DRIE MOTIES TER TAFEL IN TV-DEBAT Boot-Leiden in andere handen Algerije w geen il in Sahara kernp roeven meer <3p» BESLISSING PAS NA VERKIEZING? Herziening van de Evian-akkoorden Meerderheid vraagt eerst nieinve ivet Geen Canadese opdrachten? J. Baaitna op voordracht v.S.-RUSLAND: W eer praten over Berlijn benoeming directeur WEERBERICHT Twee squadrons F-104 voor NAVO-kernstrijdmacht Verf met voldoening Achttien doden bij ongeluk met Saoetls Cornet Grote brand bij V&D in Leeuwarden pirecteur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer Opgericht 1 maart 1860 DONDERDAG 21 MAART 1963 No. 30912 LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 8.25 per kwartaal, f.2.80 per maand. f. 0.65 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Drie moties werden vanmorgen in de Tweede Kamer aange- g ondigd, nadat om elf uur de gong had geklonken voor de laatste onde in het geruchtmakende televisiegevecht, i Zij werden ingediend door twee tegenstanders van de rege- ingsnota inzake reclametelevisie, namelijk de katholiek Aarden d de socialist Kleijwegt en door één voorstander, de libe- alc mevrouw Van SomerenDowner. De motie van de heer M tarden werd mede-ondertekend door de heren Kleijwegt en [ranenburg van de P. v. d. A., door de A.R.-fractievoorzitter, trains Slot, de K.V.P.-fractieleider De Kort en de C.H.U.-woord eerder Kikkert. De heer Goedhart (PvdA) was niet onder de indruk van gruwelverhalen over cultuurverwoesting, indien an dere dan de tegenwoordige omroepen tot de televisie zouden worden toege laten. In deze motie-Aarden wordt de Agering verzocht alvorens tot ver- ning van enige concessie aan an- w re dan de huidige concessionaris- n over te gaan, een wetsontwerp in dienen, waarbij de voorwaarden or een concessieverlening worden regeld op een andere grondslag dan f der nota. Voorts wordt de rege- Dg uitgenodigd de Kamer in een ota mede te delen, onder welke lorwaarden de uitzending van re- r.eboodschappen zou kunnen wor- toegelaten. Gezien de ondertekenaars ïykt het M larschijnlijk. dat deze motie een ferderheid in de Kamer zal vinden. L dien de regering ze niet naast zich €legt. zou dat dan betekenen er in de zittingsperiode van dit net geen beslissing over het eede televisienet wordt genomen. Op zo'n korte termijn kan het ka- net nooit een wetsvoorstel op tafel De heer Aarden verklaarde hij de diening van zijn motie, dat hü „be- lald niet angstig is voor iets nieuws, dien maar met het bestaande bestel 1 kening wordt gehouden". Onzorgvuldig De heer Kleijwegt (PvdA) zei, dat nneer er eenmaal commerciële te- ,j. risie is, men die niet meer weg ji ijgt. Een deel van zijn fractie zal di tegen elke reclame in de televisie blijven verzetten. Een ander deel met hem niet. mits er zeer bepaalde waarborgen komen. Hij vond, dat staatssecretaris Scholten de mede deling over het toekomstig uitstralen van de Westduitse reclame tot aan de Nederlandse kust niet had moeten doen. Gebleken is, dat die uitstraling alleen de Waddenkust zal kunnen bereiken. De heer Kleijwegt verweet mr. Scholten onzorgvuldigheid. De motie van de heer Kleijwegt, mede-ondertekend door vier partij genoten, o.w. fractievoorzitter Vonde ling luidt als volgt: „De Kamer, er van uitgaande dat ter vergroting van de keuze-mogelijk heid voor de kijkers zo spoedig moge lijk een tweede t.v.-net tot stand zal komen, spreekt als haar oordeel uit: Dat ook nieuwe gegadigden, voor zover deze aan in een zo spoedig mo gelijk aan de Kamer voor te leggen wetsontwerp te stellen criteria vol doen, zendtijd moeten kunnen ver krijgen. dat het gewenst is, in het t.v.