Effectenbeurzen geven blijk
van een aarzelende stemming
Stalinistische „recht"
aan de kaak gesteld
KAMSTEEG'S
Kennedy ivil recessie
gaan vermijden
snelle
Service
Rassenprobleem uiteindelijk een
ernstig godsdienstig vraagstuk
Kerkdiensten Leiden en omgeving
Dividende vallen hier mee
Kleuter valt
van balkon
15000 auto's
OTTERS
Ondubbelzinnige afwijzing van
iedere vorm van discriminatie
LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 2 MAART 1963
Advertentie
De tweejarig Corinna Trendtel,
dochtertje van de familie Goris, is
gistermiddag van het acht meter ho
ge balkon van haar ouderlijke wo
ning in Alblasserdam gevallen. Ze is
Mr H. F. van Leeuwen, die in de h.hLn'ff I "p °"b"»akt <*'nh"k
Tweede Kamer ook reeds meer dan'c OQ,cc'> 000,1 'r"oc"1 0010 0 UAd
eens op verlaging van de vennoot
schapsbelasting aandrong, heeft
dezer dagen evenals wij dat in
deze rubriek herhaaldelijk deden
nog eens op gewezen dat gedurende
de laatste jaren nagenoeg alle uit
gaven voor de kapitaaldienst uit de
gewone middelen worden bestreden,
o.m. de rendabele uitgaven voor de
woningwetbouw, die in 1958/62 f 2.3
miljard hebben bedragen, waardoor
de staatsschuld in die periode met
slechts f 900 miljoen is gestegen. Die
stijging had dus volgens hem f 1.4
miljard groter kunnen zijn, hetgeen
dan een belastingverlaging zou heb
ben mogelijk gemaakt.
Bij de bespreking van de staats
begroting hebben wij meer dan eens
(Van onze financiële medewerker)
De effectenbeurzen hebben deze week trouwens ook al de
vorige van enige aarzeling blijk gegeven, hetgeen met een lichte
koersdaling is gepaard gegaan. Dit geldt in de eerste plaats van de
Newyorkse aandelenmarkt, waar eerst Par Jacobson, de directeur
van het I.M.F., daarna de president zelf roet in het eten heeft ge-
worpen door over de mogelijkheid van een komende recessie te (JVCl* (jOUWZCC
spreken.
Aan de ene kant is dit psychologisch niet verstandig als men zulk
een recessie niet wil. omdat het spreken over een recessie zulk een
recessie in de hand werkt.
Aan de andere kant zal het ongetwijfeld de bedoeling zijn. zowel pi*°mende weekelnde ',oorl°-
van Per Jacobson als van president Kennedy, om door op het ge
vaar van een mogelijke recessie te wijzen de uitvoering van maat
regelen. welke een recessie kunnen voorkomen, te bevorderen.
staatsschuld
maken. Van
oorlog is ze tot f 17,2 miljard gedaald,
daarna tot ca f 18^2 miljard toegeno
men en dat dit een laag cijfer is,
moge hieruit blijken dat de grootte
van de staatsschuld in ons land niet
meer dan ca 40 van het nationaal
inkomen bedraagt, in België ca 87 en
in de VS 70%.
<•- h<; b',kon
staande wasketel op de afrastering
klommen. Met ernstige verwondin
gen is het meisje naar de „Cornells
Vroege Stichting" gebracht. Daar is
ze 's avonds overleden.
India's defensie:
ruim 6 miljard
India zal dit jaar 8.670 miljoen
rupee, d.i. ongeveer 6.5 miljard gul
den aan defensie uitgeven Dit is
bijna de helft van de totale begro
ting van de centrale regering ad
Het is natuurlijk onbillijk en ook
economisch onjuist zich grote uitga
ven te permitteren ten koste van
het nageslacht, anderzijds Is het ook
onbillijk uit het inkomen van van
daag grote uitgaven te financieren,
die ook aan een volgende generatie
ten goede zullen komen en waarvoor
dus mag worden geleend.
AUTOMOBIELBEDRIJF N.V.
18.524 miljoen rupee. Vorig Jaar be
droeg de defensiebegroting 2.83 mil
jard gulden, maar na de gevechten
met de Chinezen werd een aanvul
lende begroting ingediend. Hierdoor
kwam het totaal van het vorig jaar
op ongeveer 3.8 miljard gulden. De
nieuwe begroting ligt nu nog weer
aanzienlijk hoger en om dit grote
bedrag te kunnen uitgeven zal de
bela.st.;ngschroef sterk worden aan
gedraaid.
Proces tegen Rajk (1949) hing van leugens aan elkaar
Het staat immers vast dat de over
heid, zowel in de VS, als in de Euro
pese landen, haar sinds de oorlog ver
grote invloed op de conjunctuur wil
gebruiken om een recessie te voor
komen. Men heeft dat onlangs kun
nen lezen van de Italiaanse en de
Belgische minister van economische
zaken, men weet ook dat minister De
Pous nauwlettend de vinger aan de
pols houdt en President Kennedy
heeft met zjjn voorstellen tot belas
tingverlaging geen ander doel dan
het Amerikaanse bedrijfsleven tot
nieuwe activiteiten te prikkelen.
Belastingverlaging?
