ONTROERENDE MIES-MARATHON SLUIT
(VOORLOPIG) OP TWAALF MILJOEN
Spoedig Amerikaanse verkoping
TOTAAL
MORGEN
BEKEND
RAI bestormd door bewogen schenkers
„INGEVING"
Stem kwijt
Raadsvergadering rond televisie
gericht 1 maart 1860Woensdag 28 november 1962 Vierde blad no. 30818
X——ttttttttttt tf f linmttittttm
lijk niet voldoende tot de bevolking
doorgedrongen, dat in het dorp voor-
namelijk lichamelijk gehandicapten
van 17 a 18 jaar en ouder zullen wor
den gehuisvest.
Dokter A. Klapwijk, de geneesheer-
directeur van de Johanna-stichting
te Arnhem en de initiatiefnemer van
Het Dorp, die de 23 uur niet van I
Mies Bouwmans zijde is geweken j
(„Wij zijn zo immens dankbaar, dat
ik er geen woorden voor heb") zei
ons: „Het spreekt vanzelf, dat de
goederen, die strikt voor Het Dorp
zijn bedoeld daarin zo mogelijk een
plaats krijgen. Zo'n stencilmachine
of een klok kunnen w(j natuurlijk
best gebruiken. De meeste mensen
hebben echter duidelijk laten blijken,
dat hun giften zijn bedoeld voor de
Amerikaanse verkoping.
,Wij hebben in ons landje wel 36 verschillende politieke par
tijen en godsdienstige groeperingen, maar we hebben maar één
dorp en ook maar één Mies Bouwman". Met deze woorden ver- j
tolkte Wim Kan, het klapstuk van de televisie- en radiomarathon,
de gevoelens van iedereen, die deze manifestatie op welke wijze
dan ook heeft meegemaakt. En getuige het ingezamelde geld was
dat iedereen.
Op onnavolgbare wijze wist de cabaretier telefonisch de direc-
ties van vier grote concerns (,,U staat in Wall Street hoog geno
teerd, maar ook hier") een totaalbedrag van een ton uit de zakken j
te kloppen en het voorlopige ingezamelde kapitaal op f. 12 miljoen
te brengen.
,Ik wou u allemaal bedanken voor de fijnste dag en de fijnste
nacht uit mijn leven", riep Mies Bouwman na 23 uur onafge
broken over het podium te hebben gedribbeld. ..Het zijn fijne
mensen hier in de RAI en ook jullie thuis, jullie zijn allemaal fijne
mensen". En haar stem verstikte in de tranen. Er werd gehuild
daar in de RAI en in geheel Nederland tranen van ontroering
over de door niemand verwachte massale demonstratie van
naastenliefde.
De Mies-marathon, die alle records
heeft gebroken en alle verwachtingen
heeft overtroffen, is een weergaloze
prestatie geweest, die zo uniek is dat
een herhaling uitgesloten moet wor
den geacht.
Maar naast alle dankbaarheid over
de grootheid van hart die hier is ge
demonstreerd, zullen velen toch ook
zijn getroffen door een beangstigend
gevoel van de overweldigende macht,
die moderne communicatiemiddelen
als radio en televisie kunnen uitoefe
nen.
In de nacht
Tot diep in de nacht is door talloze
AVRO-employé's en vrijwilligers, van
wie sommigen 40 uren achtereen in
touw zijn geweest, gewerkt aan de
nasleep van de marathon: het tellen
en sorteren van de enorme hoeveel
heden geld en het overbrengen hier
van naar de kluizen van de spaar
bank van de stad Amsterdam, en het
expediëren van de duizenden ge
schenken, die een groeiende stroom
diepbewogen mensen naar het RAI-
gebouw had gebracht. Geschenken in
een niet te beschrijven verscheiden
heid: van een schildpad tot een zak
hockeysticks, van teddyberen tot
automobielen. En dan de levende
have: kalveren, honden, pony's, big
gen. kalkoenen, konijnen en zelfs een
hert. Oververmoeide mannen en
vrouwen van het ontvangstcentrum
in het RAI-restaurant. wie de hele
affaire tenslotte volkomen over het
hoofd liep. grepen het aanbod van
Artis, om de dieren voorlopig aldaar
in de kinderboerderij te huisvesten,
dankbaar aan. De Amsterdamse die
rentuin had zelf trouwens al laten
weten een kinderboerderij aan het
dorp te schenken.
