schip el met zware slagzij te kampen had, ar nog geen water maakte. Het :r op de Noordzee was bijzonder iht. [Scheveningen-Radio heeft aan de pitein van het Noorse scheepje ge- aagd of een helikopter gewenst ird, opdat de bemanning het schip "i verlaten. „Nog niet", antwoordde „Sara 1" is om twee minuten ior elf over de in nood verkerende ïstvaarder gevlogen. Bij het zware agzy makende schip bevond zich Den behalve de „Bora Fritsen", het r)uitse s.s. „Einstein". Op dat moment scheen de redding boot „Prins Hendrik" met moeilijk beden te kampen te hebben aan haar ladio-ontvanger. want zy gaf na her- dringende oproepen geen ge- De ongerustheid over de redding- K>ot werd tegen half twaalf wegge door de helikopter, die als lositie opgaf 52 graden 59 minuten ioord en 3 graden 57 minuten oost. )e „Prins Hendrik".had inderdaad Irfen defecte radio-ontvanger, maar loor boven de reddingboot te vliegen eidt de „Sara 1" de „Prins Hendrik" ïaar de „Basel". Ook het radio-con- act tussen de reddingboot en Sche- Veningen-Radio gaat via de helikop ter. De „Sara 1" meldde om zeven mi- A ïuten voor twaalf, dat de „Prins lendrik" zich toen op elf mijl van le „Basel" bevond en de goede koers voer. Scheveningen-Radio maakte even ha twaalf uur bekend, dat alle radio- rerkeer, voor zover het inverband rÉnet de reddingsactie tussen schepen inderling en de wal verboden was, veer tot nader bericht kon worden ïervat. De „Bora Fritsen" werd ver- in de nabijheid te blijven en [oed te luisteren. De kapitein van dit chip kreeg tien minuten tijd om met jZijn^eder te praten inverband met Hhet oponthoud dat werd onöervon- km. Kort na een uur berichtte de kapi tein van het in moeilijkheden ver- inde Noorse schip, dat de beman- er zelf in geslaagd is de zware „zü te verminderen. Het schip helt nu nog ongeveer vyf graden. De zullen desondanks hun tnreis naar de „Basel" vervolgen. g< De „Prins Hendrik" arriveerde kort na twee uur bij de kustvaarder. Ook -ide „Hector" naderde toen snel. De ,,Thamrin" ligt in de Amsterdamse Coenhaven voor anker. Vanochtend was het opvallend stil aan boord van het Indone sische schip: gezagvoerder Hok Liong Lie en zijn bemannings leden bevonden zich in het Amsterdamse stadhuis, waar B. en W. te hunner ere een receptie hielden. Morgenavond zal het opval lend druk zijn op de „Thamrin", want dan houdt de heer Sjarif, de Indonesische zaakgelastigde in Den Haag, een officiële ont vangst aan boord. Woensdagochtend vertrekt het schip weer. De „Thamrin" passeerde gisterochtend om negen uur de slui zen van IJmuiden en werd daarmee het eerste Indonesische schip dat ons land is binnengevaren sinds het verbreken van de diplo matieke betrekkingen tussen Nederland en Indonesië. Een van onze verslaggevers heeft de oversteek van de „Thamrin" van Engeland naar ons land meegemaakt. Over zyn belevenissen vertelt hy hieronder. Vijftig postzakken brengen en een partij bijbels halen. Een klein karwei voor een zeeman, maar gezagvoerder Hok Liong Lie heeft het een hoop zorgen opgeleverd. Met zijn twee jaar oude. in Japan gebouwde vrachtschip ..Thamrin" (10.000 ton, trots van zeevarend Indo nesië), moest Hij het handels verkeer tussen Indonesië en ons land dit weekeinde symbolisch gaan herstellen. Het ysbreken tussen twee naties, die overhoop hebben gelegen, hoeft niet zo moeilyk te zyn, dat bleek later wel, maar dat wist de jonge ka pitein Lie (35) nog niet toe hy in Djakarta opdracht kreeg na de ge bruikelijke ..stop" In Londen naar Amsterdam te koersen. In Antwerpen moest hij nog gauw een