Rijnmond II KW 43 stoot
lek op drijvend wrak
CHINA bereidt
kernproef voor
KW 117 neemt bemanning van
Belgische kotter aan boord
kou gevat?
Met groot gat in de voorpiek
behouden in IJmuiden binnen
i.i
BÉU
Riskant karwei in de storm
Piet
I hip;
Diriment van liet reddinmsorkest
SPANNEND AVONTUUR IN
HOLST VAN DE NACHT
I ier bom men
in de mank
[tri'
icht 1 maart 1860
Maandag 21 Januari 1963
Derde blad no. 30861
Landhervorming
in Perzië
De sjah van Perzië heeft een nieu
we stap gedaan naar beëindiging van
het feodalisme in zijn ryk. Hij heeft
de regering opdracht gegeven een wet
uit te vaardigen volgens welke pach
ters eigenaar worden van de grond
die zij op grote landerijen bewerken.
De grootgrondbezitters kunnen hun
grond alleen behouden indien zij deze
zelf bewerken dan wel dagloners daor
voor in dienst hebben. Zij die hun
land verliezen zullen schadevergoe
ding in termijnen ontvangen.
Heiligverklaring
Vincenzo Pallotti
Vincenzo Pallotti, de stichter van
de „Sociëteit van het katholieke apos
tolaat", die door Paus Pius de XI ,,de
profeet van het lekenapostolaat" en
door Paus Pius de Xil „de pionier
van de katholieke actie" werd ge
noemd. is in de Siht-Pieter heiligver-
klaard.
Bijna 10.000 pelgrims uit Frankrijk,
Spanje, Portugal. Duitsland. Oosten
rijk en Zwitserland woonden de
plechtigheid bij.
Vincenzo Pallotti werd ln 1795 ge
boren en stierf in Rome op 22 januari
1850.
Thuisvarend van de visserij is de enkele
weken geleden in de vaart genomen hektreiler
„Rijnmond II" KW 43 van de rederij Parlevliet
in de nacht van zaterdag op zondag op een
30 mijl noordnoordwest van IJmuiden op*een
ondersteboven drijvend wrak gevaren. In de
voorpiek ontstond een groot gat, waarin het
water met kracht naar binnen stroomde. De
I Rijnmond II", die door haar lading ook reeds
een behoorlijke diepgang had, kwam scherp
voorover te liggen. De voorsteven stak diep in
het water. Dit alles gebeurde in een forse oos-
terstorm, op een ijzig koude zee, waar alle over
komende buiswater onmiddellijk bevroor. De
angst en schrik van de eerste momenten
maakte later plaats voor vertrouwen, toen het
waterdichte schot het bleek te houden. Boven
dien bevonden zich voorin veel tonnen, zodat
er aanzienlijk minder water naar binnen kon
komen, dan wanneer de voorpiek leeg was ge
weest. Het visruim bleef droog.
Redding dank zij
laatste vuurpijl
De 38-jarige schipper Jacob
ran Duyn en zijn bemanning
unnen tevreden zijn. De vijf
lelgische opvarenden van de
lirina N 232 hebben aan hen
m ieven te danken. Nog amper
en kwartier, nadat zij op de te
dp gesnelde Mare Liberum
\W. 117 waren overgestapt za-
ien zij hun schip naar de bodem
an de Noordzee verdwijnen.
Het was het tragisch einde
an een drama, dat slechts twee
ur had geduurd. Tragisch om
et verloren gaan van een schip.
at aan zijn laatste trek bezig
as alvorens naar huis te sto
len. Vreugdevol omdat deze
theepsrémp geen mensenlevens
teft gekost. Uitzonderlijk, om
it het de allerlaatste vuurpijl
I die de in nood verkerende
eigen het leven redde.
GRIMMIGE KOU
Zwaar onder het Ijs, niets dan
Immige kou en ellende uitstralend,
lp zaterdagmiddag rond twee uur
i Mare Liberum KW 117 de Vis-
ven van IJmuiden binnen,
w de wal stond de heer H. Zwart,
Mulalr agent voor België te
Duiden en vertegenwoordiger van
wrse Belgische rederijen, schip en
torenden al op te wachten. Aan
wd werd niet veel gepraat. Zo snel
•gelijk werd het verwarmde kan-
*r van de heer Zwart aan de Zuid-
ld» opgezocht. En daar kwam het
fhaal van de ondergang van de^in
I Wwpoort thuishorende, 99 ton me
nde Belgische kotter Karina N 232
d schip, dat in 1922 werd gebouwd
waarin een 32 jaar oude 60 PK
6tond.
