V.S. BIEDEN BRITTEN
POLARIS-RAKET AAN
GEEN YN-waarnemers
naar kolonies Portugal
Kamernog vele vragen
reclame-televisie
over
DAKREPARATIE
Macmillan moet het hoofd buigen
Engeland moet zich
tot 1970 met eigen
Blue Steel redden
Voorstel VS niet
krachtig genoeg
(9ud 9Tie
tetiws
Wijzig tactiek
onderhandelen
Boter hij de
alle
te
Amsterdam
RADIO-REDE KONINGIN
OP EERSTE KERSTDAG
WEERBERICHT
Protest tegen nieuwe autoweg
via de W esteinderplasseii
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 21 DECEMBER 1962
No. 30838
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f2.80 per maand, f. 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Londense correspondent)
De Britse premier Macmillan heeft gisteren in zijn overleg op
de Bahama-eilanden met president Kennedy het hoofd moeten
buigen. In een bijna ononderbroken conferentie van tien uur heeft
de Amerikaanse president zijn gesprekspartner de Polaris-raket
in het vooruitzicht gesteld, hoewel het tot omstreeks 1970 zal
duren voordat Engeland dit wapen operatief zal kunnen gebrui
ken. Het is mogelijk, dat de Polaris tegen die tijd al weer ver
ouderd is door het verlies van de (betrekkelijke) onkwetsbaarheid
van thans. De Russen ontwikkelen nl. anti-duikbootwapens van
grote precisie. Kennedy's toezegging kan dus een illusie zijn zoals
ook de Skybolt dat geweest is. Die Skybolt is, zoals bekend, naar
Amerikaans inzicht overbodig en te duur. En voor de Britten
alléén gaat de Skybolt helemaal boven draagkracht.
Vooruitzicht
voor R.A.F.
zijn somber
President Kennedy heeft Engeland
geenszins voor het hoofd willen sto
ten met de onwelwillende boodschap,
dat het nu als kernmacht zou hebben
afgedaan. Dat laat hij over aan de
historische ontwikkeling. Intussen I
zullen de Britten zich moeten redden
met hun vliegende Blue Steel-bom-
men van eigen makeiy. Ook deze
West vraagt Oost:
De V.S. en Engeland hebben op
de Sowjet-Unie een beroep gedaan,
haar onderhandelingstactiek te wijzi
gen wanneer de Geneefse ontwape
ningsconferentie op 15 januari haar
werkzaamheden hervat. De conferen
tie waaraan 17 landen deelnemen,
ging gisteren op reces.
Öp de laatste bijeenkomst in dit
jaar stelde de Amerikaan Arthur
Dean en de Brit Sir Michael Wright
de Russen verantwoordelijk voor
het feit, dat het overleg dit jaar op
niets is uitgelopen. Volgens hen komt
dit door dat de Sowjet-Unie streeft
naar overeenstemming in beginsel,
en dan pas over bijzonderheden wil
onderhandelen. Dit gold volgens Sir
Michael zowel voor het compromis
plan van de neutralistische deelne
mers voor een verbod op het nemen
van kernproeven als voor de kwestie
van de onbemande waarnemingssta
tions, de zogenaamde „zwarte do
zen".
worden door vliegtuigen afgevuurd,
doch de Blue Steel heeft slechts een
reikwijdte van 480 tot 800 km, noe-
wel thans ongetwijfeld zal worden
getracht deze afstand te vergroten.
Met de Skybolt had men een af
stand van 1600 km willen overbrug
gen.
Voor het roemruchte Bomber Com- zicht, al houdt het nog een troef-
mand van de Royal Air Force ziet j kaart in handen in de vorm van de
het er intussen somber uit. omdat de nieuwe, laagvliegende. de radar-
Blue Steel, tegen 1965 of '66 wel ver- schermen ontwijkende TSR-tactische
er, door het uitvallen van de Skybolt,
gedurende drie of vier jaar een ga
ping zal ontstaan in de Britse defen
sie. Het voordeel van de Amerikaanse
Polaris-belofte is. dat dit projectiel
zijn waarde proefondervindelijk heeft
helemaal op de Ver. Staten is aan-
kwetsbare vliegbases, al verschijnt
het op het Britse toneel min of meer
als mosterd na de maaltijd. Een an
der voordeel is ook. dat Engeland niet
helemaal op de Verenigde Staten is
gewezen, omdat het alleen de Ame
rikaanse raket nodig heeft, maar zelf
de kernlading bezit. Deze zou Kenne
dy trouwens niet mogen leveren.
