Westen stelt ultimatum
geen Russen via Charlie'
Ben
Bella geeft sein
TIENDUIZEND
doden in Perzie
tot aanval op Algiers
NEDERLAND verhoogt bijdrage
voor minder ontwikkelde landen
Troepen betrekken
wacht bij grenspost
(§ud Ofte
SPANNING IN BERLIJN TOEGENOMEN
Baby gestikt
WEÈRBERICHT
In Hongkong
128 doden
Nieuwe Deense
kabinet
benoemd
Baancorrectie
van Mariner
uitgesteld
teuws
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 4 SEPTEMBER 1962
No. 30747
LEIDSCH
DAGBLAD
>irecteur: E. A. E. van Disnoecfc
ïoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
1 8.25 per kwartaal, f 2.80 per maand, f 0.65 per week.
Witte Singel 1. Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze correspondent in Bonn)
In Berlijn is vanmorgen vroeg de politieke spanning plotseling
^terk toegenomen. Amerikaanse troepen in volledige gevechts-
litrusting begonnen zich bij het aanbreken van de dag bij de
irensovergang in de Friedrichstrasse, „Checkpoint Charlie", op
mt stellen. Deze dreigende stap hangt ongetwijfeld samen met de
is die de drie Westelijke stadscommandanten zondag de Russen
lebben gesteld om in de toekomst het vervoer van hun soldaten
aar het Russische oorlogsmonument in de Britse' sector via een
;ortere weg af te wikkelen.
Gisteravond Iaat werd reeds be
iend. dat de geallieerden hun eis in
iltimatieve vorm hadden gesteld,
naar weigerden mee te delen wan
neer het ultimatum afliep. Toen was
liet natuurlijk ook duidelijk dat het
tot een krachtmeting zou komen.
In doorgaans welingelichte Wes
telijke kringen in Berlijn meent men
flat de Russen uiterlijk morgen bij
fle doorlaatpost „Charlie" zullen wor
den tegengehouden, als ze toch weer
willen proberen de aflossing van de
wacht voor het gedenkteken via de-
te weg te vervoeren.
Zoals bekend hebben de Westelijke
Drie in Berlijn hun jongste maatre-
ïiel genomen om een einde te ma-
Hcen aan het machtsvertoon van de
""Russen in West-Berlijn. ..Charlie"
ligt verder van het gedenkteken dan
b.v. de Sandkrug-brug. Toch nemen
fle Russen steeds de langste weg,
►ufiaarbij de laatste dagen gebruik ma
rkend van drie negen ton zware pant
serwagens, hoewel er allang geen
>ftprake meer is van Westberlijnse de-
zfcionstraties tegen Russische voertui
gen.
Dat er inderdaad tussen de Ame
rikaanse troepenbeweging en het
vervoer van de Russische troepen
naar het oorlogsmonument verband
pestaat, werd nog duidelijker toen
bleek, dat ook sinds vanmorgen de
Westberlijnse politie bezig is op de
in de Britse sector gelegen Sankrug-
brug houten hekken te bouwen, die
_Jcennelijk iets met een controle op
■het. verkeer te maken hebben.
Dat er aan de Brandenburger
rPoort, die eveneens was genoemd als
mogelijke kortere weg naar het Rus
sische monument, niets viel te be
speuren, zegt weinig, aangezien de
hier door de Oostduitsers gebouwde
muur doorloopt, die dus zou moeten
worden doorbroken.
Oe Tliant niet
naar Berlijn
(Van onze Weense correspondent)
Het bezoek van Oe Thant aan We-
-nen duurde praktisch slechts één dag
met het gevolg dat hij maar veertig
minuten de tijd heeft gehad om de
|internationale pers te woord te staan.
IZijn antwoorden waren intelligent,
duidelijk geformuleerd, maar toch
zeer voorzichtig. Hij sprak echter
voor de vuistweg en scheen zeker
Jvan zijn zaak te zijn.