EXPLOSIES
Schipper Robert Beijen, 52 jaar
d, vertelde in sobere woorden het
rhaal. Ze hadden op tong gevist,
.ail het ruim waren een 100 kisten
np borgen. Nog één trek en ze zouden
V huis gaan. De positie was
55 graden noorderbreedte en 4.20
•den oosterlengte. Er stond een
tre oosterstorm, windkracht 9 tot
De klok wees kwart voor éen.
*n zich in de machinekamer enige
tf06les voordeden. Brokstukken
de motor vlogen in het rond
sloegen het schip lek. Terwijl het
•'er naar binnenstroomde was de
hol geslagen motor niet meer te
oppen. Trouwens, de machinist
P" rtde niet meer naar beneden, uit
'es op zijn eigen schip te verdrin-
B B.
ALARM
Onmiddellijk werd via de scheeps-
radio alarm geslagen. Het duurde
maar kort. De stroom viel uit en de
radio was onbruikbaar. Van het in
dichte duisternis gehulde schip wer
den vuurpijlen de lucht ingeschoten.
Zouden ze gezien worden? In de
nacht reikt het licht mijlen ver.
Maar waren er schepen in de buurt?
De laatste vuurpijl blijkt de redding
geweest te zijn. Het was toen half
twee. De „Mare Liberum" KW 117
was thuisstomende naar IJmuiden.
Een mijl of acht zuidelijker dan de
in nood verkerende Belg zag men
plotseling het alarmsignaal tegen de
hemel schitteren.
Hierna vertelde schipper Jacob van
Duvn zijn verhaal. Ondanks het bar
re weer werd geen moment geaarzeld.
De steven werd gewend om koers te
zetten naar het toen nog onbekende
schip. Vijf kwartier hebben ze volle
kracht moeten draaien tegen de
grimmige zee in om bij de Karina
N 232 te komen. En toen, om kwart
voor drie zagen ze, hoe hoog de nood
gestegen was. Het water stond al op
het dek van de Belgische kotter.
RISKANT
Ondanks het zware weer was er
geen andere keus dan de „Mare Libe
rum" tegen d: Karina aan te zetten.
Een riskant karwei, maar er was
geen tijd om andere mogelijkheden
te overwegen. Eén voor een stapten
de Belgen over, schipper Robert
Beijen als laatste. Om drie uur was
iedereen in veiligheid. I)e „Mare Li
berum" bleef in de buurt van de Ka
rina. Maar lang heeft het niet nteer
geduurd. Een kwartier later was het
schip in de golven verdwenen. Toen
was er nog maar eén doel: Zo gauw
mogelijk in IJmuiden zien te komen.
De KW. 117 meert af aan de.
kade in IJmuiden.
Wat is de oorzaak geweest van
deze scheepsramp? De experts zullen
er misschien een antwoord op kun
nen geven. Misschien ook niet. Het
bewijsmateriaal ligt op de bodem van
de zee. Een theorie zou volgens de
heer Zwart kunnen zijn. dat zich in
het charter een explosief gasmengsel
heeft gevormd, dat zich een weg heeft
gebaand door de motor. Hij leidt dit
af uit het feit, dat zich niet één,
maar een serie explosies heeft voor
gedaan. Maar verder dan aan een
theorie wil hij zich niet wagen.
Intussen spoedden zich van olie kanten schepen naar de in nood ver
kerende hektreiler. Drie uur later kon het noodt er keer worden opgehe
ven. Er was voldoende hulp in de buurt. Op eigen kracht, geëscorteerd
door de sleepboot Titan" van Wijsmuller uit IJmuiden, werd voorzichtig
koers gezet vaar IJmuiden. Om half acht zondagmorgen meerde de
hektreiler af in de Haringhaven. Ondanks de schade aan het schip was
alles nog goed afgelopen.
niet mis te verstane bewoordingen te
verzoeken of hun mond te houden, of
een ander kanaal te kiezen.
Alles geregeld
Ondertussen ploegde zich de sleep
boot „Titan" een weg door de Noord
zee Nog een uurtje Nog drie kwar
tier. Schipper Plug geloofde er niet
veel van en zei dat ook ronduit aan
:ujn coliega op de ..Rijnmond II".
Maar 8 minuten over drie meldde de
„Titan" aan Scheveningen-Radio, dat
radeuier. is alles al geregeld." Aldus
de geruststellende mededelingen voor
de opvai enden van de hektreiler.
Eerst een leutje
Kwart voor vier was cok de Swift"
TJM 54 er bij In een van zijn laatste
radio-gesprekken gaf reddmgsleider-
schipper Piet Plug zyn visie op de
nele zaak". Hij heeft een kwak ton
nen in het voorschip. Dat houdt na
tuurlijk aardig wat water tegen.