Voorts is Engeland technisch in
staat de kern-onderzeeërs voor de
Polaris te vervaardigen en beschikt
het tevens over de brandstof voor de
voortstuwing van de raket.
De grote vraag Is intussen of het
allemaal niet te duur wordt want nu
In elk geval heerst er in Engeland
bij alle teleurstelling en wrok toch
wel voldoening, dat Macmillan niet
helemaal met lege handen naar huis
is gestuurd en dat Kennedy de Brit
ten duidelijk ontzien heeft. Het op
geven van de Skybolt is niet, zoals
sommige fanatici het voorstellen, epn
list geweest om Engeland in een hoek
te dringen. De Ver. Staten hebben er
zeker geen belang bij anti-Ameri
kanisme aan te wakkeren. Het moge
dan waar zijn, dat Engeland niet
langer Amerika's troetelkind is, de
historische en taalkundige banden
tussen de twee landen zijn nog sterk
genoeg om Engeland in zekere zin
nog een bevoorrechte positie te ge
ven. Ook in Amerika is men niet ver
geten. dat het de Britten waren, die
in 1940 moederziel alleen vol hielden
en de spits afbeten.
De moeilijkheden van het ogenblik
I zijn niet een symptoom van Enge-
reeds kan men voorzien, dat de kns- lands ondergang, maar van een uni-
ten van kernmacht na 1970 moeilyk versee] en pyniijk aanpassingsproces,
dat voornamelijk een militair-teclv
ten van kernmacht na 1970 moeilijk
meer door landen als Engeland kun
nen worden gedragen. Daarvoor ont
breekt namciyk de economische
sis.
De oppositie wil met het oog daar
op, dat de Britse regering de knoop
thans radicaal doorhakt
zich geheel te concentreren op de
conventionele wapens, op welk ge
bied Engeland een flinke achterstand
heeft. Het thans in Nassau gevallen
besluit zou slechts uitstel van execu
tie zün: Engelands zelfstandigheid
op militair-nucleair gebied komt in
\1S 111
nisch en economisch karakter draagt
en Engelands algemene functie van
overbrugging tussen Europa, het Ge
menebest en de Verenigde Staten, in
op j wezen onaangetast laat. In deze „in- ryniHiryno
de terdependence" (het geheel op elkaar i^dl
REPUBLIKEINEN
DELEGEREN NU
JEMEN BIJ VN
aangewezen zijn), welke allang door
Macmillan is verkondigd, zijn de po-
litiek-ondogmatische en daardoor al
tijd soepele Engelsen vaak gemakke
lijker dan anderen bereid hun natio
nale trots of wat daarvoor doorgaat,
op te offeren,
(Van onze Amsterdamse
correspondent)
De Amsterdamse garagebedrijven
hebben aangekondigd, dat zij van 2
januari af contante betaling eisen
voor onderdelen, reparatie en benzine
Deze maatregel is genomen op ad
vies van het districtsbestuur van de
Bovag.
De commissie voor de geloofsbrie
ven van de Algemene Vergadering
der VN heeft gisteren de vertegen
woordigers van de nieuwe republi
keinse regering van Jemen aanvaard.
Tevoren vormden de vertegenwoor
digers van de imam de officieel ge
accrediteerde delegatie by de VN.
Na de Verenigde Staten heeft gis
teren Australië het republikeinse be
wind in Jemen erkend.
In Amsterdam werd gisteren
de première gegeven van de ver»
zetsfilm „De overval". Minister»
j president prof De Quay, die de
voorstelling bijwoonde, in ge»
I sprek met Rob de Vries en Yo-
I ka Berretty. die een belangrijke
J rol in de film vervullen.
Busramp in Peru
In Peru Is op 160 km van Ayacucho
in het Centrale-Andesgebied. een au
tobus van een hoogte van 45 meter
in een rivier gestort. Een meisje van
twaalf is de enige overlevende van de
ramp, die 28 personen het leven heeft,
gekost.
kaar» Ahmed Benhima, verklaarde
dat Portugal in de gelegenheid was
geweest met de V.N. en haar voor
Angola ingestelde sub-commissie sa
men tewerken. Hij gaf ook uiting
aan zijn leedwezen dat in het Ame
rikaanse voorstel niet werd gespro
ken over de ..gebiedende noodzaak
van een definitief handelend optre
den", nu de V.N. zich reeds twee
jaar met deze zaak hebben bezig ge
houden.