Ned. vlag ko pen en toen zijn schip gisterochtend het Noordzeekanaal binnenliep, wist hij nog altijd niet of hij nu in zyn eigen taal of in het Nederlands zijn woordje zou moeten doen bij de offi ciële ontvangsten die he.m boven het hoofd hingen. „Moet Je nou echt tegen een burgemeester niet excel lentie zeggen," vroeg hy ons voor de zoveelste maal. „Al dat gepraat, laat mü maar varen, zeg". De gewone reactie van elke zeeman op zulke plechtigheden, die hem in eens in de schoenen worden gescho ven. Maar er was nog meer deze keer. Kapitein Lie wist nog niet hoe dit eerste bezoek na de Nieuw-Guinea- crisis zou uitpakken. De jongeren hadden nooit een goed woord over ons land gehoord, sommige ouderen herinnerden zich teveel om met on verdeeld verlangen naar het weerzien met de Nederlanders uit te kijken. Ontvangsten en toespraken, moet dat nou allemaal, vroeg kapitein Lie zich in Londen nog af. En wy, die hem tot daar tegemoet waren gevlo gen, wisten het op dat momeïit ook nog niet. Volkslied WEERBERICHT OPKLARINGEN dj Het KNMI verwacht van heden- rftot morgenavond: 15 Opklaringen, maa.r ook hier en B'daar enige regen. Aanvankelyk nog e harde tot krachtige, later matige («westelijke wind. Dezelfde temperatu ren als vandaag of iets hogere. 1 STRANDVERWACHTING Stormdepressie trekt naar Dene arken weg. Vanmorgen windstoten tot 90 km per uur. Opklaringen nade- uit het zuid-westen. Morgen later inemende bewolking, gevolgd door ;n storingsfrorrt. Tot matig afne- lende zuid-westenwind. Koel, in de liddag 16 tot 18 graden, zeewater 17 graden. Vooruitzichten: Afwisselend opkla ringen en storingsfronten. 20 AUGUSTUS Zon op: 5.30 uur; onder: 19.56 uur. Maan op: 6.28 uur; onder: 20.48 u Hoogwater te Katwyk te 349 en 16.18 uur. Laagwater te 12.03 uur. Wy hadden toen al gesproken met Indonesische studenten, die na een opleiding in Moskou met de „Tham rin" naar huis terugkeren. Een jonge bioloog, ook op de terugreis naar Bandoeng, had ons verteld hoe de man. naar wie het sch p is genoemd, heeft gevochten voor de onafhanke lijkheid van zijn land, hoeveel slacht offers, die strijd later heeft geëist. En het toeval had voor de tocht naar Am sterdam een wat moeilijke datum uit gekozen: 17 augustus, de onafhanke lijkheidsdag. Zaterdagmiddag om 12 uur klonk over de Noordzee het Indonesische volkslied en hoofdma chinist Sastro Atmodjo hield een toe spraak in het manschappenverblijf, waar wy ons op dat moment toch eigenlijk niet thuis voelden. ..Wat is vryheid," zei hij. „Wat is vryheid. vryheid is niet alleen maar doen wat je wilt. Vrijheid is de kans krygen om te laten zien wat je waard bent". En even later tegen ons: „Wat weet ik van politiek, ik heb mijn machines. Ik moet zorgen dat die lopen. Wat sla ik voor figuur als de machines telkens stoppen, dan hier dan daar. Wat zeggen de mensen dan? Die lui kunnen er niets van". Niet bang zijn En hij nam ons mee naar beneden waar zyn machines stonden te blin ken. en hy duwde een jongen van vijftien jaar naar voren. „Hier kerel, geef een hand. Niet bang zyn. Brede schouders. Man van de wereld. Hol landse jongens zyn ook niet verle gen". En in zyn hut toastten wy op deze 18de onafhankelijkheidsdag. „Wy kunnen vrienden zijn", zei hy. „Onze mensen hebben toch niks tegen el kaar? Wy kunnen een hoop van jullie leren. En zyn we niet allemaal het zelfde? Hier. ik ben bruin en by jullie in Zand voort doen ze hun best om het te worden. Vroeger zeiden ze tegen mijman, wat heb jy een dikke rijstbuik. maar nu eten alle Hollan ders nasi goreng, niet?" Een brede