hiswa goed kamp
Geestdriftig pleidooi
voor Robert Schumann
SKODA'63
SCHRIJVERS IN SOWJET-UNIE
GEEN VOLLEDIGE VRIJHEID
kunst
kaleiöoscoQp
Frag
Malcolm Eraser
eminent in Mozart
21 t/m 31 maart
FRANZ-PAUL DECKER VOERDE:
Hoever gaat Chroesjtsjoiv
Jeivtoesjenko rook bloed
F a in i 1 ieberichten
Geen Keiuhraiull
NOG VELE
WERKLOZEN
IN ENGELAND
Meisjes-lyceisten protesteren
tegen komst van „knullet jes"
g-a -sjs
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 22 maart 1963
Derde blad no. 30913
internationale watersport-, kampeer- en caravantentoonsteiling
geopend van 10 tot 17 uur en van
m"-'Trn *iiffli i mui* vmw.* 19,30 tot 22,30 uur
ID 06 nÏ6UW6 WÊKKm zondags van 10 tot 18 uur
AMSTERDAM toegangsprijs f2-
Lifters overvallen
automobilist
(Van onze Venlose correspondent)
Een 32-jarige Eindhovense inkoper
die op een weg naby het Brabant-
I se plaatsje Son gevolg gaf aan een
i verzoek om mee te mogen liften zal
zijn goedwillende daad nog lang heu-
Igen. Hij nam twee als militair ge-
I kleed zijnde jongemannen mee in
zijn auto. Op een gegeven moment
dwongen zij de automobilist te stop
pen en uit te stappen. De twee lifters
i eisten vervolgens het geld van hun
gastheer en toen deze het brute ver
zoek afwees, werd hy door de twee
lifters aangevallen en tegen de grond
I geslagen. Gelukkig voor de Eindho-
venaar kwam er op dat moment juist
uit de tegenovergestelde richting een
1 auto. zodat de beide lifters zich snel
i uit de voeten moesten maken. Ge
heel overstuur begaf de automobilist
zich eerst naar huis en waarschuw
de daarna pas de politie. De twee
I lifters heeft men nog niet kun
nen achterhalen.
(Van onze correspondent te Wenen)
(Overgenomen uit andere bladen)
Geboren: Henk Wouter, z. v. jhr.
en mevr. Van der Does-Raad, Baarn.
Pieter Albert, z. v. dhr. en mevr.
Mohr-Mathon, Son en Breugel.
Getrouwd: R. van Oers en N. Lam-
mers, Rotterdam.
Overleden: A. Koopman (man),
Dordrecht; H. P. Dekker (mant. 86 j.,
Lugayo.
Drie collecties
voor Amsterdam
Voor miljoenenwaarde
De Amsterdamse gemeenteraad
I heeft drie kunstcollecties als ge
J schenk aanvaard, die een waar
idat ik niets schrijf tegen het socialis-
jme <d.i. communisme).
Aangezien ik socialist ben, neem ik
deze beperking vrijwillig op my".
Dery is dus ook nu nog commu
nist. maar dat wil niet zeggen dat hu
j .«o altyd eens is met het praktische
L-hroesjtsjow tracht de kunstenaars in de oowjet-Unie wel in te beleid van de partij. Wanneer "ny op
prenten dat zij zich dienen te houden aan het ..socialistische realis- dit Pvn^vm mening verschilt, moet
me maar het is de vraag of zij zich op den duur aan dit parool zul-
len houden. Een dichter als Jewtoesjenko staat nog in een goed
blaadje, omdat hij zich tegen Stalin had uitgesproken, maar even
als Ehrenburg werd hij door het partijblad op de vingers getikt,
omdat zij het hadden opgenomen voor de joden die in de Sowjet-
Unie waren vervolgd.
Dit heeft wel niet met „socialistisch gehele pers zonder een enkele uitzon- 1
realisme" te maken, wel echter met dering ook het partyblad „Nepsz-
de vrijheid van een schrijver die men badsag" propaganda voor deze ro-
van hogerhand wil intimideren. Dit man heeft gemaakt. Een beetje laat
laatste is ongetwijfeld een zekere heeft nu een zekere Gaiambos in het
vooruitgang, zolang het nog bij intï- tijdschrift „Kortars" tegen deze z.g.
|hij zwygen.
