Leidsch Dagblad | 1962 | 31 oktober 1962 | pagina 9

1860
1960

Derby SVL-Kangoeroes
voor beide vuurproef

Badminton
competitie

Van armoede in

JONGE ROSDORFF
SPEELT STERK

armoede
naar welvaart in

J*racht en praal in
Britse Hogerhuis

Jubileumgeschenk
ïoü'jarige drukkerij

Competitie Nederlandse olleybalhond

Programma

yerrassiiigen
te Hilversum

TROONREDE

EEN EEUW LEIDSE GESCHIEDENIS

Honderd jaar
Groen

Vader schopte
huilende haby

Savi probeert
nu aanklacht
in te trekken

LEIDSCH DAGBLAD WOENSDAG 31 OKTOBER 1962

Morgenavond wordt een begin
gemaakt met de competitie in de
I hoofd- en overgangsklasse van
het District 3 van de Neder-
landse Volleybalbond. Voor de
Leidse clubs ziet het programma
er als volgt uit:

Overgangsklasse dames, donderdag:
ZVC 2 (R'dam)-JVC; zaterdag:
Concordia (R'dam) -Kangoeroes.
Hoofdkl. heren: vrijdag (gymnasium,
21 uur) SVL-Kangoeroes; overgangs
klasse heren: donderdag (gymna
sium, 20 uur) SVL 2-KVC, vrijdag
(gymnasium) VVS 1-UVS 2.

Prognoses

Het treffen waarnaar de belang
stelling vooral uit zal gaan is dat
tussen SVL en Kangoeroes. Voor het
eerste herenteam van de nieuwe ver
eniging wordt de wedstrijd tegen het

r in de Hoofdklasse debuterende Kan-

steeds leiden en won overtuigend In goeroes een vuurproef. Noch SVL,
1.27.9 km-tijd. Sunny Williams noch Kangoeroes maakte op ons in
(Meeuwis) verraste met een tweede de oefenwedstrijden die zij kort ge-
plaats (cov. f 12.40, pl. f 11.10) vóór leden speelden tegen VVS een over-
1 tuigende indruk. WS won beide

wedstrijden op alleszins duidelijke
wijze, 3-0!

PAARDESPORT

(Van onze medewerker)

De vele stortbuien en de daardoor
zwaarder wordende baan speelden de
favorieten gisteravond te Hilversum
nogal eens parten. In de koers voor
leerlingpikeurs trok J. de Boer met
Vink S zich daar echter niets van
aan en van kop vertrokken bleef hü

Leidse Schaakbond

Ditmaal vielen er in de LSB-com-
petitie enkele harde klappen. Zo
presteerde Hazerswoude het om
Aarlanderveen met een 10-0-neder-
laag naar huis te sturen. De gedetail
leerde uitslag van deze in klasse 111c
gespeelde wedstrijd luidt:

J. A. Vos «Hazerswoude)J. v. 't
Riet (Aarlanderveen» 1-0; J. v. d.
Haven-Th. Lelieveld 1-0; J. P Cok-
H. J van Harten 1-0; J. Ravensber-
gen-J. Breedyk 1-0; Jac. v. Harten-
I J Koenekoop 1-0; B. C Poot-R. Ro-
denburg 1-0; L. J. v. Gorkum-J. Ha
ring 1-0; N. v. d. Bosch-N. Breeveld
1-0; J. van Dorp-M. van Dijk 1-0;
J. de Groot (res >-P. Hogeboom 1-0.
moy cs. en Stikkelorum cs .verder echter een plaats in de top van Totaal. 10-0

aan winstpunten zullen weten te ver- Overgangsklasse West III. In deze klasse leverde de wedstrijd

overen is o.i. meegenomen. SVL kon voor verrassende presta- Boskoop 2-Koudekerk 2 een kleine,

De kans om zich in de Hoofdklasse ties zorgen, mits het in den beginne maar toch enigszins verrassende zege
te handhaven lijkt ons intussen vol- een beetje meezit. op voor de Koudekerkers. Gedetail-

op aanwezig. i Het verlies van Joke van Gemeren leerd: O. Harlaar (res (Boskoop>-

(naar DES» en Cockie van der Kolk l. Vijfhuizen (Koudekerk» 1-0; J. A.
Üverqanqsklasse 'terug naar Veenendaal», wordt goed Loef jr.-N. v. Donselaar 0-1; A. van
gemaakt door de stevig smashende Gemeren-R. Geerlof (res.) 1-0; J.

Hoe liggen de kaarten voor de en serverende Hanna van Gellecum Erkelens-G. Snatersen 1-0; A P. de
Overgangsklassers? We zeiden het en de geroutineerde Wil Beenis (ex- Jong-A. v. d. Meyden 0-1; P Vuyk-
hierboven reeds, VVS verkeert in Flamingo's, Noord Hoofdklasse» J. den Houdijker Ö-lP. van der Tol-

blakende vorm. Dat is een, voor de, Met Ali_Zonde£op, Sandra Kikkert. A Scheer 44; L. Rentes-J. Cok

1-0; W. J. Spaargaren (res.i-P. Ver-i
met 0-1; T. Keizer (res.)-J. Ragain
0-1. Totaal 4'a— 5'i.

