OBOTS IN
STAKING
JAZZ BIJ HET WERK
traditie aan
om/c Guards brengen
Umt klas
vlegels
Pedagoog
zichzelf temmen
Britse jeugd heeft hetere manieren
dan Amerikaanse
Over onderwijs gesproken
Lust je nog een snoepje?
rkc
rke
SAMENWERKING
EUROPESE
JONGEREN
JW-lezert schrijven
Jazz en ondergang
Zonder het voor de Kuyperlaanse
theologie op te nemen geef ik de
volgende woorden van dr. A. Kuy-
per ernstig in overweging.
Dr. Kuyper haalt in „E Voto
Dordraceno", deel III. blz. 570, met
instemming de Reformatorische
theologen aan die felle tegenstan
ders waren van alles wat de een
voud en zuiverheid in de godsdien
stige bijeenkomsten zou kunnen
verstoren.
Hij zegt o.m. „Men kwam in
Gods huis niet samen om schone
muziek te horen, of het talent van
een organist te bewonderen. Een
organist die teveel liet merken, hoe
fraai hij spelen kon, brak die een
voud af en deugde daarom niet.
Om dezelfde reden waren ze tegen
koorzang, tegen beurtzang en tegen
dat nu eens opstaan en dan weer
gaan zitten, en wat vormen er meer
zijn, waardoor men als de geest
wijkt, de ledigheid van geest poogt
aan te vullen".
Dit laatste is wel de kern van de
zaak. Het huidige drijven om iets
nieuws te brengen (of dat nu in de
herv. kerk of in de chr. ger. kerk
is), vanaf opstaan by het zingen
van het laatste psalmversje tot en
met de jazz in de kerk, is een uiting
van de diepe geesteloosheid waarin
wij terecht gekomen zün.
Men beschuldige er mi) niet van
dat we het oude handhaven omdat
het oud is en het nieuwe verwer
pen omdat het nieuw is! Het oude
was kennelijk van en uit God en
het nieuwe hebben we uit een boze
geest. De geest van afval en diepe
slaap! Werkelijk nieuw zal het wor
den op Gods tijd; als Hij de kerk
wereldwijd gaat vernieuwen in de
komende Reformatie, waarvan de
joden de eerstelingen zullen zijn.
Doch deze vernieuwing zal worden
vooraf gegaan door een radicale
verdelging van ons wereldse chris
tendom. dat de komende vernieu
wing meer in de weg staat dan dat
zij dit helpt bevorderen, naar dat
profetische woord van de Schotse
theoloog Brooks uit de 17de eeuw:
„De algemene verbreiding van de
christelijke godsdienst waarin de
wereld zich later zal verheugen,
moet geschieden door een ver
schrikkelijk ontplooiing van Gods
wraak over alles wat afvallig en
Goddeloos is".
Het hier gestelde moge vreemd
klinken in onze huidige oren,
vreemd is het allerminst. Men kan
onze hele tijd breedvoerig beschre
ven vinden bij de theologen van de
Kerk der Reformatie, voornamelijk
die der 16de en 17de eeuw, zodat de
genen die nog hart voor deze za
ken hebben bewijzen te over kun
nen vinden, dat deze mensen als
met profetische blik, de tijd kort
voorafgaande aan de vernietiging
van de Antichrist en alles wat in
haar zog vaart, de bekering der jo
den. en de luisterijke openbaring
van Gods Koninkrijk over de leng
ten en breedten der aarde, hebben
beschreven.
C.J.B.
Leiden
'Hiermee sluiten we de discussie
over „Jazz in de kerk" Red."
Ws
.1 ti i <i-i Wintin vjs
-j De komende tijd zullen we Anneke Grönloh op de concertpodia en in de radio- en t.v.-studio's
loeten missen. Het populaire 20-jarige zangeresje moet voorlopig het bed houden, niet op het
nu almeneiland Paradiso, maar gewoon .ergens in Nederland".
ineke liep op eerste paasdag bij een autobotsing in Uffelte, bij Meppel, een lichte hersen-
chudding en een gekneusde heup op.
Op de foto zien we Anneke nog thuis in bed.
Amerikanen zijn er gaarne
van overtuigd dat hun eigen
opvoedingssysteem het beste
ter wereld is. Toen dus Claire
Jones, die zelf Amerikaanse, is
na een verblijf van enkele jaren
in Engeland naar haar vader
land terugkeerde, werden haar
enkele vragen gesteld betref
fende de opvoeding van Engel
se kinderen. De antwoorden
daarop waren voor vele Ameri
kanen een grote schok.