Zover gaat de vrijheid niet.
mideren blijft en de schryvers schijn
baar geen hardere maatregelen be
hoeven te vrezen. Maar zelfs in de
Sowjet-Unie verwacht men dat Jew
toesjenko zich dit op den duur niet
zal laten welgevallen, vooral niet na
dat hij op zijn reis door West-Europa
..bloed heeft geroken".
Er zyn dan ook genoeg literatuur-
bonzen. zowel in de Sowjet-Unie als
in de satellietlanden. die een groot ge
vaar zien in de vrijheid waarmee ion-
ge schrijvers bepaalde thema's be
handelen en soms geheel nieuwe stijl
vormen gebruiken. Zeer opmerkelijk
is bijv. de roman van de Russische
schrijver Solsjenyzin: „Een dag in
het leven van Iwan Denissowitsj"
de van vele miljoenen vertegenwoor- beschry ving van een enkele
digden. De schenking van dr. E. ba- m. een H-tissisch concentratie
ron Freiherr von der Hevdt betreft f se ,lan"
164 stuks schilderijen, beeldhouwwer- en U1,geT
ET een als „herboren" klinkend orkest heeft Franz-Paul
VJ Decker zijn grote gaven als inspirerend leider gedemon
teerd.
Wij maakten hier reeds eerder kennis met deze voormalige
'ochumer „GeneralMusikdirektor"die thans naast Eduard
Flipse de scepter zwaait over het Rott. Philh. Orkest, dat
Jleuens profiteert van zijn uitnemende eigenschappen als vakman
|kn allereerst als artistiek herscheppend kunstenaar.
x Wij gelovendat Rotterdam met hem een voortreffelijke keuze
■ee/f gedaan en kunnen van zijn stimulerende leiding voor de toe-
- komst nog veel verwachten.
Het begon al met een stuwende
lertolking van de uit 1955 daterende
Concertouverture van Marius Flot-
:t huis. artistiek leider van het Con-
d eertgebouworkest. die met dit com-
Ijpact, boeiend en vlot geschreven werk
i proeve van opmerkelijke compo-
irische bekwaamheid heeft afge
legd. Flothuis weet daarby wat het
lD Drkest toekomt. Zonder zich op nieu-
te of nieuwste wegen te begeven,
I, rengt hij toch in de thematiek de
nodige spankracht, culminerend in
m en onverwacht, verrassend abrupt
ia lot. Hobo en saxophoon spreken hun
N roord mee en zorgen voor aantrek
kelijke instrumentale effecten
Verrukkelijk
De 28-jarige Amerikaanse pianist
lalcolm Frager was hier kortgeleden
j het Residentie-Orkest te gast,
Jeveneens met Mozart.
Reeds toen konden wij gewagen
i het fijnzinnige, stylistisch door
door verantwoorde spel van deze
«„maar van het Concours Reine
Elisabeth te Brussel; zijn naam is
1 Indsdien op het internationale po-
Bum gevestigd.
Ook nu handhaafde hy zijn repu-
tatie in het zeer weinig gespeelde.
Teugdevolle, melodieuze en onder
A* fln handen briljant klinkende Pia
noconcert in D, K.V. 451, dat nog ex-
ka-waarde verkreeg door Malcolms
Bbevangen, eenvoudige voordracht
n zijn zuiver en nobel inzicht
Malcolm bewees de vorige maal
feeds voor Mozart „in de wieg" te zyn
fl tlegd. Met zyn klaar toucher gaf hij
I It blij gestemde concert alles wat
k^t toekomt, in grote evenwichtig-
leid met het stralend klinkende or-
lest, waarin de blazers niet voor de
trjjkers onder deden. Een verrukke
lijk klinkend geheel, dat Mozart in
*t zonnigste licht plaatste.
Malcolm is welverdiend toegejuicht
i zyn van jeugdig élan vervuld spel,
kt alle kenmerken draagt, om ver
moedelijk ook in andere werken de j
)HjHlle aandacht te wettigen.
Bezieling
Met Schumann worden wij niet
„Teel in kennis gebracht.
