SURINAME op zoek naar
eigen plaats in de wereld
Herinnering aan zijn
muziek is onsterfelijk
Circustent van beton
Miljoenen zongen
zijn melodieën
Rustige staat
in woelig gebied
EMMERICH KALMAN
Geen dolle
honden in
Leiden
Eerst interne
verdeeldheid
overwinnen
Premier Japan
in Nederland
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 2 november 1962
Derde blad no. 30797
(Van onze kunstredactie)
MET de muziek van Franz Liszt leerde de wereld de toon
kunstige uitvindingskracht en het unieke muzikale tempe
rament van de Hongaren in zijn beteugelde vorm kennen:
ie— het lichtevrolijke en toch ook zigeunerachtig'' weemoedige
»an deze muzikale windstreek triomfeerde echter in de tover
klanken va nFranz Léhar en Emmerich Kalman. Hun levendige
Lvan paprika doordrenkte'' melodieën bleken even bestendig als de
$erieuze. klassieke kunst van de beroemde rapsodieëncomponist.
Beide muzikale werelden, die van Liszt en die van Léhar en
Kalman, vonden hun oorsprong in een en dezelfde volksziel en
(fcomen, hetgeen de muziekkenner duidelijk ervaart, ergens weer
is amen.
uit deze operettes werden spoedig
veelgezongen „schlagers". Het was zo
in de tijd tussen 1915 en 1930, dat
deze Kélman-melodieén met de
Brammer-Grünwald-teksten niet al
leen de operettetheaters in de gehele
wereld veroverden „Die Czardas-
fürstin" beleefde meer dan honderd
duizend opvoeringen maar zich
ook onuitwisbaar in het muzikale ge
heugen van miljoenen griften.
De melodieën lagen gemakkelijk in
het gehoor en noodden ook een
ieder op de dansvloer; het waren
eigenlijk geen chansons of schlagers,
maar veeleer ritmische volkswijsjes,
waar een bijzondere betovering van
uit scheen te gaan. die iedereen ver
leidde ze na te zingen of na te neu
riën.
De onuitputtelijke lust tot compo
neren verging Kalman door de
„Anschluss" van Oostenrijk in 1938.
Hij verliet Wenen, vestigde zich eerst
in Parijs, ging in 1940 naar de Ver
enigde Staten en sloeg „zijn tenten"
op in Park Avenue in New York.
Vandaar keerde hij pas in 1951 naar
Parijs terug, waar hij twee jaar later
op 30 oktober 1953 stierf. Zijn laatste
„Amerikaanse" operette, de „Arizona-
Lady". werd in 1954 voor het eerst in
Europa gebracht, maar had toch niet
dat succes van zijn vroegere werken.
„Kalman heeft Wenen en Wenen
heeft Kalman nodig", schreef desttyds
een criticus en daarmee sloeg hy de
spijker op de kop. Met zyn vrolijke
betoverende melodieën, die steeds
weer uit bandrecorders weerklinken
of behoren tot het vaste repertoire
van de amusementsorkesten, heeft
Emmerich Kalman de harten van
alle vrienden der lichte mu»e voor
zich gewonnen!
Nog twee doden op
plaats van moord
in SARDINIË
In de omgeving van de plaats
«aar zondag op Sardinië een Brits
eehtpaai uit Kenia werd vermoord,
zijn gisteren de Ijjken gevonden van
•wee mannen, van wie één een reeds
lang gezochte bandiet was. Volgens
de Italiaanse politie bestaat er wel
licht verband tussen de twee geval
len.
Het echtpaar Edmund en Vera
Townley. dat zich sinds 6 oktober
voor vakantie op Sardinië bevond,
werd vermoord toen het langs de weg
»at te picknicken in een gebied, waar
veel bandieten opereren.
Drie kilometer van deze plaats
vond men gisteren de lichamen van
Salvatore Mattu. op wiens hoofd een
prijs van éénmiljoen lire stond, en
een zekere Giovanni Mesina. By hen
lag een pistool en een machine
pistool De Townley's werden door ko
gels uit een dergelyk pistool gedood.