In IIIc herhaalde Philidor V het

start van de competitie, die mogelijk I Wil van Galen, Els de Wit en Janny
beslissend is voor het eindresultaat, Stellinga moet SVL zich in ieder ge

val kunnen handhaven.

Vita Kinley.

Een verrassing bracht Piet Hey-
nen met Zigane in de vierde draverij
(w. f 11,-)waarin hij de slotaanval
van Zarak juist kon pareren (kop
pel f 26.60». De slotkoers over 2900
meter gaf eveneens een surprise. Hier
hield K. Neef Ylogie M van start af
op kop en finishte als eerste in
1.30.2 km-tyd (w. f 17.30) en daar de
hem steeds volgende Yankee Erebus
kort voor de bovenbocht een fout
kreeg, ontnam Ylbode B hem de
tweede plaats. Trainer Leeuwenkamp
had tweemaal succes. Bertus Leeu
wenkamp triomfeerde in de derde
draverij met Axworthy B en Jos
stuurde in de Doverprijs Xylander V
naar een mooie 1.25.4 zege vóór
Yostra en Zéfa.

Succes voer Baronet

De openingsdraverij was een mooi
6ucces voor eigenaar J. v. Ex ter uit
Noordwyk. Jan van Dooyeweerd
volgde met Baronet steeds de leiden
de Bento Prise en ging halverwege
de rechte lfyn de leider voorbR met
een 1.31.3 zege als gevolg. Bento
werd voor de tweede plaats ook nog
geklopt door Benny Hollandia.

De uitslagen lulden:

Deslree-prljs: 1. Baronet (J. van
Dooyeweerd) (1.31.3); 2. Benny Hol
landia; 3. Bentoprlse. Tot.: wl. f4.20,

§1 1.10, 1.10, 1.10, cov. 4.60, koppel
.70.

Diamant B-prijs: 1. Amber (P. N.
Smit) (1.31.9); 2. Argus D; 3. Agatha
Hollandia. Tot.: wl. f4.20, pl. 2.10,
8.80, 1.80, cov. 12.20, koppel 5 60.

Diamant Peterhof-prijs, le afd.: 1.
Axworthy B (B. Leeuwenkamp) (1.30.9);
2. Alhambra; 3. Zampa van JZ. Tot.:
wl. f4.20, pl. 2.30, 1.60, 3.30, COV. 6.20,
koppel 5.30.

2e afd.: 1. Zigane (P. Heynen)
(130.5); 2. Zarak; 3. A Reine Kinley.
Tot.: wl. fll. pl. 2.10, 1.90, 1.50, cov.
6.50. koppel 26.60.

Diamant Deux-prljs: 1. Zibello Ha
nover K (A. Th. Knijnenburg) (1.27.9);

2 Zwaluw S; 3. Yolanda van Oranje.
Tot.: wl. f4.70. pl. 2.20, 2*0. 2.90, cov.
10. koppel 12.10.

Don Padua B-prijs: 1. Vink S (J.
de Boer) (1.27.9); 2. Sunny Williams;

3 Vlta Klnlev. Tot.: wl. f2:30. pl. 1.80.
11 10. cov. 12.40, koppel 18.80

Dover-prijs: 1. Xylander V (J. Leeu
wenkamp) (1.25.4); 2. Yostra: 3. Zefa.
Tot.: wl. f5.40, pl. 1.60, 2, 2.40, cov.
7.20, koppel 12.

Danella H-prlJs: 1. Zanella (J. van
Leeuwen) (1.30 9); 2. Auerhen S; 3.
Xomacatepec. Tot.: wl. f3.30, pl. 1.60,
2.20, cov. 4 40, koppel 10.90.

Dean Hollandla-prys: 1. Ylogie m
(K. Neef) (1.30.2); 2. Ylbode B; 3.
Yankee Erebus. Tot.: wl. f 17.30. pl.
2 80. 2 90. 2.10. cov. 8 60. koppel 12.40.

Totale omzet was f 95.308.

GEWICHTHEFFEN

De LAC „De Spartaan1' organiseert
hedenavond onderlinge clubwedstrij-
den in het clubgebouw Langebrug
(naast de Brandweer)

De deelnemers zijn: A. de Vos. A.
de Bruin, Th. Langeveld, F. Pieters.
W v. d. Waals, Th. Brandt, J. Tege
laar. G. Mieremet. L. WJtteman A.
Slingeland en S. Holswilder. Aanvang
8 uur. Toegang vrii.

