Woedende Westberlijners
bekogelden Russische bus
Na de ruimte
in 't gedrang
„Spooktrein" davert
door midden-Limburg
Politie vindt lichaam
van vermoorde man
Cliroesjtsjow wil:
NAVO uit Berlijn
Kirihio zal Djakarta adviseren
over bezetting bestuursposten
Volgend jaar
demobilisatie
in Indonesië
Gizenga in
hongers ta king
WEL VN-TROEPEN...
Machinist
niet wakker
te krijgen
WEERBERICHT
Het Rode Plein zag zwart.
Na> anoniem telefoontje
GEVECHTEN IN
NOORD-KATANGA
ZIJN GELUWD
Mevr. Reeser
ontloopt pers
<§ud GJüe.
teitws
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 20 AUGUSTUS 1962
No. 30734
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur. E A E van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
l 8.25 per kwartaal, f 2.80 per maand, f 0.65 per week.
Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041 Redactie: 21507
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westberlijners zijn woedend! Pers en publiek hebben dit
weekeinde hun gemoed gelucht over wat zij noemen ,.de misdadig
heid van de communistische moordenaars en de slapheid van de
Amerikanen". De reden: de tragische dood van de jonge Oost-
duitse vluchteling Peter Fechter, die vrijdag bij de „muur" werd
neergeschoten. Meer dan een uur lieten de Vopo's Fechter, die
langzaam doodbloedde, liggen. Zaterdagavond tot na middernacht
demonstreerden vele Westberlijners bij de „muur" tegen deze
Oostduitse schanddaad. Gisteren ging een woedende menigte
van ongeveer duizend mensen tot geweld over: een Russische
legerbus, op weg naar het Russische oorlogsgedenkteken in de
Britse sector, werd met stenen en flessen bekogeld.
Toen de Russische bus by de grens
overgang in de Friedrichstrasse aan
kwam en stopte om te wachten op
een escorte van de Westberlynse po
litie in verband met een soortge
lijk incident op zaterdagavond
brak de menigte door het politiekor-
don en trachtte de bus te bestormen.
De bus reed daarop met grote snel
heid weg, met enkele honderden
schreeuwende Berlijners achter zich
aan. Alle ruiten van het voertuig
werden vernield, maar geen van de
inzittenden liep verwondingen op.
In de Westberlijnse zondagsbladen
i& scherpe kritiek geleverd op de
Amerikanen, die vanaf hun post bij
de Friedrichstrasse met een jeep de
gewonde Fechter best hadden kun-
De Indonesische brigade-generaal,
S. Soekowati, inspecteur-generaal van
de „Volksverdediging", heeft in een
verklaring, uitgegeven ter gelegen
heid van de viering van de Indone
sische Onafhankelijkheidsdag, gezegd,
dat Indonesië volgend jaar een begin
zal maken met demobilisatie.
Indonesië beschikt op het ogenblik
naar aangenomen wordt, over een
strijdmacht van belangrijk meer dan
een half miljoen man, waarboven nog
eens een miljoen vrijwilligers werden
gerecruteerd voor de campagne tegen
westelijk Nieuw-Guinea.
De Kongolese nationale veilig
heidsdienst heeft zaterdag meege
deeld dat de Kongolese vroegere
vice-premier Gizenga in hongersta
king is. Gizenga wordt al acht
maanden gevangen gehouden op een
eiland in de monding van de rivier
de Kongo.
Een medische afdeling van de
Verenigde Naties zal een onderzoek
instellen naar Gizenga's gezond
heidstoestand en daarna mededelin
gen verstrekken aan aanhangers van
de oud-vice-premier. aldus heeft een
woordvoerder van de volkerenorga
nisatie meegedeeld.
nen ophalen, zo vindt men. Totnutoe
is er niets anders gebeurd, dan dat
de Amerikaanse stadcommandant
Watson een protestnota naar zijn
Russische collega heeft gezonden.
Een groep Westberlijners heeft een
aanklacht ingediend tegen generaal
Watson en de Amerikaanse officier
die ten tijde van het neerschieten
van Fechter dienst had bij de sector-
overgang in de Friedrichstrasse.
