KATWIJK ZONDER GAS
HEVIGE EXPLOSIE
Fransen deinzen terug
voor druk van de Vijf
Gaitskell overleden
Vooral iiiidclen-Europa
Strijd tegen vuur
in vinnige kou
lijdt onder de koude
Beslissing is naar
het einde van deze
maand verschoven
Geen slachtofferswel grote ravage
1 Slechts één
gewonde
IJzeren gordijnis althans
tijdelijk buiten werking
Minder wind
naakt koude
dragelijker
Veerboot bij
Korea vergaai
100 doden
Koningin legt
eerste steen
voor Het Dorp
(9i /c/ Qln
tettws
(Opgericht 1 maart I860
ZATERDAG 19 JANUARI 1963
No. 30860
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
(Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f. 2.80 per maand, f. 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van een onrer redacteuren)
Een felle lichtflits en een daverende explosie op het
terrein van de gasfabriek aan de Van der Vegtstraat
hebben geheel Katwijk gisteravond in rep en roer ge-
-bracht. De ontploffing deed zich om kwart voor acht
(jroor in het zogenaamde toestellenhuis, het hart van het
Jbedrijf.
De dertigduizend inwoners van deze gemeente zijn
hierdoor van alle gasvoorziening verstoken. De ramp
Ëft gelukkig geen doden geëist, slechts één gewonde,
stoker C. Hoek (46) uit de Mr. C. Fockstraat, die
hoofdwonde opliep.
i Over de oorzaak van het ongeluk tastte men van
nacht nog volkomen in het duister.
Hoewel de schade enorm groot is. is voor Katwijk op het ogen
blik van groter belang de vraag hoe binnen een zo kort mogelijke
-tijd aan gas te komen. Een oplossing ligt niet direct voor de hand.
gastoevoer uit een andere gemeente is (nog) onmogelijk. Men
door de bevroren grond geen leidingen aanleggen.
I Een gevolg van de explosie is, dat vele Katwijkers in de kou
jftten. In de omgeving' van de gasfabriek zijn tal van ruiten ge
sprongen en die gezinnen, die een gashaard hebben kampen uiter
aard met grote moeilijkheden. Vooral ook instellingen als scholen,
bejaardentehuizen en het Rotterdamsch Zeehospitium zullen in de
Romende periode veel last ondervinden.
bleven. „Was de brand overgeslagen
op de propaangashouder, die daar
nauwelijks twintig meter vandaan
staat, dan zou de ramp niet te over
zien zjjn geweest", zei burgemeester
H. Duiker, die met een bezorgd ge
zicht de ravage in ogenschouw nam.
Schade
De schade was bijzonder groot.
Niet alleen het toestellenhuis en de
kantoren werden vernield, ook het
woonhuis vande technisch ambte
naar. de heer J. van Vliet, heeft
veel te lijden gehad. Drie kleine kin
deren, die al lagen te slapen, kwa
men wonder boven wonder met de
schrik vrij. De bedjes waren bezaaid
met glasscherven en door de kracht
vande explosie van hun plaats ge
schoven. Elders in het huis waren de
sporen van de ontploffing duidelijk
zichtbaar: weggerukte gordijnen, om
vergeworpen stoelen en kapot gesla
gen ruiten.
Gewijzigde
kerkdiensten
Kou
Ook in tat van andere woonhuizen
hebben de ruiten het begeven. De
diens. *an gemeentewerken trachtte
de gezinnen, die aan de kou zijn
overgeleverd, zo snel mogelijk te hel
pen door de ramen dicht te spijkeren
met haioboard en planken. Vrijwel
de geheie avond reden aoor de stra
ten voor plaatselijke ontploffingen,
de inwoners waarschuwden om toch
vooral de gaskranen goed af te slui
ten voor plaatselijke ontploffinegn.
wanneer niet de uiterste voorzichtig
heid werd betracht.