- Ook nu weer stond de kwestie-
Berlijn in het middelpunt en of-
schoon de secretaris-generaal zei dat
t'dit probleem voor de communisti-
(Van onze Venlose correspondent)
Het 13 maanden oude dochtertje
van de familie Pijpers, en Blerick is
gistermiddag in haar bedje door ver
stikking om het leven gekomen. Toen
de moeder haar jongste kind tegen
4 uur uit het bedje wilde halen, lag
het meisje met haar gezichtje voor
over op het kussen. Onderweg in de
ambulancewagen en later in het
Venlose ziekenhuis is alle moeite ge
daan de levensgeesten weer op te
wekken, doch het mocht niet meer
baten.
IETS LAGERE
TEMPERATUREN
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond
Wisselend bewolkt, met enkele bui
en. Matige tot krachtige zuidweste
lijke wind. Iets lagere temperaturen.
(Opgemaakt te 11-15 uur)
(STRANDVERWACHTING).
Depressie bij Ierland doet buien
kans toenemen. Morgen ook zonnige
perioden. Matige wind tussen zuid
j en zuidwest. Overdag 19 tot 20 gra
ten. Zeewater 17 graden.
Vooruitzichtenonstabiele lucht
met een grotere kans op een bui.
5 SEPTEMBER
Zon op: 5.56 uur; onder: 19.20 uur.
Maan op: 12.19 uur; onder: 22.06
uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.41 en
19 01 uur, laagwater te 2.35 en 14.44
uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
sche staten een „obsessie" blijkt te
zijn, acht hij een persoonlijk bezoek
aan Berlijn toch van weinig prak
tisch belang.
Ook is het z.i. beter dat deze kwes
tie niet voor het forum van de Ver
enigde Naties komt. omdat alleen
de vier mogendheden dit probleem
kunnen en moeten oplossen. Tevens
zou de spanning groter kunnen wor
den wanneer de Verenigde Naties
hierover zouden discussiëren. Zijn
persoonlijke opvatting over Berlijn
is. zo verklaarde hij. na zijn contac
ten met de politici in Moskou, War
schau en Praag niet veranderd, maar
hij zei niet hoe deze opinie dan in
werkelijkheid is. Voor een bezoek
aan Boedapest heeft hy op het ogen
blik geen tyd, ofschoon hy daartoe
door de Hongaarse regering was uit
genodigd en hij deze invitatie ook
in beginsel had aangenomen.
Pas in Oostenrijk had Oe Thant
Westelijke kranten gelezen en daar
uit opgemaakt dat zijn radiotoe
spraak in Moskou slechts gedeelte
lijk zou zijn doorgegeven. Of deze
censuur inderdaad plaats heeft ge
had. kon hij nu nog niet vaststellen,
wel echter later in New York. De
secretaris-generaal nam tot twee-
I maal toe de gelegenheid waar om
iets te zeggen over zijn beperkte be
voegdheden in de Verenigde Naties
en over het gezag van dit lichaam.
Hijzelf heeft bijvoorbeeld niet de be
voegdheid om een kwestie b.v. de
Hongaarse op de agenda te plaat
sen of haar daarvan te schrappen.
Zijn vroegere veroordeling van de si
tuatie in Hongarije trok hij weliswaar
niet terug, maar hij zei dat hij als
secretaris-generaal nu geen persoon
lijke mening meer heeft.
Volgens de eerste officiële cijfers
zijn bij de wervelstorm 128 mensen
om het leven gekomen. Het uitein
delijke dodencijfer zal vermoedelijk
veel hoger liggen. Men vreest dat in
de ruïnes van verwoeste huizen en
in sampans die in de haven van
Hongkong zijn gezonken nog vele
kiken zullen worden aangetroffen.
Overlevenden graven in het
Perzische rampgebied naar
slachtoffers van de verschrikke
lijke aardbeving, die zeker tien
duizend doden heeft geëist.