„Zeker Is het", aldus Claire Junes,
„dat de meeste Britse kinderen
charmant zyn, zich kalm en zeker
van zichzelf gedragen en zeer goede
manieren hebben. Ik zou het toe
juichen als de Amerikaanse kin
deren meer met hen gemeen had
den",
In een artikel dat zij daarna
schreef in de Christian Science
Monitor geeft zij de volgende re
denen ervoor op.
„Engelse ouders hebben nog het
gezag en het overwicht dat allang
geleden aan Amerikaanse ouders is
ontglipt".
„Het is verfrissend op te merken,
dat Britse kinderen het gevoel heb
ben dat zij aan volwassenen een
zeker respect verschuldigd zijn, of
het nu ouders, leerkrachten of
vreemde volwassenen betreft."
„Britse kinderen zien hun ouders
niet als speelkameraden of bedien
den of als minderwaardige wezens,
doch als ouderen wier wensen men
respecteert en opvolgt. Britse
ouders zijn ook niet bang van hun
eigen kinderen zoals vele Ameri
kaanse ouders lijken te zijn. zy
zeggen hun kinderen hoe die zich
te gedragen hebben en staan er
ook op dat die gedragsregels wor
den nageleefd. Men kent daar ook
niet de familiaire voet van gelijk
heid tussen ouders en kinderen die
7x>zeer een kenmerk is geworden van
onze opvoeding en beschaving. Kin
deren in de klas staan beleefd op
als de onderwyzer binnenkomt, als
bewijs van respect voor zün of haar
gezag en kennis".
Een andere uitspraak van Claire
Jones: „In Engeland gedragen de
dochters zich niet als de prima
donna's van de huiskamer".
En verder: „Het Britse kind
groeit ook langzamer op dan het
Amerikaanse, zeker wat de uiter-
ïykheden betreft. Het gemiddelde
Britse meisje van 15 Jaar is veel
minder wereldwüa in de populaire
betekenis van het woord. Afspraak
jes maken, make-up gebruiken en
autoryden beginnen op een veel
latere leeftyd. Een Brits meisje van
16 of 17 Jaar is even oprecht en
thousiast over het winnen van een
spelletje hockey als haar Ameri
kaanse tegenhangster van dezelfde
leeftyd over het feit dat zy het
koninginnetje was van het grote
Jaariykse schoolbal."
Vijfhonderd leerlingen van een
middelbare school in Kopenhagen
verlieten woensdag het schoolge
bouw om in optocht door de stra
ten te trekken. Zij protesteerden
luidruchtig tegen de toestand
waarin het schoolgebouw verkeert
en die „ongezond en uit de tyd"
zou zyn. Zelfs de .ratten verlaten
onze school", zo riepen zü.
In een land als Groot-Brittannië. dat star staat van de tradities,
de Guards een instelling die welhaast de maatstaf is ge-
waarnaar men het ijzeren hein" zijn van plooibaardere
afmeet. En inderdaad de Engelse Guards-regimenten
hun reputatie niet cadeau gekregen, maar in de loop van
telkens weer bevochten,
grenadiers van Napoleon moesten bij Waterloo bloedig er-
dat zij hun meester hadden ontmoet. Sinds die roemruchte
mochten de overwinnaars de beremutsen van hun ver
dragen als permanente decoratie voor hun gedrag
waren het. die voor Winstons Churchill's voorzaat, de
van Marlborough, de zege van Blenheim bevochten,
waren het. die tussen het barsten van bommen op het strand
n tyn Duinkerken in perfect gelid aantraden voor tenue-inspectie.
En zij waren het die (het
eiland voelde toen iets
solide aan onder de
van zijn bewoners) de
maand in staking gingen
test tegen de voeding en
in het kamp Pirbright
Surrey.
discipline van de Guards-re-
is zo straf, dat zij, als
verrichten voor
Palace, toeristen er
aan doen twyfelen of zij
wezens te maken heb-
of met kunstig opgezette mar-
poppen. Met andere woorden:
Brit vertrouwt er op, dat een
van zyn Guards functio-
een arrangement van ro
lta. En robots staken nietOf
Ich?
Een voelbare nationale schok was
vanjrt voor de zelfverzekerdheid van
Britten, toen zy oog in oog wer-
- n geplaatst met het onthutsend
tsef, dat onder de beremuts van
U i robots soms het hart klopt van
tn zeventien jaar oude knaap die
|dt aan eenvoudig menseiyk heim-
iiHet „Pirbright-incident", zoals de
FIK Pers het nu noemt, was echt
i Toestand met een hoofdletter,
ell fentwintig soldaten van de
8 hotse Guards vergaten dat zy ro
ts behoorden te zyn, gingen zich
jlseling als mensen gedragen en
mdelden de laan uit.
