Baron Pierre
de Coubertin
TULPEN
Kom er
ACHT-er
Eb en vloed bepalen werktijden
oudste postbode in Duitsland
grondlegger
moderne
Olympische
Spelen
VOOR DE TUIN
Kwart eeuw geleden stierf:
man van
zeer brede
cultuur
Veelzijdig
m „MARKT of TEMPEL"
Deze herfst
met pensioen
Zaterdag 10 november 1962
Pagina 2
hem een hartelijk applaus voor zijn
briljante rede. En daarmee acht
te men alles afgedaan
Met een handjevol vrienden steed
De Coubertin door. Moedig en met
vaste wil tegen een zee van on
begrip. Van dat ogenblik af zat
De Coubertin zo diep in „zijn"
(Van een onzer redacteuren)
Een golf van ontroering ging in de herfst van
1937 door de gehele sportwereld toen uit Genève het
bericht kwam dat Pierre de Frédi, Baron de Couber
tin, de grondlegger van de Moderne Olympische
Spelen, op 74-jarige leeftijd was overleden. Hij stierf
op een bank in het Lagrange-park. Rustig, zonder dat
iemand het merkte. Lausanne, de stad waar hij het
hoofdkwartier van het Internationaal Olympisch
Comité had gesticht, gaf hem een eregraf. Zijn hart
werd ingevolge zijn laatste wilsbeschikking naar het
heilige Olympia overgebracht.
De Coubertins naam is on-
verbrekelijk aan de wederge-
boor te van de in de% Griekse
Oudheid verloren gegane
Olympische Spelen verbonden.
Men heeft vaak uit het oog
verloren dat De Coubertins be-
langstelling veel verder reikte
dan het terrein van de sport en
de lichamelijke opvoeding. Hij
was een man van ongemeen
brede cultuur en grote belezen
heid. Zijn totale oeuvre, be
staande uit 60.000 pagina's, be
vat werken over de Olym
pische beweging maar ook over
Frankrijks geschiedenis na
1870. hervormingen in het on
derwijs en Engelse pedagogie.
Veelzijdige figuur als hU was,
kon de gefortuneerde De Couber
tin in zijn jeugd alle kanten op
ZUn belangstelling ging uit naar
een carrière als politicus of offi
cier. HU zag van beide af en ging
aan de Sorbönne pedagogie en so
ciologie studeren. In zijn studen
tenjaren was hU een hartstochte
lijk sportman. En zijn belangstel
ling bleef niet beperkt tot één sport.
Het was niet verwonderlijk dat de
vlot afgestudeerde De Coubertin in
1889 van de Franse regering de op
dracht kreeg een onderzoek in te
stellen naar de ontwikkeling van
de lichamelijke opvoeding en de
sport in Frankrijk. De Coubertin
schrok van de resultaten, die het
onderzoek opleverde. Er werd bij
na niets gedaan.
Hij reisde naar Engeland en de
V.S. om zijn visie te verbreden en
bemerkte dat men daar een veel
grotere plaats voor de sport in de
samenleving Inruimde.
van de Griekse dichter Bikelas, een
vriend van De Coubertin.
Roman
De voorgeschiedenis en de tot
standkoming van die eerste Spelen
vormen een roman van bijzondere
bewogenheid. Een geschiedenis ook.
waarvan de details te weinig be
kend zijn. In die periode toonde
De Coubertin zich niet alleen een
briljant theoreticus maar vooral
een man. die zijn idealen in de
praktijk wist te brengen. Hij kon
vriendelijk, toegeeflijk zijn en
charmant, maar als het moest ook
zo scherp als een pas geslepen
zwaard en zo vasthoudend als een
achterdochtige vrouw. Stuitte hij
op onzinnige tegenstand dan be
diende hij zich van een ironie, die
zijn tegenstanders binnen de kort
ste keren onsterfelijk belachelijk
maakte.
