„FREE AS AIR": VOOR ALLES KLEURRIJK EN ONBEZORGD HOOFDPIJN ASPRO Model menselijk brein g useum Renate Tebaltli komt! Een musical die staat! Charme rond mager verhaal SAMEN NAAR DE FILM- JA, GEZELLIG Nationale ballet oogstte succes in het buitenland Voorstellingen in 12 Spaanse sleden B. Roolvink aanvaardt kandidatuur Verhoging van bijdragen aan V.N.-fondsen Ipgericnt 1 maart 1860 Vrijdag 21 september 1962 Zesde blad no. 30762 (Van een speciale medewerker) DE musical "Free as air" is in de Grote Schouwburg te Rotter dam voor het eerst op de planken gebracht. Het was een wat sobere première. De zaal was matig bezet en er waren geen bloemen voor de acteurs. Maar het applaus aan het slot maakte voor de organisator van de musical. Joop Klein Essink. alles goed. De eerste indruk bij het Rotterdamse publiek was immers gunstig geweest. Klein Essink heeft bij "My fair lady" (hij dirigeerde 325 voorstellingen) met applaus meten geleerd. Hij heeft een goede neus ontwikkeld voor dat wat het bij de zaal doet en dat wat niet aanslaat. Dat vermogen wil hij uitbuiten bij de voor-voorstellingen, de z.g. "try-outs", tot aan de gala-première op 27 september in de grote schouwburg. Aantrekkelijk Terwijl hij zijn orkest dirigeert, kan hjj met een oor luisteren naar de reacties van het publiek en er zijn voordeel mee doen. Met hem luiste ren de regisseurs Denis Carey en Walter van der Kamp en de vertaler Eli Asser. Met hem kijken de mensen, die dansers uit alle hoeken van het land tot een ensemble hebben gevormd. Zjj zullen ongetwijfeld nog correcties aanbrengen, waarvan wij het resul taat over een week zullen zien. Veel valt er evenwel niet meer te wijzi gen en veel behoeft er ook niet ge wijzigd te worden om „Free as air" voor een groot publiek tot een aan trekkelijk spel van zang en dans te maken. Want alle ..try outs", die voor iedereen toegankelijk zijn, ten spijt, de musical staat er. En zij mag ge zien worden! Moderne operette Het verhaal is mager. Een rijk, ongehuwd meisje slaat op de vlucht voor de Engelse sensatie pers. Zij belandt op een klein ka naaleiland, waar het leven nog even heerlijk primitief is als op Tahiti in de dagen van Gauguin. De eilandbe woners zijn bezig het jaarlijkse be vrijdingsfeest voor te bereiden. Zij missen alleen nog een feestkoningin. De keus ligt voor de hand: de mooie, rijke Engelse zal gekroond worden. De sensatiepers dreigt de idylle ter wille van de primeur nog een keer te verstoren. Maar eilanderslist redt de zaak. Een simultaanroman vormt de bekroning. Door dit gegeven is een flinke hoeveelheid zang en in min dere mate ook dans gewezen. Het re sultaat gaat naar de operette, maar dan een operette in een modern kleed, niet loodzwaar van romantiek en met een nog wat dunne draad van humor doorweven. Die jas zit nu al goed. Om te beginnen is er de muziek van Julian Slade, een beetje Debus- sy-achtig, de frisse wind van het Ka naal suggererend. Bovendien wist Klein Essink een goed orkest om zich heen te verzamelen. Wat uit de orkestbak kwam was voor ons gehoor al af. De kracht van de muziek bleek ook in de koorzang. Het zijn stuk voor stuk vrolijke, eenvoudife, maar toch pakkende melodieën, die door een groep van 20 zangers en zang- geressen met élan worden gebracht. Als orkest en koor in zomerse kleding tussen de décors van Lou Steenbergen alle zeilen bijzetten, krijgen wij een overtuigend stuk mu ziek te horen. Bij de solozang (er wordt dan ook niet met microfoons gewerkt) is dat nog niet altijd het geval. De indivi duele prestaties van de meeste ac teurs kunnen wij nu reeds loven Het open doekje Het open doekje van de a vend was voor Diny dc Neef en Rijk de Gooycr, die eeD verliefd stel spelen dat pas na 15 jaar het „ja-woord" durft uit te wisselen. Het was een sccne, waar bij de applausbel van de heer Klein Essink heel hard moet hebben ge rinkeld. Voor de humor zorgen ook Silvain Poons, Rob Milton en Johan de Slaa. Maria Louise Been beweegt zich als ondeugend eilandkatje met gemak over het toneel en zingt er flink op los. Louise Vermaerten is de charman te feestkoningin. innemend door spel en zang. Ronnie Bierman zet met veel vaart een lieftallige verslaggeef ster op de planken. De ex-voetballer Hans Boskamp blijkt over een krach tige stem te beschikken. Hij speelt niet onverdienstelijk en wee' zijn ja renlange training nog op het toneel ten nutte te maken. Na een num mertje ochtendgymnastiek zingt hij met vaste stem verder. In het ballet een stel meisjes dat wéét wat dansen is! Watervlug en zeer gedisciplineerd gaat men over het toneel. Dit alles maakt „Free as air" tot een musical met een eigen karakter. Zij heeft niet de indrukwekkende aankleding en niet de romantiek van „May fair lady", ze mist de ironie van ..Irma la douce" en haar melodieën. Hoe plezierig ook om te horen, het zullen geen tophits worden. Lange looptijd „Free as air", waaraan wij vooral in de wintermaanden behoefte kun nen hebben, geeft vóór alles een kleurrijke onbezorgde sfeer van een ongerept eilandje in de zon. Ln de ongekunstelde, frisse wijze, waarop door de merendeels weinig bekende artiesten wordt gewerkt, draagt daar veel toe bij. De nimmer te voerspel len reactie van het publiek zal uit maken of deze nieuwe musical de lange looptijd van de voorgangers beschoren zal zijn. Een stevig succes is o.i. in ieder ge val verdiend! kAleiöos^QP Tocgdcg Vc'ksrang Ter gelegenheid van de volkszang- week te houden van 21 tot en met 27 oktobfr wordt door de Nederlandse Vereniging voor de Volkszang een toogdag gehouden voor dc leden van haar afdelingen op woensdag 24 ok- U zit er middeninWeet u nog? De Kanonnen van Navarone Machtig avontuur, brullende wind, masthoge golven, intense span ning Dat is film: Elk verhaal zo overrompelend echt, dat u er helemaal in bent. Ver van de alledaagse beslommeringen. Daarom gaan ruim 140.000 mensen dag na dag naar de bioscoop. En u? Blijft u thuis en laat u de goede films passeren? Bedenk, datalleen de bioscoop de nieuwste films biedt. Tintelende komedies, adembenemende thrillers, pakkende drama's. Het zijn er meer dan ooit tevoren. EL C1D - EEN FIJN STEL DOCHTERS - DE INSPECTEUR - IL POSTO - SERGEANTS 3. Kies uit. Film is een feest. *Y Uitreiking pref. v. d. Lecuwprijzen ainsx OPVOLGER VAN ROESKE: TOM BOLLEN Dc Staatssecretaris van O. K. en De Koninklijke Mannenzangver- W., mr. Y. Scholten, zal de Prof Van cniging „Apollo" te Amsterdam heeft der Leeuw-pryzen. die in 1961 en I OQ 1962 konden worden toegekend, op I -8-jarige Tom Bollen tot diri- donderdag 27 september 1962 te 20 cent van de vereniging benoemd, uur uitreiken aan de componisten Hjj is opvolger van de overleden Kees van Baaren en Oscar van He- T mpi ij, rip hal vin lipt TVTini<zfpvip vin I Fid. 'J Roeske. Tom Bollen was In de studio's van Het Nationale Ballet achter de Stadsschouwburg o. K. en W Nieuwe Uitleg 1 te I sinds enige jaren als repetitor aan te Amsterdam, zijn de voorbereidingen voor het komende seizoen I s-Gravenhage. Kees van Baaren zal Apollo" verbonden In onze stad reeds in volle gang. de prijs ontvangen voor znn ..Varia- ft hlj d enke]p malpn dp aan_ De buitenlandse tournee van Het Nationale Balletwelke op 5 juli zioni Per Orchestra" en Oscar van I J e e *en ae aan te Parijs begon en op 22 augustus beëindigd werd met een voor- ^'Tel voor z'Jn .