- bestel een grote mate van samenwer king tussen alle tot uitzending ge machtigden te realiseren onder een overkoepelend orgaan, dat vorenbedoeld orgaan met in schakeling van andere culturele en maatschappelijke organisaties in eigen zendtijd ook zelfstandig t.v - programma's dient te maken en dat in een zodanig open bestel de coördi natie van de programma's op beide netten verzekerd moet zijn." !De KVP-afgevaardigde B a e t e n merkte op, dat enkele denkbeelden verwekt in de motie-Kleijwegt, hem bijzonder interessant voorkwamen. Hij vroeg de regering, of er geen I nieuwe omroepwet nodig was voor de invoering van reclametelevisie. De Naar zün mening zijn de neuzen heer Baeten vond het Televisiebesluit geteld. Aan een redelijk verlangen 1956 beslist onvoldoende, ook al om- om criteria voor zendmachtigingen dat het besluit geen regels bevat, bij de wet te regelen kan thans niet waarin de voorwaarden staan om- worden voldaan. De meerderheid schreven, waaraan voldaan moet wor- laadt de verdenking van een vertra den om voor zendtijd in aanmerking gingsmanoeuvre ten behoeve van de te komen. zuilen op zich. Zal de regering de Staatssecretaris Scholten merkte moed van haar overtuiging opbren- I hierbij van achter de regeringstafel gen indien de motie-Aardein wordt op: „Dus als ik u goed begrijp dan aanvaard, zal dan de Kamer het ver zou er momenteel helemaal geen wet- trouwen in deze regering opzeggen? telijke grondslag zijn". Minister Cals I Of, zo besloot de heer Goedhart, zal riep, dat regering en Kamer er nog de meerderheid vandaag nog kiezen niet in geslaagd zijn een nieuwe om- tussen de verknochtheid aan de ver- j roepwet tot leven te brengen. zuilde ether en de hondetrouw aan Bij het overleg met de omroepen het kabinet De Quay. De motie- bleek het onmogelijk tot overeen- Aarden kenschetste hü als steriel en stemming te komen, aldus de minis- principieel onjuist, ter. Ook is het niet mogelijk een nieuw omroeporgaan op basis van leden op te richten. Dat stuit af op de auteursrechten die de bestaande verenigingen op hun programma's hebben. Onjuist Niet verder Dr. Bruins Slot (AR) zou het on denkbaar voor de democratie achten indien de regering een door de Ka mer aangenomen motie naast zich zou neerleggen. De regering stippelde Mevrouw Van Someren-Downer (VVD) vond de argumentering tegen de regeringsnota onredelijk en on juist. Zü haalde een vermakelijk staaltje programma-coördinatie in de radio aan. Op de ene zender een toespraak van het Kamerlid Tans, op de an dere „Wees gegroet, o schone lente tijd". De houding van de omroepen je- I Prins Bernhard heeft gisteren het beschermheerschap aanvaard van het perscentrum „Nieuws poort" in Den Haag. De Prins bewondert de glazen haan. die hem als aandenken werd aange boden door mevr. J. Rijkens (rechts), die de dagelijkse lei ding in het centrum heeft. per nota een beleid uit, maar indien Bcns reclame in de televisie noemde i i 7.ii lnutpr nnnnrtnni cf ic/»V«^ii zo'n beleidsplan niet wordt goedge keurd, dan kan de regering niet ver der gaan. De regering stelt, aldus dr. Bruins Slot. dat aan het bestel niets wordt veranderd, maar als in een vogelnest een koekoeksei wordt gelegd, dan zij „louter opportunistisch", zij ver weet deze verenigingen valse voor lichting gegeven te hebben. „Ik vind het echt niet netjes de zaak zo te verdraaien", zei mevrouw Van Some ren. Zal de meerderheid het „bona fide bedrijfsleven in volle vredestijd CCIJ Wu| UL gcicgu, UClll I - verandert aan het stelsel ook niets,in de illegaliteit drijven?", zo vroeg maar er zijn later wel slechte gevol gen voor de kleine