Uiteraard wil dat resultaat niet
zeggen dat VVS nu eensklaps over
een wonderteam beschikt en dat
SVL en Kangoeroes aan een hand
haven van hun plaats in de Hoofd
klasse geen ernstige gedachten be
hoeven te wijden. Zowel Lex Karamoy
c.s. als de PW-HVL-combinatie wa
ren voor elke toeschouwer duidelijk
merkbaar nog op geen stukken na
ingespeeld. Beide voor Leiden in de
Hoofdklasse optredende formaties zijn
ongetwijfeld tot een aanzienlijk
betere prestatie in staat dan die
welke zij tegen WS hebben geleverd.
Individueel beschikken de spelers die
voor SVL en Kangoeroes acte de
présence zullen geven over een voor
de Hoofdklasse zeker toereikende
volleybal-technische bagage. Intus
sen bUjft de vraag open of „Wat er
in zit er ook uit zal komen", althans
in de zware competitie die, voor de
boeg ligt. Met tegenstanders als
ORAWI (Dordrecht», US (A'dam),
Concordia (Rotterdam), Voorburg,
Polonia (Utrecht) en WA (Amers
foort) is het kwaad kersen eten.
Voorshands lijken in de Hoofdklasse
West III DSO (Utrecht), HVS (Haar
lem), HCSC (Haarlem) en het sterk
in spelkracht teruggelopen OVC (Den
Haag) tot de zwakke broeders te be
horen. Dóór lijken ons voor SVL en
de Kangoeroes de winspunten van
daan te moeten komen. Wat Kara-

belangrijke factor. Aanval heeft VVS
altijd gehad, het schortte aan de op
bouw. De oorzaak was het doorgaans
slechte stoppen van de service. Dat
is door noeste arbeid het is be
kend dat VVS 1 en 2 zich duchtig
hebben voorbereid voor deze compe
titie sterk verbeterd.

We aarzelen dan ook niet WS 1
als kampioenskandidaat te tippen,
terwijl we verwachten dat het naar
de Overgangsklasse gepromoveerde
VVS 2 zich zeker zal kunnen hand
haven Ook KVC zal wel weer een
woordje mee gaan spreken in de
strijd om de erepalm. SVL 2 zal zich i verwachting in klopte Veglo 1 met
danig moeten inspannen om het1 ruime cijfers het lang nïet zwakke
hoofd boven water te houden, maar 1 MVO 2 dat met twee goede A-spelers
er is altijd nog een ruggesteun in de 1 en één zeer sterke dame uit 3 wed-
„oude-sterren"-formatie van SVL 4 strijden toch noe geen punt wist te
om als de nood werkelijk aan de behalen. Ook nu weer speelde de
man komt de wagen over de brug te thuisclub uitstekend badminton doch

MVO 2Veglo 1: 2—8 Tegen de

kunststukje van Hazerswoude en

(Van onze Londense correspondent)
Met de traditionele pracht en
praal is gisterochtend de nieince
zitting van het Britse parlement
geopend. Koningin Elizabeth, ge
zeten op de troon van het Hoger
huis, waar zoals altijd bij deze
plechtigheid het scharlaken en
hermelijn van de kostbare gewa
den van peers en peeressen met
hun fonkelende kroontjes op het
hoofd, overheersten las de
troonrede voor welke 's middags
door de speaker in het Lagerhuis
nog eens werd herhaald. De leden
van het Lagerhuis worden name
lijk bij de opening nauwelijks in
de Hogerhuiszaal met haar
sprookjesachtige sfeer geduld. De
leden van de regering, behalve de

helpen.

Dames

Wat de dames betreft, Kangoeroes,
dat met dezelfde speelsters aantreedt
als in de vorige competitie, lykt ons
aan spelkracht ietwat te hebben in
geboet. De routine en het spelinzicht
van Ans Vreelink c.s. waarborgen

Advertentie

Zunrbrand kunt U blussen

in een mom

met Kennies

en zonder dat Uw omgeving er weet
van heeft. Gewoon maar laten
smelten op de tong. zonder water
of wat ook. Rennies zijn nog lekker
ook.

trof Veglo in daverende vorm.

MVO 2 zegevierde in het eerste da
mesenkel en het gemengd-dubbel, in
de overige sets was Veglo juist iets
sterker. De beste partij van de dag
was zonder twijfel het tweede heren-
enkelspel, dat. met gering verschil
door de Leidenaar M. v. Balgooy werd
gewonnen.

Veglo 2Blos 1: 80 Met een
80 zege op Bios 1 verbeterden de
Veglo-reserves het uitstekende resul
taat van hun eerste team-mensen,
hoewel l>n dit bepaald veel minder
energie kostte

De bezoekers verschenen n.l niet
compleet, waardoor één damesenkel,
het gemengd- en dames-dubbel nïet
konden worden verspeeld en onze
stadgenoten zodoende met een 3—0
voorsprong de strijd mochten begin
nen. Toch wilden de Vegloërs kenne
lijk bewijzen dat zU dergelijke pre
sentjes niet nodig hebben, fel vech-

kraakte het jonge team van Katwijk enkele peers onder hen
3 eveneens met 10-0. Gedetailleerd:

J. de Rooy (Philidor)-F. v. d. Spree
(no.) (Katwijk) 1-0; W. de Haas-
G. Ouwehand 1-0; Drs. A. van Ginkel
-J. v. Dijk 1-0; V. H. Meertins-P. de
Mol 1-0; A. van der Poel-A. Messe-
maker <n.o.) 1-0; B v. d. Reek (res.)

-J. Schaart 1-0; A J. Bokern-C.

Varkevisser 1-0; H. Verberg-J. Berk-
hey 1-0; A. Langezaal-L. Hus (n.o.)