-Vierde Slrijkkwar- dacht getrokken door zijn leiding stelling in Elche Spanjeis voor deze groep een groot succes ge weest. In Parijs werden in de cyclus van het Théatre des Natiotis vijf voorstellingen gegeven. Tezamen met de ruim 70 leden van het Bal let. reisde tevens het Gelders Orkest naar Parijs, teneinde de muzi kale begeleiding te verzorgen. Dirigent André Presser ontving te Parijs de prijs voor de beste dirigent van het seizoen van het Théatre des Nations. Op 10 juli vertrokken 50 dansers. 4 leden van het technisch en admi- tober as. in hotel Bellevue te Assen. jnistratief personeel, alsmede diri- Aan deze toogdag waarop ongeveer i gent André Presser, onder leiding 800 personen worden verwacht, zal van mevrouw Soma Gaskell uit Pa- luister worden bijgezet door het op- jrii.s naar Spanje, voor een reeks treden van de volksdansgroep uit voorstsll ngen, welke werden gege- Zanceweer. De burgemeester van ven jn het kader van de Festivales Hilvarenbeek de heer J P. M. Mcu- dP Espana Deze tournee werd ge- wese. die hoofdbestuurslid van demaakt onder auspiciën van het vereniging is, zal een carillonbespe- j Spaanse ministerie van Kunsten en ling geven. j Wetenschappen, dat sedert 12 jaren tet". van studentenensembles. Winterdlenstregeling Ned. Spoorwegen Het patroon van de zomerdienst van de Ned. Spoorwegen wordt deze winter onveranderd voortgezet. Wel is de vertrektijd van enkele treinen één of een paar minuten gewijzigd, om nodig gebleken aanpassingen te 11 at 11 ill Bartin doet: neem 'ASPRO' vAspro' bevat alles óm u snel van uw pijn af te helpen. Veilig en verantwoord. Neem 2 ASPRO i&ïtitfeefi jfit! Voedselcongres Vooruitlopend op het wereld-voed- selcongres dat in juni 1963 in Wash ington zal worden gehouden, wordt zoals reeds is gemeld op 27 en 23 september in Amsterdam een na tionaal voedselcongres gehouden. Op dit tweedaags congres zullen de pro blemen van honger en ondervoeding worden bezien vanuit een nationaal oogpunt en zullen zowel aan regering ais aan het volk de aard en de om vang van de op te lossen vraagstuk ken voor ogen worden gesteld. De conclusies, waartoe deze nationale bezinning zal leiden, zullen een basis vormen, voor de beraadslagingen op het wereld-voedselcongres. Dc minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid en tevens minister van Landbouw en Visserij a.i.; dr. C-. M. J. Veldkamp, zal de plenaire zitting van het nationaal congres openen. De belangstelling voor het congres blijkt zeer groot te zijn. Tot- nutoe werden reeds meer dan zes honderd aanmeldingen geregistreerd. Op het congres zal van gedachten worden gewisseld over enerzijds de agrarische-technische aspecten van de produktie van voedingsmiddelen in ontwikkelingsgebieden en over ander zijds de verbetering van de voeding in ontwikkelingsgebieden door onder wijs, voorlichting en techniek. Een achttal onderwerpen zal, sectiegewijs, worden besproken. Voorts vermeldt het programma nog een aantal cau- ieg< handen heeft. Gedurende de zes weken, die het gezelschap in Spanje heeft doorge bracht, werden ruim 6000 km. afge legd. terwijl in 12 Spaanse steden te zamen 25 voorstellingen werden ge- alien in openlucht-theaters. Ruim honderdduizend personen, Spanjaarden zowel als buitenlandse toeristen hebben de opvoeringen van (Het Nationale Ballet bijgewoond, be- staande uit drie verschillende pro- i gramma's. Nog nooit was een der gelijk groot balletgezelschap opgetre den in de Festivales de Espana, j waarin naast klassiek ballet ook (Spaanse dansen, opera en concerten ten tonele worden gebracht. Niettegenstaande de vermoeiende J reizen, het ongewone voedsel, de late T N het Stedelijk Museum te Amsterdam hebben wij gisteravond 1 bekend 1 tegenover een 8 meter breed apparaat gezeten, samengesteld «rthouden en dc Spaanse organisato- uit bollen en segmenten van bollen, die met elkaar waren verbon- i