Kort na de explosie viel hier en
daar ook de straatverlichting uit.
maar later brandde deze gelukkig
De kerkdiensten in Katwijk heb
ben de volgende wijzigingen onder
gaan:
Hervormde Kerk: Oude Kerk en
Aula vervallen. Om 10.30 uur (half
elf) in de Nieuwe Kerk: ds. Bouman
en ds. Moerenhout. Heilig Avond
maal: 6 uur ds Bouman. Dankzeg
ging H A. In de kapel spreekt om 10
uur ds. L. Vroegindewey. H. Doop.
Deze doopdienst komt dus in de
plaats van die in de Oude Kerk.
Eveneens Kapel. 5 uur: ds. Hagen
en ds. Moerenhout. H. Avondmaal en
Dankzegging. School: 10 uur ds. De
Vos.
Gereformeerde kerk koiTit bijeen
in de Nieuwe Kerk: 9 uur ds. R. de
Vries, 4.30 ds. F. Pijlman.
Gereformeerde Gemeente: dien
sten van 10 en 5 uur in het kerkge
bouw aan de Remisestraat komen te
vervallen.
weer. Het wegvallen van de verlich
ting bemoeilijkte onder meer het
onderzoek naar de oorzaak van het i
ongeluk. Hoe groot de schade is. valt 1
bij benadering nog niet te zeggen.
Gisteravond is de 56-jarige leider listen had twee weken gestreden om
san de Britse Labourpartij. Hugh
Gaitskell. in een ziekenhuis in Lon
den overleden. Een team van specia-
Sop h*t moment, waarop de ont-
ajoffing plaats had. waren op het
•ein van het gasbedrijf twee man-
aan het werk. voorman-stoker J.
Duijvenvoorde uit de Nachtegaal
en stoker C. Hoek. De voor-
„-stoker sloeg, voorzover dat nog
lig was. alarm en ging onmiddel-
op zoek naar zijn collega, van
hij wist dat deze zich in de buurt
het toestellenhuis ophield. Hij
id de man. versuft op de grond
kgend met een flinke hoofdwond,
te stoker bleek te zijn geraakt door
tn van de honderden dakpannen.
Ie in het rond vlogen.
Alarm
Het mag een wonder worden ge-
lemd. dat de explosie, die door een
irte. maar felle brand werd gevolgd.
K het toestellenhuis is beperkt ge-
Geraas
De brand dreigde zich uit te brei
den. doordat het dak van het toe
stellen huis op een gegeven ogenblik
met donderend geraas op de aan
grenzende kantoorgebeouwen stortte.
Dank zij het doortastende optreden
van c'e gemeentelijke vrijwillige
brandweer, die in de ijzige kou de
strijd tegen het vuur aanbond, kon
den de kantoorgebouwen van het
vuur worden gevrijwaard. Van twee
kanten en met vijf stralen bestreden
de brandweerlieden, diep weggedo
ken in hur stijf bevroren pakken, de
hoogoplaaiende vlammen.
De brandweer was bijzonder snel
ter plaatse: zes minuten na het
alarm werden de slangen uitgerold.
Franse dorpen
WEERBERICHT
brwijl een rug van hoge luchtdruk,
welke zich uitstrekte van IJsland
via Zuid-Noorwegen naar Polen
nog slechts weinig in betekenis af
nam. daalde de luchtdruk vooral
boven Zuid-Duitsland, Noord-
[Frankrijk. België en Zuid-Neder
land geleidelijk verder, waardoor
de oostelijke winden aanwakker
den. Daarbij werd droge en zeer
koude lucht uit Polen en Duits
land aangevoerd, waarin zo goed
als geen bewolking voorkomt. In
Polen kwamen tijdens windstilte
ten heldere hemel zeer lage mini
mum-temperaturen voor. De laag
ste waarden bedroeg min 32. ter
wijl tot dicht bij Berlijn min 20
Kraden werd gemeld. Verder naar
onze omgeving waren de tempe
raturen minder laag tengevolge
van de sterke wind. Zij varieerden
•van min 9 en min 14 gTaden.