1-0; P. H. Bouter-J. Stoks 1-0. Totaal
10-0.

Competitie KNSB

In de eerste klas KNSB werd na
arbitrage dP uitslag van de wedstryd
VVGA—Philidor 44—54. daar de
partij N E. Oud (VVGA)—Th Piket
(Philidor) remise werd gearbitreerd.

De vrees .dat de party voor de Phili-
dorspeler verloren zou zijn, bleek dus
niet gewettigd en dP volle wjnst
vormt een verdiende afsluiting van
de twee weken geleden gespeelde
wedstrijd.

In dezelfde klas werd de einduit
slag van de wedstrijd LSG—VAS III
4454 door een bij arbitrage remise
verklaarde partij tussen J- v. Steenis
(LSG) en J. Meyer jr (VAS). waar
door LSG de. overigens eervolle, ne-
derlaae zo klein mogelijk wist te
houden.

tend won men ook de resterende par
tijen vrij vlot.

Slechts in het tweede herenenkel
wisten de Sikkens-spelers een derde
game te forceren.

schaatsenrijden

Vroeg in seizoen
schaatswedstrijd

Zeer vroeg in het seizoen (op za
terdag 24 november) zullen er op de
kunstijsbaan te Deventer reeds Lan-
gebaanwedstrijden over 500 en 1500
meter worden gehouden. Het betreft
een ontmoeting tussen ploegen van
de gewesten van de KNSB. Elk team
bestaat uit vier rijders.

Voorts wil men trachten eind de
cember een drielandenwedstrijd Ita
lië—West-Duitsland—Nederland te
houden. De Italiaanse rijders trainen
zoals bekend in Deventer.

MOTORSPORT

Kampioen van
KNMV nu bekend

Na optelling van de punten, be
haald in de voorcompetitie alsmede
in de vrijdag en zaterdag j.l. gehou
den kampioensrit van de KNMV,
bleken de volgende rijders Neder
lands kampioen betrouwbaarheidsrit
te zijn geworden:

Junioren: 50 cc: J. Kooger (Texel)
51 t/m 175 cc: P Braam (Den Haag».
176 t/m 250 cc: B J. Smit (Markelo).
boven 250 cc: C. 't Lam (Leerbroek).

Senioren: 50 cc: A. J. Moerkerk
(Rotterdam), 51 t/m 175 cc; C. van
Rijssel (Den Haag), 176 t/m 250 cc:
F. R. Selling (Amsterdam), boven 250
cc: T. Muller (Holten), Zijspanklas-
se: H Steman (Voorburg).

Haar exacte beschrijving van
de kommervolle omstandigheden
waarin het grootste deel van de
Leidse bevolking omstreeks 1860
verkeerde, illustreert het best
hoeveel er in honderd jaar ver
anderd is.

„In de periode voor 1850 verkeer
de de arbeidersbevolking in een zeer
slechte sociale en economische po
sitie", aldus mej. drs. Vellekoop. Er
bestond een enorme werkloosheid, de
»onen waren laag. De arbeider werd
ever hel algemeen op één lijn ge
steld met de arme. Na 1850 komt
er in zyn positie niet veel verbete
ling De industrie begint zich te ont
wikkelen en heeft behoefte aan vele
en goeakope arbeidskrachten; het ge
volg hiervan is, dat vrouwen en kin
deren in groten getale bij de fabrieks
arbeid worden ingeschakeld.

Als de finale-vierkamp van de"f'®"?' tipneSw'g4naphiHdornonm0e Lradsé^arbeïdér nog"al-
fl®r.d' Ir..behalve rooskleurig, ondanta het

e'^o'm^n'^e^ordem^hi^verdedigde j nemer b^^t whf'r we^iUg^ geneigd
?i,v, nfn e L m«r h»f 7 Jnint hB dooi anderen iets ie laten voor-

S? rnn, de iuS; schrijven iner betrekking tot de ar-

voo'rtzettirig kooa^Doch nu uThèt ^±^.1

zicht van een zekere overwinning

Finale afvahvedstrijd LSB

(Van een onzer redacteuren)

Het jubileumboek dat de N.V. Boek-, Courant- en Handels
drukkerij voorheen J. J. Groen en Zoon ter gelegenheid van haar
honderdjarig bestaan van haar eigen persen heeft laten rollen, is in
feite een cadeau aan Leiden. Het is een boeiend brok geschied
schrijving met niet de jubilaris als onderwerp, maar de stad
waar deze is gevestigd. „Leiden 1860—1960" heet deze belang
wekkende jubileumuitgave. In het 440 pagina's tellende, met tien
tallen foto's en tekeningen geïllustrerde werk zijn elf opstellen van
deskundigen gebundeld, waarin honderd jaar Leiden van verschil
lende kanten wordt belicht.