den door lijnen van elektrische lampjes. Het merkwaardige apparaat, dat werd bediend door een enorme schakelkast met elektromotoren, spoelen en condensators, was een model vin de menselijke hersenen, waarmee een indruk werd ge geven van de ingewikkelde anatomie van dit orgaan en het functioneren ervan. rer. waren vol lof over de wijze waarop mevrouw Gaskell en haar groep steeds weer voor uitmuntende voorstellingen zorgden, die dagelijks de theaters vulden. De tournée is artistiek zowel als financieel een groot succes geworden. - Voor de muzikale begeleiding van kunnen invoeren. Enkele treinen, die de voorstellingen werden door het voortdurend een zeer lage bezetting Spaanse ministerie verschilldende or- vertonen, worden opgeheven. Hiertoe kesten ter beschikking gesteld, waar- bell°°rt. voor wat deze omgeving be- mede dirigent André Presser zich treft- de trein, die om 18.37 naar ae organisatie van deze Festivales in j bij tijd en wijle voor schier onover- Utrecht vertrekt. De trein wordt 1 komelijke moeilijkheden geplaatst echtèr tot Alphen a. d. Rijn gehand- zag, welke hij echter uitstekend het hanfd ten dienste van forensen en hoofd heeft weten te bieden I vertrekt uit Leiden te 18.12 uur. Bewegende lichten en flitsende lichtvormen maakten zichtbaar wat er in die hersenen gebeurt als men een zangeres hoort zingen: het proces van het waarnemen, waarderen en kritisch beoordelen van de zangeres en tenslotte het opbergen ervan in het geheugen. De Amerikaan Will Bur tin is de maker van dit menselijke brein. „Hij is", zo vertelde hij. „van huis uit graficus. Meer dan 20 jaar heeft hij wetenschappelijke artikelen geïl lustreerd". Hij is een van de weinige kunste naars, die het klimaat van de we tenschap niet onbehaaglijk vinden, ovelen zijn n.l. van oordeel dat de strenge tucht van deze wereld hun verbeeldingskracht afstompt. Maar dit geldt niet voor Will Burtin, die in de wetenschap een intregerend terrein heeft gevonden. Over het algemeen blijken geleer den immers niet in staat hun denk beelden aan hun medemensen ken- baar te maken. Will Burtin is hun tolk geworden de man die hun vi- 1 sioenen deelt en de gave b?zit ze in een zo klaar en eenvoudig idioom te vertalen, dat iedere intelligente toeschouwer er aandeel in kan heb ben. D, •ie deniensies I Will Burtin had daartoe meer n*'" dig dan tekenen. Hij zocht het in drie dimensies en een van zün eer ste opzienbarende modellen is ge- weest dat van de primaire cel. Hij j bouwde een model van acht meter doorsnee en overwon Net probleem de structurele bijzonderheden van de cel, zoals zij door de elektroni- l sche microscopie worden onthuld, uit te beelden en ze in verband te bren gen met de klassieke opvatting van de cel. Het model is thans in miniatuur op de tentoonstelling in het Stedelijk Museum te zien. Maar de afgelopen jaren is het gebruikt in wetenschap pelijke televisie-uitzendingen en hon derdduizenden mensen komen het bekijken in het Museum van We- tenschap en Nijverheid in Chicago. Hoewel ontworpen als samenvatting van de nieuwste kennis omtrent een studie-onderwerp, bedoeld voor art- sen, trok het een wijde publieke be langstelling en hebben talloze leken een blik kunnen werpen in de vor deringen van de biologische weten- i schap. En zo is het ook gegaan met hei drie dimensignale model van de her senen. Opnieuw wordt een inge wikkeld proces op eenvoudige wijze uitgebeeld. Een ieder zal hier een samenhangend beeld van de grond slagen van de hersenfunctie kunnen krijgen. Will Burtin zal door de reac ties van wetenschapsmensen en le ken stellig voortgaan op deze weg: wetenschappelijke abstracties „ver talen" in visuele vormen. En wij zouden ons kunnen voorstellen dat er naast hem nog vele