hun deel
Filmfestival van Venetie
KLEINE PARTIJ
w
blijft dit jaar beslist
E===EE=== erg ver beneden de maat
Prijzen
r
Geen van bekroonde produkten
verdient „De Gouden Leeuw"
Kom er ACHT-er
D'
Zaterdag 15 september 1962
Pagina 4
(Van onze Romeinse correspondent)
Bij ons weten is het nog nooit voorgekomen, dat de uitspraak
der jury van het Venetiaanse filmfestival het publiek, laat staan de
critici, geheel bevredigt. Dit jaar is er misschien nog meer op aan
te merken dan in andere jaren.
Wat wel het meest verbazing ivekt is het feit, dat terwijl het aantal
films van 14 op 12 iverd teruggebracht, omdat er twee niet op het
appèl verschenen, terwijl onder die 12 beslist geen enkel meester
werk was, zodat men verwachtte dat de Gouden Leeuw niet zou
worden uitgereikt, er in tegendeel tioee Gouden Leeuwen aan tepas
zijn gekomen. Officieel heet het, dat de prijs ex aequo is toegekend
aan twee films, maar het komt toch hierop neer dat zowel de Russen
als de Italianen elk met een leeuw onder de arm naar huis zijn ge
gaan.
Zijn die hoge prijzen nu werke
lijk verdiend? Wij sluiten ons aan
bij het oordeel der meerderheid
van de critici en zeggen neen. Het
gaat in beide gevallen om vrij
sentimentele films, die niet veel bo
ven de goede middelmaat uitste
ken. Die van Zurlini „Familiekro
nieken" is de verfilming van een
buitengewone, mooie psychologische
roman, van Vasco Pratolini, voor
het grootste deel een auto-biogra
fische roman. Het onderwerp is
buitengewoon moeilijk te verfil
men, omdat bepaalde dingen nu
eenmaal beter in woorden dan in
beelden gezegd kunnen worden.
Pratolini schrijft over twee broers,
die gescheiden van elkaar zijn op
gegroeid en elkaar terugvinden,
wanneer de een een volwassen man
is en de andere een opgeschoten
jongen. Maar nog steeds weten
ze niet, dat ze broers zijn, omdat
de ene werd geadopteerd door een
stiefvader, die hem een andere fa
milienaam had gegeven. Pas later
bemerken ze dat ze broers zijn
maar inmiddels zijn ze boezem
vrienden geworden. Het bezwaar
tegen deze film, de laatste van de
mededingende films, die werd ver
toond, is dat het gehele tweede ge
deelte zich afspeelt in de verschil
lende ziekenhuizen, waar de jong
ste broer langzaam sterft. En van
alle bijzonderheden van dat ziek
bed en sterfbed worden wij dan
uitvoerig op de hoogte gesteld. Het
sentiment druipt er werkelijk af.
Een ander en zeker niet minder
groot bezwaar is dit dat tenslotte
een film, die geheel op een roman
berust, zeer zelden een goede film
is. Een film is nu eenmaal een
ander medium voor de kunstenaar
en vooral in Venetië, waar men
juist aan de kunstfilm begonnen is,
diene men zich niet zo te laten
beïnvloeden door de films die op
boeken berusten.
Eerlijk
De Russische film heeft in ieder
geval dit belangwekkende feit voor
zich dat hij ons een interressante
jonge regisseur heeft doen kennen.
Tarkowski. Ook dit is een tamelijk
sentimentele film. maar het ver
haal van het jongetje Iwan tij
dens de oorlog is toch op een ma
nier verteld, waar alle communisti
sche propaganda buiten staat en
het is een eerlijke gezonde film
zonder veel problemen, die door
het grote publiek stellig zal wor
den gewaardeerd. Maar een
meesterwerk is het evenmin.
illlllllllllllllllllllllllillllllllllllll
!ll!!!i'|i''!l!illllllllilllll'llil 'llüllllllllllllüllllüllülülllilüülll'lllüü'lllllllllllllllllllllllllllllllllllllr?