lach. een klap op onze schouders, die ineens duidelijk maakte: het hoeft deze keer niet ingewikkeld te zijn. Nü hadden de instanties In Dja karta nog langs elkaar heengewerkt. Diplomatiek was de zaak in orde: In donesische schepen konden ons land weer aandoen. Maar Economische Zaken in Djakarta wist, toen de Thamrin vertrok, nog van niets. Vandaar dat beetje lading, dat ook een kustvaardertje voor zijn rekening had kunnen nemen: postzakken brengen, bybels halen, maar dat dan met het byna aandoenlijke verlangen om er een „good show" van te maken. De Djakarta Lloyd had er haar vlaggeschip voor uitgekozen, een schip dat geheel met Indonesiërs be mand is, mannen, die dat kon een leek zien hun vak verstaan, zelf bewuste pioniers van een grote koop- vaardy-in-de-kinderschoenen. haast andere mensen, nu het zwarte djon- gospetje heeft plaatsgemaakt voor een Amerikaans borstelkapsel. „Ik ga de jongens niet vertellen, dat ze hoera moeten roepen", zei kapitein Lie ons nog in Londen." Als het hun niet bevalt, moeten ze het ook maar laten merken". Maar by het eerste lichtschip voor onze kust, wisten wij al dat het hun wel zou bevallen. De heer Sastro was de ma- chinistenschool aan de Overtoom nog niet vergeten en zijn beste hospita ot zyn eerste danslessen. Voor de jonge matrozen die geen Nederlands meer hadden geleerd, was Amsterdam „the sailors paradise". En zelfs de bioloog, die onze taal wel had geleerd maar niet meer wilde spreken, glimlachte vertederd toen hy later IJmuiden zag, de weilanden, de koeien en de zondagse Hollanders op hun fietsen. .Net als op de plaatjes, vroeger op school". Slot pag. 2 Kapitein H. LLie van het eerste Indonesische schip, de ..Thamrin", dat na zes jaar in ons land arriveerde om in Am sterdam stukgoederen te laden. j .'.'Will Een nog onbekende bezoeker van een café In de Piusstraat te Tilburg heeft zaterdagavond een andere cafébezoeker van een afstand van nauweiyks een halve meter met een geweer in de buik geschoten. De dader was eerder op de avond uit het café gezet wegens wangedrag. Hy heeft daarna een geweer ge haald en de andere cafébezoeker, die hem dit vuurwapen wilde afrfemen, beschoten. Een broer van het slachtoffer zet te een achtervolging in op de man de politie vermoedt dat het een woonwagenbewoner is die aan de haal ging. Deze broer werd vanuit het struikgewas van een plantsoen beschoten, maar niet geraakt. De gewonde werd in het St. Elisa beth Ziekenhuis opgenomen. De kogel is operatief verwyderd. Men acht geen levensgevaar voor het slacht offer aanwezig. Nederlands schip redt 5 Engelsen Het 400 ton metende Nederlandse schip „Eemstroom" heeft zondag vyf Engelse jongens gered, die in een zin kend bootje in het Kanaal aan de golven waren overgeleverd. De be manning van de „Eemstroom" riep de reddingboot van Selsey. aan de zuid kust van Engeland, op. waarmee de uitgeputte jongens aan land werden gebracht. Prinses Margriet heeft haar vakantie in Italië onderbroken om afgelopen zaterdag het hu welijk bij te wonen van haar vriendin mej. Jennie Houben met mr. J. P .M. H. Merckelbach. Mej. Houben is een dochter van de Commissaris van de Ko ningin in Limburg. Prinses Mar griet verlaat de kerk in Maas tricht aan de arm van mr. dr. P. H. Houben. de oudste broer van de bruid. De Russen in de grote steden waaronder Moskou en Swerdlowsk klagen erover, dat het zo moeilijk is aardappe- len en groente te krijgen, aldus de „Prawda". Volgens dit blad is tot nu toe slechts veertien procent van de hoeveelheid groente beschikbaar, die vol gens de plannen