was Tucholskys Lottchen"
Herinnering aan Ernst
Rowohlt, de glaseter
RIJNSBURG BRACHT HULDE
AAN ORGANIST SCHONEVELD
Bier- en wijn verbruik
in 7 jaar verdubbeld
Berlijns leven in
de jaren twintig
Hoofd Deltadienst
vraagt ontslag
Lisa Matthias onthult
Beroep van V.N.
op PORTUGAL
Waardering voor zijn werk
is overtuigend gebleken
Openluchtspel te Buren
„Maria van Nassau"
350 jaar in de geschiedenis terug
VOORLOPIG GEEN
FRANSE HULP
AAN ALGERIJE
Nieuwe kernproef
Opgericht 1 maart 1860
Donderdag 9 augustus 1962
Vierde blad no. 3072S
(Van onze correspondent te Bonn)
KURT Tucholsky, de joodse Berlijnse schrijver, die in 1935 op
45-jarige leeftijd in Zweden zelfmoord pleegde, is sinds een
tiental jaren het object van een Westduitse Tucholskycultus.
Pocketboeken met keuze uit zijn werk horen tot de verkoopssucces
sen van de Duitse boekhandel, een verzamelde werken-uitgave is
bezig te verschijnen voor een prijs, die alleen door industrie-
kapitalen te betalen is, overal ..Tucholskiet" het in lezingen, voor
drachten, cabarets etc. Deze cultus heeft langzamerhand vormen
aangenomen, die ronduit onsmakelijk zijn. vooral als men bedenkt
dat de achtergrond ervan de in West-Duitsland veel geziene po
ging is, het Naziverleden te vergeten door te dwepen met de
democratische figuren uit de Weimarrepubliek.
Anti-„cultus
t immer genoeg is er in de Bonds-
I republiek geen Kurt Tucholsky,
J die met zijn vlijmscherpe, geestige
pen de Tucholskycultus aan de kaak
kan stellen. Een minder puntige pen
heeft zich daar nu aan gewaagd,
nl die van de journaliste Lisa Mat
thias. De weg, die zij daarvoor heeft
cekozen leidt via Kurt Tucholsky zelf.
Haar boek: ..Ich war Tucholskys
Lottchen", waarin zij haar eigen in
tieme betrekkingen met Tucholsky in
de jaren 1927 tot 1931 onthult, gaat
de cultus rond haar vroegere min
naar te lijf door te betogen dat Kurt
helemaal niet de sociaal voelende
nazi-emigrant was, die zijn aanbid
ders van hem gemaakt hebben. Deze
opzet is misschien weinig intelligent.
Boeiend is echter dat men sterk de
indruk krijgt dat List Matthias gelijk
heeft.
Geniaal journalist
Tucholsky was een geniale jour
nalist. een voortreffelijke ver
zenschrijver en een humorist
van hoge klasse. Zijn courantenar
tikeltjes waren niet alleen satirisch,
maar ook altijd gefundeerd in een
weemoedige glimlach.
Weemoed om de beperktheid van
de mens naast vlijmscherpe hoon
voor de kitsch, het dikke gebaar, de
holle frasen van het rancuneuze
kleinburgerlijke minderwaardigheids
complex, die door de Nazi's als hoog
ste filosofie werden gepredikt. „De
mens heeft twee benen en twee over
tuigingen: één als het hem goed gaat
en één als het hem slecht gaat. De
laatste heet religie". Die zin typeert
de atheïst Tucholsky.
In zijn stukken, die vooral in de
Vissische Zeitung en die Weltblihne
verschenen, liet hij terugkerende fi
guren optreden, van wie Lottchen en
Herr Wendriner de bekendste en
beste zijn.
Dat Lottchen bestond en in het
dagelijkse leven Lisa Matthias heet
te was velen in Berlijn bekend. Zwart
op wit staat het evenwel nu pas te
lezen in haar boek.