A Het huwelijk tussen de Italiaanse
I I s-* filmster Sophia Loren en de film
1 Tl \T Q I II T| B fjy I V» C* producent Ponti, dat op 17 sept. 1957
A H R mr M D B H W i I fl B wprri fpslnt.en is rinnr pen rpchthank
De leider van het Algerijnse
politieke bureau. Ben Bella,
heeft gisteravond op een pers
conferentie gezegd, dat de troe
pen van de willaja's 1. 5 en 6,
die nu oprukken naar Algiers,
„de hoofdstad tot elke prijs zul
len innemen".
De verzoenende woorden waarop
men had gehoopt om Algerije op het
laatste ogenblik voor een wellicht on
herstelbaar drama te besparen, heeft
Ben Bella op zyn persconferentie in
Oran helaas niet over de lippen kun
nen krijgen. Frankrijks ex-gevan-
gene, die na zijn vrijlating achter
eenvolgens met succes Ben Khedda
en zijn voorlopige regering en een
deel van het opperbevel met succes
I heeft gestart, schijnt zich nu sterk
genoeg te achten om ook de vuur
proef met de twee rebellerende wil
laja's (militaire districten) te door
staan.
Een paar uur na zijn persconferen
tie, werd de nieuwe fase in de Alge
rijnse broederstrijd metterdaad, zo
leek het, al ingezet, toen verschei
dene bommen explodeerden in het
Het huwelijk tussen de Italiaanse
filmster Sophia Loren en de film
producent Ponti, dat op 17 sept. 1957
werd gesloten, is door een rechtbank
in de Mexicaanse stad Juarez nietig
verklaard. Een der rechters zei, dat
dit besluit op verscheidene gronden is
genomen. Het huwelijk was volgens
hem niet geregistreerd, er waren
geen handtekeningen van getuigen
en andere fouten. In Italië is het
echtpaar van bigamie beschuldigd.
Ponti huwde Sophia Loren in 1957,
nadat hij van zijn eerste vrouw was
gescheiden.
Het Algerijnse volk heeft ge
noeg van de ruzies over de
macht in de nieuwe staat. On
gewapende burgers, die het strij
den moe zijn. drongen zich tus
sen de militairen van de tegen
over elkaar staande groepen.
Een beeld van een groep de
monstranten in Algiers op weg
naar de plaats, waar de militai
ren dreigden slaags te raken.
grensgebied tussen de rivaliserende
willaja's 4 en 6. Er moeten daar gis
teren ruim tien doden en ettelijke
gewonden zijn gevallen.
Eenheden van willaja 4 hebben
gisteren de kasba van Algiers ont
ruimd. De wijk is nu in handen van
troepen die voor Ben Bella zijn en
onder leiding staan van Jacef Saadi.
Volgens een woordvoerder van willa
ja 4 zijn bij de schietpartijen van
zondagavond in de kasba, ongeveer
honderd mensen gedood of gewond.
De ontruiming geschiedde zonder on
geregeldheden.
Bevelhebbers van troepen, die ach
ter Ben Bella staan, hebben van
daag de verovering van de drie ste
den Boghari. Amin el Hadzjeil en
Sisi Aissa bekendgemaakt.
In een communiqué wordt voorts
gezegd, dat vyf compagnieën van
willaja 4 overgelopen zijn naar de
troepen van Ben Bella en in het i
openbaar de politiek van hun leiders
hebben verworpen. Volgens het com
muniqué had men een nieuwe naam
gegeven aan het Algerijnse bevrij
dingsleger. Dit zal voortaan het Na
tionale Volksleger heten.
In Parjjs klampt men zich nog al
tijd vast aan de hoop dat een nieuw
bloedbad in Algerije toch nog voor
komen zal kunnen worden. Een hoop
die dan nog wel vooral wordt gevoed
enerzijds door de algemene indruk,
dat het Algerijnse volk nu alleen
nog maar naar vrede hunkert, en
anderzijds door de overweging, dat
dit intense verlangen uiteindelijk
toch nog een dam zal weten op te
werpen, waardoor de politieke avon
turiers op hun onzalige plannen terug
zouden moeten komen.
