looper perfect geland na
Jaling met handbesturing
WART
Koningin begint: met
inwinnen van adviezen
li gezichtsveld van
de bergingsvloot
LI van Eijsden leidt
A.R.-Kamerfractie
GEEN akkoord over
kwestie-Kasjmier
MEST,
alles
Vlieland
LEUKE MAN
IN LEUKE
JAS
Spannend einde van zeldzame vlucht
Automatisch
fsteem defect
achtig negers
Birmingham
eroordeeld
Wasmachines
iemco n.v.
Contact met
de „Mars-1"
is verbroken
KABINETSFORMA TIE
TEGENSTELLINGEN TE GROOT
Vijftien jaar
onschuldig in
de gevangenis
LANGDURIG
GESTRAFTEN
GAAN NAAR
WINSCHOTEN
zus of zo
VN-controle
op W.-Irian
3.85
uc/ W&e
FILMS i
CAMERA'S
tentvs
ericht t maart 1860
VRIJDAG 17 MEI 1963
No. 30959
EIDSCH
jjteur: E. A. E. van Dlshoeck
jfdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
t. 835 per kwartaal, f. 2.80 per maand, f. 0.65 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Mannacht enkele minuten voor half een Nederlandse tijd daalde
polsslag in Cape Canaveral en tientallen controle stations over
gehele wereld weer tot de normale snelheid. Enkele uren had
i onder zware spanning de laatste fase van de ruimtevlucht van
jper en de zeer moeilijke landingsmanoeuvre gevolgd, terwijl de
ntevaarder, blijkens zijn stem en zijn automatisch doorgeseinde
tslag de kalmte zelf bleef ondanks technische moeilijkheden.
)m 00.25 uur kwam het verlossende bericht, dat de cabine, tij-
s de daling op koelbloedige wijze door de astronaut zelf in
its van door het defecte automatische systeem bestuurd, op de
lc Oceaan was gedaald in het zicht van het vliegdekschip
arsarge". Een reis van 960.000 km in 34 uur en 21 minuten was
einde op slechts enkele honderden meters afstand van de ber-
gsvaartuigen.
looper kwam pas uit zijn cabine toen deze aan dek van het
gdekschip was gehesen: monter, rustig en meer dan voldaan
r de vlucht, die niet anders genoemd kan worden dan een tech-
h meesterstuk van de eerste orde, een schoolvoorbeeld van
cisie dat niet makkelijk na te volgen zal zijn.
'ot kort voor het einde van de
it scheen alles perfect te verlo-
Talloze experimenten werden
voerd door Cooper, die boven-
na zijn nachtrust van byna
uur zich vooral bezig hield met
raferen en filmen,
en er nog vier omwentelingen
aakt moesten worden bleek uit
rschuwingslampjes in de cabine
op Cape Canaveral, dat er iets
in rechtbank in Birmingham. In
imerikaanse staat Alabama, heeft
iren ongeveer tachtig negers «e-
het deelnemen aan betogingen
ier vergunning veroordeeld tot
dagen hechtenis. Bepaald werd
de beklaagden tegen betaling van
Iddeld duizend dollar per persoon
rijheid kunnen worden gesteld.
st schijnt dat de stedelijke auto
ten door dit proces willen laten
dat zij zich niet storen aan het
sn negerleiders en zakenlieden
ürte akkoord tot geleidelijke op
ing van de rassenscheiding in de
veroordeelde negers behoorden
de naar schatting 2.000 arrestan
te naar aanleiding van de re-
e demonstraties tegen de rassen-
iding waren aangehouden, maar
vonge week na de totstandko-
van het genoemde akkoord
•lopig in vrijheid werden gesteld,
et proces moest enige tyd worden
eschort, doordat een der rechters
de zaal overleed aan een hart-
val.
Voor
A.E.G. volautom.
- water - sanitair
«IGRACHT 18 TEL. 23951
WEERBERICHT
ONBESTENDIG
Bilt verwacht van heden- tot
genavond half tot zwaar bewolkt
tijdelijk enige regen. Matige, la-
en dan krachtige wind tussen
st en west. Vry koud.
