feCHTE RUSTIGE VAKANTIE ZOEKLICHT UITKIJKEN, HOOR! UITKOMST VOOR MOEDER Vreemdelingenverkeer Oostenrijk belooft s G WOORD VAN BEZINNING LIJST VAN TACHTIG ONTSPANNINGSDORPEN dan zijn opinie en een hondje met een geruit dekje om. De vertaling, had. waar het hier een werk van zo grote allure be treft, beter kunnen zijn. D. H. Lawrence „Het Meisje en de Zigeuner". (Vertaling) Contact Am sterdam 1962. D. H. Lawrence is nog steeds een omstreden figuur. Dat gaat meer zo met grote kunstenaars wier werk werkelijke nieuwe aspecten geeft. Nieuw althans in de tijd waarin zij verschijnen. De opwinding, die zulk werk in de regel te weegbrengt om andere dan kunstzinnige redenen, maakt dat men nog lange tijd daarna verhinderd wordt de waar de ervan te bepalen. Dat D. H. Lawrence een schrijver is geweest, die de wereld om zich heer heeft beschouwd met een fan tastisch inzicht en die in staat is geweest complexe waarheden te ontdekken, die zijn tijdgenoten ont gingen, is nu intelligente mensen wel duidelijk, ondanks Lady Chat- terley's nasleep tot op de dag van heden. De large novelle „Het Meisje en de Zigeuner", is lang niet het enige boek, waarin Lawrence zijn woe dende afkeer betreffende de levens vorm van de Engelse middelklasse uitspreekt. De familie van de domi nee van Papplewick. is met zijn zelfingenomenheid, zijn huichel- achtigheiu. zijn venijnige houding ten opzichte van de natuurlijke le vensfuncties, zijn dodende familie ziekte, is met vitriool getekend en raakt nog even fel door zijn kracht als jaren geleden. Dat hij. om het meisje Yvette te laten komen tot haar moment van revelatie, waar hel haar ware wezen betreft, een geweldige overstroming met inge storte huizen en lijken nodig heeft, doet ce moderne lezer misschien wat bar aan. Maar daar staat tegenover dat hU via deze natuur ramp een onvergetelijk staal krijgt van Lawrence's andere zijde; zijn machtige pen als het gaat om at mosfeer en natuurbeschrijving. De vertaling is zeer goed. CLARA EGGINK Dat riep, net terwijl ik passeer de een meneer een jongen ach terna. toen hun wegen op de Stationsweg scheidden. Ik dacnt: hier geeft een vader kort en bondig zijn zoon. die in het verkeer nu zelf zijn weg moet zoeken, zijn goedbedoelde raad. Dat is beslist niet voor het eerst, want de jongen vroeg niet: waarvoor of waarnaar, maar zei: ja! „Uitkijken, hoori". dat klinkt per aag onnoemelijk vaak uit monden van ouders om hun kinderen te waarschuwen voor het verkeer, de sneeuw, het ijs. Ik hoorde dat op 2 januari en hoorde er een oproep in aan ons aller adres bij de intrede die een functie vervullen in de politiek of in de industrie en in woord en geschrift ons inscher pen: ..Uitkijken, hoor". Vanaf hun plaats overzien zij meer dan wij, gewone burgers en ze matten ons hun inzichten be kend over de toekomst, waar de knelpunten liggen, waar span ning of juist ontspanning te ver wachten valt. Vele instanties doen hun best ons in het ver kend behoeven te handelen, maar die ons vragen om open heid. bereidheid, om „beschik baar" te zijn. Nu we in het begin van 1963 te maken hebben met felle kou en onbegaanbare wegen, „zien" we immers de vogels, die gevoerd motten worden en oude mensen in onze buurt, die we gerust kunnen vragen of we de bood schappen voor hen mogen doen. Laten we uitkijken, dat niet een mens mede door ons tekort komt. De mist mag optrekken, dan is er goed zicht op de ander. U kunt dat zelf wel uitwerken vooi uw eigen portie. Ik bedoel het zeker ook in het kleine ver band van gezin, buurt. kring van kennissen en collega's. van het Nieuwe Jaar. Ongedacht interpreteren we de aloude Hol- lanose wens van dc dag: „Veel heil en zegen!" als zo'n vrien delijke waarschuwing uit te kij ker en op te passen voor de ge varen. die dreigen. Geluk en voorspoed immers staan in deze weield zeer wankel, veiligheid en gezondheid worden bedreigd, in het groot en in het- klein. In het gezin zullen de ouders hun kinderen nog weer 's zeg gen voorzichtig te zijn op de straat, te letten op het verkeer en te zien wie we* en wie niet