Het motto, waaronder zij naar de
pen gegrepen heeft is een citaat van
Henri de Montherlant: „In de jeugd
moet men liefhebben, als rijp mens
moet men boek enschrijven en in de
ouderdom moet men eindelijk de
waarheid spreken".
„Haar waarheid
Nu, liefgehad heeft zij al£ men
haar boek mag geloven, of zij als rijp
mens boeken heeft geschreven is mij
onbekend, dat zij nu als 68-jarige
de waarheid spreekt staat als een
paal boven water. Maar natuurlijk
is het hair waarheid. De hele Tu-
Geen stadionspel
ran Caret Uriels
Is het plan van Carel Briels
voor een nieuw groots stadion-
spel onuitvoerbaar gebleken?
Sinds hij na zijn terugkomst
uit Amerika in april j.l. op Schip
hol mededeelde de keuze op het
Feijenoordstadion in Rotterdam
te hebben laten vallen heeft nie
mand er meer iets van gehoord.
„One world or none"..(Een wereld
of geen) ging de heer Briels zijn
nieuwe manifestatie „de grootste
show ooit in Europa gegeven", noe
men. Maar het lijkt er op alsof er
helemaal geen „One world or none"
zal komen, aangezien Briels volgens
de directeur van het Feyenoord sta
dion, de heer B. van Krimpen, er
niet in zou zijn geslaagd voldoende
geldschieters te vinden, die voor dit
kostbare massaspel vereist zijn. Het
spel zal dan ook beslist niet door
gaan in het Feyenoord stadion.
„Trouwens, .er is nooit een contract
voor getekend" aldus de heer Van
Krimpen.
Destijds deelde Briels mede, dat
hij in Amsterdam te weinig mede
werking ondervond en daarom in
Rotterdam het Feyenoord stadion
had gereserveerd van 4 tot en met
8 september. Vijf avonden lang zou
daar de show worden gegeven. Hij
hoopte in de Maasstad voor zijn spel
vrijstelling te krijgen van vermake
lijkheidsbelasting, maar dit werd
hem geweigerd.
Briels zelf, wellicht met vakan
tie is niet te bereiken. Zijn te
lefoon thuis in Amsterdam wordt
niet beantwoord. Hij heeft in het
begin van dit jaar enige maanden
hard aan de voorbereidingen voor
zijn nieuwe stadionspel gewerkt en
ging er o.a. enkele malen voor naar
New York, waar hij naar hij ver
klaarde de wereldberoemde zangeres
Marian Anderson en de danseres
Carmen de Lavallade met 60 Gospel
zangers voor zijn manifestatie enga
geerde.
In het verleden heeft Briels met
enkele andere stadionspelen naam
gemaakt, o.a. met „het drama der
bezetting" en „De Waterweg her
overd" die kort na de bevrijding in
Amsterdam resp. Rotterdam in het
stadion zijn opgevoerd.
cholsky vindt men niet terug
Lottchens herinneringen. Maar wel
de vaak wat treurige, soms onzeg-
baar komische Daddy" of „Der
Dicke", die veel ziek was, veel jam
merde, geen vrouw met rust kon la
ten, besluiteloos was en rusteloos.
Nergens hield de man, die zich beur
telings Peter Panter, Ingnaz Wrobel,
Kaspar Hauser en Theobald Tiger
noemde en die bijna voor elk van zijn
vrienden weer een andere naam
voerde, het langer dan een aantal
maanden uit.
Geen emigrant
Het Berlijn van de twintiger ja
ren, door zovelen bemind en be
zongen, hing hem al vroeg de
keel uit. Hij was dan ook geen emi
grant, die Duitsland verliet omdat de
Nazi's er het roer in handen hadden
gekregen. Al bijna tien jaar eerder
vertrok hij, eerst naar Parijs, later
naar Zweden. Door hier de nadruk
op te leggen prikt Lisa Matthias door
een belangrijk cultusbestanddeel
heen: Tucholsky zogenaamde emi
gratie voor de Nazi's.