Het wordt mogelijk geacht dat
Mattu et, Mesina door andere ban
dieten zyn gedood, omdat zij zich
in stryd met de „ongeschreven wet"
aan vreemdelingen zouden hebben
vergrepen.
Expositie in Aalsmeer
van bloemen en planten
De burgemeester van Aalsmeer, de
heer G. G. Loggers, heeft gistermid
dag in de burgerzaal van het Raad
huis te Aalsmeer de eerste tuinbouw-
vaktentoonstelling, die in de centrale
Aalsmeerse veiling wordt gehouden,
officieel geopend.
Onder de talrijke aanwezigen uit
oinnen- en buitenland bevonden zich
onder meer de Russische wereldkam
pioen schaken, dr. Botwinnik in ge
zelschap van zyn vriend prof. Lapin,
directeur van de botanische tuinen in
Moskou.
De vaktentoonstelling is georgani
seerd door de afdeling Aalsmeer van
de Koninklijke Nederlandse Maat
schappij voor uinbouw en Planten
kunde. en kan als een nationale ten
toonstelling worden gezien van de
Nederlandse bloemen- en planten
teelt. De tentoonstelling duurt tot
zaterdag 3 november.
Kalmén, wiens Hongaarse voor
naam Imre is en die in de kleine
•iplaats Siófok aan het Plattenmeer
geboren werd een dezer dagen zou
hij 80 jaar geworden zijn voelde
zich als jonge muziekstudent alleen
tot de serieuze muziek aangetrok
ken en wilde concertpianist worden.
Een fysisch gebrek aan zijn rech
terhand maakte dit echter onmoge-
'lijk en Kalman begon naar een an-
der beroep uit te zien. Hij studeerde
enige semesters rechten, was daarna
enige tijd werkzaam op een advoca-
tenkantoor, wijdde zich spoedig daar-
na echter weer aan de muziek en
voorzag in zijn onderhoud door
1 muziekkritieken te schrijven voor
een Hongaars dagblad.
Sedert 1908 concentreerde hij zijn
ganse kracht echter op het compo
neren van lichte muziek. In dit jaar
had hij met zijn operette „Herbst-
manöver", die niet zijn eerste werk
in dit genre, maar wel de eerste
succesvolle operette was, eindelijk het
beoogde doel bereikt; zijn muziek
waaide over het Plattenmeer en de
Donau allereerst naar de muziekstad
Wenen, om spoedig daarop in alle
Europese operettetheaters te klinken.
Op bijzondere wijze ondersteund
en aangevuld door zijn librettisten
Julius Brammer en Alfred -Grün-
wald, schreef Kalman operette na
Het gerucht als zou in Leiden
hondsdolheid heersen, is uit de lucht
gegrepen. De Sleutelstadbewoners
kunnen gerust zijn: het ongeveer
twaalfhonderd zielen tellende Leidse
hondenlegertje is nog kerngezond, al
hebben zich de afgelopen weken
zeven honden min of meer misdragen
door hun tanden in een lichaams
deel van hun baas of van een of
ander kind te zetten. Totnogtoe zijn
op verzoek van de eigenaren twee
bijtlustige honden afgemaakt, hoe
wel zij geen van beiden de kenmerken
van hondsdolheid vertoonden. Drie
honden moesten enige tijd in quaran
taine worden gehouden. Twee andere
bijters konden gewoon na een ern
stig standje van de baas thuis blij
ven. Overigens is de Leidse politie
bijzonder tevreden over de gedisci
plineerdheid van de Leidse honden
bazen. Vrijwel zonder enige uitzon
dering worden de voorschriften over
aanlijnen e.d. stipt opgevolgd.
Academische examens
Aan de Leidse Universiteit zijn ge
slaagd voor het doet. ex. Ned. recht
de heren H. J. Lems te Rotterdam.
