PERFECTE RUIMTEVLUCHT
VAN AMERIKAAN SCHIRRA
Minister mr. Luns naar
Tweede Kamer gehaald
fïnnbrod
Kettingbotsing: een
dode en 39 gewonden
Na zes omwentelingen precies
bij de bergingsvloot geland
9fü
ff,
A
A
Veertigduizend man in touw
terwijl hele wereld meeleefde
Chaos in de mist
EXPLOSIE IN
NEW YORK:
21 DODEN
WEERBERICHT
Hoofdpersoon
schietpartij
meldde zich
leuws
Alleen
Opgericht 1 maart 1860 DONDERDAG 4 OKTOBER 1962 No. 30772
LEIDSCH ÉH DAGBLAD
Directeur: E A E van Disnoeck DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN w'tte Sm8el l- 87055
Hoofdredacteur: J Brouwer f8.25 per kwartaal, f2.30 per maand, f 0.65 per week. Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
2500 Wegwerkers
in Himalaja uit
isolement verlost
Amerikanen door
Indianen vermoord
Met een zeldzame precisie heeft de 39-jarige
Amerikaanse kapitein-luitenant ter zee Walter
Schirra gisteren een ruimtevlucht van negen uur
en dertien minuten gemaakt. Na zes omwente
lingen om de aarde landde hij in zijn Mercury-
capsule op slechts enkele kilometers afstand
van het vliegdekschip Kearsage. 440 kilometer
ten noordwesten van het eiland Midway in de
Stille Oceaan. De langste en vlotst verlopen
ruimtevlucht van Amerika werd door deze per
fecte landing bekroond.
De ruimtevlucht begon gisteren om 13.15 uur
Nederlandse tijd en eindigde om 22.28 uur.
Terwijl Schirra nog om de aarde cirkelde,
Veertigduizend mensen waren gisteren over de gehele wereld in touw
voor deze ruimtevlucht van één man, maar miljoenen hebben meegeleefd
met Schirra in de meer dan veertien uren, dat hü in zijn capsule heeft
doorgebracht: enige uren voor de start had hü al plaats genomen In de
Sigma 7 op het topje van de machtige Atlasraket. Zoals ook by vorige ruim-
tevluchten heeft Amerika de gehele wereld gelegenheid gegeven de operatie
te volgen via radio en televisie. Een verheugende openhartigheid die de
mening rechtvaardigen, dat Amerika bepaald niet achter ligt bij Rusland,
zÜ het dan ook dat de Russen meer „stunts" hebben uitgehaald.
konden de televisiekijkers in Europa (en ook
in Rusland) op hun schermen reeds opnamen
van de start zien, die via Telstar uit Amerika
werden uitgezonden! Deze uitzending hoewel
niet feilloos betekende een dubbel Ameri
kaans ruimtesucces.
Schirra. op een na de oudste van de oor
spronkelijke zeven Amerikaanse astronauten,
heeft het de gehele vlucht kennelijk erg naar
zijn zin gehad, en het eerste medische onder
zoek heeft uitgewezen dat hij de tocht uitste
kend heeft doorstaan. Ook de capsule ..Sigma
7" heeft geen gebreken getoond en is zonder
beschadigingen geborgen.
en het vliegkampschip manoeuvreerde
voorzichtig naar de cabine, die ver
volgens aan dek werd gehesen. Zelfs
daar kwam Schirra niet meteen te
voorschijn. Hij overlegde eerst, welke
uitgang hü zou gebruiken, en eerst
zes minuten later stapte hü breed
lachend aan dek. begroet en toege-
j juicht door de velen, die evenals hij
zelf in spanning dit grootse avon-
i tuur hadden meegeleefd. Veertien
i uur en 35 minuten had hü toen in de
capsule gezeten.
(Men zie ook elders in dit blad)
De ongeveer 2 500 Indiase en Tibe
taanse wegwerkers die vorige week
zoals gemeld door lawines en
landverschuivingen werden ingeslo
ten in een afgelegen dal van de
Himalaja. zün uit hun isolement
verlost. Het contact over land met
hen is hersteld en reeds duizend
man zün over de Rohtangpas ge
trokken.