Ook uit literair historisch oogpunt
is „Ich war Tucholskys Lottchen"
interessant, doordat men bijv. hoort
van de geringe waardering van
„Daddy" voor Bertolt Brecht. en Carl
von Ossietzky, die de schrijfster aan
de hand van brieven weet te docu
menteren. Typerend voor Tucholsky
is ook dat hij over de Weltblihne,
het onovertroffen blad der Duitse in-
telligentla in de Weimarrepubliek
schrijft als „Das Kaseblattchen".
Lisa Matthias' boek is natuurlijk
eenzijdig, vaak gewichtig doenerig en
lang niet altijd sympathiek. Vooral
niet. als zij zich laat leiden door haar
ergernis als minnares door Tucholsky
aan de lopende band bedrogen te
zijn. Weliswaar geeft zij toe ook zelf
„van haar vrijheid gebruik te hebben
gemaakt", maar het optreden van
Kurtchen, wiens vriendinnen in de
tientallen liepen, vindt zij smakeloos.
Haar nijd op Mary Gerold, Tu
cholskys tweede vrouw, van wie hij
weliswaar weer scheidde maar die hij
toch tot enig erfgenaam benoemde,
dringt ook op meer dan een plaats
door de drukinkt heen.
Authentiek
Toch Is het boek authentiek.
Zoals Hermann Kesten in een
nawoord schrijft: de lezer wordt
een liefdesverhouding uit de twinti
ger jaren verteld met alle schaamte
loosheid, maar ook levensvreugde, de
cadentie en vitaliteit, gecompliceerd
heid en oppervlakkigheid, die die ja
ren eigen waren. De belijders van de
Tucholskycultus kunnen zich gewel
dig over het boek van Lisa Matthias
opwinden, dat neemt niet weg dat
de Berlijnse intellectuelen en kunste
naars in de jaren twintig zo leefden
als zij beschrijft. Zij doet dat trou
wens vaak met brieven en aanteke
ningen uit de tijd zelf, zodat men niet
aan kan komen met het argument
dat het beeld achteraf vertekend is.
Natuurlijk is het boek niet delicaat.
Lisa Matthias klapt onvervaard uit
de alkoof. Onomwonden geeft zij toe
dat haar bedoeling steeds is geweest
met Tucholsky een „luchtige liaison"
Een speciale commissie van de V.N.
heeft gisteren een rapport aanvaard,
waarin op Portugal een beroep wordt
gedaan onverwijld onafhankelijkheid
te verlenen aan al zijn overzeese
gebieden. De Portugese politiek in
deze gebieden heeft, volgens het rap
port. geleid tot een toestand „welke
zonder twijfel een ernstige bedreiging
van de internationale vrede en vei
ligheid betekent". Aanbevolen wordt
een volledig embargo af te kondigen
op militaire leveranties aan Portu
gal die wellicht tegen de bevolking
van genoemde gebieden kunnen wor
den gebruikt.
De commissie waarin zeven landen
zijn vertegenwoordigd, eist voorts dat
,aan de ..onderdrukkingsmaatregelen"
in de Portugese gebieden een eind
wordt gemaakt en dat een politieke
amnestie wordt afgekondigd, waar
na de politieke partijen vrije
lijk moeten kunnen optreden. Bij de
[Algemene Vergadering v%ordt er op
i aangedrongen passende maatregelen
te treffen teneinde er voor te zor-
ge:
„Vader van het pocketboek
Grootste auteurs waren zijn vrienden
(Van onze kunstredactie)
ALS men spreekt over Duitse pocketboeken, spreekt men ovef
ro-ro-ro". Deze drie lettergrepen zijn tot een begrip ge*
worden, dat waar maakt, wat eens de auteur Kurt Tucholsky
zo gedecideerd eiste: ..Maak onze boeken goedkoper, opdat de
mensheid er kennis van kan nemen!" Ernst Rowohlt was de vadef
van ..ro-ro-ro", de vader van het moderne pocketboek. Als geniaal
vernieuwer in het uitgeversbedrijf en als energiek takenman vorm-
de hij gedurende vele tientallen jaren zoiets als een bolwerk van
goede literatuur.
