LEIDEN VIERDE ONDER EEN PARAPLU
TOCH GEZELLIGE DERDE OKTOBER
Stram défilé zonder
„spektakelstukken"
KERKELIJK UUR VAN
DANKEN EN GEDENKEN
Drukte in de binnenstad was duidelijk
minder dan in de voorgaande jaren
Zinvolle feestgave in De Waag
.TOT GOD WILT
U BEGEVEN"
DINSDAG: TAPTOE-AVOND
VELE GOEIE
LEIENAARS
Burgemeester
gaf ditmaal
wittebrood
Het „wonder van Leiden'
Opgericht 1 maart 1860
Donderdag 4 oktober 1962
Vijfde blad no. 30772
..Heer laat ons vertrouwen zijn op U, die hemel en aarde
geschapen hebt, die trouw blijft tot in eeuwigheid en die Uw
verlossende daden voortzet eeuw in, eeuw uit met dit woord
uitgesproken als votum plaatste ds. H. Bouter, die gister
ochtend voorging in de 3 oktoberherdenkingsdienst in de Pieters
kerk, dit kerkelijk uur van danken en gedenken direct reeds in het
teken van vertrouwen op God. En Godsvertrouwen, waarvan
ook zeer velen. o.w. de Prins van Oranje, in de bange dagen van
1574 vervuld waren.
Ds. Bouter. die als motto boven
21.;n overdenkmgswoord plaatste de
regels uit ons volkslied „Tot God
wilt U begeven", stond deze ochtend
stil bij de tekst uit 2 Cor. 1 9 ..ja.
voor eigen besef ach/tten wij ons
els ter dood verwezen, opdat wij
niet op ons zelf ons vertrouwen zou-
dtn stellen, maar op God. die de
doden opwekt". Spreker, die uitvoe
rig inging op het beleg en ontzet
van Leiden en daarbij speciaal inging
op de rol. welke de Prins van Oranje
daarin heeft gespeeld, merkte o.m.
op, dat het ..wonder van Leiden"
ons na 388 jaar nog vermag te
boeien, te verbazen en te inspireren.
N et alleen de wonderbaarlijke ver
lossing een gave Gods doch ook
de volharding tijdens het beleg, heb
ben iets ongelofelijks.
Naast God heeft Leiden, let men
op de geschiedenis van 1574, veel aan
de Dillenburg te danken. En daarbq
mogen wij zeker, al'us ds. Router,
een zeer bijzondere vrouw niet ver
geten. de moeder van de Prins,
Juliana van Stolberg. Zij was een
vrouw met een kinderlijk geloof, dat
In zekere zin uitging boven de ge
In de Pieterskerk. Belangstel-
ling voor het wapenbord van
Willem Cornelisz Duyvenbode.
wiens duiven ten tijde van het
beleg menige boodschap van de
Prins en admiraal Boisot over
brachten.
scheidde, een echt oecumenische fi
guur.
Strijd om vrijheid gaat
nog voort
De strijd om de vrijheid een6
In 1574 gevoerd gaat. aldus d6.
Bouter. nog steeds voort Denk aan
James Meriditfo in het Amerikaanse
Oxford, aan Oost-Europa en zovele
andere landen. Ook in ons land is er
aldoor een bezinning op de vrijheid
en op de vraag wat de vrijheid ons
waard mag en moet zijn. Laat die
bezinning waar en ook fundamen
teel zijn.
Ds. Bouter eindigde deze druk be
zochte dienst met het citeren van
een geloofsgetuigenis van Prins Wil
lem van Oranje, waarin deze tot uit
drukking brengt, dat God de zijnen
nooit zal verlaten.
Met het zingen van Gezang 146
..De Heer heeft eertijds zijnen volke
geholpen uit veel angst en pijn"
werd deze indrukwekkende herden-
loofsverdeeldheid, welke de geesten kingsdienst besloten.
Militaire parade
Duizenden Leidenaars waren
ook nu uitgelopen om de mili
taire parade te zien. In drie, vier
rijen dik stonden zij op de
Breestraat om toch maar vooral
niets te missen van het voor
bijtrekken van de Nederlandse
strijdkrachten. Onder hen be
vond zich in onze omgeving ook
een Rotterdammer, die achteraf
wat stond te mokken. V^n de
hele parade had hij alleen maar
de deinende helmen van de
voorbijtrekkende soldaten kun
nen zien. Was hij daarvoor naar
Leiden gekomen! Om negen uur
had hij zijn plaatsje al ingeno
men. Toen belemmerde nog
niets zijn uitzicht. Maar onge
veer twintig minuten later ston
den enthousiaste Leidenaars
drie rijen dik voor hem.