A. W. A M. de Fièves te 's-Graven-
hage, B. 's Jacobs te Wassenaar, H.
E. van Delden te Vorden, J. A. G.
Jonckheer te Amsterdam en R. Leo
pold te 's-Gravenhage.
operette: „Gute Kameraden". „Der
Zigeunerprimas", „Der kleine König",
„The Blue House", „Sari", „Die
Czardasfürstin", „Die Faschingsfee",
„Hollandmadchen". „Die Bajadère",
en ten slotte in 1926 „Grafin Ma-
ritza".
Onuitputtelijke
componeer! list
De in hoofdzaak in moll getoon
zette, volksliedachtige soli en duetten
„Schokbehandeling"
Weer een frank
in Frankrijk
Met ingang van 1 januari 1963 zal
men weer kunnen zeggen dat de
.frank een waarde heeft van twin
tig stuivers". Na een wettelijk be
staan van drie jaar zal de „nieuwe
frank' verdwijnen en worden ver
vangen door de „frank" als officiële
Franse Munteenheid, zonder dat de
waarde verandert.
De sou (stuiver» zal zyn herin
treden doen in de vorm van een
klein muntstuk ter waarde van vijf
centimes, vervaardigd van roestvrij
staal. In de eerste dagen van het
komendt jaar zal het muntstuk op
grote schaal in omloop worden ge
bracht. Door deze „schokbehande-
'ing" hoopt de regering de bevolking
ertoe te brengen de nieuwe munteen
heid in werkelijkheid te gebruiken,
want deze kreeg tot nog toe geen
burgerrecht. De winkeliers duiden
hun prijzen aan in nieuwe fran
ken. maar in de praktijk zijn de
Fransen blijven rekenen en denken
in oude franken.
De schokbehandeling. waarvan
„Dag J" op 1 januari a.s. valt. om
vat met de woorden van een besluit
van de ministerraad van woensdag
twee series maatregelen:
1. De benaming „frank" zal officieel
ia de plaats komen van de bena
ming „nieuwe frank" en de aan
duiding „F" in de plaats van „NF".
2. Vanaf 1 januari 1963 zullen nieu
we biljetten in omloop worden ge
bracht met waarden van vijftig
en tien frank. De 50 frank-biljet-
ten dragen de beeltenis van Raci
ne, die van tien frank de beeltenis
van Voltaire. Verder zullen nieu
we muntstukken in omloop worden
gebracht.
adj
Dr. C. J. van Nie
j. directeur Slachthuis
Dr. C. J. van Nie. directeur van de
keuringsdienst slachtdieren en vlees
in de kring Meppel. is met ingang
van 1 januari a.s. benoemd tot ad
junct-directeur van het openbaar
Slachthuis. Dr. Van Nie. die in deze
functie de onlangs tot directeur be
noemde heer H. Vis opvolgt, heeft
met ingang van diezelfde datum eer
vol ontslag te Mep**-* «-^.vaneen
(Van onze correspondent)
Er is in Suriname een steeds
sterker wordend streven merk
baar tot het verkrijgen van meer
erkenning in het buitenland. Als
voorbereiding op volledige zelf
standigheid is het begrijpelijk,
dat Suriname reeds nu poogt
een waardige plaats in de rij der
naties te gaan innemen. Wan
neer het land straks onafhanke
lijk wordt en dat dit zal ge
beuren daaraan twijfelt geen
zinnig mens. alleen over het
tijdstip waarop dit dient te ge
schieden lopen de meningen
sterk uiteen is het voor Su
riname van grote importantie,
dat het enigszins voorbereid zijn
intrede doet in de internationale
arena. Dat het daarin niet be
landt als een kat in een vreemd
pakhuis.