En tóch lijkt dit onjuist
Tenminste wanneer voor hem
Wik een geestdriftig pleidooi gehou-
kn wordt als zulks door Franz Paul
keker geschiedde, waardoor men
J kast de zwakheid van Schumann
He niet in de eerste plaats „orkes-
1faal" maar „pianistisch" dacht
«Is symfonicus kon vergeten. Welis-
"y laar ligt Schumanns grote kracht in
'et lied en het klavier, doch toch
evert hij ook bewijzen van orkestrale
J tadingrijkheid. Hem ontbreekt te-
v* »ens de grootse bouw, die elk uitge
leid orkestwerk onvoorwaardelijk
Wig heeft, daarbij is zyn instru
mentatie speciaal de blazers
Jlik" en ondoorzichtig, maar daar
naast heeft de grote romanticus
tie Schumann toch wel zoveel melo
dieuze en poëtische invallen, dat men
er nog geïnteresseerd naar kan luis
teren.
In aansluiting op Mendelssohns
„Schotse Symfonie" laat hij in zijn
„Vierde Symfonie" in D, op. 120 de
delen zonder pauze op elkaar volgen,
met als een der hoogtepunten de me
lancholieke Romanze. waarin cello
en hobo zo innig opklinken. Met een
grote en eerlijke overtuigingskracht
heeft de dirigent het werk, waarin de
componist bewust naar een volstrekte
eenheid streefde „in einem Satz"
stuwkrachtig en in hoogste leven
digheid naar de triomfale afsluiting
gevoerd, waarbij het orkest hem tot
in détail in superieure eenheid wist
te volgen.
Vooral in de Finale kon men con
stateren. welk een immense bezieling
er van deze dirigent kan uitgaan en
vaststellen, dat zyn hart voor Schu
mann warm klopt.
Romantiek
Het is goed, dat deze compo
nist weer eens aan de vergetel
heid is ontrukt wélke bezwa
ren men ook mag aanvoeren
De dirigent van het Rott. Philh.
Orkest Franz-Paul Decker met
de Mozart-pianist Malcolm Fra
ger tijdens het concert van gis
teravond.
vooral, wanneer dat gepaard
gaat met zoveel liefde, als waar
van Decker overduidelijk blijk
gaf.
Het spontane applaus, dat
dirigent en orkest in ontvangst
mochten nemen, toonde aan. dat
óók een Schumann het audito
rium nog veel te zeggen heeft.
Misschien tóch, omdat in deze
moderne tijd de romantiek ge
lukkig nog altijd hóe on
ken, gebruiksvoorwerpen, enz., die
j reeds in bruikleen aan het Stedelijk
Museum waren afgestaan.
I De gemeenteraad aanvaardde
tevens de collectie Sandberg, die ter
I gelegenheid van het afscheid van
jhr. W. J. H. B. Sandberg als direc
teur van het Stedelijk Museum aan
de gemeente werd aangeboden. Deze
collectie bestaat uit 103 schilderijen,
gouaches, beeldhouwwerken, enz.
Voorts werd een bijzonder kostba
re collectie aanvaard van de Vereni
ging ter bevordering van de instand
houding en uitbreiding van een open
bare verzameling van hedendaagse
kunst te Amsterdam, in 1874 opge
richt door de heer Chr. C. P. van
Eeghen met het doel steeds collecties
te verzamelen, die representatief wa
ren voor hun tijd. Zodoende is in de
loop van bijna 100 jaar een miljoe
nencollectie ontstaan. In 1949 schonk
deze vereniging reeds 217 kunstwer
ken aan de gemeente.
Als voorwaarde aan deze schenkin
gen is verbonden dat de kunstwer
ken zoveel mogelijk zullen worden
gebruikt ter verfraaiing van gebou
wen die by voorkeur toeganke
lijk zijn voor het publiek. Tot de 101
schilderyen, tekeningen, beeldhouw
geven, is niet verwonderlijk, maar net
is wel typerend dat de literaire kri
tiek in het Westen tamelijk teleurge
steld blijkt te zyn over de letterkun
dige waarde van deze roman.
Hysterie
In Hongarye echter heelt de ver
taling een letterkundige en politiek
hysterie tot gevolg gehad. Het boek is
voortdurend uitverkocht, omdat de
derqronds ook in de zielen 1 werken enz. behoren o.m. werken
1I DL.M 1I..
leeft?..
van J. Bosboom. A. M. Gorter, I. Is
raëls, H. W. Mesdag, Jan Sluyters
en J. Voerman.
