Uitwisseling 'inspecteurs'
met Westen voorgesteld
Optimisme in Den Haag
over Marijnens poging
Steun voor Rusland in
geschil met China
Zomerprijzen
iHROESJTSJOW wil: akkoord om verrassingsaanvallen te voorkomen
voor
„Tijd is rijp
kernstop-verdrag
Man vermoordt zijn
echtgenote met mes
Brandweer tevroeg
4
<§«j
Schot in kabinetsformatie
WEERBERICHT
Th ee problemen
MINISTER
maant alle
weggebruikers
pgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 20 JULI 1963
No. 31012
EIDSCH
DAGBLAD
jlrecteur: E. A, E. van Dishoeck
(tfdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f.2.80 per maand, f. 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
rwr 1
59
Chroetsjtsjow heeft gisteren gepleit voor het sluiten van een
[koord om verrassingsaanvallen te voorkomen. De Sowjet-Unie
onder meer bereid om „inspecteurs" van Westelijke landen tot
Russische legers in Oost-Duitsland toe te laten, als het Westen
mee instemt dat Russische waarnemers worden geplaatst bij de
Westelijke strijdkrachten in de Bondsrepubliek.
)e Russische premier verklaarde dit op een ..vriendschapsbijeen-
mst" in het Congresgebouw van het Kremlin ter ere van de Hongaarse
legatie die op het ogenblik in Moskou is. Zijn gehele rede ademde de
geest van .vreedzame coëxistentie". De nieuwe voorstellen die hij
ed om ,,dooi in de koude oorlog" te brengen liepen parallel met de
herpe aanvallen die hij weer lanceerde op de oorlogsfanatici" (lees:
linezen).
Chroesjtsjow zei voorts de indruk i dat er revolutie en oorlog moet ko-
hebben. dat de tyd rijp is voor men en dat er dan Kn njeuvve ge
stalten van een verdrag over net
ipzetten van de kernwapen-proeven meenschap zal worden opgebouwd
de ruimte, in de atmosfeer en on- op de lyken van de miljoenen die bij
deze slachting zijn omgekomen. Maar
weten deze fanatici wel dat de over
levenden de doden misschien zullen
benijden als alle kernwapens gebruikt
zouden worden?"
water, „als er tenminste geen wij
ng komt in de houding van de
Krikanen en Britten".
Een dergelijk verdrag, aldus de
issische leider, zou een „belang-
ke en nuttige stap voorwaarts" zijn.
ik pleitte hij weer voor een niet-
Qvalsverdrag tussen het Pact van
irschau en de NAVO. Dit zou dan
lijkt ij dig moeten worden gesloten
it het kernstop-verdrag. „Maar de
rm van een dergelijk niet-aanvals-
ag is niet belangrijk. Het gaat
de inhoud."
Js bekend zouden de Westelijke
jendheden, als er een niet-aan-
-jverdrag zou worden gesloten,
directe) erkenning van Oost-
titsland willen vermijden. Waar-
mers in Moskou menen, dat
iroesjtsjow hier begrip voor heeft
het Westen wel een mogelijkheid
bieden om een erkenning van de
)R te omzeilen.
3e Russische premier stelde verder
jot, dat Oost en West zouden gaan
aten over het inkrimpen van de
Bitenlandse troepen in O040- en
est-Duitsland. Het belangrijkste
aa^sUuk, de Duitse kwestie, kon
leen maar worden opgelost op basis
n een vredesverdrag.
Bestuderen
utei
j reet
A Est
//rd
mmj zul
Het Amerikaanse ministerie van
iitenlandse Zaken heeft nog geen
;t commentaar op de jongste
•stellen van Chroesjtsjow gele-
srd, maar wel gezegd deze met zorg
zullen bestuderen. Amerika is ook
1 plan zijn bondgenoten hierover
raadplegen. Enkele van de voor-
ellen zouden volgens welingelichte
'aRIl ringen reeds besproken zijn door de
üderhandelaars op de kernstop-
VM infer en tie.