De arbeiders hebben de afgelopen
week verschrikkelijke ontberingen j
geleden. Tengevolge van honger en
bevriezing zijn tenminste vüftig
hunner om het leven gekomen
Pogingen om hen vanuit de lucht
te bevoorraden mislukten groten-1
deels wegens de zware bewolking
boven dit gebied.
Vandaag werden de laatsten van
2.500 wegwerkers verwacht in Kok-
Indiaanse boeren uit e>en gehuchl
in Ecuador hebben gisteren twee le*
den van een gToep Amerikaanse so*
ciale werkers met kapmessen gedoodL
Het lichaam van ©en der slachtoffers
werd door de Indianen verbrand. Drie
andere leden v»n de groep werden
gewond De Indianen gingen onde»
het uitroepen van kreten als vcom«.
munisten dP groep met. kapmessen
lüf. De overige leden vluchtten naaf
een dichtbü gelegen r.-k. kerk. doch
de Indianen drongen de kerk binnen.
De chauffeur van de groep slaagde
erin te vluchten. Een politiemacht
van twintie man heeft tenslotte de
indianen uit elkaar gejaagd.
sar. aan de noordkant van da
Rohtangpas, waar voedsel en klereü
voor hen klaar liggen.
Tot 280 km hoog
De start verliep vrüwel zonder
enige vertraging. Slechts een kwar
tier moest het aftellen worden on
derbroken. Ook dit is een büzondere
prestatie wanneer men in aanmer
king neemt, hoeveel details op het
laatst nog moeten worden gecontro
leerd alvorens men tot de start be
sluik
Tijdens de eerste omwenteling
meldde Walter Schirra. dat de tem
peratuur in zün capsule hoger was
dan was berekend, maar later slaag
de hü er in deze temperatuur binnen
aanvaardbare grenzen te houden. Hij
had reeds tijdens de raketvlucht naar
de baan om de aarde radiocontact
met de lanceerbasis Cape Canaveral
en uit zün gesprekken bleek, dat hij
de beproevingen van de grote ver
snelling uitstekend doorstond. Zes
minuten na de start kon hij melden,
dat de capsule zich van de raket had
gescheiden en in de beoogde baan
om de aarde was gekomen.
Deze baan bracht hem iets hoger
dan zyn landgenoot-astronauten
Glenn en Carpenter. Het hoogste
punt van de baan lag op 280 kilo
meter. het laagste op 160 km. Alleen
de Rus Joeri Gagarin is hoger ge
weest: 306 km.
Schirra praatte opgewekt met de
grondstations, die over de gehele
wereld zijn vlucht volgden. Ook wis
selden hij ervaringen uit met zün
collega-astronauten Glenn en Car
penter. Tijdens de eerste omwen
teling heeft hü de besturing van de
Een explosie in een gebouw van
de Newyorkse telefoondienst op
Noord-Manhattan heeft aan ten
minste 21 personen het leven ge
kost. terwijl er ongeveer honderd
gewonden zyn.
Gistermiddag explodeerde een pas
nageziene ketel van de centrale
verwarming in de kelder van het
gebouw. Het gevaarte sloeg door de
daarboven gelegen kantine, waar
op dat moment meer dan honderd
vrouwelijke personeelsleden de
lunch gebruikten.
Degenen die niet op slag dood waren,
trachtten in paniek door de rook,
stoom en vlammen het gebouw te
verlaten. Enkel* vrouwen werden
door de luchtdruk uit de ramen
geslingerd.
De brand kon spoedig worden ge
blust. De ravage die door de ex
plosie is aangericht, is ontzettend.
Vanochtend achtte men het mo- j
gelijk, dat zich nog meer slacht
offers onder het puin bevonden. In j
het gehele gebouw werkten onge
veer 500 mensen.
PLAATSELIJK MIST
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond droog weer met enkele
opklaringen en voornamelijk ln de
nacht en ochtend plaatselijk mist.
Ongeveer dezelfde temperaturen.
