SNEEUW SNEEUW SNEEUW Engels echtpaar in auto omgekomen Tsjomhe (zondag in Rhodesië) vandaag naar Katanga terug WEER KOLDER @u</ êfa Oud - Nieuw Nederland verkiest warme kachel Innen Weinig ongelukken juist dank zij die Hier en daar geen brood en melk door Ook vanochtend Luchtvaart sim op pag. WEERBERICHT „Paraplu kunstmaan REIGER MAAKTE „NOODLANDING" IN LONDEN Koperstad Kipoesji door de Ierse VN-troepen bezet Gesprek met Sir Rov Welensky „Nieuw Algerije" Ontsnapt teuws Opgericht 1 maart 1860 MAANDAG 31 DECEMBER 1962 No. 30844 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 8.25 per kwartaal, f2.80 per maand, f. 0.65 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Vrijwel niemand spreekt over de laatste dag van het jaar als over de 31ste december. Iedereen noemt die dag Oudejaar, zoals we de 1ste januari betitelen als Nieuw jaar. Wij aanvaarden het als vanzelf sprekend. dat de 31ste december de laatste dag van het scheidende en de 1ste januari de eerste dag van het nieuwe jaar is. En het komt een voudig niet in ons op om ons af te vragen waarom het kalenderjaar eigenlijk niet synchroon loopt met onze jaartelling en dus zou moeten beginnen by Christus' geboorte. En toch: hoe willekeurig en zelfs denkbeeldig deze scheidslijn moge schijnen, hij is er ontegenzeggelijk, want op geen enkele andere dag in het jaar tonen zovelen de neiging en de bereidheid om zich te bezinnen op het scheidende jaar als juist in de avond van de Oudejaarsdag. Deze bezinning draagt een strikt persoonlijk karakter. Zij omvat uit sluitend ons privé-leven, ingepast in de gezins- en familieband. Wij denken vanavond aan blijde en droeve dingen; aan hoogte- en diep tepunten in ons gezinsleven: de met zoveel vreugde verwachte geboorte van een jong mensenleven, het met bange vrees tegemoet geziene heen gaan van een dierbaar familielid. Wij willen ons vanavond diepbe- wust maken van het nooit genoeg te waarderen bezit van een goede ge- zondheid en wij denken met bewo genheid en deernis aan de velen, die in dit opzicht niet zo bevoorrecht zijn als wij en die nu al lange tijd aan het ziekbed gekluisterd zijn. En als het goed is. dan blijft het niet bij deze vluchtige gedachte, maar dan nemen wij ons ook voor het nieuwe jaar goed te beginnen door die gedachte om te zetten in een daad. een kleine uiting van naasten liefde jegens een ziek of hulpbehoe vend medemens. Voor velen is er op deze oudejaars avond alleszins reden om zich te verheugen over hun materiële wel stand. over de in het zakenleven on dervonden voorspoed, maar daarbij mag ook toch niet worden vergeten, dat er nog miljoenen mensen op deze aarde wonen voor wie de begrippen ziekte en honger afschuwelijke rea liteiten zijn, waarmede ze vrijwel dagelijks worden geconfronteerd Vreugde en leed. het zijn de beide zijden van ieders levensmedaille, zij vormen tezamen het leven zelf Wanneer wij onze traditionele Oudejaarsavond-overpeinzing transponeren in het journa listieke vlak en voor ons geestesoog de gebeurtenissen de revue laten pas seren. die in ons nationaal bestel de meeste aandacht vroegen, dan vin den wij ook daar dezelfde facetten weer terug. In januari herdacht ons Ko ninklijk Paar zijn zilveren huwelijks jubileum, dat in de maanden april en mei o.a. gevierd werd met een fees telijk bezoek aan alle provincale hoofdsteden en welke viering culmi neerde in een nationale manifestatie van dank- en huldebetoon, waarvan ook vele gekroonde hoofden van Europa en andere vorstelijke perso nen getuigen waren. De keerzijde van de medaille: op 28 november overleed, nog betrekke lijk onverwachts, op 