O o o
Hjj is daarbij echter op tegenstand
gestuit en blijkbaar in die mate dat
hij een waarschuwing voor wat zal
gebeuren als die belastingverlaging
niet doorgaat, nodig acht om tot zijn
doel te komen. En hij heeft hierbij
aan de tegenstanders een concessie
gedaan, die inderdaad de kansen voor
Eijn belastingplannen in het Congres
tal vergroten.
De bezwaren tegen de presidentiële
foorstellen liggen namelijk niet alleen
n de gevolgen van een belastingver-
aging voor de Amerikaanse staats-
ïegroting, die naar men verwacht
laardoor een groter tekort zal aan
vijzen. maar niet minder in een on-
ierdeel van de belastingvoorstellen
lat een hervorming van de belas-
ingstructuur. o.m. een bespoediging
■an de betaling der belastingen be-
ogt voor de ondernemingen, waarvan
uit de bus tegen 8 over 1961, voor
Kema Corsetten een dividend van
voor het laatst gelegenheid be
staan een autotocht le maken over
de bevroren Gouwzee. Zo heeft het
bestuur van de ijsvereniging van
Monnikendam bekendgemaakt.
In de loop van dit weekeinde wordt
de 15.000-ste auto verwacht. Aan al
le deelnemers zal deze beide dagen
25 tegen 22 waarvan 10 be- een herinnerings-oorkonde worden
lastingvrij in aandelen uit de agiore- uitgereikt,
serve. Voorts was er een belangrijke De 15.000-ste zal in de plaats, waar
order voor de Pla&twclary (Brons- hij wil starten in Monnikendam
werk) uit de VS en voor De Schel- of in Volendam met muziek wor
de van het Prov. Elektriciteitsbedrijf den opgewacht. Zijn auto wordt met
in Groningen. De conjunctuurtest 'een krans versierd. In een feestelijke
van het CBS constateert voor (optocht wordt hij begeleid naar het
januari een stabiele arbeidersbezet- stadhuis van Monnikendam. Daar
ting, een lichte stijging van de dag-
produktie en een toeneming van de
exportorders.
Dit mag dan ook wel, want de uit-
voercyfers over de eersie maand van
dit Jaar zijn niet bepaald schitte
rend. nl. f1268 miljoen tegen f1314
miljoen in die maand van 1961 en
f 1353 miljoen in januari 1960. Het
invoersaldo is dan ook \an f323 mil
joen in laatstgenoemde periode en
f 417 miljoen in januari 1961 tot f 439
miljoen in januari van dit jaar ge
stegen.
Geen zorgen over
Staatsbegroting
Van een ongunstig conjunctuur- i
verloop kan men ook volgens mi
nister De Pous in ons land echter
niet spreken, maar ook hier worden
waarschuwende stemmen vernomen
in verband met de by vele onderne
mingen verkrappende bedryfsretita-
biliteit. De Twentsche Bank bepleit
daarom In haar jaarverslag een ver-
zullen de burgemeester en het be
stuur van de ijsvereniging Mon
nikendam hem begroeten. Met de
herinneringsoorkonde wordt hem een
enveloppe met 500 gulden geoffreerd.
Daarna zal hij de tocht over de j
Hoe tijdens het bewind van Stalin bij de grote communistische
processen in Hongarije aan beklaagden „spontane bekentenissen
werden afgedwongen en hoe de stalinistische rechtbanken „getui
genverklaringen'' verkregen, wordt voor de eerste maal uit de
doeken gedaan door het Hongarse tijdschrift „Kortars" in een arti
kel dat gewijd is aan de terdoodveroordeling en executie in 1949
van Laszlo Rajk. die Hongaars minister van Binnenlandse Zaken
en van Buitenlandse Zaken is geweest.
Een voormalige kolonel van de kranten lezen.
zijn cel binnenkwam en hem een
verklaring uit het hoofd liet leren,
die zeer belastend voor Rajk teen
jeugdvriend van Oszko) was en die
„vol onzinnige beschuldigingen"
stond.
Oszko had zich daar aanvankelijk
fel tegen verzet, maar toen had de
man hem verteld dat zfjn verklaring
toch niets aan de afloop van het
proces zou veranderen, omdat deze
Dat alles gebeurde slechts als bevestiging zou dienen
oor de bekentenissen die Rajk zelf
Aanbieding
schilderij prof.
dr. Adriani
In Amsterdam heeft zich gevormd
een „comité aanbieding schilderij
prof. dr. P. J. A. Adriani" Het comité,
waarin zitting hebben genomen mr.
W. E. C. de Groot, prof. mr. H. J.
Hellema, mr. J. van Hoorn jr., mr. E.
J. Korthals Altes, prof. mr. J. C. van
Oven, prof. mr. A. Pitlo, mr. A. J. van
Soest en prof dr. A. J. van den Tem
pel. wil het feit gedenken, dat prof.
Adriani. eerste directeur van het In
ternationaal belasting documentatie
Bureau. 25 jaar geleden een groot
aandeel had in de oprichting van dit
bureau en de instelling van het eerste
ordinariaat voor belastingrecht in
Nederland. Het comité wil gelden in
zamelen voor de aanbieding van het
geschilderd portret van prof. Adriani
aan de Universiteit van Amsterdam
en. indien er voldoende middelen
overblijven, van een getekend portret
aan het Internationaal Belasting Do
cumentatie Bureau, ter plaatsing in
de Amsterdamse Muiderpoort. waar
heen dit bureau dit jaar hoopt te
verhuizen.
