Generaal De Gaulle vindt kernstop zinloos Drie doden en 2 zwaar gewonden in Reeuwijk Nog overlevenden uit ruines Skopje gehaald 8AMI INDIA VREEST AANVAL CHINA EEG moet haast maken öf... verdwijnen Amerika's Senaat zal de kernstop niet torpederen HASh Ook aardgas in Friesland II TWEE AUTO'S OP ELKAAR WEERBERICHT AARDBEVING IN PERZIE HONDERDEN ZITTEN NOG IN TUNNEL OPGESLOTEN (9uc/ teuws Opgericht T meert 1860 DINSDAG 30 JULI 1963 No. SI020 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 8.25 per kwartaal, f.2.80 per maand, f0.65 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041 j Redactie: 21501 India vreest elk ogenblik een nieuwe aanval van China. Aan Je oostgrens van India zijn on geveer duizend Chinese militaire vliegtuigen samengetrokken, ter wijl op verder van de grens ge legen bases nog een duizendtal toestellen gereed staat, aldus de Hindustan Times. Het Indiase kabinet is vandaag in Nieuw Delhi in spoedzitting bijeen gekomen om verdedigingsmaatregelen te bespreken. Premier Nehroe zou zijn ministers mededeling hebben gedaan van besluiten die zijn genomen om een mogelijke Chinese aanval op te vangen. Nehroe heeft gisteravond ge confereerd met zijn minister van De fensie, Chavan, en stafchefs. Een Indiase regeringswoordvoerder heeft de Chinese troepenbewegingen aan de Tibetaans-Indiase grens „ver ontrustend omvangrijk" genoemd. Hij ontkende, dat India de mogelijkheid van luchtaanvallen overweegt om de Chinezen uiteen te slaan. Behalve in Lad ach waren de Chinezen nog steeds binnen de door hen erkende grenzen. Luchtaanvallen in het gebied van Ladach zouden echter militaire te genacties van de Chinezen uitlokken, waartegen de Indiase defensie nog niet zou zijn opgewassen. De N.V. Nederlandse Aardolie Maatschappij in Oldenzaal, een geza menlijke onderneming van de Ko ninklijke Shell groep en de Standard Oil Company (New Yersey) heeft la ten weten dat zij met haar explora tieboring „Sonnega I" het bestaan van aardgas in de bodem van de pro vincie Friesland heeft aangetoond. De put wordt aan de gebruikelijke proe ven onderworpen. Omtrent de grootte van de vondst wordt medegedeeld, dat het hier een gasvoorkomen betreft, dat van be perkte omvang lijkt te zijn en te ver gelijken is met één van de kleinere door de NAM in Overijssel gevonden Sjl gasvelden. Met de exploratieboring „Sonnega- IE|l" werd eind vorig jaar begonnen. Hieraan ging een seismisch onderzoek vooraf. LHet gasvoorkomen in Sonnega wordt in NAM-kringen vergeleken i met de kleinere gasvelden in Over ijssel. zoals deze werden aangetroffen in Tubbergen, Rossum, de Lutte en in De Wijk. Frankrijk zal het in Moskou gesloten kernstop-verdrag nietj ondertekenen. Frankrijk kant zich op dit ogenblik onvoorwaardelijk tegen het j sluiten van een niet-aanvalsverdrag tussen de NAVO en het Pact van Warschau. Voor eind 1963 moet een oplossing zijn gevonden voor de land- bouwvraagstukken waarmee de Euromarkt heeft te maken. Zo niet,4 „dan zal de EEG wellicht tot verdwijnen zijn gedoemd". De EEG moet voltooid zijn, voordat de tariefbesprekingen met de VS (de zgn. Kennedy-ronde) beginnen. (Van onze correspondent in Washington) De Amerikaanse Senaat zal het kernstop-verdrag ratificeren. Dat is vrijwel algemeen de opvatting in Washington, al acht men een vrij scherp debat niet uitgesloten. Wil men het verdrag van kracht doen worden, dan moet in de Senaat met een meerderheid van tweederde tot ratificatie worden besloten en president Ken nedy, die geen risico's wil lopen, juicsht het zeer toe. dat onder