REINIER PAPING
trots winnaar van wrede
Elfstedentocht
afgesloten
Gistermiddag was het in Moskou
..warmer" dan in het grootste gedeel
te van midden- en zuid-Europa. Het
was in dt Russische hoofdstad toen
achttien graden onder nul. een stij
ging van tien graden in vergelijking
met donderdag, toen het er achten
twintig graden vroor. Ook in Noor
wegen en in het noorden van Zwe
den stegen de temperaturen na een
periode van zes weken poolwinter-
weer. Ze schommelden gistermiddag
om het nulpunt.
Vooral midden-Europa bleef echter
in de ijzige greep van de winter.
Oostenrijk maakte gisteren zijn
koudste dag sinds jaren door toen het
kwik zakte tot waarden tussen drie
endertig en twintig graden onder de
streep. De nacht van donderdag op
ii
h;
iertussen beweegt op de flank van
(het hoofdcentrum van het hoge-
ukgebied, dat zich nu tussen
orwegen en IJsland bevindt,
Scandinavië een fronten- 1
ysteem naar het zuiden, waarbij
luchtdruk ook in het Oostzee-
fbied en Polen zal gaan dalen.
lierdoor zullen de oostelijke win
den in ons land In de komende
inacht gaan afnemen. Morgen na
dert dan tevens een storing, waar
door er meer bewolking zal ko
men en de kans op sneeuw weer
'jroter wordt. De vorst blijft matig
tot streng.
20 JANUARI.
Zon opt 8.38 uur; onder: 17.05 uur
Maan op: 3.33 uur: onder: 13.11 u.
Poogwater te Katwijk te 11.09 en
f.49 uur; laagwater te 6.55 en 19.06
i nummer bestaat alt 12 pagina's
en een Bijvoegsel
I vrijdag bleek zeer koud te zijn ge-
weest in West-Duitsland. Men mat
daar een vorst van dertig graden in
Beieren tot twintig graden in het an-
i ders zo milde Rijnland.
I Voor de Noordduitse kust zijn acht
wentelwieken doorlopend in de weer
om allerlei noodzakelijkheden naar
:eisoleerde eilanden te vliegen. In de
aven van Kiel trachten ysbrekers
van de marine een kleine vaarweg
open tc houden voor de allernood
zakelijkste scheepvaart. Op verschei
dene plaatsen wordt voedsel uitge
worpen voor wild en vogels.
Frankrijk had te lijden van de
zware sneeuwval in het noorden,
waar een aantal dorpen voor de der
de maal in deze winter van de bui
tenwereld werd afgesloten. Vele her-
ien en ander wild blijken in de wou
den van oost-Frankrijk van honger
te zijn bezweken.
Groot-Brittannië. waar het even
eens birter koud was. heeft daarnaast
ook nog te lijden van elektriciteits
storingen. die het gevolg waren van
de zeer grote vraag naar elektriciteit
en van een langzaam-aan-actie door
arbeiders in de krachtcentrales.
Brandstoftekort
In vele landen waar het maar blijft
vriezen, worden de brandstoffen
schaars. Ir. West-Duitsland heeft het
leger 800 spoorwagons en de helft
van hel vrachtautopark beschikbaar
gesteld voor het vervoer van brand
stoffen en voedingsmiddelen.
In Pelen heeft men 500 reizigers
treinen laten uitvallen om brandstof
te sparen. Men geeft de hoogste voor-
rang aan het vervoer van brandstof.
Donderaag kwamen 230 treinen met j
steenkool in de Poolse hoofdstad aan.
In Hongarije worden de scholen
met ingang van maandag tot 3 fe- j
bruari gesloten om brandstof te be- j
sparen. Ook hier heeft men reizigers
treinen laten uitvallen. De mfjnwer-
kers doen extra diensten.