Advertentie
Gouwzee maken, niet in zijn auto Hongaarse politieke politie. Guyla toen het proces tegen Rajk al werd ---- -- «jjde-ns het
doch in een arreslede voorafgegaan Oszko. dlelnhet proceetyr
door een fanfare korps.
Onderweg zullen hem nog enkele
geschenken worden aangeboden in
Monnikendam (natuurlijk) een por
tie paling, in Volendam een bot
tertje en in Marken een markerpop.
J.inia'^Z2P
MIMTHOIMUITS
Te den hoest en Keelpijn
uitwerking frappant^
Ambassadeur
van Frankrijk
hij mr. Luns
VJSZ&.U. Uie III IICL yiuvca ICgCIl xvöjr. ruviuwrau. v saam v."- vwei - - - -
een der getuigen a charge was, ver- Oszko meer voorrechten. Hij besefte proces in het openbaar nogmaals zou
'pas waarom dat gebeurde, toen een afleggen, aldus het artikel in het
hoge partijfunctionaris op zekere dag I blad „Kortars".
en winst van meer dan 100 miljoen i'a£'n& van de belasting op vennoot
,-ordt verwacht. schapswinsten en acht net zelfs niet
Volgens een berekening in het
unerikaanse tijdschrift „Time" wordt
lierdoor het voordeel van een be-
astingverlaging voor vele onderne-
ningen ten volle geneutraliseerd en
elfs in een nadeel omgezet, want zij
•etekent uiteraard een elk jaar te-
ugkerend renteverlies over het be-
istingbedrag dat straks vroeger zal
aoeten worden betaald en waardoor
ok de kaspositie van de ondernemin-
en wordt aangetast.
Welnu, de President wil deze be-
istinghervorming tot een later tfjd-
tip uitstellen en thans uitsluitend
(jn plannen tot belastingverlaging
an het Congres voorleggen. Wel een
ewjjs dus hoezeer hem de toekom-
Hge conjunctuurontwikkeling van
et land ter harte gaat, waarbij de
og altijd abnormale werkloosheids-
jjfers zonder twijfel een van de over-
egingen zal zyn geweest.
Gunstig nieuws
De bedrijfsberichten uit de V.S.
ijven intussen merendeels gunstig.
heeft het een goede indruk ge
laakt dat de Anaconda Copper in
»62 een winst behaalde van 4.56
ïr aandeel tegen 3.93 in 1961. Ook
i International Harvester boekte
ai grotere winst ($0.64 per aandeel
gen $0.41), zomede Woolworth ($5
gen $4,78), terwijl de beursstem-
ing dinsdag werd gestimuleerd door
m order van 419 miljoen voor de
Deing Airplane voor de levering van
indrijvingsinstallaties voor II
limteschepen. Ook de verkopen van
itomobielen en de particuliere be-
edingen blijven zich op een ver-
»ogd niveau handhaven, maar des-
ettemin blijft men op de beurs wat
ireserveerd, hoewel er ook bij de
ileggingsmijen grote bedragen op
degging wachten.
De Europese beurzen sluiten zich
bekend meestal bij New York
n en zo valt er ook In Amsterdam
a zekere terughoudendheid te be-
euren, die af en toe tot enige
ersdaling leidt, hoewel ook in ons
ld de bedrijfsberichten tot dusver
it tegenvallen. Dit is oijv. cok het
val bij Unilever, waarvan we de
fers woensdagavond hebben gepu-
ceerd. Wat daarbij de bijzondere
ndacht verdient is de grotere winst
n de Unilever N.V., die buiten het
imenebest en Afrika opereert en
ardoor het winstpercentage van
t gehele concern na aftrek van de
lastingen, van 3.5 in 1961 tot
in 1962 kon stygen, ondanks de
nzienlijk grotere bedrijfskosten,
ize grote concerns Koninklijke,
lilever, Philips, AKU slagen er
s in de kostenstijging door een gro-
e produktie en/of een grotere pro-
ktiviteit te neutraliseren.
(Vat de Nederlandse bedrijven be
ft kan in vele gevallen tot dusver
tzelfde verschijnsel worden waar-
ïomen, al zijn er ook vele andere,
op dat punt achterblijven. Opval-
id Is echter dat tegen de verwach-
g in, de tot dusver gepubliceerde
idenden over 1962 merendeels nog
ger zijn dan die over 1961. Wij we-
i wel dat de ondernemingen met
chtere resultaten vaak hun ver
gen laat publiceren, de thans be
nde dividenden vallen in elk geval
ïlijkens een statistiek van De Fi-
hciële Koerier waren er op 27 dezer
n de 66 ondernemingen die het
'idend over 1962 hebben betaald of
agekondigd, 38 onveranderd. 19 ho-
r en 9 lager. Zo kwam er deze week
)r Vettewinkel met een belangrijk
ter resultaat een dividend van 9
ondenkbaar dat de verlaging, welke
In het voorgestelde differentiële ta
rief besloten ligt, voor conjuncturele
doeleinden te laat komt.
De Franse ambassadeur in Den
Haag, graaf E. de Crouy-Chanel,
heeft vrijdagmiddag op zijn verzoek
een gesprek gehad met de minister
van Buitenlandse Zaken, mr. Luns,
over de rede w elke hij dezer dagen in
Delft heeft gehouden voor studenten.
