Rob den Hertog graaft in
grafheuvels
en archieven
In vijf jaar werd NJBG
groot
Populaire kampena
Graag eens
naar Egypte
(LEIDSCH DAGBLAD
Nachtconcert rondt
eerste jaar af van
Leid se Jazzclub
PROTEST i
Ie
„Vroeger verzamelde ik
geboorte- en overlijdens-
kaartjes en ook hield ik
veel van vissen", bekent
Froukje Boorsma (15) uit
Oegstgeest een beetje ver
legen. Zij is nog niet zo
erg lang lid (iets meer
dan een jaar) van de
NJBG in Leiden, maar
maakte zich reeds zo ver
dienstelijk, dat het bestuur
besloot, haar te benoemen
tot secretaresse van de
archief werkgroep.
Froukje is lid geworden
naar aanleiding van een
stukje in de schoolkrant
van de Louise de Coligny-
hbs. Zij is op en top teen
ager en heeft duizend
en-een interesses, maar
haar grootste hobby is al
tijd de egyptologie ge
weest. Ze moet het nu nog
doen met het bestuderen
van alle mogelijke boeken
over dit onderwerp, maar
ze wil later graag naar
Egypte, om haar grote
liefde eens met eigen ogen
te bekijken.
Op de bodem van de Maas
werd een archeologisch onder
zoek ingesteld naar de resten
van de burcht van de heren
Van Elsloo. die in vroeger tij
den door de rivier is verzwol
gen.
Rembrandthuisje, dat de Rotogra
vure aan het bouwen is.
De afdeling Leiden organiseert
voor haar leden wel het een en
ander. Van tijd tot tijd wordt er
een zaaltje gehuurd, waar de leden
bijeenkomen om te luisteren naar
een lezing van een deskundige. Ook
worden excursies naar musea geor
ganiseerd.
Voorschoten
Rob den Hertog vindt de belang
rijkste gebeurtenis in het bestaan
van Brinio totnutoe de opgravin
gen bij het 12de-eeuwse kasteel
„Rozenburg" in Voorschoten.
Voorts zijn er natuurlijk de vele
landelijke activiteiten en werkkam
pen.
Er zijn al vry veel vondsten ge
daan, die allemaal goed verpakt
ztfn opgeslagen in de kelder van
Rob. De voorwerpen die men bij
het Huys te Warmont heeft opge
graven, gaan naar een in War
mond op te richten oudheidkamer.
De directeur van de Lakenhal heeft
zich, volgens Rob, bereid verklaard
een zaaltje beschikbaar te stellen
voor de overige vondsten.
Met niets heeft de NJBG zich zo populair gemaakt als
met zijn werkkampen. Zo'n werkkamp duurt meestal
twee weken en om de zaak in de hand te houden wor
den over het algemeen niet meer dan 15 tot 20 deel
nemers, meisjes en jongens, toegelaten. De kosten be
dragen gemiddeld zo'n f 50.- Omdat de NJGB veel scho
lieren onder zijn leden telt, worden de kampen altijd
in de vakanties gehouden. Er zijn meestal meer aan
meldingen dan beschikbare plaatsen, zodat onder de
kandidaten geloot moet worden.
Overdag wordt aan de opgraving gewerkt. De vele
taken (tekenen, meten, scherven wassen, graven, foto
graferen) worden iedere dag opnieuw verdeeld.
's Avonds worden lezingen georganiseerd, over het op
te graven object of over de streek, waar men te gast is.
Voor het hoofdbestuur een werkkamp helemaal .rond'
heeft, ls er bijzonder veel werk verzet. Een lid van het
hoofdbestuur wordt benoemd tot kampsecretaris. Dan
wordt goedkeuring gevraagd van de instelling, waar
onder het project valt, van eventuele eigenaars, Rijks
diensten, gemeenten enz. Vervolgens worden een we
tenschappelijk en een technisch ambtenaar aangezocht.
Zij vormen, samen met enkele volwassenen (b.v. lera
ren) de leiding van het kamp.
De archeologische instellingen, o.m. het Rijks Oud
heidkundig Bodemonderzoek (R.O.B.), waren er eerst
niet zo gelukkig mee, dat de NJBG-leden hun spaden
op diverse plaatsen in Nederland in de grond staken.
Er zou immers onherstelbare schade kunnen worden
aangericht. Toen echter bleek, dat de bond het werk
met grote zorgvuldigheid uitvoerde, zetten zij andere
ogen op, en tegenwoordig doen zij, mede door het ge
brek aan personeel, graag een beroep op de leden van
de NJBG.
De Leidse Jazzclub heeft haar eerste jaar er bijna op zit
ten. Eind deze maand wordt een succesvol jazzseizoen af
gerond met een nachtconcert. Op 29 juni speelt The Dia
mond Five in Casino: om half twaalf gaan de deuren van
het theater open voor het naar ons "weten eerste nachtelijke
jazzconcert in de Sleutelstad.
