AMERIKAANSE BLOKKADE tÏÏ&Tjï£
VAN CUBA AFGEKONDIGD
joiffl'ns
Vinding
Cuba reageert:
MOBILISATIE
Ongelij ke str i j d
tegen Chinezen
Schepen met wapens worden teruggezonden °p Noordwijkse boulevard
Raketbases van de Russen op
het suikereiland bedreigen VS
Klachten ingediend
bij Veiligheidsraad
(§uc/ m
yersterking van Guantanamo en
evacuatie van de gezinnen
Maatregelen
Indiërs in de minderheid
V.S. moesten
wel optreden
zegt Den Haag
China negeert
MaeMahonlijn
BEL HAAR VANMIDDAG
EVEN OP!
teuws
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 23 OKTOBER 1962
No. 30788
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEiDiN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f. 2.80 per maand, f. 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
xeur: j. Brouwer f. 8.25 per kwartaal, f.2.80 per maand, f. 0.65 per week
(Van onze correspondent in Washington)
Amerika heeft gisteravond, bij monde van president Kennedy,
een strenge blokkade ingesteld op alle offensieve militaire uit
rusting, welke onderweg is naar Cuba. „Alle schepen met
bestemming Cuba, van welk land of haven ook afkomstig, zullen
worden teruggezonden, indien zij ladingen van offensieve wapens
blijken te bevatten", aldus president Kennedy in een korte rede
tot het Amerikaanse volk pver de televisie.
In de afgelopen week is namelijk ondubbelzinnig gebleken, dat
„op het in gevangenschap verkerende eiland Cuba een aantal
offensieve raketbases in oprichting is", aldus de president. „Deze
bases, die door de Sowjet-Unie worden aangelegd, hebben geen
ander doel dan het scheppen van een gelegenheid om met kern
wapens naar het westelijk halfrond te slaan". Verscheidene van
de nieuwe raketbases bestaan uit installaties voor het lanceren
van ballistische raketten met middelgrote reikwijdte, die een
atoomkop over een afstand van meer dan 1.600 km naar Wash
ington, het Panamakanaal en andere streken in het Caraibische
gebied kunnen vervoeren".
Om aan deze ontwikkeling een einde te maken, zullen de Verenigde Staten:
een strenge quarantaine (blokkade) instellen op alle militaire offensieve
uitrusting naar Cuba;
een nog scherpere bewaking van Cuba en zijn militaire opbouw instellen;
elke raket, die van Cuba tegen enig land op het westelijk halfrond wordt
gelanceerd, beschouwen als een aanval door de Sowjet-Unie op de Ver.
Staten, die een volledig vergeldend antwoord aan de Sowjet-Unie vereist;
overgaan tot versterking van de Amerikaanse basis op Guantanamo, in het
zuidoosten van Cuba;
de gezinsleden van het militaire personeel van deze basis evacueren.
Overjas
Nn twen-stijl#1
o.a. in tweeds.
^.Opvallend leuke 1
details, zoals
zeer apartè yoering
10 jaar 45.75
WEERBERICHT
OVERWEGEND DROOG
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond
Overwegend droog weer met wol
kenvelden en plaatselijk ochtendmist.
Zwakke tot, matige wind tussen zuid
en west. In het algemeen iets minder
koude nacht, maar morgenmiddag
Iets lagere temperaturen dan van
daag.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
24 oktober
Zon op: 07.19 uur; onder: 17.29 uur.
Waan op: 02.37 uur; onder: 16.32 uur.
Hoogwater te Katwijk te 0.32 en 13.04
uur, laagwater te 8.42 en 20.56 uur.
Hit nommer bestaat alt 14 pagina's
Leugenachtige
verklaring van
minister Gromiko
„Op premier Chroesjtsjow doe ik
een beroep", aldus president Kenne
dy, „om deze clandestiene, roekeloze
en provocerende bedreiging van de
wereldvrede te beëindigen en te ver
wijderen. en de betrekkingen tussen
onze beide landen te stabiliseren.
Voorts doe ik een beroep op hem om
deze politiek van wereldoverheersing
op te geven en zich aan te sluiten bij
een historische poging om de gevaar
lijke bewapeningswedloop te staken
en de geschiedenis der mensheid te
veranderen".