Opvallend is, dat een zeer groot
deel van de geschenken in natura
uit speelgoederen en attributen voor
kinderen bestaat. Het is waarschyn-
Staande bracht de stampvolle
Oosthal in het R.A.I.-gebouiv
Tony Vos een ovatie, toen hij
namens Radio-Veronica een gift
kwam aanbieden. Een vorste
lijke gift: veertien maanden lang
tienduizend gulden per maand.
Terwijl Tony Mies Bouwman
met een kus complimenteerde,
keek dr. Klapwijk gelukkig toe.
zal mij niets verbazen als we daar
voor méér dan 23 uur nodig zullen
hebben
Voor degenen, die de marathon de
volle 23 uren hebben meegemaakt,
is het een belevenis geworden, die zij
hun leven niet meer zullen vergeten.
En ook in de huiskamers, waar velen
de nacht bij hun televisie- of radio
toestel hebben doorgebracht, is het
een indringende manifestatie ge
worden.
„Het is een ingeving geweest",
vertelde ideeën-man Geert Elf-
ferich gisteren. „Weken geleden
vroegen ze mij wat te bedenken
voor de geldinzameling. Ik weet
niet hoe het gebeurde, maar in
eens kwam het luciferdoosje in
mijn gedachten. Het is sterk, je
bewaarde er vroeger als jongen
een kever in of een stukje
kauwgom. Iedereen heeft het in
huis en je kunt er haast elk
denkbaar bedrag in stoppen.
Maar dat zijn verklaringen
achteraf. Toen ik de lucifer
doosjesstunt voorstelde, had ik
mij dat alles niet gerealiseerd.
Je krijgt zo'n idee voordat je er
erg in hebt. Het is ook eigenlijk
niets bijzonders".
Maandagavond was Geert
Elfferich in de RAI-hal. HU zat
in spanning of de luciferdoosjes
hun werk zouden doen. Pas toen
bleek dat de mensen in drom
men naar de winkels gingen, had
hy rust. „Je voelt je er toch
verantwoordelijk voor, ook al
valt natuuriyk niet te becijferen
of er iets meer door is opge
haald".
Spoedig
Waar de goederen biyven? Terwijl
de eerste vrachtauto werd volgeladen
omdat de RAI zyn hallen dringend
nodig heeft voor de opbouw van de
Horecava-tentoonstelling zei AVRO's
Siebe van der Zee met enige wan
hoop in zijn stem: „Vannacht gaan
alle spullen haar Hilversum. Wy
hebben een enorme opslagplaats no
dig en er wordt hard aan gewerkt die
te vinden. Daar zal alles worden ge
sorteerd en ik stel my voor dat de
dingen, die een plaats krygen in Het
Dorp ergens in Arnhem zullen wor
den bewaard tot de bouw is gereali
seerd. De rest is bestemd voor de
Amerikaanse verkoping, die wy zo
spoedig mogelijk zullen houden Het
Overdonderend
In de eerste plaats natuuriyk door
de overdonderende stroom geld en
giften en de onvoorstelbare prestatie
van Mies Bouwman. Maar vooral
toch ook door het enorme enthou
siasme van de eindeloze rij artiesten.