Een staking van een elite-regi-
nj ent van elite-schildwachten is op
:hzelf al iets ontzettends voor een
It, maar als die bovendien plaats
eft in het detachement dat de
„flak heeft om Windsor Castle te
waken, is' het hek van de dam
Mandelen
onze schildwachttaak by Windsor
Castle".
De meeste „opstandelingen'' ble
ken ook nieuwe recruten, met
slechts enkele maanden robot-op
leiding. Eén van hen klaagde, dat
hem de zin ontging van het einde
loze poetsen van vlekkeloos glim
mende schoenen. (Gewoonweg een
ketterse opmerking voor hen die
met gevoel voor Britse grandeur ver
klaarden dat de Guards er een eer
in stelden, te sneuvelen met gepoet
ste schoenen).
Vertegenwoordigers van jeugd-
comité's uit veertien Europese lan
den hebben in Londen een Raad
van Europese Nationale Jeugdcomi-
té's (CENYC) in het leven geroe
pen ter verbetering en stimulering
van de samenwerking tussen de
Europese jongeren.
De nationale comité's vertegen
woordigen de padvindersbeweging,
godsdienstige groeperingen, studen
tenorganisaties en vakbondsgroe-
pen. De stichters van de raad zyn
Groot-Brittannië, Frankryk, West-
Duitsland, Oostenryk, Neder
land, België en Luxemburg. De
nemarken, Noorwegen, Zweden,
IJsland, Turkye en tenslotte Italië
en Zwitserland, maar deze beide
landen moeten nog een definitieve
beslissing nemen over hun deelne
ming.
De Duitser Binder is tot voorzit
ter van de raad gekozen. De eerste
byeenkomst van het bestuur van de
raad zal op 6 en 7 juni te Wenen
worden gehouden.
Een andere jonge recruut vertel
de, dat het in het regiment al een
tijdlang broeide, omdat de robots
„tabak hadden van slecht eten en
eindeloos gevit". Er kwamen overi
gens veel klachten los over het
voedsel. Er werd gezegd dat het
„nog te slecht was voor dieren, laat
staan voor mensen", en dat, als de
kwaliteit ervan niet ingrypend ver
beterde, er kans was op een nieuwe
staking.
Erg jong
Eén van de officieren verklaarde,
dat hy de handelwijze van de mi
litairen volkomen onbegrypelijk
vond. „Het enige dat ik als veront
schuldiging aanvoer, is dat zij wel
heel erg jong zyn", voegde hy er
aan toe.
Maar het onweerde al eerder
rondom de robot-gelederen. In 1959
werd er per ingezonden stuk in een
krant over geklaagd, dat de bere
mutsen er „mottig" uitzagen, waar
na in Canada en Rusland op rui
mer schaal beren werden geveld,
waarvan de huiden op transport
gingen naar Engeland.
Dit bleek toch niet voldoende om
alle Guards van intens levensgeluk
te vervullen. Een praktisch georiën
teerde Brit deed toen het voorstel,
beremutsen te laten vervaardigen
uit nylon. De algemene opinie was
toch wel, dat dit geiyk stond met
heiligschennis.
Het gaat er echter nu naar uit
zien, dat de mot niet tevreden is
met alleen het aantasten van de
berenmutsen nu wordt de heilige
traditie zelf al aangevreten.
f
Jonge Schotse Guards heb- l
ben gebroken met de tradi-
j tie dat zy zich als robots be- f
horen te gedragen, zy deden A
iets ongehoords: zij gingen in i
f staking. En dat is wel het f
laatste dat men van een go e- j
de robot verwacht.
gen. boeken en bezoeken aan open
bare rechtszittingen werden de ne
gentien jongens en meisjes in con
tact gebracht met de juridische
„spelregels" van de maatschappy.
Voordrachten, discussies en lange
gesprekken volgden. Tenslotte was
de klas voldoende voorbereid en
werd een eigen „rechtbank" inge
steld, bestaande uit een rechter, een
„officier van Justitie" en een ver
dediger. Men ging te werk volgens
vaste wetten en straffen, waaraan
alle leerlingen zich onderwierpen.
En zo werd deze klas een afspie-
geling-in-het-klein van een nor
male samenleving waarin ook ieder
een zich aan bepaalde regels heeft
te houden.
Geen „dictator"
De gehele tyd dat het „klassege
recht" bestond, behoeft de peda
goog niet als „dictator" in te gry-
pen. Natuurlijk had hy b.v. ty
dens schoolreisjes onbeperkte vol
machten, terwyl hy ook tydens de
lesuren rustverstoorders bestrafte.