De president richtte zich ook tot
de bevolking van Cuba. „Met grote
bezorgdheid heb ik gezien hoe uw
nationalistische revolutie verraden is
en hoe uw vaderland onder buiten
landse overheersing is gekomen. Uw
leiders zijn niet langer Cubaanse lei
ders, geïnspireerd door Cubaanse
idealen. Het zijn stropoppen en
agenten van een internationale sa
menzwering, die Cuba hebben ge
keerd tegen uw vrienden en buren in
de rest van het Amerikaanse wereld
deel. De kernwapens op uw grondge
bied zijn niet in uw belang. Zij dra
gen niet bij tot uw vrede en welzijn.
Zij kunnen die slechts ondermijnen.
Maar de VS koesteren niet. de wens
u te laten lijden of u een stelsel op te
leggen. Wij weten datuw leven en
land als pand gebruikt worden door
degenen die ude vrijheid ontzeggen".
„Gevaarlijke taak"
Tot zijn medeburgers zei de presi
dent tenslotte: „Het is zonder twijfel
een moeilijke en gevaarlijke taak, die
wij ons nu hebben gesteld. Niemand
kan precies voorzien welke loop de
dingen zullen nemen en welke offers
er zullen worden gevraagd. Vele
maanden van opofferingen en zelf
discipline liggen voor ons, maanden
waarin onze wil en ons geduld op
de proef zullen worden gesteld,
maanden waarin vele dreigementen
en scheldwoorden ons zullen herinne
ren aan het gevaar waarin wij ver
keren. Maar het grootste gevaar van
alle zouden wij lopen als wij niets
deden. De nu gekozen weg is vol risi
co's, zoals iedere weg, maar hü is het
meest in overeenstemming met ons
karakter en onze moed als natie en
met onze verplichtingen in de wereld.
De prys van de vrijheid is altijd
hoog, maar de Amerikanen hebben
die steeds betaald. Een weg die wij
nooit zullen kiezen, is die van over
gave en onderwerping. Ons doel is
niet de overwinning van de macht,
maar de verdediging van het recht,
niet vrede ten koste van vrijheid,
maar zowel vrede als vrijheid, hier op
dit halfrond en, naar w'j hopen, in
de gehele wereld. Als God het wil, zal
dat doel worden bereikt".
„Blokkade"
Het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken verklaarde, dat
de beoogde maatregelen het karakter
van een blokkade hebben, maar in
juridisch opzicht daarvan verschil
len. Het instellen van een blokkade
is volgens functionarissen van het
departement een oorlogshandeling,
maar de maatregelen waartoe door
president Kennedy is besloten, vin
den naar hun mening rechtvaardi
ging in het Handvest van de V.N.
Totzover bedoelde functionarisen,
die er tevens op zinspeelden dat ver
zet tegen blokkademaatregelen torpe
dering tot gevolg kan hebben.
De aanhouding van een Russisch
schip onderweg naar Cuba is moge
lijk binnen een of twee dagen. De
Russische reactie, zo beseft men in
Washington, behoeft zich niet ter
plaatse te openbaren, doch kan ook
tot uiting komen bijvoorbeeld in Ber
lijn. Kennedy heeft gewaarschuwd
dat Amerika overal paraat is. Indien
de Russen niet overhaast reageren,
doch Kennedy's rede aandachtig le
zen alsmede de brief die de president
vlak voor zijn rede aan Chroesjtsjow
deed toekomen, dan zullen zij zien,
dat Amerika de deur openhoudt voor
stabilisering van de toestand en be
ëindiging van de bewapeningsrace.
Doch het lijkt meer waarschijnlijk,
dat. Kennedy's absolute eis tot ver
wijdering van offensieve raketbases
in Cuba het meest de aandacht zal
trekken en een compromis lijkt op
dit moment moeilijk te verwezenlij
ken. Washingtons scherpe reactie is
vooral te verklaren uit het besef, dat
de snelle uitrusting van Cuba met
aanvalswapenen het. precaire even
wicht dat in de wereld bestond dreigt
te verstoren.
een Russische aanval op de Verenig
de Staten en als zodanig zou worden
vergolden.
Door levering van offensieve wa
penen heeft Chroesjtsjow duidelijk
getoond maling te hebben aan de
grens, die Kennedy op zijn perscon
ferentie van 13 september heeft ge
trokken. Kennedy heeft toen ver
klaard, dat Amerika maatregelen zou
nemen indien bijvoorbeeld het Pana
makanaal of Cape Canaveral zou
worden bedreigd. De raketten kun
nen die punten gemakkelijk berei
ken.
Leugens
Het felst was Kennedy wellicht
waar hij in feite zei, dat de Russen
gelogen hadden toen zij verklaarden
alleen defensieve wapenen aan Cu
ba te hebben geleverd. Gromiko, de
Russische minister van Buitenlandse
Zaken, heeft dit nog een paar dagen
geleden in het Witte Huis beweerd.