Senator Gore had ook verklaard,
dat Amerika twee personen van
hoog internationaal aanzien had wil
len verzoeken als VN-waarnemers op
te treden, waarbij een van hen An
gola en de andere Mozambique zou
bezoeken.
I Ook hiermee kon de Afrikaans-
Aziatische groep zich echter niet ver
enigen. Zij wilde dat de VN drie per
sonen zouden aanwijzen, die dan,
als groep, zowel Angola als Mozam
bique zouden moeten bezoeken.
van senator Gore, li'l der Ameri- j
kaanse afvaardiging en indiener van I
Krachtig verzet van Afrikaanse en Aziatische V.N.-leden heeft
gisteren gemaakt, dat geen uitvoering kan worden gegeven aan
een Amerikaans voorstel om vertegenwoordigers der Verenigde
Naties naar de Portugese Afrikaanse bezittingen Angola en
Mozambique te zenden, om zich door eigen waarneming van de
toestand in deze gebieden op de hoogte te stellen.
Portugal had zün medewerking de desbetreffende ontwerpresolutie,
toegezegd voor de uitvoering van het i dat amendamentcn hierop niet mo-
Amerikaanse voorstel, dat werd op- j gelijk waren,
gesteld na overleg op het hoogste
plan tussen de regeringen te Wash- i m cie amendementen werd onder
ington en Lissabon. meer verklaard dat de Verenigde
Staten „klaarblijkelijk onvoldoende
Na de indiening van het Ameri- j aandacht hebben geschonken aan
kaanse voorstel in de Algemene Ver- de werkelijke toestand in de Portu-
gadering dienden Afrikaanse en gese Afrikaanse gebieden en aan de brengen van het oorspronkelükê
Aziatische VN-leden amendementen terzake door de Algemene Vergade- j Amerikaanse voorstel,
in dit ondanks de waarschuwing ring genomen besluiten". i Hij zei. dat de Portugese aan-
De woordvoerder van deze Afri- jvaarding van het Amerikaanse voor-
kaans-Aziatische groep, de Marok- ste| een daad Van goed-- wil tegen-
over de volkerenorganisatie was ge-
weest en een hoopgevend teken van
(grotere Portugese bereidheid tot sa-
menwerking met de VN.
„De Verenigde Staten zijn van me-
Ining dat aanvaarding van de Ame
rikaanse ontwerp-resolutie een be-
langryke gebeurtenis voor de vol
ken vat Angola en Mozambique zou
zijn geweest. Het was weliswaar
slechts een eerste stap en het was
van tevoren niet te zeggen geweest
wat een tweede stadium zou hebben
Gebleken is, dat by 30 grote ga- i t
ragebedrüven in totaal 19 miljoen
gulden uitstond aan uitstaande re
keningen, die veelal maanden oud
zijn. Dit betekent dus een half mil
joen gulden uitstaande rekeningen
per bedrijf.
Volgens de Bovag heeft deze kre
dietverlening zodanige vormen aan
genomen, dat de meeste bedrijven in
financiële moeilykheden dreigen te
komen.
Het is niet voor het eerst, dat Am
sterdamse garagehouders een derge-
ïyke regeling invoeren. In het ver
leden kon de maatregel niet worden
gehandhaafd, omdat men klanten
kwijt raakte aan bedrijven, die een
uitzondering op de regel maakten of
omdat het onmiddellijk uitschrijven
van de rekeningen te tijdrovend leek.
De Bovag in Amsterdam verwacht,
dat vele automobilisten in het begin
wellicht hun reparaties zullen uitstel
len, doch dat zij na enige tyd aan
het „boter-bü-de-vissysteem" zullen
zijn gewend.
Namens de Amerikaanse afvaar
diging werd daarop door Jonathan
Bingham verklaard dat deze niet
zou aandringen op een in stemming
Koningin Juliana zal zich op eerste kerstdag om 13 uur
via beide zenders van Radio Hilversum in een Kersttoe
spraak tot het Nederlandse volk richten, zo is gisteren
officieel bekend gemaakt. Onmiddellijk na de uitvaart van
Koningin Wilhelmina heeft Koningin Juliana laten weten,
dat ze met Kerstmis tot het Nederlandse volk zou spreken
over haar moeder.