kunstenaars het avontuur zullen ontdekken dat schuilt in het moderne onderzoek van de microskosmos en de macros- kosmos. het atoom en het heelal. Burtins modellen zijn onder de titel „Visuele aspecten van de we tenschap" tot 15 oktober op de bo venverdieping van de nieuwe vleugel van het Stedelijk Museum te zien. JbTijzen Nederlandse componisten 1962 De Staatssecretaris van O.K. en W. mr. Y. Scholten, heeft op voorstel van de commissie van advies voor Zy groeide op in het huis van de het verlenen van pruzen en opdrach- famille van h moeder Langhl. ten aan Nederlandse componisten in ran0 nabjJ p Toen zij drie 1962 pryzen verleend aanHans Hen- Mn half ianr kemans voor zijn Partita; Herman Rcuate Tebaltli, de meest vermaarde Italiaanse sopraan van dit ogen- >ih. Komt vaar men weet naar ons land om de uitreiking van de Edisons op het Grand Gala dn Disque op te luisteren. Zij doet dat in ren concert tn het Concertgebouw op vrijdag sepU mbi r, warn e sal zingen begeleid door het Residentie-Orkest onder leiding van Artnro Basile. Het programma dat de V.A R.A. uitzendt en ook voor de televisie ge bracht wordt, luidt als volgt: Vevdi, Ouverture „La Forza del Destino Verdi, Othello, Lied van de wilg en Ave Maria: Vridi. Macbeth ballet- muziek; Puccmi: a. Madama Butterfly. „Un bel di redremo' b. Tonca, „v issi d arte c. La Bohème, ,,Si mi chiamano Mimi Het programma wordt in twee gedeelten uitgezonden, onderbroken door de radionieuwsdienst. Renate Tebaldi zal deze avond een Edison ontvangen voor haar vertol king op de plaat van bovengenoemde aria uit Othello. Naar gehoopt wordt, is de uitreiking van deze prijs ook in de uitzending te volgen. (Vrijdag 28 september, 21.55—22.30 uur en 23.10—23.55 uur. Renate Tebaldi is in 1922 geboren j in de Italiaanse vissersplaats Pesari Het Centraal comité van de Anti- Revolutionaire Partij deelt mede. dat de staatssecretaris van Sociale Zaken en Volksgezondheid, de heer B. Roolvink, heeft verklaard een eventuele kandidatuur voor de Tweede Kamer te zullen aanvaar den. Zoals bekend hebben prof. dr. J. Ztfl- stra en mr. J. van Aartsen zich niet voor een Tweede-Kamerzetel beschikbaar gesteld. Verwacht wordt, dat N.C.R.V.-voor- zitter mr. A. B. Roosjen (68 jaar), sinds 1937 lid van de Tweede Ka mer der Staten-Generaal, alsmede de heer A. W. Biewenga. alsmede jaar), die sinds 1948 zitting heeft en dr. A. Veerman <45 jaar), die in april 1962 de vacature-Van Nierop vervulde, niet in de Tweede Kamer terugkeren. Het Centraal Comité heeft een be gin gemaakt met de voorbereiding van de kandidaatstelling. De voor bereidingen van het Centraal Co mité vormen de inleiding van de uitgebreide procedure der kandi daatstelling, zoals die binnen de A.R.P. reglementair is voorgeschre ven. Strategier voor zijn Requiem; Léon Orthel voor zijn Musica Iniziale; Matthijs Vermeulen voor zijn 6e symfonie: Henk Badings voor zijn 9e symfonie: Marius Flothuis voor zijn Symfonische Muziek; Bertus van Lier voor zijn Divertimento Facile; Anthon van de Horst voor zijn 2e Orgelconcert en Guillaume Landré voor zijn concert voor klarinet en or kest. een half jaar was kreeg zij kinder verlamming. hetgeen haar verhin- derde te lopen tot zij zes was. Haar j muzikale studie begon op achtjarige leeftijd: toen ging zij piano studeren. Als meisje van 17 kwam zij op het Arrigo Boito-conservatorium te Parma; later studeerde zij aan het Rossiniconservatorium. In 1944 maakte zij haar debuut in Rovigo en. na verdere studie, zette zij haar carrière voort met een op treden in Triest in 1945 en wel als Desdemona in Verdi's ..Othello". De beroemde dirigent Toscanini was diep onder de indruk gekomen I van haar zang en introduceerde haar J in de Scala te Milaan, waar zij op- i