ZWARE STRIJD IN EN
OM ELISARETHSTAD
Chroesjtsjows brief
Felle reactie in Bonn
Europa blijft gevangen
in greep van de koude
8^'
President Tsjombe
rimboe in gevlucht
MATIGE
VORST
Nederland wil meer
zeggenschap over de
NA. V.O.-kernmacht
„KWETSEND EN
LASTERLIJK
Hongerige wolven
vallen boeren aan
„Vermiste" schepen
lagen in werkhaven
@ud
WEERBERICHT
Meer wind
Gegevens
Y enus
over
Tachtig doden
bij strijd met
fanatieke sekte
gestikt
Babv
leuws
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 29 DECEMBER 1962
No. 30843
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f2.80 per maand. f. 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57063
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Troepen van de Verenigde Naties hebben zich een weg naar
het hoofdkwartier van de Katangese gendarmerie in Elisabeth-
stad gevochten en het gebouw bezet, zo heeft het VN-hoofdkwar-
tier in Kongo gisteravond meegedeeld. De versperringen die de
Katangezen in de stad hadden opgeworpen, zijn uit de weg ge
ruimd. In Albertstad zijn ongeveer tienduizend Indonesische para
chutisten aangekomen, die zich gereed maken om Elisabethstad
binnen te trekken.
Het VN-opperbevel in Kongo
heeft tot deze actie bevolen,
nadat er reeds gedurende vier
dagen bij tussenpozen was ge
schoten en zich rond de Katan
gese hoofdstad incidenten had
den afgespeeld. De ongeregeld
heden bereikten gisternacht een
hoogtepunt, toen volgens
VN-zegsiieden Katangese
militairen het vuur openden op
VN-troepen die rond de stad
waren gelegerd.
Het lijkt er op, dat president
Tsjombe zijn troepen niet meer in de
hand heeft. Een bevel van Tsjombe
om het vuren te staken werd door de
Katangese gendarmes gisterochtend
genegeerd. Toen de VN daarop eisten
dat de president een schriftelijke toe
zegging voor een bestand zou doen,
zei deze dat hij niets kon onderte
kenen zonder overleg met zijn mi
nisters. De troepen van de volkeren
organisatie zijn toen begonnen de
wegversperringen op te ruimen om
NIEUW
KALKOEN van 't SPIT
Smakelijker dan ooit. Zondags
na 5 uur beperkt verkrijgbaar.
Dagelijks geserveerd na voor
afgaande bestelling.
Rest. „DE NACHTEGAAL",
LISSE
Tafelres. 02530—3400.
In de afgelopen nacht kwam in ons
land tijdens opklaringen, waarbij
zich dichte mist vormde, op ver
schillende plaatsen strenge vorst
voor. De laagste temperatuur werd
gemeld door Soesterberg en bedroeg
min dertien graden.
Inmiddels breidt de invloed van een
gecompliceerd en diep lagedrukge
bied voor Portugal zich in de rich
ting van het Alpengebied uit.
Krachtige zuidwestelijke winden
voeren grote hoeveelheden zachte
en vochtige lucht over Spanje en
het westelijk deel van de Middel
landse Zee naar het noordoosten.
De temperaturen in Spanje zijn
hierdoor sterk gestegen en ook uit
zuid-Frankrijk werd' de vorst reeds
verdreven, terwijl in het Alpenge
bied de vorst afneemt.
De verdere uitbreiding van dit depres-
siegebiederf in noordoostelijke rich
ting tezamen met enige drukstij-
gingen boven het Noordzeegebied
van zuid-Scandinavië, zal tot ge
volg hebben dat in ons land de
oostelijke winden gaan aanwakke
ren. De kans op sneeuw is daarbij
morgen nog klein. De hardnekkige
mist in het Waddengebied zal er
echter bij verdwijnen en aanvan
kelijk kunnen plaatselijk enkele
opklaringen voorkomen. De vorst
zal gedurende het weekeinde over
wegend matig zijn.
