Opstandige Franse boeren capituleren voor Mozart m m M m m m „Muziek verzacht ook uu de zeden KAMELEONzeldzame studie HOE WERKT HET! KLOK .j m jut :j m' n. MUZIEKFESTIVAL AIX EN PROVENCE Iii memnriani /LA instelling signoalduur De landkrons op het schakelwiel bedient een contactveer die de signaalstroom, voorbereid door de attastveren, precies op tijd inschakelt. klokwlel tussenwiel ponsband contactveer oandn^wlel schakelwiel (24 uur) weekwiel Door aanbrengen von een 2de schakelwiel, dat 7x zo langzaam loopt, kon men de signalen op bepaalde dagen uitschakelen Vtoor scholen ton men volstaan met een klok met schakelwiel, waarin op de juiste plaatsen con tactpinnen geschroefd worden Het signaalwerk kan gekoppeld worden met vrijwel elke veer- of elektrische klok. ransportwc Moderne signaalklokken hebben een ponsband voor 5 stanoalprogramma's, verschillend bijv. voor fabriek, kantoor, lunchpauze, enz. Een kameleon in een eindspel dat men kan omdraaien en op die ma nier eveneens tot winst kan voeren. Men heeft dan te maken met twee eindspelen, maar op een mooiere manier dan by de z.g. dubbeieind- pelen. De stand die Hieronder is aange geven, is de oudste uit de geschie denis. Zij werd ontworpen in het woelige Parys tijdens de Franse re volutie. De naturalist Blonde, die zich in die dagen aanduidde als citoyen Blonde (burger Blonde) heeft haar gecreëerd. Die eerste is merkwaardig genoeg een der mooi ste kameleons gebleven die men ge componeerd heeft. Dit soort compo sities is trouwens heel zeldzaam. In probleem no. II, van Schmidt, een der voornaamste Russische componisten, gaan eenvoud en ver nuft samen. Het is een soort gam biet dat min of meer als inleiding is bedoeld voor nr. HI. Lecocq, destijds cie nekende redac- leur van het tijdschrift .,Le Da- mier Parisiën", zag: hier de moge lijkheid tot winnend voordeel te komen. Hij won langs de weg van het „gambiet", d.wa. langs die van het tijdelijke offer. Op zich zelf is de afwikkeling eenvoudig, doch men moet er maar opkomen: 28-23, 18x29 gedwongen, en nu de alles forcerende druk met 39-34, wat zwart ln een onhoudbare posit'e brengt. Of deze al 2 of 3-8 laat volgen, het baat niets. De prachtige studie van André Mélinon, kampioen van Lyon. be rust op de opening op veld 2. waar door het volgende met succes toe gepast kan worden: 34-30, 14-20 of? 28-22!. 17x28. 33x22, 18x27, 32x21. 26x17, 30-24, enz. en de damcombi- natie komt nu los. Blonde 13 3 Z.: 28. W.: 15. 26, 35. III A. Lecocq ii I. A. Schmidt 3 3 Z.: 2, 3, 6, 7, 9, 12/14, 17/19. 24. W.: 28, 30, 33, 35. 36, 38/40, 43, 45. 47. 48. studie m r~ Z.: 24. 33, 39. W.: 35. 45. 47. 50. IV André Mélinon 1 3 3 4 ft O a a aas a a a a a 9 H Z.: 2. 6/9, 12/15, 17/19. 23. 26. W.: 28, 31/40, 45. 47, 48 studie Voor alle standen geldt „Wit speelt en wint". Zaterdag 10 augustus 1963 Pagina 4 Een der talrijke, oude g»v beeldhouwde Neptunus-koppfai die in Aix-en-Provence het naPel tuurlijke bronwater over p/eiKn nen en straten spuwen. taai Be werd gestreden, lijkt dit jaar dAm dosis „moderne muziek" in de pro»on gramma's nog wat verder te zjjjnis gereduceerd en 't. revolutionsliei nieuws behoeft u uit deze hoek du G beslist niet te verwachten. L, Onze damrubriek Francis Pouletic (Van onze Parijse correspondent) NAAST de normale zorgen en problemen van iedere artis tieke directeur va nelk internationaal muziekfestival zullen de kostuums en de requisieten nog tijdig gereed komen?, zal prima-donna C. haar laatste zenuwcrisis vóór vanavond overwinnen?, dirigent K. niet uit zijn privé-vliegtuig vallen?, etc. wordt de leiding van de feesten van Aix-en-PrPovence elk jaar en iedere avond nog met enkele supplementaire vraagstuk ken van bijzondere praktische en kunstzinnige draagwijdte ge confronteerd. De dringende en immer-actuele vraag of 't weer dfoog en de mistral nog even afwezig wil blij ven en of de krekels vanavond niet zo geïnspireerd zullen zijn, dat ze met hun oog en doordringend ge knars de meest volumineuze bari ton en de begenadigst-gevóoisde coloratuur