In aanwezigheid van de Koninkiyke familie heeft gisteren in
Paleis 't Loo te Apeldoorn, de woning van de overleden Prinses, de
jaariykse kerstfeestviering voor het personeel van de Koninkiyke
Palelzen en landeryen plaatsgevonden. In verband met het over
laden van Prinses Wilhelmina droeg deze viering dit jaar een zeer
besloten karakter. Voorgaande jaren was het eveneens een besloten
plechtigheid, maar via radio en andere communicatiemiddelen kon
het Nederlandse volk hierin toch meeleven.
Indien de reclametelevisie slechts
in beginsel, maar niet in de prak
tik voor nagenoeg iedere onderne
ming openstaat, zullen slechts weinig
bevoorrechten van deze functioneel
volledige reclame profiteren. Dat deze
bevoorrechten vooral de internatio
nale concerns zullen zijn ligt voor de
hand.
Dit woidt o.m. door vele leden op
gemerkt in het eindverslag van de
bijzondere commissie uit de Tweede
RBURPÜÜHVVV 1^Kamer, belast met de voorbereiden-
ïngehoüdèm doch de" VS koesterden Ide behandeling van de nota inzake
de reclametelevisie.
cie hoop dat hieruit opbouwende ont-
MINDER WIND
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond: zwaar bewolkt met
enkele opklaringen, hier en daar
mist en aanvankelijk nog plaatselijk
een bul. Zwakke tot matige wind. Iets
lagere temperaturen met in het
noordoosten van het land overwe
gend lichte vorst.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
22 DECEMBER
Zon op te 08.46 uur; onder te 16.31
uur;
Maan op te 03.37; onder te 14.21
uur.
Hoogwater te Katwyk teen
12.20 uur; laagwater te 7.47 en 20.09
Uur.
Advertentie
ZWAKT
LOODGIETERSBEDRIJF
HOOIGRACHT 18
Nieuwe kernproef
van Sow jet-Unie
Op het strand van Texel zijn
twee sloepen aangespoeld van
de Duitse vrachtvaarder ..Nau
tilus". die zondag verging en
waarbij 23 opvarenden om het
leven kwamen. Een van de tries
te restanten van het scheeps-
drama.
wikkelingen zouden kunnen voort- I Verscheidene leden van deze com-
j spruiten", aldus Bingham. 'missie verklaarden, dat zij zich in
Fataal voor de
watersport
Ned. journalist
naar Indonesië
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Organisaties en verenigingen, die
betrokken zijn by de recreatie op de
I Westeinderplassen, hebben in een
schrijven aan Gedeputeerde Staten
van Noord-Holland hun verontwaar-
I diging en ongerustheid uitgesproken
over de plannen om de nieuwe auto-
Iweg Haarlem-Hilversum de Westein
derplassen te laten doorsnijden. Wan-
ineer dit plan tot uitvoering zou ko
men zouden de steeds belangryker
wordende recreatiemogelijkheden op
De eerste Nederlandse journalist. 1 deze plassen op ontoelaatbare wijze
die na het verbreken van de diploma- 1 worden geschaad. Gezien het toch al
tieke banden tussen Nederland en beperkte recreatiegebied voor de wa-
Indonesië dit laatste land weer be- tersport in de Randstad Holland.
Uit een bekendmaking van de Ame- zoekt, is Hans Martinot, sedert enige dient bij het realiseren van verkeers-
rikaanse Commissie voor Atoomener- 1 jaren werkzaam voor de Gelderlan- technische verbeteringen met de ui-
gie blijkt, dat de Sowjet-Unie giste der-Pers in Brussel. Hij is inmiddels terste voorzichtigheid te werk worden
ren in dé nabijheid van Nova Zem- naar Indonesië vertrokken voor het .gegaan, zo menen zij.
bla een nieuwe kernproef in de damo maken van een reisreportage. De I De ANWB en de Koninklijke Ver-
knng heeft genomen. De kracht van j heer Martinot was reeds eerder in bonden Nederlandsche Watersport-
de ontploffing wordt geschat op het Indonesië, waar hij o.m. correspon- Ver*enigin«en stelden dit
equivalent van 20.000 ton T.N.T. I dent van het ANP was. mei van dfc jaar
reeds in
Niettemin wordt
thans overwogen om de nieuwe pro
vinciale weg tussen Haarlem en Hil
versum aan te leggen via het z.g.