handelaar Harriman. minister van Buitenlandse Zaken Rusk en waarschijnlijk zelfs oud-president Eisenhower voor de Senaatcom- missiës zullen verschijnen om de ratificatie aan te bevelen. Dit zijn de belangrijkste din gen die president De Gaulle gis- :ermiddag op zijn persconferen tie heeft verklaard. De generaal zei verder nog, dat Frankrijk is voor handhaving van de NAVO maar dat de structuur ervan dient te worden gewijzigd, daar de betrekkingen tussen de VS en Europa, met name Frankrijk, eveneens zijn veranderd. ..Frankrijk houd zich gereed om zich hierover met de VS te ver staan", aldus de president. Precies om drie uur gistermiddag kwam generaal De Gaulle in burger door het rode gordijn uit de tuin van het Elysée de grote feestzaal binnen, waar 600 journalisten in een schier ondraaglijke hitte, nog verergerd door de schijnwerpers van de televi sie, op hem zaten te wachten. Een half uur lang sprak de president over de binnenlandse toestand zonder op bijzonderheden in te gaan op de pas aangenomen anti-stakingswet. Daarna behandelde hij achtereen volgens de Frans-Amerikaanse be trekkingen, het Moskouse akkoord over het staken van de kernproeven, dat Frankrijk in geen gevai zal on dertekenen, en de Europese Econo mische Gemeenschap, die volgens De Gaulle voor 31 december van dit jaar de nog hangende problemen tussen de Zes moet hebben geregeld of an ders, misschien, zal verdwijnen. Lovend Over de Frans-Amerikaanse vriend schap liet hij zich in zeer lovende be woordingen uit. „Deze vriendschap, die in overeenstemming is met de aard van onze beide landen, heeft 1 reeds 200 jaar stand gehouden. Frankrijk is, met uitzondering van Rusland, het enige land dat nimmer een schot met de V.S. heeft gewis seld. Daarentegen hebben wij drie oorlogen tezamen gevoerd. Geen me ningsverschillen over lopende vraag stukken of kritieken van journalisten kunnen aan deze vriendschap af breuk doen. Indien de VS zouden denken dat Frankrijk het op de een of andere wijze voor het hoofd zou willen stoten, kan ik dit slechts be spottelijke nonsens noemen", aldus het Franse staatshoofd. De president ging voort: „Het At lantische bondgenootschap is een ele mentaire noodzaak. Zonder de kern macht van de VS zouden de vrije landen spoedig vernietigd zijn. En Frankrijk is weer een noodzakelijk bestanddeel van het Atlantische ver bond. Er kunnen meningsverschillen bestaan over de organisatie van de NAVO. doch het bondgenootschap op zichzelf zal stand houden. In geval van een oorlog zou Frank rijk zonder enig voorbehoud aan de zijde van de VS staan en ik geloof dat het omgekeerde evenzeer het ge val zou zijn. Noch de vriendschap noch het bondgenootschap tussen Frankrijk en de VS staan op het spel. Waar is, dat de politiek van onze landen niet altijd overeenstemt", al dus De Gaulle. Verleidelijk Tussen Rusland en China zijn moeilijkheden ontstaan, die het Kremlin ertoe hebben gebracht nieu we opvattingen te formuleren over de vreedzame samenleving, aldus De Gaulle. Plotseling heeft Amerika daardoor een verleidelijk perspectief zien opengaan. Tussen Amerika en Engeland enerzijds en Rusland an derzijds zijn separate onderhandelin gen begonnen die zich via het Mos kouse akkoord schijnen te zullen uit breiden tot andere problemen, met name Europese problemen, achter de rug van de Eureopanen om een standpunt dat volkomen in strijd ls met de Franse opvattingen. Frankrijk gelooft dat eens de dag van werkelijke ontspanning tussen Oost en West zal komen. Breekt die dag aan, dan zal Frankrijk construc tieve