m In de verklaring van het State De-
MCt irtment wordt verder gezegd, dat,
«wel men nog steeds voorzichtig is
£011" mtrent de uitkomst van de kern-
op-onderhandelingen, men hoopt
KStC al de conferentie tot een succesvol
inde zal worden gebracht.
idee
Dro- Beschuldiging
vol- De Russische premier viel in zyn
teil- weer 'eI uit tegen de »fanat,ci"
Ie oorlog willen. Indirect beschuldig-
hy de Chinezen ervan dat zij pro
eren de huidige Russische leiders
het zadel te wippen. „Fanatici",
lus Chroesjtsjow, hebben verklaard
Lord Hailsham hebben gisteren hun
overleg in Moskou over een kernstop-
verdrag voortgezet. De Russische
vice-minister van Buitenlandse Za
ken Zorin zei gisteravond, dat de
onderhandelingen „goed" zijn verlo
pen.
Volgens welingelichte kringen zou-
den de Westelijke delegaties na
Chroesjtsjows vasthouden aan een
non-agressieverdrag tussen de NAVO
en het pact van Warschau, de Rus
sen enigermate tegemoet willen ko
men. Zij zouden naar een formule
ring zoeken om erkenning van Oost-
Duitsland te vermijden.
Een gewoonlijk goedingelichte Oost-
europese zegsman zei gisteravond dat
naar het. scheen de binding van het
gedeeltelijke kernstopverdrag aan het
non-agressieverdrag losser is dan
toen Chroesjtsjow deze verdragen in
zijn rede van 2 juli aan elkaar kop
pelde.
„Westelijke ra/'
In een hoofdartikel in het Volks
dagblad heeft de Chinese communis
tische party de Sowjet-Unie gewaar
schuwd tegen het aangaan van een
kernstopverdrag met het Westen. Het
blad schrift dat alleen een totaal
verbod op kernwapens doeltreffend
kan zün en waarschuwt de Sowjet-
Unie niet in een Westelijke val te
lopen tijdens de lopende besprekin
gen in Moskou. In het artikel wor
den de berichten aangehaald volgens
welke de Sowjet-Unie voor het begin
van de besprekingen reeds haar be
reidheid had getoond met de Ver
enigde Staten tot overeenstemming
over een gedeeltelijke staking der
kernproeven te komen.
Met grote heftigheid zei de Rus
sische premier dat er :n Rusland
geen revolutie was geweest om oor
logen te ontketenen, maar om „in
vrede te leven en te werken". Het
imperialisme moest verslagen wor
den op het economische, culturele en
wetenschappelijke front. De toekomst
behoorde aan de arbeidersklasse.
Maar om die toekomst sneller te be
reiken moest er hard gewerkt worden
en de veranderingen ten goede moes
ten door arbeid en niet door middel
van een oorlog tot stand gebracht
worden. Eens zou de tijd komen dat
de arbeiders van Engeland en de VS
„op zouden staan om zich te vereni
gen met de volkeren van de commu
nistische wereld". Wat er over het
imperialisme gezegd was, was inder
daad juist, maar de. imperialisten
waren ook mensenen hun hersens
werkten op dezelfde wijze als die van
andere mensen.
In verband met het stalinisme zei
Chroesjtsjow, dat de uitwassen van
het stalinistische tijdperk zich nooit
meer zullen voordoen.
Chroesjtsjow achtte het voorts
nuttig om een overeenkomst met het
Westen te sluiten over de „bevrie
zing", beter nog de besnoeiing van
de begrotingen voor Defensie. De
Sowjet-Unie, aldus de Russische pre
mier, acht het verder nuttig om bo
vengrondse controleposten in te rich
ten in zeehavens, op vliegvelden en
spoorwegstations om onverwachte
aanvallen te voorkomen. Maar dit
moest natuuriyk gebeuren op basis
van wederkerigheid.
De Amerikaan Averell Harriman,
de Rus Andrei Gromiko en de Brit
De communistische partijen in
Frankrijk, Oost-Duitsland. Tsjecho-
Slowakije en Hongarije hebben zich
officieei achter Moskou geschaard in
het ideologische conflict met Peking.