Russen veroveren eremetaal
met een sentimenteel iverk
Illal
„Vivre sa vie" kreeg een speci
ale prijs van de jury, hetgeen dus
eigenlijk betekent, dat men het er
niet over eens is kunnen worden
om aan de film van Godard de
Gouden Leeuw te geven. Hoewel
Godards „Vivre sa vie" daar waar
schijnlijk meer recht op had dan
iedere andere film. De overweging
zal wel geweest zijn dat het hier
gaat om een soort vivisectie van
de prostitué. Dat Emanuelle Riva
voor haar spel in Therese des
Queyroux de Volpibeker kreeg
als beste actrice, kan niemand
verwonderen. Maar inplaats van
Onze bridgerubriek
Bridgevraag van deze week:
(Zuid) Sch. 6, 3. H. A, 7, 2.
R. H. V, 9, 7. KI. A, H, 10, 8.
West gever, allen kwets
baar - parenwedstrijd. Bied-
verloopwest één harten -
noord (uw partner) past -
oost twee harten - wat moet
zuid doen? Antwoord elders
op deze pagina.
In de bridgetoernooien leveren
de kleine spellen waarin beide
partijen als regel iets kunnen on
dernemen vaak verrassende re
sultaten op. In het zomertoernooi
van de NBB bleek b.v. het volgende
spel in staat merkwaardige scores
te veroorzaken:
Sch. H. 10,
H. B. 10. 4,
R. A. H. V. 10
KI. 8. 7. 5. 2,
Sch. 9. 7. 3. 2. Sch. A. V. 4,
H. V. 3, N H. A. H. 9. 7. 2.
R. B. 7,
Wz° R. 9. 8. 6. 3,
KI. V. B. 10. 9. 6 KI. 3,
Sch. B. 8. 6. 5,
H. 8. 6. 5,
R. 5. 4. 2.
KI. A. H. 4,
Daar niemand kwetsbaar stond
betekende één down voor NZ een
redelijke score (-50) daar OW een
contract van 1 Sansatout (90 pun
ten) konden maken.
Sommige OW-paren slaagden er
in door minder goed tegenspel 2
harten of 2 schoppen te winnen,
wat hen dan de uitstekende score
van 110 opleverde.
Maar ook sommige NZ-paren
scoorden positief een enkel paar
slaagde er zelfs in 1 SA te bieden
en te maken ofschoon zij op het
eerste gezicht toch 5 hartenslagen
en 2 schoppenslagen te verliezen
hebben. Menigmaal kwam dit re
sultaat tot stand, omdat oost geen
kleine harten dorst voor te spelen;
of wel, dat oost met hartenheer
begon en in het verdere spelverloop
geen harten meer speelde.
Merkwaardig was het spelver
loop aan een tafel, waar west twee
schoppen speelde. Noord begon met
malen ruiten te spelen, de derde
werd door west ingetroefd. Hierna
volgde schoppen en achtereenvol
gens werden schoppenvrouw en aas
gemaakt. Nadat het vallen van
schoppenheer west gewaarschuwd
had over het vermoedelijke zitsel,
werden drie hoge hartens gespeeld
en daarna een vierde harten
uit oost, die zuid introefde met
schoppen 8 en west overtroefde.
West speelde klaverenvrouw na,
zuid won en kon schoppenboer plus
nog een klaverslag maken, doch
moest op het einde west nog een
klaverslag gunnen, zodat west acht
slagen had voor een score van 110
voor OW.
Aan een andere tafel ging het
bieden: zuid en west pasten - noord
één ruiten - oost één harten - zuid
één schoppen - allen pasten. De
eerste drie slagen waren voor hoge
harten (west gooide een ruitentje
weg», waarna oost met zijn enkele
klaver vervolgde en zuid dus aan
slag kwam. Zuid speelde troef
oo6t maakte schoppenvrouw en
aas. om daarna voor de vierde maal
harten te spelen. Zuid troefde in
met schoppen 8 had west over-
getroefd met schoppen 9 en klave
ren gespeeld, dan had oost kunnen
troeven en wéér harten kunnen
spelen; NZ zouden dan twee down
geweest zijn.
