Portugal uit economische
VN-commissie gestoten
Alleen dr. v. d. Berghe
blijft staatssecretaris
éw
Ghana klaagt aan
in Veiligheidsraad
Raketten
verloren
elangrijk nieuws
VS-senatoren staan
sceptisch tegenover
kernstop-verdrag
STRAALJAGER stort
neer: benzinegebrek
Premier
kort en
deskundig
AFRIKAANS BLOK valt op twee fronten aan
Huisvrouw
springt
door winkelruit
Mr. Geertsema
voorzitter van
V.V.D.- fractie
Vlieger ongedeerd
Marijnen actief in buitenlands beleid
FRIO DIEPVRIES
WEERBERICHT
Verf met voldoening
't'eutvs
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 25 JULI 1963
No. 81016
LEIDSCH
DAGBLAD
pirecteur: E. A. E. van Dishoeck
goofdredaoteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f2.80 petf maand, f 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Portugal heeft het in de Verenigde Naties zwaar te verduren.
Het land is gisteren uit de economische commissie voor Afrika
gestoten, terwijl Ghana in de Veiligheidsraad bovendien heeft ge-
eist Portugal als VN-lid te schrappen, tenzij dit land zijn politiek
in Afrika verandert.
Met zeven tegen nul stemmen bij
elf onthoudingen nam de Economi
sche en Sociale Raad van de VN de
ontwerp-resolutie aan. waarin de uit
stoting van Portugal uit de economi
sche commissie voor Afrika wordt ge-
De resolutie was door Ethiopië
Senegal ingediend. De andere
roorstemmers India, Jordanië, Tsje-
tho-Slowakije. Rusland en Joego
slavië.
Het Portugese ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft inmiddels deze
ang van zaken betiteld als „een wil
keurige en onwettige maatregel",
let herinnerde eraan, dat de Econo-
nische en Sociale Raad in december
|.l. een dergelijk voorstel had verwor
den „omdat de meeste landen dit on-
rettig achtten in het licht van het
Jandvest der VN".
Een voorstel om Zuid-Afrika ook
Bit de commissie te stoten tot dit
Een straaljagerafkomstig van
j vliegbasis Eindhoven, heeft
listeren twee met scherpe koppen
leladen raketten verloren. Deze
aketten zijn hoogstwaarschijnlijk
lerecht gekomen in de buurtschap
Valburg, ongeveer anderhalve
ilometer ten oosten van het een-
rum van de plaats Ederveen en
wee kilometer ten zuiden van de
ijksweg van Renswoude naar
'lankenwambuis, bij Ede, (Gel-
erland), vermoedelijk in of bij
et terrein van de landbouwer
Vagenaar.
Het publiek wordt gewaar-
chuwd, deze raketten niet aan te
aken, doch onmiddellijk de po-
\tie te waarschuwen. Het aanra-
en van deze raketten zou gevaar
unnen opleveren.
ADVERTENTIE
VENLO -In de St. Janstraat te
Venlo ontstond gistermiddag
Srote consternatie, toen een
winkelende huisvrouw onver
wacht door een etalageruit
sprong. De opgeruimde vrouw,
die wonder boven wonder on
gedeerd bleef, verklaarde later
tot haar onbezonnen daad ge
komen te zUn, doordat zij in de
winkel de nieuwe California
Ossestaartsoep en Kalfshouil-
lonsoep had zien liggen. Haal
óók direct een paar zakjes in
huis (u hoeft niet door de ruit
te springen) en proef zelf hoe
lekker deze soepen zUn!
land zijn apartheidspolitiek heeft af
geschaft. werd bij staking van stem
men verworpen.
Gisteren kwam de Veiligheidsraad
voor de tweede maal bijeen om een
door 32 Afrikaanse landen ingediende
klacht over gevechten tussen Afri
kaanse nationalisten en Portugese
troepen te onderzoeken.
De Portugese minister van Buiten
landse Zaken, Nogueira, verklaarde,
dat er vastgesteld was dat de Portu
gezen nimmer Senegalese dorpen
hadden gebombardeerd en ontkende
dat Portugal ooit geweigerd had om
door de Verenigde Naties aangewezen
personen tot zijn overzeese gebieds
delen toe te laten.