De geschiedenis van een stad is in de allereerste plaats de ge
schiedenis van haar inwoners. In „Leiden 1860-1960" leren we dan
ook vooral de Leidenaren uit de tweede helft van de negentiende en
de eerste helft van de twintigste eeuw kennen, niet de bekende Lei
denaren over wie al zoveel is geschreven, maar het legioen van de
tienduizenden onbekenden. In dit verband is „Enige sociologische
beschouwingen over de stad" van mej. drs. C. Vellekoop een van de
interessantste opstellen.

en een

afvaardiging van de rest van het
Lagerhuis zitten of staan als ver
schoppelingen achterin de zaal
om naar dc troonrede te luisteren.
Ze zijn niet meer dan simpele
figuranten.

De bepruikte, onder een baldakijn
gezeten speaker deelt later in het La
gerhuis nuchter mede dat de konin
gin „op een andere plaats" de troon
rede heeft gehouden en dat hij ter-
wille van grotere nauwkeurigheid
zich van een afschrift daarvan heeft
verzekerd en thans zal voorlezen.

De Lagerhuisafgevaardigden en le
den der regering die de plechtigheid
in het Hogerhuis hebben bijgewoond,
horen de rede dus tweemaal. Deze
merkwaardige gang van zaken wil
nog eens de onafhankelijkheid van
het Lagerhuis onderstrepen dat im
mers het enige gekozen deel vormt
van het parlement en daarom de
werkelijke democratische volksverte-

Leidse Schaakbond-Afval wed
strijden, die slechts drie ronden
omvat, met twee remises van
start gaat, kijken zelfs in dienst
van Caissa vergrijsde schaak-
kenners op, want remises zijn in
dergelijke „kortebaanwedstrij-
den" doorgaans schaars. Om op
de ereplaats te willen mikken
moeten dadelijk punten worden
gescoord en vooral van Barkema
en Piket verwachtte men ver
woede winstpogingen.

Piket, zo dacht men, zou ln zyn
poging definitief de Ooms-trofee te
bemachtigen wel de tegenstand van
Smit kunnen doorbreken. En wat
had Barkema te duchten van de on
ervaren Rosdorff, wiens doordringen
tot de finalegroep op zich reeds een
verrassing was?

Het liep echter anders. De jonge
Rosdorff beantwoordde met hartver
warmend enthousiasme de gerouti
neerde opstelling, „merk Barkema",
van zijn tegenstander-clubgenoot. De

tegen vele sterke opponenten zo be
proefd gebleken verdediging, vertoon-

Ilerhaaluelyk breken stakingen uit,
hetzy ten gevolge van slechte belo
ningen hetzij wegens te lange ar
beidsuren

Over de ondernemers van toen is
mej. Vellekoop niet zo erg te spreken.
Zij schryft onder meer. „Het is ze-
ker, dai in Leiden pas laat van de
kant van de ondernemers inedewer-
Piket verging het beter. Hij nam jring toi verbetering van de arbeids-
tegen Smit door een interessante j voorwaarden ontslaat. In 1926 wordt
openingsbehandeling al spoedig het n0g door de Leidse Vereeniging van
initiatief en scheen regelrecht naar industriëlen een adres gezonden aan

sprak de routine een duidelijke taal.
Geïntimideerd door de laatste red-
dingsaktie van de taaie Barkema, liet
Rosdorff zich verleiden tot 'n afwik
keling, die de posities volkomen ver
effende. Nochtans een hoopvol de
buut in het Leidse topschaak!

ontwikkelingspeil, een apathische
houding tengevolge van jarenlange
armoede, afstomping door uitzicht
loze ellende en vrees voor broodroof
dezen aanvankelijk iedere organisa
tiepoging mislukken".

Dat de „gewone man" het in het
Leiden van 1860 erg moeilijk had.
wordt ook bevestigd in het opstel
„De maatschappelijke zorg" van de
hand van nir. Annie Versprille, ln
tu tweede helft van de negentien
de eeuw woonden in Leiden verhou
dingsgewijs ue meeste armlastigen.
Als posiuef punt stelt mr. Verspril
le daartegenover, dat in Leiden „zo
veel en zo velerlei initiatief in ont
plooid op alle terreinen van maat-
scnappeiyke zorg, dat dit wel als
vooroeeio is gesteld in aen lande'
De Leiuse labrikanien komt de eer
toe de actie tegen ue kinuerarbeid
te zyn begonnen, maar mr. Verspril
le wyst op ae economische inoiie-
\en uie aan deze handelwijze even
zeer ten grondslag lagen. De om
vang van ue kinuerarbeid in ue Leid
se textiellabrieken was trouwens ont
stellend; in lbtiO bestoud 8 procent
van de werkkrachten uit kinderen
benedei de 13 jaar.

T rage recessie

De oorzaken vaii de zeils voor
die tijd buitensporige armoede die

«tuwden tot grote bloeiperioden, gaan
haar voorbij. Zeker, de sombere grau
we tinten van de Franse tijd wor
den lichter, de bittere armoede wordt
minder, de open plekken sluiten zich
maar het is een moeizame gang. De
stad van Thorbecke herstelt zich.
maar haar vroegere grootheid schijnt
haar Inwoners meer eerbied in te
boezemen dan te stimuleren tot een
agressiviteit en ondernemingszin die
wij in de Jongere gebieden in die
tijd opmerken. Van een sterke tech
nisch economische expansie, die in
de zestigei jaren (Van de 19de eeuw)
Nederland kenmerkt, levert Leiden
het voorbeeld noch de spiegel".