In dit licht is de Surinaamse
wens begrijpelijk tot het opnemen
van een permanente vertegenwoor
diger van dit land in de koninkrijks
delegatie bij de Verenigde Naties, een
verlangen waaraan inmiddels is te
gemoet gekomen. Daarnaast heeft de
regering in Paramaribo verzocht om
Surinamers op te nemen in de bui
tenlandse dienst van het koninkrijk,
terwijl bij de Surinaamse regering en
in het parlement de wens leeft tot het
zelfstandig behartigen van de bui
tenlandse zaken, die zoals bekend,
nog steeds tot de koninkrijksaange
legenheden behoren en das mede
door Den Haag worden bepaald.
Dichter hij huis
Het is begrijpelijk, dat Suriname
bij het leggen van contacten in het
buitenland allereerst het oog heeft
gericht op de landen in het Carai-
bisch gebied. Reeds is men lid gewor
den van de Caraibische organisatie
iie zich bezighoudt met de sociale,
culturele en economische aangelegen
heden van gezamenlijk belang van
de lanaen rond de Caraibische Zee.
Surinames streven is er vooral op ge
richt te komen tot een verruiming
van het handelsverkeer tussen de
landen in dit gebied.
De handelsbelangen van Suriname
liggen voornamelijk in de Verenigde
Naties en in Nederland en het is niet
verwonderlijk, dat het land ook dich
ter bfj huis zijn handel tracht uit te
breiden.
De laatste tijd heeft Suriname#
nauwe contacten gelegd met het pas
onafhankelijk geworden Trinidad en
Tobago. Tot voor kort waren deze
eilanden gebonden aan beperkende
handelsbepalingen door" hun lidmaat
schap van de BritsWestindische
Federatie. Nu deze door toedoen van
Trinidad en Jamaica, voor wie de
kleinere eilanden een blok aan het
been waren, is ontbonden, is de moge
lijkheid ontstaan om vooral met deze
"—.inden het handelsverkeer uit te
breiden. De reden, waarom Suriname
vooral het oog op Trinidad heeft
laten vallen, is dat het voor een
aanzienlijk hoger bedrag van dit
eiland importeert dan ei naar uit
voert
Tijdens de ontmoetingen van pre
mier Emanuels met de premier van
Trinidad, dr. Eric Williams, schijnt
informatief gesproken te zyn over
de vorming van een Caraibische eco
nomische gemeenschap. In hoeverre
deze plannen uitvoerbaar zijn en ver
enigbaar met Surinames geassocieer
de lidmaatschap van de EEG zal
moeten worden bezien. De aanslui
ting van Engeland bij de EEG zal
waarschijnlijk de problemen belang
rijk vereenvoudigen, omdat dan vrij
wel zeker ook de Gemenebest lan
den. waartoe o.a. ook Trinidad be
hoort. met de EEG geassocieerd kun
nen worden.
II oelig
Politiek bezien is het Caraibische
gebied de laatste jaren nogal woelig
geweest. Het grootste eiland Cuba
spande (en spant) daarbij de kroon
door zich onder leiding van Fidel
Castro U. scharen onder de volgelin
gen van het Kremlin. Ook premier
Japan van Surinames buurland
Brits Guiyana, dat spoedig onafhan
kelijkheid zal verkrijgen, heeft her
haalde malen van communistische
sympathieën blijk gegeven.
Suriname is ondanks deze span
ningen om zich heen politiek betrek
kelijk rustig gebleven en van enige op
Cuba of Brits Guiyana geïnspireer
de communistische activiteit is vrijwel
een sprake. Wel bestaan er in het po
litieke leven van Suriname enkele
extreme groeperingen, die duidelijk
onder invloed van het communisme
staan, doch hun invloed is gering en
zij lyken voorlopig geen enkele kans
te hebben zich politieke invloed van
enig belang te verwerven.
Toch zouden de politieke spanryn-
gen in het Caraibisch gebied de ont
wikkeling van de landen, die tot dit
gebied behoren wel eens nadelig kun
nen beïnvloeden doordat men ge
dwongen wordt beperkende maatre
gelen ten opzichte van elkaar af te
kondigen. Wanneer de communisten
hun invloed in enkele landen weten
te bestendigen is het met denkbeel
dig. dat het Caraibisch gebied in de
toekomst zal worden verdeeld in een
kamp \an pro-Westerse landen en
daarnaast in enkele samenwerkende
pro-Oosterse landen. Deze splitsing
zal voor dit gebied zeker geen gunsti
ge uitwerking hebben.