De Oostduitsers hebben dit van
daag gedaan in een zesduizend woor
den beslaand hoofdartikel in Neues
Deutschland, het officiële partij-or
gaan. In het artikel wordt onthuld
dat een vooraanstaande Chinese
communist in 1961 in China tegen
over een Oostduitse afvaardiging
heeft verklaard, dat de Chinese
Volksrepubliek zich in de komende
jaren in de eerste plaats zou toeleg
gen op verbetering van haar han
delsbetrekkingen met d i e commu
nistische staten, die zich achter het
Chinese standpunt op ideologisch
gebied schaarden.
Het blad vervolgt: „Ongelukkiger
wijs hebben de daarop volgende ont
wikkelingen aangetoond, dat het de
Chinese communisten ernst was met
dit streven. De Chinese Volksrepu
bliek heeft namelijk haar handel met
Oost-Duitsland in de periode 1958—
1962 dermate verminderd, dat de om
vang van haar goederenuitwisseling
met West-Duitsland die van haar
met Oost-Duitsland overtreft".
Waarnemers in Oost-Beriyn mer
ken in dit verband op dat het de eer
ste maal is. dat Oost-Duitsland een
dergeiyke mededeling over de ach
teruitgang van zijn handel met com-
munistisch-China heeft gedaan.
Op de bijeenkomst in Moskou
waarop Chroesjtsjow het woord voer
de, heeft ook premier Kadar van
Hongarije een rede gehouden. Kadar
verklaarde het eens te zijn met de
-Russen in hun geschil met de Chi
nezen. Uit de open brief van de Sow-
jetrussische communistische party,
aldus Kadar, is duidelijk gebleken,
dat de Chinese partyleiders er „on
juiste en gevaarlyke meningen over
de fundamentele vraagstukken van
onze tyd op na houden".
Het Chinese Volksdagblad beschul
digt de Sowjet-Unie ervan in 1960
1300 technici uit China te hebben
teruggetrokken, zo meldt Radio-Pe-
king. De Russen waren teruggetrok
ken nadat Rusland zich had losge
maakt van „honderden overeenkom
sten" met China en nadat Rusland
de aanvoer naar China van nood-
zakelyke materialen had gestaakt.
Volgens het Chinese Volksdagblad
hebben de Russische beslissingen on
schatbare verliezen veroorzaakt op
economisch en militair terrein en op
het gebied van het wetenschappeiyk
onderzoek in China.
Op een ..vriendschapsbijeen
komst" in het Congresgebouw
van het Kremlin ter ere van de
Hongaarse delegatie, die op het
ogenblik in Moskou is. heeft
premier Chroesjtsjow verklaard
de indruk te hebben dat de tijd
rijp is voor het sluiten van een
kernstop-verdrag. De premier (yan 0nze Arnhemse correspondent).
viel in zijn rede ook weer fel uit E?n echtelijk drama, dat aan een 22-
tegen ,.de fanatici" die oorlog iarige uit Tilburg afkomstige vrouw
„Men. De foto toont Chro„/-
tsjow tijdens zijn rede. nuten tijd
(Van onze parlementaire redactie)
(keer en Waterstaat (de AR- dr. W.
F. van Gunsteren?voor de overige
Er zit nu duidelijk schot in de kabinetsformatie. De aftredende portefeuilles zou mr. Marijnen kun-
c 1 t 1 \r 11 ju *j j— c A/ï t n«n rekenen op de kandidaten, die
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, dr. O. M. J. door prof Quay zyn
Veldkamp, om wiens houding prof. De Quay zijn formatiepogin- gezocht.
gen moest opgeven, had gistermiddag in het gebouw van de
Tweede Kamer een gesprek met een van zijn grootste tegenspe- de Tweede Kamer vergaderd. Mr.
Iers, de leider van de liberale Tweede-Kamerfractie, mr. E. H. Toxopeus hdhtte de fractie in over de
Toxopeus.
Gisteravond begaf dr. Veldkamp zich naar de formateur, mr.
V. G. M. Marijnen. Het gesprek tussen beide bewindslieden duur
de van ongeveer halftien tot kwart over elf. Het had plaats in het
ministerie van Landbouw.