82-jarige leeftijd H.M. Koningin Wilhelmina, de Moeder des Vaderlands. Het verdriet over haar heengaan wordt veruit overstraald door de dankbaarheid, welke jegens haar nagedachtenis past voor het ontzaglijk vele, wat zij voor j ons land en volk heeft gedaan en is I geweest. De witte luister, welke haar laatste gang omringde, was symbo lisch voor de levensblijheid en ziele- vrede van de ontslapen Oranje- vorstin. Eén oktober 1962, een belangrijke dag in de verhouding tussen het Koninkrijk Nederland en de Republiek Indonesië. Op die dag komt eindelijk een einde aan het al jaren slepende conflict over Nieuw- 1 Guinea. Op deze datum draagt Hare Majesteits regering het gezag over aan de Verenigde Naties, die op hun beurt op 1 mei a.s. het omstreden gebied zullen overdragen aan de In donesische Republiek. Tevergeefs heeft Nederland jarenlang gevochten voor de verwezenlijking van de ge dachte de soevereiniteit over te dra gen aan de autochtone bevolking, zo dra die daartoe politiek en geestelijk rijp mocht worden geacht, doch het heeft niet zo mogen zijn. Zelfs heeft het er even nog naar uitgezien alsof het conflict met geweld van wapenen zou worden beslecht, dooh gelukkig hebben uiteindelijk de rede en de redelijkheid gezegevierd en werd on der auspiciën van de Verenigde Na ties een compromis bereikt. Er zijn velen in ons land. die zich door deze ontwikkeling teleurgesteld voelen; die van mening zijn dat Nederland te genover de Papoea's zijn belofte heeft gebroken door niet onwrikbaar pal j te staan achter de* eis van het zelf beschikkingsrecht Maar ook dezulken zullen moeten erkennen, dat Neder land gedaan heeft wat in zijn ver mogen lag om het daarheen te stu ren, maar dat het onmogelijk is om als kleine* natie tegen de internatio nale stroom op te roeien. Politiek is nu eenmaal het behalen van hetgeen bereikbaar is en niet wat men graag zou willen Alle pessimistische voorspellingen ten spijt heeft de eerste fase van de bestuurswisseling zich in alle rust Ook vanochtend ondervond het Sneeuwsneeuwallemaal sneeuw Sneeuw beheerste gisteren het Nederlandse leven. Urenlang sneeuwde het flink in vrijwel alle delen van het land. Het verlamde het verkeer. Van echte ijs- pret kon in vele gevallen niets komenomdat het ijs bedekt was onder een dikke witte laag. De wind maakte het extra guur. Hij zorgde voor flink wat stuif sneeuw, die vooral de binnenwegen nagenoeg ontoegankelijk maakte. Diverse busdiensten zagen zich hierdoor genoodzaakt hun diensten met grote vertragingen te onderhouden of zelfs tijdelijk stil te leggen. De Spoorwegen konden hun diensten onderhouden, zij het hier en daar met vertraging. De bussen, die met uiterste moeite op de weg werden gehouden, behoef den echter vaak slechts weinig passa giers mee te nemen. Veel mensen verkozen kennelijk een warm plekje bij de haard om van deze gerieflijke plek af de voortrazende sneeuw te bekijken. Daardoor viel het aantal ongeluk ken erg mee. Er bevonden zich nu eenmaal weinig mensen op de open bare wegen. En waar dat wel het ge val was, werd vermoedelijk mede dankzij de waarschuwingen van de verkeersorganisaties meestal uiterst behoedzaam gereden. Zo kan het gebeuren, dat vandaag de- v'a* wappert boven het Eindhovense po- litiebeureau. Voor het eerst sinds lange tijd deed er zich in dc stad geen enkel verkeersongeval voor Ook de Utrechtse politie was gister avond niet ontevreden: weinig onge lukken door weinig verkeer. Op het verkeersplein Oudenrijn, waar de rijkswegen AmsterdamDen Bosch en Den Haag—Arnhem elkaar krui sen. kwam slechts één auto in een sloot terecht. Van de