Een witte raaf
onder „groenen"
Verkoud
heid
ASPRO'
Israel heeft Arabische
boycot goed doorstaan
Joep Henneboel
nu Nederlander
Castro vernietigt
recht en vrijheid
Bremer gerechtshof
keurt karakterstest
van automobilist af
Duitser
werkte
samen met
illegaliteit
Bedrijven laten zich niet
langer intimideren
NU MODERN WASSEN
WASMACHINE BLAUW
Internationale commissie van
juristen doet een hoekje open
BOAC MOET
INKRIMPEN
Opgericht 1 maart 1860
Woensdag 28 november 1962
Zevende blad no. 3081
Advertentie
(Van onze Amsterdamse
correspondent)
„Ome Joep. mag ik effe bel
len?"
,,'Tuurlijk Marietje. je weet
de telefoon te hangen."
..De man achter de toonbank
van het sigarenwinkeltje aan de
de Wittenkade 95 in Amster
dam-West spreekt met een licht
accent en men zou hem kunnen
houden voor iemand uit het oos
ten van het land.
Voor de kinderen uit de buurt
Is hij „Ome Joep".
Voor de ouderen gewoon
,.Joep". Een populaire kerel in
deze volksbuurt achter het Nas-
sauplein. waar de winkeldeur
's morgens om zes uur al open
gaat voor de eerste klanten
arbeiders, die op weg zijn naar
fabrieken, werven en havens.
„Joep. geef effe vlug een pak-
kie sjek".
Dezer dagen, nu ln de kranten het
bericht heeft gestaan, dat aan Joep
Henr.eboel de Nederlandse nationali
teit is verleend, blijven de meeste
klanten even langer in de winkel.
Om te feliciteren en om herinnerin
gen op te halen uit de tijd, dat Joep
Henneboel nog Jupp Henneböhl uit
Berge an der Lippe was. wachtmees
ter Hennböhl van de Grüne Polizel,
het beruchte werktuig van de Slcher-
heitsaienst, dat van 1940 tot 1945 zijn
hoofdkwartier had in het Museum
voor de Tropen (toen: Koloniaal
Museum) in Amsterdam-oost.
Terreur
Wachtmeester Henneböhl was In
geschakeld bij de terreur, die deze
gevreesae SD-ers met hun overval
auto's in de hoofdstad uitoefenden,
bij de razzia's op onderduikers, bij
het uitkammen van de jodenbuurt,
bij de arrestaties van verzetsgroepen
en bij executies van gijzelaars. Ja
zeker, Jupp Tenneböhl was een van
de Groenen. Als hij tijdens de bezei-
ting op een trambalkon stapte stond
hij bloot aan de blikken vol haat van
de passagiers, die in hem een „ploert"
en een „rotmof" zagqi.
Maar er zijn Nederlanders, die door
hun contact met de wachtmeester de
kans kregen om door dat gehate uni
form heen te kijken. Zij leerden
Jupp Hennebóll kennen als een ke
rel van goud. een man aan wie hon
derden Nederlanders hun leven te
danken hebben. Het klinkt wat hoog
dravend, maar wachtmeester Henne
böhl was een held met een hoofdlet
ter. Als contactman van de illegali-
tiet bewees hij de Nederlandse be
volking onschatbare diensten.
JUPP HENNEBÖHL
ln de gehate uniform van de
Grüne Polizei.
Thans, zeventien jaar na de be
vrijding. heeft de Staat der Nederlan
den de verdiensten van Jupp Henne
bohl gewaardeerd met het staatsbur
gerschap. Die waardering was er ove
rigens al eerder. Daarvan getuigt de
grote vriendschap met talloze Am
sterdammers. ja, ook de sigarenwin
kel en niet te vergeten het huwelijk
met de dochter van een verzetsstrij
der en het ter gelegenheid van dat
huwelijk ontvangen felecitatietele-
gram van niemand minder dan de
Voorkom
Rillerig? Onprettig?