Zaterdagochtend is het een jong
meisje gelukt bij Spandau onder een
regen van Oostduitse kogels over de
grens naar West-Berlijn te ontkomen.
Zij werd niet gewond, ofschoon zij
door enkele prikkeldraadversperrin-
heen moest kruipen. Wel heeft zij 'n
zenuwschok opgelopen.
Het Westduitse ministerie van
Landsverdediging heeft zaterdag be
kendgemaakt dat een marinevlieg
tuig van het type „Seahawk", dat in
het gebied van Eisenach, in Thürin-
gen, bij vergissing enkele minuten bo
ven Oostduits gebied had gevlogen,
prompt door een communistische ja
ger is aangevallen en met machine
geweren beschoten. De piloot van de
Seahawk slaagde er nog net in met
zijn beschadigde toestel op Westduits
gebied te landen. De gronddienst had
de vlieger onmiddellijk op zijn fout
gewezen. Terwijl hij bezig was deze
te herstellen, viel de communistische
jager aan. Het ministerie heeft een
onderzoek gelast.
Het heeft er alle schijn van, dat
wat Berlyn betreft ook op diploma
tiek niveau moeilijkheden op til zijn.
In de rede. die de Russische premier
zaterdagmiddag ter gelegenheid van
de huldiging van Popowitsj en Niko-
lajew heeft uitgesproken, zei Chroesj-
tsjow onder meer: „De strijdkrachten
van de NAVO-landen zullen zich uit
West-Berlijn moeten terugtrekken".
Hü voegde eraan toe wel te kunnen
instemmen met tijdelijke legering van
troepen der VN of van andere lan
den in West-Berlijn.
Premier Chroesjtsjow zei, dat de
overblijfselen van de tweede wereld
oorlog dienen te worden opgeruimd.
Als eerste taak noemde hü de onder
tekening van een vredesverdrag met
Duitsland en de regeling van het
vraagstuk West-Berlijn. Hij zei dat
het akkoord over Laos en de Neder
lands-Indonesische overeenkomst
over Nieuw-Guineataantonen, dat
slepende vraagstukken op vreedzame
wijze kunnen worden bijgelegd.
„Op dezelfde manier kan het Duit
se vraagstuk worden geregeld met on
dertekening van vredesverdragen met
de twee Duitse staten, toelating van
beide tot de Verenigde Naties en een
afspraak over de status van West-
Berlijn".
Ook zei Chroesjtsjow nog: „Wij zijn
sterker dan het kapitalisme op het
gebied van wapens. Ook onze denk
beelden zijn sterker".
(Van onze Roermondse
correspondent)
Mr. Messchaert, officier van
Justitie en hoofd van het parket
van de arrondissementsrecht
bank te Roermond, is voorne
mens een diepgaand onderzoek
te doen instellen naar de om
standigheden, waaronder vorige
week maandagavond 'n ..spook
trein" door midden-Limburg
heeft geraasd.
Een goederentrein, die omstreeks
9 uur uit Eindhoven naar Maastricht
was vertrokken, heeft toen, ajle on
veilige seinen en noodsignalen ten
spijt, het gehele baanvak van Eind
hoven tot Baexem in gevaar ge
bracht. Pas even voorbij het station
in Baexem bracht de bestuurder, die
20 minuten in diepe slaap verzonken
was geweest, de trein tot stilstand.
Versuft
De Maastrichtse treinbestuurder,
die de trein van Eindhoven naar
Maastricht moest rijden, is vermoe
delijk reeds gauw na zijn vertrek uit
Eindhoven in slaap gevallen of door
andere oorzaken min of meer versuft
geraakt. Ter hoogte van Budel reed
de goederentrein in tomeloze vaart
voor de eerste maal door een onveilig
sein. Aan de oplettendheid van een
baanvakwachter is het te danken,
dat, onmiddellijk hierna a<lle posten en
stations langs het baanvak konden
worden gealarmeerd. Een gelukkige
omstandigheid was nog, dat het
baanvak tussen Budel en Weert vry
was. Er dreigde echter nog een ramp,
toen ook in Weert de trein niet stop
te voor 3 achter elkaar geplaatste
onveilige signalen. De treindienstlei
der van het station te Weert waar
schuwde de 10 km verderop gelegen
post Keipen. Daar had men in
tussen reeds verschillende noodmaat
regelen getroffen. Een groot aantal
N.S.-klapsignalen waren op de rails
gemonteerd. Spooimensen zwaaiden
als bezetenen met grote lampen, om
de aandacht van de machinist te
trekken. Luid knalden de klapbom-
metjes, toen de trein erover heen
daverde. Niets vermocht de trein
echter in zijn tomeloze vaart te stui
ten.