inzittenden werd niemand gewond. Normaal sui zen er per dag zo'n zesduizend auto s over deze verkeersslagader. Gisteren amper duizend De Wegenwacht heeft het gisteren dan ook niet druk gehad met het gewone werk. Toch zijn de gele ru- ders de gehele dag in touw geweest op alle routes. Hun algemene indruk was: weinig verkeer, veel pech. Vrij wel in geheel het land hebben wij moeten helpen met het uitgraven van auto's, die na slippartijtjes in de dikbesneeuwde wegbermen tereent waren gekomen. Verder stonden vele automobilisten met bevroren carbu rators. dicht gevroren portierroten en onvoldoend werkende defrosters en niet werkende ruitenwissers te wachten op de mannen, die het soms in hun open zijspannen zelf al moei lijk genoeg hadden. de grote rivieren. Daar varieerde het een compacte ijsmassa langs de zuid- zicht van 50 tot 200 meter. kust. De bootdienst Nes-Holwerd De sneeuwjacht trok gisteren van moest uitvallen en zal waarschijnlijk zuid naar noord over ons land, zodat vandaag niet meer worden hervat men in het uiterste noorden pas in de loop van de avond met sneeuw te kampen kreeg. En toen was het beeld spoedig als overal elders: vertragin gen en moeilijkheden in het verkeer. Limburg en een deel van Brabant hadden het extra moeilijk. Daar was het niet de sneeuw, die problemen veroorzaakte, maar ij zei. De wegen waren soms als spiegels zo glad. Rij den was onmogelijk geworden. De trein van Maastricht naar Luik bleef echter vertrekken. Hij stopte zelfs aan alle bushalten, die ze passeerde om de reizigers, die daar vergeefs stonden te wachten op te nemen. Een service, die uiteraard, bijzonder op prijs werd gesteld. Bijna overal in het land stonden door de strakke, bar koude wind ook sneeuwbanken. Soms zelfs van ander halve meter hoogte en dertig meter lengte, zoals in de kop van Noord- Holland. Ook het luchtverkeer in West- Europa ondervond grote moeilijkhe den. omdat de vliegvelden door de sneeuwbuien erg lastig te bereiken waren. Daardoor kwam het uitgaan wegverkeer nog grote hinder van de de verkeer op Schiphol grotendeels sneeuwval, hoewel op talloze plaatsen tot stilstand. Wel konden er af en sneeuwruimers en zandstrooiers in toe vliegtuigen vertrekken, maar dit actie waren geweest. Aan de secun- had dan geen zin, omdat zij in het daire wegen is men echter niet toe- buitenland nergens konden landen, gekomen. Derhalve werd geadviseerd Tegen de avond arriveerden zes lyn- nog zoveel mogelijk van de hoofdwe- toestellen van Scniphol. Om kwart gen gebruik te maken. Bovendien over zes precies van sohema, vertrok had een groot deel van het wegver- een DC-8 lijntoestel van de KLM keer vanmorgen nog extra last van naar New York. een fikse mist. vooral in het gebied i De Waddeneilanden zijn moeilijk van Rotterdam tot Nijmegen tussen of niet bereikbaar. Bij Ameland ligt Een militair vliegtuig van de basis Leeuwarden bracht vier passagiers naar het eiland en acht passagiers naar de vaste wal. Niet overal in ons land is vandaag de melkboer of de bakker aan de deur geweest. In het district Haarlem tussen Beverwijk en Ben nebroek moesten de klanten de melk gaan halen in de winkels. De georgani seerde melkhandel achtte de wegen voor de bezorgers niet voldoende be gaanbaar. Brood zou vandaag in Haarlem toch al niet rondgebracht worden. In Amsterdam kwamen de bakkers vandaag niet aan huis In enkele buitenwijken, waar weinig i winkels ziin, waren verkooDposten in- I gericht Het publiek werd huis aan huis gewaarschuwd. Uit andere plaatsen kwamen berichten, dat men rekening meest houden met grote vertrag'ng bij de bezoreine van brood en melk