'KOF. SEVENSTER DROEG OVER NA EREPROMOTIE RECTORAAT DR. GERARD WETHOIDER S. M. STOLP PLOTSELING OVERLEDEN DR. KATZ ONTVING LEIDSE UNIVERSITEITS-PENN1NG Plechtigheden in Pieterskerk Toch verslag Winfield...smaakt zoals 't hoort! Bekwaam financier, die alom vertrouwen genoot Eerbewijs voor Amerikaan na d iens Eintho ven - voord ra ch t Opgericht 1 maart 1860 Maandag 17 september 1962 Tweede blad no. 30758 Tijdens een bijeenkomst in de Pieterskerk o, 5eg prof. dr. G. Sevenster hedenmiddag het toraat van de Leidse Universiteit over aan if. dr. S. Dresden, die in feite reeds in enstelling tot vorige jaren op 1 september functie is getreden. nc' Deze rectoraatsoverdracht werd door een i )ot aantal niet-Leidse geleerden bijgewoond gevolg van het feit, dat de plechtigheid :t volgde op een andere bijeenkomst in deze namelijk het verlenen van een eredocto- t aan dr. R. W. Gerard, directeur van het ntal Health Research Institute van de Bt Universiteit van Michigan. Ann Arbor (Michigan, U.S.A.). Dr. Gerard heeft een bijzonder groot aandeel gehad in de snelle ontwikkeling, die de neuro fysiologie in de laatste decennia heeft door gemaakt. Hij is een van de deelnemers geweest van het fysiologische monstercongres dat de afgelopen week in Leiden werd gehouden en dat vanavond in het Kurhaus te Scheveningen wordt besloten. De rectoraatsoverdracht en de laatste plenaire bijeenkomst van het Leidse congres werden daardoor nauw met elkaar verbonden. Op de erepromotie hopen wij morgen terug te komen. /ele „permanent-actuele" problemen •of. Sevenster graf een fragmentarisch verslag van wat zich in het 5gelopen academische jaar in de Leidse Universitaire gemeenschap heeft speeld, en noemde daarbij enkele actuele problemen, waarvan een deel is langzamerhand een nogal permanente status van actualiteit dreigt krijgen zoals b.v. de ruimtelijke nood, de verlangde grotere autonomie, geringe belangstelling voor het studium generale etc. Dit zijn onder- ^fpen waarover in de na-oorlogse jaren in vrijwel iedere overdrachtsrede du, iets gezegd is. oolepaald verheugde planken liet prof. Sevenster horen over de interne 1 tuursverhoudingen, over de contacten tussen Universiteit en naaste l geving en over de intrede van Prinses Margriet In de Universitaire rrpeenschap. 5945 tegenover 5620 in het voorgaan de jaar. Voor het eerst werden inge schreven 676 mannelijke en 279 vrou- wejjke studenten (voorgaande jaar resp. 622 en 299). Het verheugde de afgetreden rector bijzonder dat Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Mar griet besloten had, in Leiden te ko men studeren. De Universiteit gevoelt zich hiermede zeer vereerd. rof. Sevenster zag voldoende re- V tot het uitbrengen van een iai arverslag" in de traditionele vorm nlanks het voorschrift in de Wet op Wetenschappelijk Onderwijs dat atoren een jaarverslag aan de mi er moeten zenden. Door dat nieu- irIJ voorschrift, waaraan tot dusver geen gevolg kon worden gegeven, in de toekomst meer nadrukkelijk een verslag over het onderzoek het onderwijs tot s'and kunnen ïen. Iet bestuur van de Universiteit 1 in het afgelopen jaar enkele ge- tüge rliezen door het aftreden de president curator dr. J. E. ba- G' de Vos van Steenwijk, en de cu- ![>ren mr. A. F. Visser van IJzen- >m en dr. W. J. D. van Dijck. rof. Sevenster herinnerde voorts V i de verliezen van de Universiteit -ir het overlijden van oud-hoog- iren, leden van de wetenschappe- le staf en andere medewerkers, aan intrede van nieuwe hoogleraren, rrfaan een reeks onderscheidingen. Gr ilea en mutaties in de Universi- e gemeenschap. ,e; eelvuldig waren de contacten met ge buitenland, zowel door bezoek gf i buitenlanders als bezoeken van rei tegenwoordigers van Leiden el- lOfS. Meer studenten Iet aantal Ingeschrevene- nam In het afgelopen jaar weer toe: Advertentie Zoekt een GOED ANKER HORLOGE voor f30.