Vlug:
gekomen met de volgelingen van Hit-
Ier. Dat was in de tijd. dat hij in
Berge an der Lippe op een boerderij
werkte. Maar evenals zovele Duitsers
werd lui in 1938 voor de militaire
dienst opgeroepen. Hij werd inge
deeld bij de treinpolitie. welk onder
deel in 1942 werd ondergebracht bij
de Grüne Polizei.
In datzelfde jaar 1942 werd wacht
meester Henneböhl overgeplaatst
naar Amsterdam. De Nederlandse
hoofdstad was een broeiplaats van
het verzet en bovendien maakte de
deportatieplannen voor honderddui
zend joodse Nederlanders versterking
van de Brüne Polizei nodig.
Het eerste contact met de onder
grondse vloeide voort uit een op
dracht. van de commandant om een
lap stof voor een kostuum te kopen.
Henneböhl ging winkel-in winkel-
uit. maar er was geen stoffenhande
laar of kleermaker, die een Duitse
politieman wilde leveren. Zij zeiden
eenvouaig niets in voorraad te heb
ben. Tenslotte probeerde de wacht
meester het in de Bijenkorf, maar
ook daar schudde men het hoofd.
Henneböhl had er toen danig genoeg
van. Hij liet de afdelingschef komen
en toen hij deze de mantel wilde uit
vegen. bleek hij lik op stuk te krij
gen. In het kantoortje van de chef
brak een hooglopende ruzie los. Toen
de Nederlander zich daarbij het
woord „mof" liet ontvallen en hier
zichtbaar van schrok barstte Henne
bohl in schaterlachen uit. De rest
van het gesprek voltrok zich in alle
gemoedelijkheid en wachtmeester
Jupp verliet het warenhuis met een
beste lap stof. Hij had moeten belo
ven nog eens langs te komen.
Het contact was gelegd.
Brieven
Lap stof
Al vf voor de oorlog was Jupp
Henneböhl enige malen ln conflict
Het spreekt vanzelf, dat wacht
meester Henneböhl door de illegaliteit
aanvankelijk met het nodige wan
trouwen werd bekeken. De samen
werking kwam dan ook langzaam tot
stand. Maar al spoedig bleek, dat
men op de „groene" nimmer ver
geefs een beroep deed. Henneböhl
verstrekte stiekum Ausweise, waarop
onderduikers de stad konden verla
ten Ook verzorgde hij de verzending
van brieven van Amsterdammers
aan naar Duitsland gevoerde
familieleden. Brieven, die hij per
veldpost verzond en die aldus onge
censureerd de geadresseerden be
reikten.
Een volgende stap was het sabo
teren van de fietsenactie van de
Duitsers. Hij reikte Ausweise uit,
waarmee fietsbezitters de inbeslag
neming konden voorkomen. Dat
neemt niet weg, dat Henneböhl vele
malen met zijn collega's de straat op
werd gestuurd om zelf fietsen in be
slag te nemen. Maar het is meer dan
eens gebeurd, dat hij mensen, die bij
de fietsenopslag op het Centraal Sta
tion verbeten stonden toe te kijken
hoe hun karretje werd weggesleept,
wenkte en hen overgaf aan de wacht
met de mededeling: „Bevel van
Oberleutnant Rieger, deze mensen
kunnen hun fiets meenemen". En si
garenwinkelier Joep zegt nu nog: ..Ik
heb me er altijd over verbaasd, dat
die mensen net zolang tussen de
honderden fietsen bleven zoeken tot
ze hun eigendom terugvonden. Ze
hadden toch evengoed de beste fiets
kunnen nemen
Merkwaardig genoeg ging het
trucje van „bevel van Oberleutnant
die en die" er altijd in als koek. En
Jupp Henneböhl werd steeds bruta
ler en streefde ernaar zoveel mogelijk
mensen hun fiets terug te geven.
Eigenlijk is de fietsengeschiedenis,
waarmee Henneböhl hoog spel speel
de. onbeduidend vergeleken met het
werk, waarmee hij mensenlevens kon
redden. In het hoofdkwartier van He
Grune Polizei beschouwde men hem
aanvankelijk als een ambitieus men
senjager gezien zijn grote belangstel
ling voor de plannen voor razzia's.