vogeltjes. Reclametelevisie is volgens hem niet te vergelijken met reclame in het dagblad. Reclame in televisie kan niet gebaseerd worden op oplagen en I abonnees. Hier geldt kijkdichtheid,. I die wordt verworven door de aard van het actuele programma. Van daar dat hy invloed van adverteer- ders op programma's mogelijk acht. Hij ontraadde echter de motie-Kleii- wegt. die z.i. zaken aanroerde, die I niet aan de orde zijn. Neuzen geteld I De heer Kranenburg (PvdA) betoog- de eveneens, dat de Kamer het recht heeft een bij nota uitgestippelde be leidslijn af te wijzen. Wat zal de re- i gering doen indien een motie in af- wijkende zin zal worden aanvaard? I zü. Na opgemerkt te hebben, dat de Kamer de publieke opinie ten faveure van reclame-televisie niet voor het hoofd kan stoten, diende zü een door fractiegenoten mede-ondertekende motie in: „De Kamer, gehoord de beraad slagingen over de nota reclame-tele visie, nodigt de regering uit op de kortste termün in overleg te treden met aspirant-concessionarissen, die bereid zijn volgens het door de rege ring gekozen systeem de verzorging van televisie, bekostigd uit reclame, op zich te nemen, opdat zo spoedig mogelük het tweede programma ge realiseerd kan worden". Na de opmerking van de heer Jager (CPN», dat het nu wel duide- lük is, dat deze regering moet ver dwijnen, werd de vergadering tot vanmiddag geschorst. Een zeer bekende Leidse werf is in andere handen overgegaan: de Scheepswerf BootLeiden N.V. De helft van het aandelen pakket gaat naar de N.V. Scheepsbouwwerf ,,De Dage raad", Wed. J. Boot te Wou- brugge en de andere helft is overgenomen door de N.V. Sleephelling-maatschappij Sche- veningen te Scheveningen. Boot-Leiden N.V. geniet niet alleen in Leiden en omgeving, maar ver De Algerijnse regering heeft besloten, dat er op Algerijns grondgebied geen kernproeven meer dienen te worden genomen. Zij is daarom van plan met Frankrijk in contact te treden voor het j openen van besprekingen over herziening van de militaire bepa- lingen uit de akkoorden van Evian. ..Deze bepalingen zijn onver- I enigbaar met de onafhankelijkheid van Algerije." VEEL BEWOLKING De Bilt verwacht van heden- tot L tgenavond veel bewolking, hier en I" »mist en slechts op enkele plaat- N i wat lichte sneeuw. Overwegend ir1 öge noordelijke wind. Aanhoudend weer met vannacht tempera te plaatselyk iets beneden het tspunt. (Opgemaakt om 11.15 uur). )l I 22 MAART 1963 06.41 uur; onder: 18.55 uur op: 05.36 uur; onder 14 50 uur. water te Katwyk: 0 50 uur en uur; laagwater te 8.36 uur en uur. NEDERLANDS AANBOD Nedei land en België heb ben gisteren officieel in Parijs aangeboden elk twee squadrons F-104 tactische straaljagers bij te dragen aan de voorgestelde multi-nationale kernstrijdmacht van de NAVO. nummer bestaat uit 18 pagina's. Dit aanbod is gedaan op de zitting van de permanente NAVO-raad door de ministers van Buitenlandse Zaken van Nederland en België, mr. J. M. A. H. Luns en Paul-Henri Spaak, zo is in NAVO-kringen vernomen. Van Belgische diplomatieke züde is verklaard, dat de Belgische jagers aan de NAVO zullen worden toege- Dit heeft premier Ren Bella giste- Mr. ran Doorn ran de KVP.l"" Nationale Vereadering ver- „D/-. klaard naar aanleiding van de Fran- evens voorzitter van de KKV. se kernproef van maandag jl. in de in aesprek met de heer Kranen- Sahara. De afgevaardigden juichten j n ja Ben Bella toe. Voordat de Nationale burg van de P.v.d.A. tijdens het i vergadering de regeringsverklaring televisiedebat in de Tweede Aa-goedkeurde, werd deze achter geslo- I ten deuren behandeld. Ben Bella zei onder meer, dat zyn