- tot f40.- of het allerbeste van f200.- en f 300... d. WATER, Haarl.straat 207, heeft het. Grote keuze in alle prijzen en merken Promotie-piek Moest vorige jaren met teleurstel ling gesproken worden over het terug lopen van het aantal promoties, het afgelopen jaar werd een uitzonderlijk hoge piek bereikt: 102 tegenover 66 in de voorgaande cursus en 81 in 1958 toen dit aantal een record was. Onder de jonge doctoren waren 12 dames en 9 buitenlanders. Over de faculteiten waren de promoties als volgt verdeeld: Godgeleerdheid 1, rechtsgeleerdheid 10, geneeskunde 29 wis- en natuurkunde 35, en letteren en wijsbegeerte 15. Achttien maal werd het predicaat cum laude toege kend. Slechts fragmentarisch noemde prof. Sevenster enkele aspecten van het onderzoek en het onderwijs in het achter hem liggende jaar. Een interessante proef werd geno men met een werkcollege op juridisch terrein, waarbij een nauw contact werd gelegd tussen Universiteit en het praktische leven. Twee soorten opleiding? Dit experiment leidde prof. Seven ster tot de vraag, of een sterke ge richtheid op de praktijk voor alle studenten gewenst is of niet. Dient er niet een onderscheid ie worden ge maakt tussen studenten, die worden voorbereid tot het bekleden van maatschappelijke ambten en anderen, die voor de research, de zelfstandige beoefening der wetenschap voorbe stemd zijn? Zal men in het onderwijs na het kandidaatsexamen soms niet in twee richtingen uiteen moeten gaan? Het blijft jammer dat de belang stelling voor het studium generale na de kerstvakantie sterk blijkt te ver minderen. Het onderwijs aan de Uni versiteit behoort niet in vakspecialis me op te gaan. Specialisme is onver mijdelijk en ook nuttig, maar alge mene vorming bijft onmisbaar. Eenheid in verscheidenheid Bij het vermelden van zijn aange name contacten met het studenten leven herinnerde prof. Sevenster ook aan de lustrumviering van Catena. De snelle opbloei van deze vereni ging doet de vraag opkomen, of nu niet de eenheid in het gezelligheids leven der studenten, een tijdlang door velen zo vurig nagestreefd, ge heel teloor dreigt te gaan. wordt daarmee niet 'n groot civitas-ideaal prijsgegeven? Prof. Sevenster ver klaarde, steeds veel bezwaren in deze eenheid te hebben gezien, niet alleen uit organisatorisch oogpunt. HU meende, dat er over de thans ontstane situatie dan ook niet be hoeft te worden getreurd. Het biyft uitermate gewenst, dat zoveel moge- lijk studenten lid zyn van een gezel- lighoidsverenlging. maar er is veel te zeggen voor een zekere gezonde riva liteit en voor „eenheid in verschei denheid". Er bluft nog genoeg over aan het gezelligheidsleven in deze so ciëteit deelnemen. Mensa Tot de belangrijkste gebeurtenissen in het bestaan van Pro Civitate re kende prof. Sevenster de opening van de verbouwde mensa academica in het Prytanaeum. In 1961 werden daar 43.454 maaltijden gebruikt, een stij ging van 80 procent vergeleken bij het voorgaande jaar, terwijl de cijfers voor de eerste maanden van 1962 weer een aanmerkelijke stijging ver toonden. Verheugend is voorts, dat steeds meer aandacht wordt ge schonken aan de medische verzorging der studenten. De studentenhuisves ting verloor een grote steunpilaar in de persoon van mr. Drijber, die naar Middelburg vertrok. Met voldoening zag prof. Sevenster terug op de viering van de traditio nele gedenkdagen van de Universiteit. De internationale voorlichting on derging een proef door het instellen van een tweeledige redactie van het Leids Universiteitsblad. Dit experi ment zal worden gecontinueerd. Besfuur Sprekende over het bestuur der Universiteit verheugde prof. Sevens ter zich over de in Leiden bestaande zeer goede verhoudingen. Een zekere dualiteit tussen curatoren en senaat sluit niet uit, dat men praktisch tot eenheid in de leiding der Universiteit weet te geraken. Bij de onderwerpen, die in het praesidium aan de orde zijn geweest, behoorde ook het benoemingsbeleid. Daarover werd door een commissie ad hoe een waardevol rapport uit gebracht met de volgende conclusies: 1. Voor de ontwikkeling van de we tenschappen op de randgebieden van de faculteiten dient regelmatig over leg daaromtrent tussen de faculteiten plaats te vinden. 