Zodra hij op het bureau vernam, dat
in een bepaalde buurt een razzia
JOEP HENNEBOEL
als de populaire sigarenwinkelier
in de Amsterdamse volksbuurt.
werd gehouden gaf hij deze weten
schap naar de ondergrondse door, die
onmiddellijk maatregelen kon tref
fen En omdat hij beter dan wie ook
de werkwijze van de „Brüne" kende,
heeft hij meermalen waardevolle on-
derduikadviezen kunnen geven.
Sabotage
Wachtmeester Henneböhl heeft
ook zelf aan razzia's deelgenomen.
„Wij verdeelden ons altijd over een
bepaalde wijk voor het ophalen van
joden. Zij, die werden gevonden wer
den dan verenigd tot een groep, die
in zijn geheel werd afgeleverd aan
de SD in de Hollandse Schouwburg.
Maar ik vond zogenaamd nooit
iemand thuis en het liep nooit in de
gaten, aat ik opzettelijk zonder ar
restanten was".
Bij de jacht op de mannen, die de
Arbeiseinsatz ontdoken, gingen de
Duitsers minder zorgvuldig tewerk en
daardoor kreeg Henneböhl wat meer
mogelijkheden. Hij nam deel aan
razzia's op Jongemannen in Amster
dam Rotterdam. Delft, Den Haag en
Haarlem en in al deze plaatsen lukte
het hem arrestanten de vrijheid te
hergeven. In Delft ging hij nogal
brutaal te werk. Hij kreeg met vier
andere „groenen" opdracht een groep
jongemannen naar het station te
brengen. Onderweg zond hij de vier
aan hem ondergeschikte politieman
nen terug en ging alleen verder. In
de buurt van het station liet hij de
groep echter een zijstraat inmarche-
ren en joeg de verraste arrestanten
snel uiteen.
Tijdens een razzia in Den
Haag wist hij de hele organisatie in
de war tc schoppen door op hoeken
van bepaalde straten zogenaamd de
wacht te betrekken en de patrouilles
door te sturen met een „hier zijn ze
al geweest
werd ontdekt dan de verzending van
Nederlandse brieven via de veldpost.
Het was bovendien toeval, dat de
strenge S.S.-rechter in Den Haag in
die tijd vervangen was door 'n wat
milder man, die de telefoontruc hu
moristisch opvatte Jupp Henneböhl
kreeg een disciplinaire straf en werd
tenslotte teruggezonden naar Amster
dam. De post in Nijmegen was in
middels door een ander bezet
Dit alles is misschien nog niet vol
doende om van deze Duitser een held
te maken. Maar dit predicaat ver
wierf hij dan ook met een moedig
optreden, waarbij hij zijn eigen le
ven op het spel zette. Tot driemaal
toe namelijk werd wachtmeester Hen
neböhl aangewezen om deel uit te
maken van een executiepeloton. Tot
driemaal toe heeft hij geweigerd.
Over het algemeen was de leiding
van de Grüne Polizei zonder pardon
ten aanzien van degenen, die een
dergelijke opdracht weigerden. Het
was nu eenmaal zo. dat de meeste
„Groenen" met weerzin aan de exe
cuties deelnamen, aldus heeft de heer
Henneböhl ons verzekerd. Het was
daarom regel, dat degene, die weiger
de. zonder enige vorm van proces te
gelijk met de Nederlandse slachtof
fers kon worden gefusilleerd.
Het waren de moeilijkste ogenblik
ken uit het teven van de wachtmees
ter. De executies vonden altyd 's-
morgens vroeg plaats en de avond
tevoren werd het peloton samenge
steld. „Ik dacht dan wel eens by
mezelf: als ik weiger mee te doen
zal ik daar geen mensenleven mee
kunnen redden, terwijl ik zelf het
risico loop te worden doodgeschoten
en de illegaliteit zijn contactman
kwijtraakt. Maar aan de andere kant
was het voor mjj als mens onmogelijk
aan een dergelijke moord mee te
werken. Achteraf begrijp ik niet,
waar ik het lef vandaag heb gehaald.