(Opgemaakt om 11.15 uur.)
18 MEI
00 op: 4.43 uur; onder: 20.30 uur.
"hop: 3 04 uur; onder: 14.00 uur.
Jwater te Katwijk te 10.52 en
uur, laagwater te 6.06 en 18.59
blad bestaat uit 20 pagina'!
haperde aan het automatische be
sturingssysteem en aan het mecha
nisme dat de remraketten voor de
landing in werking zou moeten stel
len. Cooper kreeg toen opdracht de
besturing zelf ter hand te nemen en
zelf de gehele landingsmanoueuvre
uit te voeren.
Hoogspanning
Over de gehele wereld heerste van
dat moment af hoogspanning in de
tientallen controlestations en even
zeer spanning bij de miljoenen, die
via radio- en televisie-reportages de
opzienbarende vlucht volgden. Tech
nici wisten, dat het uitvoeren van de
landingsmanoeuvre met handbestu
ring hijzonder moeilijk was, en
dat de kleinste fout of onzuiverheid
de ernstigste gevolgen zou kunnen
hebben.
en volmaakte rust
Twee mensen bleven er uiterlijk
volkomen rustig onder: Cooper in
zijn ruimtecabine die met een snel
heid van 28.000 km per uur om de
aarde raasde, en zyn voorganger in
de ruimte Glenn, die voortdurend
met hem in radiocontact stond en
aanwijzingen gaf voor de moeilijkste
laatste fase van de vlucht. Er was
bij de training natuurlijk ook met
deze mogelijkheid rekening gehou
den, maar de werkelijkheid is toch
altijd andersen riskanter. Coo
per zou de eerste Amerikaan zijn, die
volledig zelf zou moeten besturen tij
dens de terugkeer naar de aarde.
Cooper slaagde er in op de seconde
nauwkeurig de remraketten van de
Mercury in werking te stellen. Daar
door verminderde de snelheid en viel
de cabine terug naar de aarde. Vóró
het binnenkomen van de dampkring
werd het raket-mechanisme af
geworpen. Enkele minuten later on
derging Cooper de zwaarste beproe
vingen tydens het afremmen in de
atmosfeer waarbij zich een enorme
hitte ontwikkelde. Ook in die uiterst
kritieke fase bleef Cooper koelbloedig
de cabine in de juiste stand houden,
terwijl hy rustig sprak met Glenn.
In de roos
Ten zuidoosten van Midway-eiland
wachtte het vliegdekschip Kearsarge
met een grote vloot bergingsschepen.
Daverend gejuich van de opvaren
den ging op, toen de cabine werd
waargenomen doordat zich de twee
parachutes binnen gezichtsveld ont
plooiden. Om vijf minuten voor half
een plonsde de cabine ln de zee, ln
Het radiocontact met het Rus
sische ruimtevaartuig „Mars-1"
is verbroken, aldus meldde gis
teren het persbureau Tass.
De Mars-1 bevindt zich op
195 miljoen km. van de aarde en
op 11 miljoen km. van Mars. Er
worden pogingen in het werk
gesteld de verbinding te herstel
len. Het toestel is in november
j.l. gelanceerd.
Westelijke waarnemers in
Moskou hebben de indruk ge
kregen, dat het verbreken van
het contact een grote teleurstel
ling voor de Russische geleerden
>n technici is, dit temeer, omdat
het vierde Russische schot op de
naan in april j.l. evenmin een
mcces is geworden.
zicht van het vliegdekschip. De stem
van Cooper bleef voortdurend kalm,
en toen wist men, dat de wonder
baarlijkste prestatie in de Ame
rikaanse bemande ruimtevaart was
geleverd: een tocht van bijna een
miljoen kilometer, besloten met een
perfecte landing met handbesturing
in het hart van het doelgebied!