J Kostbare reclame I
„ongezonde hysterie" geprotesteerd en
ook het officiële literaire tijdschrift
„Elet es Irodalom" sloot zich bij deze
kritiek aan. Deze twee organen kriti
seren echter niet de literaire kwali
teiten, maar het leit dat de schrijver
hier dingen aan het licht heeft ge
bracht die pijnlijk zijn, dingen ook
die het publiek vermoedde, maar die
niet gezegd mogen worden. Met an
dere woorden Solsjenyzin heeft zich
te veel vryheid veroorloofd en het
publiek applaudisseert, omdat hij zo
veel moed heeft.
Ongeveer hetzelfde heeft zich afge
speeld rond de roman „Van het begin
to: het einde" van de Hongaarse
schrijver J. Lengyel. die hier zoekt
naar de diepste oorzaak van de Sta
linistische persoonlykheidsaanbidding
Volgens hem is de verklaring te vin
den in de ziel van het Russische volk,
in de traditie van het Sowjetvolk en
in het complex van de Sowjetische
maatschappij.
Onmiddellijk zyn nu twee critici
opgesprongen en hebben de schrijver
aangevallen, ofschoon de partij niet
twijfelt aan zyn oprechte communis
tische bedoelingen. Hij wordt echter
niet aangevallen, omdat het boek
letterkundig waardeloos zou zijn,
doch omdat de schrijver met veel
openhartigheid een thema heeft aan
gesneden dat pijnlijk is en dat r.og
geen voldoende verklaring heeft ge
vonden. De kritiek is hard en dom.
Hevesi schrijft zelfs in „Elet es Iro
dalom": ..men heeft waarachtig nog
een rotatiemachine weten te vinden
waarop de drukinkt niet rood werd.
toen zy dit in duizenden exemplaren
vastnagelde". Het is wel een mooi
staaltje van communistische beeld
spraak en pathos, wat echter niet
wegneemt dat de schrijver nog vry
rondloopt.
Op een kier
(Van onze Venlose correspond.)
De heer G. Glaudemans, ex-
ploitant v^n een eethuis in het t
Brabantse plaatsje St.-Oeden- f
rode had de jeugd in zijn woon-
plaats via een advertentie laten
weten, dat hij een nieuwe ijsbe- a
reidingsmachine had gekocht en
J dat de kitfderen tot 14 jaar bij
f hem gratis i)s mochten komen i
eten gedurende één uur. f 1
4 Het werd een complete veld- f
l slag. Niet te schatten is de f
l schade en het tijdverlies, die 4
door deze goed bedoelde recla-
a mestunt veroorzaakt werden, a
Het eethuis ligt nJ. aan een i
drukke verkeersweg. De jeugd
J was echter in zon groten getale om het Westen te bezoeken. ÖfscbSon
komen opdagen, dat het verkeer zijn roman, die onder de titel Der
f geruime tyd volkomen werd lam J unvollendete Satz" reeds enkele
gelegd. De grotere kinderen ver- f maanden geleden in Duitsland Is ver-
I f drongen niet alleen de kleinere, f schenen, een duidelijke communis-
t doch raakten slaags met elkaar. tlsche tendentie vertoont, kunnen w jj
1 Er sneuvelden brillen en tal van f toch de literaire kwaliteiten daarvan
Achter het IJzeren Gordyn heeft
men de deur van de vrijheid op een
kier geopend. Dat blijkt niet aheen
uit het verschijnen van deze roman
en van de bovengenoemde vertaling,
maar ook uit het volgende. De meest
bekende Hongaarse schrijver, Tibor
Dery. heeft gelyk gemeld nu na
lange jaren eindelijk verlof gekregen
De kou is weg, maar nu regent 'tl
Als Uw zoon een regenjas nodig
heeft, maak dan gebruik van deze
fantastische aanbieding'
Internationaal congres
bouw strijkinstrumenten
Van 30 juni tot 5 juli zal in Den
Haag en Amsterdam een interna
tionaal congres voor viool- en
strykstokkermakers worden gehou
den. Het ligt in de bedoeling elke
deelnemer te vragen een door hem
zelf vervaardigd instrument mee te
brengen om aldus een overzicht te
krijgen van hetgeen heden ten dage
op het gebied van de strijkinstrumen
ten wordt gepresteerd.