aan de staat geleverd had moeten worden. Voor de aardappelen is dit per centage twintig procent. De be voorrading van de grote steden is daardoor in ernstige mate vertraagd. In dit verband merkt de „Prawda" op, dat er in vele plaatsen te weinig opslagplaat sen voor groente zijn. Mijnwerkers na zes dagen nog in leven Drie mynwerkers, die dinsdag j.l. in een myn te Hazleton in de Ameri kaanse staat Pennsylvanië op een diepte van ongeveer 125 meter door een instorting van de buitenwereld werden afgesneden, bleken gister avond toen men alle hoop om hen te kunnen bevrijden reeds had laten varen nog in leven te zijn. lieten vla een telefoon, die was neer gelaten door een boorgat, weten dat zij ongedeerd zijn. De redders zijn nu van plan om de ingesloten mijn werkers in afwaching van hun be- I vrijding. via boorgaten van voedsel, j dekens en medicijnen te voorzien, j Bij het onderlopen van een mijn gang in de Tsjechoslo waakse kolenmijn Lehofa zyn zaterdag der tien mijnwerkers om het leven geko men. Zij werden verrast door het j snel stijgende water. Er wordt een onderzoek Ingesteld naar de oorzaak. (Van onze Venlose correspondent) Om vijf over zeven gisteravond stort te in Venlo met donderend geweld een elektrisch locomotief van een circa zeven meter hoog landhoofd van een in aanbouw zijnde spoor brug over de Maas. Het stalen gevaarte boorde zich met enorme kracht in het wegdek en ontzette de weg zodanig dat deze moest worden afgesloten voor het verkeer. Op de vrij drukke weg onder de brug langs de Maas, passeerde juist on dat moment een echtpaar uit Te ge len dat met hun kind een fiets tochtje maakte, toer ineens vlak voor hun voeten de vele tonnen wegende locomotief neerstortte. Het gevaarte kwam op nog geen drie meter afstand van de vrouw te recht, die voorop reed. ZU kreeg een shock. Niemand van het gezin werd gewond. De locomotief was onbemand. Het ongeval gebeurde tydens het ran geren. De locomotief is zwaar be schadigd. (Van onze correspondent in Brussel) Vyfentwintig personen zijn zater dagavond ernstig gewond toen in een Brusselse bar twee handgranaten ontploften. Het kleine etablissement, waar die aanslag plaatsvond, heet Wangata. Het ligt in de Koolstraat in de buurt van het De Brouckèrepleln en het wordt gedreven door een Kon golees echpaar. Men kon er gerechten met exotische namen als „kamun- Veerboot vergaan op Okinawa: ruim honderd doden Een Japanse veerboot met onge veer tweehonderd opvarenden ls za terdag by Tomari op het eiland Oki nawa vergaan. Er zyn twee doden geborgen, meer dan honderd perso nen worden vermist. Het 300 ton me tende schip. „Midori Maroe" geheten is volgens de Japanse Raad voor de scheepvaart door een onverwachte golf omgeslagen. Het schip was op weg van Tomari op Okinawa naar andere havens van het eiland. Het ongeluk gebeurde slechts enige kill- meters uit de kust. Nederlands grootste particuliere boterhandelaar, de heer H. H. Buisman, die vorige week een ..boter-oorlog" ontketende, is gis teren in het vliegtuig van Dublin (Ierland) naar Nederland onwel geworden. Hij heeft een hartaanval gehad tengevolge van over matige inspanning. De dag tevoren had hij in de Ierse hoofdstad enkele opzienbarende mededelingen gedaan. (Dit nummer bestaat uit 14 pagina's) De heer Buisman liet zaterdag be- i kendmaken: dat hy alle beschikbare Ierse onge- zouten boter wenst te kopen; dat hy een heuvel aan de Ierse westkust in het graafschap Galway heeft gekocht om het „te behoeden voor exploitatie door Westduit sers" dat hy een plan smeedt om het