in hun aria's en duet- ten-niettemin nog zullen vermogen te overstemmen. Tegen die pas torale en luidruchtige krekels heb ben de directeuren van het Zuid franse openluchtfestival sedert 15 jaar één ononderbroken strijd moe ten voeren, die hun nu een al thans voorlopige overwinning heeft bezorgd. Een overwinning echter ten kos te van de plataan die op de bin nenplaats van het voormalige aarts bisschoppelijke paleis de eeuwen niettemin zegevierend trotseerde en die indertijd óók architect Cassan- dre had willen sparen door zijn openluchttheater, als het ware. rond die oude en omvangrijke boom te ontwerpen en te construeren. De plataan staat er nog wel, maar ze heeft haar bladeren moeten offe ren. Om de krekels eindelijk defi nitief te kunnen verjagen of ver delgen, heeft de Franse insekten- dienst die dit jaar werd ingescha keld een vergif toegepast dat zo Een der toegangswegen van Aix. waar de boeren hun glim- lach-offensief met gratis wijn en vruchten lanceerden. sterk was, dat niet alleen die sprin gende vocalisten maar ook het lom mer van de beroemdste plataan van Alx 't tot het laatste blaadje heeft moeten begeven. Grandioos vagevuur Afgezien van die zenuwcrises, décors en krekels was er dit jaar nog een acuut gevaar waardoor het succes van het Festi val onmiddellijk werd bedreigd: Zuid-Frankryks boze boeren. Een week vóór de opening van het Fes tival hadden ze. vertoornd over de overproduktie en de lage pryzen, midden op de grote weg van Parys naar Marseille en 50 kilometer voor Aix, met hun gesubsidieerde benzi ne een grandioos vagevuur ontsto ken dat tot de toppen van de bo men reikte om de aandacht van de duizenden toeristen op hun noden te vestigen. Een opzet waarin ze zo succesvol slaagden dat de volgende dag die zelfde toeristen, door de kranten gewaarschuwd, langs een wijde om weg de „kust" zochten te bereiken en waarbij Aix met zijn Festival door een ruim aantal hunner ver meden werd. Het is mij niet bekend door welke eventuele druk of over wegingen de vertoornde boeren hun strategie zo plotseling hebben ge wijzigd, maar sinds kort tappen ze uit een heel ander en veel zoeter vaatje. Nog worden de auto's van Franse en vreemde oorsprong door de agrariërs wel aangehouden. Maar nu niet meer om de vakan tiegangers als de schuldeloze slacht offers van hun woede te misbrui ken. doch om hen integendeel met cadeau flesjes wijn. mandjes, perziken en abrikozen, doosjes eie ren en. in sommige gewesten schijnt 't, zelfs gemeste braadkip pen te overladen. Cadeaus die dan vergezeld gaan van pamfletten waarin, aan de hand van vergelij kende tabellen, de regering en het Franse distributie-apparaat aan de ver in Aix niet direct tot de perso na grata geteld placht te worden. De afdeling van de kamermuziekor- kest- en oratorium-uitvoeringen biedt het beeld van Italië's „I Mu sici" en het Parijse Colonnen-orkest die medewerkten aan vertolkingen van Berlioz' Faust. Verdi s Requiem en Haydns Schöpfung. Ofschoon in Aix nooit, of hoogstens zeer inci denteel. op de voorposten en barri caden van cfe muzikale avant-garde Wel heeft daarentegen de tie de piëteitvolle gedachte gehii 1 en verwezenlijkt het enige van hedendaagse muziek van hele Festival in het teken van in memoriam Francis Poulen plaatsen en uitsluitend te aan de werken liederen, fluit-hobo-piano-trio en de netsonate welk werk, weer vol lineske en goedgeluimde zelfs zijn wereldpremière van deze betreurde en nu bare componist die sinds 15 met zijn lange gestalte en vangrijke rode hoofd van de wijndrinker, tot de verschoningen van i die nimmer dan ooli gebeurtenis ontbrake Francis Poulenc, geflan keerd door componist Henri Sauguet (r.) en decorateur Du- pont, tijdens zijn laatste bezoek vorig jaar aan Aix. kaak worden gesteld, welke die prijsverschillen van één op tien tus sen in- en verkoop dus ongestraft veroorloven, zo niet organiseren. De oorzaak van die knieval der boeren, die hun briesende woede nu eens klaps voor de hoffelijkste generosi teit lieten varen, is mij, nogmaals dus niet