Geen hunner heeft zich van dit op
treden, dat volkomen belangeloos
was en waarvoor zy zich vaak vele
opofferingen getroostten, met een
Jantje-van-Leiden afgemaakt. Zy
gaven zich tot het uiterste: Toon
Hermans, die midden in de nacht het
RAI-gebouw tot laaiende vreugde
bracht. Piet Muyselaar en Willy Wal
den met het kostelyke verhaal van
de fietsenbewaker, Johnny Kraay-
kamp, die nog nimmer tevoren zo
virtuoos op het beeldscherm kwam,
de Wama's in een meesterlijke crea
tie en Ko van Dijk, die zo wild en
thousiast een scene uit Midzomer-
nachtsdroom speelde, dat hy met
spontane eigen teksten kwam. die de
overige leden van de Nederlandsche
Comedie het hart deden vasthouden,
maar van de uitzending een enorm
succes maakten. En dan Wim Son-
neveld. die zij het op beeldband
toch nog present was en Rudie
Carrell, die het voorbeeld van Toon
Hermans volgde en zijn aanvanke-
lyke besluit om niet mee te doen ver
anderde en onmiddellijk naar de RAI
kwam. Minstens 100 artiesten die
zich vlak voor of gedurende de uit
zending aandienden, konden niet
meer in het programma worden ge
plaatst. Ook een dergelyke sponta
niteit is nimmer eerder vertoond.
Storm los
Velen hebben in het spelen van het
Wilhelmus door het Concertge
bouworkest kort na één uur gister
middag het symbool gezien van de
eenheid, die tydens de manifesta
tie ons volk in haar ban had ge
kregen. De duizenden in de Oost
hal van de RAI. die snel voor f 10
een plaats hadden gekocht om te
voorkomen dat zij by de na half
twee geldende toegangsprijs van
f 2.50 geen kans meer zouden kry
gen. zongen het volkslied uit volle
borst mee.
En van één uur af brak een storm
los, die op een chaos dreigde uit te
lopen. De uitzending had duizenden
mensen zo diep in het hart getroffen,
dat zij zich spoorslags naar de RAI
spoedden met in allerijl ingezamelde
geldbedragen. Snel gemobiliseerde
eenheden van de Amsterdamse po
litie probeerden enige ordening te
brengen in de dichte rij van vele
honderden meters lengte die zich om
het RAI-gebouw kronkelde. Duizen
den mensen, met in hun zakken vele
tienduizenden guldens en in hun
hoofd het vaste voornemen hun gift
aan Mies Bouwman persooniyk aan
te bieden, drongen op.
Onmogelijk
een weg naar de Oosthal moest zoe
ken, bereikten honderden de grote
zaal met het podium
Duizenden bezoekers op de tribu
nes. verstoken van eten en drinken
en de gedachten aan toiletbezoek on
derdrukkend 'wie opstond was im
mers zyn plaats kwijt), hielden vol,
uur na uur. applaus na applaus. Men
nam gelaten de moeilykheden met
de akoestiek in de grote hal en de
uitzicht belemmerende camerawa
gens. Men bleef vrolijk en juichte
Tot tweemaal toe werd de toestand
zo kritiek, dat op verzoek van de met
eindeloos geduld optredende Karei
Prior een pauze werd ingelast om
althans het gangpad voor het po
dium te ontruimen. Tientallen came
ramannen en technici raakten hier
namelijk telkens verstrikt in kluwen
mensen, handkarren vol bankbiljet
ten of op wagens binnengebrachte
zeilboten. De tweede pauze, die om
half vijf werd ingesteld, duurde 23
minuten, waarin dokter Klapwijk de
mensenmenigte naar allerlei hoeken
van de grote hal praatte.
Ook Veronica
Het is ondoenlyk om de stroom
van giften te noemen, maar zy kwa
men uit alle lagen van de bevolking
en uit alle groeperingen. Vertegen
woordigers van andere omroepver
enigingen boden sommen geld aan en
Radio Veronica bleef zelfs niet ach
ter: toegezegd werd het formidabele
bedrag van f 140.000 - te betalen uit
de winsten van de komende 14
maanden.
Mies Bouwman. onvermoeibaar,
bleef van het eerste tot het laatste
uur charmant, harteiyk en ad rem,
zonder ook maar een ogenblik haar
spontaniteit te verliezen.