voorstellen indienen. Maar zo ver is het thans nog niet en Frank rijk zal derhalve niet meedoen aan combinaties zonder Frankrijk ten koste van Europa en van Duitsland. Men spreekt reeds over een niet- aanvalsverdrag tussen de NAVO-lan- den en de landen achter het ijzeren gordijn waarover in Moskou zou zijn onderhandeld. Ook daaraan zal Frankrijk niet meedoen. Bovendien is geen niet-aanvalsverdrag nodig om te proclameren dat Frankrijk nooit de eerste aanvaller zal zijn. Natuur lijk zal Frankrijk zich tegen een aan val op eigen grondgebied of op dat van zijn bondgenoten verdedigen, maar voor de wereld moet het vol doende zijn dat heden de president van de Franse republiek plechtig ver klaart dat het nimmer Frankrijk zal zijn dat aanvalt. Derhalve heeft een Franse handtekening onder een niet- aanvalsverdrag geen enkele zin". Wat betreft onze gemeenschappe lijke verdediging, was Amerika tot voor kort in staat de vrije wereld te gen een Russische aanval voor de volle honderd procent te verdedigen. Maar dat monopolie heeft Amerika verloren, ofschoon het tot een hoge prijs voortgaat met versterking van zijn kernbewapening. Ook de Russen beschikken over kernwapens, waar mee zij de wereld en zeker Amerika kunnen verwoesten. Vanzelfsprekend wil Amerika in een eventueel conflict tot de overlevenden behoren en uit die gezichtshoek zal Amerika over wegen of het van kernwapens ge bruik zal maken. Dat is een van de redenen waarom Frankrijk met de opbouw van zijn eigen „force de frappe" is begonnen. De NAVO rust op de grondslag van integratie en die is voor ons tegen woordig niet meer van waarde. Frankrijk, dat zowel een industrieel als een agrarisch land is, wenst niet op te gaan in een Atlantische ge meenschap. die een nieuwe vorm is van de oude fameuze integratie". Beperkt 34 (Van een onzer verslaggevers) Drie personen verloren gister- iddag omstreeks half vier op de Rijksweg 12 in de gemeente Reeuwijk bij een enorme auto botsing het leven. Het waren het echtpaar H. J. Mellegers uit Rotterdam en het 7-jarig zoontje Gijsbertus van de familie Dom burg uit Nieuwerkerk aan de IJssel, die van Utrecht uit op OVERWEGEND ZONNIG De Bilt verwacht van heden- tot ,-iorgenavond droog en overwegend ronnig weer. Zwakke tot matige wind lussen noord en oost. Ongeveer de zelfde temperatuur als vandaag. (Opgemaakt om 11.15 uur). STRANDVERW ACHTING Ook morgen zonnig en ideaal itrandweer met een nog niet te hoge temperatuur. In de middag 23 tot 25 traden, zeewater 18% graad. Ooste- Hjke wind. Vooruitzichten: Hogedrukgebied blijft stabiel met voorlopig fraai Rrandweer. 31 JULI Zon op: 04.58, onder 20.34. Maan op: 16.35, onder 00.45. Hoogwater in Katwyk: 11.22 en 23.53. Laagwater: 6.44 en 19.17. weg waren naar huis. De heer en mevrouw Domburg zijn in zorg wekkende toestand naar het Iterson ziekenhuis in Gouda ver voerd. Het ongeluk gebeurde, doordat de heer Domburg, die met naar schat ting 130 km snelheid op de inhaal- rijbaan reed ter hoogte van de brug in Reeuwijk, plotseling een vracht wagen met aanhanger naar links zag uitwijken. Hierdoor moest de heer Domburg krachtig remmen, waarbij zijn wagen sterk naar links uitweek en in de middenberm terecht kwam. Waarschijnlijk verloor hij de macht over het stuur. De grote wagen sloeg enkele malen over de kop en kwam met een daverende klap boven op de uit de richting Rotterdam komende wagen van het echtpaar Mellegers terecht. De ravage was enorm. Het echtpaar Mellegers (hij 49 en zij 47) moet op slag zijn gedood. Het zoontje van de familie Domburg was uit