Bikelas, die tot president van
het IOC was beneemd met De
ATLETEN, aan U de keus:
(De Coubertin over professionalisme)
Olympische beweging dat hij er
zich niet uit kon en wilde losma
ken. In 1894 schreef hij een
Olympisch Congres uit het eers
te van een lange reeks. Vele lan
den zonden waarnemers en men
kwam dank zij de doortastende De
Coubertin tot het besluit de eerste
Olympische Spelen van het Mo
derne Tijdperk m Griekenland te
houden. Het gebeurde op voorstel
Coubertin als zijn secretaris, reisde
direct na het Congres naar zijn
geboorteland. Hij trachtte bi) de
Griekse regering steun te krijgen
voor de wederopleving van de
Olympische Spelen. Tot zijn teleur
stelling stuitte hij louter op verzet.
Bij monde van premier Trikoupis
vernam Bikelas dat Griekenland te
arm was geld voor een dergelijke
stunt te kunnen geven. Maar wat
erger was: uit de woorden van de
premier kon Bikelas wel opmaken
dat Trikoupis helemaal niet wil
de meewerken. De Coubertin, die
in Parijs niet had stilgezeten, hoor
de de moeilijkheden van zijn
vriend en reisde naar Grieken
land.
Doorbraak
HU bemerkte daar dat Bikelas
veel had bereikt. Een groot gedeel
te van de pers was voor een her
oprichting van de Spelen en ze
ker ook de gewone man. Maar tot
de „doorbraak" was de zachtmoe
dige Bikelas nog niet gekomen.
Daar was een geslepen diplomaat
voor nodig en een brutaal „inbre
ker". Daarvoor was De Couber
tin zelf nodig. Nauwelijks was hU
in Athene geinstalleerd of de heer
Trikoupis kwam hem opzoeken
en vertelde hem dat hU „wegens
gebrek aan financiën het gehele
plan maar moest laten varen". De
Coubertin werd er niet heet of
koud onder. HU bestreed het argu
ment van de premier door te stel
len dat het met de organisatie van
de Spelen gemoeide bedrag heus
wel meeviel.
Trikoupis ging woedend heen en
van dat moment werd de herop
richting van de O.S. een politiek
twistpunt in Griekenland. Het top
punt van de rel werd bereikt toen
de Coubertin een meesterstunt uit
haalde; hij legde het voorzitter
schap van het Organiserend Comi
té in handen van de Griekse
kroonprins, een groot sportman.
Hij stond natuurlijk niet bloot aan
felle krifiek. Trikoupis dreigde met
aftreden als prins George zich ver
der met de beweging van De Cou
bertin in (de Olympische) zee
waagde. De kroonprins hoorde het
opgewonden commentaar van d«
premier rustig aan. Nam de docu
menten waaruit de onmogelijkheid
van de Spelen moest blijken in
ontvangst, stopte die in de diepste
lade van zün bureau en sprak ver
volgens uitsluitend over het weer
Trikoupis trad af, maar de Spe
len waren gered. Het fundament
van de Olympische beweging, die
de gehele wereld zou veroveren, was
gelegd.
Tijd en geld
De Coubertin heeft de Olympi
sche Spelen met groot doorzettings
vermogen door de kinderziekten
heen geleid. Met opoffering van
veel tUd en veel geld. HU was pre
sident van het IOC van 1896 tot
1925. Daarna trok hU zich terug
en leefde onopvallend in „Mon Re
pos", dat nu als Olympisch Mu
seum is ingericht. De Olympische
Spelen van 1928, 1932 en 1936
woonde hU niet meer bU. Over de
reden heeft hU zich nooit willen
uitlaten. Men neemt aan dat hU
dit heeft gedaan om zUn opvolger
niet voor de voeten te lopen. Maar
zyn belangstelling voor de Olympi
sche beweging bleef onverflauwd.
Zo nu en dan deed hU zUn stem
nog wel eens horen. Zo kon hU
maar moeilUk verkroppen dat in
Amsterdam-1928 in het programma
atletiek voor dames was opgeno
men. Die hoorden daarin niet huis,
vond hU.'Een beetje excentriek was
de Baron dus wel
Ook op het gesol met de Olym
pische Idee, zoals in 1936 door
de nazis, had hU forse kritiek. „Het
is niet de bedoeling," aldus De
Coubertin. dat de Olympische Spe
len een stampend circus worden".