Maar in alle andere gevallen was
het de zaak van de klas om vlegels
voor het gerecht te dagen.
Aanvankelyk werd er in onder-
wyskringen veel kritiek geoefend
op deze nieuwe methode om a-so-
ciale kinderen in het rechte spoor
te brengen. Maar na een paar jaar
zagen zelfs de grootste sceptici in,
dat de experimenterende pedagoog
alles had bereikt wat maar viel te
bereiken.
De kinderen verlieten niet alleen
met een goed eindrapport de school,
zy hadden ook orde en discipline
geleerd, waren bereid om verant-
woordelykheid te dragen en be
grepen het nut van wetten en nor
men. Vlegels en „verwaarloosden"
waren tot jonge staatsburgers op
gegroeid.
Een werkgever met hart voor
zijn ondergeschikten heeft
om de werknemers de dage
lijkse gang naar kantoor, werk
plaats of fabriek wat te verlich
ten natuurlijk allang in zijn
bedrijf luidsprekers laten in
stalleren die de hele dag mon
tere muziekjes uitschallenAr
beidsvitaminen noemt hij dit
muziek-offensief tegen het front
van tegenzin, zorgen, slaap en
lusteloosheid, dat dagelijks de
produktie belaagt. Boze tongen
beweren overigens, dat. de fa
brikanten van vette watten en
gehoorapparaten er rijk aan
zijn geworden.
Muziek bij het het werk is
dus niets nieuws. Met wel iets
nieuws in dit genre zijn Am
sterdam en Rotterdam ge
komen. Daar heeft men, zo
vernemen wij uit hoogst du
bieuze bron, in enkele bedrij
ven proeven genomen met
,,jazz bij het werk". De resul
taten moeten (al ontbreken ons
nog n ade re b ijzonderh ede n
zeer opmerkelijk zijn geweest.
Verdient het aanbeveling het
Amsterdams-Rotterdamse voor
beeld in Leiden te volgen
Deze vraag hebben we aan en
kele werkende teenagers voor
gelegd.
„Zeker," zei Bob (18), „het zou
weer eens wat anders zyn. Nu
hoor ik de hele dag zoveel lichte
muziek, dat ik het niet meer
hoor. Als de muziek effe uitvalt,
denk ik meteen: wat hoor ik
toch? En zo gaat het dus de
hele dag: je hóórt niks of je
hoort niks. Laten ze het maar
eens met jazz proberen".
Brigitte (ook 18) zei: „Ik kom
nu niet zo vaak op kantoor. Wat
moet ik er doen? Elke dag de
zelfde facturen. Maar als er Jazz
gespeeld zou worden, zou ik be
slist vaker naar myn werk
gaan".
Daphne (ook al 18): „Ik houd
niet van jazz. dus ik zou in elk
geval thuisblijven".
Gerrit 14)„Het Rjkt me
fantastisch. Maar ik ben bang,
dat de ouderen er tegen zyn".
We hebben ook enkele werk
gevers naar hun mening ge
vraagd. Slechts een van hen
toonde zich een overtuigde voor
stander. „In de 19de eeuw wa
ren de mensen ook tegen me
chanisering en nu gebeurt alles
toch machinaal. Nu zyn ze
tegen jazz bij het werk
„Ik ben er een beetje huiverig
voor", meende een andere werk
gever. „Stel je eens voor, dat er
dan werkeiyk geluisterd zou
worden: het werk zou er onder
ïyden".
„Niet op gewone werkdagen",
zei een derde directeur, „maar
misschien wel tydens overwerk
en op de vierde oktober om de
mensen wakker te houden".
(We geven verder in overwe
ging: Jazz in de school. Jazz ln
de kazerne en Jazz in de Bree-
straat).
J.W,
Staking
De leerkrachten van een mid
delbare meisjesschool in Gelsen-
kirchen (Duitsland) stonden
dezer dagen voor lege banken.
De ongeveer 400 leerlingen wa
ren namelyk tot een „waar
schuwingsstaking" van een dag
overgegaan. Zy deden dit op
last van hun ouders, die aller
minst zyn ingenomen met de
benoeming van een nieuwe di
rectrice.
De ouders vinden de direc
trice, die benoemd is door de ge
meenteraad, „volkomen onge
schikt" voor de functie, zy zyn
vast van plan hun kinderen
weer te laten staken, wanneer
de vroede vaderen niet van hun
besluit terugkomen.
Slecht rapport
Een vader in Duderstadt
(Duitsland» raakte buiten zich
zelf van woede over het slechte
rapport van een van zyn kin
deren.