Minister Luns zei na afloop van het j zo vertelt Oszko.
gesprek, dat de ambassadeur „aan de
hand van de Franse tekst" had ge
wezen op onjuistheden in de verta
ling. HU voegde daaraan toe, dat de
zaak daarmee afgedaan is.
telt daarin zyn ervaringen van des
tijds.
„Om mij tegen Rajk te laten ge
tuigen", zo begint zijn relaas, „be
schuldigde men mij eerst van hoog
verraad. De geheime politie van Ra-
kosi trachtte mij een bekentenis af
te dwingen en liet mij daartoe mar
telingen ondergaan. Ik zou deze mis
schien wel doorstaan hebben, als niet
in de cel naast die van mij mijn
vrouw dezelfde behandeling had ge-
kregen. Toen ik aan het eind van
I mijn krachten was, werd mij be
loofd", zo vervolgt Oszko, „dat mijn
vrouw zou worden vrijgelaten als ik
mij „verstandig" zou gedragen. De
politie liet mij daarna een bekente
nisverklaring tekenen die vol met
onsamenhangende en stompzinnige
leugens stond die ik niettemin „op
de verstandige manier" onderschreef',
Herderlijk schrijven van Hervormde Synode:
Oszko's vrouw werd inderdaad vrij
gelaten. Hijzelf kreeg een betrekke
lijk comfortabele cel toegewezen,
werd beter behandeld en mocht zelfs
Zondag 3 maart
Leiden: Herv. Gem. Pieterskerk:
u ds. Jqh. Poort.
Hooglandse Kerk: (geen dienst).
Marekerk: 10.30 u ds. H. Bouter.
Oosterkerk: 10.30 u ds. A. J. Lam
ping. (Jeugddienst) en 5 uur ds. J.
Groot (H.A.).
Bethlehemkerk: 10 u ds. J. Kooien
te Reeuwijk en 7 u ds. Joh. Poort.
Maranathakerk: 9 u ds. P. Kloek en
7 u ds. H. J. van Achterberg.
Bevrijdingskerk. Montgomerystraat:
10.30 u dr. P. L. Schoonneim en 7 u
ds. H. Bouter.
Konlngskerk: 10 u ds. J. Groot.
Herv. Ulo school. Asserstraat: 10 u
ds. H. J. van Achterberg.
Ver. van Vrijz. Herv. (Leidse Volks
huis)10.30 u ds. W. J. Hubeek.
Eglise Wallone: 10.30 ds. J. M. Cha-
rensol.
Academisch Ziekenhuis: 10 u ds. M.
E. Duyverman, te Noordwijk aan Zee.
Diaconessenhuis: 10.30 u ds. De Boer
te Leiden.
Jongerendlenst „Rehoboth": 10.30 u
mevr. H. A. Renes-de Bruin.
Jongerendlenst Bevrijdingskerk: 10.30
uur Jongerendlenst.
Geref. Kerk: Zuiderkerk: 10 uur dr.
Westerink en 5 uur ds. J. H. Kappers
te Oegstgeest.
Petrakerk, Surinamestraat: 10 uur
ds. J. H. Kappers en 5 uur dr. Dron-
kert.
Kerk Oude Vest: 10 u ds. W. v. d.
Linden te Den Haag en 5 uur ds. De
Boer.
Maranathakerk: 10.30 u dr. Dronkert
en 5 uur dr. Westerink.
Bevrijdingskerk. Aerent Bruunstraat:
9 uur ds. De Boer en 5 uur ds. Heule.
Groenhoven: 10 uur ds. Heule.
Geref. Gem.: 10 en 5 uur leesdlenst
woensdag 10. 3 en 7.30 uur biddag ds.
A. Elshout.
Geref. Kerk (vrijgem.): 10 en 5 u
ds. K. Drost te Gouda.
Evang. Chr. Gem. (Middelstegracht
8)10 en 5 uur dhr. Dikkes.
Doopsgez. Gem.: 10.30 uur dr. S. L.
Verheus.
Rem. Gem.: 10.30 uur ds. J. v. d.
Guchte.
Christian Science (Steenschuur 4):
10.30 uur dienst.
Vrije Kath. Kerk (Vreewijkstraat 9):
10.30 uur gez. H. Mis.
Leger des Heils: 10 uur heilleings-
dlenst: 6.45 uur openluchtsamenkomst
Gangetje; 7.30 uur opwekkingssamen
komst.
Nieuwe Apostolische Kerk (Hoge
Rijndijk 24)9.45 en 4 uur dienst en
donderdag 7.45 uur idem.
Oud-Kath. Kerk (Zw. Singel 50):
9.45 uur Hoogmis (woensdag 7.15 uur
Avondmis)
Evang. Luth. Kerk: 10.15 uur ds. H.
J A. Haan.
Baptlstengem.: 10 u dhr. J. Schouten
Jr.. 5.30 uur HA. vrijdag 8 uur (bid
stond).
Chr. Geref. Kerk (Opstandlngskerk)
10 uur (ond. „Moet amen er beslist
bijen 5 uur (ond. „De geslagen
herder") dr. Velema.
Aarlanderveen: Herv. Gem.: 10 uur
ds. M. H. Boogert en 7 uur ds. M.
Fokkema te Kaag. Geref. Kerk:
9.30 en 7 uur ds. J. W. van Hoek.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 uur
Dienst des Woords.