HU stierf toen de wereld per
soonlijkheden zoals hij zo broodno
dig had: in 1937 toen Hitler aan
stalten maakte de gehele aardbol
in een krankzinnig avontuur te be
trekken. Met De Coubedtin ging
heen, een rter beschaafd man, een
pedagoog en socioloog van formaat
een organisator en een idealist.
Maar bovenal een sportman met
zeer verheven principes. De grond
legger van de huidige internatio
nale sport.
Kunt U de acht afwUklngen in de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt U elders in dit BUvoegsel.
Voor een klein huisje op
Noordfriese (Duitse) eiland Prllworm
stond een postiljon in traditioneel
gewaad en blies op een posthoorn.
Duitsland» oudste, nog in actieve
dienst zUnde postbode Heinz Lier-
mann, vierde zUn tachtigste verjaar
dag. VUfenveertig jaar lang vervoer
de de waddenpostbode driemaal per
week, en in de zomermaanden zelfs
elke dag, pakjes, brieven en tele
grammen, opgeborgen In een stevige
rugzak, van het eiland Pellworm
naar het waddeneiland Südcroog.
Heen en terug betekent dat een
moeizame weg van 15 kilometer door
het wad, die de krasse Noordduitser
alleen tydens laag water kan af
leggen.
BU stralende zonneschUn ls de
twee uur durende mars over de „zee
bodem" niet gevaarlUk; maar dik-
wUls werd Heinz Llermann door
herfststormen, dichte mist of sneeuw
kon blUven bezorgen bU de wadden
eilandbewoners en de talrUke bad
gasten
„Ik ben nog geen dag ziek ge
weest. De waddeneilandbewoners
hebben nog nooit op hun post behoe
ven te wachten", vertelt Heinz Lier
man vrolyk. na een dienstUd vam
byna een mensenleeftUd.
Ter gelegenheid van zUn 40-jarig II
Jubileum werd hU indertyd onder- j
scheiden met het Bundesverdienst- [j
kreuz.
Energi
ie
Internationaal stond het sport-
contact nauwelUks ln de kinder
schoenen. De Coubertin zette zich
na zUn terugkeer met grote ener
gie aan het werk om daarin ver
andering te brengen: Met andere
woorden: hU ging veel verder met
zUn opdracht dan de Franse rege
ring hem had gevraagd.
Om de sport een internationale
basis te geven richtte zUn aan
dacht zich op een herleving van
de Olympische Spelen. Dat was niet
zo verrassend als op het eerste ge
zicht scheen. De Duitse archaeo-
loog Curtlus had kort tevoor Olym
pia blootgelegd en zUn berichten
hadden lange tUd een gedeelte van
het nieuws beheerst.
Maar er was ook nog iets an
ders. De Coubertin was er niet op
uit de sportwereld een centrum-
zonder-meer aan te bieden. HU
wilde het voor allee een diepere be
tekenis meegeven. Men vindt die
terug In zUn uitspraken als: „Het
belangrijkste ln het leven ls niet
de zege, maar de strijd; het es
sentiële is niet gezegevierd maar
goed gestreden te hebben". Op de
ze wijze trachtte hU onverschillig
heid en grove overtredingen tegen
te gaan en tot een grotere huma
niteit te komen. Die diepere bete
kenis hadden de Spelen der Grie
ken Die wilde hU doen herleven
met moderne opvattingen ver
rijken.
De Coubertin maakte zUn Ideeën
openbaar op 25 november 1892 ty
dens een bUeenkomst van de
Union des Sports AthlétiquesDe
afgevaardigden van de verschillen
de sporten begroetten zUn plan
met grote instemming. Men gaf
Tulpen
Misschien dat u d« bloembol
len al lang in dè grond hebt zit
ten. Het is er ook de tUd voor,
doch tulpen nemen het. niet zo
nauw wat de planttUd betreft.