Zwakke tot matige wind aanvanke
lijk uit noordelüse, later uit zuide-
lüke richtingen.
(opgemaakt te 11.15 uur)
5 oktober
Zon op- 06.46 uur; onder: 18.10 uur.
Maan op: 13.22 uur; onder: 21.52 uur.
Hoogwater t© Katwijk te 6 49 en 19.06
uur, laagwater te 2.33 en 14 47 uur.
(Dit nummer bestaat nit 22 pagina's
capsule vrüwel geheel aan de auto
matische apparatuur overgelaten,
later heeft hij zelf de besturing ter
hand genomen. Beide besturings
systemen bleken uitstekend te vol
doen.
.iHalleluja"
Kort voor het einde van de derde
omwenteling «elke omwenteling nam
ongeveer anderhalf uur in beslag)
besloot de leiding, dat de voorgeno
men zes omwentelingen konden wor
den gemaakt, en dat men de vlucht
niet na drie omwentelingen zou af
breken. Dit laatste zou mogelük ge
weest zijn wanneer er zich ernstige
moeilijkheden zouden voordoen.
Toen Schirra dit vernam riep hij
luid „Halleluja". Hij zei te genieten
i van zijn vlucht, en alle opgedragen
handelingen te kunnen uitvoeren. Hij
heeft onder meer foto's gemaakt van
de aarde en de sterrenhemel, voorts
liehtflitsen op aarde waargenomen en
getracht afstanden te schatten.
Pas op dek
capsule verlaten
Na ruim vüf en een halve omwen
teling om de aarde stelde Schirra de
rem raketten in werking. Toen zijn
cabine in de hogere luchtlagen rood
gloeiend werd. was het radiocontact
even verbroken, doch dit herstelde
direct na de ontplooiing van de grote
parachute. Zo nauwkeurig was de
landingsmanoeuvre, dat de gehele
terugkeer naar de aarde gevolgd kon
worden van af de bergingsvloot. op
enige honderden kilometers afstand
van Midway. Onmiddellijk na de lan
ding meldde Schirra, dat de capsule
geen water maakte en dat hij aan
boord zou blijven tot de Sigma 7 op
het dek van het vliegkampschip
Kearsage zou staan. Helikopters lie
ten kikvorsmannen en drüvers neer,
(Van onze Hilversumse
correspondent)
De hoofdpersoon van de schietpar-
tü van zaterdagnacht bij de auto- j
matiek aan de Stationsweg in La-
ren (N.-H.i heeft zich bü de politie
gemeld. Het is een Haagse woonwa
genbewoner. Hü is ingesloten. Hü
heeft verklaard zaterdagnacht met
een onschuldig startpistool op zijn
tegenstanders, vijf Hilversummers, te
hebben geschoten. Maandagavond
waren al twee van zün metgezellen
aangehouden in de gele auto van de
gezochte revolverschutter. Zü wer
den later huiswaarts gestuurd met de
mededeling, dat zü zich dinsdagmid
dag weer bü de Larense politie had
den te vervoegen. Het gesprek, dat de
recherche met hen had bleef niet
zonder resultaat. Later meldde zich
ook een echtpaar, dat zaterdagnacht
eveneens aanwezig was bij de schiet
partij. terwijl weer korte tijd later
de revolverheld zelf het politiebureau
binnenstapte. De man verklaarde
dat de Hilversummers het geschil in
de automatiek waren begonnen, na
dat zü beledigende opmerkingen
hadden gemaakt, omdat hij per on
geluk bij een hunner een karbonade
uit de hand had gestoten. Ook zou
den de Hilversummers handtastelijk
zün geweest tegenover zün vrouw.
Vanaf de zitplaats in zün auto had
hü drie schoten gelost, dwars door
I voor- en zijruit.
I De vraag blijft intussen, hoe deze
ruiten vernield werden ondanks het
i gebruik van een onschuldig start-
istool. Verdachte zegt de ruiten eerst
I pistool. Verdachte zegt de ruiten eerst
I hebben geschoten.