De parade van dit Jaar viel wat
tegen als men haar vergelijkt met die
van vorig jaar. toen de 3 October-
Vereeniging haar 75-jarig jubileum
vierde. Toen werd de stoet opge
fleurd met vele kleurrijke uniformen
en enkele militaire ..spektakelstuk
ken", zoals een raket. Nu hebben de
duizenden langs de route een globaal
overzicht kunnen krijgen van de uit
rusting van de strijdkrachten: stuk
ken geschut, de radarinstallaties,
kortom het ..rijdend materieel" en
niet te vergeten de uniformen van
alle dienstplichtige en beroepssolda
ten die Nederland rijk ls. De fraaie
uniformen van de leden van de
Leidse Studentenweerbaarheid „Pro
Patria" en die van de bereden po
litie vormden een feestelijke afwisse
ling van de grote groepen In .ge
woon" groen en blauw geklede man
nen van Land-, Lucht- en Zeemacht.
Boeiend
Voor het bordes van het monumen
tale Stadhuis ging de parade over in
een stram en daardoor boeiend
défilé, dat Ieders bewondering af
dwong.
De parade werd opgeluisterd door
de muziek van de Marinierskapel der
De Koninklijke Marine was verte
genwoordigd door vier compagnieën
van het Marine Vliegkamp Valken
burg: de Koninklijke Landmacht door
het Vaandel en de Vaandelwacht van
het regiment Van Heutz en zes com
pagnieën van de Leidse Koksschool.
Het Luchtmachtdemonstratiepeloton
van het Limos en drie squadrons van
de vliegbasis Ypenburg vertegenwoor
digden de Koninklijke Luchtmacht.
Zoals gezegd bestond voor de parade
zeer grote belangstelling, die beslist
niet onder deed voor die van vorig
jaar.
Koninklijke Marine en de Lucht
machtkapel met het tamboerkorps.
De 3 oktoberviering werd
dinsdag grootscheeps ingezet
met de traditionele taptoe, waar
aan weer zeer velen vooral
jongeren hebben deelgeno
men. Het regende om zeven uur
's avonds op de Kaasmarkt waar
de reusachtige stoet ,,in elkaar"
werd gezet. Toen de stoet ech
ter om even over half acht op
gang was gekomen, hield de
regen op en kwam een lichte
nevel opzetten.
Wij hadden een plaatsje gevonden
in het Van der Werfpark aan de voet
van het standbeeld van de dappere
burgemeester, die eens zijn eigen
lichaam als voedsel aan de uitgehon
gerde bevolking aanbood. De jaar
lijkse taptoe aan de vooravond van
het grote feest is dan ook een grootse
huldiging van deze Leidenaar gewor
den.
Het was donker in het park en het
bleef bijna voortdurend donker
Bijna, want slechts een enkeling had
gehoor gegeven aan de oproep om
toch vooral fakkels en lampions in
de optocht mee te voeren.
Nadat een krans was gehecht aan
het standbeeld, trok de bonte, lange
stoet langs de wethouders en de be
stuursleden van de 3 Octobervereeni-
ging. die het défilé aan de voet van
het standbeeld afnamen.
Muziekkorpsen. voetbalverenigin
gen. korfbalverenigingen en school
verenigingen trokken zo voorby.
De stoet werd voorafgegaan door
de R -K. Harmonie Kapel, die met
vrolijke marsmuziek de komst van de
vele taptoe-deelnemers al van verre
aankondigde.
De belangstelling voor de taptoe
van de zijde der Leidse bevolkinp
was ondanks het aanvankelijk mieze
rige weer. zeer groot. Vele duizende*
stonden rijen dik langs de route op
gesteld en zagen weer duizenden
Telstar
De traditionele kreet wil, dat er
slechts „ene goeie Leienaar" is. maar
deze kreet is naar wij gisteren
konden waarnemen bepaald on
juist. Wij zagen gisteren in de vroege
ochtend, die niet gekenmerkt werd
door een aarzelende zonsopgang
maar door een zonswegblijving ach
ter akelig regenachtige wolken heel
wat Leidenaren luisteren naar de
reveille, die met voortvarendheid
geblazen werd van het balkon van
het Stadhuis: een wat triest aan
doend begin van een feestdag waar
over de sluier bleef hangen van re
genwolken. regen en mistigheid.