De strenge vorst heeft het ijzeren
gordijn aan de Oostenrijks-Hongaar
se grens op wachtgeld gesteld. De an
ders ondoordringbare mijnenvelden,
die het Hongaarse regime langs zijn
grenzen heeft gelegd, zijn onder een
dikke laag hardbevroren sneeuw vol- 1
«dagen ongevaarlijk geworden. Zelfs j
de prikkeldraadversperringen staan
op vele plaatsen niet meer onder
stroom. Een drietal Hongaren liet
zich dit buitenkansje niet ontglippen
en wandelde rustig over de mijnen
velden naar Oostenrijk!
HUGH GAITSKELL
een recente opname
het leven van Gaitskell. die door
een geheimzinnig virus was besmet,
te redden. Nadat zijn longen waren
ann-c-'aan. drong het virus door
naar het hart en de nieren.
De laatste dagen waren er voort
durend negen artsen in zijn nabij
heid, die alles in het werk stelden
om met behulp van een kunstnier
het bloed van de socialistenleider
van giftige stoffen te zuiveren. Hoe
wel dit tijdel uk enige verbetering
bracht bleek Gaitskelïs hart te zeer
verzwakt te zijn. Hij sloot om tien
minuten over negen voorgoed de
ogen.
Vele vooraanstaande figuren uit
binnen- en buitenland hebben uiting
gegeven aan hun medeleven over
het heengaan van Hugh Gaitskell.
Sir Winston Churchill zei in een
telegram aan mevr. Gaitskell: „Zijn
vroegtijdige dood is een verlies voor
de gehele natie".
President Kennedy he?ft naar aan
leiding van het overlijden van Gaits
kell een verklaring afgelegd, waarin
hij zei diep geschokt te zijn. De
Amerikaanse president noemde hem
een van de vooraanstaande mannen
I ir de Westerse gemeenschap. De
i viijheid verliest in hem een vurig
aanhanger, zo zei hij.
Men zie verder
Een beeld van de enorme ra
vage in het toestellenhuis van
het gemeentelijke gasbedrijf in
Katwijkwaar onmiddellijk na
de ontploffing brand uitbrak.
(Foto L.D./Jaap van Duyn, Katw.)
Koningin Juliana zal op maandag
28 januari de eerste sleen leggen
voor „Het Dorp", dat in Arnhem
zal verrijzen voor gehandicapten.
Het bouwterrein is gelegen aan de
Heyenoordseweg tegenover het
nieuwbouwcomplex van de Johanna-
stichting.
Werklieden ziin reeds bezig met
het maken van een toegang tot het
bouwterrein, dat ook nog van de be
bossing zal moeten worden ont
daan, voorzover dat nodig is.
De Koningin zal de volgende dag
de feestelijke viering van het 75-
jarige bestaan van de Nederlandse
Heidemaatschappij in Arnhem bij
wonen.
De beslissing over het lot van de Brusselse conferentie inzake
het Britse lidmaatschap van de Europese Economische Gemeen
schap (EEG) is uitgesteld tot 28 januari. De Franse wens om
het gesprek met Engeland af te breken is voorlopig gestuit op een
drachtige tegenstand van de overige vijf landen van de EEG, ge
steund door de Europese commissie.
De beslissing viel gistermiddag op de laatste bijeenkomst van
de ministers van de zes EEG-landen, nadat de Franse minister
van Buitenlandse Zaken, Couve de Murville, langdurig overleg
had gepleegd met Parijs en de ministers van Duitsland, Italië en
de Benelux-landen hun zwaarste geschut in stelling hadden ge
bracht.
Bezoek Adenauer
noemden het logisch dat geen Fran
se minister zal deelnemen aan het
gesprek in Luxemburg over het Brit
se lidmaatschap van de Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staal
aan het einde van deze maand. Op
verzoek van minister Couve de Mur
ville zullen trouwens de ambtelijke
delegaties tot de 28ste januari even
min bijeenkomen, hetgeen betekent
dat er op technisch niveau geen ver
dere voorbereidende besprekingen
over het Britse lidmaatschap worden
gevoerd. Wel zullen twee kleinere
werkgroepen bijeenkomen, maar ook
daar zullen de Franse deskundigen
ontbreken.