De club heeft in haar eerste jaar dat altijd het moeilijkste heet te
lijn, niet slecht gewerkt. Vooral uit muzikaal oogpunt bezien niet.
Achtereenvolgens traden op: The Pacific Combo, Trio Kees Nix,
Trio Titus Stolte, Trio Louis van Dijk met Karl Schulze, Trio Jo
nathan James, Rita Reys met de combo van Pim Jacobs, The
Stablemates met als gastsolist Henk van Amerongen en niet te ver
geten in samenwerking met K. en O. en de Leidse Jeugdactie
Boy's Big Band.
Voor het komende seizoen, dat in september begint, zijn alvast ge
contracteerd: het kwintet van Cees See; een trio bestaande uit pianist
Louis van Dijk, drummer Johnnie Engels en bassist Jacques Schols;
het Rotterdamse Trio Jan Rath en het Trio Rob Agerbeek uit Den
Haag.
Een beeld van de werkzaamheden tijdens een werkkamp.
ROB DEN HERTOG
Voorzitter van Brinio.
„Het was moeilijk een drukker te
vinden", vertelt Jan Just Witkam
(17), leerling van het Bonavcntu-
ra-lyceum en hoofdredacteur van
Ostrakon, „want we hebben niet
veel geld. De uitgever, met wie we
onderhandelden, las echter een ar
tikel over de opgraving bij Huys te
Warmont en was toen op slag zo
enthousiast, dat hij de volgende af
spraak met ons maakte. Wij schrij
ven het artikel en hij stelt er een
brochure van samen, die in
de Leidse boekwinkels wordt ver
kocht. Als tegenprestatie krijgen
wU 100 exemplaren gratis".
Om de opgravingen bij Huys te
Warmont tot een goed einde te
brengen, moest Brinio niet alleen
in de grond, maar ook in diverse
gemeentearchieven graven. Daarom
werd onder leiding van Rieks
Smeets (17) een archief werkgroep
opgericht.
Tijdrovend
De werkzaamheden voor de ver
eniging kosten de bestuursle
den vrij veel tijd. Maar ze hebben
het er graag voor over. De heer N.
A. den Hertog, de vader van Rob,
en chef van de technische dienst
bij de Rotogravure, vindt dat zijn
zoon geen betere hobby had kun
nen kiezen. Hij heeft zelf altijd
grote belangstelling voor de ge
schiedenis gehad, en weet. welke
culturele waarde ct van uitgaat.
Als Rob zich door zijn huiswerk
heeft geworsteld (hij moet dez<
maand eindexamen doen) mag hij
al zyn tijd aan de NJBG besteden.
Rob is al aardig thuis in het Leidse
gemeente-archief en hij mag nu in
opdracht van de Rotogravure on
derzoekingen verrichten voor het
Heeft de afdeling Leiden nog
maar een korte geschiedenis,
ook de landelijke bond is nog
niet zo lang geleden opgericht.
Leerlingen van het Amster
damse Barlaeusgymnasium
verenigden zich op 10 juli 1958
rond de toen 17-jarige Henk
Dijkstra, die nu nog steeds
voorzitter van het hoofdbe
stuur is. De bond bestaat dus
binnenkort vijf jaar, in het na
jaar wordt dit eerste lustrum
gevierd.
De Leidse student in de rechten
Eric Ketelaar (19) vervult een be
langrijke functie in het hoofdbe
stuur. HU was ook op het Barlaeus
gymnasium, maakte de oprichting
van de bond mee en was een van
de eerste leden. Na een periode van
waarnemend bestuurslid is hü sinds
december 1962 organisatiesecretaris.
Het verenigingsleven is hem niet
vreemd, want in Amsterdam was
hU jarenlang lid van de padvinde-
rü-
Erti vertelt ons dat de eerste gro-
e activiteit van de bond een stu
diereis door Groningen, Friesland
en Drente was. In de zomer van
1959 werd het eerste archeologische
werkkamp in Noord-Sleen (Drente)
gehouden. Hier moest een brons-
tijdgrafheuvel worden opgegraven.
Intussen was er een comité van
aanbeveling gevormd, waarin vele
prominente figuren zitting namen.
Snel vooruit
Na Noord-Sleen ging de NJBG
snel vooruit. Er werden meer
werkkampen georganiseerd, con
gressen en lezingen gehouden, stu
diereizen gemaakt en nadat de ge
schiedenisleraren van de middelba
re scholen waren ingeschakeld,
stroomden de leden toe. Het bleek
dat veel meer jongeren belangstel
ling voor de geschiedenis hadden
dan aanvankelijk werd verwacht.
Men schiep mogelijkheden om zo
wel de belangstellenden voor ar
cheologie als die voor de middel
eeuwen of de pre-historie aan hun
trekken te laten komen. Tegen
woordig kan men voor elk histo
risch onderwerp bU de NJBG te
recht.