Verzocht werd de bezorgers zoveel mogelijk tegemoet te komen, j In Leiden en omgeving heeft men over het algemeen de busdiensten gaande kunnen houden. Alleen Lang- hout heeft gisteravond tussen half zes en negen uur de strijd tegen de dikke laag sneeuw moeten staken. Citosa heeft de lijn GoudaReeuwyk Boskoop enige tijd moeten stilleg gen, maar voor het overige heeft men de bussen kunnen laten rijden, al werden vanzelfsprekend vertragingen opgelopen. AANHOUDENDE VORST De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond in het noorden van het land enkele opklaringen, in het zui den overwegend zwaar bewolkt met kans op enige sneeuw. Matige tot krachtige, langs de Wr.ddenkust har de oostelijke wind. In het zuiden overwegend lichte, ln het noorden lichte tot matige vorst. (Opgemaakt te 11.15 uur). 1 JANUARI 1963 Zon op: 08.48. onder: 16 38. Maan op: 12 08. onder: 23.21. 2 JANUARI 1963. Zon op: 08 48. onder: 16.39. Maan op: 12.32. onder: Dit blad bestaat uit 20 pagina voltrokken, al ging een en andervan zelfsprekend met moeilijkheden ge paard. De hoop schijnt dan ook ge- wettigd dat ook de tweede lase straks op 1 mei. even geruisloos zal verlopen Wel worden hier en daar hyper-nationalistische stemmen ver nomen. die aandringen op een ver vroegde overdracht, doch gezien de rust. welke tot dusverre de bestuurs wisseling kenmerkt, ziet behalve deze heethoofden eigenlijk n-e- mand de noodzakelijkheid daarvan in zodat we vertrouwen mogen dat alïes volgens het vooropgezette plan zal verlopen. In hoeverre daarna de Papoea s hun aanspraken op autonomie zullen kunnen realiseren, is in dc eerste plaats een zaak tussen hen en de nieuwe bewindhebbers. Erg gerust kunnen we daarop onmogelijk zijn. maar dat heeft nu eenmaal opgehou den onze zaak te zijnHet is on verstandig de ogen te sluiten voor de nuchtere werkelijkheid... Twee gebeurtenissen uit het afge lopen jaar dienen hier nog ver meld: 1962 was nog maar enkele dagen oud toen op een maandagmor gen twee dichtbezette personentrei nen nabij Harmeien in volle vaart met elkaar in botsing kwamen. De gevolgen waren ontzettend: bijna honderd doden, méér dan m de ge hele geschiedenis van de Nederlandse Spoorwegen bij elkaar ooit te be treuren waren. In vele honderden Nederlandse huiskamers wordt van avond met weemoed gedacht aan dierbare verwanten, die bij deze ramp het leven lietenEn mogen wij tot besluit herinneren aan de vreug devolle tegenhanger van het hiervoor vermelde tragische gebeuren: de ge slaagde actie voor „Ons Dorp'' waar bij in een minimum van tijd een maximum geofferd werd voor de in valide landgenoot? Dit was een ont roerende manifestatie van warme naastenliefde, een trots hoogtepunt van Hollandse offervaardigheid! Zo was 1962. gelijk zijn voorgan gers en zoals ook zijn nakome lingen zullen zijn. een menge ling van vreugd en leed, een afwisse lende reeks van vrolijke en sombere dagen. Wij besluiten met de oprechte wens i aan al onze medewerkers, lezers. Ie- zeressen. adverteerders en verdere relaties, dat in het komende jaar dt vreugde verre zal overheersen en hun J Onze kantoren zullen op de kracht zal schenken om het leed. f Nieuwjaarsdag gesloten zijn. a wanneer dat komt. moedig en in be- 1 Het eerstvolgende nummer rusting te aanvaarden. Ln deze geest wensen wij allen een recflit GELUKJLIG NIEUWJAAR Het Amerikaanse oureau voor lucht- en ruimtevaart Nasa heeft za terdag een inschrijving geopend voor de bouw van een zijner grootste sa tellieten van tot nu toe: een ruim 1800 kg wegende „Paraplu", bestemd voor metingen inzake het binnen dringen van de atmosfeer van zeer