Intern verdeeld
Suriname kent de ongelukkige om
standigheid. dat het politiek intern
zeer verdeeld is, hetgeen in de toe
komst een krachtig optreden naar
buiten toe wel eens in de weg zou
kunnen staan. In Suriname, dat ruw
weg 40 maal minder inwoners telt
dan Nederland zijn zo mogelyk nog
meer politieke partijen en partijtjes
dan in het toch ook zo verdeelde
Furopese deel van het koninkrijk.
Daarnaast huldigen diverse Suri
naamse politici, onder wie zeer voor
aanstaande. de opvatting dat poli
tiek slechts dient om persoonlijke
belangen te behartigen. En waar per
soonlijke belangen prevaleren boven
het lands belang, wordt het land
ernstig tekort gedaan. Het zou daar
om voor Suriname van het hoogste
belang zijn, dat het zijn krachten
bundelde en men eindelijk gezamen-
,ijk inzag dat de opbouw van een
land offers vraagt, in plaats van er
naar te streven daarvan alleen maar
voordelen te plukken. De plaats, die
Suriname uiteindelijk op internatio
naal niveau zal gaan innemen, zal
er mede van afhangen of men bereid
is gezamenlijk het belang van eigen
land voorop te stellen.
Duitse fraudeur in
Frankrijk gepakt
(Van onze correspondent in Bonn)
Kroneberg. de groot aandeelhouder
van de Berlynse Allgemeine Wirt-
schaftsbank, wordt ervan verdacht
samen met president-commissaris
Reusinger cheques en wissels te heb
ben vervalst, waarmee andere ban
ken voor een totaal van ongeveer 17
.miljoen mark werden opgelicht. Kro
nenberg, een Amerikaanse Duitser,
zit nu in een Franse gevangenis te
wachten op zijn uitlevering aan de
Bondsrepubliek.
Helmut Kronenberg, de voornaam
ste verdachte in de jongste Berlynse
bankfraude, is in de Franse stad Per-
pignan aangehouden. Kronenberg,
die via een grootscheepse internatio
nale opsporingsactie werd gevonden,
gaf zich zonder tegenstand gewon-
ne Daar hij zwaar gewapend was en
zelfs een kleine lijfwacht bij zich
had. verwachtte men aanvankelijk
niet dat zyn arrestatie zo gemakke
lijk zou verlopen.
Van 3 tot 8 oktober vergader
den de landen, die zijn aange
sloten bij de Caraibische orga
nisatie in het nieuwe Torrarica-
hotel in Paramaribo.
De vergadering werd geopend
door de wnd. gouverneur van
Suriname. A. Curriet die hier de
openingsrede uitspreekt. Rechts
naast de heer Currie: de voor
zitter van de vergadering. A.
Villaronga van Porto Rico. de
wnd. minister-president van Su
riname. A. Morpurgo en de
secretaris-generaal van de orga
nisatie. C. F. Beauregard van
Quadeloupe.
Links van de gouverneur de
minister van Handel van Brits
Guyana. H. M. Hubbard en
de heer H. R. Pcnn. afgevaar
digde van de Britse Virginische
eilanden.
Nasser af
Communistisch-China heeft
de bemiddelingsvoorstellen in
het Chinees-Indiase grensgeschil
die president Nasser van Egypte
gedaan had, verworpen'. Dit
deelde de president van de
Egyptische uitvoerende raad#
Ali Sabri, vandaag mee.
Amerikaanse militaire vlicy.
tuigen hebben in de nacht \*an don
derdag op heden de eerste militaire
zendingen uit West-Duitsland naar
India overgevlogen, zo heeft het
Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken in Washington bekend
gemaakt. Deze militaire uitrusting
is afkomstig uit de Amerikaanse
legervoorraden in Europa. Er wer
den g*en bijzonderheden over hoe
veelheden of de aard van de zen
dingen verstrekt.
