ONDANKS REGEN
KLEURIG TAFEREEL
Natte kostuumsplakkerige
coiffures: toch goede sfeer
GEWIJDE ZANG KLONK
IN HET v. d. WERFPARK
Optocht Vivat Oranje iveer een hoogtepunt
Belangrijke geschiedkundige
episodes trokken voorbij
MEER DISCIPLINE
Opgericht 1 maart 1860
Donderdag 4 oktober 1962
Zesde blad no. 30772
Q RAN JE!
Dat wat dit jaar het thema van de
Optocht, ondanks helaas het ontbreken
van de befaamde Oranjezon.
Vivat Oranjein het bijzonder van
grote betekenis voor Leiden, met welke
stad de Oranjes zich steeds nauw ver
bonden hebben gevoeld: óók nu!
Wie het feestprogramma er nauwkeu
rig op nagelezen heeft wie doet dat
niet alvorens de straat op te gaan om
van de optochtpraal te gaan genieten?
had zich de nauwe band tussen
Oranje en de Sleutelstad goed in het
hoofd geprent.
Hij zóu hen zien en hééft hen gezien:
een Willem de Zwijger, het „kind van
Staat" Prins Willem III slechts één
jaar hier studerend een Koning Wil
lem I, die in 1813 onze stad bezocht, een
Koning Willem II met zijn gemalin
Anna Paulowna en de jonge Prins
Alexander, die in 1835 de Leidse Uni
versiteit bezocht en tenslotte Koning
Willem III met Koningin Sophie, die
zulk een schitterend tuinfeest gaf in „De
Pauw" te Wassenaar ter gelegenheid
van het 300-jarig bestaan der Leidse
Universiteit.
Nauwe banden met ons Vorstenhuis:
daarop lag allereerst het accent van
deze Optocht, waaraan iedere rechtge
aarde Leidenaar op 3 oktober naast
de hutspot vóór alles zijn aandacht
wijdt.
Willem de Zwijger.
..het kind van Staat''
helden De Ruyter en Tromp, onver
getelijk voor allen, die bij de Marine
I willen- of al zyn!
I Daar bij de Goejanverwellesluis is
I 't in 1787 wonderlijk toegegaan. De I
Patriotten hadden 't op Willem V I
voorzien, maar de kordate Wilhel-
mina van Pruisen (Willemijntje)
wilde van geen wuken weten en door
haar energieke houding is haar ge- j
maal tot Den Haag doorgedrongen
en in zijn waardigheid hersteld.
Wéér een ander tafereel: het be-
zoek van Koning Willem I aan Lei- I
den op 21 december 1813, slechts en-
kele weken na zijn landing te Sche-
veningen. Een voornaam gezelschap,
met het grote driemanschap Van
Hogendorp. Van der Duyn en Van
Limburg Stirum als enige der meest
aandachttrekkende figuren.
De imposante praalwagen ..Grond
wet 1848" was een eerbetoon aan
Thorhecke, door wiens toedoen Ko
ning Willem II in een ommezien van
zèèr conservatief tot zèèr liberaal j
werd.
Ook Koning Willem III en Konin-
gin Sophie kon men nog zien, met
Prins Frederik en Prins Alexander
en grote mannen als Motley. Liszt,
Richard Hol en Wetrens. waarna als
apotheose de schitterende praal
wagen „Vivat Oranje" een imposante
I climax aan het geheel verleende
Dat ditmaal weer de „Gouden
Koets" meereed, was een extra- j
I attractie!
Kortom: belangrijke episodes uit
de geschiedenis zyn aan het
geboeide oog voorbij gegaan.
I hielden de aandacht gespannen.
vooral ook omdat er zelfs kostuums
te zien waren, die men nog nooit te
voren gezien had.
En d&t wil na zóveel gehouden
optochten wel wat zeggen
Als steeds vormden de talrijke mu
ziekkorpsen. met het in Kerkrade
bekroonde ..Kunst en Genoegen" in
de voorhoede, een parmantige om
lijsting. In ongebroken kracht heb
ben zij trots gemarcheerd en gemu
siceerd. waarbij het ons opnieuw is
opgevallen, hoe fris en keurig zij
I allen er uit zagen.