(Men zie ook elders in dit Blad)
Prins Bernhard heeft gisteren
in Wageningcn het congres over
democratie in West-Europa"
geopend. De Prins in gesprek
met de Ghanese student leboah
Asuamah.
(Van onze parlementaire redacteur)
Koningin Juliana is vanmorgen in
Huis ten Bosch begonnen met het in
winnen van adviezen aangaande de
kabinetsformatie. Als eerste maakte
de voorzitter van de Eerste Kamer,
mr. J. A. Jonkman, zyn opwachting.
Na hem ontving de Koningin de
voorzitter van de Tweede Kamer, mr.
F. J. F. M. van Thiei. Omstreeks het
middaguur arriveerde de vice-voor-
zitter van de Raad van State, prof.
dr. L. J. M. Beel, in het paleis. Ver
volgens zou de Koningin de tien frac
tieleiders horen.
Naai- mag worden aangenomen
hebben de meeste adviseurs als hun
standpunt uiteengezet, dat een KVP-
er moet worden belast met de zorg
voor een nieuw kabinet.
Dat de benoeming van een KVP-
formateur of -informateur het meest
voor de hand liggend wordt geacht,
werd duidelijk na de vergaderingen
die de vyf grootste fracties gisteren
in het. Tweede-Kamergebouw hebben
ehouden. Tijdens deze fractieverga-
leringen werd de politieke toekomst
aan een beschouwing onderworpen.
Daarnaast was de benoeming van een
fractievoorzitter aan de orde.
Voorzitters
Zoals werd verwacht, blijft dr. W. P.
L. M. de Kort voorzitter van de KVP-
India cn Pakistan hebben geen
overeenstemming kunnen berei
ken over de kwestie-Kasjmier.
Dit is gisteren in de Indiase
hoofdstad bekendgemaakt in een
gemeenschappelijk communiqué
van de delegaties van beide lan
den. die het in Karatsji begon
nen overleg in Nieuw Delhi had
den voortgezet.
India staat afwijzend tegenover
het voorstel van Pakistan om een in
ternationaal bestuur over het dal van
Kasjmier in te stellen, in afwachting
van het houden van een volksstem
ming in dit gebied. Het voornaamste
struikelblok b(j de onderhandelingen,
welke woensdag voor de zesde maal
werden hervat. Is de staatkundige
toekomst van Kasjmier geweest.
Pakistan heeft niet ingestemd met
een verdeling van het dal of het in
stellen van een gemengd Indiaas-
Pakistans bestuur over dit gebied.
Zoals bekend werd in 1948 b(J de
onafhankelijkheidsverklaring Kasj
mier door toedoen van de Hindoese
maharadja een deel van India, hoe-
De gouverneur van de Neder
landse Antillenmr. N. Debrot
is gisteren in ons land aange
komen voor een werkbezoek. De
gouverneur werd op Schiphol
verwelkomd door de vice-minis
ter-president. drs. H. A. Kort
hals.
wel de mohammedaanse bevolking
pro-Pakistan is.
De leider van de Pakistaanse dele
gatie heeft op een persconferentie
te Nieuw Delhi verklaard, dat zyn
land Engeland en de VS heeft ver
zocht om een nadere toelichting op
hun voorstel om tussen India en Pa
kistan te bemiddelen.
HU zei ook. dat de meningsver
schillen tussen belde landen over
Kasjmier zo groot zyn, dat het geen
zin heeft om een ontmoeting tussen
premier Nehroe van India en presi
dent Ajoeb Khan van Pakistan te
bewerkstelligen.
fractie. De VVD-fractie, die slechts
betrekkelijk weinig vergadertijd nodig
had. wees mr. E. H. Toxopeus aan. de
fractie van de CHU mr H. K. J. Beer-
nink. De AR-fractie zal worden geleid
door de heer H. van Eijsden, bijge
staan door mr. B. W. Biesheuvel als
tweede voorzitter. „Men moet ons als
een soort presidium zien", zei de heer
Biesheuvel na afloop van de vergade
ring. De PvdA-fractie wijst pas een
nieuwe voorzitter aan, als de Kamer
in nieuwe .samenstelling bijeenkomt
Waarschijnlijk zal prof. dr. A. Vonde
ling worden herbenoemd. Van de
PvdA vergaderden gisteren de frac
ties van de beide kamers gezamenlijk.