vertrouwd kan worden. In het verband van stad. land en we- rela zijn er rond de jaarwisse ling eveneens allerlei personen, keer ja, in het leven van het komende jaar wegwijs te ma ken. Eigenaardig is het, dat in de gezinnen en in vele nieuwjaars toespraken van het „Uitkijken, hoor!" vooral de negatieve kant onderstreept wordt: u moet op passen voor die of die, uitkijken voor dat of dat. Maar wat is er tegen om ook de positieve kant in onze bezinning een plaats te ge ven' Het nieuwe jaar is niet slechts en zeker niet allereerst een jaar voi gevaren, doch bedoeld als een jaar vol mogelijkheden en kansen! Wij mogen uitkijken naar gelegenheden, waarin we niet afwerend en ons terugtrek- Anderen dan wij hebben de taak dit uit te voeren in de ver houding van de volkeren en van de omgang met mensen in on der-ontwikkelde gebieden. Ik noem maar iets. Voor mij is duidelijk, dat zulk uitkliken naar de ander alleen geaaan kan worden omdat we zien op God, die ons zijn Zoon, Jezus Christus, gaf. Zijn bewo genheid over ons, die in de kou zitten (als u me begrijpt), geeft ons ogen voor de ander. Kijk, daarvoor kregen we dit nieuwe jaar. Joh. Poort., Herv. predikant te Leiden. kerdag 5 januari 1963 Pagina 1 uitzicht heeft op het Rijndal. Meestal ontdekt men in de omge ving oudheidkundige bezienswaar digheden, bijvoorbeeld een zeer oud klooster in Viktorsberg, een gothisch kerkje uit de 14de eeuw in RÖthis en Laterns. Niet zelden ls er in zo'n dorp een werkelijk goed musicerende harmo nie, die vooral op zaterdag en zon dag in schilderachtige klederdracht optreedt. Juist in zulke ontspan ningsdorpen staan de klederdrach ten nog hoog in ere. Wie de voorkeur gen ft aam Tirol vtndt zulke dorpen al dadelijk in de omgeving van de hoofdstad Innsbruck. Navis bijvoorbeeld ten zuiden van de hoofdstad heeft een zeer bekende harmonie, maar het dorp ligt al iets hoger dan het ge middelde van Vorarlberg, nl. 1343 meter, terwijl het nog meer zu de- lijk gelegen Obernberg al bijna een hoogte van 1400 meter bereikt. Ook hier vindt men volop gelegenheid om lange wandelingen te maken, maar w:e hogerop wil en over de passende kleding en vooral over bergschoenen beschikt, kan hier zonder gevaar mooie bergtoeren maken. Zoutmijnen Ten oosten van Innsbruck komt men bij Gnadenwald. dat weer niet zo hoog ligt <880 meter) en vanwaar men mooie uitstapjes kan maken naar Wattens met zijn mo dern overdekt zwembad. Ook kan men van hier naar de zoutmijnen in Solbad Hall gaan. waar men nog andere bezienswaardigheden aan treft. Oostelijk van Gnadenwald ligt het aardige bergdorp Münsteh.waar iedere toerist terecht de raad krijgt om een uitstapje te voet, per trein of met de bus naar het romantieke stadje Rattenberg te maken. Stuk voor stuk zijn deze vier va kantieplaatsjes. Navis. Obernberg. Gnadenwald en Münster echte ont spanningsdorpen, waar men werke lijk tot rust komt. Men behoeft slechts een briefje te schrijven aan het gemeentebestuur en krijgt dan nauwkeurige inlichtingen over ho tels, pensions en prijzen. De toerist wordt behandeld als een gast. aan wie men ook graag de boerenhoe ven laat zien met de oude meubels Richard Hughes. „De Vos Is op Zolder". (Vertaling) H» De Fontein Utrecht. z.j. %}n de Engelse schrijver Richard „Jies zijn het best bekend zijn leVgetelijke verhaal over kinde- op een piratenschip, „A high erfi in Jamaica" en de roman In eihru, een van de meesterlijkste na's van de zee, die ooit ge- Leven zijn. Daarnaast heeft hij lnen en toneelstukken gepubli- z:d. o|s ik de notitie, die aan deze ro ti I voorafgaat, goed begrepen heb, i is het des schrijvers bedoeling 6! „roman fleuve" te schrijven v zyn eigen tijd, beginnende bij ateind van de eerste wereldoorlog 5n!o«rgaand tot en met de tweede. ,.r „De Vos op Zolder" niet verder xJ, dan tot 1924, meen ik aan te (en nemen, dat er nog veel te I«.vachten is. want het „deel voor tri" waar de auteur over spreekt, :ewei niet slaan op de drie onder- afs. die in dit boek te vinden zijn. Aeel duidelijk is het mij echter £H. Dit doet evenwel