standbeeld van de Britse oorlogs held admiraal Lord Nelson, dat in het hartje van Dublin staat, te vervangen door een beeld van de Ierse president Ramon de Valera. De heer Buisman zei zaterdag in Dublin, dat hy twee- tot drieduizend ton ongezouten Ierse boter wilde kopen, indien deze beschikbaar was. Hy heeft voorts de heuvel van Doon gekocht, die 83 are groot is. De Duitse geïnteresseerden, zo zei hy, wilden vakantiehuisjes op de heuvel bouwen die aan de rand van het Corribmeer ligt. De heer Buisman was van nlan deze heuvel binnenkort aan de -.rse natie aan te bieden. Voor het ver- wyderen van het beeld van Nelson en het plaatsen van een nieuw beeld van de Ierse president dacht hy het gemeentebestuur een bedrag van tienduizend pond (100.000 gulden) te geven. Na deze nogal sensationele verkla ringen stapte de boterhandelaar zondag in het vliegtuig naar ons land. Tydens de vlucht werd hij onwel. Direct na aankomst van het toestel op Schiphol is hij naar een ziekenhuis in Amsterdam gebracht. Zijn toestand was vannacht redelijk goed, maar de artsen vonden het vanochtend nog te vroeg om iets over het ziekteverloop te zeggen. De compagnon van de heer Buis man, de heer L. Borkhuis, heeft meegedeeld, dat de ziekte geen enkele invloed zal hebben op de gang van zaken in het bedryf. dewle n'goy" of „mcambe lukala" nuttigen en er werd 's avonds veel gedanst. Tot de bezoekers behoorden altyd veel Kongolese studenten, leden van het personeel van de ambassades van Afrikaanse landen, meestal ver gezeld van jonge blonde Belgische vrouwspersonen. Zaterdagavond waren er ongeveer zestig bezoekers. Toen de deur werd geopend en twee handgranaten naar binnen werden geworpen, een rook- granaat en een defensieve granaat. Voordat zy ontploften merkten de aanwezigen niets. Toen begon de rookgranaat te werken en veroor zaakte een paniek. Enige seconden later ontploften ook de andere gra naat. De ruiten gingen aan scherven evenals die van enige omliggende huizen. Er brak een begin van brand uit en vele bezoekers, meer dan veer tig, werden gewond, bijna de helft van hen vry ernstig. Nog gisteroch tend was het trottoir voor de bar rood van het bloed. Hulp was spoedig ter plaatse en de gekwetsen werden naar Brusselse ziekenhuizen vervoerd Van twee hunner, een 31-jarige Kongolees en een 24-jarig Belgisch meisje moest een voet worden geam puteerd. De politie onderzoekt de mo- geiykheid van drie motieven voor deze afschuweiyke aanslag: de gedachte van de eigenaar dat een concurrent hem heeft willen tref fen; het dreigen van een extremistische Belgische organisatie die zich „Da mocles" noemt en onlangs circulaires heeft verspreid waarin wordt ge dreigd met aanslagen, wanneer de in Kongo gevangen gehouden Belgen niet zouden worden vrijgelaten; als derde de afkeer van een of meer Belgen tegen de omstandigheid dat Belgische meisjes zich in de bar plachten op te houden in gezelschap van mannen met een donkere ge laatskleur. De afgelopen nacht om een uur of twee is wederom een aanslag ge pleegd op een huls waarin Afrikanen verbiyven. In de brievenbus werd een knalbom gestopt en deze ontplofte. Er is niemand gewond. Uit het Leidsch Dagblad van 19 Aug. 1863: 1 Z. M. heeft op verzoek 1 eervol ontslag verleend aan Dr. J. van Kanthoven als le 1 luitenant bij de schutterij al- 1 hier. Uit Suriname wordt be- rigt. dat de negers niet dan tegen een loon van 2.50 1 daags willen werken, terwijl dat loon bij regeringsbesluit is bepaald op 80 cent.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1963 | | pagina 1