Hij nodigde vertegenwoordigers van
Tunesië, Liberië, Sierra Leone en
Madagascar de landen die Portu
gal in staat van beschuldiging heb
ben gesteld, o.m. terzake van volke
renmoord uit de Portugese gebieds
delen te bezoeken en zich uit. de eer
ste hand van de toestand op de
hoogte te stellen.
Na hem nam de Ghanese afgevaar
digde. Alex Quaison-Saekey, het
woord. Deze stelde voor Portugal uit
de volkerenorganisatie te stoten in
dien het zijn Afrikaanse gebieden
voor september niet onafhankelijk
zou hebben gemaakt. Ook eiste hy
dat een embargo zou worden inge
steld op de levering van wapens en
ander materieel aan Portugal, waar
mee het zijn koloniale politiek ten
uitvoer zou kunnen brengen.
„Alle Afrikaanse staten doen een
beroep op deze raad krachtig op te
treden tegen Portugals politiek van
onderdrukking", zei hij. „Dit is de
enige manier om een open conflict
tussen Portugal en de Afrikaanse
staten te vermijden".
Hij beschuldigde Portugal van het
zenden van huurlingen om de natio
nalistische opstandelingen in Portu
gees Guinee te bestrijden. Hij citeer
de president Kwame Nkroemah van
Ghana, die gezegd had dat Portugal
alleen in staat was in Afrika te vech
ten dank zij militaire leveranties van
de NAVO.
„Het is voor ons Afrikanen moeilijk
te begrijpen hoe een defensief ver
bond als de NAVO Portugal wapens
kan geven om de Afrikaanse volkeren
die slechts vrijheid wensen, te be
vechten", riep hij uit.
Hij verklaarde voorts dat ieder in
de Veiligheidsraad moet kiezen tus
sen steun aan Portugal „hetgeen
steun is aan onderdrukking en kolo
nialisme" of steun aan Afrika „het
geen steun aan het recht, de waar
digheid en onafhankelijkheid voor de
Portugese Afrikaanse gebieden bete
kent".
Afgevaardigden van de Philippij-
nen en Brazilië, die daarna het woord
voerden, steunden het Afrikaanse
standpunt. Morgenmiddag komt de
Veiligheidsraad weer bijeen.
I (Van onze parelementaire redactie)
Het liberale Tweede-Kamerlid, mr.
W. J. Geertsema, burgemeester van
Wassenaar, zal in de toekomst op
treden als voorzitter van de Tweede-
Kamerfractie van de V.V.D. Deze
functie is nu vacant, nu mr. E. H.
Toxopeus weer is herbenoemd tot
minister van Binnenlandse Zaken.
Mr. Geertsema is 44 jaar. Hij
maakt sinds 1959 deel uit van de
Tweede Kamer. In verband met de
voorbereidingen voor het Kamerde
bat van de volgende week, is hij van
daag uit zijn Italiaans vakantiever
blijf teruggekeerd.
(Van onze correspondent In
Washington)
In de Amerikaanse hoofdstad
heerst nog altijd een zekere twij
fel of op zijn gunstigst een ge
matigd optimisme ten aanzien
van een kern stop-verdrag. De uit
Moskou komende berichten in
zake een herhaald gesprek over
een niet-aanvalsverdag heeft
hier een gevoel van onzekerheid
gewekt. De zegslieden van het
Witte Huis en het ministerie
van Buitenlandse Zaken hullen
zich in stilzwijgen. Zij willen
eerst het eindrapport van Ave-
rell Harriman afwachten na af
loop van het kennelijk nog niet
geëindigde gesprek.
Het zou hier niemand verbazen, in
dien de Russen het gesprek willen
rekken om te proberen er voor hen
meer uit te halen. Alles wijst er
evenwel op, dat de Amerikaanse re
gering rekent op ondertekening,
waarvoor eventueel Dean Rusk naar
Moskou komt. De kans op een ont
moeting van de regeringsleiders wordt
in Washington uiterst gering geacht.
Daarvoor zou vérgaande overeen
stemming op andere punten de voor
waarden zijn.