.Museuiiivrees'

Van de „dorre" economie naar de
muziek, waarin de Leidenaren zelfs
in de magere jaren heel goed schij
nen te zijn geweest blijkens het over
zicht „Het culturele leven" van J.
N van Wessem. Met de beeldende
kunsten hebben de inwoners van de
Sleutelstad kennelijk minder op, ook
nu nog. De heer Van Wessem merkt
tenminste op, dat, hoewel Leiden uit
zonderlijk rijk is aan musea, de Lei-
ienaar een diep ingewortelde vrees
chijnt te moeten overwinnen voor
hij een museum binnengaat.

Universiteit

Een afzonderlijk opstel van de
hand van mr. N. F. Hofstee is ge
wijd aan de Universiteit. Terecht
heeft mr. Hofstee een groot deel van
zijn essa> gewijd aan het verzet in
universiteitskringen tegen de Duitse
machthebbers in de tweede wereld
oorlog. De Leidse Universiteit werd
toen wel zeer zwaar op de proef ge
steld. „De druk op haar uitgeoefend",
aldus de schrijver, „is wellicht zwaar
der geweest dan op de andere uni
versiteiten en hogescholen in den
lande, omdat zij tegendruk gaf en
mede omdat de bezetter haar grote
naam voor eigen doeleinden inazi-
Ucatie van de Universiteit red»
wilde gebruiken". Hij brengt hulde
aan de tientallen professoren en hon
derden studenten die omwille van
de goede zaak heel veel soms hun
leven riskeerden.

Andere opstellen in dit leerzame
jubileumboek zyn: „Het bestuur der
gemeente", van dr. J. P. Duyverman.
.,Het Kerkelyke en geestelijke leven"
van ds. J. de Wit, „De ontwikkeling
van het stadsbeeld van drs. E. Pe-
linck en „Het onderwijs" van drs. P.
C. N. Baesjou.

Wet op komst
Uitbreiding van

gemeentelijk
belastinggebied

(Van onze parlementaire redacteur)
In de departementen van Binnen
landse Zaken en Financiën wordt op
het ogenblik hard gewerkt, aan het
wetsontwerp betreffende de uitbrei
ding van het. gemeentelijke belasting,
gebied. Dit. zei de minister van Fi
nanciën, prof. dr. J. Zijlstra, gisteren
ln dP Eerste Kamer, ln antwoord op
vragen van de heren mr. G. van Hail
(Soc.i. J.C.Haspels (ARP) en H.M.
van Lieshout (KVP), welke werden
gesteld bil dP behandeling van de be
groting van het gemeentefonds voor
1962 en van de wijzigingen van de
begrotingen van dat. fonds voor de
jaren 1960 en 1961. Deze drie wets
ontwerpen werden zonder hoofdelijke
stemming aanvaard

.,WP hebben d« plicht om de finan
ciële behoeften van het Rijk, de ge
meenten en de particuliere sector
tegen elkaar af te wegen", zei prof.
Zijlstra tot mr. Van Hall. die ge
klaagd had dat het er voor de ge
meenten niet gunstle uitziet, wat hun
financiële reserves betreft. De ge
meenten zouden zijn achtergebleven
bij de particuliere sector en het Rijk.

Prof Zijlstra gaf toe dat de ge
meenten op het ogenblik financieel
niet zo best uit. dP voeten kunnen,
..maar" zei hU. ..moeilijkheden inzake
dP kapitaalsvoorziening doen zich
thaas voor dP gemeenten niet voor.
Vergeleken met 1956 is er een opmer
kelijke verbetering".

..Wat de afweging van de finan
ciële behoeften betreft is begrenzïng
vanuit de objectieve mogelijkheden
nodig In anti-cyclische budgettering
is beperking tijdens hoogconjunctuur
geboden", aldus minister Zijlstra.

genwoordlging is. Ook het daarop
volgende deel van het ritueel van da
parlementaire opening demonstreert
deze onafhankelykheid.

Het formele antwoord op de troon
rede wordt namelijk ondersteund
door twee gewone leden van da
fractie van de regeringspartij die
meestal een geestige speech houden
ter meerdere glorie van de stad of
het district dat hen naar het Lager
huis heeft afgevaardigd, waarbij de
grote problemen van de dag en daar
mee de troonrede opzettelijk worden
genegeerd.

In de rede staat dat Engeland het
besluit van India steunt tot verdedi
ging van zijn grens. Met genoegen
had de regering vernomen dat de ra
ketbases op Cuba zullen worden ont
manteld. Engeland zou samen met
zijn bondgenoten trachten tot een
gecontroleerdde ontwapening te ko
men. De regering zal. samen met d9
bondgenoten, streven naar een op
lossing van de Berlljnse kwestie,
waarbij veiligheid en vrijheid van de
Westberlijnse bevolking gewaarborgd
zijn.

De regering zal alles doen om de
onderhandelingen over Engelands
toetreding tot de EEG te voltooien
tot tevredenheid van het parlement.
De regering zal, samen met andere
regeringen, aandacht blijven schen
ken aan middelen om de wereldhan
del te vergroten. Zij zal ook streven
naar versterking van de banden tus
sen de NAVO-landen.