de auto geslingerd. Ook hij over leed ter plaatse. Ook de heer Dom burg was uit de auto geslingerd. Hij lag tientallen meters verder zwaar gewond in de berm links van de weg. Mevrouw Domburg was de enige overlevende, die uit de verwrongen brokstukken werd gehaald. Er moes ten snijbranders aan te pas komen. De beide wagens werden totaal vernield. De politie had ondanks de enorme ravage op de weg het verkeer weer spoedig op gang. I De Gaulle ging nog nader in op het I Moskouse kernstop-akkoord. „Dat akkoord lijkt ons bevredigend en wij kunnen de vreugde delen van presi dent Kennedy. Het is echter niet de eerste maal, dat kernproeven worden onderbroken. In het verleden hebben honderden en honderden experimen ten plaatsgehad, zodat men zich de vraag mag stellen waartoe verdere proeven nog zouden kunnen dienen. Ondergrondse proeven blijven toege staan en als een der partijen dat wenst, kan het Moskouse verdrag met drie maanden worden opgezegd. Het verdrag bindt dus niemand en zeker Frankrijk niet. Het verandert niets aan de afschuwelijke bedreiging met kernwapens die op de wereld rust en zeker op die landen, welke geen kern wapens bezitten". Niets belet Amerika en Rusland om door te gaan met nog meer raketten, vliegtuigen, onderzeeboten en satel lieten te produceren en die te per- De zwaar beschadigde wagen van de familie Domburg. (Foto Eeldsch Dagblad) DE GAULLE tijdens de persconferentie die hij gistermiddag in de snikhete feestzaal van het Elysée hield. fectioneren, aldus De Gaulle. Derhal ve is het Moskouse akkoord voor de wereld praktisch van beperkte be- In Washington vertrouwt men er dus wel op. dat de Senaat geen roet in het eten zal gooien en thans houdt velen in Washington een belangrijker vraag bezig: zal na deze eerste stap een verdere toenadering tussen Oost en West mogelük zijn? De conservatieve Republikeinse se nator Goldwater is een uitgesproken tegenstander van het kernstop-ver drag. Zijn redenering luidt: de proe ven boven de grond, waarin de Rus sen het 't verst hebben gebracht, zou worden gestaakt, doch de proeven onder de grond, waarin Amerika tot dusverre superieur is, kunhen worden voortgezet, zodat de Russen daar hun achterstand kunnen inhalen. Ook enige conservatieve Democraten zul- tekenis, tenzy dit verdrag het begin len tegenstemmen, o.a. senator Thur- zou zijn van een werkelijke ontwape- I mond uit Zuid-Carolina. ning. Frankrijk keurt het verdrag goed, maar het is er des te waak zamer door geworden. Frankrijk zal pas ophouden zelf kernwapens te produceren, wanneer de bestaande voorraden in Amerika en Rusland worden vernietigd. Frankrijk is bereid nog voor het einde van dit jaar met de belangheb bende staten werkelijke ontwape ningsvoorstellen te bestuderen, nog voordat het te laat is en dit branden de probleem onoplosbaar is gewor den. Maar Frankrijk zal zich door de Moskouse overeenkomst zeker niet laten afhouden van zijn eigen „force de frappe", zonder welke Frankrijks veiligheid en onafhankelijkheid voor goed verloren zouden gaan, zei de president. Beslissend Tenslotte sprak De Gaulle over de Frans-Duitse samenwerking, die zich nog dit jaar zal moeten manifesteren in de economische organisatie van Europa. De Zes moeten het nog eens worden over de agrarische proble men. Dit zal moeten gebeuren voor 31 december. Waarom? Omdat in het voorjaar van 1964 de tariefonderhan- delingen beginnen tussen Amerika en Europa. De stormen, die dan zullen opsteken, maken het noodzakelijk, dat de Euromarkt dan hecht aaneen gesmeed is óf misschien, zal