Verjaarscadeau van Aix voor
MILHAUD en STRA WINSKY
I «K i
KAMER
Orpheus-opera en
het Noces-ballet
ADMINISTRATIEVE KRACHT (VRL.)
556ste STAATSLOTERIJ "e kias 9e njst
Ie HERENKAPPER
LIKDOORNS
Bericht van Inzet
Winfield...smaakt zoals't hoort!
Winfield welcome...
LEIDSCH DAGBLAD MAANDAG 3 SEPTEMBER 1962
tenslotte een orgisch bruilotsma
kroon plaatst op het feest. Een f
zoals alleen Russen dat met hu
zetenheden vieren kunnen, en i
Rus Georges Skibine in zijn ch< A
grafie die geest wel zal hebbei j
respecteerd, vermochten de F
dansers en danseressen als vo
moujiks en Russische boerinni "1
hun rollen niet voortdurend te I
tuigen. Ook de Franse tekst dii I
muz onder het dictee van Stra I
ky indertijd redigeerde, had he J
rakter van het origineel al nai
klank trouwens reeds wel wa
kuist. Oversneden Russisch
daarentegen weer de bont-folkl<
sche kostuums en décors van N
lie Gontcharova die naar de t
spronkelijke ontwerpen voor di1
aghilew-voorstelling in 1923 te
schenen te zijn gekopieerd. Op i «j
kale kleur van Strawinsky's
waren dus alles tezamen wel
paar nuances méér af te dinger
op Milhaud's Orpheus-in-pri
saais gewaad.
Niettemin kreeg dirigent I
Dervaux met zijn schare voor H
winsky wiens greep op de m
dan, ook wel onweerstaanbaai
overrompelend gebleven is, ovat
ovatie te incasseren, nadat Mil
die overigens persoonlijk evei I
aanwezig was zich met een
Ieefd succes d'Estime had m>
vergenoegen. Indien 't op een
jaarspartij niet wat onaardig k
zou men daarom mogen zeggen
op het feest van Alx en dus op
eigen terrein, de Rus Strawinsk
meridionaal Milhaud wel verpl
rend verslagen heeft.
Geen lang leven
Dat Darius Milhaud die zich trou
wens over het algemeen dit
jaar over gebrek aan actieve
belangstelling niet beklagen mag. nu
in het bijzonder ook nog eens in
de-ongenadige-meridionaalse zon is
gezet, mocht geen verbazing wekken
nademaal hij in dezelfde stad Aix
in 1892 geboren werd in een huis
dat nu voor een deel tot een prozaï
sche garage is omgebouwd, en waar
in zijn vader, in het begin van deze
eeuw, een bloeiende handel in aman
delen dreef. Op zijn tweeledige af
komst van Provengaal en van jood
en op zijn trouw aan het geloof
der vaderen heeft Milhaud zelf
altijd een duidelijke nadruk willen
leggen, en verschillende karakter
eigenschappen van zijn muziek
haar gevoelswarmte, een pathetisch-
geladen lyrisme een zekere breedvoe
righeid, kunnen zonder twijfel
uit die dubbele oorsprong worden
afgeleid. Die trekken komen, inciden
teel, ook al wel tot uiting in deze
opera die op zijn twee en dertigste
jaar in het snelle tempo dat hij al
tijd heeft volgehouden, binnen twee
maanden werd geschreven. Niettemin
mag men aannemen dat de keuze
van juist dit werk uit het enorme
oeuvre dat meer dan 400 opusnum
mers omvat, de Festivalleiding en
de componist vooral nog wel zijn
zijn ingegeven door de omstandigheid
dat Milhaud de klassiek-Griekse le
gende hier transponeerde naar het
Provengaalse klimaat van vandaag
twee grootheden die voor hem trou
wens altijd zeer verwant zijn geweest
zodat de plaatsen van handeling
èn van opvoering nu maar door een
kleine afstand gescheiden worden.
Een paar jaar eerder was de Festival
leiding al eens voor een overeenkom
stige verleiding gezwicht door Gou
nod's Mireille weer uit het stof op
te diepen en die opera te plaatsen
in het overweldigende kader van
de rotspartijen van Les Baux waar
de tekstdichter Mistral zijn verhaal
ook spelen liet, doch waardoor de
partituur wel finaal verpletterd moest
worden.