Trouwens: de talloze mede
werkenden toonden zich van
hun beste zijde, onder aanvoe
ring van de bestuursleden der
,.3 October-vereeniging'1. hoog-
gehoed gezeten in hun rijtuigen,
aan wie wij ieder jaar een nieuw
lofwaardig Optochtinitiatief te
canken hebben.
Fleurig is 't. ondanks het som-
bere weer, in de Leidse straten
j toegegaan.
De duizenden toeschouwers
j kregen wat hun als vanouds toe-
I kwam.
I Zij zullen het met ons eens
zijn. dat de Optocht" weer tot
I een hoogtepunt van deze dag is
In stromende regen trekt de
Leidse Gouden Koets''
door de Breestraat.
uitgegroeid en dat men zich
daarna met een gerust hart aan
de hutspot kon gaan wijden.
De ..Optocht" maakt na het
lange staan, de mensen honge
rig: die hutspot zal er dus wel
ingevlogen zijn als koek.
Ondanks alle kleffe en klam
me kleren, die men deze middag
wellicht heeft opgelopen!
Rijke René van Chalons dood kwam
melden, waardoor het jeugdige Wil-
lempje Prins van Oranje kon wor
den.
Vier oktober 1574 was een gedenk
waardige dag: de Zwijger deed hier
ZO tegen twaalf uur of eerder begint 't al met de typische
Optochtsfeer".
Speciaal de ouderen verzekeren zich bij voorbaat van een
goede plaats, want niemand wil zich iets laten ontgaan van wat
's middags de stad in historische luister gaat zetten.
Dit is het onverklaarbaar geheim: hóe dikwijls de bevolking met
praalwagen- en karossenpracht of kostuumweelde geconfronteerd
is geweest, dat alles blijft voor haar door de jaren heen gloed
nieuw".
Steeds is zij er weer als de kippen bij. om er geen korrel van te
missen!
Zo is 't góed. want anders zou de 3 Octobervereeniging"
nauwelijks meer reden van bestaan hebben. Dit zij gezegd met
èlle eerbied voor de andere festiviteiten.
Maar de „Optocht" is toch het punt. waar alles en iedereen om
draait: de herdenking van Leidens glorieus ontzet kan zonder haar
niet naar volle waarde gevierd worden!
Fatale regen
Die Optocht: zij mocht er dit Jaar
weer zijn, al heeft vanzelfspre
kend de fatale regen aanvan- i
kei ijk het nodige water in het eten
gegooid
Die fatale regen begon direct in
hevigheid toe te nemen, toen men
aan de Burggravenlaan welgemoed
op stap ging Maar ons medelijden
met alle charmante jonkvrouwen en
zelfs ook de mannelijke deelnemers
groeide met de minuut: het moest
bepaald geen pretje zijn om zó fraai
opgesierd, zó door het water door
drenkt te worden
Nog een tweede tegenvaller: de
paarden van de „Grondwetsherzie-
ning" bleken ül te progressief, er was
bij hen geen houden aan! Al gauw
moest er een tractor aan te pas ko
men, om alles weer in geregelde ba
nen te brengen.
Dat ondanks deze onverwachte en
onverhoopte gebeurtenissen het opti
misme bewaard bleef, pleitte voor
de goede stemming waarmee ieder
een bezield was, om er onder deze
omstandigheden nog van te ma
ken. wat er van te maken viel.
Die goede sfeer laat zich er op 3
oktober moeilijk onder krijgen!
Gelukkig dat de aanhouder steeds
wint: later kreeg de regen mede
lijden. zodat 't nog mooi droog werd
en zelfs de zon even om de hoek
kwam kijken.
Schilderachtig
Er was veel schilderachtigs te
zien.
Het begon met een natuurge
trouwe weergave van het slot Dillen
burg. waar vreugde heerste toen de
Het slot ..Dillenburg
stamslot van de Oranje s.
zijn intrede en sindsdien mag Leiden
bogen op zijn Universiteit. Dat mo
gen wij nooit vergeten!
Het turfschip van Breda volgde
hierop als een waar „deus ex machi
na". Behalve de turven, waren ook
de geniesoldaten in grote hoeveel
heden aanwezig om van dit wonder
lijke geval een illustratief beeld te
geven. Daarbij niet te vergeten Prins
Maurits en Johan van Oldenbarne-
veldt en Simon Stevin.