West echter, was er niet van
overtuigd dat oost nog een troef je
had en liet de schoppen 8 onge
moeid west ruimde ruitenboer
op. Zuid incasseerde nu schoppen
boer en begon ruiten te spelen; west
maakte zijn eerste fout goed. dooi
de ruiten eerst bij de derde slag in
te troeven, zodat noord hierna niet
meer aan slag kon komen. Zuid ver
loor hierna nog een klaverslag en
was dus toch down 50 voor OW.
H. W. Filarski
Antwoord op bridgevraag:
Indien men aanneemt, dat west
in de eerste hand kwetsbaar géén
fantasie-opening zal hebben ge
pleegd en als daaruit dan volgt
dat OW het merendeel der ontbre
kende punten zullen hebben, is het
duidelijk dat zuid door te bieden
alleen maar een risico loopt n.l.
het eindigen in een verkeerd con
tract en daardoor punten te ver
liezen. Het is in spellen van deze
soort, dat de zeer sterke speler zich
onderscheidt van de zwakkere. De
zwakkere speler zal zich er niet bij
willen neerleggen, dat hij met zes
tien punten aan hoge kaarten geen
bod heeft mogen doen de betere
speler zal onderkennen, dat zijn
partner aan het hoofd van onge
veer nul, komma, nul staat en dat
zelfs als 3 ruiten of 3 klaveren
een „speelbaar" contract voor NZ
zou blyken te zijn, de strijd daar
mede niet eindigt. Want als OW
drie harten vervolgen, zal één van
hen een singleton in ruiten of kla
veren hebben en zal drie of vier
harten worden gemaakt. De kans
voor zuid ligt2in beheersing - d.w.z.
In te passen, zonder zich op te win
den over de aanwezigheid zijner
zsetien punten. „In der Beschran-
kung, zeigt sich der Meister".
1. hand man links
2. deksel vuilnisvat
3. zak op broek soldaat l'iks
4. regenpijp is korter
5. vliegtuig heeft andere stand
6. pet rechter militair
7. gebouw is kleiner
8. onderste rand vuilnisvat ont
breekt.
Burt Lanceaster, hoe goed die ook
was in Birdham of AÏcatraz, ver
wachtte men hier toen veeleer dat
James Mason de beker voor de
beste acteur zou krijgen. Zijn spel
in de film Lolita is meersterlijk.
De oorzaak zal wel zijn dat de eer
ste film voor honderd procent
Amerikaans, is, terwijl Lolita meer
Engels is dan Amerikaans een
Engels-Amerikaanse co-produktie
en men wilde de Amerikanen toch
niet zonder een behoorlijke prijs
laten vertrekken. Over het alge
meen was het een weinig bevredi
gend festival en het wordt beslist
tijd dat de Italianen het reglement
voor Venetië herzien als zij niet
door Cannes overvleugeld willen
worden. Venetië heeft natuurlijk
dit nadeel, dat het de laatste in
het jaar is, terwijl de andere die
eraan voorafgaan de beste films
hebben ingepikt. Het zou nodig
zijn dat de personen, die belast
zijn met het samenstellen van het
programma voor Venetie reeds heel
vroeg van tevoren de films gingen
uitzoeken en daarmee niet wach
ten tot laat in het voorjaar en
dan altijd achter Cannes en Ber
lijn en andere festivals aan komen
hinken.
Niet
een
Niet één van de vertoonde films
heeft „De Gouden Leeuw", welke
de filmwereld kent. verdiend.
Dat kan een wat al te streng
oordeel lijken. Welnu, cinemato
grafie kan in sommige gevallen
ook kunst zijn. Doorgaans is het
niet anders dan een amusements
industrie en staat dus op het peil
van het goede, of minder goede,
handwerk ten opzichte van waar
achtige schilder- of beeldhouw
kunst. De film is in de regel een
middel om gangbare ideeën en ge
meenplaatsen te verspreiden, pre
cies als de tv of de beeldroman.