HHij sprong in de bres voor vele
gen, dat PortugaT zich "houdt aan zeer begaafde consciëntieuze auteurs.
het handvest van de V.N. en aan nam ze in groten getale bij zich
de resoluties welke de Algemene Ver
gadering op het stuk van niet-zelf-
besturende gebieden heeft aangeno
men.
Volgens het rapport beantwoord
den de hervormingen welke Portu
gal zegt te hebben ingevoerd niet aan
de voornaamste verlangens van de
inheemse bevolking. Ook zouden zij
niet tot een verbetering van enige
betekenis op politiek, economisch
sociaal en onderwijsgebied hebben
geleid.
te hebben zonder emotionele impli- Tucholsky met „Lottchen
caties. Dat haar dat niet gelukt is r' -t-
blijkt overigens uit de vrij schrijnen- i san de thee in het Zweedse
de afloop van de relatie In 1931. plaatsje Laggesta tegenover het
I kasteel Gripsholm. Juli 1929.
op, daar men hun kunst hoonde of
geen aandacht aan hen schonk.
Hij behoort tot de mensen, die uit
hun tijd niet weg te denken zijn,
hoewel zij in ieder willekeurig tijd
perk uit buitenstaanders zijn: vitale
eenlingen, vreemdelingen tegenover
de grote massa, succesvolle pioniers.
Ernst Rowohlt hij stierf in
1960 en zou onlangs 75 jaar gewor
den zijn, gaf niets om methodiek, om
een starre ideologie, om het accen
tueren van bepaalde krachten en het
Scliloss Gripsholm
Kort voordien had Tucholsky zijn
luchtige erotische reisverhaal
Prof. Ir. P. Ph. Jansen, hoofd van jblemen in de Waddenzee en de uit-
de Deltadienst van de Rijkswater- voering van de werken tot het wa-
staat heeft om gezondheidsredenen tervrijmaken van west-noord-Bra-
j per 1 november van dit jaar eervol bant.
ontslag gevraagd. Daarna werd hij belast met de lei
I Prof. ir. P. Ph. Jansen werd op
111 augustus 1902 te Dordrecht gebo-
op de voorgrond plaatsen van eet*
tendens. Hij zette zich echter volko
men in voor mensen, waarin hij ta
lent en karakter ontdekte. Voor ve
len was dat een geestelijk onwaar
dige methode. Rowohlt negeerde z*n
critici echter en dat maakte van
hem een „persoonlijkheid".
99
Ro-ro-ro
99
In 1887 werd „vadertje Rowohlt*
zoals men hem noemde, geboren. In
z'n geboorteplaats Bremen bracht
hij het tot bankbediende. Toen ging
hij op uitnodiging van de beroemde
muziekuitgeverij Breitkopf en Hartel
naar Leipzig. Van dat ogenblik af
ging de wereld der boeken voor Ro
wohlt open.
München, Parijs en weer Miln-
chen verblijfplaatsen uit zijn
jeugd.
Op twintigjarige leeftijd is hij be
drijfsleider van een dagblad. Rowohlt
is nog maar nauwelijks eenentwintig
als hij een uitgeversmaatschappij
opent: dat was in 1908. Max Dau-
thendav, Herbert Eulenberg, Hugo
Ball, Mechthild Lichnowsky en Ar
nold Zweig. bekende Duitse auteurs,
.e schreven voor hem. In 1912 wordt
Iding van de droogmaking van het hij bedrijfsleider bij de uitgeverij
in het jaar 1944 overstroomde eiland van Fischer. Na 1919 begint Rowohlt
plaats zit is niet mals. Zij vindt
„Schloss Gripsholm" geschreven. De het boekje te makkelijk geschreven
hoofdfiguur „Die Prinzessin" is voor met te veel kunstgrepen en te wei-
60rc Lisa Matthias, aangelengd met nig originaliteit.