ZANGCONCOURS TE
RIO DE JANEIRO
Van 10 tot 25 juli zal te Rio de
Janeiro het eerste internationale
zangconcours worden gehouden.
Zangers en zangeressen van elke na
a kledingstukken
a Er werd niet alleen gevochten
J en gehuild, doch ook nog volop
ijs gegeten. Men mocht nJ. ijs
eten, zoveel als men maar wilde,
f aldus vertelde ons de heer Glau-
t demans. „Doch ik heb er niet
aan gedacht om meteen de po-
i litie te waarschuwen. Die kwam
f derhalve pas toen het zwart was
a van de kinderen en alle verkeer
stil lag. De jeugd er waren er
tionaliteit, die de leeftijd van 35 jaar I zelfs van drie en vier jaar oud
niet hebben overschreden, kunnen j bij kwam al uren voor het
f afcesDroken tiidstin Ik hph in
aan dit concours deelnemen.
Inschrijving dient plaats te vinden
afgesproken tijdstip. Ik heb in J
dat uur 750 ijsjes weggegeven", f
waarderen. Dery was van zijn jeugd I
af een overtuigd communist en hij is
het nog. maar in 1956 hoorde hy tot
die intellectuelen, die de revolutie on
dersteunden.
Daarom werd hy in 1957 gevangen
genomen, na meerdere interventies
vrijgelaten, maar lange tijd mocht
hy mets publiceren. Die vrijneid
heeft hy nu wel en zelfs mocht hy
in Wenen een lezing houden, waarin
hij uit zijn werk in uitstekend
Duits voorlas. Merkwaardig was
echter de verklaring die hij van te
voren gaf: „Ik werd in 1957 gearres-
i piaats ic viuuciii teerd en heb in de gevangenis geze-
voor 30 mei 1963. Verdere inlichtin- j ten. volgens myn mening ten onrech-
Prachtige
JONGENSREGENJASSEN
in het nieuwe model 1963, met
ceintuur rondom, ingezette mouw,
geheel changeant gevoerd. Aqua
Finish.
9-16 jaar.
Normale prijs 37.50 - 45.-
Nu,
ALLE MATEN
Zolang de voorraad strekt.
Geen tel. of schriftelijke orders.
gen verstrekt de afdeling kunsten van
het ministerie van O.. K. en W.,
Nieuwe Uitleg 1. Den Haag.
OMDAT DE EXTRA SOLIDE SKODA-BOUW U MEER VEILIGHEID GARANDEERT
een veilige keuze
Skoda Octavia Geheel compleet - f 5250,- r'
VM. Y
H. ENGLEBERT N.V - DOBBEWEG - VOORSCHOTEN - TEL. (01717) 2010*
DEALERS:Autobedrijf V. A. REYS, Hoge Rijndijk 55, Zoeterwoude, tel. 22381
OTTO, V
Automobielbedrijf L. C.
Herenweg 21, Noordwijk-B., tel. 2820
R<ty EUlritlge en
Oscar Peterson
tiaar Nederland
Het Oscar Peterson-tno zal, ver
sterkt door gasttrompettist Roy El-
dridge, op zaterdagavond 6 april
eerst een concert geven in de Sche-
veningse Kurzaal en vervolgens een
nachtconcert in het Concertgebouw
te Amsterdam. Het is meer dan drie
jaar geleden dat deze befaamde
Amerikaanse jazzmusici voor het
laatst in ons land te horen waren.
Zij worden gebracht door de Haagse
impresario Paul Acket.
MAURITS VAN DEN BERG
VERLAAT DE N.R.U.
Maurits van den Berg, dirigent van
het Radio Kamerorkest, zal 1 april
a s. wegens het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftyd de NRU-
dienst verlaten. Hy zal incidenteel
als gastdirigent, ook voor de NRU-
orkesten, werkzaam blyven. Roelof
Krol, sedert 1950 als dirigent aan het
Radio Kamerorkest verbonden, blijft
vaste dirigent van dit orkest Paul
Hupperts en Henk Spruit zullen naast
de taak b(j hun eigen orkest ieder
een serie concerten als gastdirigent
van het Radio Kamerorkest vervul
len.