De Russische ruimtevaarders
Nikolajew en Popowitsj zijn
zaterdag bijzonder feestelijk in
gehaald in Moskou. Een beeld
na de aankomst van Ruslands
ruimtetweelingop het Vnuko-
vo-vliegveld bij Moskou. Links
Nikolajew, in 't midden premier
Chroestjow, die zich over het
dochtertje Natasja van Popo
witsj had ontfermd en Pavel
Popowitsj zelf.
Stenen
Even verderop stonden spoormen-
sen gereed met grote stenen, die zij
naar de ruiten van de bestuurders
cabine slingerden. Een ruit werd ver-
rijzeld, maar de bestuurder reageerde
ook toen niet. Men kreeg bange ver
moedens over hetgeen de bestuurder
I was overkomen. Angstie vroegen vele
Mgr. Blessing everleden
In de Heilig Hartkliniek te Neer-
polt in België is overleden mgr. F. M.
Blessing, oud-apostolisch vicaris te
Bondo in de Kongo. Hij is 75 jaar
geuorden.
LAGERE
TEMPERATUREN
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond
Veranderlijke bewolking met plaat
selijk enige regen. Overwegend matige
naar zuidwest tot west ruimende
wind. Minder koude nacht, maar
lagere middagtemperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
STRAND VERWACHTING
Oceaan front passeert komende
nacht of morgenochtend ons land
met plaatselijk een bui. Morgen in de
loop van de dag weer opklaringen.
Matige zuidwestelijke wind. Iets
koeler. In de middag 19 tot 20 gra
den. Zeewater 17 graden.
Vooruitzichten: perioden van zon
nig strandweer, maar iets koeler dan
vandaag.
21 AUGUSTUS
Zon op: 5.32 uur; onder: 19.53 uur.
Maan op: 22.55 uur: onder: 12.42 u.
Hoogwater te Katwijk te 7.05 en
'9.32 uur.
Laagwater te 3.05 en 15.19 uur.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina'»
(Vano nze A'damse correspondent)
Frits Kirihio, de in Leiden stude
rende Papoea-student over wiens
contacten met Indonesië veel te doen
is geweest, vertrekt donderdag a.s.
naar Djakarta om de Indonesische
regering te adviseren over de bezet
ting van bestuursposten in Nieuw-
Guinea, die op 1 mei 1963 worden
overgedragen.
De heer Kirihio was tijdens de be
sprekingen rond het Nieuw-Guinea-
akkoord in zijn kwaliteit van be
stuurslid van de Partai Nasional
(Parna) adviseur van de Indonesi
sche minister van Buitenlandse Za
ken, Socbandrio. Hij was de enige
van de dit weekeinde uit de Verenig
de Staten op Schiphol teruggekeerde
onderhandelaars en adviseurs, die
met een stralend gezicht kon zeggen,
dat hü „zeer verheugd" cn „erg ge
lukkig" was met de overeenkomst.
De Papoea-student zei te beschik
ken over gedetailleerde gegevens over
Parna-leden. die in aanmerking ko
men voor bestuursfuncties. „Wij wer
den in juni reeds door de Indonesi
sche regering uitgenodigd hierin te
adviseren. Eenzelfde uitnodiging is
gedaan aan een twintigtal andere po
litieke en kerkelijke groeperingen in
Nieuw-Guinea. maar die hebben voor
zover ik weet niet gereageerd".