Alphen aan den RUn: Herv. Gem.:
Julianastraat: 10 uur ds. W. Verwefj
en 6.30 uur ds. J. H. Bogers. Aula Im-
manuelschool, Anna van Burenlaan:
9.30 uur ds. J. H. Bogers en 6.30 uur
ds. W. Verweij. Kapel Gouwsluls: 10
uur ds. Joh. Stehouwer Gebouw Jona
than: 10 uur de heer J. Westmaas te
Vlaardingen Kapel Hooftftraat; 9.30
uur ds. G. Koerselman. te IfioriMkerk
aan den Rijn en 630 uur de heer K.
Prinsen te Amsterdam. Oudshoornse-
weg: 10 uur ds. T. Brulnsma te Lei
den. Martha-Stichting: 10.30 uur ds.
J Veen. Geref. Kerk: Maranathakerk:
Raadhuisstraat: 10 uur ds. W. Tom
en 6.30 uur ds. K. H. Schuring. Salva-
torlkerk, W. de Zwijgerlaan: 10 uur ds.
K. H. Schuring. Alphen-N.Hooftstr.:
10 u ds. W. Wtjma; 6.30 u ds. W. Tom.
Geref. Kerk: (vrijgem.): 9.45 uur
leesdlenst en 5.45 uur ds. H. Scholte.
Chr. Geref. Kerk: Jeruzalemkerk, Grij-
pensteinstraat: 9.30 en 5 uur ds. R.
Kok. Oud Geref. Gem.: Van Mander-
sloostraat: 9.30 en 4 uur leesdlenst.
Rem. Geref. Gem.: Van Mandersloo-
straat: 7 uur ds. G. J. Blerenga te
Delft. Leger des Heils: 10 en 7.30 uur
lult. P. C. v. d. Heuven en kdt. lult.
Outhuyse. Baptlstengem.. IJsclubgeb.:
10 uur Eredienst en 6 uur ds. M.
Cohen.
Benthuizen: Herv. Gem.: 9.30 en 6 u
ds. W. A. S. Laurense. Geref. Gem.:
9.30 en 6 uur leesdlenst.
Bodegraven: Herv. Gem.: 9 uur ds.
Schellevis te Gouda en 10.30 uur ds.
S. Meyers te Amelde en 6.30 uur ds. A.
den Hartogh. (Nieuwerbrug)10 u ds.
A. den Hartogh en 6.30 u ds. W. Balke.
Geref. Kerk: 10 en 6.30 u ds. C. J.
Tlsslnk. (Nieuwerbrug): 9.30 en 6.30
uur ds. L. Loosman. Geref. Kerk (vrij
gemaakt) 9.30 en 5 uur ds. H. Scholte.
Geref. Gem.: 10 en 6 uur stud. J. C.
Weststrate te Borssele (dinsdag 7.15 u
stud. D. Hakkenberg, te Veenendaal).
Evang. Luth. Kerk: 10.30 ds. A. Jense
(HA). Evangelisatie Kring: 10 uur Ere
dienst en 7 uur Jb. Klein Haneveld.
Boskoop: Herv. Gem.: 9 en 10.30 u
ds. A. de Leeuw en 6.30 uur dr. G.
Huls te Gouda. Geref Kerk: 9.30 en 5
uur ds. G Vesseur. Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 4.30 uur ds. P. J. de Bruijn.
Geref. Gem.: 9.30 en 6 uur leesdienst.
Rem. Geref. Gem 10 uur ds. J. Lafo-
ret te Rotterdam.
I lazers wou de: Herv. Gem.: 9.30 en
6.30 uur ds. G. Jonkers. Geref. Kerk:
9.30 en 6.30 uur ds. N. W. v. d. Hout.
Ilillegoni: Herv. Gem.: 10 uur ds. J.
Veenendaal (Openbare Geloofsbelijde
nis) en 5 uur ds. F. Brouwer. Geref.
Kerk: 10 en 5 uur ds. A. Krabbe. Chr.
Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds. R. J. van
Pagée. luchtvaartpredikant te Hilver
sum. Ned. Protest. Bond: geen dienst.
Evangelisatie-bijeenkomst (Gebouw
Haven 50): evangelist Jan Zijlstra „e
Gouda, (donderdagavond 8 uur in Ge
bouw Haven 50: evang. Simon Mik te
IJmuidenMaranatha-samenkomst.
woensdagavond 8 uur in het Nutsgeb.,
Van den Endelaan 52, evang. K. Adel-
mund te Rotterdam.
Katwijk aan den Rfin: Herv. Gem.:
(Dorpskerk)10 uur ds. A. Makkenze
en 6 uur ds. A. Baas. (Kapel Nieuwe
Duinweg)10 uur ds. A. Baas en 5 u
ds. A. Makkenze. Geref Kerk: 9.30 u
ds. H. van den Berg te Sassenheim en
5 uur ds. H. de Valk. (Interkerkelijke
dienst)10.30 uur ds. P. Lugtigheid te
Den Haag.
Katwijk aan Zee. Herv. Gem.:
(Nieuwe Kerk): 10 uur ds. Moeren
hout (HD) en 6 u ds. Tukker. (Oude
Kerk): 10 uur ds. Bouman en 6 uur
ds. Hagen. (Kapel): 10 u ds. C. Dek
ker (luchtmachtpred.) en 5 uur ds.
De Vos. (Groen van Prlnstererschool)
10 uur dhr. Z. de Groot te Amster
dam. (Aula Overduin): 10 uur dhr. E.