regering al het mogehjke had ge daan om de proef van maandag jl. te voorkomen. De ondergrondse ont ploffing van gelüke kracht als die van Hirosjima ging echter toch door en dat was „een onbetwistbare aanslag op onze soevereiniteit" De beide landen hadden elkaar in de akkoorden van Evian toegezegd, wederzijds hun onafhankelijkheid te eerbiedigen. Algerije zal ingeval van overleg met Frankrijk de kwestie in deze geest benaderen en niet op grond van een artikel in de over eenkomsten dat werd opgesteld in omstandigheden waarin de kwestie der kernproeven op de achtergrond stond (Frankrijk mocht volgens dit artikel nog vijf jaar van zijn mili taire installaties in de Sahara ge bruik maken de Fransen beroepen zich voor hun proefnemingen hierop). De Algerijnse premier deelde nog mee. dat de Fransen maandag een ontstekingsmechanisme voor een waterstofbom hadden beproefd. Hij zei. dat de Algerynse regering ge kant is tegen alle kernproeven, waar ook gehouden. Hü gaf uiting aan zijn bezorgdheid over de gezondheid der bevolking die door radio-actieve besmetting gevaar zou kunnen lopen. wezen op dezelfde wüze als Engeland zijn bommerwerpers type 200-V heeft beschikbaar gesteld. Nederland. België en West-Duits- land fabriceren de F-104 in licentie voor hun strijdkrachten. West-Duitsland heeft ook in het vooruitzicht gesteld dat het zijn ja gers type F-104 aan de NAVO zal overdragen, maar nog geen officieel aanbod gedaan. Amerika heeft drie met Polaris- raketten bewapende onderzeeboten aangeboden Meer bijzonderheden over de vor ming van een multi-nationale NAVO-kernmacht, waarvoor Lord Home gisteren in Parijs een plei dooi heeft gehouden, vindt men elders in de krant. Pas gisteren heeft Frankrijk offi cieel melding gemaakt van de kern proef in de Sahara Bijzonderheden werden evenwel niet bekendgemaakt. Volgens het seismologisch instituut J in Uppsala (Zweden) is de Franse kernbom maandag om 11.02 uur (Ned. tyd) tot ontploffing gebracht I Het was een ondergrondse proef j met een kracht van "naar schatting 1 een kwart van die van de kernex- I plosie in de Sahara op 1 mei 1962. Op de Geneefse ontwapeningscon- j ferentie hebben gisteren zowel com munistische als neutralistische afge vaardigden een protest laten horen tegen de jongste Franse kernproef. daar buiten grote bekendheid. Men is gespecialiseerd in het bouwen van treilers, loggers en kotters. Vele vissersschepen, die op deze werf ge bouwd werden, bevaren de zeeën. Niet alleen de Noordzee, maar ook de wateren bü Canada. In opdracht van de National Sea Products Ltd. te Halifax (Canada» werden b.v. vyf treilers gebouwd (de vijfde „Cape Dauphin", werd gisteren te water gelaten) en ook van reders op New-Foundland werd opdracht ontvangen voor de bouw van drie motortreilers van een kleiner type. Twee daarvan zijn reeds geruime tijd geleden afgele verd en het derde schip „Thomas L. Gerland" vertrekt maandag van de werf naar Vlaardingen voor de technische proefvaart. Het zal eind volgende week worden overgedra gen. Direct na de tewaterlating van de „Cape Dauphin" werd de kiel ge legd voor twee kotters, die gebouwd zullen worden voor Belgische reke ning. De directie van de werf (de heer J. Baaima is thans waarnemend- directeur en zijn benoeming tot di recteur is binnenkort te verwach ten) meent, dat de „Cape Dauphin" voorlopig wel het laatste schip zal zün. dat voor Canadese rekening in het buitenland gebouwd wordt. De Canadese regering verleent name lijk aan reders in dit land een sub sidie van vijftig procent op de bouwkosten, wanneer zij hun sche pen in Canada laten bouwen. Men doet dit om de