Het zou dwaas zijn het de film
industrie kwalijk, te nemen, dat
haar produkten niet anders zijn
dan massavermaak op industrieel
veroordeeld, maar zijn moeder wist
door te dringen tot de vrouw van
president Wilson en kreeg gedaan,
dat dit vonnis werd veranderd in
levenslange eenzame opsluiting. De
directeur van de gevangenis, waar
hij belandde, vond dat hij te goed
behandeld was en kondigde hem
aan, dat hij er spijt van zou krij
gen niet te zijn terechtgesteld. Dan
voltrekt zich een wonder. Op een
dag vindt hij in de kleine binnen
hof, waar hij wordt „gelucht" een
uit het nest gevallen jonge mus. Dit
diertje vertedert hem en hij begint
het op te kweken. Het blijft leven
en op den duur vult zich zijn cel
met vogelskooitjes. Dan breekt er
een ziekte uit onder die vogels en
Stroud gaat er studie van maken,
op welke wijze hij ze tegen be
smetting kan vrijwaren. Op den
duur wordt deze liefhebberij heel
wat meer en op dit ogenblik is
Stroud een van de meest bekende
ornithologen ter wereld. Hij heeft
heel wat boeken geschreven over
vogels en werkt mee aan weten
schappelijke tijdschriften in en
buiten Amerika. Een vrouw heeft
haar lot met het zijne verbonden,
alleen om zijn studies mogelijk te
maken. Zij heeft Stroud getrouwd
om het recht te hebben hem een
maal per week te bezoeken en te
praten over de ornithologie, een
wetenschap, die zij eveneens be
oefent.
Statisch
EMMANUELLE RIVA
de beste actrice in Venetië
plan georganiseerd. Van dit stand
punt dient de filmcriticus uit te
gaan bij zijn beschouwingen over
de doorsneefilms, die hij onder
ogen krijgt.
Gaat het echter om een festival
en vooral om het Venetiaanse fes
tival. dat zich zeer uitdrukkelijk
aankondigt als een „tentoonstelling
van kunst werken", dan behoort
men andere maatstaven aan te
leggen. Doet men dit niet dan
wordt Venetië, zo goed als Cannes
of Karlovy Vary of Berlijn, niet
anders dan een aardige kermis met
veel gratis publiciteit voor de film
magnaten, publiciteit waar ze an
ders heel veel voor zouden moeten
betalen.
Met de maatstaven van een
kunstfestival gemeten, bleef Vene
tie dit jaar onder de maat. Er wa
ren heel wat films, vooral ook in
de „informatieve afdeling", die wel
degelijk kunstwaarde hadden, maar
het grote kunstwerk, waarvan men
onmiddellijk zegt: „dat is het" ont
brak.
Knap werk
De Amerikanen hebben dus suc
ces gehad met „Birdman of AÏca
traz". Het is knap werk van de
jonge regisseur John Frankenhei-
mer. een film, waarvoor een
„bestseller" model heeft gestaan en
die betrekking heeft op het leven
van een werkelijk bestaand per
soon, zekere Robert Stroud. Deze
Stroud is nu 73 jaar oud en hij
heeft 53 jaren in de gevangenis
doorgebracht, waarvan 43 jaar in
eenzame opsluiting. Het boek en de
film hebben zeer kennelijk ten doel
voor deze man gratie te verkrijgen.
Stroud werd in 1909 in Alaska tot
twaalf jaar gevangenisstraf veroor
deeld omdat hij een jongeman had
vermoord, die zijn meisje beledigde.
In de gevangenis toonde hij zich
een onhandelbaar, twistziek per
soon, bracht een medegevangene
zware verwondingen toe en ver
moordde tenslotte een gevangen
bewaarder. Hij werd toen ter dood
Een film als deze is natuur
lijk vrij statisch en het is ook
min of meer een documentaire.
Er komt natuurlijk wel een so
ciaal probleem aan te pas, name
lijk een aanklacht tegen het
Amerikaanse gevangeniswezen
Met al zijn realisme heeft ook
Frankenheimer zich niet weten
los te maken van bepaalde con
venties, die typisch zijn voor
Hollywood. Burt Lancaster kreeg
voor deze film de onderscheiding
voor de beste acteur.