L. de Witte te Noordwijk. Zeehospitium
6.45 uur ds. Pijlman. Geref. Kerk: 9 en
10.30 uur ds. S
en 5 uur ds. Pijlman Chr. Geref. Kerk
10 en 5 uur ds. De Jong. Geref Kerk
Geref. Gem.: 10 en 5 uur leesdienst.
Geref. Gem. in Ned.: 10 en 5 uur lees
dienst.
Koudekerk: Herv. Gem.: 10 uur ds.
Hagen te Katwijk aan Zee en 6.30 uur
ds. Koerselman Geref. Kerk: 10 en 7
uur ds. De Graaf te Voorburg.
Leiderdorp: Herv. Gem.: 10 uur ds.
J. P. Honnef en 6.30 uur dhr. J. v.d.
Hoek. (Kerkzaal): 9. uur dhr. J. v.
d Hoek. (Gebouw: 10 uur Jeugdkerk).
Geref. Kerk: 10 uur ds. Mlnnema en
6.30 uur ds. Banga. (Kerkzaal): 10.30
uur ds. Banga en 5 uur ds. Minne-
ma.
Leiniuiden: Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
D. H. Gijsbers. (Pniel): 7 uur ds. D
H. Gijsbers. Geref. Kerk: 9.30 en 7 u
ds. J. Baaijens
Lisse: Herv. Gem. 9 en 10.30 uur ds.
W. H. Walvaart te Sassenheim (HD)
en 7 uur ds. C. A. van Harten te Delft
(Jeugddienst). Geref. Kerk: 10 en 5 u
ds. D. Veenhulzen te Utrecht. Chr.
Geref. Kerk: 10 en 4.30 uur ds. D.
H. Blesma. Geref. Gem.: 10 en 4 uur
ds. H. van Gilst. Geref. Kerk (vrijgem.)
10 en 4.30 uur ds. J. J. Verleur. Oud
Geref. Gem.: 9.30 en 3 uur ds. B
Toes te Kinderdijk. (Donderdag 7.30 u
leesdienst). Ned. Prot. Bond. geen
dienst.
Nieuwkoop: Herv. Gem.: 10 uur ds
D. Oliemans en 6.30 uur ds. Holst te
Den Haag. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30
uur: Ds. M. Schenkeveld te Doorn.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 uur
Dienst des Woords. Rem. Geref. Gem.:
10 uur ds. G. J. Bieringa te Delft.
NoordwUk-Binneit: Herv. Gem.: 10 en
7 uur ds. J. van Dok. Geref. Kerk: 9.30
uur ds. B. Bouma en 5 uur ds. H. A.
van Bottenburg. V. d. Berghstlchtlng:
11 uur ds. B. Bouma. Ned. Prot. Bond:
10.30 uur ds. H. W. Bloemhoff te Hei-
loo.
NoordwiJk-Zee: Herv. Gem.: 10 en 5
uur ds. W. Hoekstra. Geref. Kerk: 10
uur ds. H. A. van Bottenburg en 5 u
ds. Bouma. (Sole Mio): 10 uur ds.
Dekker. Herv. Geref. Evangelisatie
VGLO-school. Schoolstraat 2): 10 en
5 uur ds. J. Arendsen te Bunschoten.
NoordwiJkerliout: Herv. Gem.: 10 u
ds. A. H. Smits en 7 uur ds. W. C.
den Hertog te Loosduinen.
Oegstgeest: Herv. Gem.: Groene- of
Wllllbrordkerk: 10.30 uur ds. J. Irik
(HD). Pauluskerk: 10 uur ds. B. C.
Visser en 7 uur ds. A. de Kuiper.
Ver. v. Vrijz. Herv.: W. de Zwijgerkerk:
10 30 uur ds. W. C. Llgthelm Den Haag.
Geref. Kerk: Mauritslaan: 10 en 5 uur
dr. J. Th. Rothuizen te Leiden. Geref.
Kerk. (vrijgem.): W. de Zwijgerkerk:
8.30 en 3 uur ds. R. Brands.
Oude Wetering: Herv. Gem.: 9.30 en
7 uur ds. A. M. Knottnerus. Geref.
Kerk: 9.30 uur en 6.30 uur ds. J.
Maaskant te Lelden. Rem. Geref. Gem.
10 uur dr. A. W. Cramer.
Rijnsaterwoude: Herv. Gem.: 10 en 7
uur ds. C. J. Baart. Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 2.15 uur Dienst des Woords.
(Van één onzer redacteuren)
Het rassenprobleem is in laatste instantie een godsdienstig
vraagstuk, waarbij het geloof in God op het spel staat. Voor de
toekomst is het beslissend, of blanken en niet-blanken tot een
menselijke ontmoeting zullen konten. Als het om menszijn gaat,
moet worden geleerd dat de kleur van het hart belangrijker is dan
de kleur van de huid, en moet tevens beselt worden dat God uit WII uc_
één enkele het gehele menselijke geslacht gemaakt heett, dat rli) slissende en normatieve betekenis
de mens heeft geschapen naar Zijn beeld en dat dus iedere mens
een beelddrager Gods is.
Aldus enkele uitspraken in een herderlijk schrijven van de
generale synode van de Nederlands Hervormde Kerk. dat van
daag verschenen is onder de titel ..Het rassenvraagstuk
Het schrijven neemt nadrukkelijk stelling tegen iedere vorm
van rassen-discriminatie en zal mede daardoor ongetwijfeld een
even bewogen discussie uitlokken als het recente rapport over de
kernbewapening, waarover het laatste woord nog niet is gezegd
of geschreven.
van den Berg.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds. L
9.30 en 5 uur ds.