moeten verdwijnen. Het jaar 1963 wordt der halve beslissend voor het verenigde Europa. Na afloop van de persconferentie was onder de aanwezige journalisten de algemene indruk, dat De Gaulle gematigd en vriendelijk, soms iro nisch is geweest, maar dat hij van zijn bekende standpunten geen duim breed is afgeweken. Vele senatoren menen een goede indruk bij hun kiezers te maken, in dien zij zich zo wantrouwend moge lijk tonen ten aanzien van de Sowjet- Unie. Vandaar dat de ratificatie niet van een leien dakje zal gaan. Toch kan men zich nauwelijks voorstellen, dat het verdrag in de Senaat zal stranden. Het zou op de wereld een miserabele indruk maken, indien de Amerikaanse Senaat deze eerste be scheiden overeenkomst torpedeerde, die de onderhandelaars over ontwa peningszaken na achttien jaar heb ben bereikt. President Kennedy wenst na deze eerste stap door te gaan met te pol sen, of een verdere ontspanning tus sen Oost en West mogelijk is. Dit streven is thans wellicht het voor naamste element in zijn buitenlandse politiek. Toen de president 10 juni j.l. een grote rede hield in de universiteit in Washington drong hij er op aan, dat de Amerikanen opnieuw hun hou ding zouden bepalen tegenover de Sowjet-Unie. De toon van zijn rede maakt de nieuwe koers zeer duide lijk: Kennedy wenste een serieuze poging te doen om een betere ver standhouding met de Russen te scheppen op een moment, dat de ver wijdering tussen Moskou en Peking onmiskenbaar zou zijn. Dat Kennedy zijn reis door Europa doorzette, kwam o.a. voort uit zijn wens Duits land zo krachtig mogelijk gerust te stellen in een periode, waarin hij ernst begon te maken met zijn toe naderingspolitiek ten aanzien van Moskou. Niettemin zijn velen in West-Duits land ook thans weer bezorgd. Dit is altijd het geval, wanneer Amerika en de Sowjet-Unie overleg plegen. Met name maakt men zich in West-Duits land bezorgd over een niet-aanvals verdrag tussen Oost en West, waar Chroestsjow op aanstuurt. Harriman, Amerika's onderhandelaar, lijkt daar wel mogelijkheden in te zien. Hij wenst te streven naar een overeen komst, die acceptabel moet zijn voor alle deelnemers. Dat woord „deel- Had hij van staten gesproken, dan plomaat met zorg gekozen hebben. Had hij va nstaten gesproken, dan had hij de indruk kunnen wekken dat Oost-Duitsland tot de rang van staat zou worden verheven. Slot pag. 2 Volgens de eerste berichten heeft een aardbeving die gisteravond de Perzische dorpen Gagom en Lagoezal heeft getroffen, vijf doden en acht gewonden geëist. De getroffen plaats jes liggen ongeveer 60 km van Ban dar Abbas aan de Perzische Golf. Ruim 350 huizen zijn beschadigd. arkensniarkteii weer open Naar de directeur van de Markt en Havendienst te Leiden ons mede deelt is een einde gekomen aan het aanvoerverbod van varkens i.v.m. het heersende mond- en klauwzeer. A.s. vrijdag zullen dus weer varkens op de Leidse markt mogen worden aan gevoerd hetgeen sinds medio mei niet meer het geval is geweest. Regeringsverklaring op televisiescherm De Nederlandse Televisie Stich ting zal morgen van elf uur tot omstreeks half twaalf een recht streekse uitzending verzorgen van uit het Binnenhof van de regerings verklaring. Aangezien de debatten in de Twee de Kamer waarschijnlijk eerst om drie uur beginnen en in eerste ter mijn wel tot middernacht zullen du ren met een onderbreking van 6 tot 8 uur, wordt op het ogenblik overleg gepleegd of integrale uitzending van deze beraadslaging mogelijk zal zijn. De beraadslaging in tweede termijn zal naar verwacht kan worden .don derdagmiddag om één uur beginnen. Reddingsploegen hebben gisteren nog twintig mensen levend uit de puinhopen van de Joegoslavische stad Skopje gehaald. Dertien van hen kwamen nagenoeg ongedeerd uit de tunnel van het ver woeste spoorwegstation. Men gelooft dat in deze tunnel nog hon derden mensen zitten opgesloten! Dit oummei bestaat alt 12 pagina'a Een groep Franse deskundigen, die I ook hulp verleenden na de grote i aardbevingsramp van Agadir, zoekt j met uiterst gevoelige luisterapparaten i de puinhopen af. Z(j ontdekten een j 35-jarige vrouw, die onder een ge- I weldig blok beton dat haar tegen val- j lend gesteente had beschermd zat I opgesloten. Haar echtgenoot die naar j de markt was toen de ramp plaals- vond. was by haar redding aanwezig. Hun twee kleine kinderen liggen ech ter nog onder het puin. I De reddingsploegen deden gisteren een laatste uiterste krachtsinspan- ning om te trachten nog zoveel mo- gelijk mensen levend uit de ruïnes te halen. De autoriteiten weren nl van j oordeel dat na maandaga ond geen levenden meer zouden worden gevon den. Het zal nog wel drie dagen du ren alvorens de ergste ruines zijn op geruimd zo verklaarden zij. Gisteravond heeft zich in Skopje wederom een aardschok voorgedaan. De beving veroorzaakte schade aan gebouwen. De premier van de deelstaat Mace donië. Grlickow, verklaarde gisteren op een persconferentie in Skopje, dat drie inwoners van de stad, die bij plundering op heterdaad werden be trapt. door een woedende menigte bijna ter dood werden gebracht. Een politieman werd gewond en een po- litie-auto beschadigd toen de politie poogde de plunderaaro te bescher men. Gisteren stonden met machine- Artvertentlf =eet U graag of Koop het dan VERS kant en klaar Alle ingrediënten zijn reeds toegevoegd. Drie minuten In 6©. braadpan en het is klaar. Slechts f 1,25 per groot pak Verkrijgbaar bij slagerijen, met verkoop uit gekoelde toonbank, Herkenbaar aan de raambiljetten Oók in Uw omgeving is een dergelijke winkel. VERPAKTE KANT EN KLAAR MAALTIJDEN HET VERRE OOSTEN GORTMOUrt O Oiü HAAfl l pistolen bewapende militairen op wacht bij de puinhopen van Skopje. De Macedonische premier zei ook dat ongeveer 100.000 inwoners van Skopje de stad hebben verlaten of naar elders zijn overgebracht. Op een vijftigduizend van hen zal evenwel een beroep worden gedaan om terug te keren en te helpen bij het red- dings- en opruimingswerk. Alleen oude vrouwen, invaliden en kinderen zullen in andere delen van Joego slavië mogen blijven. Instellingen van het burgerlijk be stuur en banken werken sinds giste ren weer. Grlickow bracht hulde aan de regeringen van andere landen, die hulp hebben verleend HU noemde in dit verband met name West-Duits- land. Frankrijk en de Verenigde Sta ten. Een woordvoerder van het ministe rie van Buitenlandse Zaken heeft meegedeeld, dat de tijdelijk zaakge lastigde van Nederland te Belgrado, mr. W. A. Frowein. naar aanleiding van de aardbevingsramp te Skopje op 27 juli namens de Nederlandse rege ring schriftelijke deelneming heeft betuigd aan de minister van Buiten landse Zaken van Joego-Slavië. Uit het Leidsch Dagblad van 30 Julij 1863: Men meldt uit de provin cie Oran, dat het aldaar ge durende 20 minuten oorwor men heeft geregend Huizen, velden en wegen loaren er geheel mede overdekt. In het district Ohio in Amerika is een dorp, waar van de inwoners gewoon zijn hun hoofdhaar om de 4 jaar aftescheren en te verkoopen. Tot hun 45e jaar doen zij dat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1963 | | pagina 1