Maar tot driemaal toe heb ik de
opperwachtmeester zover gekregen,
dat mijn naam van de lijst werd
geschrapt. Nooit is er later ook maar
met één woord over gesproken".
(Van onze correspondent in Israël)
Het Nederlandse bedrijf Werkspoor behoort tot die onder
nemingen. die zich aanvankelijk door Arabische dreigementen
lieten afschrikken om hun betrekkingen met Israël te bestendigen,
maar later daarop terugkwamen.
Dat blijkt uit een overzicht betreffende de reactie van internatio
nale handels- en industriële bedrijven op het streven van het spe
ciale boycot-bureau der Arabische Liga om het buitenland tegen wil
en dank deelgenoot te maken van zijn economisch beleg van Israël.
Het werd gegeven door het hoofd van het bureau dat zich bezig
houdt met investering van buitenlands kapitaal in Israël, dr. Zwi
Dinstein, die jarenlang voor hij deze functie aanvaardde was hij
inspecteur der deviezen met dit bijltje heeft gehakt.
Priesters
In Haarlem zag Henneböhl kans
een aantal rooms-katholleke geeste
lijken uit een op het station voor
vertrek gereedstaande groep te halen.
Hij stelde hen in gelid op en liet hen
onder brallende commando's afmar
cheren, terug de stad in. Op de Grote
Markt stootte hU op een nieuwe
groep arrestanten, die op weg was
naar het station. Henneböhl ontdekte
daarin ook twee geestelijken en ver
telde de SD-ers, die de groep bege
leidden. dat hij bevel had de geeste
lijken samen te voegen en weg te lei
den. Hij kreeg zijn zin en bracht het
gezelschap naar het Venlose evacua
tieoord Berkenrode. Korte tijd later
dreigde wachtmeester Henneböhl
voor de ondergrondse verloren
te gaan.
Hij kreeg namelijk de mededeling
dat hy naar Nijmegen werd overge
plaatst. Maar de wachtmeester was
niet voor één gat te vangen. Hij bel
de zijn eigen commandant op. deed
voorkomen alsof hij kolonel Böhmer
uit Nijmegen was en liet weten, dat
de overplaatsing van Henneböhl niet
langer noodzakelijk was en het bevel
hiertoe moest worden ingetrokken.
De truc zou wellicht succes hebben
gehad als de commandant in Am
sterdam niet even later kolonel Böh
mer had opgebeld om een nadere bij
zonderheid te vragen Wachtmees
ter Henneböhl zat in de klem. Nog
diezelfde dag werd hij in een cel
opgesloten en kort daarna in af
wachting van de strafbepaling naar
het Oranjehotel te Scheveningen
overgebracht.
„Neen. neen. neen"
Drie maanden lang duurde het on
derzoek in de zaak-Henneböhl. Het
geluk wilde, dat er behalve het ge
fingeerde telefoongesprek niets meer
Vlucht
Jupp Henneböhl is door iemand
eens „een witte raaf onder de groe
nen" genoemd. Bij de bevrijding in
1945 brachten vrienden hem burger
kleding, opdat hij uit het Koloniaal
Instituut zou kunnen ontsnappen.
Maar wachtmeester Henneböhl wilde
niet. Hij stelde zich op het stand
punt, dat hij de overwinnaars met
open vizier tegemoet kon treden en
een eventuele berechting, waarbij on
getwijfeld zijn bijzondere positie naar
voren zou komen, met een gerust
geweten kon afwachten
Zo verliet hij Amsterdam. Te voet.
temidden van de andere „groenen",
nagejouwd door de Amsterdammers.
Hij liep naar Den Haag en vandaar
in de lange rij krijgsgevangenen via
Scheveningen. Haarlem, de Afsluit
dijk, Groningen en Winschoten naar
het verslagen Duitsland. Het Britse
militaire gezag maakte een duidelijk
onderscheid tussen de krijgsgevange
nen van het gewone leger en die van
de S.S. en S.D- Evenals de andere
SD.-ers werden de oud-leden van de
Grüne Polizei naar de mijnen ge
zonden. Jupp Henneböhl probeerde
tevergeefs aan te tonen, dat hij zich
tijdens de oorlog als een fatsoenlijk
man had gedragen Hoe moest hij
trouwens zijn beweringen bewijzen?