De Amerikaanse regering is bij
monde van Dean Rusk inmiddels
druk in de weer de invloedrijke
senaatscommissies voor het ontwerp
verdrag te winnen. Er zijn drie com
missies bij betrokken: de commissie
voor buitenlandse zaken, de commis
sie voor de militaire paraatheid en de
commissie inzake atoomenergie. In
een sfeer van geheimzinnigheid heeft
de minister van Buitenlandse Zaken
met de commissies vergaderd en het
ontwerp-verdrag voorgelegd.
Klanken uit de commissies wijzen
erop dat het verdrag in de Senaat
een harde dobber zal hebben. Men
acht een tweederde meerderheid wel
waarschijnlijk, maar niet zeker. On
dermeer zijn er bedenkingen tegen de j
„ontsnappings clausule", inhoudende
dat elk der drie partijen het akkoord
kan opzeggen als kernproeven van
een ander land de eigen veiligheid in
gevaar zouden brengen. Daarby heeft
men Rood-China en Frankrijk in ge
dachten gehad.
Verschillende senatoren zijn van
zijn geraadpleeg of althans dat te
weinig rekening is gehouden met hun
bezwaren. Zo heeft de Democratische
senator Henry Jackson de vraag ge
steld, of stopzetting van de atoom-
proeven in de atmosfeer de Verenig
de Staten niet in een nadelige positie
zou brengen omdat de kans bestaat
dat Rusland nu op het gebied van
de lange-afstandsprojectielen verder
gevorderd zou zijn dan de Verenigde
Staten wat betreft het aantal mega
tons en de precisie.
Over de hoeveelheid van de Ame
rikaanse kernwapens behoeft men
geen zorgen te hebben, maar wel
heerst er onzekerheid over de kwali
teit. Vooral bestaat de vrees, dat
Rusland op het eerste plan staat voor
wat betreft de „anti-raketraket". De
Amerikaanse experts willen vooral
vermijden, dat de Verenigde Staten
met hun defensie achterop raken.
Men gelooft hier ook lang niet al
gemeen. dat een kernstop een ver
spreiding van kernwapenen naar an
dere landen zal voorkomen, met name
Padvinders naar wereldkamp.
Uit alle delen van ons land zijn
gisteren padvinders naar de in
Marathon (Griekenland) te
houden Jamboree vertrokken. Het
Nederlandse contingent bestaat
uit 500 deelnemers.
naar China. Tenzij de breuk tussen
Rusland en China zo finaal is, dat
Rusland weigert de benodigde grond
stoffen en technische hulp te leveren.
Ondanks alles schijnen de mede
delingen van Dean Rusk aan de Se
naatscommissies van dien aard. dat
de meeste leden onder de indruk zijn
gekomen en dat goedkeuring van het
verdrag zeer wel mogelijk is. De be
krachtiging ervan komt echter voor
lopig niet aan de orde, want het
debat zou door de tegenstanders van
de wetgeving inzake de negerrechten
worden misbruikt om de afhandeling
daarvan in deze zittingsperiode on
mogelijk te maken.
Slot pag. 2
Kapitein-vlieger M. W. Hindrlks (33)
uit Leeuwarden heeft gistermiddag
boven Denemarken een hachelijk
avontuur overleefd. Op een routi-
nevlucht sloeg plotseling de motor
van zijn Sabre-straaljager af.
Kapitein Hindriks had slechts enke
le ogenblikken om de situatie te
overzien. Het was hem duidelijk,
dat hij de vliegbasis Vaerlose niet
meer veilig kon bereiken. Hem
stond maar één mogelijkheid open:
de schietstoel. De vlieger kwam
behouden op de grond, terwijl
zijn toestel te pletter sloeg op een
boerenakker op enkele tientallen
meters van de boerderij. De rond
vliegende brokstukken raakten ge
lukkig niemand.
Kapitein Hindriks werd van Sagelse
uit, waar hij en zijn jager waren
neergekomen, per helikopter naar
de vliegbasis Vaerlose nabij Ko
penhagen overgevlogen. In een
ziekenhuis constateerde de artsen
later, dat hjj het benauwde avon
tuur ongedeerd had doorstaan.