(Van onze Bredase correspondent)
De Rykspolitie is gisteravond drie
ënhalf uur bezig geweest om de
chaos te ontwarren, die ontstaan was
bij een kettingbotsing in de mist op
de Rijksweg TilburgDen Bosch on
der Berkei/Enschot. Er vielen bij deze
verkeersknoop één dode. elf zwaar
gewonden onder wie veel deerlijk
gekwetsten en 28 licht gewonden
le betruiren.
De dodelijk getroffene was de Belg
W. Muës uit Ziechem. De gewonden
zün ook allen Belgen, behalve de nog
jonge P Damen uit Oisterwük, die
als eerste te hulp schoot. Bü het met
>en rode lamp waarschuwen van het
WALTER SCHIRRA
de Amerikaanse recordhouder
van duur en hoogte van ruimte-
vluchten.
Vondeling eist zijn aanwezigheid
(Van onze parlementsredactie)
Tegen de verwachting in is er toch nog een incident onstaan
bij de algemene politieke beschouwingen in de Tweede Kamer.
Hierbij was de vraag: moet een minister, ook al voert hij zelf niet
het woord, toch bij een debat aanwezig zijn?
Gistermiddag, toen dr. Vondeling voor de eerste maal fractieleider
van de P. v. d. A. bij de replieken nog eens reilde terugkomen op de
houding van minister Luns jegens de Kamer in de kwestie-Nieuw-Guinea,
bleek de beiomdsman van Buitenlandse Zaken niet meer achter de
regeringstafel te zitten.
dit debat de minister-president als
algemeen woordvoerder namens het
kabinet op.
Tüdens de schorsing werd minis
ter Luns ijlings opgetrommeld, maar
ook toen hij weer in het Kamerge
bouw was verschenen werd de ver
gadering nog niet dadelijk hervat,
omdat er kennelijk nog enige ver
wikkelingen achter de schermen wa
ren
Dr. Vondeling had daar scherpe
kritiek op. Voorzitter dr. Kortenhorst
legde haastig uit. dat mr. Luns we
gens ambtsbezigheden was verhin
derd. <Hy ontving naar later
bleek een delegatie uit Trinidad).
Dr Vondeling nam hier geen genoe
gen mee en vroeg schorsing van het
debat: hü wilde niet over het be
leid van mr. Luns spreken zonder
diens aanwezigheid, ook al trad bü
Voortgezet
Tenslotte werd de vergadering
voortgezet met een misnoegd küken-
de minister Luns temidden van zün
ambtgenoten.
Voorzitter Kortenhorst zag. zoals
hy zei. de aanwezigheid van een
minifter by een algemeen debat als
dit niet zozeer als een staatsrech-
telüke noodzaak, maar ten hoogst* als
een kwestie van hoffelijkheid. Pre
mier De Quay herhaalde dit en voeg
de eraan toe. dat het geen gewoonte
was. dat alle ministers bü het jaar
lijkse algemeen politieke debat aan
wezig waren. Hij werd hiervoor op
de vingers getikt door de liberale
fractieleider prof. Oud: vroeger wa
ren bü deze gelegenheid steeds alle
leden van het kabinet aanwezig. Het
is tenslotte het belangrijkste politie
ke debat van het hele jaar. Het is
een kwestie van respect jegens het
parlement. Volgens prof Oud was
de allereerste ambtsbezigheid van
een minister om hier in de Kamer
aanwezig te zün.
Hele debat
Minister Luns, die had gevraagd
om slechts aanwezig te hoeven zün
by het stellen van de vragen door
dr. Vondeling over de buitenlandse
politiek kreeg van prof Oud in
I overweging het hele debat mee te
ir.aken. Tenslotte beloofde de be
windsman dit. om niet de indruk te
wekken dat hü zou lüden aan ge
brek aan respect tegenover de Ka
mer Dr. Bruins Slot (AR,), die de
hele verhouding tussen regering en
parlement al in het geding zag ko
men. had ook reeds tegen die onjuis
te indruk gewaarschuwd
Die ..respectskwestie'' had reeds
by het begin van het incident een
byzonder tintje gekregen, toen dr.