Conventioneel, maar op een'an
dere manier, zijn ook de twee Rus
sische films. „Mensen en beesten"
van de bejaarde Gherassimow han
delt over een Russische soldaat,
krijgsgevangenen gemaakt door de
Duitsers en daarom huiverig terug
te keren in zijn vaderland. Hij
komt in Argentinië terecht, waar
hij tal van uitgeweken nazi's en
fascisten vindt en het kapitalisme
van de slechtste kant leert ken
nen. Daarna gaat hij naar Ham
burg, waar hij onder invloed van
de kapitalistische toestanden heim
wee krijgt naar zijn eigen land.
We leren hem kennen op de terug
reis en hij vertelt zijn wedervaren
aan een Russische vrouw en haar
film is de menselijkheid van die
film is de menselijkheid vandie
vrouw en van dat kind. Maar het
geheel is te veel in zwart en wit
gezien, al het zwart in de westelij
ke wereld en het heldere wit in wat
nog altwd „ons heilig moedertje
Rusland' blijkt te zijn.
De tweede Russische film, „De
kinderjaren van Iwan" is het werk
van een heel jonge regisseur, Tar
kowski en tijdens de receptie van
de Russische delegatie werd ons op
het hart gedrukt toch vooral te let
ten op het verschil tussen een man
als Gherassimov, die tot het sta
linistisch tijdperk behoort en Tar
kowski, die de periode Chroesjt-
sjow belichaamt.
Eerlijk gezegd is dat verschil ons
niet duidelijk geworden. De beide
Russische films zijn vol sentiment,
echt Slavische mensenliefde. Bei
den duren ze te lang om blijvend
te boeien.
Meesterlijk
Tarkowski is bekend geworden
door zijn uitstekende documentai
res en dat ziet men zijn film, een
eersteling, wel aan: de fotografie
is meesterlijk, vooral in de gedeel
ten. waar de kleine Iwan, dro
mend, zich zijn leven van voor de
oorlog herinnert. Iwan is een der
tienjarige jongen, wiens vader is
gesneuveld in het begin van de
oorlog. Hij woont met zijn jonge
moeder op een boerenhofstee en
een granaat doodt die moeder en
zijn enige zusje. Iwan wordt ge
adopteerd door een regiment Rus
sische soldaten en om zijn vader,
moeder en zusje te wreken, ver
richt hij allerlei heldendaden. De
kolonel, die voornemens is hem na
het einde van de oorlog als zijn
zoon aan te nemen, stuurt hem
per vliegtuig naar een kostschool
honderden kilometers van het front
maar Iwan weet te ontsnappen,
voegt zich bij de partisanen en
tenslo'tte weer bij „zijn" regiment.
Van een gevaarlijke expeditie,
waarbij hij een brede rivier over
zwemt om zich temidden der Duit
sers te mengen, die de andere
oever bezet houden komt hij niet
terug en eerst veel later vindt de
kolonel na de val van Berlijn een
foto van Iwan, die als vijandelijk
spion werd gefusileerd.
Het gevaarlijke van films met
jongentjes van dertien is, dat zij
gauw sentimenteel worden en Tar
kowski heeft dat gevaar niet kun
nen omzeilen. Voor de westelijke
toeschouwers is deze film wel wat
erg zoetelijk: al die officieren en
soldaten, die tijdens een groot of
fensief niet anders doen dan over
Iwan praten en hem belangrijker
lijken te achten dan hun bevel
voerende generaal, doen wel erg
onwezenlijk aan. Dat dergelijke
dingen in de oorlog zijn voorgeko
men staat vast. Persoonlijk heb
ben wij een uiterst moedig Joego-
slavisch knaapje van twaalf ge
kend, die door de Italianen tot
dertig jaar gevangenisstraf was
veroordeeld (de Italianen zijn te
menselijk om kinderen terecht te
stellenomdat hij het bestond
fiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiisiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
M Twee films zijn op het in
ternationale filmfestival i
g Venetië bekroond met dt
s eerste prijs, namelijk de Ita-
H liaanse film „Cronica fami-
s liare" en de Sowjetrussische
film „Iwans jeugd",
g Burt Lancaster werd on-
derscheiden met de Volpi.
i§ beker voor de beste acteui
H voor zijn rol in „Vogelaar in
p AÏcatraz". Dezelfde beker
H voor de beste actrice verkreeg
M de Franse filmster Emanuelle
Wr Riva voor haar rol in de
p Franse film „Therese des
g Queyroux".