Voorzover duidelijk is geworden ne
men de meeste fracties vooralsnog
een afwachtende houding aan. De
formateur zal in de vorm van een
program de kaarten op tafel moeten
leggen. Wellicht speelt hij daarbij
nauw samen met de verwante ARP
en CHU. Uit het overleg met de VVD
en de PvdA zou dan moeten blyken,
welke niet-confessionele partner zich
het meest tot verwezenlijking van dit
program voelt aangetrokken, zonder
dat daarbij van confessionele zijde te
veel concessies moeten worden ge
daan.
Eisen
I samenwerking blijft beperkt tot de
drie confessionele partijen en de
VVD.
En niet alleen dat punt. maar ook
strijdpunten als het woningbouwbe
leid i verhouding tussen woningbouw
en andere bouw en tussen woning-
wetbouw en vrij woningen) en het
opheffen van de inkomensgrens bij de
kinderbijslagverzekering.
Uit parlement
Aan PvdA-zijde wordt voorts voor
keur uitgesproken voor een kabinets
formateur. die voorkomt uit het par
lement. In dit geval dus dr. De Kort.
Andere fracties zullen echter gaarne
opnieuw in zee gaan met prof. De
Quay. De voorkeur voor de huidige
premier is daar duidelyk. Vraag blijft,
of de heer De Quay zelf bereid is. een
actieve rol bij de kabinetsformatie en
eventueel ook in het nieuw te vormen
kabinet te spelen.
Toch heeft de voorzitter van de
KVP-fractie, dr. De Kort, met jour
nalisten een naar zyn mening opti
mistisch gokje opgezet, dat het
nieuwe kabinet op 15 juli zal zijn ge
vormd.
Allerlei praktische zaken zijn intus
sen ook al aan de orde geweest. Ka
mervoorzitter Van Thiel besprak gis
teren met enkele politieke leiders,
o.m. prof. Vondeling, de indeling van
de zitplaatsen. Omdat er, als gevolg
van de winst van de KVP en het
GPV, nu tachtig afgevaardigden van
confessionele partyen zyn, moet de
PSP die thans nog rechts zit. naar
de linkerzyde van de vergaderzaal
verhuizen. Aan die zijde zullen ook
de drie leden van de Boerenpartij een
plaats krijgen.
Vrij duidelyk ls de houding van de
socialisten. Men beseft daar goed, dat
een partij, die vyf zetels heeft verlo
ren. niet bij voorbaat met eisen kan
komen. De PvdA is in principe wel
bereid mee te regeren, maar zal haar
beslissing geheel laten afhangen van
het program, dat haar wordt voorge
legd. In socialistische kringen viel te
beluisteren dat de punten uit het
PvdA-program feitelijk woord voor
woord ook in het program van de
KVP zyn te vinden. Doorslaggevend
is echter, welke voorrang de KVP wil
geven aan de vele in haar program
genoemde punten. Hiervan hangt de
beslissing aan PvdA-zijde in hoge
mate af. Een kabinet op zo breed mo-
gellyke basis, dus samensteld uit ver
tegenwoordigers van de vijf grote
partijen, acht men aan socialistische
zijde weinig reëel Men wijst in dit
verband vooral op het punt van de
commerciële televisie, dat PvdA en
VVD verdeeld houdt.
Overigens zal het tv-vraagstuk on
getwijfeld ook een rol spelen, als de
Twee Oostenrijkers, die vyf tien
jaar gevangenisstraf hebben uitgeze
ten op beschuldiging van moord, zyn
onschuldig bevonden en vrijgelaten.