Goed. het waren er geen duizenden,
die naar de reveille luisterden, maar
dat zijn het er nooit. Per slot van
rekening moet men zich dan als
goede Leidenaar al staan te verdrin
gen voor de Waag om haring en
wittebrood te halen: maar diegenen,
die dan wel het Leidsch Politie Mu
ziekgezelschap aanhoorden waren
toch minstens even ..goeie Leiena
ren" als die éne van de goed bedoel
de maar enigszins „bijziende kreet"
wanneer wij deze wat wonderlijk
aandoende beeldspraak mogen ge
bruiken En die beeldspraak zal geen
Leidenaar in hart en nieren ons
kwalijk nemen, want wat is er anders
waardevol op deze dag dan wonder
lijke. onlogische zaken0
Paraplu's in eindeloze reekst
het toonbeeld van het Leidse
drie oktoberfeest van gisteren.
Maar onder die paraplu's eert
blijkbaar onuitblusbaar vreugde
vuur. want het was weer als
vanouds in de Sleutelstad. al
waren er dan wat minder meit-
sen' (Foto Leidsch Dagblad)
Advertentie
Zoekt U een
GOUDEN RING
voor een dame of heer,
d. WATER, HaarLstraat 207
heeft het.
Ook ln briljanten ringen.
Ruime keuze ln alle prijzen.
Wat ons wel verwonderde was het
aantal feestmutsen en feestneuzen al
op dit prille ochtenduur. Misschien
overgehouden van vorig jaar, of van
de eerste voorzichtige stappen op het
pad van dit feest, tijdens de taptoe
en de eerste kermisavond gezet?
Enfin, de reveille was er weer, de
„goeie Leienaren" waren er weer. en
het feest van gisteren had een aan
vang genomen toen Dick Anderson
zün taak als dirigent met voortva
rendheid had verricht en de blazers
en andere uitvoerenden hun taak
achter de rug hadden
Het was nog erg vroeg, maar het
feest was begonnen.
Slechts een enkele groep had ziel
de moeite van enige voorbereidlngei
voor deze taptoe getroost. Zo wa>
daar de groep van de Leidse instru
mentmakerssohool, die slechts twee
dagen nodig had om een ingeniem
model van de Telstar te vervaardi
gen. Trots voerden de jongens dit
model met zich mee.
Een aantal zwem enthousiaste,
maakte van de gelegenheid gebruik
om op zeer originele wijze te pleiten
voor de bouw van een nieuw zwem
bad aan de rand van de stad. Dt
leden van de vereniging „De Alge-
meene" maakten het publiek duide
lijk dat zy voorstanders zijn van dt
bouw van een nieuw clublokaal voor
hun vereniging. De wethouders voeg
den zich eerst halverwege de routt
by de stoet. De deelnemers hadden
toen reeds een aanzienlijke afstam
en vele kleine oponthouden achter dt
rug In 1 t Van der Werfpark wen
hei 'ilh< jius gespeeld. Na de krans-
legg. ig bij het Van der Werf-stand
beeld ging het verder naar het Jai
van Hout-monument aan de Gere
gracht by het Plantsoen. In deze
dapperen eerde Leiden dinsdagavond
zyn grote historische mannen als P
links, rechts, links
Oranje. £Jan^an'lfout.S Jan'van der ^iet a^een *n de ..ruimte dochook in Leiden was er dinsdag-
'Does en Louis de Boisot. avond een ..Telstar".
Het is jaren geleden, dat de ragen van de vroege ochtend af
geprobeerd heeft het Leidse drie-oktober-vuur te blussen. Er zijn
vel eens jaren geweest dat het ging kletteren toen de optocht op
het punt stond te starten, maar zelden hebben de weergoden zo
systematisch van begin af getracht de stemming te verknoeien.
Goed, die weergoden zijn daar dan een beetje in geslaagd
deze keer, maar hun overwinning is zeer betrekkelijk geweest,
want toch hebben ontelbare duizenden de bloemetjes buiten gezet.