Tenminste tienduizend mensen
zijn bij de aardbevingen, die za-1
terdagnacht west-Perzië teister- i
den, om het leven gekomen. En
nog steeds moet men er aan toe
voegen, dat dit verliescijfer niet
definitief is.
Premier Assadollah Alam ver
klaarde gisteravond, dat de ellende
in het rampgebied onbeschrijflijk is.
Regeringsfunctionarissen schatten 't
aantal doden en gewonden op 20.000.
De premier deed een beroep op de
bevolking met alle middelen de
slachtoffers te helpen. Het voor
naamste doel van de grootscheepse
reddingsactie is nu het uitbreken van
besmettelijke ziekten tegen te gaan.
Intussen is van talrijke kanten in
het buitenland o.a. door Paus Jo
hannes en vele Rode-Kruisorganisa
ties hulp aangeboden. Zoals reeds
bekend is, heeft het Nederlandsche
Roode Kruis reeds hulp aan de door
de aardbeving getroffenen verleend.
De Nederlandse ambassadeur in Te
heran heeft nu ook opdracht gekre
gen om met de Perzische regering in
contact te treden teneinde na te gaan
in welke vorm (geld of goederen of
wellicht anderszins) door de Neder-
Koning Frederik van Denemarken
heeft gisteren de nieuwe Deense re
gering onder leiding van de voor
malige minister van Buitenlandse
Zaken. Jens Otto Krag, officieel be
noemd. Zij omvat zeventien minis
ters. van wie er elf sociaal-democraat
zijn en vijf tot de radicalen behoren.
De minister van Groenland is niet
aan een bepaalde partij verbonden.
Het enige nieuwe lid van het kabinet
is de 47-jarige sociaal-democraat
Peer Haekkerup, die Krag opvclgt in
de functie die deze in het kabinet-
Kampmann vervulde. Zoals bekend
besloot premier Kampmann kort ge
leden af te treden om gezondheids
redenen.
„De behoefte aan hulp in de min-
der ontwikkelde gebieden is groot.
Wanneer men als doei stelt, dat de
welvaartskloof tussen de geïndustria-
liseerde en de minder ontwikkelde I
landen niet wyder mag worden, zul
len de bedragen, die in de vorm van
hulpverlening beschikbaar moeten
worden gesteld, veel hoger dienen te
zijn dan thans het geval is.
Hoe groot die behoefte is, valt
slechts by zeer ruwe benadering vast
te stellen. Het probleem vraagt ech-
ter een tot dusverre ongekende
krachtsinspanning van de hoog ont
wikkelde landen".
Aldus minister Luns in een nota. j
waarin hU de Tweede Kamer ervan
op de hoogte stelde, dat Nederland
zijn bijdrage aan minder ontwikkelde
landen heeft verhoogd.
Punten
De bijdrage aan het speciale
fonds van de VN zal volgend jaar
worden verhoogd van 9,3 tot 13,9
miljoen gulden.
De bijdrage aan het uitgebreide
programma van technische hulp van
de VN zal worden gebracht van 5.4
op 6.5 miljoen gulden.
De Unicef zal in plaats van
300.000 nu 500.000 gulden krijgen.
De bijdrage aan het E.E.G.-ont
wikkelingsfonds wordt gebracht van
97,6 miljoen op 47,5 miljoen gulden.
Vorig jaar was deze bijdrage zo hoog.
omdat toen de periode van vijf jaar
ten einde liep en de achterstand van
deze periode is weggewerkt.
Voor Nieuw-Guinea, waarvoor dit
jaar op de begroting 103,6 miljoen
was vermeld, wordt voor de twee
komende Jaren elk 117 miljoen gul
den uitgetrokken.
De bilaterale programma's van
technische hulp zullen worden uit
gebreid: dit jaar nog 2'= miljoen,
volgend jaar 3 miljoen, het jaar
daarop 3'j miljoen. Voorts heeft de
regering besloten nieuwe faciliteiten
te scheppen voor degenen, die zich
als deskundige voor uitzending be
schikbaar stellen.