Zij gaf iedere schenker, die bij het
podium kwam de indruk dat zij juist
op dit ene bedrag had zitten wach
ten. Het was meermalen een aaneen
schakeling van ontroerende momen
ten. Een marktkoopman, die zijn
laatste f25.- bracht cn als een trotse
pauw terugliep omdat Mies had ge
zegd: „Ik ben gek op jullie Water-
looplein". De invalide fietsenbewa
ker. die de belofte kreeg dat Mies
Bouwman bij hem op visite zou ko
men. Twee jongetjes die een konijn,
hun lievelingsdier, met pijn in het
hart afstonden. Een 93-jarige oud-
Indischman uit Bronbeek, voor as ie
een speciale polonaise werd georga
niseerd. Een marktvrouwtje van 76
jaar. die niet alleen 600 ingezamel
de guldens in haar voorschoot mee
droeg maar ook een kist sinaasappe
len aanbood: „Je zal wel dorst heb
ben. m'n kind". .Mies: .,1' bent een
lieve schat".
Wachten
En elders in het gebouwencomplex
werd maar gewacht en gewacht. Een
boer met een kalf werd het wachten
moe, verkocht zyn dier ijlings voor
f 250.- aan een slachter en stortte het
geld in een van de kisten. Twee I
Haagse kunstschilders, Leon Zelden- j
rust en Ton Hoogendorn, die een in- j
gelyst biljet van f 100 - wilden aan
bieden. zagen zich plotseling met een
levend kalf opgescheept De eige
naar. een Drentse boer. zei: ..Ze laten
mij toch niet bij het podium, maar
jullie met je artistieke koppen ma
ken wel een kans. Bied namens mij
dat dier maar aan". Het heeft de
kunstenaars een uur zoeken gekost j
eer zij het kalf aan een argeloos
echtpaar, dat ook stond te wachten,
konden overgeven. Om de ry wach
tenden op het Europaplein te plezie
ren werden in de namiddag luid
sprekers voor het gebouw geplaatst,
opdat zy het programma konden
volgen.
Minister
De manifestatie kan men zonder
overdyving een grandioos succes
noemen. Er is gegeven en geofferd
door Koningin en brandweerman,
door landarbeider en grootindustrieel
De actie „Open het Dorp" groeide uit
tot een nationaal evenement, zoals
Nederland nimmer heeft gekend. Het
sprak dan ook vanzelf dat het slat
woord werd gesproken door minister
Klompé namens de gehele regering.
Zy had de politieke beschouwingen
in de Eerste Kamer, waar de minister
aanwezig moest zijn. even verlaten
om hartstochtelijk te bedanken voor
hetgeen die 23 uren was gebeurd. „De
regering is vervuld van grote dank en
bewondering voor deze golf van
spontane, warme menselijkheid,
waarmee ons volk meeleeft met de
gehandicapte medemens. Niemand
van ons had dit in deze harde tech
nische tijd voor mogelijk gehouden".
Er werden ter afsluiting meer rede
voeringen gehouden. Burgemeester
(Van onze Hilversumse
correspondent)
Mies Bouwman is haar stem
kwyt. „Eigenlyk zou ik U alle
maal binnen moeten vragen,
lieve mensen, maar vindt U het
heel erg. als ik nu naar bed ga?"
ze fluisterde het wat schor.
Een beetje aangedaan, wat stil
en witjes stond zij aan de in
gang van haar woning aan de
Torenlaan.
„Wat is het toch een fyn
dorp", bracht ze nog tranen
slikkend uit, „Blaricum weet
grote daden naar waarde te
schatten".
Enkele honderden belangstel
lenden drentelden huiverend in
de avondkilte heen en weer om
„hun Mies" een warm welkom
te bereiden. Een daverend, thuis
komst, want ook de boerenkapel
zorgde voor een welluidende
hulde. Zoon Joost (5) mocht op
blijven.
C. Matser van Arnhem: „Ik ben bU-
zonder geroerd en getroffen door het
werkelijk nationale, dat ons de afge
lopen 23 uur bijeen heeft gebracht".
Prof. ir. L. H. de Lange, voorzitter
van het stichtingsbestuur van het
dorp: ..Ik had nooit gedacht dat het
Nederlandse volk tot zo'n emotiona
liteit in staat zou zyn." De waar
nemend directeur van de AVRO.