In liberale kringen viel na het ge
sprek tussen de heren Veldkamp en
Toxopeus een optimistische stem
ming waar te nemen. Men be
schouwde de ontmoeting als een be
wijs, dat er schot in de formatie zit.
Zetels
Het schynt nu wel haast als zeker
te mogen worden aangenomen, dat de
Defensieportefeuille niet aan de WD
zal worden toegewezen, en wel omdat
VVDdaaxvoor ™nvoUd^ W g«n
SM*. a]£e- kandidaat heeft. De ARP en de CHU
FLINKE ZONNIGE
PERIODEN
Het K.N.M.I. in De Bilt stelt ons
n het weeroverzicht van tien uur een
anzienlijke verbetering van het weer
In het vooruitzicht. Dat zullen we te
Janken hebben aan een hogedrukge-
Ked, dat naderbij komt. Er worden
toor morgen flinke zonnige perioden j
ferwacht met weinig wind en iets1
ïogere middagtemperaturen.
STRANDVERW ACHTING
Hoge druk nadert ons van Enge
land en brengt morgen zonnig en
fraai strandweer. Zwakke noorde
lijke, later veranderlyke wind. In de
middag ruim 20 graden, temperatuur
leewater 16 graden.
Vooruitzichten: eindeiyk verdwijnt
Je koele zeewind. Ook na zondag
meer zomers en iets warmer strand
weer.
21 JULI
Zon op: 4.44 uur; onder: 20.48 uur.
Maan op: 5.09 uur; onder: 21.26 u.
Hoogwater te Katwyk te 3.16 en
15.46 uur, laagwater te 11.29
23.53 uur.
(22/7 hoogwater te 4.00 en 16.33 u..
laagwater te 12.15 uur).
Ongeveer honderd Amsterdamse
brandweerlieden kwamen gisteren te
vroeg Ze waren naar het Bin
nenhof getrokken om minister Toxo
peus (Binnenlandse Zaken) een pe
title over hun salarissen aan te bie
vroeg. Ze moesten met secretaris
generaal dr. A. H. Günther genoegen
nemen.
Net toen de grote groep brandweer-
lieden was ingerukt, kwam de be-
windsman zelf aanlopen recht in
Dit Dommer bestaat alt 12 pagina's
en een byvoegsel
den. Keurig in het gelid stelden zij de armen van de delegatie. Lachend
zich op, een delegatie van drie man schudt hy hier de hand van onder
ging naar binnen, maar mr. To- brandmeester P van der Zee. In het
xopeus was er nog niet. De spuit- midden hoofdbrandwacht F.
mannen uit de hoofdstad waren te Biginsky.
H. P.
meen oriënterende besprekingen wa
ren gevoerd. Het gesprek, dat van
prettige aard was geweest, was be
doeld om elkaar opheldering te ver
schaffen. Ook over het gesprek van
dr Veldkamp met de formateur wer
den geen mededelingen gedaan. By
zijn vertrek zei ook dr. Veldkamp
I slechts, dat het een oriënterend ge-
sprek was geweest. Op de vraag, of
hij reeds had beslist om in het nieuwe
kabinet zitting te nemen, antwoordde
dr. Veldkamp, dat een dergelijke be
slissing niet aan de orde was.
Mra Marijnen. die enige tyd later
zijn departement verliet, deelde mee.
dat hij optimistisch was gebleven
over de afloop van zyn formatiepo
gingen en dat de komende dagen wel
iets van zyn activiteiten zou blyken.
Ondanks de geringe mededeel
zaamheid van hen, die by de kabi
netsformatie zyn betrokken men
heeft leergeld betaald! schynt toch
wei een voorzichtige conclusie moge-
lyk over de werkwyze van de forma
teur. Hy heeft te kampen met twee
problemen, het probleem-Veldkamp
en het vraagstuk van de zetelverde
ling. Het probleem-Veldkamp laat hy
in hoofdzaak oplossen door dr. Veld
kamp zelf. Deze moet de kandidaat
ministers, die van zyn optreden zyn
geschrokken, geruststellen en tevens
met hen bespreken, op welke wyze I
het sociale beleid nu wel zou moeten
worden gevoerd. De indruk bestaat,
dat als gevolg van deze werkwyze het j
probleem-Veldkamp al grotenueels is
opgelost, met als belangryk resultaat,
dat dr. Veldkamp in het nieuwe ka
binet minister van Sociale Zaken zal
kunnen (en willen) zyn.