En dat is een oordeel, dat ook de
door het boekje gecharmeerde lezer
zal kunnen delen, als hij Schloss
Gripsholm plaatst naast Tucholskys
meesterlijke satirische werk:
„Deutschland Deutschland über al
les", „Mit 5 PS", „Das Lacheln der
Mona Lisa", „Lerne lachen ohne zu
weinen", enz.
eigenschappen en hebbelijkheden
van andere vriendinnen. Het boekje
is opgedragen aan „IA 47 407", naar
Lisa Matthias nu heeft onthuld: haar
autonummer.
Haar kritiek op het bestsellertjc
en daaraan kan men toch zien dat
haar oordeelsvermogen op de juiste
ren. Hij studeerde aan de Techni
sche Hogeschool te Delft, waar hij
in maart 1926 het diploma van ci-
viel-ingenieur verwierf.
Achtereenvolgens was hij werk
zaam bij: de bouw van de grote
sluis in IJmuiden, die van de grote
sluizen in de Afsluitdijk van de Zui
derzee, de werken tot verbetering
van de Maas voor grote afvoeren
v aaronder de bouw van de stuw te
Walcheren. In 1946 volgde zijn be
noeming tot gewoon hoogleraar in
de waterbouwkunde aan de Tech
nische Hogeschool te Delft. Hij bleef
echter als adviseur aan de Rijkswa
terstaat verbonden. Van 1956 af is
hij hoofd van de Deltadienst en bui
tengewoon hoogleraar aan de Tech
nische Hogeschool.
Prof. Jansen is om. Officier in de
Orde van Oranje-Nassau. Ridder in
Lith), de bestudering van de Rot- van de Nederlandse Leeuw
rirnAfAfflAlfll. IV, vIa l^VAAnAV^A
terdamse Waterweg en de Wester-
schelde en van de hydraulische pro-
Grootofficier in de Kroonorde van
België en Grootofficier in de Orde
van Verdienste van Oostenrijk.
Hij is voorts ereburger van Mid
delburg.
Prof. Jansen zal verbonden bljj-
van als buitengewoon hoogleraar
aan de Technische Hogeschool te
Delft, terwijl hij voorts incidenteel
beschikbaar zal blijven voor het in
ternationaal uitbrengen van advie
zen op waterbouwkundig gebied.
ZO is te Rijnsburg de ..grote" avond geslaagd en verstreken in
het leven van een man die standvastig is gebleven, geloofd
heeft, natuurlijke levensweerstanden door noeste en zelf-
vergetende liefdevolle volharding wegbrak en door dit alles even
wicht en vrede vond. Het is niet dat wij de wijze van leven en
werken van de organist Dirk Schoneveld ooit van nabij volgden
om dit aldus te omschrijven, maar een half dozijn orgelconcerten en
een enkel gesprek zijn ons genoeg geweest voor onze zekerheid.
Op Schoneveld's programma van
gisteren, jubileumprogramma we
gens zijn 25-jarig organistenschap
stond ook het zwierige Allegro uit
Handel's 10de Orgelconcerto. Dit is
nu juist een van die composities,
waarin een vertolker zijn ganse ijdel-
heid kan uitstallen en als een pauw
de staartveren opzetten. Wat we
hoorden was daarentegen een uit
puren van de stille poëtische waar
den, de grootst denkbare versobering.
Wij wensen hem hiermee hartelijk
geluk.
Ongeveer 450 luisteraars zijn op
gekomen en gaven beneden ongeveer
het aspect van een volle kerk. Laat
enkele rouline-kanttekeningen, maar
ze hebben maar zo weinig gewicht,
dat we er zeker ditmaal geen behoefte
aan hebben. Wanneer we aan een
balans denken en in de ene schaal
de vertolkingswaarde en in de andere
de compositie-rechten leggen, dan is
er tussen die beide een vrjj onge
stoord evenwicht en een innige vrede.