10 uur prof. dr. G. C. van Nlftrlk te
Amsterdam en 5 uur ds. M. C. Groe-
newoud. (Bethelkerk)10 uur ds. M.
C. Groenewoud en 5 uur ds. F. D.
Emous te Den Haag. Geref. Kerk:
(Rapenburg): 9.30 uur ds. H. Post
(Openb. bel.) en 5 uur ds. J. Bijle-
veld. (Petrakerk): 9.30 en 5 uur ds. L.
v. d. Linde. (Maranathakerk): 9.30 uur
ds. J. Bijleveld (Openb. geloofsbel.) en
5 uur ds. H. Pos'. Geref. Kerk (vrij
gemaakt) 10 en 5 uur ds. J. Douma.
I Cbr Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds. J
Heringa te Den Haag KamDman
nnn Phr Oprpf Kprk I ^amPman'
'itssenheint: Herv Gem.: 9 en 10.30
S. den Boer. Ned. Prot. Bond: 10.30
ds. A. J. Snaaijer te Heemstede.
Ter Aar: Herv. Gem.: 10.30 uur en
6.30 uur ds. Llndenburg. Geref. Kerk:
9.30 en 6.30 uur ds. Heyner.
Valkenburg: Herv. Gem.: 10 uur en
6.30 uur ds. D. Lekkerkerker. Geref.
Kerk: 10 en 5 uur ds. Langeler. Geref
Kerk (vrijgem.): 10.15 uur ds. R
Brands en 3 uur ds. C. J. Breen.
Voorhout: Herv.
De Jong.
Voorschoten: Herv. Gem. (Dorps
kerk): 10 uur ds. Saraber (HDi en 7
uur ds. Meyerlng (HA). (Ryndyk): 10
uur vic. Emmen. (Hulp en Heil): 10 u
ds Zijlstra. Geref. Kerk: 9 en 10.30 u
ds. Spoelstra te Boskoop en 5 uur ds.
Fllnterman te Den Haag. Geref. Kerk
(vrijgem.): in Cult. Centrum 10 en 5
uur ds. O. Moolweer te Leerdam.
Warmond Herv. Gem.: 10 uur ds.
H. L. Boonstra; 7 uur ds. F. Brouwer
te Hlllegom.
Waddinxveen Herv. Gem.: 9.30 u.
ds J. Verwellus; 6.30 uur ds. J. R.
Cuperus. Wijkgebouw: 9.30 uur ds J.
R. Cuperus; 6.30 uur ds. J. Verwellus.
Herv. noodgem. (Statlonsstr.)9.30 en
7 uur ds. J. Kalkman. Geref. Kerk:
9.30 en 5 uur ds. J. Snoei). Rem. Ger.
Gem.: geen dienst. Chr. Afgesch. Gem.:
9.30 en 5 uur ds. A. P. Verloop.
Wassenaar Herv. Gem., Dorpskerk:
10 uur dr. Th. C. Frederikse; 7 uur ds.
O. V. Henkei te Den Haag. Klevlet-
kerk: 9 uur Jeugdkerk; 10.15 uur dr.
E. Emmen te Den Haag. Deylerhuls:
10.15 uur ds. J. A. G. van Zanten. Ge
ref. Kerk. Bloemcamplaan10 en 5 u.
ds. E. Pyiman (10 uur biduur voor
gewas en arbeid). Zijllaan: 10 en 5 uur
ds. A. Vos. Ned. Prot. Bond. Lange
Kerkdam: 10.30 uur ds. J Zuurdeeg.
Johannahuis: 10.30 mej. ds. H. J W.
Modderman (Rem.) te Amsterdam.
Soefibeweging, Wald. Pyrmontlaan 6:
11 uur universele eredienst. Hervormde
Evang.Dorpshuis: 10 en 5 uur K. As-
mus te Zwijndrecht.
Wonbrugge Herv. Gem.: 9.30 uur
G. F. Overgaauw; 6.30 uur ds.
rvorming tot
iciale mythe
Het herderlijk schrijven consta
teert. dat de oude verschijnselen van
conflict en strijd tussen groepen van
mensen in onze tyd in grote delen
van de wereld in raciale tegenstel-
lingen gestalte krijgen. In het moder-
slag hebben. Daardoor hebben voor
vele van deze kerken volk en ras een
overheersende in plaats van een on
dergeschikte betekenis gekregen en
behouden. Het is de protestantse ker
ken noodlottig geworden, dat zy een
oecumenisch karakter misten en geen
supranationaal of supra-raciaal or
gaan hadden zoals de Wereld
raad van Kerken.
Diep beschamend
De verwachting van het Konink
rijk Gods werd mede daardoor een
pro-memorie-post op de begroting,
terwijl de wereldse realiteiten in de
praktijk »an het leven vaak een be-
kregen. Diep beschamend noemt het
schrijven het verschijnsel, dat de
kerk vaak de eenheid van heel het
menselijk geslacht en de medemense
lijkheid heeft vergeten om te ver
worden tot een slechte christelijke
imitatie van staat, volk en ras. Even
diep beschamend is, dat men in
kringen buiten de kerk vaak meer
oog heeft voor de concrete mede
menselijkheid dan vele christenen.