Het schilderij, getekend ..Rem
brandt 1633", dat te Bad Mus-
kau bij Cottburg in Oost-Duits-
land gevonden is, is geen echte
Rembrandt. Het is een kopie van
een zelfportret van de grote
meester.
Dit is vastgesteld door des
kundigen van het museum van
Dresden.
(Van onze correspondent in Londen)
Met minder tevredenheid dan men
op het eerste gezicht zou verwach
ten, heeft de Britse regering giste
ren bekendgemaakt, dat het aantal
werklozen in maart met 176.433 is
gedaald. Het zyn echter voorname
lijk diegenen, die werkloos gewor
den waren door de strenge winter,
die weer naar hun werk zijn terug
gekeerd.
Het aantal werklozen dat niet te
I wijten is aan de weersomstandighe
den, is sinds november vorig jaar
zelfs gestegen met een aantal van
90.000.
Uit de cijfers blijkt dat de pogin
gen die de Britse minister van Fi
nanciën. Maudling. heeft gedaan om
de economie In zijn land een duw
tje te geven, nog hebben gefaald,
j Men heeft echter hoop dat zijn nieu-
I we begroting die over ongeveer 14
dagen wordt ingediend, de zo hard
nodige aanmoediging voor Engelano
zal geven.
De regering heeft reeds laten blij
ken dat zij niet tevreden zal zijn
voordat het aantal werklozen met
200.000 is gedaald. Indien de om
standigheden normaal blyven. zullen
er zeker 100.000 werklozen minder
zyn in juli. Met de maatregelen die
men van Maudling verwacht, zullen
nogmaals 100.000 mensen aan werk
geholpen moeten worden. In procen
te. Nu heb ik de vrijheid weer om te
schrijven, echter met deze beperking
Een gasontploffing ln de kelder
van een huls ln het dichtbevolkte
i centrum van de Westdultse stad Essen
heeft gisterochtend grote schade en
achttien gewonden veroorzaakt. Een
graafmachine, die op straat bezig was.
hapte te diep en trok een gasbuis los.
Het gas stroomde ln de kelder en
kwam daar tot ontploffing Een daarna
ontstane brand werd spoedig geblust.
De omgeving liep aanzlenlyke glas- I
schade op. Van de achttien gewonden
zijn er tien ernstig aan toe.
LEIDEN: Haarlefomentraat
ROTTERDAM: Korte Hoogstraat
Meeat
Kateadr.Lagedijk
West-Kruiskade
HOOGVLIET: Winkelcentrum
VLAARDINGEN: Liesveld
ZEIST: siouau f
(Van onze Amsterdamse correspondent)
„Er gebeuren achter den van de schoolbond
onze rug om vreselijke op tot actie om het lta-
dingen zo riep ze uit. rakter van de school te
„Ze willen onze school behouden,
opdoeken". „Wij moeten zelf pro-
Pa.8anda voor onze
Het
Byna 400 leerlingen
van het Gemeentelijk
Lyceum voor Meisjes in
Amsterdam hebben gis
teren tijdens een bewo
gen vergadering luid-
keels geprotesteerd tegen aan de Rainier VÏnke- SSTmataT wtf zul-
het plan om met ingang leskade heeft ln Anister- len de ouders'van leer-
yan het nieuwe school- dam een uitstekende lingen van de zesdë
jaar Jongens tot de eer- naam. Beatrijs van Oyen klassen der lagere scho!
ste klasse toe te laten, zei hierover onder meer: len moeten bezoeken om
rhd,ai r ?„nderH ,WeI' 'Je wordt h,er »'s te zorgen" ÏÏVr nw
cht niet voldoende leer- een nummer behandeld, voldoende leerlingen
lingen zijn. er wordt rekening ge- voor de eerste klasse
houden met je persoon- worden aangemeld"
^g°mS^rM Uldl; wmlen m^een^donde- tr^teïen^
het gymnastieklokaal. De praeses riep de le- handigd.
het ogenblik 3.1 pet uit van de wer
kende bevolking in Engeland tegen
3.9 in februari en 2 pet vorig jaar
maart.