bekend. Niettemin blijft het concrete en objectieve feit voor iedereen te constateren dat een heel regiment van De Gaulle's op roerpolitie tot dusver faalde waar Mozart (die nog altijd Alx be heerst) dan toch maar is geslaagd: de boeren capituleerden. Zodat 't Franse spreekwoord, dat verzekert dat „de muziek de zeden verzacht", blijkbaar dus toch geen fabeltjes vertelt. Geen revolutionair nieuws te melden Maar om nu definitief van de boze boeren op de muziek, die een filosoof of dichter eens „de balsem der ziel" heeft ge noemd, terug te schakelen: de lezer zal nu ook wel eens willen weten wat Aix dit jaar te bieden had of heeft. Eerstens natuurlijk Mozart, wiens naam met Aix intussen sy noniem is geworden en van wie dit seizoen naast reprises van „Cosi fan tutte" en van de Zauberflöte, als première, Idomeneo op het pro gramma werd geplaatst. Een andere noviteit in de opera- sector die op 't eerste gezicht wat meer verwondering kan baren is Ariadne auf Naxos" van Richard Strauss, een componist die tot dus- Het circus heeft voor massa's mensen nog altijd een enorme aantrekkings kracht. ondanks alle verande ring van smaak. Wij konden dat onlangs bij Krone (in Leiden) en bij Strass burger (Scheveningen) consta teren. Het opwindende geurenmeng- sel van zaagsel en paardezweet. de al even opwendende klanken van het orkestje, de fascineren de opeenvolging der talryke nummers het ene is nauwe lijks verdwenen of het andere staat alweer paraat! dat al les veroorzaakt bij de rechtge aarde liefhebber nog steeds een ongehoorde spanning. De acrobaten, hoog in de koe pel en tegenwoordig zonder vangnet (de eisen om de men sen écht te laten griezelen wor den steeds zwaarder), verhogen ze mogelijk die spanning, welke haar ontlading vindt tijdens de grappen der clowns, nog meer. Het kan daarboven op de draad adembenemend toegaan, waarbij er nauwelijks aan ge dacht wordt, dat mannen en vrouwen iedere avond hun leven in de waagschaal stellen om de groeiende zucht naar sensatie te bevredigen. lust tintelen. Daar lykt een wedstrijd Feye- noordBenfica slechts kinder spel J)ij Wat steeds weer opvalt is het feit, dat werkelijk grote artiesten, wier stunt zo juist tot klaterend ap plaus stimuleerde, er geen been in zien, om even later weer als doodgewone. geüniformeerde „opruimers" dienst te doen. Daar voelen ze zich niet te hoog voor. Ze vervullen ook het ge ringste baantje met animo, ge trouw aan het eenheidsdevies, dat in de circuswereld geldend is. Daar zou men elders niet om moeten vragen Een stoet van paarden be hoort in elk circus nog tot de meest geliefde attracties: het is meestal een schitterend gezicht en wie ook maar enige notie heeft van dressuur, geniet daar bij met volle teugen. Het te ver wachten klontje en het ver trouwde klapje op de hals na afloop hebben mede tot deze j wonderen geleid. H et mag wat kinderlijk en ouderwets klinken, maar het circus steelt nog altijd, ondanks de bezwaren die er te gen aangevoerd kunnen worden, mijn hart. Èr zijn weinig avonden, die door een snuifje van dit en een snuifje van dat, in een ongeëve naard tempo en een bliksem snelle contrastenrijkdom U zó weer dompelen in de elektrise rende sfeer, die U al in Uw jeugd in haar ban wist te slaan. FANTASIO Ook het circus gaat in me nig opzicht met de tijd mee. By Krone domineert het show-element, bij Strassburger viert meer de traditie hoogtij Bij beiden kan men echter getuige zijn van die eensgezin de trouw der circusmensen on der elkaar en met hun dieren. Zij allen hebben elkaar nodig om tot grote successen te ko men. Wie bijv. by Strassburger het onblusbare enthousiasme gezien heeft tijdens de voetbal- wedstryd DenemarkenNeder land der honden en hoe deze als 't ware door het dolle heen naar de knappende ballonnetjes happen, waarbij de „doelman nen" razend op hun qui vive blijven om hun eigen terrein te beschermen, leeft volop mee met deze dieren, die van levens- Adolphe Strassburger met zijn paarden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1963 | | pagina 8