TENTOONSTELLING
TE NIEUWKOOP
Door de Vereniging voor Vreemde
lingen Verkeer te Nieuwkoop wordt
van 11-25 augustus in het Oude
Raadhuis werk geëxposeerd van de
Nieuwkoopse kunstenaars P. A. H. v.
d. Harst, Elly HesemansVan Beek,
Toon Koster, H. Rol en wijlen A. Se-
gaar.
Deze expositie zal iedere dag te be
zichtigen zijn van 10-12 en van 2-5
uur, 's zondags van 2-5 uur.
Tussen de uitgekozen werken stond
er maar een. dat gerust door een an
der vervangen had mogen worden,
een behaagziek stuk dat al te opzich-
men zich nu beijveren, dit te besten- j tig met andermans veren pronkt ve-
digen bij volgende orgelconcerten! 1 ren van Wagner»: Toccata van Drif-
Deze organist houdt echt rekening1 fel. Laten we stellen dat dit stuk ,„Ccatci
met zijn concertbezoekers en hun be- „voor de mensen" was en de andere jubilaris feliciteerde
vattingsvermogen. D.w.z. hij komtterdege het aan de kop van het pro
hen halverwege tegemoet. Een Fuge gramma geschreven „Soli Deo Glo-
Psalm 150, met een waardig voor
spel en door allen meegezongen, be
sloot het programma. De heer Noote-
boom van Rijnsburgs fanfare „Wil-
helmina", bevond zich tijdens dit
zingen op de galerij om met een ko
peren tegenstem de gemeentezang te
overwelven en te overglanzen en al
dus letterlijk te vervullen wat in deze
lofpsalm geschreven staat: „Looft
Hem met geklank der bazuin!"
Toespraken en
geschenken
Er is ook nogal wat gesproken.
Vooraf door Schoneveld's regis
trant De Best, die ook naam heeft als
voorzitter van Rijnsburgs Jeugdge-
meenteraad, door mej. van Delft en
mevr. Star als afgevaardigden van
een huldigingscomité dat er in slaag
de om de jubilaris met een band
recorder te verrijken, terwijl mevr.
Schoneveld prachtige bloemen ver
wierf. Door ds. Bijleveld namens de
kerkeraad, onder overreiking van een
couvert. Door een lid van de kerke
raad van Katwijk-Rijn, waar Scho
neveld 12 jaar lang het orgel destijds
bediende, met boekenbon als stof
felijk huldeblijk. Door de heer Tim-
mers namens het gereformeerd kerk
koor. met toezegging van een nog ko
mend geschenk. Tenslotte volgde een
druk bezochte receptie met burge
meester Koomans als eerste die de
van Buxtehude. Toccata et Fuga in
d van Bach en Premier Choral van
Hendrik Andriessen geven hun con
structieve wonderschoonheid niet zo
maar bloot voor een oppervlakkig
luisterend oor. Hier moest ook wil
zijn tot geestelijke toeëigening.
Even n icht
Dit orgelrecital laat een kleine
speelruimte toe tot het opstellen van
ria" rechtvaardigden
Jan Zwart's Elegisch Voorspel voor
Ps. 51 en de als trio gebouwde Toc
cata tot Ps. 105 zijn stukken waar
aan, functioneel in de eredienst toe
gepast, een gerechte plaats toekomt.
De koraalbewerkingen „Wohl mir"
en .Erbarm dich mein' van Bach wa
ren verder bijzonder geschikt om te
gen de gewoonte in aan het begin
geplaatst te worden, omdat ze nu,
stukken zijnde vrij van elke inge
wikkelde gekunsteldheid, aan
deden als geloofsgetuigenis.
Bij weeshuisjubileum
„Van het weer hangt zo niet alles dan toch wel veel af"Zo zijn
op het ogenblik de onverdeelde meningen in het eeuwenoude stadje
Buren, waar men binnenkort op drie avonden vrijdag 2-1, zaterdag
25 en maandag 27 augustus) een openluchtspel gaat opvoeren. De
Vereniging „Oranje en Buren" organiseert dit ter gelegenheid van
het 350-jarig bestaan van het plaatselijk weeshuis. De bekende
pater Th. van Westing is de auteur van het spel dat Maria van
Nassau. Prinses van Oranje zal heten.
