r/
204
tfó
in
W\
>P^
TRIBUNAAL snuf felt naar de
fouten bij Britse veiligheid
1W
JU
ïka
t- 'Vr n/v
'4>,
JL^mjC
e
/J/
1W
/J«r
x,
%w
V,V.
K
j JUL***
1ST
k
*sA
IHI
V?
s
'o
c°lh
TVq
I 6/
EKKEN
e«/9
;hetknqpe
V
A
DRI
4^(4
K%\
\W*t
:oH®6' ïfi^ylVS
li O
7/
ify
•qm
lO*''1
K
Sfe
lU
UIVV)
%y
!?3
/Po
Oz, ->
1Q8
TÖJ
'X\4'
//o
r S
\x,v
AU
Hf
Vf
*0j~%
Vf* V
/w
Mo
W cfi
A- 4\l
.71
Mo
137
K4"
;jj
'^1
ut
g g!
v i? 4"
Taak: feiten opdiepen waarop
aanklachten gebaseerd zijn
Vierde blad no. 30813
//?3
i^y
/u
Mó
"o_
73
oO
JV
/Af
1s
/<$o
•fy/
r«V«
i
vv
>°<,4
/<3/
vii
\lIMI
/j<3
V,
/3y
fr
775"
xf
O-s
3f
5
®r/i
'"frel
°il
*o/4
iou^
/<33
jJLMfilVlAUAIiiJ)
iv&
y Ljb
V
sj
//V
JVE telefoonnul
afdelingen.
•V.
'#7.
*f
.O
1s0Q
JN
"-oy
Va,
//i
/<n?
uitgebreide
r u
777
'A*'
a
i. L. J
IAAT 35
rrjjTRTFUG
AT<T
v
.^>C>
.<e>VV
4^7.
U0°
77F
77
«V,
/dj
^v;
/77
,rC^7ee«S,
Uto^«eNeiW»'
,n ~jAa^
Tri
777
Ion «H »z
t/n
/6>j
7i7
X
O
o
INNETTERI
maten 34
rf^ ,C
«O0^-
at.._SC
.0^
-
ty/.v^
t
CS
fQ
/<?J
T-^V'
/v
'o9
xc
A.
7JT
'if
-
v^7>.
/9<?
N»»jOM
/5>5
^0
s X. p
5' 7V
■Cn f-S
t»\V
/o-f
y*
A'
"v
?ös
^flJ"
77^
/i^
4;»v^.7
r<4>
/57
s5
t
O
/JcT
jjojgjy
MI0>in7
1%
707
Qj> /\V
o>
r? A
777"
•- °/«5.
t.
773
0.
|JP i
7^5
//J
i 4". v
v^:
rd 7/ 1
V
//f
?_x
o
w
Openbaar
t)onderdagmor
verkoop van t
MAGER R
Voorw. goedge
iDe verkoper
Onderzoek achter
gesloten deuren
S (Van onze Londense correspondent)
Publiek en parlement ln Engeland
jAzullen weinig of niets bemerken van
61 kt onderzoek naar de tekortkomin
gen op het gebied der militaire vei-
J' Ügheid en naar anonieme verdacht
makingen in de pers en elders geuit
pilaar aanleiding van de spionage-
laak - Vassall. Gisteren is ergens op
de tweede verdieping van een modern
regeringsgebouw In Londen het
schimmenspel van het desbetreffende
l-lbunaal begonnen. Het was niet te
69jve.wonderen, dat de voorzitter van
•)!J het driehoofdige tribunaal, rechter
jj Lord Radcliffe, by de formele ope-
52 nlng van het onderzoek mededeelde,
33 dat de zittingen, mogelijk op een
enkele uitzondering na, achter geslo-
l^n deuren zullen plaatsvinden.