Er was tenslotte maar één uitweg:
de vlucht. In 1946 wist Hennebohl
stiekum de Duitse grens over te ko
men en Amsterdam te bereiken.
De gegevens die hjj er In verwerk
te, leiden tot de conclusie, dat Is
raël de Arabische boycot heeft door
staan, dat deze ban de Arabische sta
ten niet alleen geen winst, maar zelfs
verlies heeft gebracht en dat het bui
tenland in steeds grotere mate de
Arabische dreigementen naast zich
neerlegt.
Toen de Arabische Liga kort na de
geboorte van Israël het besluit nam
de nieuwe staat door een econo-
I mische boycot te wurgen en in Cairo
I een speciaal bureau oprichtte om de
ze beslissing ten uitvoer te leggen,
zag het er voor Israël donker uit.
Verscheidene bedrijven van wereld
betekenis die in Israel een welkom af
zetgebied zagen, kropen in hun
schulp, toen het boycot-bureau een
schriftelijke waarschuwing tot hen
richtte, die hierop neerkwam, dat het
aanknopen van betrekkingen met de
joodse staat als een onvriendelijke
daad werd beschouwd en noodza-
kelykerwijs repercussies met zich
moest brengen. De Arabische we
reld, zo heette het in de waarschu
wingsbrief. zou het bedrijf in kwestie
in de ban doen. Had het al vaste voet
in Israël gekregen en was het niet
van plan de relaties met dat land te
verbreken, dan zou het nooit meer
mogen hopen op Arabische orders,
en zou het in de officiële zwarte lijst
van de Arabische Liga worden opge
nomen.
Zoals gezegd lieten sommige onder
nemingen zich daardoor intimideren.
Zij namen het met de commerciële
ethiek niet zo nauw. vreesden voor
het verlies van een belangrijke markt
en gaven, meestal ongaarne, hun be
trekkingen met Israel op. Een typ-
pisch voorbeeld daarvan is Renault.
Deze Franse autofabnek verbrak
haar assemblage-contract met Kai-
ser-Frazer in Haifa, nadat de Ara
bische Liga haar als prijs massale
levering van haar auto's aan de Ara
bische landen in het vooruitzicht had
gesteld. Het tragi-komische gevolg
was, dat Renault het Israëlische be
drijf schadevergoeding moest beta
len en naar de beloofde Arabische
orders kon fluiten!
Iets dergelijks overkwam een West-
duitse scheepsbouwmaatschappij, die
van het boycot-bureau de medede
ling had gekregen, dat zy op belang
rijke Arabische opdrachten mocht
kopen, als zij zou besluiten geen sche
pen voor Israëlische rekening te bou
wen. Dat besluit nam zij inderdaad,
maar de Arabische orders lieten op
zich wachten, zodat de directie, die
zich terecht beetgenomen voelde, con
tact zocht met de Deutsche Werft in
Hamburg, die verscheidene Israëli
sche schepen bouwde zonder op de
Arabische banvloek acht te slaan.
zij tot andere gedachten was geko
men en Israël ook in de toekomst
van het gewenste materiaal zou voor
zien.
Tot de Internationale onderne
mingen, die van meet af het boycot
bureau trotseerden en zich zelfs'geen
ogenblik in een hoek lieten drijven,
behoren verscheidene chemische fa
brieken, waarvan sommige zusterbe
drijven in Israël hebben of met Is
raëlische bedrijven overeenkomsten
aangingen, de Engelse Leyland Mo
tors, die in Ashod een fabriek bouwt
en alle Israëlische autobuscoöpera
tieven van materiaal voorziet, de
Zweedse automobielfabriek Scania
Vabis en de Amerikaanse maatschap
pij voor optische instrumenten
Scherr-Tumico. die in maart 1963
in Lydda een eigen fabriek gaat ope
nen.