2. Voor het onder wijs aan afgestudeerden zullen spe ciale voorzieningen moeten worden getroffen. 3. Een zeker onderling overleg tussen de Universiteiten op het punt van hyper-specialistische of zeer zelden beoefende vakken is wenselijk. Autonomie niet fictief In de nieuwe Wet op het Weten schappelijk Onderwijs is van de des- tijds gekoesterde verwachtingen om- I trent de autonomie der Universiteit heel weinig in vervulling gegaan. Erkend moet echter worden dat het ideaal, zoals sommigen zich dat voorstellen, nauwelijks voor verwe zenlijking vatbaar was. Maar zelfs van een gemitigeerde autonomie komt weinig terecht. De voornaamste moeilijkheid ligt op het gebied van de financiën. Het beschikbare bedrag is niet voldoende om alle wensen te bevredigen. Wel licht moet men erkennen dat de thans gevolgde methode der verde ling (door overleg tussen minister en curatoren) veelal nog de meest rede lijk eis. al blijft dan ook van die autonomie weinig over. Dat neemt niet weg, dat men in menig geval toch meer armslag voor de Univer siteit zou wensen. Een ruime post „onvoorziene uitgaven" moet nood zakelijk worden geacht, opdat gelden beschikbaar zijn voor belangen die zich in de loop van het jaar voor doen. Het Rikt in ieder geval gewenst, dat de autonomie niet louter fictief zal biyven. Ruimte-nood Hoewel er veel tot stand is geko men op het gebied van uitbreiding Het nieuwe complex aan het Stationsplein, waar binnen af zienbare tijd het bestuursappa raat van de Universiteit vele ruimten ter beschikking krijgt. dat allen samenbindt ln de civitas academica. Nieuwe elementen in de Universi taire gemeenschap waren het debat genootschap „Pro en Contra" en de Leyden International Students Club. Het is verheugend, dat de buiten landse studenten thans een eigen so ciëteit aan het Rapenburg hebben verkregen, doch het gevaar is daar door niet denkbeeldig, dat deze stu denten in een isolement geraken. Daarom is het van groot belang, dat ook veel Nederlandse studenten van universitaire werkruimten, krijgt men niet de indruk dat aan de mees te verwachtingen is voldaan. Hier en daar worden bepaald noodkreten ge slaakt over ruimtegebrek, waardoor allelei werk moet blijven liggen. Over enkele weken zal het nieuwe gebouw voor de zoölogie in gebruik kunnen worden genomen. Belangrijk is, dat het complex van Parmentier aan de Schelpenkade aangekocht kon worden ten behoeve van de af deling fysische chemie II. Het ge bouw aan het stationsplein nadert zijn voltooiing. Het zal zeer vreemd zijn, wanneer 'na in gebruikneming van deze ruimten) zelfs de secretaris van de Universiteit dan niet meer aan het Rapenburg zetelt. Daarmee gaat dan een prettig, nuttig en direct contact tussen de bureaus van cura toren en senaat verloren. Ook voor de Universiteitsbiblio theek bestaan ernstige ruimtelijke moeilijkheden Het is nog een vraag, hoe de moeilijkheden van de over gangsperiode moeten worden opge lost. alvorens de bibliotheek kan worden gehuisvest in een geheel nieuw complex aan de Wittesingel op het terrein van het huidige Diaco- nessenhuis. Goede samenwerking Bij alle bouwaangelegenheden ra ken de belangen van Universiteit en stad elkaar voortdurend. Gelukkig kan worden geconstateerd dat thans van een goede samenwerking kan worden gesproken. Over het alge meen bestaat er een goede