De veroordelingen zijn destijds geba
seerd op bekentenissen, die zijn afge
legd nadat de beklaagden met scopo
lamine waren ingespoten om hen te
laten praten.
Enige tientallen langdurig gestraften
zullen tegen het einde van dit jaar
overgebracht worden van de Bre
dase strafgevangenis naar die in
Winschoten. De plannen daartoe
zijn in het ministerie van Justitie
uitgewerkt. Voor dit doel zal de ge
vangenis in Winschoten worden
verbouwd en extra beveiligd, waar
mee nog verscheidene maanden ge
moeid zullen zijn.
Onder de langdurig gestraften in
Breda bevinden zich ook de vier
Duitse oorlogsmisdadigers Willy
Lages (60), Franz Fischer (60), F.
H. Aus der Fuenten (63) en Joseph
Kotalla (54), die indertijd tot le
venslang zijn veroordeeld wegens
tijdens de oorlog in Nederland ge
pleegde misdrijven, zo heeft een
woordvoerder van het ministerie
van Justitie gisteren in antwoord
op vragen verklaard.
Hy zei, dat het aantal van de lang
durig gestraften in de gevangenis
van Breda thans bepalend was
voor het regime aldaar en dat men
bij de verwijdering van deze gevan
genen de „overblijvers" een beter
aangepaste behandeling kon geven.
De gevangenis in Winschoten zal dan
uitsluitend benut worden voor enige
tientallen langdurig gestraften, „die
meer dan normale beveiliging nodig
maken", aldus de woordvoerder.
Deze extra beveiliging zal - behalve
in de nu aan te brengen voorzie
ningen in het gevangenjsgebouw
ook bestaan uit extra bewakings
personeel.
Advertentie
Een aantal functionarissen van de
Verenigde Naties, dat deel heeft uit
gemaakt van het voorlopig bestuur
over West-Irian. zal zich periodiek
naar dat gebied begeven om zich er
van te verzekeren, dat de Indonesi
sche regering zich houdt aan haar
akkoord met de VN, in het bijzon
der wat betreft het zelfbeschikkings
recht van de bevolking. Dit heeft de
chef van het kabinet van secretaris
generaal Oe Thant, Narasimhan,
gisteren op een persconferentie in
New York verklaard.
Narasimhan heeft verder gezegd,
dat Nederland en Indonesië een kor
ting van gezameüjk 15 miljoen gul
den zullen krijgen van hun aandeel
in de kosten van het tijdelijk VN-be-
stuur over West-Irian. De korting
kon worden gegeven wegens de ge- I
zonde financiële omstandigheden,
waarin de Verenigde Naties Nieuw- i
Guinea hadden achtergelaten
Asef/Flson volgens prijslijst 1963.
Kunstmeststoffen voor pot. tuin en
gazon. Mengsels ven natuurlijks ea
kunstmest, met ot zonder onkruidbe
strijdingsmiddel. RozenmeeL Kalk- en
magnesiakalkmeststoften. - Natuurlijk*
meststoffen door eigen Inkoop goed-
koperl Gedroagde, gemalen, goed
strooibare koestalmeet b.v. 1.96 per zak
van 124 Hter. Ontzurende, st/uctuurver-
beterende, organisch rijke hufavuü-
compost per zsk van 25 kg
weet
heeft
Nieuwe Rijn 90 Tfn 20624 (01710)
Moderne regenjassen
ook In Terlenka:
Guildhall. Mercury en
Falcon v a. 49 -
!Uit het Leidsch Dagblad van V
19 Mei 1863:
Een inwoner van Buch
Engelandzekere Scott, is
wegens 20 vloeken tot 40 shil-
f ling boete veroordeeld. Hij
f heeft hiertegen hooger be
roep aangetekend omdat hij
20 maal denzélfden vloek
heeft herhaald.
Men verlangt tegen 1
Augustus eene dienstbode
eene burgerpot goed kunnen- 'f
de koken en het huiswerk
verrigten. Huur f60 's jaars
Adr. bur. Leidsch Dagblad.