kleine meteoordeeltjes. Het bureau heeft 24 ondernemingen verzocht, een inschrijving te doen voor het ontwerp en de constructie van de kunstmaan, die op een hoogte van 160 tot 320 kilometer moet ..open gaan" en dan een oppervlakte van 185 vierkante kilometer zal hebben Het toestel zal met een Saturnus- raket worden gelanceerd. Dit was de enige manier om snel vooruit te komen, toen gis teren de stuifsneeuw alle verkeer lamlegde. Een grote reiger is zaterdag neer- gestreken op de schouders van een vrouw, die in een Londense straat aan het winkelen was. De vogel was te uitgeput om ver der te vliegen en de vrouw nam het dier mee naar het dichtstbijzijnde politiebureau, waar het op oiscuits werd onthaald. Daarna is de reiger naar een dierenkliniek gebracht. De troepen van de Ver. Naties in Katanqa hebben, aldus werd gisteravond in New York bekendgemaakt, bun „defensieve actie" beëindigd. „Het doel is bereikt' aldus de mededeling van een VN -woordvoerder, die verder bekendmaakte, dat de VN-troepen een gebied met een straal van 20 km rond Elisabetbstad hebben bezet. Alle wegversperringen om de stad zijn opgeruimd en de zender van Radio-Katar ga is onbeschadigd in VN-handen. even als het vliegveld. President Tsjombe, die zondagmiddag in de hoofdstad van Zuid-Rhodesic, Salisbury, arriveerde en daar een gesprek had met premier Sir Roy Welensky, werd vandaag in zijn land terug verwacht. Tsjombe zou de VN-militairen „met alle middelen" willen bestrijden en zo nodig de tactiek van de verschroeide aarde toepassen. Van de kant van de VN is mede gedeeld. dat Tsjombe vry is om terug te keren. HU is ook vrijwillig ver trokken. Een woordvoerder van het Het eerstvolgende van dit Blad verschijnt woensdag 2 januari a.s. P.ritsc ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde gisteravond, dat de VN aan Tsjombe persoonlijke veilig heid hebben gegarandeerd wanneer hij naar Elisahethstad zou terugke ren. De Britse regering hoopt, dat de onderhandelingen tussen Tsjombe en Abdoelah over de verdeling van de opbrengsten van Katanga spoedig kunnen worden hervat. In Elisahethstad zijn de Nationale Bank en andere belangrijke instel lingen door de VN in beheer geno men. Ierse troepen hebben zonder een schot te lossen de koperstad Ki poesji bezet. Vele negers juichten dc Ieren toe en lieten zich met hen foto graferen. Behalve K<poesji. aan de grens tus sen Katanga en Rhodesië, hebben de Soldaten van de Verenigde Naties trekken op in Elisaberh- stad onder dekking van pantsei- auto's. VN-troepen ook de stad Kamina ver overd. Daarbij vielen enkele spoor wegbruggen ongeschonden in hun handen. De VN-vertegenwoordiger Robert Gardiner zei, dat de V.N. deze keer niet de fout zullen maken om hal verwege in Katanga te stoppen Bij de gevechten zijn totnutoe aan VN- zijde zes Ethiopiërs. van wie één offi cier, gesneuveld en zes Ethiopiërs en een Goerka gewond. President Tsjom be maakte in Salisbury bekend, dat in de buitenwijken van Elisaheth stad 75 negers zijn gedood en onge veer driehonderd gewond. Het zieken huis van de mynmaatschappij Union Minière is bijna geheel vernield. De patiënten moesten naar elders wor den overgebracht. Een blanke ver pleegster en een Afrikaanse helper, die patiënten hielpen, werden door V.N.