30 DECEMBER
Zon op: 8.49 uur; onder: 16.37 uur.
Maan op 11.13 uur ;onder: 20.45 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.25 en
17.39 uur. Laagwater te 11.11 uur en
13.30 uur.
31 DECEMBER
Zon op: 8.49 uur; onder: 16.38 uur.
Maan op: 11.43 uur onder: 22.03 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.06 uur
er» 18.25 uur; laagwater te 1.49 uur
en 14.12 uur.
(Dit nummer bestaat uit 14 pagina's)
en een Bijvoegsel
naar het centrum van de stad op te
trekken.
De Katangese ministers heeft men
echter al verscheidene dagen niet ge
zien; zij zijn waarschijnlijk naar de
rimboe gevlucht. Ook president
Tsjombe zou gisteravond kans heb
ben gezien te ontvluchten, hoewel
alle wegen naar de stad door VN-
troepen waren afgezet.
Volgens in Zuid-Rhodesië opge
vangen radioberichten waren van
morgen vroeg op de weg naar Kipoe-
sji, ten zuiden van Elisabethstad,
nog hevige gevechten gaande tussen
Katangezen en strijdkrachten der
VN. In de hoofstad zelf is de strijd
vannacht geluwd.
Tegenaanvallen
De gebeurtenissen volgden elkaar
gisteren in snel tempo op. 's Morgens
vroeg, toen de strijd in alle hevig
heid gaande was, werd in VN-kringen
vernomen dat men op minstens twee
fronten een tegenaanval wilde onder
nemen. Tevoren was de VN-troepen
opgedragen, alleen te schieten uit
zelfverdediging. Het doel van deze
tegenaanvallen zou. zoals een VN-
cfficier zei, de gevangenneming zijn
van „de huurlingen die waarschijn
lijk de hand hebben in de Katangese
aanval en de Katangezen aanzetten j
om op ons te blijven schieten".
Een Indiase officier deelde mee.
dat VN-functionarissen president
Tsjombe donderdagnacht hadden
meegenomen naar de golfbaan even
buiten Elisabethstad waar Indiase
troepen door de Katangezen onder
vuur werden genomen, om de Katan
gese president te laten zien wat zijn
mannen deden. Tsjombe had daarna
beloofd, ervoor te zullen zorgen dat
het vuren gestaakt zou worden, het- j
geen naar later bleek niet ge- j
beurde.
Ultimatum
Toen gistermiddag nog steeds ge
schoten werd. had de bevelhebber van
de VN-troepen in Katanga, de In
diase generaal Prem Chand, een ul
timatum gezonden aan Tsjombe om
zijn troepen binnen een half uur te
rug te trekken, of er zou een „alge
mene oorlog uitbreken". Een verzoek
van de Katangese president om zijn
ministers hierover te raadplegen
werd van de hand gewezen.
Kort daarop deelde het hoofd van
de VN-vertegenwoordiger in Kongo.
Robert Gardiner, mee, dat hij con
tact had opgenomen met secretaris
generaal Oe Thant en dat alle weg
versperringen bij Elisabethstad indien
noodzakelijk zouden worden opge
ruimd. „Wij zullen zover gaan als wij
kunnen", zo verklaarde hij. Spoedig
daarna werd bekend, dat het hoofd
kwartier van de gendarmerie in het
Karavia-district van de Katangese
hoofdstad was bezet nadat de ver
sperringen uit de weg waren ge
ruimd.
Volgens een VN-woord voerder :|jn
bij de gevechten voor zover bekend
zes Ethiopische VN-soldaten en een
Indiër gewond. Er is geen melding
gemaakt van doden.
f 'liegtuigen
Het Amerikaanse ruimtevoertuig
Mariner, dat getracht heeft de ge- j
heimen van Venus te ontsluieren,
heeft rond deze planeet geen stra
lingsgordel aangetroffen. Het gevaar. 1
dat de Van Allen-gordel om de aarde
voor ruimtevaarders vormt, bestaat i
dus niet in de buurt van Venus. De
planeet draait waarschijnlijk om haar
as in tegenovergestelde richting als
de aarde om haar as.