En ook dit keer scheen men ter-
wille van de curiositeit dat Milhaud's
jeugdvriend Armand Lunel zijn bei
de hoofdfiguren Orpheus en Euridi-
ce naar de Camargue had overge
plant, toch wel enkele objectieve
en harde waarheden uit het oog
en het oor verloren te heb
ben. Evenmin als met betrekking tot
Mireille, behoefde men voor de Or-
phee in elk geval niet zo lang te zoe
ken naar de oorzaak van het feit
Orpheus Robert Massard) legt
Euridice (Denise Duval) in aan
wezigheid der dieren op een
sponde neer.
dat het werk als opera geen lang
leven beschoren is geweest
Gevaarlijk charme
Het. uitgangspunt was niettemin
wel aantrekkelijk en in die tijd
zelfs niet van originaliteit ge
speend. De Griekse herder wordt
hier als kwakzalver-wonderdokter ten
tonele gevoerd die zijn praktijk ten
behoeve van mens en dier dus in de
Camargue uitoefent. De Camargue
het moerasgebied aan de mond van
de Rhone, is behalve het land der
wilde paarden zoals men weet ook
nog het oord waarheen de zigeuners
van heel Europa hun jaarlijkse be
devaarten ondernemen en voor de
persoon van Euridice kon de keus
dan ook moeilijk anders vallen dan
op zo'n fatale tzigane-schoonheid,
..zwarte bij in goud korset" die Or
pheus, trots de waarschuwingen van
zijn kameraden, aldra in de ban van
haar gevaarlijke bekoring heeft ge
slagen. En ter verhoging van de dra
matiek die derhalve in de tegenstel
lingen tussen hun beide rassen is
gelegen, had Milhaud zijn tekstdich
ter ook nog een tragische ontkno
ping voorgeschreven „omdat in
het leven ook altijd alles misloopt"
en zo zal Euridice. omringd dooi
de os, het wilde zwijn en de oude
vos. dan ook sterven in de stal waar
Orpheus zitting pleegt te houden om
hem in troosteloze wanhoop achter
te laten. En ook hij zal daar de dood
spoedig ontmoeten. Drie zusters van
Euridice priemen hem hun dolken
in de borst, een moord die later op
een misverstand zal blijken te be
rusten
Gevraagd in Leiden, Voor
schoten, Kat/wijk of omgeving
en kookgelegenheid, voor
jongedame.
Br. bur. T. d. blad no. 20961.
Postagentschap te Leiden zoekt
Niet beneden 20 jaar (liefst mulo-opleiding).
Voor accurate kracht goed salaris.
Brieven onder nummer 20999 aan het bureau van dit blad.
/s:
115
HOGE PRIJZEN
1000 8506 8779 10236 14832 19074 19873 20197 21122 21228 f4«r 1196 3310 3315 8236
555 12835 16018 16896 17357 200 2156 2260 2660 3073 35% 4348 5206 8069 8242 9656
.%0 12722 17662 181311822119711 19786
PRIJZEN VAN 80,—
1268 298 300 332 355 375 410 426 450 619
■77a flM'-t Qfil QQ4
13090 123 135 204 379 595 647 733
14212 352 523 561 745 954 956
15032 043 050 059 111 158 171 358 612 865
897 998
16033 271 321 459 559 634 966
17025 073 235 320 372 399 427 457 468 481
513 523 549 614 694 808 821 S37 914 955
974 976
18116 147 168 348 473 490 510 665 844 8%
914 922 944 978
19062 098 137 448 481 598 682
20046 098 384 630 646 753 793 856
21089 320 362 379 399 406 478 490 493 552
631 664 680 719 753 756 824 906 937 971
1268 298 300 355 375 410 428 450 619 773
833 961 994
1197 283 323 825 374 423 704 707 945
8403 412 434 451 458 502 544 665
«016 170 182 220 230 248 252 254 257 435
466 500 547 649 806 975 990
6153 199 216 276 365 466 905 958 6000
6009 047 092 095 136 191 223 514 565 621
678 688 707 718 724 810 873 939 990
7084 097 172 353 509 756 827 856
8055 178 221 233 603 728 732 772 952
•096 171 318 402 441 447 691 705 727 768
916 935 984
10052 057 266 387 459 473 498 643 740 749
846 867 906 952 956 984
U002 018 173 222 225 541 «30 699 707 744
l ©06 958
NIETEN
1001 002 041 138 169 184 212 256 269 314
353 396 462 491 510 512 526 550 587
721 748 777 803 824 864 866 868 911 987
■042 086 090 093 134 139 168 173 195 211
240 289 329 331 361 390 398 399 403 432
441 487 535 575 585 619 629 636 665 703
730 750 756 770 800 806 819 841 S44 845
853 862 834 893 935 948
1063 085 210 219 220 263 264 317 325 343
400 421 424 457 465 467 495 549 583 664
688 710 744 766 792 830 834 836 848 S71
876 918 999
«004 014 017 033 036 060 066 068 103 105