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiw
nacht na nacht van de Italiaan
bezettingstroepen geweien te stel
voor de partisanen.
Hij kon dit doen omdat hij hf
klein was en door de prikkeldras
versperring heen kroop. Iets di
gelijk is Takowski's Iwan dus j
weest.
Teleurstellend
Engeland stelde teleur met
film „Term of Trial", nietteg»
staande de aanwezigheid van U
rence Olivier als een leraar
gels in de middelbare school i
een noorderlijke fabrieksstad
Simone Signoret als zijn Frai
echtgenote. Veel opvallender a
het spel van die twee wereld]
roemde „sterren" was dat van t
heel jong meisje, Sarah Miles, i
leerlingetje, dat verliefd wordt
haar leraar en hem, als hij ni
anders voor haar over heeft
vaderlijke gevoelens, uit wraak 1
schuldigt haar te hebben
rand.
Sarah Miles zou de ideale vertol
ster van de rol van Lolita zyn
weest, veel en veel beter dan
wat pafferige Amerikaanse Suel
on. Sarah Miles is in zekere zin
grote verrassing van dit festii
maar de film van Peter Glenvilli
hoe goed ook de acteurs z\jn,
toch geen topklasse.
aar zit hij dan.
Urenlang kan hij turen op
z'n dobber, of het nu rustig
of roerig weer is.
De hengelaars zitten aan de wal-
lekant van het grote meer, onver
moeibaar in hun pogingen om de
vis te verschalken.
Zo héél eenvoudig is *t niet!
Ze moeten de knepen van 't vak
terdege kennen, om een maaltje
dat de moeite waard is! mee
(Foto Will Elselin, Rijs*
naar huis te brengen.
Er zyn duizenden van die vis
in onze omgeving.
Ze laten zich niet terneerdrukl
als 't niet lukt.
Ze zijn al tevreden door de sp
ning. die de vissport geeft
Ze zien niet eens dat donl
wolken bezig zijn zich boven
hoofd op te stapelen en dat sl
de regen weer eens voor de li
veelste maal deze zomer? bff
hun hoofden stromen gaat.
Wat kan 't hün schelen?
Ze zijn er een dagje
hebben alles achter zich.
laten wat dagelijkse zorg en ar
is, zitten daar zo vrij als een vo
in de lucht.
Ieder besteedt z'n vrije tijd
zijn manier.
Men kan om de vissershartsto
enhet visserslatijn lachen,
peilt bij benadering het plezier,i
dit alles de mannen van de te
gelsport geeft.
Ik spreek dikwijls met ze, al'
in de bus naar huis rijden
straks to bakken dat 't een li
lust is.
De fijnste lucht streelt de ne
gaten als de baars in de pan
Maar het toppunt van alles is.fi
neer de snoek of de karper sist
de lekkerste moten het keelgat
gaan.
Dat is dan een feestmaal zoc
weerga
ie van „hengelen" houdt,
er voorgoed niet meer
af te slaan.
Je moet er de lust, de conö
tratie en het eindeloos geduld
opbrengen om te slagen.
Ik observeer wel eenns niet
wondering de rust, die van 4
vissers uitgaat.
Ik observeer wel eens met
animo om zo'n visje uit het fl
op te diepen.
Maar wel weet ik ,dat tevredi
heid het rechtgeaarde deel van#
vissers is.
En waarachtig: om dat geluk
ik hen benijden!
Trekt U er ook maar eens op:
FANTJl