„Land verrader
Het is duidelijk, dat de Parna door
het afvaardigen van Kirihio bin
nenkort gevolgd door de Papoea's
Wajoi en Tokoro naar Djakarta
een stevige positie wil veroveren in
de machtsstrijd, die in Nieuw-Guinea
te verwachten is.
Enige uien voor de aankomst van
de heer Kirihio werd deze door het
eveneens uit Amerika teruggekeerde
lid van de Nieuw-Guinearaad Nico-
laas Jouwe een „landverrader" ge
noemd. De tot voor kort nog rotsvast
in het welslagen van de Nederlandse
politiek vertrouwende heer Jouwe
wenst met Kirihio en de zijnen niets
meer te maken te hebben, doch ken
nelijk van vele kwaden het beste kie
zende, acht hij èen samenwerking
met de groep van Silas Papare (de
van de Indonesische volksvertegen
woordiging deel uitmakende Papoea)
niet uitgesloten. „De mensen houden
tenminste de belangen van hun land
in het oog".
Ronduit
Frits Kirihio zei ons, dat de heer
Jouwe hem in Amerika ook ronduit
in het gezicht een landverrader had
genoemd. „Toch blijf ik van mening,
dat samenwerking met zijn groep
mogelijk is. Ik zou het jammer vin
den als Jouwe voor Nieuw-Gui
nea verloren ging". En de tot voor
kort als een „enfant terrible" be
schouwde Papoea-student, die men in
de nieuwe situatie enige invloed niet
kan ontzeggen, liet tenslotte weten:
„Wij zouden in de toekomst de Ne
derlanders graag houden in bepaalde
functies en als adviseurs".
De heer Kirihio hoopt zijn studie
te zijner tijd buiten Nederland voort
te zetten. „Vele studenten hebben
het mij kwalijk genomen, dat ik in
januari een bezoek aan Djakarta
heb gebracht. Het plezier om hier te
studeren is daardoor wel wat ver
gald".
Zowel de Papoea-studemt als de
heer Jouwe zei te verwachten, dat er
Papoea's zullen zijn, cjie zich tegen
de nieuwe situatie in Nieuw-Guinea
actief zullen verzetten.
Slot pag. 2
spoorfuntionarissen zich af, hoe deze
spookrit zou aflopen.
Wel waren alle voorzorgsmaatrege
len genomen en het baanvak vrij
gemaakt, maar een onbemande trein
kan op velerlei manier rampen ver
oorzaken. Even voorbij het kleine
stationnetje Baexem denderde de
trein weer over een aantal bom
metjes.
Voor het eerstvolgende rode sein
bracht de bestuurder, die inmiddels
wakker was geworden, de goederen
trein tot stilstand. Daar kwamen di
rect een paar spoormensen bij hem
in de wagen en informeerden naar
hetgeen de man was overkomen.
De bestuurder begreep al deze
drukte niet dadelijk. Hij was er zich
niet van bewust wat er gebeurd was.
Ook de klapsignalen had hij niet
gehoord.
Geheim
Zo liep het avontuur, dat velen 20
minuten lang in angstige spanning
hopeloos naar het hoofd had doen
grijpen, bijzonder gelukkig af.
De leiding van de Nederlandsche
Spoorwegen heeft het gebeurde
angstvallig geheim weten te houden,
tot in het weekeinde deze zaak toch
uitlekte. Geen enkele spoorwegin
stantie toonde zich bereid nadere in
lichtingen te verstrekken.
De treinbestuurder bezorgt na zijn
taak bij de Spoorwegen ook nog
kranten in Maastricht.
Was het deze arbeid, die in ruime
mate heeft bijgedragen tot een over
vermoeidheid van de treinbestuur
der? Of waren er andere oorzaken,
waardoor de man versuft is geraakt
of iets dergelijks. Op deze vragen zul
len de bedrijfsmedici van de N.S.
eerst na een uitgebreid onderzoek
antwoord kunnen geven.
Het aanvaarden van nevenbetrek
kingen door personeel van N.S. is
niet geoorloofd. Wel wordt dit de
laatste tyd oogluikend toegelaten.