werkloosheid in eigen land te bestrijden. Bovendien worden nog fiscale concessies ge daan. Door deze maatregelen is het voor de Nederlandse werven niet meer mogelük te concurreren. De Sowjet-Unle en de VS hebben In beginsel besloten hun overleg over de kwestie-Berlijn te hervatten. In ambtelü'ke kringen in Washington is vernomen dat het initiatief is uitge gaan van de Sowjet-Unie. In diplomatieke kringen verwacht men dat de besprekingen, welke tot doel hebben na te gaan of er een grondslag is voor zinvolle viermo- gendheden-onderhandelingen over Berlijn, binnen tien dagen in Wash ington zullen beginnen en dat minis ter van Buitenlandse Zaken Rusk en ambassadeur Dobrinin opnieuw de gesprekspartners zullen zijn. Het overleg werd twee jaar geleden geopend en kort voor de Cubaanse crisis in oktober Jl. onderbroken. Een produkt van de Sikkens Groep Advertentie By het ongeluk met de Comet-4 van Koning Saoed van Saoedi-Arabië j zijn achttien mensen om het leven gekomen: negen bemanningsleden en negen passagiers. "loning Saoed verklaarde gisteren in Nice, waar hi) I vertoeft voor herstel na en medische behandeling in Genève. dat het toe stel door een bomontploffing was ver ongelukt. De Comet is enkele kilo meters van de grens in de Italiaanse Alpen neergestort. Zoals bekend was het toestel op de terugweg naar Nice, nadat het in Geneve leden van het gevolg van de koning en 200 stuks bagage had op gehaald. Reddingsploegen moesten in sneeuw en dichte mist tot een hoogte van ruim 1800 meter klimmen om het toestel in de bergen te bereiken. Vol- gens een ooggetuige is de Cornet brandend neergestort. De gezagvoer der was een Engelsman, die door de fabrikanten van de Comet ter be schikking van Koning Saoed was ge- steld en ongeveer een jaar voor deze j heeft gevlogen. Een woordvoerder van het vlieg- veld van Genève verklaarde niet te geloven, dat daar een bom in het toestel was gelegd Ook de hoofdcom missaris van politie in Genève zei. dat er geen enkele aanwyzing voor sabo- j tage is dit dus in tegenspraak met de I hierboven genoemde uitspraak van de I koning zelf. In een magazün van Vroom en Dreesmann aan de Nieuwe Stad in Leeuwarden is tegen het einde van de ochtend een felle brand uitgebroken. Dikke rook wolken hingen boven het cen trum van de stad, waar tallozen waren samengestroomd om het spectaculaire schouwspel te zien. De Leeuwarder brandweer be streed het vuur met groot ma teriaal. Het brandende gebouw waarin o.a. meubelen en tapijten liggen opgeslagen en waarin zich ook een ateliei bevindt, is het oudste van de drie naast el kaar staande panden, waarin de bedrüven van V. en D. in Leeuwarden zijn gevestigd. Het zag er naar uit, dat het ge hele gebouw met de inventaris verloren zou gaan. De vlammen sloegen omstreeks het middag uur nog boven het dak uit. De brand is inmiddels over geslagen naar een naast het ma gazün van V. en D. gelegen kle- dingmagazün, waarvan nu de bovenverdieping in lichterlaaie staat. Alle brandweermaterieel van Leeuwarden is ln actie. .ifowil Bolletje/ (§ttcf QTïèuivs l Uit het Leidsch Dagblad van f 11 Maart 1863: f Het provinciaal gerechts- i I f hof van Noord-Holland heeft f t J. Thomassen, visscher aan t f den Helder, wegens brand- t stichting veroordeeld tot de t I J straffe des doods. t i Eén der lotelingen voor de nationale militie op een dorp f t bij Hoorn is zoo zwaarlijvig (hij weegt 260 pond) dat hij t niet voor de militieraad kon t j f verschijnen waarom hij door t I f de officier van gezondheid bij i f hem thuis gekeurd wordt. t

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1963 | | pagina 1