Merkwaardig
1 Ook op ander gebied doen zich
merkwaardige dingen voor. Toen bij-
voorbeeld Israël verzocht had te
worden opgenomen in GATT (Gene
ral Agreement on Trade and Tariffs»
bedreigden de Arabische staten, en
Egypte in het bijzonder, de organisa
tie met alle mogeiyke represailles.
Maar dezelfde dag waarop Israël
werd toegelaten diende Egypte een
aanvraag voor het lidmaatschap in.
En om het geval nog curieuser te
maken Israël maakt nu deel uit van
de lidmaat.schapscommissie van
GATT. die binnenkort zal hebben te
beslissen over het Egyptische verzoek
en een soortgelijke aanvraag van
Libanon! En Cairo, dat eerst de ban
vloek had uitgesproken over bedrij
ven, die met Israel zaken zouden
doen. ontzag zich niet orders te plaat
sen bij ondernemingen, die het kort
te voren had bedreigd, omdat zij zich
van de eisen der Arabische Liga niet»
hadden aangetrokken
Maar al brokkelt het gezag van
het boycot-bureau dan ook danig af.
toch mag men niet menen, dat voor
Israël het gevaar geweken is. Een
scherp wapen in Arabische hand is
vooral de sluiting van het Suez-ka-
naal voor Israëlische schepen of
schepen van andere nationaliteit, die
waren naar of van Israël vervoeren.
Zolang Nasser tegen alle beginselen
van het internationale recht in deze
uitsluiting bestendigt, kunnen de Is
raëli's moeilijk van ondoeltreffend
heid van de Arabische blokkade spre
ken. Maar nuchtere feiten duiden
op een toenemende onwil bij het in
ternationale bedrijfsleven om zich
door Cairo de wet te laten voor
schrijven en in dat opzicht mag men
gewagen van een geslaagd offensief
der Israëlische tegenpropaganda.
Advertentie
met Reckltts
„Ploert"
Zijn vrijheid duurde slechts kort,
want al spoedig werd hij gearresteerd
door de Politieke Opsporingsdienst.
Nog klinkt de stem van de recher
cheur hem In de oren: „Hebt u zich
goed gedragen? Maar iedere ploert
heeft immers wel eens iets goeds ge
daan. Wacht maar af: het zal mü
niet moeilijk vallen tenminste één
schrofte?;streek te vinden en meer
heb ik niet nodig om je achter de
tralies te houden".
Het werd een zeer diepgaand on
derzoek, waarbij de politieke recher
che van de ene verbazing in de an-
ere viel, maar nergens die ene schof-
tenstreek kon vinden. Wél bleek, dat
honderden Nederlanders het voor de
„groene" opnamen. Zo gingen de ge
vangenisdeuren weer open voor de
oud-wachtmeester. Hij kwam niet al
leen op vrije voeten, maar kreeg we
gens zijn verdiensten ten tijde van
de bezetting een verblijfsvergunning
om zich in Amsterdam te kunnen
vestigen. Jupp Henneböhl werd Joep
Henneboel. Met steun van vrienden
kon hij aan de Amsterdamse De Wit
tenkade een sigarenwinkel kopen. In
1957 trouwde hij Cis van Putten, de
dochter van een verzetsstrijder. Bij
die gelegenheid kwam het telegram
van de Paus en de felicitaties van
vele autoriteiten Het bruidspaar ont
ving die dag 166 telegrammen, ruim
600 brieven en 82 bloemstukken en
op de receptie kwamen 350 vrienden
en kennissen.
„Joep" is ln hart en nieren een Am
sterdammer geworden. Van 's mor
gens zes uur tot 's avonds half zeven
staat hij achter de toonbank en ver
koopt sigaren en sigaretten. Terwijl
hij zUn verhaal doet gaat de telefoon
Een onbekende uit Dedemsvaart feli
citeert hem met het verkrijgen van
het Nederlanderschap. „Ik schrijf
die telefoontjes allemaal op. Dit Is
lal de 174ste
Niet ges wicht
Die Hamburgse onderneming was
geen uitzondering in haar weigering
om zich angst te laten aanjagen. Het
Hilton-concern dat zelf een hotel
I exploiteert In Cairo, verzocht de Ara-
bische Liga laconiek haar neua niet
in andermans zaken te steken, toen
het een waarschuwing had ontvan
gen. en het Sheraton-concern, dat
momenteel een hotel in Tel Aviv
bouwt, reageerde In gelijke g«est.