159 272 285 332 347 354 400 404 446 520
543 570 581 593 594 595 621 688 691 694
710 720 731 735 751 782 872 873 875 887
899 918 919 921 940 969
■023 079 094 095 115 129 130 167 170 181
210 226 260 265 289 322 335 349 388 397
431 444 465 510 546 561 599 625 669 676
721 725 802 832 834 839 8S5 8S6 891 925
951 955 956 9S0
«011 018 060 070 075 087 117 147 164 220
226 239 247 256 258 330 343 355 364 412
429 437 453 471 484 552 696 714 721 722
730 747 761 766 817 850 864 870 883 889
980
7033 051 115 116 147 150 162 173 234 245
259 279 290 291 300 340 361 390 409 424
444 447 477 484 497 524 530 578 617 636
644 661 818 838 849 862 888 957 974
«033 035 042 046 075 087 105 110 190 225
259 319 322 351 424 564 571 572 586 600
652 683 716 749 758 770 773 821 866 941
977 997 9000
«013 059 069 075 093 109 169 226 276 319
335 349 380 449 455 457 468 560 569 579
604 611 633 750 762 815 879 889 941 983
10022 117 140 146 151 211 257 264 272 328
333 340 346 367 370 420 452 456 492 526
552 560 623 635 665 711 720 722 741 755
768 825 873 955 979
11052 165 221 234 237 240 253 285 324 350
364 398 415 435 461 491 517 553 554 565
611 641 649 659 735 785 812 898 923 954
w 964 973 976
12001 006 022 051 082 100 113 116 137 149
227 287 301 339 377 413 432 441 446 448
452 480 491 499 532 564 565 566 575 601
604 606 611 614 637 701 752 S49 963 971
972 977
13058 092 115 126 145 216 232 258 295 298
340 462 470 486 491 500 513 520 524 593
639 700 703 721 722 724 753 761 785 830
853 879 883 889 899 909 956 962 992
14014 029 063 065 07b 097 106 184 239 266
376 392 425 468 502 547 551 564 619 632
644 70S 735 744 778 785 786 809 820 893
955 %2 996
15024 061 070 077 119 123 151 162 200 216
227 244 272 282 321 352 356 3b1 417 418
419 428 429 440 460 491 502 556 588 635
645 732 816 850 907 924
16007 043 093 105 113 122 123 136 145 147
167 213 228 230 251 262 335 447 453 475
496 541 561 569 580 597 614 669 686 744
775 782 805 830 872 878 916 920 943 946
17046 054 087 097 100 101 120 139 140 301
315 325 354 368 384 386 428 430 432 476
496 520 553 573 575 588 617 680 698 713
765 767 779 782 868 873 877 911 925 928
938 941 993
18046 048 068 115 162 177 178 193 295 307
314 363 421 440 467 JS 477 4S4 501 515
521 585 586 706 716 803 807 829 833 884
889 926 931
19001 037 076 105 134 148 164 219 226 265
291 304 355 372 398 440 452 453 459 461
464 492 516 560 580 586 609 610 676 737
738 753 754 761 823 836 845 847 884 931
20043 057 060 079 082 110 135 142 149 173
225 230 239 245 297 318 342 360 366 380
393 414 418 419 468 506 508 545 629 635
643 652 657 667 670 673 690 695 732 738
74S 821 82; S30 872 904 932 965 976 998
21016 049 062 073 09* 102 103 117 127 195
201 213 231 246 260 322 336 365 367 394
395 421 463 464 504 523 532 565 5S0 586
602 622 711 712 715 732 802 S08 864 894
910 969
Dream een vermenging van stijlat
tributen te weeg bracht die wel lijn
recht tegen hun eigen opzet in moest
druisen. En tot overmaat van onge
luk zette Robert Massard met zijn
Orpheus dan nog eens de drakerig
ste opera-figuur op de planken die
men in Aix tot dusver ooit had ont-
mozt en waartegen alle heroische en
loffelijke pogingen van Denis Duval
i haar Euridice nog wat eigen leven
j in te blazen, 't helaas wel af had
den tc leggen.
Meedogenloze
vitaliteit
Wanneer met Milhaud voor
diens hommage dus wel even
over het doel werd heenge-
schoten, dan had de Festivaldirec-
tic ter ere van Strawinsky's verjaar
dag les Noces wel bijna in de
roos geraakt. Ook al weer zo'n veer
tig jaren oud, heeft deze muziek
die in de zogeheten Russische perio
de van de meester werd geschreven,
nog geen atoom van haar felle, mee
dogenloze vitaliteit verloren, en bo
vendien bad Aix het werk dan weer
eens in zijn oorspronkelijke staat
willen opvoeren van een ballet met
begel?iding van een orkest van en
kel slagwerkers en vier piano's en
een gemengd koor, plus vier voca
listen. twee mannen en twee vrou
wen, die aan weerszijden van het
toneel de handeling verhalen.