Een nieuw programma van 2
miljoen gulden voor de bilaterale
projecten van uitgebreid technische
hulp.
Deelneming aan consortia van
de Wereldbank. Voorlopig voor drie
jaar gemiddeld 50 miljoen gulden per
jaar.
Een Nederlands initiatief: een
bijdrage voor een instituut voor so
ciale ontwikkelingsplanning. Deze
bijdrage van 3,6 miljoen gulden
wordt voldoende geacht voor het op
richten en functioneren van zulk 'n
instituut gedurende ongeveer drie
jaar.
Coördinatie
In de nota. die het komende par
lementaire zittingsjaar onderwerp
van discussie tussen regering en par
lement zal uitmaken, wyst minister
Luns erop. dat de coördinatie van de
internationale bijstand verbeterd
dient te worden. De ontwikkelings
plannen van de achtergebleven ge
bieden dienen regionaal met elkaar
in verband te worden gebracht.
Nationale programmering is nood
zakelijk, gebaseerd op de samenhang
van de economische en sociale sec
toren. Zulke programma's leiden tot
betere mogelijkheden voor een even-
wichtige groei dan incidentele pro-
I jecten. Sociale hervorming krygen
meer aandacht dan voorheen. Het
inzicht in de eigen verplichtingen bij
de opbouw is groeiende. Naast deze
positieve ontwikkeling is in de afge
lopen jaren ook een aantal proble
men scherper naar voren gekomen
Juist op die problemen dient de
hulpverlening zich te richten.
Het Amerikaanse ruimtevaartuig
Mariner, dat op weg is naar Venus,
bevindt zich thans ongeveer 2.000.000
kilometer van de aarde. Het wordt
gereed gemaakt voor de baancorrec
tie, die nodig is om de capsule met
instrumenten dicht langs de zuster-
planeet van de aarde te laten schie
ten.
Aanvankelijk heeft het in de be
doeling gelegen, vandaag deze baan
correctie uit te voeren. Daartoe werd
de antenne door radiografische sei
nen op de aarde gericht. Men is er
thans echter niet helemaal zeker
van, dat dit richten volledig is ge
slaagd. Men vermoedt dat de para
bolische antenne niet op de aarde
maar op de maan is ingesteld. Heel
veel maakt dit op deze afstand niet
uit, maar men wil de grootst moge
lijke zekerheid hebben, dat de correc
tiesignalen krachtig en volledig door
komen, en men heeft besloten als
nog te trachten de antenne zuiverder
te richten.
Inmiddels hebben gecompliceerde
rekenmachines in Pasadena uitge
maakt, welke baancorrectie moet
worden uitgevoerd, en welke signa
len daartoe naar de Mariner moet
worden gezonden. Het moment en de
sterkte van de correctie moeten zeer
nauwkeurig zijn. om de Mariner in
derdaad op 16.000 km afstand Venus
te laten passeren. Het uitstel van de
baancorrectie is niet belangryk. Deze
dient, echter wel voor het einde van
de week te geschieden.
„Duitse" spionnen
zwaar gestraft
Het Oostdoiitse Hooggerechtshof
heeft, blykens een bericht van het
Oostduitse persbureau ADN, twee
Oostberlijners. de 32-jarige Heinz
Fink en de 31-jarige Horst Sterzik,
tot levenslange gevangenisstraf ver
oordeeld wegens ..spionage" voor de
Westduitse en Amerikaanse inlich
tingendiensten.
Voorts werd zware straffen opge
legd aan drie West-berlyners. Wegens
het „uitoefenen van terreur" werd de
25-jarige Dieter Gengelbach veroor
deeld tot twaalf jaar dwangarbeid, de
22-jarige Wolf-Dieter Sternheimer
tot zeven, en de 26-jarige Hartmut
Stachowitz tot zes jaar.