Want het is anders een allemachtig
7root ding. die voorplen. Ik zie op
mijn radar nu drie schepen bij mal
kander liggen. Op een mijl of zes bij
mij vandaan. Enfin, wi komen er
ook nog aan. Maar nou gaan we eerst
om de beurt een leutje doen. Als je
me nodig hebt, geef je maar een har
de schreeuw, dan hoor ik je wel."
Het wac niet meer nodig. Iedereen
kon gerust zyn. De „Fritz Thijssen"
had haar weg allang weer vervolgd.
Maar aan boord zal men waarschijn
lijk nog wel spreken over die visser
man. die als een dirigent het hele
reddingsorkest bespeelde en die. toen
de „Fritz Thijssen" haar gewaardeer
de partij had uitgeblazen, niet ver
gat om nog even gemoedelijk na te
praten en haar te bedanken, ook na
mens zijn collega van de „Rijnmond
II".
De „Rijnmond II" ging naar IJ
muiden. Do „Nooit Gedacht" IJM 239
en de „Swift" IJM 54 ook. Misschien
dat ze er nog een keertje over na
kaarten. Maar voor de rest vinden
ze het heel gewoon, niet meer dan
Hoe druk het zaterdagmorgen
wel bij de Katwijkse brandstof-
fenhandelaren was toont deze
foto. die zaterdagmorgen in de
Torenstraat werd gemaakt. Men
kwam handen tekort om alle
klanten van olie te voorzien.
(Foto LD. Jaap v. Duyn, Katw. a Z.)
Lijm op takken
bij voederplaatsen
(Van onze H'versume correspondent)
Lijm aanbrengen op takken nabij
voederplaatsen van vogels is deze
I winter wel een ontstellende vorm
van dierenmishandelingTot deze
I gruwelijke ontdekking kwam een
employé van de Bussumse plant
soenendienst, de heer P. van Zan
ten, die gistermiddag, zoals elke
I dag enkele keren, de vogels op hun
vaste plaats ging voeren in het park
..Het Mauwt je". Hij zag een rood
borstje dat wanhopige pogingen
deed zich te bevrijden van een van
een lijmlaag voorziene tak. De heer
Van Zanten slaagde erin de vogel,
die ernstig gewond was, los te ma
ken. In de omgeving van de voeder
plaats werden nog enkele gewonde
en dode vogels met dichtgeplakte
veren gevonden. De politie stelt een
onderzoek in en tracht de identiteit
vast te stellen van twee knapen
van ongeveer SO jaar, die zich op
verdachte wijze nabij de voeder
plaats ophielden.
Noodkreet
Het was tien voor één in de nacht,
toen het gebeurde. Een drijvend
wrak, met de kiel boven. Hoewel het
een eind verwijderd was van de
plaats, waai een nacht tevoren de
Belgische kotter „Karina" N 232 was
vergaan, neemt men met aan zeker
heid grenzende waarschijnlijkheid
aan, dat het dit schip :.s geweest, dat
het pad van de „Rijnmond II" heeft
eekruist. Het zou kunnen zijn, dat
in het schip een luchtbel is achter
gebleven en dat het daarop is blijven
drijven
Uit I„muiden vertrok, onmiddel
lijk na <l? eerste noodkreet, de sleep
boot „Titan". De rederij Doeksen op
Terschelling stuurde dc sleepboot
„Holland" er op uit. Verschillende
schepen op de Noordzee wijzigden hun
koers. Onder deze schepen waren ook
óe treilen „Nooit Gedacht" IJM 239
en „Swifl" IJM 54. die zich haast je.
rep je. naar de in nood verkerende
Katwijkcr begaven.
Stroef
Het radioverkeer via de noodgolf
verliep erg stroef. De antenne van
de „Rijnmond II" bevroor telkens
weer, zcoat het schip door Scheve
ningen-Radio niet te verstaan was.
Maar de „Nooit Gedacht" IJM 239
kwam prachtig door. En het is schip
per Piet Plug geweest, die als vanzelf
de grote centrale en dirigerende fi-
guur werd in de reddingsactie. Hij
nep zijn collega Kees Zwaan op de
„Rijnmond II" aan en gaf de be
richten door aan Scheveningen-Ra
dio Hij onderhield contact met de
van de andere kant naderbij komen
de „Swift" IJM 54. Toen een uur la
ter het Duitse vrachtschip „Fritz
Thijssen' 'aan Schevemngen Radio
meldde bij een hektreiler te zijn, die
twee rode lichten voerde, maar geen
reacties gaf op met een lamp gege
ven Moi se-seinen. was het opnieuw
contactman-schipper Piet Plug, die
Chroesjtsjow geschokt
door Gaitskells dood
Premier Chroesjtsjow heeft het
Wijden van Hugh Gaitskell, de lei-
r van Labour, een groot verlies
1' w dezt partij genoemd. In een
(I "dschap aan het partijbestuur zegt
Russische premier voorts: „Ik ben
geschokt door de dcod van Hugh
ttskeii. Wij hadden al regelingen
hem getroffen voor zijn bezoek
Moskou, waar hij een welkome
zou zijn geweest om van ge
iten te wisselen over kwesties die
fel het Russische ais het Britse
l®* bezighouden". Chroesjtsjow zond
een telegram van rouwbe-
Mn mevrouw Gaitskell.