De Russische ruimtevaarders Popowitsj en Nikolajew hebben
zaterdagmiddag een triomfale intocht in Moskou gehouden. Nadat
zij op het vliegveld door Chroesjtsjow. Mikojan en hun familie
leden waren omhelsd, reden zij in met bloemen versierde open
auto's naar het Rode Plein. Hefschroefvliegtuigen wierpen boven
de stoet verwelkomingspamfletten uit. Honderdduizend mensen
hadden zich langs de route geschaard en overal werden bloemen
naar de kosmonauten geworpen.
Het Rode Plein zag zwart van de i kolajew zaten op het podium, met
mensen, toen Popowitsj en Nikola- in hun midden een stralende en
jew op het mausoleum van Lenin makende Chroesjtsjow. Van
het. geheel werd een foto gemaakt.
Nadat de ontvangst bijna drie uur
door premier Chroesjtsjow werden
gehuldigd. Beiden kregen de titel
,,held van de Sowjet-Unie" en
mogen zich voortaan pilootkosmo
naut van de Sowjet-Unie" noemen.
Behalve andere Russische leiders
en familieleden van de twee ruim
te-heldenhadden ook Gagarin en
Titow op het mausoleum plaats
genomen.
Chroesjtsjow zei in zijn toespraak
onder meer, dat toekomstige ruimte
vaarders zich vertrouwd dienen te
maken met gezamenlijke ruimtevaar
ten en met het overstappen van het
ene ruimteschip in het andere.
In het Kremlin gaf de regering
later een receptie, die door driedui
zend personen werd bijgewoond. Pre
sident Brezjnew speldde de orden van
Lenin en Gouden Ster-medailles op
de tunieken van majoor Nikolajew en
luitenant-kolonel Popowitsj. Daarna
werden de twee ruimtevaarders door
hun collega's Gagarin en Titow om
helsd.
Nikolajew en Popowitsj spraken
voor de vuist weg een kort dank
woord, waarin zij volk, partij en re
gering der Sowjet-Unie dankten voor
de hun verleende onderscheidingen
en voor de hulp. die zij hadden on
dervonden bij het volbrengen van
hun taak. Het gezin van Popowitsj
en familieleden van de vrygezel Ni-
Frits Kirihio. de Leidse Papoea
student, die heel wat stof deed
opwaaien door zijn reis van
enige maanden geleden naar
Djakarta, is zaterdag uit New
York op Schiphol aangekomen.
Hij zal enige dagen in Neder
land blijven voor het afhandelen
van privé-zaken om vervolgens
weer naar Djakarta te reizen.
Tijdens de persconferentie op de
luchthaven legden Nederlandse
persvertegenwoordigers, die
kort tevoren de heer Nicolaas
Jouwe over Kirihio hadden horen
spreken als over ,.een verrader"
de student het vuur na aan de
j schenen. Hierboven Kirihio in
gesprek met een vriend.
aan de gang was geweest, werden de
twee kosmonauten door een nog
steeds breed lachende Chroesjtsjow
uit de zaal geleid.
Westerse correspondentendie de
receptie in het Kremlin bijwoonden,
merkten onder de aanwezigen vier
glimlachende jongemannen van ge
middelde lengte en klaarblykelyk
stralende gezondheid op, aan wie
bijna evenveel aandacht werd ge
schonken als aan de nieuwe „helden
van de Sowjet-Unie" Nikolajew en
Popowitsj De correspondenten kregen
de indruk dat dit de Russische ruim
tevaarders nummers vijf, zes, zeven
en acht waren.
Slot pag. 2
De Amsterdamse politie heeft van
nacht omstreeks twee uur op het
terrein van het toekomstige Rem-
brandtpark aan de Jan Evertsen-
straat bij de Orteliuskade het stof
felijk overschot van de 55-jarige
kantoorbediende J. K. Termohlen
uit de Pieter van der Doesstraat
gevonden. De identiteit wist men
toen nog niet, evenmin als de
doodsoorzaak.