Alle beklaagden werden ook schul
dig bevonden aan pogingen om een
groot aantal Oostberlijners via een
tunnel naar West-Berlijn te helpen
ontkomen. Zij werden echter door
een Oostberlijnse vrouw verraden, in
wier woning de ingang van de tunnel
was gemaakt.
landse regering hulp kan worden ge
boden.
Ook de Nederlandse vereniging
„Iran-Nederland" wil hulp gaan ver
lenen aan Perzië. Deze vereniging
wil gelden bijeen gaan brengen die,
in overeenstemming met de doelstel
lingen van de vereniging, ten goede
zullen komen aan door de recente
aardbeving getroffen onderwijsinstel
lingen. De vereniging heeft voor het
ontvangen van giften tot dit doel een
gironummer (259483) opengesteld.
De Amerikaai^e ambassadeur in
Teheran heeft vanmorgen aan pre
mier Alam van Perzië zyn veront
schuldigingen aangeboden voor de
onnadenkende wijze, waarop 't tele
visiestation der Amerikaanse strijd
krachten in Perzië gisteravond 'n be
richt had omgeroepen, volgen9 het
welk te middernacht 'n zware aard
beving te verwachten zou zijn. Dit
breicht had onder de bevolking van
de Perzische hoofdstad uiteraard 'n
ware paniek veroorzaakt, die eerst
kon worden onderdrukt, nadat Radio-
Teheran, die in verband met de na
tionale rouw zijn uitzendingen had
gestaakt, in een extra uitzending
mededeelde dat er geen gevaar be
stond.
Naar ambassadeur Homes aan pre
mier Alam mededeelde, had een on
bekende man. die zich voordeed als
een hoge ambtenaar van de politie,
het televisiestation opgebeld met het
dringende verzoek onmiddellijk be
kend te maken, dat in Teheran een
hevige aardbeving moest worden
verwacht. De man. die zei dit ver
zoek te doen om „duizenden levens te
reddenverklaarde zich tot het tele
visiestation te moeten wenden, om
dat Radio-Teheran uit de lucht was.
Het televisiestation willigde het ver
zoek van de „ambtenaar" in. onder
brak zijn uitzending en bracht de
bekendmaking op het beeldscherm.
Ambassadeur Homes drukte zijn
groot leedwezen over deze „grap" uit
en zegde toe een onderzoek te zullen
instellen.
Minister van het
„gouden lied" in
ere hersteld
Krobo Edoesei, de Ghanese minis
ter die eerder dit jaar uit de rege
ring trad na de kwestie van het door
zijn echtgenote aangeschafte „gou
den bed", is thans door president
Kwame Nkroemah tot minister van
Landbouw benoemd], Abavana, die
minister van Landbouw was, heeft
de portefeuille* van Voorlichting ge
kregen in de plaats van Adamafio
die vorige week werd gearresteerd.
Volgens de desbetreffende mede
deling van het bureau van de pre
sident zal Nkroemah oelf het minis
terie van Buitenlandse Zaken waar
nemen hangende de benoeming van
een nieuwe minister in de plaats van
de eveneens gearresteerde Ako Adjei.
Edoesei, op wie overigens in het
algemeen kritiek was geleverd we
gens zijn leven op grote voet. wordt
als een „sterke man" in Ghana be
schouwd op wie de president in ge
val van een crisis kan vertrouwen.
Verder is Kwaw Swanzy openbaar
aanklager geworden in de plaats van
Mills Odio die zaterdag j.l. tot rech
ter van het Opperste Gerechtshof is
benoemd.
Uit het Leidsch Dagblad van
4 Sept. 1862: l
Het admissie-examen voor
studenten aan de Leidsche a
Hoogeschool zal plaats heb- J
ben op Maandag en Dinsdag J
15 en 16 Sept. aanstaande. f
In Brussel, worden zoals
men weet, veel konijnen ge
geten. Menigeen echter, die 1
ze in een estaminet meent te
gebruiken, eet daarvoor in
plaats kattenvleesch.