Laten we derhalve hopen, dat het in de toekomst weer hetzelfde
,.wonder-weer" zal zijn van het verleden: Pluvius heeft geleerd,
dat ook met deze tergende aanval van voortdurend miezerige
regen het vuur van de Leidenaar niet te blussen valt. Laat hij het
voortaan maar elders proberen.
Van de vroege ochtend, toen de politiemuziek dapper de reveille
stond te blazen voor een goede hand vol ..goeie Leidenaren" tot
de late avond, toen na het versterven van de donderslagen van
het vuurwerk ook de lichten van de kermis moesten gaan doven
en de reinigingsploegen de trieste resten van een TOCH uitbun
dig feest moesten gaan opruimen, heeft er een beste stemming
geheerst.
Dat is Leiden. Niet Leiden in last, want die uitdrukking is
elders uitgevonden. Leiden in lust lijkt ons een betere spreuk,
ondanks de kennelijk minder grote drukte in de stad. Maar dat
laatste kwam niet door de Leidenaren. maar door de ..vreemde
lingen" die zich in de ochtenduren hadden laten afschrikken. Per
slot van rekening zijn het daarom ook geen ..goeie Leienaren"
Als elk jaar stonden ze ook nu
weer in de Waag: de zwarte he
ren bij de blanke broden en de
dames-in-witte-jassen bij de zil
veren haringen. En twee uur lang
deelden deze hoeders en hoed
sters van een zeer bijzondere tra
ditie brood en vis uit aan de dui
zenden. die langs de schragen
schuifelden om hun feestgavein
ontvangst te nemen. In deze tijd
van redelijke voorspoed zit geluk
kig niemand „verlegen" om ha
ring en wittebrood, maar de jon
gen en de ouden, die zich telken
jare naar de Waag begeven, zijn
er zich zonder het misschien
in woorden te kunnen uitdrukken
terdege van bewust, dat zij
deelnemen aan een uniek gebruik,
dat nog altijd diepe betekenis
heeft door zijn zinvolle achter
grond.
Ook burgemeester Van Kinschot
wa* dit Jaar weer in de Waag aan-
wezig, in gezelschap van zon echtge
note, mevr. J. M. van Kinschot
Dorhout Mees. en zijn vierjarige
kleindochter Juusje van Kinschot.
Dat traditie voor verandering vatbaar
is, bewees Leidens eerste burger, toen
het jaarlijkse „plaatje" voor de lan
delijke fotobureaus „geschoten" moest
worden. Ditmaal liet de burgemeester
zich nu eens niet by de haringen,
maar bij de afdeling wittebrood foto
graferen, tezamen met de 77-jarige
Herman us Winterkamp, die zich vier
jaar geleden voor het eerst voor de
uitdeling had laten inschrijven.
Waarmee bewezen is, dat men be
paald niet jong behoeft te zijn om de
bijzondere waarde van de Waag-tra-
ditie in te zien.
De heer Winterkamp was trouwens
niet de enige, die zich op latere leef-
tyd voor het eerst Waagwaarts heeft
begeven: er zyn er. zoals ons gisteren
meermalen uit gesprekken gebleken
ls. nog veel mear, ook al werden ze
dan niet toevallig omringd door flit
sende fotografen.
Opvallend was ook dit jaar weer
het grote aantal jongeren, dat. alleen
of met hun ouders, aan de uitdeling
van de 7.600 broden en 12.500 harin
gen heeft deelgenomen. Natuuriyk
zagen wy onder hen ook de twee
tweelingen van de familie Van Pa
ridon. Zy en zovele anderen zetten
daarmee voor het eerst of by herha
ling een stap op de weg naar een
waardevolle gewoonte, die terugreikt
naar de zestiende eeuw. En terwyi de
feestgave haar weg vond naar tassen,
manden, emmertjes en pannen,
speelde buiten, op het Waaghoofd.
het „Eerste Leidse Jeugdorkest en
Drumband „De Burcht" vroiyke mar
sen en melodieën.
Als altyd hing er weer een pene
trante haringgeur tussen de stenen
bogen van het Waag-interieur Het
was ditmaal de heer P. A. Wackie
Evsten, praeses-collegii en bestuurs
lid van de 3 October-Vereeniging.
die de dames, die dit „parfum" zo
dapper hadden getrotseerd, een „te
gengif" aanbood in de vorm van de
gebruikeiyke flessen eau de cologne.