weinig terza- n behalve dan dat men de hoop ,'Jt koesteren, dat Hughes dit werk zal zetten aangezien „De Vos ipolder" een machtig interessant is. Het is knap werk om van a^nte geschiedenis een zo indruk kende roman te maken. Door diametraal tegenover elkaar inde werelden, de Engelse resp. .Duitse, evenwichtig en helder *}n eik2ar uit te spelen, bereikt de 1 (tijver inderdaad, dat de lezer alleen een roman onder ogen ,eigt, waarin een gevarieerd gezel- •gap hem in zijn goedgetekende >t fccheidenheid geboeid houdt, L ar dat hij tevens wordt gecon- 1 nte*rd met een lucide beeld van ondiepste achtergronden van het Jisme en de daaruit voortgeko- .Ti tweede wereldoorlog. h(an het historische gedeelte, o.a. mislukte Putsch in Munchen arfvember 1923) en de daarop vol- Ide gevangenneming van Hitier eilzun schuilplaats ir. Uffing. zegt pD auteur in zijn verantwoording •J dat gedeelte gebaseerd is op teihertifcke verslagen en verklarin- T uit die periode zelf, waaraan niets anders toegevoegd heeft ontspanningsdorpen, namelijk Fra- xen, Viktorsberg, Röthis en La terns. Ze liggen alle aan een uitsteken de autoweg, maar ze zijn ook per trein of autobus gemakkelijk te be reiken. Ten zuiden van Dornbirn liggen er weer drie vrij dicht bij seizoen een overvloed aan padde stoelen en bosbessen vindt. De ge noemde dorpen in Vorarlberg liggen zo hoog, dat men er een prachtig De andere kant van de me daille: geen .ontspanningsdorp. EEN iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiininiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii OP DE BOEKENMARKT Boerenhoeve in een Tirools ontspanningsdorp. Rondom dennebomen. op de achter grond de kalkrotsen van de ..Wilde Kei zer". Bergdorpen Aan de hoofdverkeersweg tussen Dornbirn en Feldkirch in Vorarl berg liggen al dadelijk vier echte elkaar, namelijk Schnifis. Raggal en Silbertal. Maar beperken wij ons tot de eerste vier. Zij liggen alle op een aangename hoogte tussen 500 en 800 meter en het zijn dus echte bergdorpen, waar de lucht niet al te ijl is. De omgeving ls heuvel achtig met goede wegen of paden, zodat men flinke en niet al te be zwaarlijke wandelingen kan maken. Wie moeilijke bergtoeren wil on dernemen, moet naar Tirol gaan. De meeste hotelletjes en pensions zijn proper en hebben gewoonlijk stromend water, maar dit laatste is niet altijd het geval bij particu lieren, die eveneens kamers ter be schikking stellen. Ook is er in het dorp zelf of in de naaste omgeving een dokter, soms ook een tandarts. Het eten is smakelijk, meestal ty pisch Oostenrijks, dus met veel vlees, maar met minder aardapjje- len en weinig groente, gewoonlijk sla. De prijzen voor volledig pen sion liggen gemiddeld bij 60 shil ling, dat is ongeveer negen gulden; bij particulieren betaalt men voor een eenpersoonskamer tussen 10 en 15 schilling, dus hoogstens 2.25 gul den. doch daar is geen ontbijt bij inbegrepen. Soms liggen de prijzen iets hoger, bijvoorbeeld in Röths (tussen 60 en 90 schilling), maar dan is de accommodatie beter en moderner. Grote hossen Doch waar men ook komt, men voelt zich overal dadelijk thuis. Alle dorpen liggen in de onmiddel lijke omgeving van grote bossen, waar men urenlang ongestoord kan wandelen en waar men in het Juiste (Van onze Weense correspondent) ons leven steeds koortsachtiger dreigt te worden, steeds aagder, en rustelozer, wil een groot gedeelte van de vakantie- igers werkelijk uitrusten, van de natuur genieten, wandelingen ken en getuige zijn van het stille, nog teruggetrokken leven op platteland of in een bergdorp, waar zij geen wolkenkrabbers i, doch de majestueuze bergen als achtergrond van de beboste ivels. Waar het dagelijkse leven nog wordt geregeld door de rgetijden, door het weer en het werk op de akker en weide. In k een omgeving komt men niet alleen lichamelijk tot rust, maar n vindt ook de weg naar zichzelf en bezint men zich weer op gene wat in het leven hoofdzaak is en bijzaak. te beantwoorden aan dit ken naar een echte rustige antie heeft het Oostenrijkse emdelingenverkeer na nauw- irig