verstand houding tussen Universiteit en naas te omgeving. In dit verband noemde prof. Sevenster in het bijzonder de Koksschool. Na in het kort gewag te hebben gemaakt van zijn omvangrijke repre sentatieve werkzaamheden, besloot prof. Sevenster met een woord van dank jegens prof. Fischer, die als pro-secretaris enorm veel werk voor de Universiteit heeft verricht. Prof. Sevenster droeg het recto raat. dat hij eigenlijk al sinds 1 sep tember niet meer bekleedde, officieel over aan prof. dr. S. Dresden. Advertentie TOASTED AMERICAN In het stadhuis, middelpunt van zijn dagelijkse werkzaamheden werd hedenochtend deze tijding met grote verbijstering ontvangen. Doch niet alleen in het stadhuis bracht dit plotseling verscheiden grote ontsteltenis teweeg. Ook in de kring van het Gereformeerd kerkelijk leven, waar de heer Stolp een bekende en vooraanstaande figuur was en die van zijn vele vrienden werd de tijding van het heengaan van de heer Stolp met diepe ontroering ontvangen. De heer Stolp, die 15 juli 1908 te Baarn werd geboren, maakte sinds 1946 eerst voor de A.R. en later voor de Prot. Chr. Groep deel uit van de Leidse raad. By de benoeming van de heer D. van der Kwaak tot gedeputeerde van Zuid-Holland in 1958, werd de heer Stolp in diens plaats tot wethouder van Financiën benoemd. In deze kwaliteit heeft hy zich doen kennen als een uiterst be kwaam financier, wiens beleid er steeds op gericht was het voorzie- nlngspeil van de gemeente te hand haven en de uitvoering van grote werken ook financieel mogeiyk te maken. By de begrotingsbehandeling hy zou dit jaar zyn zesde begro ting verdedigen ontmoette hR steeds algemene waardering voor zijn beleid en inzicht in deze vaak inge wikkelde problematiek, welke dage- lüks zijn aandacht vroeg. Na zijn opleiding aan de Middel bare en Hogere Handelsschool te Amersfoort, trad hy als boekhouder in dienst by Bonda's Veevoeder bureau. In 1934 tot boekhouder be noemd. bekleedde hy deze functie tot 1 augustus 1939, het jaar waarin hy in Leiden een accountantskantoor opende. In 1950 werd een tweede kantoor te Oudewater geopend. De heer Stolp, die in de loop der jaren ook zyn krachten heeft gege ven aan het plaatseiyke en regionale werk van de A.R.-party, was tevens een groot aantal jaren diaken der Geref. Kerk. In deze kwaliteit heeft hij tydens de oorlogsjaren veel ge daan op het gebied van de illegale voedselvoorziening, speciaal voor kin deren, zieken en ouden van dagen. De laatste dag van het fysiologische congres, dat vorige week maandag begon, heeft twee plechtigheden omvat die ruimer belangstelling verdienen dan alleen in de kring van congresgangers en de fysiologische wetenschap: de uitreiking van de Leidse Universiteitspenning aan dr. Louis N. Katz uit Chicago en de erepromotie van dr. R. W. Gerard van de Universiteit van Michigan, welke laatste plechtigheid hedenmiddag in de Pieterskerk plaats vond. De Universiteitspenning werd hedenochtend aan dr. Katz uitgereikt na diens „Einthoven-Memorial Lecture" in de Aula van het Leids Academisch Ziekenhuis. PIONIEREND CARDIOLOOG Dr. Louis N. Katz, die de derde Einthoven-voordracht hield als on derdeel van het fysiologische congres, cardiovasculaire afdeling van het Medical Research Institute, Michael Reese Hospital en Medical Centre in Chicago. Hij was daar een der wei nige Amerikaanse cardiologen die zich uitsluitend met wetenschappelijk onderzoek bezig hielden, tot in latere is sinds vele jaren directeur van de i tyd hun aantal aanmerkelijk toe nam. Van zyn studies moeten in het bijzonder genoemd worden de experimentele atherosclerose en over de arbeidsprestatie van het hart. Ook zyn docerende arbeid was groot, wat onder meer büjkt uit een tweetal leerboeken van zyn hand, die grote bekendheid verwierven. Toen de beroemde Leidse