Opmerkelijk is, dat vele interna
tionale ondernemingen, die aanvan
kelijk bogen voor de Arabische eisen
later tot andere gedachten kwamen.
De American-British Tobacco Com
pany, de American Express Compa
ny. Werkspoor, een aantal luchtvaart
maatschappijen en de American Ma
chine and Foundry Company, een
van 's werelds belangrijkste leveran
ciers van benodigdheden voor kern
onderzoek. behoorden daartoe.
Werkspoor had zUn Israëlische op
drachtgever, zij het ook tegen wil
en dank. bericht, dat het geen za
ken meer met Israël kon doen, maar
herzag zijn houding, toen het een
scherp antwoord ontving En de lei
ding van de American Machine and
Foundry Company, die eveneens voor
Arabische druk was gezwicht, deelde
nauwelijks twee weken later mee, dat
Tienduizenden
tegenstanders
in gevangenis
Het ergste verwijt, dat men Fidel
Castro kan maken Ls, dat hij het ver
trouwen van het Cubaanse volk heeft
verraden en de tradities en het ver
langen naar vrijheid van dit volk
heeft willen vernietigen.
Dit valt te lezen in een rapport
over Cuba, opgesteld door de Inter
nationale Commissie van juristen.
In het rapport wordt voorts gespro
ken over de voortdurende ontwaar
ding van het recht op Cuba. De
grondwet van 1940. die Castro beloof
de te zullen handhaven is maar on-
reveei een jaar van kracht gebleven
en de grondwet, die de oude verving,
werd en wordt voortdurend gewijzigd.
Verder zijn de teksten voor de
I grondwet door de ministerraad aan-
eenomen zonder enige invloed van
i het Cubaanse volk, ofschoon Castro
deze methode van grondwetswijziging
die door Batista werd ingevoerd her
haaldelijk met kracht veroordeeld
heeft.
In het strafrecht zyn bepalingen
met terugwerkende kracht opgeno
men. De willekeurige toepassmg van
de doodstraf, de eveneens willekeuri
ge confiscaties en het ondergeschikt
maken van de rechterlijke macht aan
het politieke gezag hebben het niveau
van de rechtspraak aanzienlijk om
laag gehaald. De handhaving van
het systeem van de revolutionaire tri
bunalen. dat vrijwel geen waarborgen
met betrekking tot de procedure kent,
schijnt in het bijzonder alarmerend
te zjjn.
Onder het voorwendsel de revolutie
te v-rdedigen, aldas het rapport, wor
den de fundamentele rechten voort
durend geschonden. In dit verband
wijst de commissie op het feit dat
de politieke gevangenen op Cuba op
dezelfde wijze worden behandeld als
de andere gevangenen. Hun familie
wordt zelfs onverbiddelijk vervolgd.
Tragisch
Door Cuba te onderwerpen aan het
Juk van een totalitair bewind, geba
seerd op een vreemde Ideologie heeft
Fidel Castrc met geweld de beginse
len geschonden, die hij beloofd had
te zullen verdedigen. De commissie
meent, dat het beeld dat Cuba op
het ogenblik te zien geeft, des te tra
gischer is, omdat het land en zijn
bevolking voldoen aan alle voorwaar
den. die geelst worden voor de instel
ling van een echt democratisch be
wind.
De Internationale Commissie van
Juristen is een los van de regeringen
staande en niet-politieke organi
satie, die adviezen geeft aan de Eco
nomische en Sociale Raad van de
Assemblee der VN. Zij wordt ge
steund door rond 40 000 Juristen ui*
een 90-tal landen.
By de samenstelling van bovenbe
doeld rapport is gebruik gemaakt
van officiële documenten, verklarin
gen en redevoeringen van Cubaanse
leiders en verklaringen van honderd
vierentwintig ooggetuigen.