Hy nam onmiddellyk een taxi
naar de school van het kind,
stormde een klas binnen, schold
de aanwezige leraar de huid vol
en stak hem tot besluit met een
mes ln het been.
Achteraf bleek, dat de onge
lukkige leraar part noch deel
had gehad aan het slechte rap
port. Hy had het kind namelyk
nooit les gegeven
Nablijven
Voor de Zweedse lagere-
schoolkinderen, althans degenen
onder hen die zich niet ordeiyk
willen gedragen, gaat zich een
somber vooruitzicht openen als
gevolg van een overeenkomst die
dezer dagen tussen het ministe
rie van Onderwys en de onder-
wyzersvereniging is getroffen.
Afgesproken is namelyk dat
de onderwyzers voortaan extra
uitbetaald zullen worden voor
overwerk bestaande in het toe
zicht houden op kinderen die
moeten schoolblijven.
Dit is voor de Zweedse onder
wyzers. die geen lichaamsstraf
fen mogen toepassen, de voor
naamste stok achter de deur,
maar tot nog toe werden zy van
het gebruik daarvan zelf mede
slachtoffer omdat zy onbetaald
moesten overwerken om by de
gestrafte leerlingen de wacht te
houden. Nu gaat het een vrye-
tyds-besteding worden die geld
oplevert
Een Brits jongetje verdeelde edelmoedig zijn snoepgoed onder Ji
zijn 12-jarige klasgenotjes. Een uur later lagen Peter en zijn
makkers in het ziekenhuis. Peter verklaarde dat hij het snoep fj
zelf tiit citroenzuur en kopersulfaat had vervaardigd. 4}
Door een interessant experiment is het onlangs een Hamburgse
pedagoog gelukt, een klas zeer moeilijk opvoedbare kinderen op
zijn eigen manier te „temmen".
Het was slechts een betrekkelyk
kleine groep scholieren die aan de
zorg van de pedagoog werden toe
vertrouwd, maar deze dertien- en
veertienjarigen waren dan ook be
paald geen lieverdjes.
De zeven meisjes en twaalf
jongens waren allemaal afkomstig
uit a-sociale gezinnen. De helft had
geen vader of moeder. En deze
„verwaarloosde" kinderen hadden
een reputatie die nauwelyks slech
ter had kunnen zyn. Orde en disci
pline kenden zy niet. Ze bezaten
niet het minste verantwoordelyk-
heidsgevoel en namen elke gelegen
heid te baat om de geldende school
regels met de voeten te treden. Al
lemaal waren ze een- of tweemaal
blyven zitten.
Weliswaar stonden vakken als
rechtswetenschappen en staatsrich-
ting op het lesrooster, maar de pe
dagoog was er zich van bewust dat
hy met alleen theorie er niet zou
komen. Hy moest een praktischer
methode zoeken om hun gevoel
voor orde en verantwoordelykheid
te ontwikkelen. En hy vond die.
„Klassegerecht"
Door middel van een „klasse
gerecht" lukte het hem de kinde
ren anders te leren denken. Uiter
aard gingen aan de instelling van
het „klassegerecht", dat geheel
zelfstandig over recht en onrecht
strafmaat en vonnis moest oorde
len. heel wat voorbereidingen en
besprekingen vooraf.
Met behulp van filmvoorstellin-
Het „incident" zoals het wordt
Qoemd met de typerende Britse
Ifing om bergen als molshopen
betitelen, deed zich voor op de
'TA #nd van de achtste maart jongst-
den, toen vyfentwintig vermeende
'uw bots plotseling biyk gingen geven
eigen menselyk Initiatief, hun
k verlieten vlak voor zij hun
hlldwachtdlenst moesten doen en
«era zetten naar Londen. Veertien
spi p de vyfentwintig werden door de
Ate ilitaire politie gearresteerd op een
otestbyeenkomst en de overige elf
ID! uppelden één voor één op eigen
ichten naar hun kamp terug.
7. Maar daarmee was de beremuts
11 tuurlyk niet af. Zij gingen allen
arrest in afwachting van hun
tu rechtmg en kwamen er uitemde-
k af met een betrekkelyk lichte
meenschappelijke bestraffing. In
11 minder verdraagzame tyd zou-
11 zy vermoedelyk zyn gegeseld
doodgeschoten.
Grieven
Vóór de veertien door de militaire
litie werden gearresteerd, hadden
I echter ruim de kans gehad hun
leven te luchten. Een der stakers
is zeventien jaar. Hy verklaarde:
)ns aantreden voor inspectie
E&m soms al om half acht 'soch-
g Bovendien is het voorgeko-
tn. dat wy corvee- en trainings-
1 nsten kregen te doen vlak na