Het vraagstuk van de zetelverde
ling ligt moeilyker. Hier schynt mr.
Marijnen op verschillende fronten te
werken. Hy heeft al een aantal kan
didaten voor het ministerschap be
naderd onder wie enkele adspi-
rant-bewindslieden, die ook door dr.
De Quay waren aangezocht maar
houdt nog een slag om de arm. Het
zyn geen definitieve aanzoeken
Hiertoe gaat hy pas over, als de ze
telverdeling in zyn ogen rond is.
willen Defensie alleen als extra por-
tefeiulle, boven de twee posten, waar
op zy nu al kunnen rekenen. Hier
tegen heeft de KVP bezwaar. De ove
rige drie wensen niet, dat Defensie
naar de KVP gaat zonder dat daar
iets tegenover staat. De KVP zou dan
zeven van de dertien zetels in het
kabinet bezetten. En zo kan men
weer de veronderstelling beluisteren,
dat VVD en KVP een zetel zullen
ruilen. Defensie gaat dan naar de
jongste gebeurtenissen.
Vanochtend om negen uur heeft de
formateur prof. dr. Andriessen ont
vangen, de christelyk-historische kan
didaat voor Economische Zaken. Om
10.30 uur ontving hy drs. P. C. W.
Bogaers ,lid van de KVP-fractie in
de Tweede Kamer.
De jonge vrouw werd door haar man,
een 40-jarige in Malang geboren
Indische Nederlander met enkele
messteken in borst en hals van het
leven beroofd. De man is kort na
het misdrijf in het politiebureau in
Ede opgesloten. Hij kon wegens de
overspannen toestand, waarin hy
verkeerde men beweert ook, dat
hy gedronken had nog niet wor
den verhoord.
Het echtpaar, dat ruim twee jaar ge
trouwd was en een dochtertje van
anderhalf jaar had, woonde nog
maar kort aan de Bomeolaan in
Ede. Omdat er moeilykheden tus-
I sen beide echtelieden waren gere
zen, de man zou in de mening
hebben verkeerd, dat het dochtert je
een buitenechtelijk kind was had
de vrouw enkele weken geleden
haar intrek genomen by een van
haar buren, mevrouw Cools.
Gistermiddag tegen vier uur belde de
I man bij mevrouw Cools aan en
vroeg zyn vrouw te spreken. Nadat
hy was binnengelaten en mevrouw
Cools zich naar de keuken had be
geven om het echtpaar gelegenheid
te geven rustig met elkaar te pra
ten. trok de man een groot slagers
mes, waarmee hy zyn vrouw en
kele steken in borst eh hals toe
bracht. Zy moet na enkele minuten
door bloedverlies zyn overleden.
De man wankelde na zyn daad naar
buiten. Later op de middag werd
hy een paar straten verder door
de politie aangehouden, waarna hij
werd opgesloten. Hy was tydens de
schermutseling met zyn vrouw zo
wild tekeer gegaan, dat hy zich
zelf aan hand en dybeen had ge
wond. Het stoffelyk overschot van
het slachtoffer is eveneens naar
het politiebureau overgebracht.
„Bonn lieeft hulp
Amerika nodig"
De Westduitse minister van Eco
nomische Zaken en toekomstige
Bondskanselier, Erhard, heeft in een
onderhoud met het Franse blad
France Soir verklaard, dat de Duitse
Bondsrepubliek zonder de hulp van
Amerika verloren zou zyn.