Ongeveer honderd mensen
zijn gisteren verdronken bij het
vergaan van een veerboot bij
Mokpi aan de zuidwestkust van
Zuid-Korea. Er zou één over
levende zijn. Totnutoe zijn veer
tig doden geborgen. Volgens
ooggetuigen was de veerboot
overbelast en mochten er niet
meer dan 80 mensen op worden
vervoerd.
van belang
Met het uitstel is aan de feitelijke
situatie weinig veranderd. Voorkomen
is echter, dat de conferentie met En
geland formeel is afgebroken en het
onderhandelingsapparaat wordt ont
manteld. De feitelijke beslissing over
Engelands toetreding tot de gemeen
schappelijke markt zal in de komende
tien dagen moeten vallen. Niemand
twijfelt er aan. dat daarbij het be
zoek van Bondskanselier Adenauer
aan president De Gaulle van door
slaggevende betekenis zal zjjn.
Het gesprek tussen Frankrijk en
zyn partnerlanden in de E.E.G. is
donderdag en gisteren niet altijd e-
ven rustig verlopen. Uitsluitend mi
nisters namen aan dit waarschijn
lijk geheimste gesprek in de geschie
denis van de gemeenschap deel en
na de aanvankelijke kalmte werden
met steeds groter duidelijkheid, fel
heid en zelfs emotie argument na
argument op tafel gelegd.
De argumenten, die de „vijf" daar
bij tegen de Franse minister Couve
de Murville aanvoerden, lieten niet
na indruk te maken. Hem werd te
verstaan gegeven, dat het afbreken
van de conferentie met Engeland
niet alleen een ernstige crisis in Eu
ropa en Engeland zou veroorzaken,
maar ook in de EEG zelf. Duidelijk
werd gesteld, door alle vijf landen,
dat Frankrijk bij het doorzetten van
zijn wens rekening zou moeten hou
den met een weigeding, verder mede
te werken, waarbij als een van de
onderwerpen de door Frankrijk ge
wenste associatie van Algerije met
de EEG werd genoemd.
Tot vrijdagmiddag bleef het Fran
se standpunt ongewijzigd en was er
zelfs een verharding van de Franse
houding waar te nemen. Daarna
stemde minister Couve de Murville.
daartoe uit Parijs gemachtigd, toe
de kwestie over tien dagen verder te
bespreken.
De Nederlandse minister van Bui
tenlandse Zaken. mr. Luns. zei na
afloop van de vergadering, dat hij
„geen voorspellingen durfde te doen
over hetgeen er op 28 januari gaat
gebeuren. „Wjj hebben in elk geval
bereikt, dat de EEG niet uit elkaar is
gevallen", zei hij. De minister be
toogde, dat een „groot onheil is ver
hinderd", hoewel er „geen reden tot
juichen Is".
Van Franse zijde liet men onmid
dellijk na de vergadering blijken,
dat er in het Franse standpunt niets
is veranderd. Franse woordvoerders
Breestraat 173
Hooftstraat 88
Uit het Leidsch Dagblad van 0
20 Jan. 1963: 0
Sedert 20 april 1764 is te
Den Ham het onderwijs ach- 0
tervolgens gegeven door f
grootvader, vader en klein- 0
zoon; de laatste is de heer J. j
W. Hoefman, een krachtvolle
grijsaard.
Door de Holl. IJzeren t
Spoorwegmij. is aanbesteed
het bouwen van een ijzeren t
brug op gemetselde pijlers t
over den Rijn aan de Vink te t
Leiden; minste inschrijver r
was Van Matsen te 'sHage f
voor f 32.958.-. F