Een Nederlandse commissie van on
derzoek is naar Denemarken ge
gaan om een onderzoek in te stel
len naar de oorzaak van het on
geval. De straaljager had gebrek
aan brandstof, wat mogelijk te
wijten is geweest aan een lekkage.
(Van onze parlementaire redactie)
De mogelijkheid bestaat, dat de
nieuwe minister-president, mr. V. G.
M. Marijnen, méér dan zijn voorgan-
ger, prof. dr. J. E. de Quay, actief zal
mening dat de stafchefs onvoldoende ?Ü,n bet™kke" ^et buitenlandse
hplpiH ITIt 7PI mr Marnnpn cislpr-
die hjj In zijn nieuwe functie hield.
De persconferentie had plaats in
Den Haag.
In het kabinet-De Quay was het
bijna altijd minister Luns, die op in
ternationale topconferenties het Ne
derlandse standpunt uit de doeken
deed. Prof. De Qauy kwam er op bij
eenkomsten met De Gaulle, Ade
nauer en anderen nauwelijks aan te
pas. Hij wist dit en dit is ook een
van de belangrijkste redenen geweest,
waarom hij een tweede ambtstermijn
afwees en waarom hij na de af
wijzing door de Kamerfracties van
minister Zjjlstra mr. Marijnen als
zijn opvolger verkoos.
Deskundig en beknopt twee ei
genschappen, die een goed politicus
niet mag missen beantwoordde
mr. Marijnen gisteren de vele vra-
gen van de journalisten. Hij zei geen
beleid. Dit zei mr. Marijnen gister- woord te veel. raakte niet in verle-
middag op de eerste persconferentie,
VRIJ ZONNIG
De Bilt verwacht van heden- tot
orgenavond afnemende bewolking
et morgen overdag over het alge-
een droog en zonnig weer. Zwakke
ut matige noordwestelijke wind en
hogere temperaturen.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
STRANDVERWACHTING
Gebied met veel bewolking en wat
gen trekt naar het oosten weg, ge-
)lgd door brede opklaringen. Mor-
'n droog en vrij zonnig strandweer
et zwakke tot matige zeewind. In
middag 18 a 20 graden, tempera-
iut zeewater 18 graden. Voorn itzich-
B: hogedrukgebied bij zuidwest-
Wand nadert met stabieler en lang-
tam weer iets warmer strandweer.
Zon op: 04.51, onder 20.41. Maan
i: 1104, onder 23 23. Hoogwater in
atwijk: 6.49 en 19.10, laagwater te
39 en 14.55.
Qummex bestaat alt 12 paflna's
In diverse ministeries werd
gisteren de wacht gewisseld. Af
scheid van de gaande man en
welkom voor de komende
I Behalve natuurlijk in het ministe- \naar-Franssen nam daar de
rie van Maatschappelijk Werk. zaken over van mej. Klompé
Daar ging een vrouw, daar komt (rechts),
leen vrouw. Mevrouw Schouwe-1
genheid. wanneer hem een netelige
vraag werd gesteld, en behield zijn
indruk van openhartigheid, ook al
was hij bij het beantwoorden van
sommige vragen allerminst openhar
tig. Hij moest zich natuurlijk wel be
perken, omdat hij niet vooruit mocht
lopen op de regeringsverklaring, die
hij woensdagochtend in de Tweede
Kamer hoopt af te leggen. De de-
batten zullen woensdagmiddag en
donderdag zijn.
Uitzondering
Mr. Marijnen zette uiteen, dat hij
bij het departementale indeling op
één uitzondering na heeft vastge
houden aan de bestaande toestand.
Die ene uitzondering is het staats
secretariaat van Algemene Zaken
(bezitsvorming en publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie), dat in de toe
komst niet meer onder de minister
president zal resorteren, maar zal
overgaan naar het ministerie van
Sociale Zaken en Volksgezondheid.
Minister Veldkamp zal te zijner tijd
hiervoor een staatssecretaris benoe
men. Tot gisteren was staatssecreta
ris Schmelzer met het beheer over
deze afdeling belast.
De minister-president deelde voorts
mede, dat in elk geval ten aanzien
van één staatssecretaris al is beslo
ten, dat hij aanblijft. Dat is dr. W.