Uit de gegevens, die de Mariner j
naar de aarde heeft geseind, heeft
men voorts kunnen afleiden dat de
massa van Venus 0.81485 maal die
van de aarde is.
Uit welingelichte VN-bron is giste
ren vernomen dat de Verenigde Sta
ten waarschijnlijk tien straaljagers
aan de volkerenorganisatie zullen
afstaan voor haar strijdmacht in
Kongo. Ook is overleg gepleegd over
oe levering van Amerikaanse trans
portvliegtuigen. maar over het aan
tal is nog geen overeenstemming be
reikt, zo werd gezegd.
Er zullen vermoedelijk geen Ame
rikaanse piloten naar Kongo worden
gezonden.
In Palma Sola in de Dominicaanse
De Nederlandse regering is ervan
overtuigd dat de Verenigde Staten
zich zonodig met alle beschikbare
middelen voor de verdediging van het
gehele gebied van de Noordatlanti-
sche Verdragsorganisatie
De minister van Buitenlandse Za
ken. mr. Luns onderstreept dat nog
eens in zijn memorie van antwoord.
het beginsel van een multilaterale
NAVO-kernstrijdmacht positief te
benaderen, als de genoemde oplos
sing niet ver genoeg zou blijken te
gaan.
De regering acht het aanvaard
baar, dat de kernwapens van de af
schrikwekkende strijdmacht en de
beschikking daarover in feite een
- - ---- - te aan meer zekerheid leeft, dan
Republiek hebben zich gistere-n meent de regering dar do oplossing
botsingen voorgedaan tussen aan- daartoe gezocht moet worden in een
hangers van een fanatieke gods- .ntensiever betrekken van alle NAVO
dienstige sekte, die zich Los Mei- landen bij de planning van en de
lizos (De Tweelingen) noemt, en zeggenschap over de kernwapens van
de politie. de NAVO. De regering is ook bereid
Volgens nog niet bevestigde berich
ten. zouden hierbij tachtig slacht-
offers zijn gevallen en meer dan
duizend arrestaties zijn verricht.
Het ministerie van Defensie deelde
mee. dat een generaal door leden
van de sekte met knuppels werd
doodgeranseld. Ook twee hoofd
officieren van de politie behoorden
tot de slachtoffers.
Zo er echter bij anderen de behoef- jAmeriKaans monopolie blijven, maar
zij erkent toch ook. dat politieke far
toren ervoor pleiten, dat er althans
ten zekere multilaterale zeggenschap
komt over het gebruik van deze wa
pens.
Een schilderachtig beeld uit een
plaatsje in het kanton Bern in
Zwitserland.
De op Zestienhoven viermaal
over de kop geslagen DC-J van
de British United Air Ferries.
De piloot van het toestel kwam
om het leven, van de passagiers
werd niemand ernstig gewond.
j
In urmen run (Ie
slapende moeder
De één maand oude baby G. Korver
is gisternacht in Amsterdam (Bos en
Lommerweg) gestikt in de armen van
zün in slaap gevallen moeder.
De 28-jarige vrouw heeft haar baby
om 11 uur 's avonds in het ouderlijk
bed gevoed. Met het hoofdje van de
baby in de buiging van haar arm, is
z(j in slaap gevallen. Toen de moeder
om 5 uur de volgende ochtend wak
ker werd, bleek de baby gestikt.
Levenslang geëist
tegen tunnelgraver
Voor het Oostduitse Hooggerechts
hof in Oost-Berlijn is gisteren le
venslange gevangenisstraf geëist te
gen de 24-jarige Westberlijner Harry
Seidel, die op 16 december werd aan
gehouden toen hij via een tunnel uit
het Westelijke stadsdeel in Oost-
Berlijn kwam om zijn familie naar
het Westen te helpen.