Zeer scherp was ook zijn verklaring
dat het afvuren van een raket van
Cuba naar een staat op het westelijk
halfrond beschouwd zou worden als
Gisteravond toonde men de
Amerikaanse journalisten en buiten
landse correspondenten luchtfoto's,
die de afgelopen week boven Cuba
zijn gemaakt. Daaruit bleek dat op
het eiland met koortsachtige snelheid
raketbases in gereedheid werden ge
bracht. Men toonde o.a. twee foto's,
genomen met een tijdsverschil van 24 J
uur. De eerste foto liet alleen de
voorbereidende werkzaamheden zien,
doch een etmaal later bleken volgens
de tweede foto reeds zeven raketten
voor middelgrote afstand op die I
plaats te zyn opgesteld.
ZIE VERDER PAG. II
Een 19-jarige jongeman uit
Leiden is zondagavond op de
Koningin Wilhelmina Boulevard
in Noordwijk gebeten door een
zwarte poedel uit Amsterdam.
De hond was door zijn baas naar
de badplaats gebracht om daar even
in vrjjheid te kunnen rondspringen.
De viervoeter heeft van deze vrijheid
schromelijk misbruik gemaakt. De
hond is thans in observatie in de
hoofdstad. De jongeman is in het
Wilhelmina Gasthuis ingeënt.
Overigens blijkt uit dit geval weer
eens de noodzaak van het afkondi
gen van een vervoerverbod van hon
den uit Amsterdam naar andere
plaatsen, waar men de dieren onge-
inuilkorfd laat rondlopen met alle
risico's van dien.
Tot de maatregelen, welke Washing
ton getroffen heeft om de toestand
op Cuba onder ogen te zien, behoren:
vertrek van tweeduizend mariniers
naar de basis Guantanamo op
Cuba, waar totnutoe slechts 400
man waren;
Amerika heeft zijn strijdkrachten met
inbegrip \an het Amerikaanse gar
nizoen in Berlijn en de strategische
luchtmacht op voet van paraatheid
gebracht;
in West-Berlijn stonden vanochtend
3.000 Amerikaanse soldaten klaar
om, te beginnen met de oefening
„On guard" (op wacht), een vier
daagse oefening om de reactie van
de troepen „op situaties, die het
gebruik van deze troepen in de stad
nodig maken", te beproeven;
het Conad (continentale luchtverde
digingscommando) in Colorado
Springs heeft de onderscheppings
vliegtuigen in gereedheid gebracht.
Conad is samengesteld uit een
heden van de Amerikaanse marine,
leger en luchtmacht en is in totaal
180.000 man sterk.
Ook elders zijn maatregelen geno
men: de bevelhebber van de
Japanse luchtmacht heeft voor
alle eskadrons jachtvliegtuigen en
24 radarstations de staat van alarm
bevolen.
Radio-Havanna heeft vandaag de algemene mobilisatie van de
Cubaanse strijdkrachten aangekondigd. Het mobilisatiebevel is
uitgevaardigd door premier Fidel Castro, die in de loop van de
dag het volk voor radio en televisie zou toespreken en „belang
rijke verklaringen" zou afleggen. Volgens het bericht van Radio-
Havanna waren „binnen enkele uren honderdduizenden mannen
gemobiliseerd".
Voorts heeft Cuba een klacht ingediend bij de Veiligheidsraad
der Ver. Naties tegen de eenzijdige Amerikaanse vlootblokkade.
Enkele uren tevoren hadden de Ver. Staten om een spoedzitting
van de Veiligheidsraad verzocht. Verwacht werd dat deze heden
middag zou worden gehouden.
Intussen nemen wel vervoersmaat
schappijen maatregelen. In de lijnen
van de Nederlandse Buurtvervoer
Maatschappij van en naar Amster
dam worden geen honden en katten
meer toegelaten. De N.Z.H.V.M. de
N A.C.O. en Maarsse en Kroon heb
ben een soortgelijke maatregel ge
nomen. Alleen blindegeleidehonden
zijn daarvan uitgezonderd. In treinen
en op stations moeten honden kort
aan de lyn gehouden worden.
In vele gemeenten worden voor
zorgsmaatregelen genomen. In Den
Haag en Rotterdam moeten de hon
den aan de lijn gehouden worden.
In Utrecht, Zeist de De Bilt doet
men alles om gereed te zijn mocht er
zich een geval van hondsdolheid voor
doen. Nergens neemt men trouwens
enig risico. In het Achterhoeks»
dorpje Gaanderen stierf een hond
onder verdachte omstandigheden.