H. van den Berghe. Deze behartigt
belastingaangelegenheden in het mi
nisterie van Financiën. De staats
secretaris van Buitenlandse Zaken,
dr. H. R. van Houten, heeft laten
weten, dat hij geen nieuwe ambts
termijn ambieert. De verwachting
bestaat, dat hij weldra een ambassa-
deurspost gaat bezetten. Het is niet
uitgesloten, zo zei mr. Marijnen gis
teren, dat minister Luns in zyn
plaats een staatssecretaris voor
Europese aangelegenheden zal be
noemen. De betrekkingen met Suri
name en de Nederlandse Antillen
zullen ook in de toekomst ressorte-
minister-president, mr. Biesheuvel.
Eventuele wijzigingen kunnen alleen
in overleg met de regeringen van
beide Rijksdelen worden aange
bracht. Aan minister-president Ma
rijnen werd onder meer gevraagd,
waarom hij het departement van
Maatschappelijk Werk heeft toege
wezen aan de VVD, die in het ver
leden nogal kritiek heeft geoefend
op het bestaan van dit departement.
Hij antwoordde, dat het wel eens
goed is, dat een liberale minister dit
departement beheert. Hij betwijfelde
overigens of de VVD nog steeds zo
kritisch tegenover dit departement
staat als in 1952.
Formatie
Slechts uitermate beknopt was mr.
Marijnen over zijn activiteiten als
formateur. Over het conflict rond dr.
Veldkamp, dat tijdens de formatie
periode De Quay was ontstaan, zei
hij, dat het altijd mogelijk is, dat
men elkaar in een eerste ontmoeting
niet vindt. Hij volstond met de con
clusie. dat het feit. dat hy als for
mateur is geslaagd, erop wijst, dat
het ontstane misverstand is opgelost.
Nadere bijzonderheden vertelde hij
niet.
Mr. Marijnen wilde evenmin zeg
gen, waarom hy niet de kandidaat
van dr. De Quay, drs. Schmelzer,
maar drs. Bogaers, als minister van
Volkshuisvesting heeft aangezocht.
Hij wees erop, dat iedere formateur
een eigen verantwoordelijkheid heeft.
„Ik heb de heer Bogaers aangezocht
en hij heeft geaccepteerd".
De minister-president weersprak
met klem. dat zoals enkele kran
ten hadden geschreven hij in de
formatieperlode-De Quay samen met
de heer De Quay was gaan formeren.
Prof. De Quay formeerde en mr. Ma
rijnen had slechts in zijn kwaliteit
van aangezochte-premier-die-ja-had
-gezegd contact gehad met anderen,
die voor het ministersteam waren
aangezocht. „Dergelijke contacten
ontstaan al gauw". Lachend ontken
de mr. Marynen tenslotte, dat het
ook maar enigermate met de verkie
zingen verband houdt, dat de minis
ter-president en de vice-minister-
president beiden uit landbouwkrin-
gen afkomstig zijn.
kind valt uit raam
FR'°
SPINAZIE
pond, mevrouw.
geen schoonmaken
geen aivaj
Even afmaken rn trato-
ink,
SMAKELIJK ETEN
Advertentie
Een produkt van de Sikkens Groep
De bijna 1-jarige Monica Punse-
lie is gisteren uit de tweede etage
van haar ouderlijke woning aan de
Paradijslaan in Rotterdam gevallen.
Het kindje heeft kans gezien uit de
kinderstoel te klimmen, terwijl de
moeder even uit cie kamer was. Daar
na viel zij uit het open raam en
maakte een val van twaalf meter. Zij
werd naar het Dijkzichtziekenhuis
vervoerd, waar ail kort na aankomst
ren onder het kabinet van dt vice- is overleden,
Uit het Leidsch Dagblad van
25 JullJ 1863:
Als een bewijs van buiten
gewone groeikracht werden
ons vertoond aardappelen,
geteeld op het land van N. v.
den Eykel aan de Aloëlaan,
waarvan 2 stuks 7*/z oneen
wogen.
t Te Breslau is een nieuwe
methode van billard-spelen
uitgevonden n.l. niet meer de i
stoten met een queue te
j doen, doch met een zooge-
naamde speel-pistool voor-
zien van een pijl, welke tegen
de bal wordt afgeschoten.