Ook onder water
De grootste projecten waar de
bond by betrokken is geweest, zijn
Bij een opgraving wordt nauwkeurig te werk gegaan Terwijl gevonden muurresten worden
jcnxarkeerd, staan tekenaars klaar om de situatie onmiddellijk in kaart te brengen.
5 „Kijk", zegt Rob den Hertog
e \rwijl hij een wat vreemdsoor-
gegrote, bontgekleurde kraal
zijn hand houdt. kralen zo-
sjis deze werden vele jaren lang
gjntoongesteld in Egyptische
^Jusea. De gidsen vertelden de
\eristen. dat deze kralen wer-
ilaen gevonden in de graven van
farao's. Totdat een Neder-
r£>nds archeoloog er na een
lepgaande studie achter
uf'am, dat die kralen helemaal
)r(jet zo oud waren. Ze bleken
r t zijn vervaardigd door de
o^erenigde Oostindische Com-
agnie. die ze gebruikte als
~~iilwaar. Ze zijn over de ge-
ri<e/e wereld teruggevonden".
rel
ik< Rob vertelt dit terwijl hij ons
n zijn kamer een beetje trots
l^n kleine archeologische ver-
imeling laat zien. Elke scherf
elk potje in de vitrine heeft
zijn eigen geschiedenis.
(.Maar mijn collectie is eigen-
k waardeloos", zegt hij,
vant als er ook maar iets van
ïige waarde tussen zat. zou
|Ét al lang in een museum zijn
Sdergebracht".
j De 17-jarige Rob den Hertog is
orzitter van de afdeling Leiden
n de Nederlandse Jeugdbond ter
istudering van de Geschiedenis,
l-gtj was eerst „algemeen lid", maar
gen hy merkte, dat er op de Prins
j.^illem van Oranje-ulo meer jon-
yen waren die belangstelling ^oor
i geschiedenis hadden, richtte hij
afdeling Leiden op.
Hij begon met tien leden (het
—Inimum voor een afdeling vol-
njns de statuten van de NJBG),
kar al spoedig werden het er
?njeer. De afdeling Leiden en om
reken heeft zich sinds 25 maart
161 ontwikkeld tot een zeer actie-
groep, waar het landelijk hoofd-
istuur zeer tevreden over is. Rob
ordt nu terzijde gestaan door de
^-jarige gymnasiaste Jeanette
1 psterhuis, secretaresse, en pen-
Jngmeester Piet Stokvis (16), 4de
jas gymnasium. Rob zelf heeft jiu
e tk zitting in het distriotsbestuur
wel is daar „organisatie-commissa-
r.
Brinio
afdeling Leiden, die de naam
de Batavenleider Brinio kreeg,
|eeft in de afgelopen paasvakantie
gewerkt aan de opgravingen by
Huys te Warmont. De resulta-
hiervan worden gepubliceerd in
gedrukt nummer van Ostrakon
fcrieks: scherf), het driemaande-
|ks orgaan van de afdeling, dat
fewoonlijk gestencild wordt.
D
De NJBG heeft zich in de
loop der jaren door zijn uit- f
stekende organisatie en vele f
werkzaamheden steeds meer z
recht van spreken weten te a
verwerven. Zo kon het ge-
beuren dat de bond voor het
aannemen van de Mammoet-
wet een krachtig protest liet f
horen, omdat deze nieuwe 1
onderwyswet in het lesroos- l
ter voor de middelbare scho- j)
len minder uren open laat
voor het vak dat de NJBG
het belangrijkste van alle-
maal vindt: geschiedenis. f
f
volgens Eric Ketelaar de opgravin
gen bij het kasteel Oud-Haarlem.
Vlaardingen en Elsloo, waar het
kasteel van de heren Van Elsloo
eeuwen geleden door de Maas werd
verzwolgen.
Van alle werkkampen worden
rapporten uitgebracht en de be
langrijkste punten hieruit worden
in „Fibula", het uitstekende twee
maandelijkse blad van de NJBG,
gepubliceerd.
Naar aanleiding van de expeditie
naar de bij Katwijk verzonken res
ten van de fameuze „Brittenburg"
(1960) werd een werkgroep voor
sub-marine archeologisch onder
zoek ingesteld. Leden van de bond
krijgen een opleiding voor het ver
richten van oudheidkundig onder
zoek onder water.
Eenmaal per jaar wordt een vier
daags congres gehouden. De lid
maatschapskaart geeft vrije toe
gang of reductie op de entreeprijs
in meer dan zeventig Nederlandse
musea. Ook geeft de bond boek
werkjes uit. Dit is ook allemaal te
le&n in de folder, die bU het adres
Jan Luykenstraat 47 II, Amster-
dam-Z, verkrijgbaar is.
De NJBG is neutraal en heeft als
doel het „bevorderen van de be
langstelling voor en het onderzoek
van de geschiedenis". Om lid te
kunnen worden moet men tussen
12 en 23 jaar oud zijn.