Volgens een in West-Berlijn wo
nend familielid van Harry worden
diens moeder en vier broers en zus
ters in Oost-Duitsland gevangenge
houden. Zijn 58-jarige moeder zou
tot anderhalf jaar gevangenisstraf
zijn veroordeeld.
Harry Seidel had met een groep
Westberlijners een gang van 70 me
ter naar Oost-Berlön gegraven.
'55
Een Westduitse regeringswoordvoerder, Karl Giinther von
Hasc, heeft gisteren op een persconferentie de jongste brief van
premier Chroesjtsjow aan Bondskanselier Adenauer lasterlijk en
kwetsend genoemd.
Europa blijft gevangen in de greep van de koude. In Nederland is de
temperatuur nog ,,mild" in vergelijking met de oostelijker gelegen landen.
In de Westduitse stad Neurenberg zakte het kwik tot 24 graden onder nul
en in het Oostenrijkse Innsbruck vroor het gistermiddag zelfs 27 graden.
Maar ook Zuid-Europa heeft onder het winteroffensief te lijden. Door
het smelten van sneeuw en hevige regenval zijn grote delen van Thessa-
lië in G r i e k e n 1 a n d overstroomd20.000 mensen zouden dakloos zijn
geworden. In Spanje zijn drie personen door de kou omgekomen en
drie verdronken bij overstromingen.
Ook heeft men in Spanje wolven sneeuwstormen worden geteisterd,
neergeschoten die boeren aanvielen. en de Abruzze n zijn eveneens
In de A p e n ij n e n, die weer door I troepen hongerige wolven uit hun
schuilplaatsen in de bergen geko
men.
Bij ongelukken op gladde wegen
zijn gisteren in Italië zes personen
om het leven gekomen.
De koudegolf in Zwitserland
heeft deze week al tien mensenlevens
geëist.
Grote delen van Engeland en
Wales zijn met een dikke laag
sneuw bedekt.
Grote hoeveelheden ijs komen van
de bovenloop van de Rijn afzakken.
Gisteren bereikte het dnjfys de dicht
bij de Nederlandse grens gele
een Westduitse stad Wesel. Sommige
iisschotsen meten rond vijftig vier
kante meter.
Het dorp Bonneval in de Alpen
is al twaalf dagen van de buiten
wereld afgesloten. De bevolking wordt
per hefschroefvliegtuig en door tus
senkomst van skiërs van levensmid
delen voorzien.
Een der ..meest groteske,
absurde en kwetsende beschul-
digingen die ooit jegens de kan-
I selier en de regering uit die
hoek zijn geuit", was de bewe-
I ring dat de Westduitse politiek
I tot een Duitse burgeroorlog zou
kunnen leiden, aldus de woord-
voerder die zei dat Chroesj
tsjow oorzaak en gevolg door
elkaar haalde en overigens geen
nieuwe gezichtspunten naar vo
ren bracht.
De Bondsregering zal met haar
bondgenoten blijven streven naar een
oplossing van de Berlijnse crisis waar
door de veiligheid, vrijheid en le
vensvatbaarheid van Berlijn worden
gewaarborgd, verklaarde hij.
Bondskanselier Adenauer heert ln
een interview met het Westduitse
blad Politisch-Soziale Korrespondenz
Chroesjtsjows beschuldiging, dat hij
iAdenauer» getracht had een gewa
pend conflict tussen de Verenigde
Staten en de Sowjet-Unie om Cuba
te doen ontstaan, als „onzinnig" van
de hand gewezen. De Russische pre
mier had deze beschuldiging geuit in
zijn jongste brief aan de Kanselier.
Adenauer zei voorts: „Ik beschouw
de heer Chroesjtsjow als een zeer
realistisch politicus, maar ik betreur
zijn onjuiste en onrealistische politiek
ten opzichte van ons". West-Duits-
land streeft naar „een krachtig, ver
enigd Europa", zo zei hij. „De grond
slag hiervoor is de Duits-Franse so
lidariteit, die gedurende het afgelo
pen jaar is bezegeld" Cuba heeft
volgens hem het bewijs geleverd dat
de politiek van vastberadenheid en
paraatheid van het Westen juist is
„en heeft opnieuw het belang van
de NAVO duidelijk gemaakt".