Henk de Wolf: „Wie had kunnen
vermoeden, dat er zoveel geld in Ne
derland zou zyn?". En dokter Klap-
wyk: „Er is geen vrouw in staat om
zo de harten van het Nederlandse
volk te bespelen als Mies Bouwman
dat heeft gedaan".
Twee boeketten rode rozen van elk
23 bloemen voor elk uur één
werden in de armen van Mies Bouw
man gelegd, die nog snikkend wist uit
te roepen, alsof ze het zelf niet ge
loofde: „De stand, de stand is op dit
ogenblik 12 miljoen gulden
De Marathon was voorbij, precies
23 uur en 19 minuten nadat het RAI-
gebouw met de huiskamers was ver
bonden.
Het was voor vrywel iedereen een
onmogelykheid op het podium te
komen. Zelfs een prolongatie van de
marathon met nog eens 23 uur zou
niet voldoende zyn geweest om iedere
schenker voor de camera's en micro
foons te brengen. De menigte bleef
aandringen, al was het alleen maar.
omdat men immers een kans maakte
door het ontvangstcomité te worden
geselecteerd voor de groep der ge
lukkigen. die tot Mies Bouwman
werd toegelaten. Honderden hebben
vijf uur of langer dicht opeengepakt
gewacht op een gunstige beslissing
en gingen tenslotte teleurgesteld naar
huis, na hun cadeaus by de stapel
te hebben gelegd of hun zakken geld
in de daarvoor bestemde kisten te
hebben geleegd. Het was een triest
facet in deze marathon, maar een
onvermijdelijk iets. Zelfs het feit, dat
Mies Bouwman zich even in de ont
vangstzaal liet zien of het spontane
ingrijpen van omroepster Ageeth
Scherphuis en t.v.-gastvrouwe Lon-
neke Hoogland, die een verlengstuk
van mevrouw Bouwman werden, ver
mocht de bittere pil niet te vergul
den.
Het hielp geen zier of de tramcon
ducteurs van lyn 4 in hun volgeprop
te wagens bekendmaakten, dat men
toch geen kans maakte om in de RAI
te worden toegelaten. Zij kwamen,
de aannemers met soms tienduizen
den guldens op zak, de schooljongens
met bijeengeschraapte dubbeltjes en
stuivers en de mannen, die in een
opwelling om ook iets te doen spon
taan een schildery van de muur ruk
ten of een klok van de schoorsteen
mantel weggristen en het huis uit
renden naar het RAI-gebouw.
Men trok zich niets aan van de po
litie, negeerde de dreigementen van
de motoragenten en kroop brutaal
onder de paardebuiken van de bere
den politie door. Er is geprobeerd
ramen en deuren van de RAI te for
ceren, er zUn harde woorden geval
len by de streng bewaakte toegangen.
Men moest en zou naar Mies. De po
litie moest tenslotte ook in het ge
bouw zelf gaan optreden. Er is ge
probeerd hindernissen te bouwen in
de vorm van ijzeren hekken, waar
van de openingen werden opgevuld
met gealarmeerde militairen. Ver
geefs. De afzetting bezweek onder de j
opdringende mensen. Tenslotte wer- 1
den de stalen brandschermen tussen
de hallen neergelaten. waardoor
theoretisch geen muis meer van de
ene hal in de andere kon komen.
Maar de wilskracht van de goede
gevers om by Mies Bouwman te ko- j
men was niet te stuiten. De barrières
werden op onbegrypelyke manieren
genomen en ondanks het feit, dat
men door twee brandschermen en
drie enorme ruimten vol bewaking j
Wim Kan zorgde voor een
stukje zuivere commerciële tele
visie als sluitstuk de marathon. Namens de oud-gedienden uit I geldbedrag aanbieden, verza-1 jaarde zorgde voor een der tal-
Maar ..Het Dorp heiligde ook Bronbeek in Arnhem kwam een meld onder de andere oude mili- loze hartverwarmende momen~
deze middelen. En het resultaat g^.jarige Mies Bouwman een tairen. De vitaliteit van de be- ten uit deze unieke marathon,
van deze overigens verrukke- j
lijk verkochte reclame was j
fantastisch. In een kwartiertjel
een ton
(Van onze A'dam correspondent»
Morgenavond om zeven uur zal de
A.V.R.O via de radio het bedrag
bekend maken, dat tydens de 23-
uren-uitzending ten bate van de
actie „Open Het Dorp" is bijeen
gebracht. Er moet nog veel wor
den geteld. Maar het staat vast
dat het aan het einde van de uit
zending oekendgemaakte bedrag
van f 12 miljoen, nog verre zal wor
den overschreden Bovendien zal
hieraan nog de opbrengst van de
spoedig te houden Amerikaanse
verkoop van de cadeaus worden
toegevoegd.