trad met de jeugdige bas Cesare Sie- pi, die veelvuldig haar collega werd op het podium en met wie zij ook veie grammofoonplaten uitbracht Na haar zang in de Scala volg den al spoedig grootse successen in geheel Italië: Napels. Rome. Eolog- ne. Turijn. Parma. Florence enz In Pompei zong zij de rol van Cleopa tra in een speciale voorstelling van Handel's „Julius Caesar". In 1950 maakte Renate Tebaldi een triomfaal debuut in de Covent Garden Opera in Verdi's ..Othello" en diens „Requiem", beide gedirigeerd door Victor de Sabata. In hetzelfde jaar zorgde zij voor een sensatie in San Fransisco tijdens een uitvoering van Aida met als partner Mario del Monaco. Haar roem steeg snel, ook door haar optreden in de Parijse Opera waar zij zong in Verdi's ..Jeanne d'Arc" en de weerstand van het Pa rijse publiek tegen dit werk in een volledige triomf wist om te zetten Haar creaties in opera's als Tos- ca, La Forza del Distino en Andrea Chenier om maar enkele te noe men zijn wereldberoemd. Een van haar meest geliefde partijen is die in „Adriana Lecouvreur", de opera, welke de geschiedenis van een grote Franse actrice vertelt. De beroemde filmactrice Ingrid Bergman heeft zich dezer dagen boos gemaakt op twee fotografen, toen zij in een winkel te Rome schoenen kocht met haar dochter Ann Lindström. De fotografen wilden een plaatje „schieten", maar Ingrid Bergman wilde er niets van weten. Een van hen kreeg een oorvijg, een ander werd de winkel uitgewerkt. Maar het plaatje loas er tóch gekomen Hierboven moeder en dochter weer in alle rust! De Nederlandse regering stelt voor de bijdragen aan het speciale fonds en het uitgebreide programma voor technische hulp te verhogen, name lijk met respectievelijk vijftig en twintig procent. De bijdragen zou den dan op 13.9 miljoen en 6,5 mil joen gulden worden gebracht, aldus kan men lezen in de Memorie van Toelichting op de begroting van het Ministerie van Buitenlandse Zaken voor 1963. De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties verhoogde in i960 het streefcijfer voor de bijdra gen aan het speciale fonds en het uitgebreide programma voor techni sche hulp van 100 miljoen tot 150 miljoen dollar. Ondanks grote aan drang besloot de regering de bijdra gen voor 1962 niet te verhogen op grond van het feit, dat Nederland re latief een betrekkelijk grote bijdra ge aan deze programs had gegeven toen het streefcijfer nog honderd mil joen dollar bedroeg. „Nu evenwel steeds klemmender de noodzaak blijkt om wil men de meest urgente activiteiten ten uit voer kunnen brengen de bijdra gen voor beide programma's aanmer kelijk te verhogen en een aantal met Nederland vergelijkbare landen tot aanzienlijke verhogingen is overge gaan. dienen ook de Nederlandse bij dragen te worden, verhoogd", aldus de memorie. Tijdens de Jaarvergadering van de broederschap der notarissen ln Bre da zijn gisteren gekozen: als opvolger van mr. H. W. Schraagen uit Amster dam. de heer E. van Hoff uit Enscliede tot voorzitter en de heren P. de Boer nlt Schagen en K. Okklnga uit Har- lingen tot leden van het hoofdbestuur. De driejarige Albert Smal uit Garsthuizen is gistermiddag ln d© Gouwsloot nabij de ouderlijke woning verdronken. Het kind was door zhn moeder op een welland gebracht, waar de vader bezig was een sloot schoon te maken Toen het kind hier enige tlld gespeeld had. ging het naar huis. Bij het passeren van een dam over de Gouwsloot ls het jongetje vermoede lijk van de kant gegleden en te water geraakt. Enige tijd later trof de vader het kind hier levensloos aan. De regering stelt verder voor de bijdragen aan het kinderfonds van de Verenigde Naties te verhogen van 300.000 tot 500.000 gulden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 17