Het rapport maakt o.m. melding
van een aantal Inbreuken op de
rechten van de mens. zoals rechters
die afhankelijk zijn van de volkspoli-
tie en leden van de communistLsche
partij: gevangenzetting en zelfs
executies van juristen, die politieke
gevangenen hadden verdedigd; ge
vangenzetting. soms voor jaren zon
der vorm van proces; onwettige ar
restaties op grote schaal; vervolging
van priesters en monniken en con
fiscatie van persoonlijke eigendom
men. In een overzicht vermeldt het
rapport de verklaring van een ex-ge
vangene. dat in de grootste Cubaan
se gevangenis „Isla de Pinos" thans
ongeveer tienduizend politieke gevan
genen zitten en dat de gebouwen,
waar zich de cellen bevinden, omge
ven zün door landmijnen, die men
elk moment kan laten exploderen.
Het hoge administratieve gerechts
hof In Bremen heeft beslist, dat ka
raktertests waaraan kandidaten voor
een rijbewijs worden onderworpen,
om hun geschiktheid als autobestuur
der te bepalen, ongrondwettig zijn.
Het hof is van oordeel, dat voor ad
ministratieve rechtbanken rapporten
of dergelijke over technische kwes
ties en lichamelijke en geestelijke ge
schiktheid geldigheid hebben.
Met deze uitspraak heeft voor het
eerst een hooggerechtshof in de
Bondsrepubliek in deze kwestie een
duidelijke beslissing genomen.
Aanleiding tot de uitspraak is een
zaak van een 47-jarige handelsver
tegenwoordiger. die wegens vijf ern-
sige verkeersdelicten in de periode
van 1954 tot 1958 veroordeeld is en
vier Jaar lang niet meer achter het
stuur mocht zitten Toen hij na af
loop van deze termijn opnieuw po
gingen in het werk stelde om in het
bezit van een rijbewijs te komen en
zich vrijwillig aan een test in het
medisch-psychologisch instituut in
Bremen onderwierp, verklaarden de
genen die het rapport opmaakten,
dat de kandidaat ernstige karakter
gebreken had zodat hy als autobe
stuurder niet geschikt was. De ver
tegenwoordiger kreeg daarom geen
rijbewijs.
De Bremer administratieve recht
bank heeft bepaald, dat de vertegen
woordiger recht heeft op een rijbe
wijs omdat hij in een tijdsbestek van
langer dan drie Jaar geen veroorde
ling heeft gekregen. Tegen deze uit
spraak was de Bremer stedelijke
overheid in beroep gegaan bij het
hoge administratieve hof. echter zo
als reeds gemeld zonder direct resul
taat. Het hoge hof heeft evenwel be
roep bij het federale administratieve
hof toegestaan.
Als gevolg van de ook in dit Jaar
weer teleurstellende resultaten ziet de
British Overseas Airways Corpora
tion zich genoodzaakt haar activi
teit in tc krimpen. „Het feit dat nu
voor hei tweede achtereenvolgende
jaar de beladingsgraad van onze
vliegtuigen is gedaald", zo deelt de
president-directeur. Sir Basil Small-
peice. mee in het officiële weekor-
gaan van zyn maatschappij, „moet
wel zijn stempel drukken op onze
plannen voor het volgend jaar en de
verdere toekomst. Wij zullen niet in
staat zijn onze activiteit op dezelfde
schaal voort te zetten".
Naar bekend boekte de BOAC in
de 12 maanden, die eindigden op 3L
maart 1962, met ongeveer f 145 mil
joen gulden het grootste verlies uit
naar geschiedenis. 8edertdien is
de wekeiykse beladingsfactor op
nieuw met gemiddeld 2H procent ge
daald <in de afgelopen week tot 43
procent). Een Jaar geleden schreef
Sir Basü. dat de beladingsgraad met
6 procent diende te stijgen, indien
de BOAC weer enige winst zou willen
maken „Thans zyn we dus 8'j pro
cent beneden dat punt", aldus de
president.