„Dit is middeleeuwse willekeur",
toompelde iemand naast ons, een be
kend Labourafgevaardigde en oud
minister, die goed in militaire zaken
thuis is. Deze uitlating was opnieuw
een bewijs dat dit een zaak is met
een sterke politieke kant en dat de
vrees bestaat, dat de regering zal
proberen de dingen in de doofpot te
stoppen. Want premier Macmillan
heeft reeds beslist, dat het tribunaal
rapport niet in zijn geheel zal wor
den gepubliceerd, zoals bij vroegere
tribunalen wel het geval was, doch
slechts gedeelten ervan, welke de re
gering geschikt acht. Dit hoeft ech
ter geen boze opzet te zijn omdat
tenslotte aangelegenheden als deze
nu eenmaal niet het volle daglicht
kunnen verdragen. Trouwens Mac
millan heeft duidelijk genoeg g°zegd
dat ministers of oud-ministers, indien
zij schuldig worden bevonden aan
Onthulling
De enige onthulling, welke op deze
openingsdag van het tribunaal werd
gedaan, is dat de journalist in kwes
tie verbonden is aan het dagblad
„Daily Sketch" en het Lagerhuislid
dat door hem werd ingelicht de 32-
jarige Peter Tapsell is, die geduren
de de algemene verkiezingen van 1955
de persoonlijke assistent was van de
toenmalige Sir Anthony Eden, thans
Lord Avon.
Alle zichtbare en onzichtbare figu
ren in de dramatische nasleep van
deze spionagezaak dienden door mid
del van hun raadslieden het ver
zoek in tijdens het onderzoek juri
disch te mogen worden vertegenwoor
digd. Dit betreft in de eerste plaats
de hoofdpersonen Vassall, Galbraith
en Lord Carrington, en verder een
aantal dagbladen en twee door Mac
millan genoemde journalisten, die
hier, zoals gebruikelijk, onder eigen
naam het politieke nieuws in com-
mentaarvorm opdienen.
Verzoek van de
oppositieleider
Ook oppositieleider Gaitskell ver
zocht krachtens zijn positie hij was
het die in de eerste plaats op een
openbaar onderzoek had aangedron
gen toestemming om zich juri
disch te laten vertegenwoordigen,
hoewel zijn raadsman toegaf dat h(j
geen nieuwe inlichtingen of bewijs
materiaal zou kunnen verschaffen.
Een van Gaitskell sargumenten voor
zijn vertegenwoordiging was dat
Macmillan in deze zaak partijpoli
tiek had bedreven inpiaats van de
oprichting van het tribunaal op kor
te en zakelijke manier, oals dat
vroeger gebruikelijk was, ter kennis
van het parlement te brengen.
Onmiddellijk rees de vraag of nu
ook premier Macmillan zich door een
raadsman bij het tribunaal zal laten
vertegenwoordigen. Hij zal hierover
in 't Lagerhuis worden ondervraagd.
Gaitskell liet ook protesteren tegen
het feit dat de advocaat-generaal, die
in processen, waarbij de regering is
betrokken, optreedt namens de kroon
en die lid is van de regering, een
leidende rol zal spelen bij het on
derzoek, waarbij tenslotte het ge
drag van andere ministers betrokken
is. De raadsman, hoewel natuurlijk
niet twijfelende aan de volkomen
rechtschapenheid van de advocaat-
generaal noemde diens positie in dit
tribunaal „onmogelijk" Hij vroeg dan
ook om een van de regering werkelijk
onafhankelijke raadsman,
ernstig verzuim, daarvoor zullen moe
ten boeten, Doch uit het tribunaal-
onderzoek zelf zal nauwelijks sen
satie te puren zijn, tot diepe teleur
stelling van hen, die in de prille och
tenduren buiten in kou en regen
urenlang in de ry stonden om tot
de zaal te worden toegelaten.
Geen rechtbank
Het tribunaal is geen rechtbank
en het onderzoek geen proces, er is
geen openbare aanklager, geen jury
en er zijn geen verdachten. Alle in
drukwekkende attributen van de Brit
se rechterlijke macht ontbraken dan
ook. Geen rechters- en advocaten-
pruiken, geen toga's. Wel heeft het
tribunaal bepaalde strafrechterlijke
bevoegdheden, omdat het getuigen
kan gelasten te verschijnen en hen
onder ede kan dwingen de waarheid
te spreken. Het rapport kan tot straf
vervolging leiden, maar het is voor
gekomen dat aan iemand, wiens goe
de naam was aangetast door 'n tribu
naal, een strafvervolging om zijn re
putatie hersteld te zien, geweigerd
werd. De taak van het tribunaal is
de feiten op te diepen, waarop een
aantal losse beweringen gegrond zijn.