.uitviste dat de „Fritz Thijssen" in-zij op eei. kwart mijl voor zich de
derdaad bij de „Rijnmond II" lag
de kapitien verzocht stand-by te hou
den en hem na afloop in het beste
Duits dat hij kon produceren hem
hartelijk bedankte.
Kalmpjes aan
Uit de mededelingen van schipper
Piet Plug werd ook langzamerhand
duidelijk, wat er gaande was. Door
de tonner voorin was het schip zo
snel voorover gaan steken, dat de be
manning het ergste vreesde. Maar
toen de schotten het hielden werd
voorzichtig koers gezet in de richting
van de wal. De „Rijnmond II" werd
langzaam in noordoostelijke richting
verzet door de stroom. Maar om tien
minuten over half drie riep schipper
Plet Plug naar z(jn collega Kees
Zwaan: „Doe maar kalnipies aan,
dan breekt 't lijntje niet. Kees. Houdt
er de moed maar in. We komen naar
je toe. Op de radar kunnen we je al
zien, een mijl of tien weg. En Gerard
Nijgh mei de „Swift" zit nog maar
een mijl of zes, zeven noordelijk van
je
Het radio-noodverkeer was toen al
verlegd naar de 126 meter band,
waarop ae schepen veel makkelijker
onderling konden werken. Een na
deel was. dat ook de kustvaarders die
golflengte gebruiken. Er was nogal
wat scheepvaart en soms ook heel
wat gepraat, ondanks herhaalde ver
zoeken van Scheveningen-Radio om
deze golflengte voor het noodverkeer
vrij te laten. Verzoeken niet alleen
van Scneveningen-Radio Want als
schipper piug zo'n gesprek hoorde,
was hy er ook meteen by om ze in
„Rijnmond II" zag liggen, met de
„Fritz Thyssen" er naast. Kwart over
drie was hij er by. „We houden
stand-by. Mocht er in de toestand
iets veranderen, dan springen we dl-
recht bij. Met de redery en de assu- I sluiten maar, zullen ze zeggen.
De zwaar beschadigde
KW. 43 ..Rijnmond II"
in de haven van IJmuiden.
een staaltje van hun plicht. Over en
Admiraal Harry Felt. Ameri
kaans opperbevelhebber in het
gebied van de Stille Oceaan,
heeft zondag verklaard, dat het
Westen moet verwachten dat
China binnen een jaar of twee
een kernbom tot ontploffing
brengt. Dit zou echter geen on
middellijke invloed op de mili
taire situatie hebben, zo ver
klaarde hij. De Russen zouden
over deze ontwikkeling ongerus
ter moeten zijn dan het Westen.
Hy zei dit naar aanleiding van be
richten in de Japanse pers. dat de
Japans-Amerikaanse raadgevende
vciligheidscommissie was meegedeeld
dat China al twee kernbommen heeft.
Kendjiro Sjida, directeur-generaal
van het Japanse defensiebureau, die
volgens de Japanse pers had ver
klaard dat dit bericht door de com
missie was besproken, zei later dat
men hem verkeerd had begrepen
het bericht was „slechts een van de
berichten van de geheime dienst die
het defensie^ureau had ontvangen".
In de berichten in de Japanse pers
was verklaard, dat thans voor het
eerst definitieve inlichtingen waren
ontvangen en bekend gemaakt. De
Chinese bommen hebben, naar men
meent, de kracht van de atoombom
men die in 1945 boven Hirosjima en
Nagasaki zyn uitgegooid, aldus de
berichten.
Het was bekend dat de Chinezen
sedert 1958 in Peking een atoomreac
tor van 10.000 kilowatt hebben, die in
staat is jaariyks vyf kilo plutonium
teproduceren. Er zouden 25 kilo plu
tonium nodig zijn om een atoombom
te maken zoals boven Hirosjima is
gebruikt.
Functionarissen van het defensie
bureau hebben naar verluidt beves
tigd. dat China nog drie werkende
reactors heeft. Men gelooft dat de
voorraad plutonium groot genoeg is
om tenminste twee en mogelijk vier
atoombommen te vervaardigen.