T u r k Ij e zal India berggeschut
zenden. Verwacht wordt, dat dit ma-
rerieel in Nieuw-Delhi zal aankomen
voor de Amerikaanse wapenleveran
ties waarmee eind deze week een be
gin gemaakt zou worden.
De Indiase autoriteiten overwegen,
of zy 4.000 Tibetaanse vluchte
lingen zullen gebruiken voor de
grensgevechten tegen de Chinezen.
Deze vluchtelingen, die in 1959 naar
India vluchtten toen de Dalai Lama
uit Tibet ontsnap'e. zijn de afgelo
pen drie jaar gebruikt voor de aan
leg van wegen in Ladach (Kasjmier),
Zij hebben zich aangemeld voor de
strijd tegen de Chinezen.
De politie in Nieuw-Delhi heeft is-
teravond de kantoren van de com
munistische partij en Chinese win
kels onder bewaking gesteld na be
togingen van ongeveer 400 studenten,
waarbij uithangborden en ruiten van
Chinese winkels werden vernield.
Een Pakistaanse regeringswoord
voerder heeft verklaard, dat de troe
pensterkte, die India nabij de Paki
staanse grens heeft gelegerd, eerder
is toegenomen dan verminderd, on
danks de behoeften van India aan
troepen aan de Chinese grens.
Sprekend over berichten uit
Nieuw-Delhi, dat India enkele troe
pen van de grens met west-Pakistan
had teruggetrokken, zei de woord
voerder dat weliswaar afdelingen in
fanterie en andere licht bewapende
eenheden aan de Pakistaanse grens
zijn teruggetrokken, doch dat deze
zijn vervangen door zwaarder bewa
pende eenheden uit andere streken in
India.
(Van onze Haagse correspondent)
De minister-president van Japan
komt woensdag 24 november om
kwart over twaalf op Schiphol aan
voor zijn officieel bezoek aan Neder
land. Nog diezelfde middag brengt de
heer Hayeto Ikeda bezoeken aan de
minister-president prof. dr. De Quay
en daarna aan de voorzitter van de
Eerste Kamer, de heer Jonkman.
Prof. De Quay zal die avond na
mens de Nederlandse regering de Ja
panse gast een officieel diner aan
bieden.
Donderdag 22 november bezoekt de
heer Ikeda de voorzitter van de
Tweede Kamer, de heer Kortenhorst
en de staatssecretaris van Buiten
landse Zaken (minister Luns woont,
zoals bekend, de Algemene Vergade
ring van de Verenigde Naties in New
York bij). Daarna heeft de minister
president een bespreking met prof.
De Quay. Na een bezoek aan de bur
gemeester van Amsterdam biedt de
heer Ikeda 's avonds de Nederlandse
regering een contra-diner aan.
Vrijdag 23 november volgt 's och
tends een bezoek aan de burgemees
ter van Rotterdam, 's Middags houdt
de Japanse premier een persconfe
rentie in Oud-Wassenaar. Daarna
aanvaardt hy van Schiphol de terug
reis naar Tokio, waarmede zijn reis
door Europa zal zijn beëindigd
In München wordt een circustent van beton gebouwd bestemd voor het wereldberoemde Circus
Krone. Deze enige vaste standplaats voor een circus in de Bondsrepubliek zal op 23 december met
een feestelijke première worden ingewijd.
Het gebouw, dat wordt voorzien van een vrijdragende dakconstructie, zal plaats bieden aan vier
duizend toeschouwers.
Als ..gelukwens van de dieren" heeft een chimpansee uit de dierentuin Hellabrunn de circus-
directrice. mevrouw KroneSembach. alvast een ruiker bloemen aangeboden.
De foto toont de betonpen circustent in aanbouw.
Chinezen wijzen
bemiddeling van