Het turfschip temidden van de
woelige blauwe baren zag er
prachtig uit.
Nu nog mag men blij zyn. dat de
sluwe list, waardoor Breda in onze
handen kwam, zo grandioos is ge
lukt.
Het bal op het slot Honsholredijk
sprak boekdelen voor de prachtlie-
vendheid van de Gouden Eeuw met
in het centrum de fiere Stedendwin
ger Frederik Hendrik en zijn luxieuze
echtgenote Amalia van Solms.
Ditmaal weer eens de Gouden
Koets" met daarin gezeten het „Kind
van Staat", nu uitgeroepen tot „Res
taurateur van onsen Staet", met in
zijn gevolg o.a. de Jwee grote zee-
de twe
'ische
Het legendarische turfschip
van Breda ..voer" gisteren door
Leiden.
Willem van Oranje,
de vader des vaderlands.
Vivat Oranje,
de laatste praalwagen van de
kleurrijke stoet.
Advertentie
Een van de meest karakteris
tieke evenementen van het aan
traditie rijke 3 oktoberfeest is de
Koraalviuziek in het Van der
Werfpark. Deze zang in de vroege
ochtenduren biedt telkenjare vele
Leidenaren de gelegenheid open
lijk getuigenis af te leggen van
hun dankbaarheid die uiteraard
vandaag de dag niet alleen zijn
oorzaak vindt in het ontzet van
Leiden in 1574
Ook gistermorgen hadden vele zan
gers met het Liederbundeltje in de
hand en leden van de Chr. Muziek
vereniging Concordia zich in het
park verzameld rond Herman Stenz,
die voor de zevende maal de Koraal-1
muziek leidde. Nog groter dan de
deelname aan de samenzang was de i
belangstelling van het publiek: aan!
de overkant van het water dromden
honderden kijkers samen.
Na het zingen van onder andere
„Een vaste burg is ohze God" en „O i
ghij stad van Leiden" volgde de tra- I
ditionele kranslegging. Kranslegging I
is eigenlijk niet het juiste woord. I
want het bloemstuk werd door mid
del van een takelt je aan het stand- I
beeld van burgemeester P. A van i
i der Werf opgehesen.
De krans werd namens de zangers,
en onder „supervisie" van de heer
G. van Weerlee door twee meisjes
aan burgemeester jhr. mr. F. H. van
Kinschot aangeboden. Het waren
Mfjke de Ru uit Leiden en Janny
j van Zuylen uit Rijnsburg. Het laatste
symboliseert wel, hoe Rijnsburg
steeds nauwer betrokken is geraakt
bij de 3 oktoberviering.
Het kostte de burgemeester wel
enige moeite om de bloemenkrans op
zijn plaats „te hijsen", maar toen de
krans tenslotte ter hoogte van de
knie van zijn roemruchte voorganger
hing, wendde hij zich voldaan tot
zijn kleindochtertje met de vraag:
„Heeft opa dat niet mooi gedaan?"
Al eerder had Connie Mens. een
kleindochter van wijlen Leo Mens. de
vroegere dirigent van de Koraal-
muziek. de burgemeester bloemen
aangeboden. Met het zingen en spe
len van het eerste en zesde vers van
het Wilhelmus werd deze stijlvolle
gebeurtenis besloten.
Koning Willem III
met zijn gemalin Koningin
Sophie warengisteren ook in
Leiden.
Ach: we willen niet vitten
Maar zou 't niet aanbeveling
verdienen, dat de deelnemers aan
de Optocht wat meer discipline
betonen? Enkele onjuiste zaken,
die ons opvielen: een sigaretten-
rokende koetsier op een der praal
wagens, drie meisjes, die lustig
aan een ijsje liepen te likken
kortom, vele deelnemers bleken
zich onvoldoende in hun „rol" in
geleefd te hebben.
Of je doet mee, maar dan ook
volkomen, öf je doet maar liever
niet mee.
De muziekkorpsen zaten elkaar
bovendien meermalen in de ha-
ren. zodat de noten door elkaar
I heen fladderden. Meer afstand
bewaren is in dit opzicht gebo-
I den!