Ruim 100 inwoners van Buren wer
ken er in historische kostuums aan
mee, waarbij de actrice Miep de
Leeuw de regie voert. Verder ver le
al het vierde openluchtspel in Bu
ren.
In de jaren 1948, 1953 en 1957
werden er ook opgevoerd en met suc-
nen de landelijke ruiters uit Beusi- ces. Maria van Oranje was de oud
chem en Drumpt hun medewerking. ste dochter Prins Willem I uit het
V.
Vele geschenken werden aan
geboden, o.a. een bandrecorder.
weer een eigen uitgeverszaak en dan
breekt het eigenlijke „Rowohlt-tijd-
perk" pas aan. Door „Flinke Ernst"
zoals hij in uitgeverskringen heet.
maken Walter Hasenclever, Carl
Sternheim, Kurt Tucholsky, Emil
Ludwig, Robert Musil en Joachim
Ringelnatz naam. In de dertiger ja
ren zijn het vooral de Amerikaanse
romanciers, met name Wolfe en
Faulkner, die Ernst Rowohlt in zijn
uitgaven opneemt.
Dan breekt er weer een oorlog uit,
opnieuw moet hij ophouden en na
1945 geeft hij weer een bewijs van
ongebroken wil. Sinclair Lewis, Lax-
ness, Albert Camus nieuwe na
men, een geweldige verrijking van
het programma. „Ro-ro-ro" wordt ge
boren. En dan wordt in 1950 de ba
lans opgemaakt: 277 banden met een
totale oplage van 28,5 miljoen exem
plaren, een geweldig resultaat! Ro
wohlt is de ongekroonde boekenko-
ning.
Persoonlijk contact
Ze hielden allen van hem, als een
kind, welks ziekten men kent: zijn
hoogmoedige landgenoot Boschardt,
de gevoelige Oostenrijker Musil, de
eigenzinnige Henry Miller, de ener
gieke Lewis, al de Nobelprijswinnaars
en onderscheidenen van het culture
le leven. Hij was voor hen een va
der, omdat hij wist, wat zij in hun
mars hadden. En wanneer hij dan
samen met hen rond de tafel zat
en genietend van een heerlijk glas
wijn, zoals zakelijke als particuliere
gesprekken voerde, gebeurde het wel
eens, dat hij plotseling opstond en
een wijn- of borrelglas tussen zijn
tanden fljnmaalde.
Een zonderling over wie men
eigenlijk niet mag treuren, omdat
hij voortleeft, tezamen met zijn
vrienden: met Fallada, Tucholsky,
Ceram, Camus en Kreuder, wier wer
ken hij wereldbekendheid gaf. Ook
de „Rowohlt-Verlag" leeft voort, die
komen, als Frankrijk een staat voor I gedreven door erven vóór en
zich heeft die precies zijn behoeften na waarde hecht aan levende per
kan becijferen", aldus de woord- soonljjke contacten met auteurs uit
voerder. de gehele wereld.
De woordvoerder van de Franse re
gering, Alain Peyrefitte, heeft giste
ren verklaard, dat het kabinet pas
verzoeken om financiële hulp van de
zijde van Algerije in overweging kan
nemen, als de nieuwe staat zelf orde
op zaken heeft gesteld. Hij zei dit in
antwoord op een vraag naar aanlei
ding van een bericht, dat het hoofd
van het voorlopige uitvoerende be
wind in Algerije, Abderrahmane Fa
res, dezer dagen bij een bezoek aan
Parijs om een krediet van 360 miljoen
franken (270 miljoen gulden) heeft
gevraagd.
Peyrefitte zei dat Frankrijk geen
voorschotten kan geven, als het niet
weet op welke basis dit geschiedt en
aan wie zij moeten worden verstrekt.