Waterpolo-nieuws

Voor de wintercompetitie van de
KNZB werd gisteravond in de „Over
dekte" de dameswedstrijd Sleutelstad
1NVA 1 (Alkmaar) gespeeld. De
Alkmaarse dames wonnen verdiend
met. 51 na bU de rust al met 30
te hebben voorgestaan Gerda van Es
scoorde het enigP Leidse doelpunt.

een overwinning te koersen. Doch op
den duur bleek Smit's intelligente en
doeltreffende verdediging niet met
gewone middelen te ondermijnen.
Probate offers bleken achter het bord
zeer riskant, zodat de zo levendig
begonnen avond vreedzaam en met
twee remises eindigde. Het was voor
Piket een schrale troost, dat zoals
bleek uit latere aualys- s, zijn stelling
het voorgenomen aanvalsplan had
kunnen verdragen.

Door deze uitslagen is in de vol
gende ronden echter felle strijd ver-

de minister van Arbeid, waarin ver
zocht wordt om een soepeler toepas
sing van de Arbeidswet. De indus
triëlen verstonden daaronder een ver
lenging van de arbeidsweek van 48
tot 56 uur!"

Afsluiting

De proloog, „Leyden omstreeks

1850". en de epiloog, „Leiden in de

in" lbbO en" Qe aaarüpvolgènd*e~ Ja- conurbatie", zfjn van „hoofdredacteur
ren in Leiden heerste, vermeldt mr. n,r s- Fockema Andreae, die in
H A. C Branüerhorst in zyn be- slotwoord xegt: „Dit Leidse ge-
schouwing. „Het economische leven' schiedenisboek verschijnt in een be-
n»e industriële ontwikkeling van Lei- slissend tijdperk; het moet, als het
den bleei acnter die van b.v. Bra- goed is de klein-Leidse geschiedenis
bant en Twente. Het econoiniacne afsluiten, want hierna zal het tra-
ïeven van ue stad herstelde zien ditioneel bepaalde Leiden nog slechts
slechts traag van ue voor üe Franse 'n Ieer beperkte zin een eigen ge
nei begonnen depressie. Heel lang- »chiedeni> kunnen hebben. De wil
zaam ttt langzaam» gaal de lijn tot eenwording met het^rotere^ ver-
185C omnoog. De voornaamste u 1 'u

Apathiscl

Typerend vindt mej. Vellekoop ook.
dat de vakbeweging in Leiden pas
zo laat op gang kwam. De Leidse
arbeider viel niet gemakkelijk tot

oorzaak was het „aanpassingsdefect"
dat het al te traditionele uidustrie-
pairoor van de Sleutelstad bleek te
nebben.

aar, Branderhorst schryft in dit
verband. „Het zoeken naar nieuwe
■vegen, zoais in Twente en Brabant,
zonodig met behulp van vreemden,
het doorbreken naar een nieuwe tija
vinden wy in Leiden niet. De grote
nnpulsen die in het verleden van

orTnn|«niie d» brengen „Een langbultenaf Leiden binnenkwamen en

band (Randstad Holland) is, menen
wij, het beste dat men Leiden thans

kan toewensen.

Het jubileumboek „Leiden 1860-
!960" opgedragen aan de oprich
ter van de jubilerende drukkerij,
Johannes Jacobus Groen, en zijn op
volgers Gerrit Groen en Johannes
Jacobus Groen zal, geloven wij,
zfin nui bewijzen als waardevolle
aanvulling op het werk van vroegere
stadsbeschrijvers als Orlers, Van *le-
ris en Blok.

„Groen" in oorsprong klein
begonnen, met als steun enkele
zich al spoedig tot een bedrijf van
eigen uitgaven ontwikkelde
middelbare omvang, waarvoor de
oprichter, de heer J. J. Groen, in
1862 de grondslag legde.

In 1916 werd aan dit bedrijf de
vennootschapsvorm gegeven. Een
paar uitgeversbedrijven werd geli
eerd, waardoor een meer gelijkmatige
werktoevloed kon ontstaan. Een zoon
van de oprichter, de heer G. Groen,
indertyd een zeer vooraanstaande fi
guur in de Ned. Bond van Boekdruk
kerijen. bouwde het bedryf verder uit
en slaagde erin om naast de druk
kerij ook de activiteiten van de uit
geverij verder uit te breiden. Na zijn
dood in april 1920 nam de oud
ste zoon de leiding in handen. Vol
energie wijdde hij zich aan zijn taak.
totdat zijn plotselinge dood op 9 ok
tober 1949 hieraan een einde maakte.
Hij werd opgevolgd door zijn zoon,
de tegenwoordige directeur, de heer
G. Groen, die reeds op Jeugdige leef
tijd tot ..regeren" werd geroepen. Op
geleid aan de Amsterdamse Grafi
sche School, moest hij in verband
met het overlijden van zyn vader
I zijn studie aan de Economische Ho
geschool te Rotterdam voortijdig af- i
breken. De „Groen-dynastie" heeft
ook hy op voortreffelijke wyze voort
gezet. waardoor is bereikt, dat Groen
tot een der best ge jtilleerde bedrij
ven van Leiden mag worden gere-
kenden dat ook in de drukkerswe
reld een uitstekende klank heeft.