Er zijn humanisten die in dit opzicht
de christenen in gebreke stellen.
Vier taken
Het schrijven noemt vier taken,
die vervuld moeten worden om aan
de dreigende gevaren, die uit het
rassenvraagstuk voortvloeien, te be
strijden. Deze zijn:
1. Alle rasdiscriminatie in het le
ven van elke dag bij onszelf en bij
anderen veroordelen en bestrijden als
een miskenning en verstoring van
het werk van Christus.
2. Het ontmaskeren van bepaalde
ne denken, dat macht heeft gekre- rasbeschouwingen, die zich als we
Gem.: 10 uur ds. gen jn kgt jeven van een belangrijk I tennrhanneliik aandienen, als revaar
RUnsburg: Herv. Gem. (Grote Kerk) Knosse te Adam (Jeugddienst). Geref
(vrijgem.): 8.30 en 3 uur ds. J. Bos
te Leiden en 10.30 en 5 uur ds. Breen.
uur ds. F. Brouwer te Hillegom en 5
Kerk: 9 30 en 6.30 ds. Meier van Oegst
geest. Ned. Prot. Bond: 7 uur prof. dr
P Smits te 's-Gravenhage.
Zevenhoven Herv. Gem.: 9.30 uur
ds. A. M Lindenburg te Ter Aar; 7 u.
ds. Irik te Oegstgeest (Jeugddienst).
Geref. Kerk: 9.30 en 7 uur kand. Wol-
tjer te Delft.
Zoeterwoude Herv. Gem.: 10 uur
ds. R. Hengstmangers.
Zwainmerdam Herv. Gem.: ds. O.
L v. d. Broeck; 6.30 uur ds. J H. D.
v. d. Berg te Leiden i Jeugddienst).
Geref Kerk: 10 en 6.30 uur ds. J.
Wagenaar Rem Geref. Gem.: 10 uur
deel van de mensheid, leeft de ge
dachte dat er een ontwikkelingslijn
loopt van lager naar hoger, van min
der naar meer, waarbij mensen met
bepaalde fysieke kenmerken aan de
top staan. Dit simplistische schema
is echter wetenschappelijk volkomen
ongegrond.
Een duidelijk onderscheid wordt ge
maakt tussen de wetenschappelijke
ras-beschouwing en een ras-beschou-
wing als sociale mythe. Het gevaar
van vervorming van wetenschap tot
sociale mythe is bijzonder groot, om
dat het rassenvraagstuk niet alleen
een zaak is van theoretische be
schouwing, maar ook een van de
meest actuele en acute sociale en
politieke vraagstukken van de wereld
van vandaag.
Aantasting van
persoonlijkheid
In het sociale vlak zyn raciale te
genstellingen ontstaan die ook voor
het geestelijk leven gevaarlyk zijn.
In de kiem acht het schrijven aan
wezig hetgeen in totalitaire staten
door ons wordt veroordeeld: de aan
tasting van het persoonlijk-zlchzelf-
kunnen zyn.
De vooringenomenheden worden in
raciale groepsverhoudingen ontstel
lend gevaarlyk en leiden in de regel
tot discriminatie, die zich dan o\er-
al nestelt, ook in de christelijke ker
ken.
Het pijnlijkst wordt de rassendis
criminatie. wanneer zij door de staat
wordt gesanctioneerd en iot recht
wordt geproclameerd. Oeze apart
heidspolitiek leidt onverbiddelijk tot
algehele vervreemding van de groe
pen van elkaar.
tenschappelijk aandienen, als gevaar
lijke mythen.
3. Het opruimen van alle mogelij
ke feitelijke wanbegrippen en mis
verstanden ten opzichte van ras en
rasverschillen.
4. Het onderzoeken van de psy
chologische achtergronden van het
ras besef.
Voedingsbodem voor
communisme
De synode zwijgt in het geschrift
over de dreiging van het commu
nisme, omdat slechts naar een posi
tief getuigenis werd gestreefd. Daar
mee werd het misverstand voorkomen
dat de kerk van onze tUd in het
rassenprobleem is geïnteresseerd van
wege angst voor het communisme.
Wel spreekt de synode als haar over
tuiging uit, dat waar rassendiscrimi
natie het leven beheerst, de bodem
wordt toebereid voor de zaak van
het communisme.
Ook Nederlands
schip gaal naar
Tristan da Cnnha
uur ds. W. H. Walvaart. Geref. Kerk: I ds. J. G. Paardekooper te Nieuwkoop»
De bewoners van Tristan da Cunha
het eiland in de Stille Oceaan,
waarvan de bewoners moesten vluch
ten na een uitbarsting van de vul
kaan op het eiland zullen uit En
geland, waar zy nu vertoeven, naar
hun geboortegrond terugkeren met
een Deens schip. Het bleek namelyk
moeiiyk een Engels schip te vinden,
dat de reis kon maken. Thans is de
„Bornholm" gecharterd. Dit Deense
protestantse kerken vaartuig ral de reis op 24 oktober
- J beginnen. Intussen zal het Neder-
Het schreven ziet een groot nadeel l a n d s e schip ..Boissevain" dit
m de ontwikkeling van de meeste voorjaar reeds een aan'al eilan 'ers
pstestantse kerken tot nBttonale op Tristan da Cunha alzetten als
kerken, die een typisch westerse in- kwartiermakers.
Hinderpaal voor