Erhard zei ook dat hij de belangen
van Frankrijk zal respecteren als hy
Bondskanselier is. „Ik zal de conti
nuïteit van onze politiek en in 't by-
zonder de vriendschapspolitlek met
runen, ueiensie gtun, ujui iuwu uc Frankrijk in stand houden", aldus
KVP en de VVD, die al kan rekenen minister Erhard, die eraan toevoegde
op Financiën en Binnenlandse Za- ^n Europese eenheid zonder goede
ken. krügt er Maatschappelijk Werk betrekkingen tussen Frankrijk en
voor terug. Als KVP-kandidaat voor j West-Duitsland niet mogelyk te ach-
Defensie wordt opnieuw de staatsse- ^n.
cretaris van Binnenlandse Zaken, mr.
Th. H. Bot, genoemd. De VVD be
schikt wel over enkele vrouwelijke
kandidaten voor Maatschappelyk
Werk
De VVD heeft intussen ook de hoop
opgegeven, dat er een ministerspost
zohdër portefeuille voor Europese
Zaken wordt gecreëerd. De tegen
stand by de andere partijen daar
tegen is te groot gebleken. Resten nog
de bezetting van Economische Zaken
(toch de CH-kandidaat prof. dr. J.
E. Andriessen?), van Onderwys. Kun
sten en Wetenschappen (de KVP-er
dr. L. A. H. Albering?) en van Ver-
BREESTRAAT 173
HOOFTSTRAAT 88
Praag wijst drie
Chinezen uit
De Tsjechoslowaakse regering heeft
drie correspondenten van het pers
bureau Nieuw China gelast, binnen
48 uur Tsjecho-Slowakije te 'verlaten.
Deze correspondenten hadden in
de Tsjechoslowaakse hoofdstad exem
plaren verspreid van de brief van 14
juli van de Chinese communistische
party aan de Russische party en an
dere documenten waarin de Russen
wordt venveten, de terugroeping ge-
eist te hebben van drie diplomaten
van de Chinese ambassade in Moskou
en van twee Chinese studenten.
Dasspeld „gerold"
van Kennedy
Een 19-jarige Indonesische stu
dent heeft gisteren een dasspeld
aan ^president Kennedy terugge
geven. die hij donderdag van de
Amerikaanse president had „ge
rold".
De student had de dasspeld ge
rold toen Kennedy in het Witte
Huis ivas omstuwd door 2500 stu
denten uit 56 landen. De Indone
siër bood president Kennedy
schriftelijk zijn verontschuldigin
gen aan.
*Nu de vakanties zyn begonnen
zullen de wegen In ons land speciaal
gedurende de weekeinden extra
zwaar belast worden. Wanneer het
autoverkeer op de grote wegen met
een zo gelijkmatig mogelijke snelheid
rijdt, kunnen de wegen het grootste
aantal voertuigen verwerken. Daar
om moeten extreem hoge maar ook
te lage snelheden worden vermeden".
Dit heeft de minister van Verkeer
en Waterstaat, drs. H. A. Korthals
verklaard in een oproep tot alle weg
gebruikers.
„Op een aantal wegen zijn op ver
schillende gedeelten maximum snel
heden van kracht. Deze maximum
snelheden zijn alleen daar vastge
steld. waar sneller rijden werkelijk
gevaarlijk is. Het is daarom van het
grootste belang, dat men zich ook
stipt aan deze voorschriften houdt".
„Ik doe een beroep op alle wegge
bruikers om de wegen op de juiste
wijze te gebruiken. Wanneer een
ieder zich goed realiseert dat alle
weggebruikers in gelijke mate aan
spraak hebben op een goed wegge
bruik dan zal het aantal slachtoffers
van verkeersongevallen niet groot
behoeven te zijn", aldus de minister.
1tWS
Uit het Leidsch Dagblad van 1
21 Julij 1863:
Z. M. heeft benoemd tot
rechter plaatsvervanger in de J
arrondissementsrechtbank
alhier Mr. H. A. Neeb, advo~
caat alhier.
fAdvertentieBi) J. W.
Lantzendöffer, Kort Rapen
burg alhier, zijn verkrijgbaar
de zoo zeer gevraagde sigaren
La Renommeé. prijs per
kist f4,5 stuks d 10 cents