Men kan ze ook nu nog bestel
len en doe dat vooral bij een so
lide bloembollenfirma, de zaad-
handel kan u er ook aan hel
pen. Tulpen stellen geen hoge
eisen. U moet. er alleen rekening
mee houden, dat, ze verse grond
verlangen en dat ze dus niet
elke herfst, op hetzelfde plekje
gepoot kunnen worden. Bent u
toch aan een bepaalde plaats
gebonden. dan is het beter de
srond in het perk tot een diep
te van ongeveer 30 centimeter
uit te graven. Verse grond el
ders uit de tuin, moet er dan
voor in de plaats gebracht wor
den. Dat. moet goed bemeste
grond zUn, want. ook bloembol
len hébben voedsel nodig. Oude
Ikoeunest is prima, want verse
mest mae men er in geen geval
voor gebruiken. Mest is tegen
woordig moeilUk te bemachti
gen. Men bereikt ook heel goede
rdesultaten indien wat, kompost
door de bovengrond wordt, ge
roerd. Indien de grond voldoen
de humusrUk is bereikt men ook
heel goede resultaten met de
bekende korrelmestsoorten. Per
vierkante meter heeft men on
geveer dertig gram nodig en dan
kan men vroeg in het voorjaar
nog we] eens een lichte overbe-
mestig geven.
Indien men niet. in de gele
genheid is de grond te verversen,
kan men dit ook ontsmetten.
Dan vraagt men de zaadhan
delaar naar brassicol. Per vier
kante meter hebt u vUfenzeven-
tig gram van dit, poeder nodig.
Dat dient, men vóór het poten
van de bollen door de boven
grond te roeren. Het is nuttig
het poeder ook voor het poten
over de bollen te strooien. Tul
pen kan men in vele soorten
kleuren en rassen bestellen. Op
de achtergrond in de border kan
men de langsteligp soorten po
ten; vooral d« leliebloemige ko
men er voor in aanmerking. Par
kiettulpen zUn ook heel mooi.
doch men moet, er een beschut
plekje voor zoeken. De bloemen
ziln vrij groot en als z? op de
wind staan zakken ze om. Dar-
win toil pen zUn erg bekend en
kunnen aan groepjes op de ach
tergrond gezet worden Men kan
ze ln vele tinten bestellen.
G. KROMDIJK
verrast. Op zulke dagen gaf zUn
vrouw vanaf het eiland nauwkeurige
signalen met de misthoorn, opdat hU
nog voor het inzetten van de vloed
zUn huis achter de duinen veilig kon
bereiken.
Heinz Llermann kent het wad. Niet
alleen als ellandpostbode, maar ook
als gids doorkruiste hy dikwyis de
drassige wereld van geulen en zand
banken.
HU was nog zeer jong, toen de
zee, de zeevaart en vreemde landen
hem al lokten. „Ik heb er nooit
spUt van gehad, dat ik naar mUn
vaderland teruggekeerd ben", geeft
Heinz Liermann eeriyk toe. „Ik be
hoor bU deze wereld".
Toen de directie van de Posterijen
haar plichtsgetrouwe postbode vyf-
tien Jaar geleden op grond van het
ambtenarenreglement pensioneerde,
sloot de 65-jarige een arbeidsover
eenkomst met de Bundespost, zodat
hii als „vrije ondernemer" de post,
vergezeld van een vriendelUke groet
Bijna een mensenleeftijd lang
droeg Heinz Liermann de post
over het wad en bezorgde deze
bij bewoners van Süderoog en de
talrijke badgasten.
Ook wanneer Heinz LiermannW
geen dienst heeft, zwerft hy gewa
pend met z'n onontbeeriyke stok over
de waddenzee naar de plaatsen, waar
eens de Mardellusvloed de bloeiende
nederzettingen van Rungholt over
spoelde. Op deze zwerftochten vindt
hy vaak aarden kruiken, oeroude
scherven, schelpen en zeldzame ste
nen, die hy op de zolder van zijn
huls bewaart, waar langzamerhand
een klein particulier museum is ont
staan
Dit jaar als de eerste herfststor
men over het wad jagen, zal Heinz
Liermann voor de laatste maal met
zijn rugzak vol post ae gebruikelijke
weg over het wad gaan De oudste
postbode zal nu definitief met pen
sioen gaan, de hoofddirectie van de
Posteryen in Kiel wil van geen uit
stel meer weten.