onderzoek een lijst van zogenaamde „ontspannings pen" opgesteld. Deze liggen r het gehele land verspreid: laf de provincies Vorarlberg Tirol in het westen tot aan Ier-Oostenrijk en Burgen- d bij de Hongaarse grens. eze vakantieplaatsen zijn bij der geschikt voor gezinnen met deren, voor mensen ook die de ste stormachtige jeugd al achter rug hebben en die nu een ver- woordelijke positie innemen, at zij uitzien naar echte ver ing en ontspanning. Deze men- hebben er niets op tegen dat 4eugd zich op haar eigen manier :ns de vakantie vermaakt, maar verwachten dat de jongeren on- elkaar blijven en dus de ont- otmingsdorpen met rust laten. %rom heeft het vreemdelingen- v«eer met opzet zulke plaatsen gezocht, die wel aan het inter zonale peil beantwoorden, maar en toch niet mondain of duur zijn. /o In deze ontspanningsdorpen vindt men geen bar of een koffiehuis met music box. geen five o' clock tea met dans en vooral geen luidruch tigheid. 's Avonds na tien uur is het er doodstil en men zorgt er voor dat het ook rustig blijft tij dens de siësta na het middageten. Het enige dat men daar hoort is de stem van de natuur: het zingen van de vogels en het klateren van een bosbeek. dat somtijds wordt on derbroken door het luiden van een kerkklok, de hamerslag van de tim merman of door de muziek van de dorpsharmonie op zondag. Belangstellenden kunnen hier over volledige informaties vinden in het boekje „Erholungsdörfer in Oesterreich", dat in elk goed reis bureau kosteloos verkrijgbaar is. Om echter een indruk te geven volgt nu een keuze speciaal uit Vorarlberg en Tirol, omdat deze provincies 't meest door onze land genoten worden bezocht, maar wat hier over deze dorpen wordt ge zegd geldt eveneens voor de andere. Klederdracht uit Bregenz en omgeving (Vorarlberg). en gebruiksvoorwerpen. Men kan er gewoon binnenloj?en en een praatje maken, waaruit dan dadelijk blijkt dat deze bevolking in de bergen be slist niet achterlijk is, maar van de andere kant toch in een rustige en natuurlijke atmosfeer blijft le ven en dat is het Juist, wat een groot gedeelte van de tegenwoor dige toeristen zoekt. e zorg voor de kleintjes is niet D altijd even gemakkelijk. Ze moeten behoed worden tegen kou en infectie, willen ze in leven blijven en hun gemiddelde leeftijd er niet op achteruitgaan. Vooral in wintertijd. Met die barre temperaturen is het verstandig de peuters tegen alle kwalen, die plotseling uit 't niet kunnen opdoemen, verstandig te beschermen en geen enkel risico te nemen. De Spartanen namen die risico's wèl, maar U moet niet vra gen hoeveel baby's daaraan te gronde zijn gegaan. De moderne mens houdt z'n kindje liever in leven, ook al moet hij er met al z'n goede bedoelingen nu ook weer niet een pop van ma ken. die bij de minste windstoot het loodje legt kool. oede moeders zijn er echter voortdurend op uit haar spruit te laten groeien als Gelukkig staat niets daartoe in de weg: er is in ons land voedsel genoeg en de kinderbijslag zorgt voor de rest. Maar nu komt 't moeilijke geval dat mamma zélf snipverkouden kan worden en haar kereltje toch z'n dagelijkse portie binnen moet krij gen. De bacteriën vliegen zó maar in *t rond en voor U T weet heeft de kleuter er ettelijke naar binnen ge hapt en ligit X „ziek-worden" lelijk op de loer ele generaties hebben zich met Hdit ingewikkelde probleem beziggehouden. Tot er nu iemand op 't lumineuze idee gekomen is om het zogenaam de „poesemaker" uit te vinden, dat tweeërlei voordeel biedt: de bacte riën vinden geen uitweg meer en het schilderachtige geval op moe ders gezicht is zó interessant, dat de pap als vanzelf het mondje bin nenvliegt. Iedere moeder weet dat een af leidingsmanoeuvre de zegenrijks te gevolgen kan hebben, wanneer 't er om gaat het dagelijkse menu naar binnen te werken. Daarom is dit fraaie masker voor vele moeders een uitkomst: de baby blijft van alle smetten vrij en heeft z'n buikje gevuld vöór hij ^t zelf weet. En daAr gaat 't toch maar om! FANTASIO.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1963 | | pagina 11