Wel nam de politie toen reeds aan,
dat de man om het leven is ge
bracht. Zij grondde deze veronder
stelling op het feit, dat een onbe
kende tegen middernacht het bu
reau Lodewijk van Deysselstraat
telefonisch mededeelde, dat er in
de Jan Evertsenstraat een vecht-
De gevechten die zich begin vorige
week op verschillende punten in
Noord-Katanga tussen Katangese
Marechaussee-eenheden en Kongole
se troepen hebben voorgedaan, zyn
thans geluwd, zo is in Leopoldstad
vernomen.
De ongeveer 350 man sterke Ka
tangese marechaussee heeft de Kon
golese troepen uit enkele stellingen
ten zuiden van Albertstad verdreven.
De Verenigde Naties souden voor
bereidingen treffen om haar troepen
in Noord-Katanga te versterken,
teneinde de Kongolese militairen al-
partij was geweest en dat op de
genoemde plaats een lichaam lag.
Onmiddellijk ging de politie naar de
aangegeven plaats. Kort daarop
werd de wachtcommandant opnieuw
opgebeld: uw mannen zoeken aan
de verkeerde kant van de dijk. An
derhalf uur later werd het ont
zielde lichaam gevonden in een
sloot op enige meters van het trot
toir. De sectie heeft uitgewezen,
dat de man gewurgd is.
In aanwezigheid van de officier van
Justitie mr. W. Tonckens en on
der leiding van het hoofd van de
Amsterdamse recherche, commis
saris P. A. de Jong wordt een ver
der onderzoek ingesteld. Daarbij
wordt o.a. gebruik gemaakt van de
speurhond Sies van opperwacht
meester S. Wagemaker uit Weesp.
Wat de laatste jaren voor vrijwel
niemand, behalve misschien een
enkel staatshoofd, mogelyk was, is
zaterdagmiddag mogelyk gebleken
voor mevrouw Reeser, echtgenote
van schout by nacht L. H. Reeser.
commandant van de strijdkrachten
op Nieuw-Guinea, toen zij met een
KLM-vliegtuig uit Nieuw-Guinea
op Schiphol terugkeerde.
Hoewel alle op Schiphol aankomende
passagiers de douane moeten pas
seren voor zy het vliegveld kunnen
verlaten en hoewel passagiers van
machines uit het Verre Oosten
steeds naar een quarantaine afde
ling worden geleid, waar zy vacci
natiebiljetten moeten tonen (veilig
heidsmaatregel tegen de gevreesde
pokkenziekte) stond voor mevrouw
Reeser bij de DC-8 een personen
auto gereed, waarin zij onmiddellijk
van het vliegveld wegreed. Journa
listen en persfotografen werden
door leden van de luchthaven-
politie op een afstand gehouden.
Later verklaarde een vertegenwoor
diger van de luchthaven, dat dit
alles was geschied op speciaal ver
zoek van schout bij nacht Reeser.
Dat de persfotografen geen foto
hadden mogen maken werd toege
schreven aan een misverstand. De
luchthavenpolitie had het verzoek
van mevr. Reeser. dat zij geen con
tact met de pers wenste te hebben
volgens deze vertegenwoordiger van
de luchthaven foutief geïnterpre
teerd.
daar te helpen bij „het verhinderen
van eventuele nieuwe Katangese ge-
biedsschendingen".
De Kongolese minister van Bin
nenlandse Zaken, Kamltatoe, heeft
zaterdag op een persconferentie in
Leopoldstad onder meer verklaard
„Het Kongolese leger is niet van
plan een offensief te ondernemen".
Hij maakte echter wel duidelijk dat
de centrale Kongolese regering haar
troepen in Noord-Katanga wil hand
heven.
Kamitatoe beschuldigde Groot-
Brittannië en België ervan de Ka
tangese aanvallen op de troepen van
het centrale Kongolese leger in
Noord-Xatanga goed te keuren.
Uit het Leidsch Dagblad van
20 Aug. 1802:
Dc Gemeenteraad van
Deventer heeft besloten om
vanaf 1 Jan. a.s. het gaz aan
particulieren te leveren tegen
14 cents per kub. el.
Zondag 11. overleed te Alk
maar de heer Mr. J. A. Klup
pelt, president van de arron-
dissements rechtbank aldaar
en o.a. lid van de Maatsch.
van letterkunde te Leiden.