Het kadaver werd opgestuurd naar
het Rijksseruminstituut in Rotter
dam. In Stompetoren ben Alkmaar
heeft men gisteren twee honden ge
vangen en opgesloten, opdat ze op
vielen door hun waggelende gang.
Men vermoedt in Stompetoren, dat
de honden daar zondag door hun
eigenaars zijn achtergelaten.
Slot pag. 2
Prinses Beatrix in gezelschap
van de Sjah van Perzië en Kei
zerin Farah voor de aanvang
van een staatsiediner, dat de
Prinses werd aangeboden.
Vergaderingen
van de NAVO
en de OAS
In een ontwerp-resolutie eisen de
Verenigde Staten de ontmanteling
en onmiddellijke verwijdering van
alle raketten en andere offensieve
wapens op Cuba. Ook wordt aan
secretaris-generaal Oe Thant ge
vraagd waarnemers naar Cuba te
zenden om toe te zien op de naleving
der resolutie. Tenslotte wordt in de
ontwerpresolutie een Amerikaans-
Russische bespreking voorgesteld
over „verwijdering van het gevaar
voor het westelijk halfrond en de we
reldvrede". Een Russisch veto is
irschiinlijk, doch in dat geval zal
de kwestie naar de Algemene Verga
dering worden overgeheveld, waar
een meerderheid van tweederde een
officiële goedkeuring tot uitdrukking
zou kunnen brengen.
Vanochtend zou ook de raad van
de „Organisatie van Amerikaanse
Staten" (OAS) in spoedzitting bij
eenroepen in verband met de toe
stand op Cuba. Deze bijeenroeping
is. op verzoek van de Verenigde Sta
ten. geschied door de fungerende
voorzitter van de OAS-raad, Roberto
Lima, uit El Salvador. De Ameri
kaanse regering vertrouwt erop. dat
een meerderheid van tweederden zal
worden gevonden om Kennedy's po
litiek tot OAS-politiek te maken. In
dat geval wordt de blokkade „een
actie van een officiële regionale or
ganisatie tegen een bedreiging van
de vrede" en zulk een actie zou vol-
Nederland erkent volledig, dat
de Verenigde Staten zich tegenover
Cuba in een situatie bevinden, waar
in handelend moet worden opgetre
den, aldus verklaarde een woordvoer
der van het ministerie'van Buiten
landse Zaken in Den Haag als eer
ste reactie op de rede van president
Kennedy. Overigens zitten er aan
deze rede uiteraard vele aspecten, die
nader bestudeerd moeten worden. Het
is in elk geval verheugend, dat de
Verenigde Staten een zo duidelijk
beleid hebben aangegeven, dat alle
partijen thans precies vreten waar zij
aan toe zijn, aldus de woordvoerder.
In Engeland verklaarde een
woordvoerder van het ministerie van
Buitenlandse Zaken, dat de in presi
dent Kennedy's rede onthulde fei
ten over Russische militaire verster
kingen in de gehele beschaafde we-
reid „als een schok zullen worden
gevoeld".
Na een spoedzitting van het
Indiase kabinet, waarin de situa
tie aan de grens werd besproken,
heeft premier Nehroe een radio
rede gehouden, waarin hij o.m.
zei dat ..geen prijs te hoog is
voor onze vrijheid". De premier
wekte de bevolking op ,,de len
denen te omgorden om het hoofd
te bieden aan de Chinese drei
ging". Het land zal een zware
last te dragen krijgen, aldus
Nehroe.
Een woordvoerder van het Indiase
ministerie van Defensie verklaarde
nog geen precieze cijfers te kunnen
geven over de wederzijdse verliezen
Bij een der posten in de noordelijke
sector, Ladach, hadden de Indiase
troepen aan de Chinezen meer dan
honderd man aan doden en gewon
den'toegebracht alvorens deze post
moest worden prijsgegeven.
Overigens is de strijd nog steeds
ongelijk. In de betwiste grensgebie
den hebben de Chinezen niet alleen
meer troepen, maar hun soldaten
zijn ook beter bewapend en uitge
rust. In het gebied van Pangong
Lak (in Ladach) werd een Indiase
post door Chinese tanks overrom
peld. De bezetting van de post be
stond uit ongeveer dertig man, die
door een strijdmacht van vijf maal
zo sterk werd aangevallen. De In
diërs sloegen drie aanvallen af, al
vorens de tanks werden ingezet, al
dus een Indiase woordvoerder.