Een handeling in drie episoden
waarbij achtereenvolgens de bruid
en de bruidegom door hun respec
tieve familieleden en relaties voor
hun toekomstige huwelijkse plich
ten en rechten in ronde bewoor
dingen worden geinstrueerd en
Stijlvermenging
D\t hele verhaal is binnen de drie
kwartier in evenzovele bedrij
ven die onmiddellijk in elkan
der overgaan en waarvoor Macles
weer even sfeernjke als doeltreffen
de décors had ontworpen, verteld en
bekeken. Naast de verdienste van
snelheid de ..opera-minute" was
m Duitsland door HIndemith in die
jaren juist uitgevonden vertoont
deze Orpheus zeker ook onmisken
bare muzikale kwaliteiten en de do
denmars op een voortdurend her
haalde Passacaglia-kwint in de pau
ken en de aria waarin Orpheus zijn
smarten uitzingt behoren zonder
Gluck van de tafel te vegen niet
temin tot de sterkste pagina's die
Milhaud geschreven heeft.
Doch als globale conceptie waar
mee de componist zich voor een ac
tueel gegeven „de Griekse noblesse,
grandeur en puurheid" voor ogen
stelde, was zijn Orpheus toch al wel
blijven steken in het libretto van
Lunel die herhaaldelijk voor de gro
te sprong van het klassieke Hellas
naar het naburige Camargue scheen
terug te deinzen. Het is waar dat
Cocteau met zijn éternel retour
film en vooral Anouilh met zijn
aangrijpende Antigone-drama Lunel
de grote voorbeelden van deze ac-
tualiserings-operatie nog niet gebo
den hadden.
Niettemin blijft het verwonderlijk
dat Lunel noch Milhaud blijkbaar
heeft ingezien dat de inschakeling
van zo'n koor van beesten als re
miniscentie aan Sophocles èn aan
Shakespeare's Midsummernight;
gevraagd.
FA. G. DE GROOT ZN..
De Kempenaerstraat 13,
Oegstgeest - Tel. 50008
verwijderd met
WONDEROLIE
Weg met onhandige likdoorn-
ringen en gevaarlijke scheer
mesjes. Een nieuw vloeibaar
middel, NOXACORN. neemt
de pijn weg In 60 seconden.
Eeltplekken en eksterogen
verschrompelen met wortel
en al. Bevat gezuiverde won
derolie. jodium en het pijn
stillende benzocaïne. Een
flesje NOXACORN Antisep
tisch Likdoornmiddel van
f. 1.60 bespaart U veel ellende.
perceel te OEGSTGEEST:
1. het woonhuis met erf.
Juffermansstr. 6 op f 22.400.
Perceel te LEIDEN:
2. het woonhuis met afz.
bovenwoning en erf. Papen-
gracht 10/lÓa, op f 11.600.
3. het woonhuis met afz.
bovenwoning en erf Pieters
kerkhof 2/2a op f 13.600.
4. het woonhuis met erf
Kraaierstraat 18 op f 8.400.
AFSLAG vrijdag 7 september
a.s. nam. 7 uur in het Nota
rishuis te Leiden
Notaris N. W. Holtkamp.
Bij in kracht van gewijsde
gegaan vonnis van de Arron-
dissements Rechtbank te
's-Gravenhage van 20 juli
1962 is opgeheven de bij von
nis van die Rechtbank van
7 december 1939 uitgesproken
onder-curatele-stelling op
eigen verzoek van
ADRIANUS STRAATHOF,
geboren op 4 november 1914
in de voormalige gemeente
Alphen. thans Alphen aan
den Rijn en wonende te Ze
venhoven, Hoeve ,Saba" no 13
De officier van Justitie
te 's-Gravenhage
VAN DOESBURG.
(Van onze Parijse correspondent)
TOASTED
AMERICAN
J i
HET jaar 1962s daarin zou Claude Debussy 100 jaar zijn ge
worden en twee andere meesters der twintigste-eeuwse
muziek, Igor Strawinsky en Darius Milhaud, respectievelijk
hun 80ste en 70ste verjaardag gevierd hebben. Aan Debussy is
helaas ook Aix stilzwijgend voorbijgegaan, maar aan die laatste
twee jubilea heeft de Festivalleiding daarentegen een gezamenlijke
avond gewijd door Milhaud's korte opera Les Malheurs d'Orphee
en Strawinsky's Ballet Les Noces op één programma te plaatsen,
een programma dat dan tevens als de belangrijkste moderne of al
thans eigentijdse bijdrage aan de muziekfeesten kon worden be
schouwd. Een avond die ook buiten de feestelijke aanleiding om
vermoedelijk wel als een datum en een gebeurtenis gemarkeerd zal
blijven, al kon aan da beide programmahelften dan ook niet het-
Eelfde kunstzinnige gewicht worden gehecht.
Een der posen die Skibine voor Les
viaK na ae start ai aan oe Kop en ook r>og de
snelste ronde... hier neem een Winfield...
Tweede bedrijf van Strawinsky's Les Noces.
Noces ontwierp.