Vondeling zinspeelde op de mogelük-
heid dat mr. Luns in 1963 lid van
d4 Kamer zou worden. Dr, De Kort
van de K V.P. had de vorige dag na-
mtUjI' terloops deze mogelük aan
gekondigd.
(Men zie ook elders).
I verkeer werd hü door een auto ge
schept. Hoogstwaarschünlük zal hU
I beide benen moeten missen.
De botsing begon om acht uur
's avonds, toen een Belgische vracht
auto tegen een bij Café Catebras
langs de weg geparkeerde andere
Belgische auto reed. Een vlak achter
hem rüdende personenauto kon de
I twee stilstaande wagens op het laat
ste moment büna ontwüken. Het
lukte niet helemaal, maar de be
stuurder kwam er met een paar
schrammen af De grote klap kwam,
toen twee Belgische autobussen na
derden met merendeels slapende
werknemers voor de Hartogh-Fabriek
te Oss De voorste bus vloog tegen de
twee auto's aan met verschrikkelüke
gevolgen. In deze bus vielen al de ge
wonden en kwam aan het leven van
de heer Muës op slag een einde. De
chauffeur van de bus was geheel bui
ten zichzelf en rende in papiek met
een grote hoofdwond rond. Op eigen
gelegenheid is hü naar het St.-EU-
zabethsziekenhuis te Tilburg gelift.
De ernstig gewonde pendelaars heb
ben büna alle bekkenbreuken, afge-
knelde benen en dergelüke verwon
dingen; de lichtgewonden kneuzin
gen en snüwonden.
Vanuit Hotel Catebras werd alarm
gemaakt, waarop de Rükspolitie en
de Tilburgse G G D. met het beschik
bare materiaal uitrukten. In de dich
te mist had men de grootste moeite
de situatie te overzien en hulp te bie
den. Enkele van de zwaargewonden
verkeren in het St.-Elizabethszie-
kenhuis te Tilburg nog in levensge
vaar. Onder hoogspanning heeft de
polikliniek de lichtgewonden behan
deld. Eerst om één uur vannacht
konden deze met een bus naar Zie
chem vervoerd worden, waar grote
ongerustheid heerste, omdat aanvan
kelijk berichten van twee doden
spraken.
Traangasgranaten
over en weer
Aan de muur in Berlün is giste
ren een gevecht met traangasgra
naten gevoerd. Een aantal West-
duitse parlemensleden en anderen
brachten een bezoek aan de muur,
toen de Oostduitse politie met traan
gasgranaten begon te gooien. Vol
gens Westberlünse politiemannen be
vatten sommige granaten springstof.
De Westberlünse politie antwoordde
op dezelfde wüze. Belde pardjen
hebben twintig granaten gewor
pen Daarna trokken de OostberLy-
ners zich terug.
Westduitse luidsprekerwagens, die
langs de muur nieuwsberichten en
muziek lieten horen, zün gisteren
door de Oostduitsers met waterka
nonnen bespoten. De uitzendingen
werden op een andere plaats langs
de muur voortgezet.
Herfststemmmg en 3 oktober-
sfeer in het Van der Werf park.
Over deze wijdingsvolle inzet
van de Leidse 3 oktoberdag en
alle overige festiviteiten geven
wij elders een uitvoerige repor-
tage.
l Uit het Leidsch Dagblad van
4 Oct. 1862: J
J Men heeft het plan tot t
aanbouw van een kolossale f
spoorboot tusschen Dover en t
Calais met een lengte van t
3000 voeten en zal voortbe- t
wogen worden door roeirie- i
riemen. r
J
f Reeds vroeg wapperden t
J van alle gebouwen en van de
J huizen der ingezetenen de
J nationale vlag op 3 October, t
Van de 80 mastklimmers (f
J hebben 47 prijzen behaald, t
J De proef met de volksverma- t
kelijkheden is uitstekend ge- t
J lukt t
Altijd kersvers
brood in huis!
Koop
zo'n pak
85