„zuidelijke tracé".
grote Ruien aansloten by de in de
memorie van antwoord ontwikkelde
gedachten Zij waardeerden het, dat
in dc memorie sterker dan in de nota
de nadruk is gelegd op de culturele
aspecten van het vraagstuk. Deze op-
mei kingen werden door een aantal
leden, behorende tot verschillende
fracties, onderschreven.
Vele leden vroegen de bewindslie
den of zij van oordeel zün, dat de
reclameielevisie in het ontworpen
systeem noodzakelyk voeren moet tot
een nog groter verbruik van de pro-
dukten van grote concerns.
Vele andere leden vroegen naar na
dere gegevens omtrent de invloed
van de ir. West-Duitsland werkende
reclameielevisie op de Nederlandse
markt Verschillende leden vroegen
of slechts in de kringen van enkele
grootbedryven en van een aantal re
clamebureaus gepleit wordt voor de
reclame in de televisie en in hoeverre
de regering in haar overwegingen
aandacht heeft geschonken aan de
behoefte van de overige bedrijfstak
ken
Het had vele leden getroffen, dat
noch in de nota noch ook in de me
morie van antwoord wezenlijk
aandacht is geschonken aan de so
ciaal-culturele functie van het me
dium televisie. Een fundamentele
en positieve beschouwing van dit
facet van het televisievraagstuk
kan toch niet worden gemist.
In het eindverslag wordt voorts
een groot aantal vragen gesteld. Ver
schillende leden vragen volgens, wel
ke maatstaf gekomen is tot de voor
gestane verdeling van zendtyd tus
sen de commerciële omroep en alle
Moskou heft
handelsmissie in
Sjanghai op
Uit betrouwbare bronnen in Sjang
hai zyn berichten ontvangen, dat de niet-commerciële omroepen.
Sowjet-Unie haar handelsmissi in
Sjanghai, de grootste Chinese haven. Me» belangstelling had men alge-
zal opheffen. meen kennis genomen van het alter-
Volsens de berichten zal de consul I nat eve voorstel van de staatssecre-
van Tsjecho-Slowakye in Sjanghai tarissen om een derde van oe zend-
spoedig vertrekken. Een opvolger zou t.yd op het tweede net toe te ker-
nog niet zijn benoemd Eind septem- ner aar een door NTS in het leven
ber heeft de Sowjet-Unie haar con-j te riepen rechtspersoon, die op gelyke
sulaten in Sjanghai en Charbin ge- voorwaarden als de andere cominer-
sloten. Iciële concessionaris reclamctelevisie
zou kunnen bieden. Moet hieruit wor
den afgeleid, zo werd van verschil
lende ziiaen gevraagd, dat de staats
secretarissen hun aanvankelijke be
zwaren tegen het verzorgen van re-
clameteievisle door of vanwege de be
staande omroepen hebben laten va
ren?
Ook wordt in het eindverslag na
der ingegaan op de financiering van
de reclame-programma's Gevraagd
wordt voorts, of het inderdaad de be
doeling is de mogelijkheid voor het
ina»enen van concessieaanvragen als
nog opcr» te stellen. Voorts wordt
dooi vele leden geinformeerd, welke
criteria ten grondslag zullen liggen
aar het concessiebeleid en welke de
duui van een aan een commerciële
maatscuappy te verlenen concessie
zal zyn. Verschillende leden vroegen
op welke gronden het noodzakelyk
geacht wordt, dat Nederland binnen
kort over een derde zendernet moet
beschikken.
Uit het Leidsch Dagblad van
22 Dec. 1862:
Te Zurich stonden vader 1
en zoon terecht wegens het 1
maken van valsche rijksdaal- 1
ders. De vader kreeg 7 jaar.
de zoon 4 jaar tuchthuisstraf,
ivaarop de vader verzocht de 1
4 jaar van zijn zoon erbij te 1
mogen hebben, wat echter 1
niet doorging.
1 etreffende de begrooting
voor 1863 gaven eenige leden t
hun leedwezen te kennen dat t
de zorg voor 's Rijks H -ba-
rium te Leiden was toever- f
trouwd aan een amanuensis J
die niet in staat is de bezoe- J
kers in te lichten. f