Naar buiten zal dat eeuwfeest on
opgemerkt voorbijgaan, doch daar
voor in de plaats is een uitgave van
de pers gekomen, waarin de geschie
denis van Leiden in de Jaren 1860
1960 wordt beschreven. Het is een
monumentaal werk. waarover wij el
ders op deze pagina schrijven

Twee jaar geëist

De officier van Justitie bi) de Rot
terdamse rechtbank eiste gisteren
tegen een 26-jarlge bouwvakarbeider,
wegens mishandeling van zijn zoon
tje twee Jaar gevangenisstraf met
aftrek, zomede ter beschikkingstel
ling van de regering.

Op 21 Juni J.l. had verdachte ln
een vlaag van woede zijn nog geen
twee maanden oud zoontje ernstig»
mishandeld. Hij ergerde zich aan het
schreiende kind. haalde het uit d«
wieg en heeft het kind met zijn ge
schoeide voet tegen het hoofdje ge
trapt.

„Vindt u dat niet beestachtig",
vroeg de president van de strafka
mer. mr. P. J. C. Schipper aan ver
dachte. In dit geval ls beestachtig
zelfs nog een belediging voor de die
ren".

„Ja", gaf de verdachte toe. Na dt
mishandeling legde hU het kind te
rug ln het wiegje. HIJ vertelde nleta
van het gebeurde aan zijn vrouw. Ds
volgende dag begon het kindje teke
nen van ziekte te vertonen. Het werd
naar een ziekenhuis gebracht. Mis
handeling werd vermoed.

De politlearts maakte een rapport
op, waarin hij vaststelde dat hel
kindje vijf breuken in het achter
hoofd had opgelopen en dat het aan
het Unker-ooe blind geworden is»
Volgens de arts waren dit alle teke
nen van buitensporig geweld. Op 26
september werd de blindheid beves
tigd en ten aanzien van het rechter
oog kon niet worden vastgesteld of
het ongedeerd zal blijven. Verdachte
is intussen uit de ouderlijke macht
ontzet. Hij was nimmer tevoren ver
oordeeld en volgens het psychiatri
sche rapport ls hl) tn belangrijks
mate verminderd toerekenlncs vat
baar en speciaal gevaarlijk voor jon
ge kinderen. Hl) had vele malen van
werkgever verwisseld. Geadviseerd
werd tot ter beschikkingstelling van
de regering. De raadsman, mr. M. P.
Dor hout wilde dit advies volgen mei
ontslag van rechtsvervolging.

Ambtenarenrel
in Nijmegen

(Van onze Nijmeegse correspondent)
De Nijmeegse plantsoenarbeider en
magazijnmeester de heer F. A. Savl,
die vorige week bi) de NUmeesge po
litie de heer A. van Beers beschuldig
de van een poging tot doodslag, is op
andere gedachten gekomen. Hij heeft
zich gisteren tot de politie gewend
met de vraag of de aangifte onge
daan kan worden gemaakt. In hel
onderhavige geval ls het waarschijn
lijk echter niet mogelijk. De heer Sa
vl. die al enkele jaren ongenoegen
had gezocht met de technischs
hoofdambtenaar bi) de Plantsoen
dienst, de heer Van Beers, beschul
digde ae hoofdambtenaar er vorige
week van. dat deze had getracht hem
met zijn auto dood te rijden, toen hij
op het trottoir nabij de stadskwekerij
stond te praten. Het wekte toen al
bevreemding, dat de heer Savi pas
na drie dagen aangifte deed van deze
ernstige bedreiging. De gebeurtenis,
die het Nijmeegse ambtenarenkorps
opnieuw ln opspraak bracht, trok
landelijk de aandacht. De heer Van
Beers gaf na deze nieuwe Nijmeegse
rel een rechtskundig adviseur op
dracht de heer Savi aan te klagen
wegens smaad en het doen van valse
aangifte. Naar de heer Savi ons
gisteren in een telefonisch onderhoud
meldde, heeft hij getracht zyn aan
gifte in te trekken, omdat hi) rust
wil hebben.

Twee kernproeven

De Amerikaanse Commissie voor
Atoomenergie heeft gisteravond mee
gedeeld dat de Russen in het gebied
van Nova Zembla gisteren opnieuw
een kernproef hebben genomen. De
ontploffing, die in de dampkring ge
schiedde en van middelbare grootte
was, is de 26ste in de huidige serie
van de Sowjet-Unie.

De Verenigde Staten hebben giste
ren in het gebied van het eiland
Johnston een nieuwe kernproef ge
nomen. Vanuit een vliegtuig werd een
bom van de meg a ton-klasse tot ont
ploffing gebracht, aldus deelde de
Amerikaanse Commissie voor Atoom
energie mede. Dit was de 34ste
Amerikaanse proef ln het gebied van
de Stille Oceaan sinds april j.l.