Het zal trachten vast te stellen of
het waar is dat Lord Carrington, de
minister van Marine, na het vorige
spionageproces van 1 Vi jaar geleden
tegen Lonsdale, Kroger en de hun
nen, werkelyk heeft geweten dat er
nog een spion bij de Admiraliteit
rondwaarde en niets gedaan zou heb
ben om hem op te sporen. Dat er
een tweede spion aan het werk was,
is echter volgens sommigen niets bij
zonders, omdat er na de arrestatie
van de groep-Lonsdale-Kroger nog
steeds seinen of andere tekenen uit
de Sow jet-Unie binnenkwamen, waar
uit de autoriteiten hebben moeten
concluderen dat men met een uit
gebreid spionagei»et had te doen, dat
doorwerkte ondanks het feit dat een
aantal voor Rusland werkende spion
nen was gegrepen.
Onbegrijpelijk
Een andere hoogst ernstige aan
tijging betreft een verdacht samen
spel tussen de tot 18 jaar gevan
genisstraf veroordeelde William Vas
sall en zijn chef, de vroegere onder
minister van Marine, Thomas Gal-
Bantoe-oproer in
Paarl bij Kaapstad
Ongeveer honderd Bantoes gewa
pend met pangas (kapmessen), heb
ben gisterochtend vroeg in Paarl, een
bekend wijnbouwoord op 50 kilometer
van Kaapstad, een oproer ontketend
waarbij twee blanken en vijf Bantoes
werden gedood. De politie opende het
vuur toen de Bantoes het politie
bureau in Paarl omsingelden, stenen
begonnen te gooien en probeerden,
het gebouw binnen te dringen. Vijf
braith, dat door de politie of de ge
heime dienst zou zijn gesignaleerd en
merkwaardig genoeg door haar ter
kennis gebracht aan een journalist,
die op zijn beurt een conservatief
Lagerhuislid op de hoogte stelde, die
er weer voor zorgde dat Macmillan
er onmiddellijk kennis van kreeg. Dit
was de druppel die voor de Britse
premier de emmer deed overlopen.
Hoewel hij weerstand probeerde te
bieden aan de oppositie voor wie deze
zaak koren op de politieke molen
was, zwichtte hij onder de druk van
het nieuwste gerucht en benoemde
ijlings dit tribunaal.
Men vraagt zich af hoe het moge
lijk is dat de politie wel een journa
list verwittigt van een feit, dat aan
hoogverraad grenst Galbraith zou
Vassall hebben willen helpen om via
Italië uit te wyken naar de Sow-
jet-Unie en zou mogelijk ook zelf
van plan geweest zijn dit te doen
en dat de regering dit via een ge
sprek in een club te weten moest ko-
men-
oproerlingen werden dodelijk getrof
fen.
Twee blanken, een Jongeman en
een vrouw, die op het rumoer nader
bij waren gekomen, werden door de
woeste menigte met kapmessen ge
dood.
De politie deelde later mede, dat
ook een blanke vrouw van middel
bare leeftijd door de negers is aan
gevallen. zy is in kritieke toestand in
een ziekenhuis opgenomen.
De oproerlingen hebben ook win
kels in de buurt van het politiebureau
met stenen bekogeld, ruiten ingesla
gen en getracht benzinestations en
andere gebouwen in brand te steken.
De versterkte politie slaagde erin de
oproerlingen, die hun actie om 4 uur
's nachts plaatselijke tijd waren be
gonnen, bij het aanbreken van de dag
te verspreiden. Er zijr achttien Ban
toes gearresteerd en de politie heeft
een aantal kapmessen, ijzeren sta
ven en andere metalen wapens in
beslag genomen.
Volgens een hoge politiefunctiona
ris zou deze aanval een represaille
kunnen zijn voor arrestaties, die
eergisteren in het Bantoedorp Mbe-
kweni, nabU Paarl, zijn verricht naar
aanleiding van moorden die de afge
lopen tijd in dit gebied zjjn gepleegd.
„Er zijn vijf moorden gepleegd",
aldus deze politieman, „namelijk op
een blanke winkelier die in zijn win
kel door enkele met kapmessen ge
wapende lieden om het leven werd
gebracht, op drie niet-blanke vrou
wen die in een plantage bij het dorp
werden gevonden en kennelijk met
assegaaien (speren) waren gedood,
en op een inboorling wiens ont
hoofde lichaam kortgeleden in de
Bergrivier by Paarl werd gevonden.