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft gisteren verklaard, dat
i het te betreuren valt. dat Chroesj-
tsjof „voor zijn al rder genade pro-
paganda-uitlatingen 'n tijdstip heeft
gekozen waarop bepaalde mogelijkhe
den aanwezig schenen te zijn voor
een vermindering van de internatio
nale spanning". Volgens de woord
voerder schijnt echter geen speciale
betekenis aan de brief van Chroesj
tsjow aan Adenauer te moeten wor
den toegekend.
Burgemeester Brandt van West-
Berlijn heeft gezegd dat de brief van
Chroesjtsjow duidelijk aantoont dat
men geen illusies moet koesteren.
Chroesjtsjow is blijkbaar verkeerd in
gelicht over de gebeurtenissen aan
de grens van West-Berlijn, want hij
acht de verkeerde mensen hiervoor
verantwoordelijk. Brandt sprak ten
stelligste tegen dat de Westberlijners
verstandige voorstellen van de Oost-
berlynse regering over het hereni
gen van gescheiden gezinnen in Ber
lijn had verworpen, en zei graag aan
Chroesjtsjow de schriftelijke bewij
zen te willen verschaffen wanneer hij
er zeker van kon zijn dat deze in
derdaad in diens handen zouden ko
men.
De binnenschepen „Zwaluw" en
„Pax die sinds donderdag op het
IJsselmeer vermist werden, liggen
nog steeds vastgevroren op een werk
haven van de Zuiderzeewerken onge
veer twaalf kilometer ten zuidwes
ten van Lelystad. Aan boord van de
„Pax" bevinden zich schipper H Bos
nia, zijn echtgenote en twee kinde
ren en aan boord van de „Zwaluw"
schipper J Kool met zijn vrouw en
eveneens twee kinderen. Zij maken
het goed.
De beide families hadden aan boord
via de radio gehoord, dat ze vermist
werden. Om hun familieleden gerust
te stellen hebben zij zich toen over
het ijs naar de vaste wal gehaast.
Ter hoogte van de Oostvaarderdijk
gingen zij aan land en na een af
stand van ongeveer tien kilometer
te hebben afgelegd vonden ze in een
keer van de Zuiderzeewerken 'n tele
foon. waarmee ze hun familieleden
i konden vertellen, dat alles wel is.
Beide schepen hadden hun toevlucht
gezocht in de werkhaven omdat zij
niet opgewassen waren tegen het ijs.
op tweede kerstdag heeft 'n helikop
ter van de Marineluchtvaartdienst in
Valkenburg de bemanning van pro
viand voorzien. Donderdag heeft een
Üsbreker vergeefs naar de binnen
schepen gezocht. Waarschijnlijk werd
hij misleid door de mist, want gister
middag stelde een vliegtuig van de
Rijkspolitie te Schiphol vast, dat de
gezochten zich nog steeds in de werk
haven bevinden.
Vanochtend zou de ijsbreker op
nieuw proberen een weg door het ijs
te breken en de „Zwaluw" en de
„Pax" in zyn zog mee te voeren
naar Amsterdam. Lukt dit niet, dan
zullen de schepen weer door een
vliegtuig van voedsel moeten worden
voorzien, want de proviand voor drie
dagen die de helikopter had aange
voerd zal tegen die tijd wel op zijn.
BANANEN
Uit het Leidsch Dagblad van
30 Dec. 1862;
De accijns op de brand
stoffen drukt zeer zwaar. De i
kolen kosten per mud 62 cents
De rijksaccijns is 45 cents; de
stedelijke accijns is 38 cents.
Te zamen per mud f 1.45.-.
Bij Potchefstroom (Z.- f
Afr.) heeft een gevecht plaats f
gehad tusschen den kom- f
mandant Kruger en den ge- f
wezen kommandant generaal
Schoemann; welke op de f
vlucht sloeg. i