Het zal velen zyn opgevallen, dat
het scorebord op het podium in
de R.A.I, dat om half zes 'smor
gens 7.152.022.32 vermeldde, 7 j uur
later om twee uur nog „slechts"
7.893.590,70 aanwees. Dat de zeven
miljoen in de nachtelyke uren
toen snel werden bereikt, lag aan
de lucifersdoosjes-actie, waarvan de
totale opbrengst van ruim 5 mil
joen gulden eerst in de vroege
ochtend geheel bekend was.
Een miljoen gulden is veel geld ©n
er moeren heel wat cheque's en 1
Om zeven uur gisteravond zou de vergadering van de raad van Rheden
aanvangen. Op dat tydstip lag de raadzaal in het gemeentehuis in de Steeg
echter ^il en verlaten. Raadsleden, publiek en pers hadden zich rond een
televisietoestel in de trouwzaal geschaard. Daar speelde zich een der meest
merkwaardige vergaderingen van de Rhedense raad af.
Staande naast het toestel opende burgemeester mr. J. P. Drost de verga
dering en terwijl op het scherm een zichtbaar vermoeide Mies Bouwman
onverdroten voortging met het in ontvangst nemen van de giften voor de
actie „Open Het Dorp" werd een voorstel van B. en W. in behandeling ge
nomen, waarby de raadsleden ongetwyfeld nimmer zo instemmend zullen
hebben geknikt.
Juichend klonk haikt het „ja" van de raadsleden op het voorstel om als
nabuurgemeente van dit kleine dorp in oprichting f 10.000 beschikbaar
te stellen. En zij vergaven het B. en W. goedmoedig, dat dit college eigenlyk
buiten zyn boekje was gegaan, want in Amsterdam bevond zich reeds een
Rhedense deputatie met de cheque, die al voor het raadsbesluit was
gevallen, werd aangeboden.
bankbiljetten worden binnenge
bracht. eer dat is bereikt. Tegen
over het massale karakter van de
actie met de lucifersdoosjes leek
het aanvankelyk met de individue
le giften en collectes niet zo'n
enorme vaart te lopen. Maar in
feite werden in het gehele land
reeds zakken leeggeschud en kwa
men de-meeste gelden in de mid
dag- en namiddaguren binnen.
Om tien over zes deelde de enthou
siaste Mies Bouwman mee, dat de
tien miljoen gulden was bereikt.
Het was eigenlyk een vergissing,
want op de eindtelmachine in de
centrale post lazen wy om kwart
over zes het cijfer 9.066.396,56.
Maar tegen zeven uur waren de
tien miljoen er toch ep daarna in
een half uur tijd. werd hieraan
een bedrag van f2 miljoen toege
voegd.
De K RO., die om half acht met
het normale televisieprogramma
zou beginnen, bood spontaan zend
tijd aan om de inzameling even
tueel doorgang te doen vinden,
maar de A.VJl.O. vond het welle
tjes. Trouwens: Mies Bouwman
zal de komende maanden nog vele
malen met een soort totoquiz op
het scherm komen om verder te
bouwen aan het stichtingskapitaai
van het dorp, dat tot f25 miljoen
moet groeien. Het is typerend voor
de ernst, waarmee het Nederland
se volk aan de inzameling heeft
deelgenomen, dat bij de controle
slechts één bedrag bi) wijze van
IM&gh*