Het is intussen wel heel duidelijk
geworden, wie de agressor is. Ter
wijl Peking zaterdagmorgen een
„waanzinnige" aanval van India
meldde, gingen de Chinezen zelf tot
een grootscheeps offensief over. En
vrijwel overal in de betrokken ge
bieden moeten de Indiërs zich te
rugtrekken.
9 Slot pag. 2
De Chinese grensbewakers behoe^
ven niet langer achter de „onwettige
MacMahongres", in de oostelijke sec
tor van de Chinees-Indiase grens te
blijven, aldus een bekendmaking van
de Chinese regering.
In een verklaring van het Chinese
ministerie van Defensie, werd gezegd,
cat Indiase troepen de „zogenaamde
MaeMahonlijn" hadden overschre
den, grotr stukken Chinees gebied
hadden bezet en grootscheepse aan
vallen op Chinese grenswachten had-
aen gedaan. De Indiase regering heeft
hiermee 1 jor eens en voor altijd de
afspraken over deze grens geschon
den vldus de verklaring, die verder
zegt: „De Chinese regering verklaart
formeel, dat, om te voorkomen, dat
de Indiase troepen terugkeren en
nieuwe aanvallen beginnen, de Chi
nese grenswachten, handelend uit
zelfverdediging, zich niet langer aan
de onwettige MacMahongrens behoe
ven te storen".
En zeg: Kom me halen, we gaan
een keertje samen in de stad
etenl En als ze vraagt: Waar
om?, dan zegt u: Moet er altijd
een reden zijn. om je 'n plezier
te doen? Zo'n avondje samen
uit verjaagt aan twee kanten
muizenissen en doet u allebei
goed.
U weet toch, dat u in de Neder
landse Horecabedrijven met
Horeca-cheques betalen kunt?
Zend f 10.- of f 25.- aan het
Bedrijfschap Horeca. Koningin
negracht 58-59, Den Haag (giro
63.53.00; vermelden: Cheque
boekje) en u ontvangt
'nchequeboek^
je In coupu
res van f 2.5
Bonn erkent nieuwe bewind
in Jemen
West-Duitsland heeft, de nieuwe
regering van d* republiek Jemen of
ficieel erkend, zo heeft, een woord
voerder van het Westduitse ministe
rie van Buitenlandse Zaken in Bonn
vandaag bekendgemakat.
gens het Handvest van de V.N. door
de beugel kunnen. Doch zelfs indien
de Organisatie van Amerikaanse
Staten haar fiat niet zal verlenen,
zullen de Verenigde Staten hun
maatregelen wettig achten als recht
matige zelfverdediging.
Onze correspondent ln Parijs tele
foneerde hedenochtend:
De permanente NAVO-raad, het
hoogste orgaan van de Atlantische
verdragsorganisatie, vergaderde gis
teravond om tien uur in Parijs ter
bespreking van de rede van Kenne
dy, waarover de raad tevoren was
ingelicht. Het is niet onmogelijk, dat
een commissie van NAVO-deskun-
digen zal worden samengesteld om
in nauwe samenwerking met Wash
ington het verdere verloop der ge
beurtenissen in en rond Cuba op de
voet te volgen.
Terwijl de Franse regering zich
nog onthoudt van iedere publieke
beoordeling van de nieuwe toestand,
gaven de kranten vanochtend onder
vingerdikke koppen commentaren op
de eerste pagina's. De Franse bladen
spreken vrijwel unaniem van dra
matische spanningen en van een
nieuwe uitbarsting van de koude
oorlog, en over het algemeen meent
men ook wel, dat Kennedy onmoge
lijk de handschoen, die hem in Cuba
door het Kremlin werd toegeworpen,
niet op had kunnen rapen. Men acht
het ook een verstandige daad van
staatsmanskunst, dat de Amerikaan
se president, alvorens eventueel een
nieuwe militaire aanval op Cuba te
overwegen of te openen, nu eerst
Chroesjtsjow nog de gelegenheid wil
geven zijn gezicht te redden.
Uit het Leidsch Dagblad van
23 Oct. 1862:
Te Deventer is een nieuwe
klok voor de kerk aange
komen, doch de Parijse
ouvrier kwam nog niet om
de klok op te hangen. Thans
slaat een arbzider ieder uur.
met het horlogie in de hand.
op de klok en geeft zoo de
tijd aan.
De Gemeenteraad van
's Hage heeft in behandeling
genomen het voorstel tot af
schaffing der plaatselijke be
lasting op de turf, doch sta
king der stemmen van 14 te
gen 14 is de beslissing uitge
steld.