-soldaten gedood, evenals enige patiënten. De Franse consul in Eli sahethstad heeft bekendgemaakt, dat een Franse vrouw zaterdagavond door drie Ethiopische soldaten is vermoord Rode-Kruisfunctionarissen meldden, dat in Elisahethstad ongeveer vijftig burgers het slachtoffer zijn gewor den van mortiervuur van beide zij den en dat er waarschijnlijk nog meer zullen worden gevonden. Op een persconferentie in Salisbu ry zei Tsjombe, dat de Verenigde Na ties van Katanga een .tweede Alge rije" hebben gemaakt De Katangese president, zei dat hij naar Salisbury Het gebied met harde wind en sneeuwval, dat gisteren over ons land trok, Ls naar de Noordzee en noord-Duitsland getrokken. De depressie, die de neersJagzonc naar ons land bracht is bij Ierland weer naar de Oceaan teruggegaan. Intussen is boven zuid- en west-Frank rijk een nieuwe storing aangekomen, die de luchtdruk ten zuiden van ons j land wat doet daler. Van de andere kant veroorzaakte een hogedrukgebied boven Scandinavië vanmorgen nog luchtdrukstijgingen ten noorden van ons land. tengevolge hiervan neemt de oostelijke wind by ons weer toe, waardoor geleidelijk weer iets koudere lucht wordt aangevoerd. De vorst zal dan ook in zuid- Limburg weer terugkeren en elders weer wat toenemen. Het neerslaggebicd van tie nieuwe storing zal waarschijnlijk niet zover naar het noorden komen als dat van zyn voorganger. Er is echter wel een kans dat de neersïagzone nog tot hef zuiden van ons land zal doordringen. gekomen was om een waarachtig I beeld te geven van de gebeurtenissen I in zijn land. Hy was niet gevlucht en moest onmiddellijk terugkeren naar Katanga. De Verenigde Naties zeggen in Ell- i sabethstad de overwinning behaald te hebben, aldus Tsjombe. doch er is geen sprake van een zege. omdat ik de Katangese hoofdstad tot een open stad heb verklaard teneinde verwoes- l tingen als bij vorige gelegenheden te j voorkomen. Hij beschuldigde de vol kerenorganisatie ervan de vijande- i lykheden in Katanga begonnen te i zijn ..en door het verbreken van de I verbindingen te pogen de wereld een 1 onjuist beeld te geven" Op de vraag of hij dacht gearres teerd te zullen worden wanneer hij in Katanga terugkeert, zei Tsjombe "P ziin persconferentie ten huize van I Sir Roy Welensky: „Ik zal mezelf nooit laten arresteren, .k was giste- ren nog in mijn residentie in Elisa- I bethstad. die door V.N.troepen was j omsingeld, maar ik kon vertrekken". Met een brede glimlach vertelde I Tsjombe hoe hy door de troepen heen was gekomen. „Ik ging in een kleine auto zitten, die een gewoon nummerbord had, en reed de poort uit. Ik werd door een V.N./soldaat aangehouden die klaar stond om op j iny te schieten, maar een V N.-offi cier zei hem zijn geweer omlaag te houden. „Dat is Tsjombe niet", zei de j officier. i Tsjombe zcl dat er geen sprake van was dat hy Katanga zou verla ten of ergens politiek ->siel zou vra gen. „Ik blijf in Katanga om tot het einde toe de weerstand te organise ren". Hy had zijn troepen bevel ge geven Kipoesji niet te verdedigc" „om de V.N.-troepen geen voorwend sel voor het bombarderen van de stad te verschaffen". Veel negers zyn met achterlating van hun kin deren uit Elisahethstad gevlucht en duizenden slapen op de prond tus sen Kipoesji en Elisahethstad omdat zij nergens anders naar toe kunnen, zo zei hy. Op de vraag hoe lang de Katangezen nog tegen de VN zullen vechten zei Tsjombe: „Hoe lang duur de het in Algerije? Dit zal langer du ren. Wij zullen een offensief van het Algerijnse type lanceren". 9 Slot pag. 2 Uit het Leidsch Dagblad van i 31 Dec. 1862: Z.M. heeft herbenoemd 1 tot burgemeester te Hazers- 1 woude, Mr. C. van der Vlies en te Leiderdorp Mr. P. G. 1 Hubrecht. Bij de plaats gehad heb bende aanbesteding tot het 1 maken eener ijzer constructie 1 voor de "bibliotheek der Leid- se Hoogeschool heeft o.a. de de Kon. Grofsmederij te Lei den ingeschreven voor f 3200.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 1