„De kwestie zal opnieuw aan de orde
In 1961 werd in Nederland per
hoojd van de bevolking ruim vijf
liter alcoholhoudende dranken
Het fraaie plantsoen in Buren is de
plaats, waar men door het openlucht
spel 350 jaar in de historie terug
gaat. Daarvan zullen elke keer 2.000
toeschouwers getuige kunnen zijn.
Voor vele medewerkenden wordt dit
huwelijk met gravin Anna van Bu
ren. Gedurende de jaren dat haar
broer Philips Willem in Spaanse ge
vangenschap was, beheerde zij de goe
deren der Oranjes, waartoe ook het
graafschap Buren behoorde. Een be
langrijk motief tot het stichten van
het weeshuis moet voor Prinses Ma
ria hebben gelegen in haar verlan
gen niet al haar bezittingen te laten
overgaan naar haar broer Prins Mau-
rits. Op 25 mei 1612 ondertekende
zij de stichtingsakte van het wees
huls. Op 25 april 1613 legde Maria
zelf de eerste steen daarvoor. De
stichteres overleed voor de voltooiing
van het gebouw. Het weeshuis werd
in een opmerkelijke stijl gebouwd.
Het is een van de zuiverste staaltjes
van Hollandse renaissance. De voor
gevel heeft in de loop van de tijd
slechts enkele onbetekenende repa
raties ondergaan. Het interieur van
het huis werd in 1952 echter geheel
gewijzigd in het kader van de reor- I
ganisatie die het weeshuis in Buren
in het geheel van de particuliere kin- i
derbescherming in ons land plaat- I
ste.
Regisseuze Miep de Leeuw, die ook
de opvoeringen van de drie vorige
openluchtspelen heeft geleid, wist de j
inwoners weer tot veel enthousiasme
te brengen. Men is er eensgezind
aan het werk gegaan. Velen waren
spontaan bereid de benodigde kos
tuums zelf te vervaardigen. De hoofd-
rol wordt gespeeld door de directrice
I van het bejaardencentrum in Bu
ren, mevrouw Scholte. Ds. Scheffer
uit de buurtschap Erlchera beeldt
Prins Maurits uit. De opvoeringen
zullen elk drie uur duren. I
(gedistilleerd, bier en wijn) ge
nuttigd. Op de wereldranglijst
neemt Nederland, op een totaal
van 45 landen, met deze hoeveel
heid van vijf liter per persoon
de 29ste plaats in.
Dit blijkt uit het nieuwe statis
tiekboekje Hoeveel alcoholhou
dende dranken worden er in de
wereld gedronken", dat werd sa
mengesteld door het Produkt-
schap voor Gedistilleerde dran
ken.
De consumptie van gedistilleerde
dranken in ons land bedroeg per
hoofd van de bevolking 2,38 liter,
waarmee Nederland op de 14de plaats
komt op de ranglijst van in totaal
28 landen.
Het hoofdzakelijk gebruik van bier
bedroeg het vorig jaar in Nederland
ruim 26 liter en dit verbruik bracht
ons land op de 21ste plaats in een
totaal van 49 landen. De consumptie
van wijn per hoofd van de bevolk!)
was ruim 2 liter, waarmee ons
Iking
land
op de 34ste plaats kwam op een to
taal van 44 landen.
Het boekje van de Produktschap
vermeldt voorts, dat de consumptie
van alcoholhoudende dranken in ons
land sinds 1954 is gestegen, met name
voor zover het bier en wijn betreft.
Het verbruik van bier nam toe van
ruim 13 liter per hoofd der bevolking
(in, 19541 tot ruim 26 liter (in 1961).
De stijging van de wijnconsumptie
steeg in deze jaren van 0,92 liter tot
2.34 liter per hoofd van de bevolking.
De Amerikaanse commissie voor
atoomenergie heeft gisteren in Wash
ington bekendgemaakt dat de Sow-
j jet-Unie opnieuw een kernproef in
de atmosfeer heeft genomen. De ont
ploffing zou gisteren zijn geweeg-
gebracht op het proefterrein in Mid-
den-Siberië en zou een kracht van
enige duizenden tonnen TNT hebben
gehad.