fysioloog Einthoven, ter wiens nagedachtenis j de „Einthoven-lecture" werd inge- I steld, in 1925 lid werd van de Phy- I siological Society of Great Britain, werd hier in Leiden een vergadering gehouden waarvoor dr. Katz over- j kwam. Hy ontmoette prof. Einthoven j toen in de Sleutelstad in diens labo- J ratorium. Penning De Universiteitepenning, die van ochtend aan dr. Katz werd uitgereikt, De uitreiking van de penning. Links dr. L. N. Katz. rechts prof. dr. S. Dresden. werd in 1928 ingesteld als eerbewys voor grote verdiensten jegens de Leidse Universiteit, voor hen die de Lorentz-leerstoel hebben bezet, voor hen die de Einthoven-Lecture houden en voor hen, die een of meer gelijk waardige voordrachten hielden. De penning is tot dusver zesmaal ver leend voor het laatste aan dr. K. P. v. d. Mandele te Rotterdam. Moderne inzichten in werking van hart Dr. Katz begon zyn voordracht, die tot titel droeg: „Moderne inzichten in de werking van het hart", met zyn gehoor erop te wyzen dat het hart een pomp is, en wel zodanig gebouwd dat het zich op snelle wijze kan aan passen aan verandering van belas ting. Het is van zeer eenvoudige structuur, vergeleken by de energie die het moet leveren om zyn nuttige functies te verrichten. Nadat hy in het kort had stil gestaan by de Juncties van het hart, wees hij op de relatie van het zuur stofverbruik van het hart en de bloeddoorstroming van de kransslag aderen, een relatie, die uitermate be langrijk is in verband met de zelf regulatie van de doorstroming in de kransslagaderen. Uitreiking Na de voordracht, die ook door fa milieleden van wylen prof. Einthoven werd bygewoond, dankte prof. dr. H. A. Snellen de, spreker, en reikte de rector magnificus prof. dr. S. Dres den de zilveren Universiteitspenning uit. Hy sprak een woord van hulde voor het werk van dr. Katz en ver zekerde hem van de warme waar dering en biyven-'e vriendschap der Leidse Universitaire gemeenschap. Na afloop maakten velen van de gelegenheid gebruik, dr. Katz te dan ken voor zyn voordracht en geluk te wensen met de hem verleende onder scheiding. Na de oorlog werd hy spoedig be noemd tot voorzitter van de com missie van Beheer der Geref. Kerk. In deze functie interesseerde hij zich speciaal voor de gereformeerde ker kenbouw en was het mede aan zyn leiding en Inzicht te danken, dat twee kerken de Bevrijdingskerk en de Petra-kerk konden worden ge bouwd. De heer Stolp bekleedde als wet houder het voorzitterschap van de Commissie Stedelijke Lichtfabrieken, van de Dienst voor Kasbeheer en Kredietwezen en van de Kredietbe oordelingscommissie. Verder was hy lid van het College van Beheer der gemeentelyke gasvoorziening in Zuid-Holland, idem van de Commis sie N.V. Electriciteitsbedrijf in Zuid- Holland, bestuurslid van het RRn- lands Borgstellingsfonds en com missaris van de N.V. Elektriciteits maatschappij ,L>ugdunum". In al deze commissies was de heer Stolp een zeer geziene figuur, naar wiens adviezen veelal werd gehandeld. Het plotseling overlijden van de heer Stolp die ln het bepalen van het beleid van B. en W. een belangryke stem had, stelt dit College, waarin Juist drie nieuwe wethouders werden opgenomen voor grote problemen, vooral nu over enkele weken de be handeling van de gemeentebegroting aan de orde zal worden gesteld. Daarnaast betekent het wegvallen van de heer Stolp voor de Prot. Chr. raadsfractie in wier midden hy een gezaghebbende figuur was, een groot verlies. Donderdag begrafenis In verband met dit overlyden wordt donderdagmiddag om één uur in de Zulderkerk aan de Lammenschans- weg een rouwdienst gehouden. Na afloop van deze dienst vindt de ter- aardbestelling van het stoffelyk overschot plaats op de begraafplaats van de Groene- of Willibrordkerk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 3